c
Chemie blijft overeind
SOBI vraagt enquête Ogem aan
Gromamanipulatie
bij verkiezing o.r.
kort zakelijk
marktberichten
Leden Vervoersbond
wijzen NS-plannen af
Gouden sieraad in trek
Erkenning huisvrouw
beter dan banenjacht
"Deregulering bedreigt milieu niet"
Verzekeraar
van de regen
in de drup
liquidatie bouwconcern laat op zich wachten
Beurs Amsterdam
DINSDAG 31 MEI 1983
Afval-energie
Een consortium van drie Neder
landse aannemingsmaatschap
pijen begint komende zomer in
het Rotterdamse Botlekgebied
aan de bouw van een zogenaam
de pyrolyse-installatie, een fa
briek die door verhitting afval
hout omzet in gas, stookolie en
houtskool.
De installatie, die een bijdrage kan
leveren aan de oplossing van het
bouwafvalprobleem, gaat in ok
tober proefdraaien. De bouw
wordt bij gunstige resultaten na
een half jaar voltooid.
De installatie gaat tegen die tijd
jaarlijks 70.000 ton afvalhout be
trekken van regionale stortplaat
sen in Zoetermeer en Nieuwe-
gein. Nederland produceert per
jaar circa 600.000 ton afvalhout.
Dat is voornamelijk afkomstig
van slooppanden in de stadsver
nieuwingsgebieden.
Telerail
De Nederlandse Spoorwegen zul
len dit jaar beginnen hun treinen
uit te rusten met "telerail". Dat
houdt in, dat machinisten via een
mobilofoon contacten kunnen
onderhouden. De NS hebben be
sloten tot invoering van het sys
teem na een geslaagd experi
ment met de apparatuur in trei
nen in Noord-Holland, aldus een
N S-woord voerder.
De spoorwegen zullen de appara
tuur van de PTT huren. De kos
ten van de gehele operatie, die op
1 januari 1988 zal zijn voltooid,
worden geschat op enkele tien
tallen miljoenen guldens. Als het
werk gereed is, zullen in alle trei
nen in ons land de machinisten
rechtstreeks contact kunnen on
derhouden met de verkeerslei
ding.
Hypotheekrente
Postgiro-Rijkspostspaarbank ver
hoogt per 1 juni de hypotheek
rente met 0,3 procent. Afhanke
lijk van looptijden, al of geen ge
meentegarantie en soort hypo
theek zullen de tarieven per 1 ju
ni liggen tussen 8,4 en 9,3 pet.,
aldus de bank.
Tegelijkertijd voert Postgiro-RPS
de mogelijkheid in voor hypo
theekgevers de rente nu ook
voor 2 jaar vast te zetten. Tevens
zal een rentekorting van 0,2 pro
cent worden verleend als het om
een hypotheek met gemeente
garantie gaat. De rente in ons
land is ook maandag blijven stij
gen. De banken verlaagden de af-
gifteprijzen van diverse waarde
papieren zoals bank-, pand- en
spaarbrieven, waardoor de effec
tieve rendementen stegen tot
rond 9 pet. In sommige gevallen
worden reeds rendementen van
9,4 pet. behaald, zo is gebleken
uit mededelingen van financiële
instellingen.
Horeca-bond
De federatieraad van de FNV heeft
gisteren de Horecabond FNV
scherp veroordeeld vanwege het
feit dat deze bond niet samen
met de Voedingsbond FNV wil
onderhandelen over de Horeca-
cao. Deze week zal de FNV-top
in een "indringend gesprek" met
het bestuur van de Horecabond
aandringen op een andere opstel
ling. Eerder deze maand misluk
te een bemiddelingspoging van
het bestuur van de vakcentrale.
Het bestuur van de horecabond
was maandag overigens - evenals
vorige keer - niet verschenen in
de federatieraad van de vakcen
trale.
Vorige week verloor de Voedings
bond een kort geding tegen de
horecawerkgevers over toelating
tot de onderhandelingen. Vol
gens de president van de
Utrechtse rechtbank gaat het om
een conflict dat de beide FNV-
bonden onderling moeten rege
len.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling van 30 mei 1983.
Andyvie per kg 1,86-1,89, bospeen II
1,78-2,27, waspeen Al-per kist 1,45-
1,88, AII-0,60-1,55, BI-1,75-2,34.
Aanvoer: 137 ton.
Prei A per kg 1,98, rabarber 0,47-0,50, sla
(natuur) 0,26-0,29, uien per kg 0,16-
0,28, peterselie (krul) 1,12-1,44.
Economie
UTRECHT (ANP) - De FNV-leden
bij de Nederlandse Spoorwegen
hebben het banenplan verwor
pen dat hun eigen bond voor de
NS had voorgesteld. Het plan
voorzag in het scheppen van
2200 banen door invoering van
een 36-urige werkweek in 1986,
waarvoor vier jaar lang twee pro
cent prijscompensatie zou wor
den ingeleverd. De achterban
van de Vervoersbond FNV heeft
er geen vertrouwen in dat loonof-
fers in werkgelegenheid zullen
worden omgezet.
De NS wil hiervoor geen garanties
geven en de openbaar vervoers-
politiek van de regering zorgt al
leen maar voor afbraak van
werkgelegenheid. In een derge
lijk klimaat vinden de NS'ers in
leveren zinloos en dat is volgens
voorzitter Jan Koster van de Be
drijfsgroep Spoorwegen van de
vervoersbond begrijpelijk. De
bond is nog in onderhandeling
met de NS over de gevolgen van
de bezuinigingen die minister
Smit-Kroes van verkeer en wa
terstaat heeft opgelegd.
DEN HAAG (ANP) - In het afgelopen jaar is de afzet aan gouden
sieraden in totaal met 13 procent aan gewicht gestegen. De juwe
liersbranche is dan ook ondanks haar zorgen over de daling van
de koopkracht niet ontevreden.
De binnenlandse produktie steeg in gewicht zelfs met meer dan 24
procent. Voor de hele branche lag de omzet in 1982 slechts een
procent lager dan het jaar ervoor, aldus de federatie goud en
zilver.
De voorkeur van de consument heeft zich in de tweede helft van
1982 sterk op geel gekleurde (gouden) sieraden gericht. Wit-
goud, zilverwerk en platina vielen bij de kopers uit de gratie ten
gunste van geelgouden sieraden.
Het horloge met wijzers wint volgens de federatie zijn oude positie
terug, zij het in electronische uitvoering. Een vloedgolf aan
goedkope horloges heeft tot gevolg gehad dat vooral de omzet
van horloges in de middenprijsklasse onder druk kwam te
staan. De duurdere merken wisten zich in 1982 goed te handha
ven.
Vertrekkende MHP-voorzitter:
DEN HAAG (ANP) - De
chemische industrie in
Nederland heeft ondanks
de slechte economische
situatie haar marktpositie
weten te behouden. In
1982 bedroeg de omzet
33,5 miljard gulden tegen
33,9 miljard in het voor
gaande jaar. Dit staat in
het jaarverslag van de
Vereniging van de Neder
landse Chemische Indus
trie (VNCI)), dat vandaag
in Moerdijk werd gepre
senteerd. Tot de VNCI be
horen onder meer: Akzo,
DSM, Dow, Unilever,
Shell, Gist-Brocades en
Sikkens.
De chemische industrie dankt haar
relatief gunstige resultaten aan
beheersing van lonen, de relatief
lage geldontwaarding en een mo
dern industriepark.
De VNCI zegt reikhalzend uit te
zien naar de afslanking van veel
wetten, die onnodige rompslomp
met zich meebrengen (tegen
woordig aangeduid met de term
deregulering). Ten onrechte
wordt in enkele politieke- en mi
lieukringen gemeend, dat met
dit beleid milieunormen zouden
worden vervaagd. Voor de che
mische industrie kan dit tijd- en
geldverlies voorkomen zonder
dat de milieukwaliteit wordt aan
getast, aldus de NVCI.
Het jaarverslag signaleert, dat het
imago van deze bedrijfstak ge
bukt blijft gaan onder de gevol
gen van in vroeger jaren gestort
afval. Desondanks heeft de che
mische industrie in de slechte
economische situatie haar
marktpositie in 1982 kunnen be
houden. De bedrijfsresultaten
werden vooral beïnvloed door de
overcapaciteit in de bulk-che-
mie. De vooruitzichten voor 1983
zijn onzeker, hoewel de eerste
drie maanden van dit jaar vrij
gunstig zijn verlopen.
In het verslagjaar werd 1,7 miljoen
gulden geïnvesteerd in onder
meer energiebesparing en mi
lieubescherming. Van de omzet
werd negentig procent geëxpor
teerd. Hiermee neemt deze in
dustrie een zesde van de totale
Nederlandse export voor haar re
kening.
De overcapaciteit in de buiksector
(primaire produkten, die in grote
hoeveelheden worden vervaar
digd) maakte de winsten zeer
klein of leidde zelfs tot verliezen.
In EG-verband wordt er gewerkt
aan een sanering van deze pro
duktie. De verfindustrie maakte
een lagere afzet in het binnen
land, die vooral werd veroor
zaakt door de crisis in de bouw,
goed door meer export.
De produktie van kleefstoffen en
kunstharsen daalde aanzienlijk,
die van reuk- en smaakstoffen
groeide en de produktie van
zeep, reinigingsmiddelen en cos
metica bleef stabiel.
De werkgelegenheid is in 1982 met
ongeveer duizend arbeidsplaat
sen afgenomen. Thans vinden
ongeveer 90.000 mensen werk in
de chemie.
ZEIST (GPD) - Een emancipatie
beweging die huisvrouwen naar
de arbeidsmarkt jaagt om betaal
de en daardoor waardevolle ar
beid te verwerven, aanvaardt de
ze vorm van discriminatie blijk
baar als een gegeven. „Ze zou er
beter aan doen te tonen dat het
bestieren van een huishouding
een veel grotere maatschappelij
ke betekenis heeft dan vele be
taalde werkzaamheden".
Dat zei voorzitter drs. H. van der
Schalie van de vakcentrale voor
middelbaar en hoger personeel
(MHP) vandaag in zijn afscheids
rede in Zeist.Als de geschatte
marktwaarde van het werk van
alle vrouwen die het hele jaar
door in alle bescheidenheid hun
managersfunctie uitoefenen, in
het bruto nationale produkt
wordt opgenomen, zou dat wel
een derde hoger worden, meen
de de aftredende MHP-voorzit
ter. Maar ook vrijwilligersfunc
ties worden op grond van mis
verstanden schandelijk onder
schat.
Het wordt tijd on\ de betekenis van
het individu meer af te meten
aan zijn gemeenschapszin en de
manier waarop het met anderen
om gaat. Persoonlijke verant
woordelijkheid moet een centra
lere plaats krijgen en minder
worden weggedrukt door de nog
steeds stijgende overheidsbetut-
teling. Van der Schalie waar
schuwde tegen „al te geestdrifti
ge toepassing van arbeid met be
houd van uitkering".
Louis Laurier, met ingang van van
daag de nieuwe MHP-voorzitter,
zei dat in de cao-onderhandelin
gen de werknemers hun nek
hebben uitgestoken veelal in ruil
voor weinig of geen toezeggin
gen. Inzet en inspanning van
vakbeweging en werknemers
mogen niet worden gevolgd door
nieuwe aanslagen van de over
heid op inkomens, aldus Laurier.
De plannen met de Ziektewet-
premie geven alweer de schijn
van een dreigende aanslag van
1,5 procent op het netto-inkomen
en een nieuwe ingreep in cao-af
spraken. De MHP wijst elke
vorm van looningreep beslist
van de hand.
Ook het opleggen van een gedwon
gen verlaging van de wekelijkse
arbeidstijd is volgens Laurier
„rampzalig". Over dergelijke
kwesties mogen alleen na over
leg tussen partijen per onderne
ming of bedrijfstak regelingen
worden getroffen. De MHP-voor
zitter hekelde het feit dat volgens
de kabinetsplannen de werkne
mers van ongeveer twee keer
modaal (ruim f70.000) weer het
zwaarst worden getroffen.
In afwachting van beslissingen
over een nieuw stelsel van socia
le zekerheid had de regering
moeten stoppen met het nemen
van voorschotten en het treffen
van incidentele maatregelen.
Laurier wees in dit verband op
het afschaffen van de zogenaam
de 13e maand in de sociale uitke
ringen. Gevolg is mogelyk dat
het jaarsalaris nu in twaalf perio
den wordt betaald, zodat deze
maatregel weinig of geen effect
heeft.
KEMPTEN - In het Westduitse Kempten zijn de landbouwministers van de EG-lidstaten bijeen voor een
informeel gesprek over het agrarisch beleid van de gemeenschap. Gastheer Ignaz Kiechle tweede van links)
ontving zijn collega's op zijn boerderij. Van links naar rechts Austin Deasy (Ierland), Michel Rochard (Frank
rijk), Ernst Mühlen (Luxemburg), Paul de Keersmaeker (België), Gerrit Braks (Nederland) en Konstantin Simi-
tis Griekenland).
DEN HAAG (ANP) - Het aan
tal verkopen van vakantierei
zen naar "de zon" is in mei bij
de verscheidene reisbureau's
licht tot sterk gestegen. Uit
een kleine steekproef onder
reisbureau's blijkt, dat als de
verkopen zo doorgaan, de on
langs gedane voorspelling
dat Nederlanders hun vakan
tie voornamelijk in eigen
land zullen doorbrengen, niet
meer klopt.
De reisorganisatie van de
ANWB constateerde in
een lichte stijging van de ver
kopen vergeleken met dezelf
de periode van het vorig jaar
Het totale aantal verkopen
over de periode november tot
en met mei - loopt echter nog
achter op dezelfde periode
van een jaar geleden.
In tegenstelling tot de reisbu
reau's, klaagt de verzeke
ringsagent van de zogenaam
de "slechtweer-polis" steen
en been. Met ingang van 1
mei werd door de makelaars
in assurantiën Lugt Sobbe en
co een vernieuwde regenver
zekering voor vakantiegan
gers in eigen land ingevoerd,
die door de bar slechte mei
maand sterk verliesgevend
is. De verzekering kost 32
gulden per zeven dagen.
Als de week volledig verregent
wordt een bedrag uitgekeerd
van 250 gulden. Volgens di
recteur Van Ommen jr. wordt
op het ogenblik bijna 40 pro
cent van de polissen uitge
keerd. Sinds de introductie
van de vernieuwde polis is er
een stormloop op geweest, al
dus Van Ommen.
UTRECHT (ANP) - De groothan
del in levensmiddelen Groma
b.v., onderdeel van de SRV,
krijgt een nieuwe ondernemings
raad. De bedrijfstakcommissie
voor de groothandel heeft be
paald dat de or-verkiezingen die
daar afgelopen december zijn ge
houden ongeldig zijn, omdat de
directie de verkiezingen sterk
heeft beïnvloed en de vakbon
den geen kans hebben gekregen
kandidaten te stellen. Er moeten
nieuwe verkiezingen worden
georganiseerd, aldus de bedrijfs
takcommissie na een klacht van
de Dienstenbond CNV, die het
vonnis gisteren bekend maakte.
Volgens de dienstenbond CNV
heeft de directie van Groma b.v.,
waar volgens de bond 400 men-
sen en volgens de directie 235
mensen werken, negen kandida
ten gesteld voor de verkiezing en
slechts een kandidaat, die het
niet met de gang van zaken eens
was, een kans gegeven. Van de
directiekandidaten zijn er ver
volgens acht gekozen, terwijl
ook de kandidaat van de "oppo
sitie" in de raad gekozen is.
De bedrijfscommissie heeft beves
tigd dat de directie varr de groot
handel zich op onnavolgbare wij
ze heeft bemoeid met de kandi
daatstelling voor de verkiezin
gen in december. Er moeten op
korte termijn nieuwe verkiezin
gen komen, aldus de uitspraak.
Directeur Geschiere van Groma
b.v. zei gisteren het vonnis van
de bedrijfscommissie nog niet te
hebben ontvangen. "Maar als er
een uitspraak is dan houden wy
ons daaraan. Als wij iets ver
keerds hebben gedaan willen we
dat graag herstellen", aldus de
directeur.
ROTTERDAM (ANP) - De Stichting Onder
zoek Bedrijfsinformatie SOBI is officieel be
gonnen met de langverwachte enquêtepro
cedure tegen het Rotterdamse Ogem-con-
cern. SOBI heeft aan de Ondernemingska
mer van het Amsterdamse Gerechtshof met'
opgaaf van redenen verzocht een of meer
personen te benoemen voor het instellen
van een gerechtelijk onderzoek naar de oor
zaken van de ondergang van het aannemers-
concern.
Volgens SOBI betreft het de eerste enquête-
procedure in de historie met betrekking tot
een beursfonds. SOBI heeft het verzoek bij
de Ondernemingskamer mede gedaan na
mens aandeelhouders, die haar sinds 4 no
vember vorig jaar een machtiging voor de
enquête hebben gegeven. Voor het aanvra
gen van een enquête waren 50.000 aandelen
Ogem vereist.
De gisteren gehouden aandeelhoudersverga
dering van het in surseance verkerende con
cern stond in sterk contrast met voorgaande
bijeenkomsten. Het aantal bezoekers was
nog geen 40, terwijl de sfeer erg rustig was
bij het gelatene af. De voorgaande drukbe
zochte zittingen gaven opgewonden tafere
len te zien, waarbij zelfs een keer klappen
vielen.
Dit alles bleef gisteren achterwege. De scher
mutselingen tussen het Ogem-bestuur en de
aandeelhouders bleven beperkt. De verga
dering werd bijna traditioneel nog even ge
schorst om een compromisvoorstel uit te
kunnen werken. Dit voorstel werd aangeno
men. Het bestuur kreeg hiermee uitstel voor
het opstellen van de jaarrekeningen over
1981 en 1982 met dien verstande, dat voor
eind november van dit jaar een financieel
overzicht over 1981 en 1982 wordt gepresen
teerd.
De vergadering maakte verder wel duidelijk,
dat de laatste bladzij van het Ogem-verhaal
nog lang niet geschreven is. Aan de afwikke
ling van het Ogem-debacle kleven nog zo
veel haken en ogen, dat een definitieve liqui
datie nog wel even op zich zal laten wachten
Wat de financiële kant van de zaak betreft, ge
ven de ontbinding van het concern en de af
wikkeling van de lopende zaken veel onze
kerheden. Zoveel zelfs, dat officiële jaarre
keningen niet gepresenteerd kunnen
den. De bewindvoerders en het bestuur van
Ogem zijn nog steeds bezig om het uitgebrei
de onroerend-goedbezit te verkopen. Verder
moeten de energiebelangen in Suriname, de
Antillen en Venezuela nog aan de man ge
bracht worden, terwijl het Damman-project
(een groot bouwproject van Ogem in Saoedi-
Arabië) officieel nog steeds niet is opgele
verd wegens problemen bij de laatste afron
ding. Ook de verkoopprijs van het gezonde
Ogem-deel aan de nieuw opgerichte TBI
Holdings wordt pas eind 1985 definitief be
paald.
Markt stort
in voor
architecten
AMSTERDAM - De opdrach
ten voor architectenbureaus
nemen verder af. Dit jaar
dreigen 1200 arbeidslaatsen
verloren te gaan als de op-
dracten blijven afnemen vol
gens de huidige verwachtin
gen van de bureaus zelf.
Dat meldt de Bond van Neder
landse Architcten op basis
van een enquête onder de le
den. Sinds 1981 zijn al 2000
arbeidsplaatsen verloren ge
gaan. In 1984 zal het totale
personeelsbestand gehal
veerd zijn.
AANDELEN binnenland doorlopend
Noteringen van
dinsdag 31 mei 1983 (tot 12:35 uur)
125.00 125.50
139.50 139.50
170.50 175.00
129.20 129.80
286.80 288.50
18930 190.300
195.50 196.60
116.60 119.00
245.00 251.00+
114 00 114.80
1050.00 115000B
35450 354.00
blyd 1000 c 143500
151.00 151.00
107.00 110.00
170.50 174.00
163 50 1 64 00
276.50 280.00
165.70 170.00
151.00 154X10
53.00 51.50
ieaoo i84.oo
107.00 107.00
21200 21300
22.10 21.80
80.00+ 82.00 B
104.00 105.00
145.60 143.00
6000.00 6050.00
pont hout
porcfles
.rademakers
180.00 185.00
163.00 185.00
135.00B 140.00
252.00 245.50
580.00 57300
580.00 575.00
128 00 127.50
200.00 202.00
26.50 2650
132.00 132.00
226.00 228 00
210.00 210.00
buitenland
asas
116.50 116.45
156.00 156.00
wesöngh.
beleggingsinst.
leveraged 157.50 159.00
nwyork indi 1220.00 1220.00
wenMdhave 117.00 11350
OBLIGATIES
staatsleningen
1412*4 81-91 122.80 12350
I11£ 81-92 110.00 110.30
92 110.00 110.50
bg11*4 82-07 112.00 112.30
bg 10*4 82-07 107.00 107.50
bg 10 80-88 104.10 104.60
bg 9Vfe 82-07 10380 103.10
bg 9 83-06 - 98.50
bedrijfsleven
abn 10% a 10360 102.60
abn 10'/4 80 102.80 102.70
n 10 82-90 103.00 10300
98.50 98.50
121.50 121.50
abn 8% 79
anvo 1180-89 105.70
amra 10*4 82a 104.50 104 50
amro 1082-89 101.50 101.00
nmb s 8*4 78 147.50 147.50
nmb 7% 78 143.80 14370
pandbrieven
Igh 7*. 77-85 96.80
rabh 8'/» T,
97.80
wuh 11 80-88 102.50 10
wuh 9% 79-87 99.55 9
wuh 9 76-85 100.60 10>
wuh 8*4 7387 98.20 9
parallelmarkt
officieel toegelaten
alanheri 1130 1
bever 13350 13
brink-mol C 320.00 32
266.00 26300
Indices e.d.
Indices (a.n.p.-c.b.s)
obl.lndex/eff.rend.(c.b.s.)
Goud: 39580 - 40380.
ZHver 1205 - 1275.
buitenlands
Engelse pond
Belg franc< 100)
Duitse mart (100)
ItaL ire (10000)
geld
177 2.89
140 170
5.5° 5.80
Caadolar
FranaetTinc(100)
TOO) 2.65 3,15
•w.uu
15.80 tWO
Ierse pond
VERKLARING DER TEKENS
SK -stoftoera
HV handel vei
NG offoéler*
STAATSLENING OP KOMST
Op de beurs wordt verwacht dat de
staat volgende week of de week
daarop met een nieuwe staatsle
ning komt.
Het rendement op de obligatiele
ningen is vandaag op de beurs ge
stegen tot omstreeks 0,9 procent.
Dat peil is dit jaar nog niet eerder
voorgekomen.
De obligatiemarkt was onveran
derd tot een fractie lager, terwijl de
koersen van de aandelen overwe
gend stegen.
De aandelenmarkt werd vandaag
gestimuleerd door het nieuws dat
de economische topconferentie in
Williamsburg heeft opgeleverd.
Vanochtend trokken de prijzen wat
aan en daarna gingen veel koersen
nog wat naar boven.
Bij de start van de handel was
Hoogovens favoriet. Mede door
buitenlandse vraag werd er een
winst geboekt van f2 tot boven
Van de andere internationals steeg
Akzo met f 1,40 en Kon. Olie ging
f 0,80 vooruit Philips was 10.50 m
De banken openden prijshoudend
en de verzekeringen trokken nog
wat aan. In die sector lag Nat. Ned.
f 2,50 hoger. De hypotheekbanken
waren hoger. waarbij de WUH ruim
f 2 hoger lag. Vast lagen ook Ahold
en KLM met een winst van ca. f 2.
Heineken en Gist-Brocades waren
ruim f 1 hoger.
De scheepvaart opende met win
sten uiteenlopend tol f 0.50 en de
uitgevers trokken eveneens iets
