Eigei dijk wenst in Lc >s Angeles Vakmanschap herken je zo. Reportage D 1YIPTT1 oTirl Supipri dllvl k_y J. Opheffing faculteit ontoelaatbaar' -C Olympisch "amateurisme" JL 11 VyJ-JLX Synodevoorzitter Roos: WOENSDAG 25 MEI 1983 Varia Het grote gevaar voor de Neder landse democratie schuilt niet in de Centrum Partij. Het grote gevaar schuilt in datgene, waarin de Cen trum Partij de Nederlandse demo craten verandert. Het is de rotte appel in de mand, die de andere appels aansteekt. Neem het pro bleem van de leden van de Cen trum Partij die leraar zijn. Bij voorkeur blijkbaar geschiedenisle raar, wat op zichzelf overigens een slecht teken is, want je zou toch denken dat die luidjes iets van de geschiedenis hadden kunnen leren. Maar daar gaat het nu niet om. Het gaat om de opschudding die Nico Konst, vice-voorzitter van de Cen trum Partij en geschiedenisleraar aan het Elshof College in Nijmegen, en meneer De Weijer, lid van de Centrum Partij en geschiedenisle raar aan de Utrechtse Scholenge meenschap Hendrik van der Vlis, bij hun leerlingen en hun schoolbe stuur hebben veroorzaakt. Twee leerlingen van Konst, Shar- mini Tharmaratnam en Eline Tas- sopoulos, hadden zich zo zeer gesto ten aan de discriminerende opmer kingen van hun leraar, dat zij geen les meer van hem wilden hebben. Zij zijn nu bij een andere geschie denisleraar in een andere klas on dergebracht, maar dat was hun be doeling niet. Niet zij hadden moe ten wijken, vinden ze, maar de le raar had moeten wijken. Daar zit iets in. Als we aannemen dat Konst inder daad fout zit (hij schijnt ook een nazi-propagandafilm in de klas te hebben gedraaid) en dit door die overplaatsing van Sharmini en Eline wordt erkend, dan moet Konst natuurlijk van het lesgeven aan die bepaalde klas ontheven worden. Want als hij schadelijk is voor Sharmini Tharmaratnam en Eline Tassopoulos, dan is hij zeker schadelijk voor Henkie de Jong en Willemijn de Wit. Er is één maar. Als we vinden dat Nico Konst wegens zijn opvattin gen die hij blijkbaar ook, als dat zo te pas komt, in de klas uitdraagt, moet worden ontslagen, dan erken nen we de rechtmatigheid van het „Berufsverbot"En ik dacht dat we juist hadden afgesproken dat we dat in Nederland niet zo'n prettig idee vonden. In Duitsland trou wens ook niet. Natuurlijk, er is een verschil. Het beroepsverbod treft in 99 van de 100 gevallen communis ten of andere nog linksere lieden. Die zijn ons, traditiegetrouw, iets sympathieker dan de nazisten, neo of niet-neo. Maar het is natuurlijk wèl zo dat het aantal concentratie kampen onder communistisch be heer in Europa momenteel bedui dend groter is dan het aantal con centratiekampen onder nazistisch beheer. Het lijkt dus wat overdreven om meer stennis te maken over een le raar die lid is van de Centrum Par tij dan over een leraar die lid is van de CPN. Er lijkt mij veel meer voor te zeggen om die allebei rustig hun gang te laten gaan, vertrou wend op de intelligentie, het weer standsvermogen en het innerlijke fatsoen van de leerlingen. De tijd dat zij dociel, zonder weerwoord en een beetje schijterig hun leraren aanhoorden zonder zelf iets te ber de te durven brengen, is voor zover ik weet al voorbij sinds ik de hbs verliet. En dat is lang geleden! Een ander geval is die De Weijer. Ik lees op de jongerenpagina Goo chem van Het Parool dat De Weijer zich van racistische uitlatingen op school onthoudt. Toch wordt hij goed in de gaten gehouden, meldt de rector, G. J. Erdtsieck van de Utrechtse Scholengemeenschap vol daan: „Ik heb tegen De Weijer een aantal maatregelen genomen. Op bijeenkomsten in schoolverband waar hij mensen kan kwetsen, mag hij niet meer komen. Zo rond de verkiezingen houden we wel eens bijeenkomsten met politici. Daar wil ik hem niet zien. Omdat dat tot incidenten kan leiden, maar ook omdat we hem die kans niet willen geven". En hij vertelt dan dat hij óók twee leerlingen heeft die geen les meer van De Weijer willen hebben, maar dat hij een andere taktiek toepast dan in Nijmegen: „Dan zeg ik: juist jullie zijn er op gespitst om hem te pakken. Je kunt hem alleen pakken als je bij hem in de les zit. Ik heb die leerlingen echt gevraagd: help me dan". Dat bedoel ik nu toen ik zei dat het grootste gevaar van de Centrum Partij schuilt in datgene, waarin zij de Nederlandse democraten ver andert. Namelijk in mensen, die hun collega's „kalt stellen", die hun leerlingen vragen hun leraar te be spioneren en hun bevindingen bij de hoogste autoriteit (de rector) te melden, en die daar zonder enige gêne over berichten aan een jour nalist, als bewijs van hun goed ge drag. Is het niet een beetje te vroeg voor bijltjesdag en het kaal scheren van de Centrum Partij-leden? Is het werkelijk nodig dat een lid van de Centrum Partij op een Ne derlandse school dezelfde soort be handeling krijgt als de anti-nazi leraar in de jaren '30 op een Duitse school, en die dissidente leraar op een Sowjetrussische school nu? Al die maatregelen die rector Erdt sieck voorstelt, zouden letterlijk vertaald kunnen zijn uit een Sa- mizdat-bericht over de schicanes waaraan een dissidente Russische leraar wordt blootgesteld. Ik weet niet aan wie ik mijn dochters liever zou toevertrouwen: aan De Weijer of aan Erdtsieck. door Joop van der Flier LOS ANGELES - Het woordje amateur komt nog al tijd voor in de benaming van de internationale atle tiek- en zwemfederaties: de voornaamste "toeleve ringsbedrijven" van de Olympische Zomerspelen. Op Olympisch niveau zelf is sinds de geruisloze aan passingen van de op kousenvoeten rondreizende pre sident-diplomaat Samaranch het amateurisme vrij wel uitsluitend nog terug te vinden in de belangenlo ze medewerking van duizenden vrijwilligers. Het niet of nauwelijks betaalde leger van enthousiasten, dat volgend jaar in Los Angeles namens de commercie de Olympische Spelen voor de veelal half of geheel betaalde deelnemers mogelijk gaat ma ken. Het is onwaarschijnlijk dat Pierre de Coubertin bij de geboorte van de moderne spelen heeft bevroed dat het met zijn gedachten ooit nog eens zo ver zou komen. Waar aan de ene kant de belangenverstren geling vah commercie en deelnemers heeft geleid tot een vergaande verruiming van de toelatingseisen, dwingt aan de kant van de or ganisatie de economische en politieke noodzaak tot soberheid en amateurisme. De tegengestelde krachten zijn opgeroepen door de toewijzing van de organisatie van de dertiende Olympische Zomerspelen aan Los An geles. Een daad, die in feite door geen van beide contractpartners ooit gewenst is geweest. Door het Internationaal Olympisch Comité niet. dat eindeloos lang tegenstribbelde en maanden na de aanvankelijk vastgestelde da tum toegaf, toen zich geen andere kandidaten voor de organisatie meldden. Evenmin van de kant van de stad Los Angeles zelf, die volgens artikel 4 van het Olympisch charter de andere contractpartner had beho ren te zijn. Bang als men was om net zoals Montreal en München het Olympisch avontuur te moeten bekopen met een schuld van miljarden, wilde het gemeentebestuur van Los Angeles geen finan ciële verantwoordelijkheid op zich nemen. Managers De grote initiator van het plan, burgemeester Tom Bradley, vond als uitweg de financiële verantwoording op te dragen aan het Amerikaans Olym pisch Comité en het uit prive- personen bestaande organisa tiecomité, dat onder de afkor ting LAOOC bekend is gewor den. Op die manier zorgde Bradley ervoor dat Los Ange les de eerste stad ter wereld werd, die de Olympische Spe len voor de tweede maal mocht organiseren. De eerste maal was in 1932. Veel dank hebben de kiezers hem er niet voor betuigd. Bij de verkiezingen voor de af vaardiging naar het congres kreeg hij onvoldoende stem men. Inmiddels is de organisa tie van de niet begeerde Spelen in handen gekomen van jonge managers, die van wanten we ten. Onder leiding van Peter v. Ue berroth (45) ontfutselden ze de televisiemaatschappij ABC het grootste contract aller tijden (225 miljoen dollar). Ze wekten daarmee enthousiasme onder dèt deel van de bevolking, dat zweert bij de Amerikaanse ma nier van zaken doen. Zo zijn er ten aanzien van de Spelen ruwweg vier groeperin gen ontstaan: de voorstanders, de tegenstanders, de profiteurs en de onverschilligen. Wie het helemaal niet interesseert is het met de dag groter worden- Sinds Antonio Samaranch de scepter zwaait bij het Internationaal Olympisch Comité is de term "amateurisme" niet of nauwelijks meer van toepassing op de deelnemers aan de Spelen. (Foto ANP) de legioen daklozen, dat kam peert in autowrakken, leeg staande panden in bezit neemt en zich de banken in de parken toeëigent. Het is een probleem waar het met grote tekorten kampende gemeentebestuur geen oplossing voor weet. De profiteurs hebben zich ver enigd in huisvestingsbureaus, die zich zonder uitzondering Olympisch noemen. Ze leggen woonruimte vast voor de duur van de Spelen en vragen prij zen, die variëren van vijftig dollar per bed per nacht tot 20.000 dollar voor een land huis. De eigenaar laat wel de butler en het dienstmeisje ach ter en is bereid zich tijdelijk enkele ontberingen te getroos ten op Hawaii. Verkeerschaos De tegenstanders zijn vooral te vinden in de binnenstad, waar de gemiddelde werknemer zich afvraagt hoe hij in vredes naam op tijd op het werk moet komen ten tijde van de te ver wachten verkeerschaos. De bazen zullen weinig clemen tie tonen. Geen werk, geen geld is een regel die van ouds her opgaat, al adverteert men tegenwoordig ondanks de werkloosheid van zo'n tien procent die op de arbeids markt drukt, met aanbiedin gen van wel twee betaalde vakantieweken per jaar. De voorstanders zijn afkomstig uit de betere kringen. Zij leve ren het vrijwilligerskorps, dat tijdens de Spelen tot zo'n 20.000 zal uitgroeien. Het en thousiasme is zo groot, dat voorzitter Paul Ziffren drie maanden geleden de inschrij ving voor de simpele baantjes sloot. Men zoekt nu nog gegadigden voor de meer gespecialiseerde werkzaamheden: doktoren, verpleegsters, vertalers. Vier honderd leden van dat vrijwil ligerskorps werden onlangs in gezet bij het toernooi om de FI- NA-waterpolo. Elke deelnemer daar wist zich omringd door vier geüniformeerde krachten. Geen moeite was te veel en met graagte werd het normale entreegeld van zes dollar per sessie betaald om de wedstrij den bij te wonen. Peter Ueberroth, wiens uit het lood staande neus herinnert aan zijn verleden als waterpo- lospeler, heeft al beklemtoond, dat vrijwilligers op alle niveaus noodzakelijk zijn, wil hij bin nen zijn bescheiden budget van 442 miljoen dollar blijven. "Het is een pracht van een bood schap aan de wereld, als de ge meenschap van buiten Califor- nië zo veel van zichzelf geeft", aldus de man die zelf een klein reisbureau uitbouwde tot de op een na grootste reisorgani satie van de Verenigde Staten. Bestedingen Hij heeft een onafhankelijk insti tuut laten uitrekenen welk een impuls de Olympische Spelen voor Californië betekenen. Volgens die studie zal 3,3 mil jard dollar aan bestedingen en herbestedingen in de econo mie worden gepompt, uitgaan de van de veronderstelling dat er 625.000 bezoekers van bui ten de regio komen, die zich gemiddeld vijf dagen in Los Angeles zullen ophouden. Als dat waar is, leveren de Spe len niet minder dan 68.000 tij delijke banen op. De gemeente krijgt dan dertien miljoen dol lar extra inkomsten uit belas tingen en de staat Californië 42,9 miljoen. Ondanks die indrukwekkende cijfers moest Ueberroth op 27 oktober van het vorig jaar op nieuw een verklaring tekenen waarbij de gemeente wordt ge vrijwaard van de verantwoor delijkheid voor alle eventuele Olympische verliezen. De aan loopkosten van 19,3 miljoen dollar moeten door het comité zelf worden opgebracht, even als de bijdrage van 2,75 miljoen aan de politie voor de bewa king van de Olympische instal laties. Het comité zelf is verantwoorde lijk voor de veiligheid binnen het Olympisch gebied. De tota le veiligheidsoperatie die vele malen meer gaat kosten, is in de ogen van het organisatieco mité een zaak van de centrale regering. Het organisatiecomité is ook in andere opzichten behendig ge bleken in het afwentelen van kosten. Zo moet het Internatio naal Olympisch Comité zelf opdraaien voor de acht miljoen dollar, die het onderbrengen van scheidsrechters en juryle den met zich meebrengt. In het contract tussen beide partijen bleek daarin niet te zijn voor- Het plaatselijk vervoerbedrijf dat al maanden probeert geld los te krijgen voor het inzetten van extra bussen, kreeg te ho ren dat het organisatiecomité zal nagaan of een sponsor wel licht bereid is in te springen. Van die sponsors heeft LAOOC er inmiddels dertig, die elk mi nimaal vier miljoen dollar in brengen en in een enkel geval de bouw van een heel stadion bekostigen. Zoals het geval is met de zwemarena, die door McDonalds wordt betaald. Onderbetaald Het comité zelf heeft weinig te bieden. Daardoor is onbetaal de of onderbetaalde hulp wel kom. Dat geldt ook voor LA OOC zelf. De kleine staf heeft zonder morren flink ingele verd in ruil voor de thrill van de publiciteit. De naambe kendheid moet het offer goed maken. Dat geldt ook voor de vrijwilligers. Zij moeten zich allen voor tenminste zes we ken vrij maken. Die van het eerste uur hebben dikwijls contacten met dq "magnificent seven": John Ar gue, Howard P. Allen, Justin Dart, William Robertson, Rod ney W. Rood, David L. Wolper en Paul Ziffren, die vijfjaar ge leden in opdracht van burge meester Bradley de Spelen naar Los Angeles haalden. Argue is de zoon van een belang rijke official ten tijde van de Spelen van 1932, Wolper de producer van onder meer "Roots", die negen Emmy Awards opbracht. Alsof het aanbod van 20.000 vrij willigers nog niet genoeg is, rij zen de ondersteunende comi tés als paddestoelen uit de grond. Er zijn er nu reeds 23. Ze houden zich bezig met acti viteiten op het gebied van de jeugd, de religie, de gehandi capten, voor wie 100.000 vrij kaarten in reserve worden ge houden, de familie van de atle ten, en wat al niet meer. Een heel bijzonder comité is spi rit-team, een bedenksel van oud-zwemster Donna de Varo- Oud-Olympiërs organiseren de monstraties op scholen en wekken daarbij op tot sportief gedrag. "Daar gaat het om bij de Olympische Spelen", aldus De Varona, die tegenwoordig lid is van het Amerikaans Olympisch Comité. Er is zelfs een comité dat zich bezighoudt met sensitivity training en li chaamstaal om op die mi nader te staan tot de buiten landse deelnemers. Mocht iemand hinder ondervin den van de luchtvervuiling of anderszins lichamelijk in onge rede raken, dan is daar dr. An thony Daly en zijn staf van driehonderd doktoren en even zoveel verpleegkundigen om hem bij te staan. Op die manier worden de Spe len, die niemand wilde, wel licht toch een succes. ADVERTENTIE "Het zou werkelijk rampzalig zijn als een zo karakteristieke hervormde opleiding als de Am sterdamse theologische faculteit zou verdwijnen. Dat is voor de Nederlandse Hervormde Kerk ontoelaatbaar. Als de faculteit wordt opgeheven maar zover is het nog niet -, dan zullen we ons in hervormde kring moeten bera den over voortzetting van de ker kelijke opleiding in Amster dam". Dat zei synodevoorzitter dominee C. B. Roos gisteren voor de KRO- radio naar aanleiding van het voornemen van minister Deet- man om de faculteit te liquide ren. Aan deze faculteit heeft de Hervormde Kerk een predikan tenopleiding verbonden, zoals ook aan de rijksuniversiteiten van Groningen, Utrecht en Lei den. In tegenstelling tot de ande re steden zijn in Amsterdam de twee hervormde kerkelijke hoog leraren tevens staatshoogleraar. Roos noemde het 'onbehoorlijk' als de minister zijn plan zonder overleg met de kerken (ook lu thers en doopsgezind) doorzet. Bij de minister heeft ook de kwa liteit van het onderwijs en onder zoek aan de faculteit een rol ge speeld. Dat verwijt grenst, vol gens Roos, aan het ontoelaatbare. Ten eerste geeft de minister daar voor geen argumenten en ten tweede heeft hij daarover noch met de kerk, noch met de faculteit ooit gesproken. Ook de Universiteit van Amster dam is geschokt. "De eigen kleur van de faculteit sluit aan bij het karakter van de universiteit en rechtvaardigt haar voortbe staan", schrijft het college van bestuur in een brief aan minister Deetman. Zolang deze zijn oor deel over het onderwijs en onder zoek aan de faculteit niet van be wijzen voorziet, kan dat slechts worden beschouwd als 'aantij gingen'. "Vooral de doopsgezin den en luthersen - die in Amster dam hun enige predikantenop leiding hebben - moeten wel het gevoel hebben, dat ze voor vol dongen feiten worden gesteld" roepen Hervormde Kerk: beroepen te Groot-Ammers J. R. Volk Bles- kensgraaf; aangenomen naar Hellendoorn G. W. Marchal Elle- com, naar Tholen H. Verheul Zegveld, naar Groenlo P. Sara- ber Curacao; bedankt voor Nu- mansdorp G. C. Vijzelaar Rijs wijk (ZH). Gereformeerde Kerken: beroepen te Krimpen aan de IJssel S. Landheer Kampen; aangenomen naar Harkema (Fr.) N. Berghuis Hollandscheveld; bedankt voor Creil-Espel (NOP) G. Bilker Dokkum, voor Zwijndrecht J. C. Eikelboom Haamstede. Gereformeerde Kerken Vrijge maakt: aangenomen naar Blija- Holwerd A. J. Minnema Vleuten- Breukelen; bedankt voor Stads kanaal H. Wilschut Monster, voor Berkum, Dronten, Hauler- wijk en Schildwolde J. de Gelder Damwoude. Christelijke Gereformeerde Ker ken: bedankt voor Bussum M. van der Sluys Kerkwerve. Gereformeerde Gemeenten in Ne derland: aangenomen naar Bar- neveld A. van Straalen Paterson (Ver.Staten). De vrijgemaakt-gereformeerde predikant G. van Rongen (Steen- wijk) is met emeritaat (pensioen) gegaan. Van 1952 tot 1955 werkte hij in Leiden. Pastoor G. J. J. Straathof van de St. Agathakerk in Lisse is 25 jaar priester. Het komende weekein de wordt dat gevierd. Morgenavond om half 9 wordt het gerestaureerde Adema-orgel in de St. Agathakerk te Lisse in gebruik genomen. Na de over dracht zullen Johan Akerboom en Ton van Eek het bespelen. De restauratie werd uitgevoerd door de Amsterdamse orgelmaker An- toine Schreurs, kleinzoon van Adema. Dezer dagen draagt professor dr. H. Berkhof de voorzittershamer van de landelijke Raad van Ker ken (Amersfoort) over aan pro fessor dr. D. C. Mulder. De Leid- se emeritus-hoogleraar heeft vele jaren de maandelijkse vergade ringen van de raad geleid en het gezicht van dit oecumenische li chaam in belangrijke mate be paald. Zijn opvolger is gereformeerd en hoogleraar in de geschiedenis en het wezen van de niet-christelij- ke religies aan de Vrije Universi teit in Amsterdam. Binnen de Wereldraad van Kerken is hij ac tief als voorzitter van de onderaf deling 'Dialoog met andere gods diensten en ideologieën'. Met het oog op zijn nieuwe taak zal dr. Mulder het voorzitterschap van de landelijke zendingscommis sie van de Gereformeerde Ker ken in Nederland binnenkort neerleggen. Vrouw Voor het eerst heeft de synode van de Evangelisch-Lutherse Kerk van Italië die in Napels bijeen is geweest een vrouw als voor zitter: Hanna Franzoi-Brunow uit Venetië. (Deze kerk werd in 1648 gesticht en telt rond 5000 volwassen leden over 59 gemeen ten). In het Zuidamerikaanse land Pa raguay (noordelijk van Argenti nië) is met het tekenen van een acte een Evangelisch-Lutherse Kerk officieel opgericht. De kerk - nu ongeveer 3000 gedoopten - is een vrucht van zendingswerk uit Argentinië. De laatste jaren zijn ook Braziliaanse zendelin gen hier actief. De kerk wordt ge diend door vier Braziliaanse en twee Argentijnse predikanten en een vicaris uit Argentinië. Aantal abortussen neemt af DEN HAAG (ANP) - Het aantal in ons land uitgevoerde abortussen is vorig jaar ten opzichte van 1981 met 3.600 gedaald tot 48.700. Daarbij is inbegrepen een geschat aantal van ongeveer 3.400, dat in ziekenhuizen is uitgevoerd. Deze cijfers zijn door de Stichting Medische Zwangerschapsonderbre king (Stimezo) in Den Haag bekendgemaakt. De Stichting noemt deze wijziging "niet opmerkelijk". Terwijl de etnische minderheidsgroepen ongeveer 5 procent van de Ne derlandse bevolking uitmaken, bedroeg hun aandeel in 1982 onder abortuscliënten volgens de berekeningen 26 procent.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 17