Baggermarkt stort in
WIEL
C
contactlenzen,
das pas fijn.
van der
Fokker verwacht
einde verliezen
Perscombinatie verwacht
nog minder advertenties
ffl»*IHHB«lil
kort zakelijk
marktberichten
Hypotheekrente stijgt
na flop staatslening
Armoede Derde Wereld treft IHC
Autoschaarste in DDR
stimuleert windhandel
CNV- leden bereid meer in te leveren
WOENSDAG 25 MEI 1983
Zonne-energie
Minister van Aardenne van econo
mische zaken heeft 3,6 miljoen
gulden extra beschikbaar ge
steld voor de tweede fase van het
nationaal onderzoekprogramma
zonne-energie, nadat hij het
werkplan 1983 voor deze fase
heeft goedgekeurd. In totaal
krijgt noz-2 23,6 miljoen gulden,
onder andere te gebruiken voor
onderzoek op het gebied van
zonnecellen.
De eerste fase, waarvoor 30 miljoen
beschikbaar was, heeft volgens
economische zaken een aantal
belangrijke resultaten opgele
verd, zoals de verbetering van
zonneboilers en het goedkoper
maken ervan. Dit heeft tot een
aantal rendabele toepassingen
van zonne-collectoren geleid, in
zwembaden, viskwekerijen en
varkens- en kalvermesterijen.
Centraal Beheer
De Coöperatieve verzekerings
maatschappij Centraal Beheer
heeft wat betreft haar pensioen-
verzekeringsactiviteiten een
"solvabiliteitsgat" van ƒ80 min
als de Nederlandse wet wordt
aangepast aan de EG-richtlijnen.
Deze richtlijnen schrijven voor,
dat de algemene reserve een be
paald percentage moet bedragen
van de premiereserve. Volgens
de EG-richtlijnen is de algemene
reserve van Centraal Beheer 80
min te klein.
Centraal Beheer gaat dit "gat" in
ca. drie jaar opvullen door de
cliënten bij de pensioenverzeke
ringen - dit zijn ca. 7.000 bedrij
ven - in die periode een half pro
cent minder premiekorting te ge
ven. Bestuursvoorzitter J.W.
Ruiter gaf bij de presentatie van
het jaarverslag toe, dat Centraal
Beheer wel aan de solvabiliteits-
eisen had kunnen voldoen als de
maatschappij zich in het verle
den niet in het onioerend goed
had begeven. De onroerend-
goedactiviteiten kwamen Cen
traal Beheer over een periode
van vier jaar op een verlies van in
totaal 150 min te staan.
Spoorboekje blinden
Het Gemeentevervoerbedrijf
(GVB) van Amsterdam heeft gis
teren de eerste uitgave gepresen
teerd van de volledige informatie
over tram- en metrolijnen in de
hoofdstad voor blinden en
slechtzienden.
De uitgave is er in drie versies, als
boekje met grote letters voor de
slechtzienden, in braille voor
blinden en als cassette voor bei
de groepen. In september volgt
in dezelfde uitvoeringen de in
formatie over de Amsterdamse
buslijnen.
Het boekje met de grote letters is
voor 2,50 gulden te koop bij het
hoofdkantoor van het GVB in
Amsterdam en het informatie-
huisje voor het Centraal Station.
De braille-uitvoering en de cas
sette zijn ook voor een rijksdaal
der te verkrijgen bij de studie- en
vakbibliotheek voor visueel en
anderszins gehandicapten in de
hoofdstad.
Volkswagen
Het Westduitse automobielcon
cern Volkswagen probeert vol
gens de vakbonden voor eind ju
ni 1000 van de 20.000 werkne
mers in de fabriek voor bedrijfs
wagens in Hannover tot vrijwil
lig vertrek te bewegen met een
ontslagpremie van 18.000 mark.
Een woordvoerder van VW in
Wolfsburg, Ortwin Witzel, gaf
gisteren toe dat een desbetref
fend voorstel is voorgelegd aan
de ondernemingsraad van de fa
briek, maar hij wilde niet beves
tigen dat het om 1000 man gaat.
LEIDEN De eerste aardappelen wer
den vanmorgen aangevoerd door C.
van Bohemen uit Voorschoten. Ze
werden gekocht door fa. Stalwijk uit
Leiden voor 3,55 per kilo.
LEIDEN Groenteveiling: Datum van
25 mei:
Aardappelen 2,85-3,55, Andy vie 1,38-
1.77. Peulen 13,70-10,50, Snijbonen
6,90-8,40, Stambonen 8,20-10,00,
Spitskool 0,77-1,10, Postelein 1.53-
2,06, Prei 1,44-2,60, Rabarber 0,31-
0,58, Spinazie 1,60-2,36, Stoofsla 0,84,
Champions 1,44-4,05, Uien 0,49-1,07.
Economie
AMSTERDAM (ANP) - De hypo
theekrente in ons land is verder
aan het stijgen. De Westland-
Utrecht Hypotheekbank heeft
gisteren haar tarieven met 0,3 pet
verhoogd. De basisrente voor
een standaardhypotheek voor
twee jaar vast bedraagt thans 8,9
pet (was 8,6 pet).
Voor een tophypotheek voor twee
jaar vast rekent de bank nu een
tarief van 9,4 pet en voor een hy
potheek met gemeentegarantie
8,7 pet. Voor hypotheken voor
vijf tot tien jaar vast geldt een ba
sisrente van 9,4 pet en voor hypo
theken voor 11 tot 15 jaar vast
een basisrente van 9,6 pet.
De maatregel houdt, aldus een
woordvoerder van de bank, ver
band met de rentestijging op de
kapitaalmarkt. Vooral het mis
lukken van de jongste 8,25 pet
staatslening, die tegen 99 pet
maar 800 min opbracht, gaf
hiertoe aanleiding. De bank is
vorige week niet gelijk met de
aanpassing van haar tarieven ge
komen om de zaak nog even aan
te kijken.
Ook de FGH Hypotheekbank heeft
tot een verhoging besloten. De
tarieven variëren thans tussen
9,3 pet voor een hypotheek met
gemeentegarantie tot 9,65 pet
voor een tophypotheek.
De stijging van de rente in ons land
uitte zich gisteren ook in de afgif-
teprijzen van de bank- en spaar-
brieven. De afgifteprijzen voor
dit rentedragende papier zijn
verlaagd, waardoor het effectie
ve rendement is toegenomen tot
ca. 8,75 pet.
Zo heeft de Amro Bank de afgifte-
koers van haar 7,25 pet spaar-
brieven 1983-89 en van de 9 pet
spaarbrieven 1982-88 verlaagd
tot 93,2 pet resp. 105,9 pet, waar
in de opgelopen rente van 8,06
sinds 15 april 1983 resp. van
47,75 sinds 15 november 1982 is
begrepen. Het effectieve rende
ment op beide leningen komt
hierdoor op 8,75 pet. De bank
verlaagt eveneens de afgifte-
koers van de 9 pet bankbrieven
1982 per 1986-90 tot 101 pet,
waardoor het effectieve rende
ment ook op 8,75 pet komt.
Ook ABN, NMB en Bank Mees en
Hope hebben de afgifteprijzen
voor hun bank- en spaarbrieven
verlaagd, zodat het effectieve
rendement op ca. 8,75 pet uit
komt.
0,68-1,00, Bospeen 1,55-2,45, Peterse
lie 1.03-1,45, Radijs 0,41-0,59, Selderij
1,20-1.46, Bos uien 0,47-0,53, Paprika
ROTTERDAM/SLIE-
DRECHT (ANP) - Op de
internationale markt van
baggermateriaal is op dit
moment bijna sprake van
een kopersstaking. Dat
komt met name door fi
nancieringsproblemen bij
ontwikkelingslanden (bij
voorbeeld Nigeria, Mexi
co, Birma en India) en het
achterwege blijven van in
vesteringen bij grote bag-
geraannemers. Deze
slechte marktsituatie, die
een drukkend effect heeft
op zowel opzet als prijs
vorming, zal nog wel een
paar jaar voortduren.
Dit zei de voorzitter van de raad
van bestuur van de gespeciali
seerde baggerwerf IHC Holland,
ir. T.P. de Jooden, gisteren in
Sliedrecht op een bijeenkomst
ter gelegenheid van de opening
van de nieuwe IHC-werf in Slie
drecht.
De nieuwe werf, waarvan het pro-
duktiegedeelte overdekt is, heeft
70 miljoen gulden gekost. IHC
wil de komende jaren op de an
dere werf, in Kinderdijk, nog
eens 80 miljoen gulden investe
ren. Van de investeringen wordt
30 procent door het rijk gesubsi
dieerd.
De nieuwe werf heeft wel opdrach
ten om mee te beginnen, maar
volgens De Jooden niet voldoen
de voor de rest van het jaar. De
baggerwerf profiteert echter nog
van vervangingsinvesteringen
bij middelgrote en kleine Neder
landse baggeraannemers.
Met de nieuwe werf wil de IHC een
efficiency-verbetering van 20
procent (in 1985) bereiken. Daar
van is 7 tot 10 procent het gevolg
van het overdekken van
werkruimte en de rest komt door
verbetering in het interne trans
portsysteem. Deze efficiency
verbetering kost 80 tot 100 ar
beidsplaatsen, die door natuur
lijk verloop komen te vervallen.
De Jooden verwacht, dat verdere
produktieverbeteringen nodig
zullen zijn om de IHC-werven na
1985, als de overheidssteun aan
de Nederlandse scheepsbouw
komt te vervallen, kostendek
kend te kunnen laten opereren.
IHC Holland behoort tot de be
langrijkste bedrijven op het ge
bied van gespecialiseerd bagger
materiaal en claimt met de bouw
van de nieuwe werf in Sliedrecht
te beschikken over de modernste
werf op dat gebied ter wereld.
Voor de bouw van standaard-zui
gers heeft IHC wereldwijd een
marktaandeel van 50 procent.
Voor deze zogenaamde 'bevers'
is bij de nieuwe werf een speciale
hal gebouwd. Morgen wordt de
'bever', die op voorraad worden
gebouwd, opgeleverd. Deze 'be
vers' maken bij de nieuwe werf
in Sliedrecht ongeveer de helft
van de omzet van 150 tot 175 mil
joen gulden uit.
Bij IHC Holland werken 2.800
mensen. Het bedrijf in totaliteit
heeft een omzet van ruim 400
miljoen gulden. Dit jaar is even
als 1981 een bescheiden winst ge
boekt.
AMSTERDAM (ANP) - De Pers
combinatie (De Volkskrant,
Trouw, Het Parool) heeft over
1982 een verlies geleden van 3,6
min tegen een verlies van 3.3
min in 1981. Dit negatieve resul
taat is vrijwel geheel toe te schrij
ven aan de belangrijke terugval
van advertentie-inkomsten met
7 min tot 105 min. De daling
van de advertenties was in volu
me zelfs 14 pet.
De inkomsten uit abonnementen
en losse verkoop stegen met 10
min tot 106 min, mede als ge
volg van de gezamenlijke verho
ging van de abonnementsprij
zen, aldus het jaarverslag.
In de afgelopen drie jaar zijn de ad
vertentie-inkomsten in totaal
met 15 pet 19 min) teruggelo
pen. Het einde van deze daling is
nog niet in zicht, aldus de hoofd
directie. Daarom is een zoge
naamde consolidatiestrategie op
gesteld, die thans in uitvoering is
gebracht. Deze houdt o.m. in een
krachtig verder uitbreiden van
de succesrijke Volkskrant, een
herziening van de redactionele
aanpak bij de dagbladen Het Pa
rool en Trouw, een aanzienlijke
vergroting van de marktgericht
heid van de advertentiebedrijven
en het aanzienlijk terugdringen
van het kostenniveau. Hiermee
samenhangend daalde het aantal
werknemers (op basis van volle
dige werktijd) vorig jaar met 164
tot 1518. De hoofddirectie is van
plan het aantal arbeidsplaatsen
verder te verminderen met 225
tot 1305 eind volgend jaar.
De betaalde oplage van De Volks
krant steeg vorig jaar krachtiger
dan in vele voorgaande jaren.
Eind 1982 was de oplage 259.000,
hetgeen een stijging van 3,3 pet
(8000 exemplaren) betekende.
De groei werd in gelijke mate
veroorzaakt door toeneming van
abonnementen en losse verkoop.
De economische recessie trof De
Volkskrant in het bijzonder door
het inzakken van de markt voor
personeelsadvertenties. Welis
waar werd opnieuw een stijging
Vliegtuigonder houd stiefkind
SCHIPHOL (ANP) - De voorzitter van de raad van bestuur van Fokker.
Frans Swarttouw, heeft de indruk dat de bodem in de markt is bereikt
en dat de slechtste periode achter de rug is. Hij zei dit gistermiddag bij
de presentatie van het jaarverslag over 1982 van de onderneming.
Swarttouw stelde met nadruk dat dit zijn persoonlijke mening was "meer
een emotionele dan een feitelijke constatering". In dat verband noem
de de Fokker-topman de inkrimping van de onderneming met 1400
arbeidsplaatsen, zoals eind vorig jaar aangekondigd, het maximum. Hij
verwacht niet dat bij Fokker dit jaar nog meer arbeidsplaatsen zullen
gaan verdwijnen.
Volgens de raad van bestuur zal het in 1983 beter gaan dan in iy82. Het
aantal afleveringen zal hoger liggen dan het vorig jaar. Fokker maakt al
enige tijd geen orders meer bekend, maar wacht met de verkoopberich-
ten tot de afleveringen omdat, ook al in 1981, opdrachtgevers hun finan
ciële verplichtingen ten aanzien van gesloten en al bekendgemaakte
verkoopovereenkomsten niet konden nakomen. Fokker verwacht bin
nenkort de aflevering van drie tot vier verkochte vliegtuigen, zowel
F-27 als F-28-toestellen, bekend te kunnen maken.
Volgens Swarttouw is Fokker voor 1983 het break-even punt al heel dicht
genaderd. "Daar zijn we nog twee of drie vliegtuigen van af', aldus de
Fokker-topman.
Fokker richt zich in de toekomst op nieuwe varianten van de bestaande
F-27 en F-28 vliegtuigen. De gedachte aan de ontwikkeling van een
vliegtuig dat plaats kan bieden aan ongeveer 150 passagiers, zoals het
MDF-100-project, is volgens Swarttouw verlaten. "Als iemand op dit
moment aan zo'n project zou beginnen is het bijna zeker dat Fokker
daar niet in zal deelnemen", zo zei hij.
Het resultaat van de onderhouds- en reparatiesector is in 1982 met vijf
procent gedaald tot 13 miljoen gulden, deels als gevolg van de herinde
ling van de Fokker-bedrijven en volgens vice-voorzitter van de raad
van bestuur Daan Krook deels als gevolg van een teruglopende vraag.
Ook Fokker merkt dat op het onderhoud van vliegtuigen bespaard
wordt.
Soms zodanig volgens Krook dat de luchtwaardigheid van een vliegtuig
daardoor in het geding komt. "De beunhazerij is in het onderhoud
momenteel troef. Er geldt soms maar een eis: het moet goedkoop",
aldus Krook.
AMSTERDAM - Het geratel van een vuilnisauto kan een mens dierbaar worden. Het bewijs daarvan leverde
gisteren de muzikale groep "De Ratelaars", geformeerd uit gepensioneerde vuilnismannen. Zij traden in Am
sterdam op ter gelegenheid van de opening van de Reimate, de beurs voor gemeentereinigingafvalverwerking
en recycling (kringloop). (Foto ANP)
Krachtige groei Volkskrant
OOST-BERLIJN (Reuter) - De
inwoners van de Duitse De
mocratische Republiek wor
den in toenemende mate het
slachtoffer van handige jon
gens die een sinds jaar en dag
bestaand tekort aan auto's
aangrijpen om baar geld op te
strijken voor niet-bestaande
voertuigen. Uit een reeks be
richten in de Oostduitse me
dia blijkt dat mensen, die er
weinig voor voelden om 10
jaar op hun nieuwe auto te
wachten, hun spaargeld kwij
traakten nadat een handelaar
hun vervroegde levering had
beloofd.
Een in Oost-Berlijn verschij
nende krant meldde vorige
week de arrestatie van een
man, die slechts als "Man
fred" werd aangeduid, die als
automonteur klein begon
door aanbetalingen aan te ne
men voor moeilijk verkrijg
bare reserve-onderdelen die
hij naar zijn zeggen voor
vrienden kon regelen.
Hij schakelde vervolgens over
op complete auto's en klopte
sommige mensen ruim
100.000 uit de zak zonder ook
maar een auto te leveren.
De enige manier om onder de
wachttijd van 10 jaar uit te
komen, is het hebben van een
verwant of vriend in het wes
ten die bereid en in staat is
het geld te fourneren voor
een in de DDR gemaakte
Wartburg of Trabant. De so
cialistische Duitse staat, die
kien is op harde valuta, zorgt
dan binnen enkele weken
voor een gloednieuwe auto.
Heeft men eenmaal een auto,
dan duikt het volgende pro
bleem op: onderhoud. Een
autobezitter die kort geleden
een onderhoudsbeurt wilde
afspreken, kreeg de raad in
januari 1984 terug te komen.
van het marktaandeel bereikt
van 39 pet tot 42 pet, maar deze
kon het verlies aan advertentie
volume niet compenseren.
De betaalde oplage van Het Parool
daalde met 3,7 pet tot 143.000.
Het Parool wist het marktaan
deel in advertentie-volume nage
noeg te handhaven. De betaalde
oplage van Trouw daalde vorig
jaar met 2,8 pet tot 132.000.
De krant wist haar marktaandeel
in commerciële en personeelsad
vertenties te handhaven.
Het resultaat van Het Vrije Volk,
waarin de Perscombinatie en de
Nederlandse Dagbladunie elk
voor 50 pet deelnemen, bleef
over 1982 positief, vooral door
het iets minder terugvallen van
de advertentie-omzet.
ADVERTENTIE
maar dan wel van een
ANVC-contactlensspecialist
Nieuwe Rijn 62
Leiden - 071-124108
DEN HAAG (GPD) - De leden van de bij het
CNV aangesloten bonden zijn in grote meer
derheid bereid loon in te leveren voor ar
beidstijdverkorting. Aan dat inleveren wil
len de CNV-leden wel voorwaarden verbin
den, zoals een eerlijker lastenverdeling. Ook
wil men van de werkgevers werkgelegen-
heidsgaranties hebben.
Ongeveer 80 procent van de leden willen dit
loon inleveren voor arbeidstijdverkorting na
afloop van de thans nog lopende cao's. De
leden hebben het CNV-bestuur tevens op
dracht gegeven een vorm te zoeken voor de
financiering van de werkloosheid. Dit mag
volgens de leden niet gaan via extra premie
heffing of bezuinigingen alleen. Het CNV-
bestuur zal volgens de leden een middenweg
moeten zoeken.
De resultaten van de ledenraadplegingen zul
len door de verbondsraad worden bespro
ken en daarna op 6 juni worden aangeboden
aan vertegenwoordigers van kabinet en poli
tieke partijen. Het is volgens het CNV moge
lijk dat er opnieuw een serie ledenraadple
gingen gehouden zal moeten worden over de
sociale zekerheid.
Noteringen van
woensdag 25 mei 1983 (tot 12:36 uur)
AANDELEN binnenland doorlopend
<7.00 46.80
107.00 107 00
303.50 310.00
130.00 130.50
218.00 215.00
210.00 L 205.00 L
35600 358CX
369.00 369 00
huntóougl
knp
162 00 155.00
152 00 153.00
50 00 5200
16500 185.00
7.20
113.50
ihc inter c 49.00 52.00
ibb-kondor 212.00 220.00
internal» 23.80 23.60
kempen beg 76.00 76.00
kiene 33900 335.00 L
Wuwer 827 0 83.00
landré gim 12600
leidse wol 100.00
maxwell 275.00
sdiuttersv
telegraaf c
61b hyp c
twkabelhc
Iwins&ac
beleggingsinst.
17 50+ 48 00+
OBLIGATIES
staatsleningen
bg 10% 82-07 109.40 109.20
bg 10 80-88 105 00 104.80
bg 9V2 82-07 103.80 104.00
bedrijfsleven
abn 1OV2 a 10300 102.80
abn 10V4 80 103.50 103 50
10600 106.00
'010*4 82a 104.50
nmb S TVt 78 144.60 144 50
pandbrieven
fgh 11 81-88 104 20 104 20
Igh 9 70-86 100 80 100 50
fgh 7*4 77-85 99 00 99 00
rabh 11 80-88 104 80 104 60
100 00 100 00
105.40 105 25
103 20
100 05
wuh 8*4 78-87 9930 99 00
parallelmarkt
officieel toegelaten
alanhen 1130 1130
bever 134 00 134 00
indices e.d.
Indices (a.n.p.-c.b.s)
Algemeen 125.0
obl.index/eff.rend.(c.b.s.)
goud en zilver
Goud: onbew 38 890 - 39.65
Zilver: onbew 1155 - 1225
(noteringen woensdag 25 mei
buitenlands geld
Spaanse peseta (100)
VERKLARING DER TEKENS
NG ofloéle nol gescriora
a achtergestelde lening
Beursoverzicht
MARKT IETS HOGER
Oe Amsterdamse beurs was van
daag overwegend iets hoger en er
werd veel belangstelling getoond in
de claims van Akzo Vandaag kan
met 10 claims plus I 53,50 op de
nieuwe aandelen worden inge
schreven De eerste notering voor
deze inschrijfrechten werd f 1,70.
welke daarna aantrok tot 11.80
10 claims geven behalve recht op
het inschrijven op een nieuw aan-
l op
1 later stadium een aai
deel Akzo gekocht kan worden t.
gen de prijs van f 60
De internationals lagen overwe
gend hoger in de markt met win
sten uiteenlopend tot ca. f 1 Unile
ver en Akzo gingen ruim 1 naar
boven en Hoogovens was bijna 11
in herstel De koersstijgingen voor
Philips en Kon Olie bleven beperk!
tot ca f 0.50
De obligatiemarkt was vrijwel on
veranderd en het rendement op de
staatsleningen bleef rond 8.5%
schommelen
De financiële sector was verdeeld
waarbij van de banken de ABN waf
aantrok en de NMB iets achteruit
moest Van de uitgevers boekte El-
sevier-NDU een winst van 16,50
op f310 Ook de scheepvaart lag
iets hoger Gist-Brocades lag vast
in de markt met een winst van ruim
f 2 KLM moest f 1.20 terug.
De bouw was pnishoudend