Hengelaarsbond:
rust keert terug
"We zeggen wel eens: dit
moet minder grijs of slap"
"Je kunt geen jaar meer volpraten over bijen"
Mark (weer) erevoorzitter
Flats bij
Klokpoort
voltooid
Leidse Amateur Fotografen Vereniging zestig jaar
Meer dan tweehonderd
foto's in Waaggebouw
Biologie: minder in de buitenlucht, meer diepgang
VAKTAAL
ZATERDAG 9 APRIL 1983
LEIDEN - De rust binnen de Hengelaarsbond voor Leiden en Omstreken lijkt te zijn
weergekeerd. Op een rumoerige jaarvergadering heeft het zeven leden tellende bestuur
een belangrijke beleidsbeslissing, die buiten de ledenadviesraad en de ledenvergade
ring om was genomen, voor een belangrijk deel teruggedraaid. Bovendien werd het
erevoorzitterschap van de voormalige voorzitter J. Mark bevestigd.
Binnen de ongeveer vierduizend
leden tellende hengelaarsbond
heerst al jaren tumult. Op de le
denvergadering van 1981 liepen
de gemoederen zo hoog op dat
voormalig voorzitter Mark uit
protest tegen het bestuursbeleid
zijn benoeming tot erevoorzitter
niet aanvaardde en zijn adviseur
schap van de bond met onmid
dellijke ingang neerlegde.
Na dat incident heeft Mark her
haaldelijk in het openbaar blijk
gegeven van zijn ongenoegen
over bepaalde bestuursmaatre
gelen. Zijn kruistocht tegen het
bestuur van de hengelaarsbond
spitste zich vooral toe op de per
soon van voorzitter G. de Haas.
Peurvergunning
Het buiten medeweten van de le
denadviesraad en de ledenverga
dering genomen bestuursbesluit
om het zogenaamde peurwater
in wijken te verdelen, was voor
Mark zelfs aanleiding om gister
avond een van meer dan hon
derd handtekeningen voorziene
motie van wantrouwen tegen het
bestuur in te dienen.
Voorheen betaalden peurders (vis
ser die met een peurlood naar pa
ling vissen) voor een vergunning
vijf gulden. De wateren waarin
zij mochten peuren zijn dit jaar
door het bondsbestuur in zoge
naamde wijken verdeeld. Pe
wijk moesten de peurders op
eens vijf gulden gaan betalen
Volgens Mark een peurgeldver
hoging van vierhonderd procent
en voor veel vissers een onbe
taalbare prijsverhoging.
Solo-actie
Voorzitter De Haas verdedigde de
solo-actie van het bestuur door
op te merken dat door de herver
deling van het peurwater nu veel
meer belangstellenden in aan
merking kunnen komen voor
een vergunning: zo'n tweedui
zend tegen voorheen ruim drie
honderd. "En wanneer we de
vergunningen nu bijvoorbeeld
een gulden per stuk hadden ge
maakt dan had iedereen vijf ver
gunningen genomen en was het
effect van deze maatregel, meer
vissers de kans bieden voor een
peurvergunning in aanmerking
te komen, nihil geweest", aldus
De Haas.
Hij bekende evenwel na een lang
durige en rumoerige discussie
dat het bestuur fout had gehan
deld door bij het nemen van deze
maatregel de ledenadviesraad en
de ledenvergadering te passeren.
Uiteindelijk vond de vergade
ring zich in een compromisvoor
stel dat van achter de bestuursta
fel werd gelanceerd en dat neer
kwam op een verlaging van de
kosten van een aantal vergunnin
gen.
Voor ex-voorzitter Mark was dat
aanleiding om op te merken dat
hij verheugd was over deze hou
ding van voorzitter De Haas en
dat wanneer deze zich zo blij
vend zou opstellen hij voortaan
niet langer tegenover maar ach
ter het bestuur zou staan. Het ap
plaus dat volgde was veelzeg
gend.
Een lid van de ledenadviesraad
merkte vervolgens op dat, nu de
lucht kennelijk voor een belang
rijk deel was opgeklaard, de ver
gadering er verstandig aan deed
om de twee jaar oude benoeming
van Mark tot erevoorzitter te be
vestigen. Hetgeen gebeurde. De
ze keer bleek de erevoorzitter be
reid zijn benoeming te aanvaar
den.
LEIDEN - Vroeger stonden er dicht
op elkaar gepakte huisjes in
smalle straatjes, een fabriekje en
het hof De Blauwe Klok. Een
buurtje omringd door grachtjes
met een gezellig straatleven.
Maar, de tijden veranderen. Op de
hoek van de Langëgracht en het
verlengde van de Pelikaanstraat
(inmiddels Klokpoort gedoopt),
de plek waar vroeger de Leidsche
Machinefabriek stond, staat nu
een complex van 57 nieuwe flat
woningen. Moderne flats, voor
zien ban alle hedendaagse ge
makken, voornamelijk bestemd
voor gezinnen. Onder de nieuw-
bouw is een parkeerkelder waar
bewoners een eigen parkeer-
plaatsje kunnen huren. Op het
binnenterreintje komt een groen
plekje en speelgelegenheid voor
de kinderen.
Een aantal van de nieuwe wonin-
LEIDEN - Het was in de jaren
twintig een elitair clubje. Wie
geen dikke naam had werd gega
randeerd te licht bevonden door
de ballotage-commissie. Daarin
is wel verandering gekomen.
Hoewel het natuurlijk een dure
hobby blijft, fotograferen. Aan
de vooravond van hun tentoon
stelling een gesprek D. van den
Berg, voorzitter van de Leidse
Amateur Fotografen Vereniging,
een club die zestig jaar bestaat.
Een tijdje geleden heeft D. van den
Berg het archief van de vereni
ging eens doorgevlooid. De spul
len - rekeningen en andere docu
menten - lagen al jaren op de zol
der van een lid. Op 24 november
'22 moet de LAFV zijn opgericht.
Een student, Ebbinge genaamd,
nodigde de bekende fotograaf
Adriaan Boer uit voor een lezing.
De belangstellenden konden het
waarschijnlijk goed met elkaar
vinden, want nog dezelfde avond
was Leiden een nieuwe vereni
ging rijker: de LAFV.
Een gezamenlijke donkere kamer
schijnt de doorslag te hebben ge
geven. En wat ook tot oprichting
heeft bijgedragen is het feit dat
de tijdschriften nogal duur wa
ren. De amateurs schaften die
liever gezamenlijk aan. Toch
merkwaardig, want uit het histo
rische materiaal blijkt dat de le-
door
Wim Brands
den niet onbemiddeld waren.
"Tsja", zegt D. van den Berg, "er
waren waarschijnlijk studenten
lid. En die hebben toch niet zo
veel geld".
Lid kon je niet zomaar worden.
Eerst diende bekeken te worden
of het aspirant-lid wel genoeg
aanzien had. Zo kon het voorko
men dat er danig gewtijfeld werd
toen wagenmaker De Groot zich
aanmeldde. Een wagenmaker,
dat was toch een man die met
zijn handen werkte! Hij mocht
toetreden, want de bollebozen
kwamen er achter dat hij toch
ook een zelfstandige was.
In die jaren moeten er vooral veel
foto's van landschappen zijn ge
maakt. Van den Berg: "Ze wil
den de schilderkunst imiteren,
als je het mij vraagt. Ze leerden
verder veel regels wat betreft
compositie enzo".
Voor de oorlog schijnt er zekere te
rugloop van leden te zijn ge
weest. Het werd toen helemaal
een kleine vereniging, want er
waren sowieso al niet zoveel
amateur-fotografen bij de LAFV
aangesloten. Opheffing werd
overwogen. "Dit is het laatste
clubblad", stond er een keer in
gen is verhuurd aan vroegere be
woners van het buurtje rond de
Langëgracht. Tijdens de bouw is
zoveel mogelijk rekening gehou
den met de wensen van bewoners.
Zij mochten meepraten over de
uitvoering van de keuken, het
schilder- en tegelwerk. De nieuw
bouw is vorige maand opgele
verd en in beheer gekomen van
de Leidse Woningstichting
(LWS). De huren variëren van
338 gulden, voor een tweekamer
woning, tot 597 gulden per
maand voor een vijfkamerwo
ning.
(Foto Holvast)
LEIDEN - Burgemeester Goekoop had het eigenlijk moeten doen, maar
die het het afweten, zodat maandagavond iemand anders de foto-ten
toonstelling van de LAFV in de Waag zal moeten openen.
Meer dan tweehonderd foto's in zwart/wit en kleur en een 80-tal dia's van
leden zullen er worden tentoongesteld. "We hebben een selectie ge
maakt", zegt secretaris, mevrouw C.L.E. Ruys-v.d. Mandele.
Op de tentoonstelling zullen tevens foto's van deelnemers aan de foto
wedstrijd Wonen in Leiden te zien zijn. De winnaars van die wedstrijd
worden vanzelfsprekend ook bekend gemaakt.
De tentoonstelling duurt van 11 tot en met 23 april. De openingstijden
zijn: doordeweeks en zondag van 12.30 tot 17.00 uur, zaterdag van 10.00
tot 17.00 uur, en op donderdag ook van 19.00 tot 21.00 uur.
het clubblad. Maar het kwam er
niet van: er bleef een kleine, on
getwijfeld harde, kern over.
Van den Berg: "En na de oorlog
was er opeens een opleving hè.
Dat zag je toen overigens overal.
De mensen werden hd van ver
enigingen. Daar profiteerde ook
de LAFV van. Nu schommelen
we al jaren rond de veertig leden.
Aardig getal hoor".
Competitie
Ballotage, daar doen ze niet meer
aan tegenwoordig. "By ons ko
men verschillende mensen. Alles
loopt door elkaar. We hebben
een slager, een hoogleraar, een
tuinder, ik zeg al: van alles. Def
tig? Nee hoor. Maar ik herinner
me nog goed dat er zo'n twintig
jaar geleden - toen ik lid werd -
nog wel een deftige sfeer heerste
op bijeenkomsten. Tegenwoor
dig, en ik kan dat niet genoeg be
nadrukken, is het allemaal veel
informeler geworden".
Het is bekend dat veel hobbyisten
wat betreft hun hobby nogal fa
natiek zijn. Zie de postzegelver
zamelaars, zie de duivenmelkers.
Hoe zit dat met de fotografen?
Van den Berg: "Ja, er komen wel
mensen die fanatiek zijn op onze
tweemaandelijkse bijeenkom
sten in het Bruggehoofd aan de
Steenschuur. Maar er zyn altijd
mensen die niet zo fanatiek zijn.
Prima. Van competitie is bij ons
echt geen sprake. Het is niet
meer zoals vroeger. Toen durf
den mensen soms niet te komen,
omdat ze bang waren dat hun
werk de grond werd ingeboord".
Kritiek wordt er wel geleverd,
maar op verantwoorde wijze,
zegt Van den Berg. "Dan zeggen
we: dit moet minder grijs, of: het
had minder slap gekund. Daar le
ren mensen van. Ze stimuleren,
daar is het ons om te doen".
Maar als je nu met een jaren vijftig
toestelletje aan komt zetten, wat
dan? "Daar wordt niks van ge
zegd. Als-ie het maar doet. Dan
vinden wij alles best. De meeste
mensen hebben natuurlijk wel
goede apparatuur. Want ja, hoe je
het ook wendt of keert: prijzig
blijft het, fotograferen".
Leidse punkmeisjes bij een kapperswedstrijd. Een i
)oor de tentoonstelling.
Foto G. Kikkert)
LEIDEN Met kennis van de na
tuur heeft het hedendaagse bio-
logie-onderwijs nog weinig te
maken. De tijd dat vlinders wer
den gevangen, naar zangvogels
kon worden geluisterd en dat
hondsdraf tijdens een Fietstocht
werd herkend, is voorbij. Nu zit
ten de leerlingen binnenskamers
gebogen over de biologie-boeken
en maar zelden schiet er in de les
wat tijd over om de natuur in te
gaan.
"Het hobbyisme is verdwenen.
Vroeger kon je bij wijze van spre
ken een heel jaar volpraten over
bijen. Nu hebben we landelijke
richtlijnen. Het vak is daardoor
heel anders geworden. Ja, moei
lijker", zegt biologieleraar Van
Woerden, verbonden aan de
scholengemeenschap "De Vliet-
schans".
Een strak eindexamenprogramma
dwingt de leraren slechts op en
kele onderdelen van de biologie
een sterk accent te leggen. Dit
hangt ook samen met het feit dat
de biologie een verzameling is
van onderling sterk uiteenlopen
de deelgebieden. Van Woerden:
"Het is inderdaad onmogelijk
om alles uitvoerig te behande
len".
Op de Vlietschans is biologie een
'geliefd' vak. Bijna de helft van
het leerlingenbestand heeft het
in het vakkenpakket opgeno-,
men. Niet alleen omdat ze het no
dig hebben voor een vervolgop-
Wat heeft er zich no de invoering
van de mammoetwet in 1968 op
de scholengemeenschappen voor
movo/hovo en vwo afgespeeld? De
vakkenpaketten zijn ingevoerd,
de leerstof is veranderd en de
schoolboeken zijn mooier gewor-'
den. In deze serie 'vaktaal' komen
docenten van Leidse middelbare
scholen aan het woord, die kri
tisch zullen vertellen over leerlin
gen, schoolboeken en de ontwik
kelingen binnen hun eigen vak.
leiding, maar volgens Van Woer
den ook uit belangstelling.
Was biologie tot de jaren zestig nog
een echt leervak, tegenwoordig
richten de biologieleraren hun
inspanningen meer op het in
zicht in bepaalde bio-systemen,
die een onderlinge samenhang
tonen, zoals bij de plantenfysio
logie: de fotosynthese en kool
stofassimilatie.
Van Woerden: "Jaren geleden wer
den bij voorbeeld zenuwen of
hormonen als losstaande feno
menen behandeld, nu wordt dat
in verband gebracht met alle as
pecten van het menselijk li
chaam. Natuurlijk veel beter,
maar ook ingewikkelder. Er
wordt nu meer diepgang be
reikt".
Twee examens
Hij herinnert zich nog van zijn ei
gen schooltijd dat de lessen
goeddeels werden gevuld met
het determineren van bloemen
en plantjes en het bestuderen
van gewervelde en ongewervel
de dieren. Ook het menselijk li
chaam werd meestal als een
soort kijkkast behandeld.
Zijn collega, mevrouw Andre de la
Porte-Janss, vult het verhaal
aan: "Omdat we nu dieper op be
paalde onderdelen in moeten
gaan, blijft er weinig tijd over
voor deelgebieden als milieu
kunde of gedragsleer van dieren.
Ook de veldbiologie is een ver
waarloosd gebied".
Volgens haar richt de huidige bio
logie zich teveel op wat bepaalde
studies op de universiteit verei
sen. Zij is daarom een groot voor
stander van twee examens; een
op min of meer wetenschappe
lijk niveau en het ander met een
meer alomvattende aanpak, zo
dat ook vragen op het gebied van
natuur-, milieu -, en gezond
heidseducatie aan de orde kun
nen komen.
Andre de la Porte denkt dat daar
door ook een ander probleem
kan worden opgelost. Op de
Vlietschans kan iedereen - zoals
de wet ook voorschrijft - biologie
kiezen, ongeacht het vakkenpak
ket. Dit betekent dat leerlingen
zonder schei-, natuur- of wiskun
de de biologieles moeten kunnen
volgen. In praktijk pakt dat wei
eens anders uit. Een veelgehoor
de klacht bij het examen van de
laatste jaren is, dat leerlingen die
in deze vakken geen onderwijs
hebben gehad, in het nadeel zou
den zyn. Op de Vlietschans
wordt dat probleem ondervan
gen door deze mensen wat extra
lessen aan te bieden.
Aan je lip
In de onderbouw - eerste en twee
de klas - wordt biologie veelal
klassikaal onderwezen. Van
Woerden: "Dit betekent niet dat
de docent alleen aan het woord is
en een soort college houdt. Inte
gendeel, leerlingen komen met
verhalen die aansluiten by het
onderwerp en ik spring daarop
in. Ze zyn erg nieuwsgierig en
komen met de meest uiteenlo
pende verhalen. Als je zelf gaat
vertellen, hangen ze gewoon aan
je lippen".
door
Saskia Stoelinga
De vijf biologiedocenten van de
Vlietschans maken ook veel ge
bruik van demonstratiemodellen
en video. Natuurfilms op de tele
visie worden overgenomen en
getoond in de klas. "By elk on
derwerp hebben we wel wat",
zegt Andre de La Porte trots.
"We hebben een prachtige video
theek opgebouwd. En je merkt,
als ze zelf zien hoe het er in de
natuur aan toegaat, dat ze ook
een beetje respect krijgen voor
de planten- en dierenwereld.
Vooraf geven we vaak een op
dracht, die na het zien van de
film kan worden uitgewerkt".
Ook het practicum neemt een be
langrijke plaats in in de biologie
les. Van Woerden is zeer tevre
den over de uitrusting. Een prac
ticumlokaal, een amanuensis en
28 microscopen. "Vroeger had
den we er drie voor twee scho
len". Ook sluiten de leerboeken
hierop aan. Zeer tevreden zijn
Andre de la Porte en Van Woer
den ook over het boek 'Biosfeer'
voor de bovenbouw van het ha
vo. Een losbladig systeem dat
eenmaal kan worden gebruikt.
Om de kosten te drukken is het
in vergelijking met andere leer
boeken, niet zo fraai geïllu
streerd. Van Woerden maalt daar
echter niet om, omdat het inspi
rerend is geschreven. "Echt een
boek voor havo-leerlingen en
niet een vwo-boek waar een paar
hoofdstukken aan ontbreken",
zegt hij met enige nadruk.
Pissebedden
Andre de la Porte vindt het aan
trekkelijk, dat het practicum in
dit boek door de theorielessen
heen loopt. Elke les is er wel wat
te doen. "Pissebedden kunnen
gevangen worden door op een
vochtige plaats in de tuin, waar
het afval is blijven liggen, een
half met vochtig hooi gevulde
bloempot neer te zetten". Zo be
gint een practicumles. De eerste
van de twaalf opdrachten luidt
als volgt: "Leg in een petrie-
schaal vochtig, maar niet te nat
filtreerpapier, bedek de schaal
voor de helft met zwart papier
dat geen licht doorlaat. Zet een
pissebed in het donkere gedeel
te. Neem gedurende vijf minuten
waar of het dier zich verplaatst
en waarheen".
Van Woerden en Andre de la Porte
zijn het er over eens: waarnemin
gen doen aan levende objecten
(zonder deze schade te berokke
nen) leidt tot verwondering, be
wondering, en dus tot respect.
Omdat de tyd om 'leuke dingen'
tijdens de lesuren te onderne
men veelal ontbreekt, proberen
de biologie-docenten met het
aanbieden van activiteiten bui
ten de schooltijden wat extra's te
doen. Zo trekt men enkele malen
per jaar in alle vroegte de duinen
in om flora en fauna te bekijken.
Ook de Leidse Hortus en het ana
tomisch museum krijgen de leer
lingen van de Vlietschans op be
zoek. En niet te vergeten de
schooltuin aan de waterkant. De
biologiedocenten proberen er te-
samen met de leerlingen iets
moois van te maken.
Tot slot merken Andre de la Porte
en Van Woerden op, dat ze moe
ten woekeren met de tijd, maar
desondanks proberen ze op alles
wat er in de maatschappij aan de
gang is in de biologielessen aan
de orde te laten komen. En dat
doen ze op eigen initiatief. In de
leerplannen of eindexameneisen
wordt daarover (nog) niets dwin
gend voorgeschreven.
Leiden
i tweehonderd foto's die met ingang van maandag in de Waag worden geëxposeerd. <Foto Jan D«Pondt>
