c
"Dansers leven in een
kunstmatig isolement"
c
C
1
1
'Westlands Mannenkoor is
cultuurprijs niet waard'
WOENSDAG 6 JULI 1983
Kunst
Maria Aradi neemt afscheid als soliste bij het Nationale Ballet
AMSTERDAM - Tot verbazing van
velen kondigde Maria Aradi vo
rig jaar aan een punt achter haar
danscarrière te zetten. Volgende
week dinsdag danst ze voor de
laatste maal de titelrol in Giselle,
hetzelfde ballet waarmee ze in
1968 bij het Russiche Bolsjoi Bal
let debuteerde. Ze blijft aan het
nationale Ballet verbonden als
assistent balletmeester.
In de tien jaar dat zij soliste was bij
het Nationale Ballet was bepaal
de zij met haar technische capa
citeiten mede het gezicht van het
gezelschap. Ze schitterde in de
zware hoofdrollen van het klas
sieke repertoire en in de veelei
sende Balanchine-stukken. Ar
tistiek leider Rudi van Dantzig
vond dat de nu 38-jarige danse
res veel te vroeg stopte en nog
jaren op topniveau mee zou kun
nen. Zelf denkt ze daar anders
1 'Waarom zou ik doorgaan? Ik heb
alles kunnen doen wat ik wilde.
Ik heb in 38 landen en met de
meest beroemde partners ge
danst. Ik houd veel van optre
den, maar langer doorgaan zou
niets uitmaken. Bovendien, het
is mijn trots om op het hoogte
punt te stoppen. Het is waar dat
ik nog jaren zou kunnen door
gaan. Ik hoef me nog op geen en
kele wijze te ontzien. Maar je
weet nooit hoe lang je dat nog
kunt volhouden".
Zoals ze het brengt lijkt het een
koele, afgewogen beslissing.
door Ariejan Korteweg
Maar ze herinnert zich nog heel
goed de eerste keer dat de bete
kenis ervan tot haar doordrong.
"Ik repeteerde voor de Giselle
toen de telefoon ging. Een Duits
gezelschap nodigde me uit deze
zomer de hoofdrol in het Zwa-
nenmeer te dansen. Dat is nog
steeds één van mijn lievelings
balletten. Ik moest een keer diep
adem halen en zei toen: nee. Dat
was een heel vreemde gewaar
wording".
DEN HAAG (ANP) - Dat uitgerekend het Westlands Mannenkoor de
culturele prijs van Zuid-Holland krijgt, is een klap in het gezicht van al
die andere koren en orkesten die werkelijk bijdragen tot de cultuur. De
Culturele Raad van Zuid-Holland spreekt van een deskundig advies,
maar muziekdeskundigheid was niet aanwezig in de jury. Dit oordeel
van de muziekcommissie van het Koninklijk Nederlands Zangersver
bond (KNZV) is gisteren gepubliceerd in het officiële orgaan van het
verbond.
Het Westlands Mannenkoor kreeg de prijs voor de grote prestaties en de
stimulerende uitstraling op de koorwereld. Het is een amateurkoor, dat
uit 135 zangers bestaat. Het kreeg landelijke bekendheid door zijn me
dewerking vijftien jaar geleden aan de televisieproduktie "De Glazen
Stad".
Volgens KNZV-bestuurslid A. J. W. Janmaat uit Den Haag gunt het ver
bond ieder zijn eigen prijsje. Het heeft evenwel bedenkingen tegen een
overheid, die aan de ene kant van alles tracht te doen om kwaliteit te
scheppen en te behouden en aan de andere kant officieel met een cultu
rele prijs de nietszeggendheid honoreert in een provincie, die bol staat
van werkelijke cultuur, zeker op het terrein van de mannenkoren.
Hij was het eens met de muziekcommissie, dat de vertrossing verder om
zich heen vreet.
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Once upon a time
in the West", da. 14.30 en 20.00 uur,
12 jr.
LIDO 1 (124130): "De lift", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45,16
jaar.
LIDO 2: "Firebird Tornado", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. ook
16.45 uur, a.l.
LIDO 3: "An officer and a gentle
man". da. 19.00 en 21.15 uur, do. vr.
en di. ook 14.30 uur, 12 jr.
Fam. voorstelling: "Als je begrijpt
wat ik bedoel",za., zo. en wo. 14.30
uur, zo. ook 16.45 uur.
LIDO 4: "Sophie's Choice", da. 14.00
en 20.15 uur, 16 jr.
STUDIO (133210): "Frances", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo ook
16.45 uur, 12 jr.
TRIANON (123875): "Battle truck",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo.
14.15,16.30,19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
REX (125414): "Society affaires", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Pittige poesjes",
vr. en za. 23.30 uur, 16 jaar.
Bioscopen
EURO 1: "Race door het stof', do.,
ma. di. en woe. 20.00 uur, vr, za en
zo. 18.45 en 21.10 uur, za, zo en wo.
ook 14.00, al.
Nachtvoorstelling: "Race door het
stof', za. 24.00 uur, 16 jaar.
Euro 2: "An officer and a gentleman",
do., ma., di. en woe. 20.00 uur, vr.
tm. zo. 18.30 en 21.15, 12 jaar.
Kindervoorstelling: "De onvoorstel
bare tocht", za, zo en wo. 14.00 uur.
Nachtvoorstelling: "An officer and a
gentleman", za. 24.00 uur, 16 jr.
Dansers zijn vaak beter in staat
zich met hun lichaam dan met
hun mond uit te drukken. Maria
Aradi is daar een uitzondering
op. De tengere danseres formu
leert snel en helder en heeft uit
gesproken ideeën over ballet en
het danswereldje, waar ze al zo
lang in verkeert.
"Het leven van een danser is vaak
erg eenzaam. Ik zie het aan de
jonge ballerina's hier. Ze zijn
jong en mooi, maar kunnen toch
geen vriend vinden. Als ze al
trouwen, is dat vaak met een an
dere danser. Je bent als danser
kunstmatig buiten de maat
schappij geplaatst. Vooral als je
zoals veel leden van het Nationa
le Ballet uit het buitenland komt.
Dan leef je in een isolement dat
heel moeilijk te doorbreken is.
De mensen hebben zo'n verkeer
de voorstelling van het leven dat
wij leiden. Ze denken dat we
feeën zijn, met talloze bedienden
om ons heen. Dat is niet waar.
We zijn gewone mensen, die een
zaam zijn en hard werken".
Maria Aradi kan daarover meepra
ten. Tien jaar geleden kwam de
van oorsprong Hongaarse danse
res naar ons land. Ze had gedanst
bij de Hongaarse Staatsopera en
bij het Russische Bolsjoi Ballet.
Met politiek had die verhuizing
niets te maken, vertelt ze. Daar
voor was ze toen te naief. Hoewel
ze ook zegt dat de woonplaats
van een artiest als een politiek
statement op te vatten is. In Ne
derland kende ze niemand en
haar huwelijk strandde.
In Engeland en Amerika worden
dansers volgens haar om hun sta
tus vaak uitgenodigd voor ope
ningen en feesten. Als dat in ons
land zou gebeuren, zou dat het
isolement al verminderen. Maar
belangrijker is, dat een ander
beeld van het danswereldje
wordt gewekt. "Het publiek
moet geïnteresseerd gemaakt
worden. Dat is de taak van de
kranten. De interpretatie van de
dansers moet centraal worden
gesteld en niet het verhaaltje of
de achtergrond van het ballet.
Dat brengt de dansers dichter bij
ht publiek".
GREENWAY: "Aas der
21.00 uur, vr. en za. 19.30 en 21.30
uur, zo. 15.45 en 18.30 uur, al.
"Les uns et les autres", ma. tm. woe.
20.00 uur, al.
"Die Freundin", zo. 21.00 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Kuifje
14.30 u
14.00 tl
EURO 3: "Tootsie", do.,
woe. 20.00 uur, vr. tm.
21.00 uur, za, zo en wc
di.
EURO 4: "Laat die Tirolers maar
schuiven", do., ma., di. en woe.
20.00 uur, vr. tm. zo. 18.45 en 21.15
uur, za., zo. en woe. ook 14.00 uur,
16 jr.
Nachtvoorstelling: "Zweedse sexpar-
ties", za. 24.00 u
18 jr.
Bioscopen Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "Tiger Joe", do. 14.45 en 20.00
uur, vr., za. en zo. 14.45, 19.00 en
21.15 uur, ma. en di. 20.00 uur, woe.
14.45 en 20.00 uur, 12 jr.
CITY 2: "The New York Ripper", zelf
de tijden als City 1,16 jr.
CITY 3: "Pikant gevrij in de Alpen
wei", zelfde tijden, 16 jr.
CITY 4: "Wrekende vuisten", do.
14.45 en 20.00 uur, vr. 14.45 uur,
19.00 en 21.15 uur, al.
CITY 4: "Al is de leugen nog zo snel",
za. 19.00 en 21.15 uur, zo. 14.45,
19.00 en 21.15 uur, ma, di en wo.
20.00 uur, 16 jaar.
i Ro-
Stelling - Lange Mare 65, Rob van
Zelfde, Jan Kölling, beeldhouw
werk, t/m 19/7.
Expositie*
juli.
Rijksmuseum voor Volkenkunde - tl
m 17/7, In der Minne Schikken; t/m
21/8, Bhoetan, Land van de Vreed
zame Draak; t/m 17/7, Dans er
Theater in de Japanse Kunst; tot 1»
10, Japan, profiel van een cultuur;
di t/m za van 10-17 uur, zon en feest
dagen van 13-17 uur.
Galerie Fenix - Botermarkt 26, expo
sitie Josephine Verbist, schilderij
en, tot 10/7, dag. behalve maandag.
Hortus Botanicus - Rapenburg 73
(Oranjerie) tentoonstelling "De
Muskusrat" van Rijksmuseum
voor Natuurlijkse Historie t/m 25
september; ma t/m za 9-16.30 uur,
zondag 10-16.30 uur.
Rijksmuseum van Oudheden - 'Egyp
te, bereisd, beroofd, bewaard, be
schreven', t/m 4/9, di t/m za 10-17 uur.
zo 13-17 uur.
Rijksmuseum voor Geologie en Mi
neralogie, Hoogl. Kerkgracht 17 -
'De mens als jager', t/m 21 aug., ma
t/m vr. 10.00 tot 17.00 uur, zo. 14.00
tot 17.00 uur.
OEGSTGEEST - Kunstcentrum Lange
Voort, Lange Voortplein 1. Tineke
Spaan: beeldhouwen, Reinier van
den Berg: olieverven en zeefdrukken,
Rob Claus: kleuretsen en Henriette
Syatauw: gebruikskeramiek, 8/7 t/m
13/8.
ZOETERWOUDE Open: dinsdag/vrydag van 13.30 - 17.30
Art Galery J.V.C. Energieweg 41. uur, vrijdagavond van 19.00 - 21.00
Mevr. Kistemaker met portret, olie- uur. Zaterdag van 12.00 - 17.00 uur.
HOOFDDORP
Sheraton Schip
595. Pentekeningen en sculptures
i Josine Croin. tl
OEGSTGEEST
i Bellen, Lange Voort 11
grafiek van Lidy van V
i. t/m 6 augustus, di. t/m do.
9.00-18.00 uur, vrij. 9.00-21.00 u
zat. 9.00-17.00 uur.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van dins
dag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur
(Diaconessenhuis) en van vrijdag
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis Elke dag van
16.00 tot 17.00 uur en van 18.30 tot
19.30 uur.
- de kinder- en jongerenafdeling: da
gelijks van 14.00 uur tot 19.00 uur.
- de afdeling intesieve zorg: uitslui
tend na overleg met het hoofd van de
afdeling.
Sportmedisch Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags van
19.30-20.30 uur.
Bezoekuren St. Elisabeth-zieken-
huis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-
Ziekenhuizen
14.30.-14.45
18.30-18.45
14.45 en van 18.30-19.30 uur. Klasse
afd. dagelijks van 11.15-12.00 uur, van
14.00-14.45 uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
15.00-
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Academisch ziekenhuis
Tel. 269111
Voor alle patiënten behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks van
Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toegestaan
kan de hoofdverpleegkundige hier
voor speciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-
19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdelingen:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.00 uur. (Alleen voor ouders van
kinderen kan er een afwijkende tijd
afgesproken worden met de hoofd
verpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra
bezoek voor de hartbewaking: 's och-
avonds 19.30-20.30 uur. Kinderafde
ling 's middags 14.30-15.30 uur, 's
middags alleen voor ouders 14.30-
Ze klaagt over het gebrekkige ge
halte van de danskritiek in ons
land. "Elke krant vraagt me:
waarom stop je en wanneer ben
je begonnen? Wat ertussen zit
wordt overgeslagen. Dat is toch
grote onzin. Ze zouden in plaats
daarvan een overzicht van mijn
carrière moeten geven; hoe heeft
ze zich ontwikkeld, wat droeg ze
bij aan het Nationale Ballet. Een
krant hangt zo sterk aan een plot.
Blijkbaar ben je pas interessant
als je met dansen moet stoppen
als gevolg van een zwangerschap
of een auto-ongeluk".
Ze heeft geen goed woord over
voor het niveau van de dansop
leidingen in ons land. "Er wordt
veel geld gestoken in scholen die
absoluut geen kwaliteit opleve
ren. Er zijn 360 dansscholen,
waar nauwelijks goede dansers
vanaf komen. De krachten zou
den moeten worden gebundeld".
Eenzelfde streng oordeel velt ze
over de kleine dansgroepen in
ons land: Geldverslindend, zon
der dat er iets uitkomt. "Arties
ten moeten de smaak van het pu
bliek vormen", vindt ze. "Dat
kan alleen als de kwaliteit hoog
is. They will kill me for this",
voegt ze eraan toe. Dat kleine
groepen de variëteit ten goede
komen en meer ruimte bieden
voor nieuwe ontwikkelingen is
volens haar niet waar. Binnen
het Nationale Ballet is al vol
doende variatie aanwezig.
De belangrijkste reden waarom ze
stopt met dansen, is volgens haar
dat ze staat te popelen om te
gaan lesgeven. "Ik denk dat ik er
wel talent voor heb", zegt ze. "Ik
heb balletkennis, humor en lief
de voor de dans. Alleen het nodi
ge geduld moet ik nog ontwikke
len. Ik wil graag snel resultaten
zien. Maar dat komt met de ja
ren".
"Ik wil er als dansleraar voor wa
ken te vergeten dat ik zelf danse
res ben geweest", besluit Maria
Aradi. "Dansers zijn gevoelige
mensen om mee om te gaan. Dat
wordt je vanzelf als je gedwon
gen bent de hele dag in de spie
gel te kijken. Dan verberg je de
plooien in je gezicht al weet je
dat ze er zijn".
I BONSAI - 3QOAA
I is te vBft ï&auc
i gesnoeid.
Maria Aradi: "Ik haalde diep adem
NOAMAAL <5£SP»OKEN NOCIP IK MB
3TTRIKT NEUTRAAL OP PCX-ITfEK
„•MAAR MO HEB (K
Al Herhaaldelijk
Moeren comsta -
PTT De
DEN y/ArJ pe Miueu -
PARTIJ..
A/aar qijzdfen Flip Cje zit
Denk niet aan
ons, FUiberke -
Wij' slaan ons
overal door en
over en onder
en binnen en
buiten
Als ze naar de kast stormen klap
ik de geheime deur achter hun
hielen dicht en we hebben ze
RABARBER
DESSERT
Neem 500 g rabarber e
lO^minu-
Wrjjf de
een zei
1 eetlepel c
rabarber door
n stijf met 100 g sui-
xer, maak 200 g aard
beien schoon en druk ze
met een vork fijn. Ver
meng eerst rabarber en
doorheen. Doe dit laat-
c(Qudc)Lieuuis
6 juli 1983
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
In hoever het dit jaar hier te
lande een "droge" zomer is, kan
blijken uit de verklaring van
een molenaar - die sinds 22 ja
ren een polder van ruim 500 ha.
bemaalt - dat hij het nog geen
enkelen zomer zoo gemakkelijk
heeft gehad als nu. Sedert den
28sten Maart staat de molen
stil; geen slag behoefde hij te
draaien.
In de Magasins du Louvre te
Parijs heeft men een aanzienlij
ke dame op heeterdaad op dief
stal betrapt. Zij is van Turk-
sche afkomst en echtgenoote
van iemand, die een hooge
waardigheid bekleedt. Als be
wijs dat de vrouw het niet
noodig had, kan dienen dat zij
een aanzienlijk som gelds bij
zich droeg, terwijl de gestolen
voorwerpen weinig of geen
waarde bezaten. Men denkt
hier met een geval van mono
manie te doen te hebben. Niette
min werd de daderes in hechte
nis genomen, ook ondanks de
tusschenkomst van verscheide-
- (Adv.) Okshoofden. Vijf en
twintig versche en goede wij
nokshoofden gevraagd voor de
Fabriek 't Westland van louis
Varossieau te Alfen aan den
Rijn. (Een okshoofd bevatte on
geveer 230 liter, red.).
Vijftig jaar geleden:
- De "oudste man ter wereld",
de Turk Zaro Agha, die 160
jaar oud zou zijn, is ernstig ziek
en het is onwaarschijnlijk, dat
hij nog zal herstellen. Kudret
Hanem, zijn elfde vrouw, is
twee maanden geleden overle
den en sedert dien heeft de grij
saard geheel alleen rondge
scharreld. Ofschoon hij inder-
tijd veel geld heeft verdiend met
zijn reizen naar Amerika en
Engeland, is Zaro thans geheel
zonder middel van bestaan en
leefde hij in groote ellende,
daar ook het pensioen van 60
gulden, dat de gemeente Istan-
boel hem tot dusver elke maand
had uitbetaald, is ingetrokken.
Geen van zijn dertig familiele
den in Instanboel heeft zich den
laatsten tijd om hem bekom
merd. Waarschijnlijk zal nu
een collecte worden gehouden
om hem de laatste dagen van
zijn leven een behoorlijke ver
zorging te geven.
