Michelin: 600 banen nen Minister Ruding laat een tragedie herleven VARA wil 19 mensen ontslaan Ondernemingsraad kwaad en verontwaardigd [aximaal 30 mag in bebouwde kom 'Pottenhuwelijk' betreurd R. v. State: verfwerk moet wel aftrekbaar Lubbers wil excuses van Faber (IKV) Bodem in Hengelose wijk zwaar vervuild ERDAG 19 MAART 1983 HfERSUM (GPD) - Bij VARA ■en in de loop van 1983 ■4 negentien arbeidsplaatsen leten verdwijnen. Bijna alle iRA-medewerkers die deze iten bezetten zullen met ge- mgen ontslag moeten. Dat is voorstel van bestuur en di- [tie dat gisteren is meegedeeld het VARA-personeel, de on- •nemingsraad, de raad van izicht en de vakbonden. In een ste reactie op de plannen, ,armee het VARA-bestuur op »nërva>rtc termÜn een uitweg zoekt Binnenland 11 de financiële problemen i omroep, verklaarde de VA- ,-ondernemingsraad kwaad en ïrontwaardigd te zijn. Gedwon- >n ontslagen noemt de OR on- ivaardbaar. Jat de eerder door de VARA ikendgemaakt bezuinigingen 1984 niet kunnen worden her- lald, hebben bestuur en direc- de OR en de bonden nu de igende reorganisatie voorge- ;ld. Bij het VARA-bestuur zal [gemeen bestuurder Jan de •oye met ingang van 1 januari 184 vertrekken. Ook secretaris lo Anstadt verlaat dan de VA RA en gaat in de VUT. Hun plaatsen worden niet opgevuld. Bij de afdeling verenigingszaken wordt een reorganisatie voorge steld waardoor twee medewer kers moeten verdwijnen. De buitendienst, een afdeling van de VARA die zich bezighield met onder meer ledenwerfacties en hulp bij het werken op lokatie, wordt in versneld tempo "afge bouwd". De nog werkzame acht medewerkers van deze dienst moeten verdwijnen. De VARA- medewerker voor nieuwe ont wikkelingen, die als adviseur aan de bestuursstaf was toegevoegd, zal eveneens met ontslag moe ten. Ook is aan de OR en de bonden een reorganisatie van de televisie- dienst voorgesteld bij de typeka mer, de cameralieden, de afde ling drama en de sectie speciale programma's en documentaires. In totaal moeten zes mensen bij de televisiedienst afvloeien on der wie Hans Emmering, voor malig presentator van program ma's als „De wekkerradio" en „Hoe bestaat het". Ten slotte wil het bestuur ook een eind maken aan de subsidie van 195.000 gul den die jaarlijks aan de stichting Ombudsman wordt gegeven. Volgens VARA-voorzitter Van den Heuvel heeft het bestuur bij het opstellen van het plan vooral re kening gehouden met de gevol gen die ontslag voor de betrok ken medewerkers zou hebben wat hun afvloeiingsregeling be treft. Deze wordt geregeld in de omroep-cao. Daarbij is aangeslo ten op reorganisatieplannen die de VARA toch al had, zodat de betrokken medewerkers een op timale rechtspositie hebben, al dus Van den Heuvel. Behalve dit plan voor de korte ter mijn kondigt het VARA-bestuur ook op de langere termijn reorga nisaties aan, waarbij een be staand meeijarenbeleidsplan versneld zal worden uitgevoerd. Dat daarbij ook in de toekomst gedwongen ontslagen zullen val len, wilde VARA-voorzitter Van den Heuvel nog niet bevestigen. Ontwikkelingen in het kabinets beleid en in de omroep als geheel wat betreft arbeidstijdverkorting maken het onmogelijk daarover nu uitspraken te doen. In VARA- kringen worden meer gedwon gen ontslagen in de komende ja ren echter voor waarschijnlijk gehouden. De ondernemingsraad van de VA RA liet gisteren weten kwaad en verontwaardigd te zijn over de voorstellen van bestuur en direc tie. Met name is de OR kwaad over het feit, dat namen van de betrokken VARA-medewerkers in het interne bestuursrapport worden genoemd en dat deze in middels al persoonlijk zijn bena derd. „Tot gisteren", aldus OR- voorzitter René Kepper, „wisten wij niet beter dan dat in de be stuursplannen nog geen namen genoemd zouden worden. Vrij dagochtend hoorden we opeens dat de betrokken medewerkers al benaderd waren". De OR noemt het plan in de reactie incidenteel en onzorgvuldig. Volgens de OR staat het vast dat binnen een aantal jaren opnieuw in de organisatie zal moeten wor den ingegrepen en dat het huidi ge noodplan slechts tot 1984 soe laas biedt. De OR wijst er daarbij op dat al vanaf vorig jaar april bij het bestuur is aangedrongen op een analyse van de financiële si tuatie en een bijbehorend plan. Dat een dergelijke algemene ana lyse er nu nog niet is, noemt de OR een schande. IN HAAG (ANP) - Elke ge- leente mag van 1 april af de ma- :imumsnelheid in de bebouwde verlagen van vijftig naar lertig kilometer per uur. Het mi- [nisterie van verkeer heeft dit gis teren bekendgemaakt, taatssecretaris Scherpenhuizen van verkeer komt met dit besluit tegemoet aan een oude wens van een groot aantal gemeenten en organisaties. Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft in janua ri ervoor gepleit de gemeenten zelf te laten bepalen of zij willen overgaan tot verlaging van de maximumsnelheid in de be bouwde kom. 'egen in stad of dorp waarover niet sneller dan dertig kilometer per uur mag worden gereden, moeten door automobilisten on middellijk kunnen worden her kend zonder dat een verkeers bord hun dat duidelijk moet ma ken. Hoewel die borden er wel komen, zullen de wegen "een zo danige vorm moeten hebben dat het meteen duidelijk is", aldus de bekendmaking. Het departement zegt dat deze nieuwe maatregel niet mag wor den tussen het woonerf en we gen waar de nieuwe snelheidsli miet gaat gelden, moet een schei ding aanwezig zijn tussen rij- en loopgedelte. Op een woonerf is dat onderscheid er niet. In het besluit van de bewindsman staat verder dat gemeenten niet zomaar erop los mogen gaan met het plaatsen van de nieuwe snel- heidsbeperkende borden. Brandweer, politie en ambulan ces moeten vrije doorgang hou den. Ook mag de aan- en afvoer van goederen voor en door het bedrijfsleven niet in de knel ko men. Personeel Demka weer naar huis UTRECHT (ANP) - De bezetting van de draadlasserij Demka in Utrecht is omstreeks midder nacht beëindigd. Het personeel besloot hiertoe na overleg met de Demka-bestuurder van Hoogo vens en de bedrijfsdirecteur. De bezetting was gisterochtend vroeg begonneri. De directie wil niet zeggen, dat de sluiting van de baan is, maar wel zal zij het onderzoeksrapport dat de vakbonden aan het eind van deze maand presenteren, serieus bekijken, en ermee rekening houden. GRONINGEN (GPD) - De pastor van de kathedrale Martinus-Jozefkerk in Groningen, pater A. C. Heijmans, betreurt achteraf de lesbische „trouwerij" vorige week vrijdag van twee jonge vrouwen uit Foxhol. Ria Bultena (25) en Harma Kalsbeek (19) gaven elkaar toen het jawoord, waarna pastor Heijmans er zijn zegen over uitsprak. Dat gebeurde ach- ter gesloten deuren, maar de gebeurtenis kreeg grote publiciteit, omdat een vriend van het tweetal „bij wijze van verrassing" op grote schaal de pers had ingelicht. Het bisdom Groningen had tevoren pastor Heijmans gevraagd af te zien van de plechtigheid. Dat is niet gebeurd. Er is deze week intensief overleg gevoerd tussen bisschop Moeller, vicaris-generaal C. Grasveld, deken W. L. Marlet en pater Heijmans. Op het eind van dit overleg heeft het bisdom Groningen een verklaring uitgegeven, waarin gezegd wordt dat er geen sprake is geweest van een huwelijk. DEN HAAG (GPD) - De Raad van State vindt dat het buitenschilderwerk aan de eigen woning ook tot het groot-onderhoud moet behoren, die de regering aftrekbaar wil maken voor de belastingen. Het hoogste advies orgaan van de regering vindt het onbillijk dat schilderwerk alleen af trekbaar zou mogen zijn, wanneer het plaatsheeft in het kader van an der groot onderhoud. Dat staat in het advies van de Raad van State over het wetsontwerp van de regering voor de aftrekbaarheid van het groot onderhoud aan de eigen woning. De regering wil het schilderwerk voorlopig niet aftrek baar maken. De WD heeft dat tot nog toe steeds geëist. De regering is overigens niet gehouden het advies van de Raad van State op te volgen. Volgens de Raad van State kan schilderwerk vaak juist groot-onderhoud voorkomen. Minister Ruding (financiën) heeft in het wetsontwerp ech ter een grens getrokken bij die onderhoudswerkzaamheden die voor het functioneren van de woning noodzakelijk zijn. En daar hoort het schilderwerk niet bij, meent hij. Het kabinet heeft nog geen definitief besluit genomen over de eventuele aftrekbaarheid van het schilderwerk. ROTTERDAM Boze binnen schippers klommen gisteren aan boord van de "Gerdie" om te pro testeren tegen de schipper van het belendende schip de "Pax". De schippers wilden verhinderen dat dit schip zou uitvaren naar het Bel gische Duffel om daar een lading aluminium te lossen. Zij vinden dat de "Pax" moet worden be vracht via de beurs. De binnen- vaartrederij Van der Gevel in Rot terdam heeft gisteren een kort ge ding aangespannen tegen de toer beurtvereniging Noord-Zuid om de schippersactie te laten beëindigen. (Foto ANP) DEN BOSCH (ANP) - Bij de bandenfabriek van Michelin in Den Bosch verdwijnen voor 1985 bijna zeshonderd arbeidsplaatsen. Nog dit jaar zullen 450 medewerkers worden ontslagen. De overige arbeidsplaatsen verdwij- nen door het natuurlijk verloop niet aan te vullen. Dat PvdA-leider Den Uyl noemde gis- heeft de directie gisteren meegedeeld aan bonden en on- teravond in Oud Beijerland dernemingsraad. Bij Michelin werken een kleine twaalf honderd mensen. DEN HAAG. OUD BEIJERLAND (GPD) - Minister-president Lub bers verlangt een verontschuldi ging van IKV-secretaris Mient Jan Faber aan het adres van mi nister De Ruiter (defensie). Vol gens Lubbers heeft het IKV De Ruiter op valse gronden grof be schuldigd met de bewering dat vliegbasis De Peel al zou zijn aangewezen voor de omstreden kruisraketten. Uit de weerlegging van die bewe ring door minister De Ruiter is naar de mening van Lubbers dui delijk gebleken dat het IKV on zorgvuldig is geweest. In boze opzet (zoals minister Van den Broek van buitenlandse za ken suggereerde dat het IKV wraak wilde nemen voor het niet meedoen van het CDA aan de ko mende vredesmars) wil Lubbers niet geloven. „Tot het tegendeel blijkt, neem ik aan dat het een vergissing was. Maar dat zou me gemakkelijker worden gemaakt als men het toegaf. Anders wekt men de indruk toch iets anders van plan te zijn geweest". Het Interkerkelijk Vredesberaad heeft inmiddels afwijzend op de opmerkingen van premier Lub bers gereageerd. De vredesbewe ging is volgens het IKV niet overtuigd van het gelijk van mi nister De Ruiter. In plaats van onze verontschuldigingen aan te bieden zou de minister maar eens glashelder moeten aanto nen dat nog geen keuze is ge maakt, aldus het IKV. Faber schreef De Ruiter deze week een brandbrief. Aan de hand van Amerikaanse begrotingsdocu menten stelde hij vast, dat Was hington De Peel al zou hebben uitgezocht voor de 48 kruisraket ten die eventueel in ons land ko men. In zijn boze antwoord schreef De Ruiter dat het IKV de stukken volkomen verkeerd heeft geïnterpreteerd. De keuze is nog volkomen open, aldus de bewindsman. Via handen word je verkouden GRONINGEN (GPD) - Een ge- wone verkoudheid krijg je niet door blootstelling aan kou, ook niet door besmet ting via de lucht, maar door besmetting via de handen. Het corona-virus (verant woordelijk voor verkoudhe den 's winters) en het rhino- virus (veroorzaker van ver koudheden in lente en herfst) wordt van patiënt naar ge zonde overgedragen via de huid van de hand; de zo be smette brengt het virus door neuspeuteren en in de ogen wrijven naar de voor infectie kwetsbare luchtwegen. Dat stelt dr. J. Mills, lector in de geneeskunde aan de univer siteit van Californië in San Francisco in het vaktijd schrift 'Modern Medicine'. Het bedrijf heeft de laatste jaren aanzienlijke verliezen geleden. In de jaren 1979 tot en met 1981 in totaal 29 miljoen. Vorig jaar werd een negatief resultaat van ruim dertig miljoen gulden be haald. Die verliezen zijn volgens directeur J. Griep het gevolg van de veel te hoge kostprijs. Mede daardoor is de afzet de laatste ja ren teruggelopen. "Bij een onge wijzigd beleid is een verdere af kalving van het bedrijf onvermij delijk en dat zal uiteindelijk lei den tot de sluiting van de fa briek", aldus Griep. De directie verwacht dat er zonder ingrijpen ook dit jaar weer forse verliezen zullen worden geleden. Het reorganisatieplan is opge steld om te kunnen overleven. De ontslagen zullen vallen in twee fasen. Op korte termijn zal aan 219 werknemers ontslag worden aangezegd. De overige 231 komen nog voor het einde van dit jaar op straat te staan. De directie heeft aan de bonden een concept-sociaal plan aangebo den dat volgens Griep "de toets der kritiek kan doorstaan". "Onthutst" Frank Kooien van de Industrie bond FNV zegt "onthutst" te zijn door de plannen. "We wisten wel dat er een reorganisatie op komst was, maar dat het bedrijf zo wat zal worden gehalveerd hadden we nooit verwacht". Kooien zegt ook zich door de directie gechan teerd te voelen. "De mededeling dat sluiting onvermijdelijk is als er niets gebeurt, is naar mijn me ning dan een alibi om de plannen hoe dan ook door te voeren". Kooien zegt voorlopig vraagtekens te zetten bij de directieplannen. "Ik vraag me af of de directie niet bewust aanstuurt op een uitein delijke liquidatie van het be drijf'. In dit verband zal de In dustriebond FNV hoe dan ook garanties eisen voor het behoud van de resterende werkgelegen heid, aldus Kooien. Het sociaal plan dat de directie aan de bon den heeft voorgelegd, noemde hij ver onder de maat. uitspraak van minister Ruding (financiën) in een interview over mensen met gewetensbezwaren tegen kernwapens „pijnlijk en beledigend". Ruding had gewe zen op de mogelijkheden te emi greren. Den Uyl wilde weten hoe lang pre mier Lubbers en het CDA derge lijke uitspraken van de minister van financiën nog met hun ver antwoordelijkheid dekken. Eer der op de avond had Lubbers tij dens zijn wekelijkse persconfe rentie al laten weten het niet eens te zijn met de bewuste uit spraak van Ruding. „De inter viewster moet wel een zeer aan trekkelijke vrouw zijn, als ze ie mand zulke uitspraken ontlokt", zei hij. HENGELO (ANP) - De verontreiniging in de Hengelose wijk Old Rui- tenborgh vormt geen direct gevaar voor de volksgezondheid, maar of dit op langere termijn ook zo is moet uit nader onderzoek blijken. Al dus de gemeente Hengelo gisteren naar aanleiding van een door de Heidemaatschappij ingesteld onderzoek. Hierin komt naar voren dat zowel de bodem als het grondwater dicht aan de oppervlakte ernstig met vooral zware metalen (koper, lood en zink) zijn vervuild. B en W van Hengelo vinden die concentratie zo groot dat ze de bewoners gisteren in een brief hebben afgeraden voorlopig groenten uit eigen tuin te eten. Diep spitten wordt eveneens ontraden en het gebruik van grondwater voor consumptie en het sproeien van tuinen moet ook wor den gemeden. De uitkomsten van het onderzoek zijn voor de provincie Overijssel aan leiding geweest gisteren aan de Heidemaatschappij opdracht te geven voor een ander onderzoek. Bezuinigingsdiscussies in een kabinet hebben iets vaneen klassiek drama: de minister van financiën in de rol van kwade genius, omringd door potentiële slachtoffers en min zaam gadegeslagen door het hoogste gezag, de premier Soms loopt hét goed af. Maar in de zomer van 1980 eindigde de bezuinigingsronde in het toenmalige kabinet-Van Agt I voor de hoofdrolspeler in een tragedie. CDA-minister van fi nanciën Andriessen stapte op toen zijn bezuinigingsplannen onverenigbaar bleken met de overheersende opvattingen in de ministersploeg. Andriessen was consequent. Hij volgde de lijnen van het regeerakkoord, door Wim Wirtz Maar voor de CDA-ministers ging hij te ver en uiteindelijk liet ook de WD, die hem aan vankelijk zou steunen, hem als een baksteen vallen. Wiegel verklaarde de positie van de li berale bewindslieden achteraf als volgt: er moest een keuze worden gemaakt tussen bezui nigen, dus breken met het CDA, en het voortbestaan van het kabinet. De WD-bewinds- lieden kozen voor het laatste. Het geval-Andriessen is kenmer kend voor het eeuwige dilem ma van kabinetten die willen bezuinigen. De letter van het regeerakkoord is één, de maat schappelijke haalbaarheid is iets anders. De politieke dis cussie daarover verschilt per coalitie. In het kabinet-Van Agt II (CDA, PvdA en D'66) ha merde het CDA bij monde van minister van financiën Van der Stee voortdurend op de nood zaak tot ingrijpende bezuini gingen. Maar voor de PvdA-be- windslieden overschreden de christen-democraten daarmee de grens van wat maatschap pelijk aanvaardbaar was. Die (natuurlijke) tweespalt werd het kabinet fataal. Opmerkelijk is dat het CDA bij dergelijke confrontaties steeds van stoel verwisselt. In de coa litie met de PvdA neigden de christen-democraten naar de rechterflank van de politieke schaal (bezuinigen). Maar met de WD is het omgekeerd. Dat gold in de voor Andriessen zo tragisch verlopen bezuini- gingsstrijd in het kabinet-Van Agt I. Het geldt ook nu. Extra ingrepen Aanvankelijk leken CDA en WD in het kabinet-Lubbers volledige overeenstemming te hebben bereikt over de toe komstige bezuinigingen. Het financieringstekort (dat inmid dels alle records lijkt te gaan breken met zo'n 12 procent van het nationaal inkomen) moest flink omlaag. Daarom werden in het regeerakkoord drasti sche bezuinigingen in het vooruitzicht gesteld tot een to taalbedrag van 6 miljard gul den. Een deel van die bezuini gingen (voor dit jaar) is inmid dels door de Tweede Kamer i tot voor kort zag het ernaar uit dat het restant vrij wel moeiteloos zou volgen. Maar blijkens een vorige week verschenen rapport van de Centraal Economische Com missie (een club van ambtena ren van verschillende departe menten) is 6 miljard bezuini gen niet voldoende. Tegenval lende aardgasopbrengsten, huursubsidies en belastingen maken extra ingrepen noodza kelijk: 3 miljard dit jaar, oplo pend tot 7 miljard in 1984. De commissie van economische en financiële specialisten gaf tegelijkertijd al enkele moge lijkheden aan: een verdere ver laging van de ambtenarensala rissen en van de uitkeringen. Woordenstrijd In het regeerakkoord was met die tegenvallers overigens re kening gehouden. Bij een groei van het financieringstekort met 3 miljard gulden, zou er extra worden bezuinigd. Al leen de "politieke dekking" ontbrak. Een dag na de tot standkoming van het regeerak Minister Ruding: rechtlijnig denker. (Foto ANP) koord, in november vorig jaar, leidde dat al meteen tot een pinnige woordenstrijd tussen Lubbers (CDA) en Nijpels (WD). Wat, zo werd beide he ren gevraagd, moet er gebeu ren als het financieringstekort straks een paar miljard gulden groter blijkt te zijn dan waar het regeerakkoord van uit gaat? Nijpels: dan moet er ver der worden bezuinigd. Lub bers: niet automatisch verder bezuinigen, maar bijvoorbeeld een loonmaatregel (om de loonontwikkeling, dus ook de ontwikkeling van ambtenaren salarissen en uitkeringen af te remmen) en/of een minder drastische verkleining van het financieringstekort (is: uitstel van bezuinigingen). De vraag kan dezer dagen op nieuw worden gesteld. Giste ren is het kabinet begonnen met de samenstelling van de Vooijaarsnota, waarin straks ongetwijfeld nieuwe bezuini- gingsingrepen voor het reste rende halfjaar (per 1 juli) zullen worden aangekondigd. De be doeling is dat die nota eind vol gende maand wordt uitge bracht. Maar verwacht wordt dat de financiële discussies in het kabinet dit keer zo heftig zullen zijn dat de grens van eind april ruimschoots zal wor den overschreden. Onverantwoord Het dramatische verloop van de onderhandelingen in het kabi net-Van Agt I lijkt zich te her halen. Opnieuw houdt een CDA-minister (Ruding) hard nekkig vast aan extra bezuini gingen (3 miljard). En opnieuw ondervindt hij daarbij heftige tegenstand van zijn geestver wanten, die, althans volgens CDA-fractieleider De Vries, een dergelijke forse ingreep in een zo korte tijd maatschappe lijk onverantwoord vinden. In Elseviers Magazine van deze week herinnert Ruding zelf ook aan het aftreden van And riessen: "De kans dat mij zal gebeuren wat Andriessen over kwam, zit erin. Ik ben bereid tot het sluiten van compromis sen, al is dat niet mijn sterkste kpit, maar er zijn grenzen. En die zullen worden bepaald door mijn reële inschattingen van de financiële situatie en niet nog eens door politieke overwegingen". Net als in de tijd van Andriessen wordt Ruding verbaal onder steund door de WD. Maar die steun is niet zo "onvoorwaar delijk" als partijvoorzitter Kamminga deze week wilde doen geloven. De liberalen zit ten weliswaar op dezelfde koers als Ruding, maar lijken veel eerder bereid tot het slui ten van compromissen. Zo liet WD-fractieleider Nijpels vori ge week al weten dit jaar niet 3 maar 2 miljard te willen bezui nigen door een verlaging van de sociale uitkeringen met ge middeld 5 procent. Hij ontlok te daarmee een felle reactie aan de CDA-fractie bij monde van het CDA-kamerlid Wegers: "De boeken zijn voor 1983 ge sloten". Tussen 0 en 3 Wat regeringsfracties over de be zuinigingen loslaten, is overi gens niet representatief voor de standpunten van beide par tijen in het kabinet. De fracties hebben ieder een eigen verant woordelijkheid, hun geestver wanten in het kabinet zijn bij na verplicht al op voorhand naar een compromis te zoeken. Wat dat betreft liggen er tussen bezuinigingsingrepen van 0 en 3 miljard nog wel wat moge lijkheden. Maar veel zal afhangen van Ru ding zelf. In Elseviers Magazi ne laat hij zich kennen als een a-politieke, rechtlijnige denker die met een grote mate van ei genzinnigheid zijn gelijk pro beert te halen. Onder de poli tiek bekwame leiding van Lub bers is een compromis welis waar niet uitgesloten. Maar dat gold ook in 1980, kort voordat de "kwade genius" Andriessen met opgeheven hoofd het poli tieke strijdtoneel verliet

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 7