Laat kinderen zelf
hun foto's maken
Uit alirniimumjaloezie
groeide reeks van
moderne raamprodukten
Papaja: de boom
der gezondheid
-C
Opmerkelijk meubelcollectie
Yiuchtmiddelen bij brand kunnen levens redden
Opvouw
bare
shopbox
van
Curver
v,:
Veel keus in plantenbakken
Extra
In de jaren vijftig begonnen de
aluminium raamjaloezieën
hun opmars in Europa. Deze
praktische „raam-aankle-
ding", met zijn verstelbare la
mellen die het licht konden
„zeven", ofwel het raam ge
heel afsluiten, werd snel erg
populair. Het eerste merk dat
hier op de markt kwam, en
lange tijd vrijwel het enige
was. is de soortnaam van dit
produkt geworden: Luxa
flex. Niet meer juist, want er
zijn intussen vele andere fa
brikanten die aluminium
raamjaloezieen maken.
Vele jaren lang waren de lamel
len (flauw gebogen stroken
van dun aluminium) 5 cm
breed. Er was aanvankelijk
weinig keus in kleuren en de
ophangbanden tekenden
zich duidelijk af tegen het la-
mellenvlak. Op den duur
beantwoordde dit r.iet meer
i de
i die r
terieurmaterialen stelde.
Zo n jaloezie zag er nogal log
uit. Om aan de eisen van de
consument tegemoet te ko
men werden de lamellen
smaller gemaakt: 3,5 cm, en
sinds enkele jaren zelfs tot 2,5
cm. Hoe de lamellen aan el
kaar verbonden zijn, is ook
niet meer te zien, want de
banden van vroeger zijn ver
vangen door nylonkoorden
in de kleur van de lamellen.
In zo'n dertig jaar tijd is „de
luxaflex" dus stevig „geïnno-
veerd"; de huidige types mo
gen met recht decoratieve
elementen in het wooninte-
rieur worden genoemd. En er
is een grote keuze in kleuren.
De vernieuwingsdrang uit zich
echter op nog diverse andere
manieren. Het is zeker de
moeite waard om bij een
goed gesorteerde woningin
richter eens te kijken naar al
le mogelijkheden. Helemaal
nieuw is de zogenaamde ja-
louette, een jaloezie met die
supersmalle lamellen van 2,5
cm, met een spiegeleffect. Op
de lamellen is een hard glan
zende coating aangebracht,
verkrijgbaar in chroom, ko
per of geelkoper. Daarin
weerspiegelt het interieur
zich op een heel merkwaardi
ge manier. De één zal dit ef
fect erg aantrekkelijk vinden,
de ander niet. Maar dan is er
nog een nieuwe mogelijk
heid: jalouette met duizen
den piepkleine gaatjes. In ge
sloten toestand laten ze het
zonlicht diffuus gefilterd
door... erg fraai.
Luxaflex heeft intussen ook
een grote collectie in roldor-
dijnen. makkelijk te bedie
nen met het moderne eind
loos kettingsysteem. Ook
voor deze vorm van raam-
aankleding geldt, dat ze niet
alleen functioneel is, maar
vooral ook decoratief. Een
raam „zonwerend aankle
den" hoeft dus geen valse
noot in de interieur-harmonie
meer te zijn.
Een andere, nog vrij jonge me
thode om ramen praktisch èn
esthetisch af te werken, is het
monteren van jaloezieën met
verticale lamellen, gemaakt
van textiel, de zogenaamde
gordijnjaloezieën. Ze worden
gemaakt in lamelbreedten
van 5 en 10 cm.
entionele opstelling van de meubels trok op de Rotterdamse woonbeurs veel bekijks.
Peter Heuvelmans:
Op de onlangs gehouden woon
beurs Binnenhuis'83 in Rot
terdam vormde de inzending
van de interieurarchitect en
meubelontwerper Peter Heu
velmans een opmerkelijke
noot in het totaal van ten
toongestelde woonartikelen.
Heuvelmans had vier ruimten
ingericht met „designmeube
len", die door velen nogal wat
wantrouwend worden beje
gend omdat ze een „houte
rig" karakter zouden hebben
en een woonvertrek tot een
toonzaal zouden stempelen.
In samenwerking met vele Ne
derlandse bedrijven en enke
le kunstenaars is op Binnen
huis echter aangetoond dat er
zeer leefbare interieurs mee
te creëren zijn. Ze worden
niet gekenmerkt door grote
kleurcontrasten; fijne pastel
tinten en een goed samenspel
tussen nieuwe Nederlandse
produkten (gordijnen, tapijt
en wandbekleding) maakten
van de op de Rotterdamse
woonbeurs ten doop gehou
den meubelcollectie een op
vallend geheel.
horst ontwierp, zijn gespoten
met witte parelmoerlak, die
in combinatie met de nieuwe
Ploeg-gordijnstof met een
opdruk in zilverpatroon het
exclusieve niveau van de col
lectie benadrukte. Alles by
elkaar toonde de inzending
een typisch eigen gezicht.
Ook de onconventionele op
stelling van de meubelen
trok de belangstelling. De op
de foto zichtbare meubelen
van ontwerper Peter Heuvel
mans (uit Hapert in Noord-
Brabant) worden in de han
del gebracht door Interhorst
in Amsterdam.
Per dag moet in ons land de
brandweer meer dan dertig
keer uitrukken voor een
brand in een woning of open
baar gebouw. Dan komt het
maar al te vaak voor dat het
door sterke rookontwikke
ling onmogelijk is om het
pand via de gewone uitgan
gen) te verlaten. Soms ver
sperren ook uitslaande vlam
men de gebruikelijke weg.
Gemiddeld 70 doden en 700
gewonden zijn er elk jaar als
slachtoffer van branden, ter
wijl gemiddeld 100 mensen
per jaar door rook worden be
dwelmd.
Het is ondanks brandpreventie
en voorzorgsmaatregelen me
nig keer van levensbelang
om in een woning of gebouw
een nooduitgang te hebben
(in een woning) of te weten
(in een gebouw) en die duide
lijk aan te geven. Bij verblijf
in een hotel of pension is het
een goede gewoonte om di
rect na aankomst de vlucht
wegen te verkennen.
Wanneer bij brand ook de
nooduitgangen niet meer ge
bruikt kunnen worden, ont
staat de situatie dat alleen
met hulp van buitenaf - veelal
de brandweer - er nog een
kans bestaat het er levend af
te brengen. Wanneer wach
ten op de brandweer niet lan
ger mogelijk is, dan kan al
leen nog een of ander vlucht-
middel voor ontsnapping die-
Het Veiligheidsinstituut heeft
nu in zijn serie „Kijk op Vei
lig" een folder, waarin een
overzicht wordt gegeven van
de meest gangbare vlucht-
middelen bij brand die mo
menteel in de handel ver
krijgbaar zijn. In de folder
wordt van elk type een korte
omschrijving gegeven, soms
met een verduidelijkende il
lustratie erbij, aan de hand
waarvan het meest geëigende
middel kan worden gekozen.
Gebruiksvoorschriften en
montagetips worden even
eens vermeld. Bij elk vlucht-
middel is verwezen naar een
leverancier.
Een gratis exemplaar van deze
folder „Feiten en Tips over
vluchtmiddelen bij brand",
bestelnummer -C 10, kan
worden aangevraagd bij het
Infocentrum van het Veilig
heidsinstituut, postbus 5665,
1007 AR Amsterdam of per
telefoon 020-736414. Dit tele
foonnummer kan ook wor
den gedraaid voor gratis in
formatie en advies bij vragen
of klachten over produkten
en (on)veilige zaken.
MAANDAG 7 MAART 1983
Boodschappen doen in de su
permarkt maakte de nieuwe
„Shopbox" van Curver wat
gemakkelijker.
Het is een handige „mand" van
stevige kunststof (het ont
werp is kennelijk gebaseerd
op de zgn. Unibox die Curver
een tijd geleden met succes
heeft gelanceerd) die met één
simpele beweging helemaal
ingeklapt kan worden. Dan is
het een slechts ruim 5 cm dik
pakketje (ca. 52x41 cm groot)
en dus gemakkelijk mee te
De „shopbox" past in het win
kelwagentje en als de bood
schappen gedaan zijn, haal je
de box eruit, zonder de hele
boel in tassen of dozen te
moeten overladen. Niet al
leen handig voor jezelf, maar
ook voor de klanten die ach
ter je in de rij voor de kassa
staan... het gaat immers een
beetje vlugger.
Voor f 24,95 is de shopbox (bei
ge, bruin, rood of geel) in
winkels voor huishoudelijke
artikelen, warenhuizen en ui
teraard ook in de supermark
ten zelf te koop.
«V. »r'
De shopbox past in een super
marktkarretje en kan zo uit de
kar in de auto worden geladen.
Ingeklapt is het een pakje van 5
cm. dikte.
Het heerlijkste begin
dag dat men zich
kan, is ongetwijfeld een pa
paja voor ontbijt. De vrucht
komt oorspronkelijk uit tro
pisch Amerika, vermoedelijk
uit Nicaragua. Daar was het
tenminste dat de Spanjaar
den voor het eerst kennis
maakten met deze peervor
mige, meloenachtige vruch
ten die wel 40 cm groot kun
nen worden. Ze groeien in
grote aantallen aan een merk
waardige boom, die eigenlijk
meer een soort plant is, ook al
wordt hij wel zo'n 7,5 meter
hoog. Die plant lijkt wel wat
op een palm - er zitten geen
zijtakken aan. De stam is kaal
en van binnen hol. In landen
rond de evenaar kan het hele
jaar door geoogst worden. De
groene vruchten verkleuren
tot geel ais ze helemaal rijp
zijn, maar daarvoor is vrij
veel tijd nodig. Meestal wor
den ze al wat eerder geoogst,
na zo'n maand of vier. Papa
ja's die naar ons land worden
geëxporteerd bereiken dan
ook nooit hun volle rijpheid.
Maar goed, we zijn dus in de
tropen en hebben voor ons
ontbijt een papsüa besteld.
Doorgesneden, in grote op
een meloen lijkende parten
staat de vrucht voor ons. We
lepelen het vruchtvlees er net
zo uit als we bij die meloen
zouden doen. De kleur is
orapjegeel en veel fijner van
structuur dan meloen. De
smaak is zacht en zoet, lijkt
een beetje op abrikoos. Zoals
de meeste tropische vruchten
is het zuurgehalte heel ge
ring. Vaak druppelen we dan
ook wat citroensap over de
papaja. Het gehalte aan sap is
hoog, meer dan 80 procent.
De vrucht is bijzonder rijk
aan vitamine A en bevat te
vens de vitamines BI, B2 en
C. Het vruchtvlees is licht
verteerbaar en de spijsverte
ring bevorderend.
De holte binnenin bevat zaden.
Zwarte, ronde, soms wat
transparante en een beetje op
kaviaar lijkende pitjes. Ge
woonlijk worden ze niet ge
geten. Ze zijn wat moster
dachtig van smaak en dat is
nu niet bepaald aantrekkelijk
bij die heerlijke vrucht. De
geneeskrachtige werking van
die pitten staat echter hoog
aangeschreven. Als ontwor-
mingsmiddel bijvoorbeeld.
Alle delen van de papajaboom
leveren trouwens waardevol
le stoffen. Uit stam, bladeren
en onrijpe vruchten tapt men
een op latex (natuurlijke rub
ber) lijkend sap af dat heel
rijk is aan papain, een enzym,
verwant aan de stoffen die in
de maag ons voedsel verte
ren. Papain wordt in kristal
vorm verhandeld en vindt
toepassing in de leder- en
textielindustrie en alle moge
lijke voedings- en genees
middelenfabrieken. Het
schijnt dat de indianen de ge
neeskrachtige werking al
kenden, volgens Vasco da
Gama noemden ze de boom
„de boom der gezondheid".
Papain wordt onder andere
gebruikt om vlees malser te
maken: het is in staat eiwit
ten af te breken. Inboorlin
gen wikkelen taaie stukken
vlees dan ook graag in blade
ren van de papaja.
Verse papaja's zijn weliswaar
het hele jaar verkrijgbaar in
ons land, maar echt rijp zijn
die nooit. Geconserveerd
(stukjes, puree of sap) wor
den ze maar mondjesmaat
aangeboden, helaas. Dat is
jammer, want voor die con
serven gebruikt men geheel
rijpe vruchten.
Onrijpe vruchten kunnen als
groente worden gegeten. Dat
lijkt dan wel wat op courgette
of koolrabi Op de Philippij-
nen legt men ze in met uien,
gember en Spaanse pepers.
De papaja groeit al lang niet
meer uitsluitend in Midden-
Amerika. In vrijwel alle tropi
sche landen worden ze op
vruchtbare leemgrond ge
kweekt. Tegen vorst kan de
boom absoluut niet; kweek-
pogingen in subtropische
landen mislukken dan ook
meestal. Want het kweken
van papaja's is heel lucratief.
Van jonge bomen kan al na
een jaar worden geoogst, en
vitamine A.
geen andere vrucht heeft zo'n
hoge opbrengst per hectare.
Er zijn verschillende rassen,
de belangrijkste is Solo. De
naar Nederland verscheepte
papaja's komen voorname
lijk uit Ivoorkust. Andere ex
portlanden zijn Brazilië en
Thailand.
Een heel apart voorgerecht is
papaja met garnalen. Deze
cocktail kan op smaak wor
den gebracht met mayonaise,
ketchup, peper, dille, peter
selie, bieslook, ui, kappertjes
en citroensap. Niet allemaal
tegelijk, maar iedere combi
natie is het uitproberen meer
dan waard. Vooral koel serve-
Kinderen zijn altijd een geliefd
onderwerp voor foto's
weest. Ze groeien immei
zendsnel, dus is het verstan
dig om flink veel foto's te
ken die hun jeugd vastleg
gen. Maar het is ook leuk om
uw kinderen zelf eens de
kans te geven de camera te
hanteren. Dat kan verrassen
de resultaten opleveren, om
dat ze de wereld nu eenmaal
heel anders zien dan volwas-
Ten eerste nemen kinderen een
lager standpunt in bij het fo
tograferen. Dat geeft dus al
een compleet ander aanzien
aan de foto's. Ook zullen kin
deren minder letten op aller
lei „regeltjes" die u als van
zelf toepast. Om maar wat te
noemen: het is voor een kind
misschien helemaal niet be
langrijk dat de horizon recht
loopt. Veeleer gaat het om
een bepaald onderwerp dat
de interesse van het kind
heeft gewekt. Het standpunt
doet er dan eigenlijk niet toe.
Naarmate het kind ouder is,
zal het wel letten op dingen
als stand van de horizon, af-
Welke camera
Voor jonge kinderen is een fo
totoestel toch altijd een soort
speelgoed. Daarom kunt u ze
het beste een eenvoudige ca
mera in de handen geven die
goed tegen een stootje kan.
Verder moet de camera een
simpele bediening hebben.
Een kleine, stevige camera
waarbij alleen maar afge
drukt hoeft te worden is dan
de oplossing. Natuurlijk kunt
u op den duur meer uitleggen
over de werking van het toe
stel. Zo leert de jonge foto
graaf langzaam maar zeker
om mooie plaatjes te schieten
van bijvoorbeeld vriendjes
en vriendinnetjes op verjaar
dagsfeesten of zomaar in de
speeltuin.
Zelfs de meest eenvoudige ca
mera's bieden de mogelijk
heid om flitslicht te gebrui
ken. Dat betekent dat uw
zoon of dochter ook binnens
huis kan fotograferen. Bo
vendien is zo'n sterke licht
flits een spannende gebeurte
nis die het fotograferen nog
leuker maakt.
Ook in het onderwijs wordt
steeds meer van foto's ge
bruik gemaakt. Kinderen le
ren zelfstandig werkstukken
maken over diverse onder
werpen. Het is dan leuk wan
neer ze - net als in het echt -
hun werkstukken kunnen il
lustreren met zelfgemaakte
foto's. Zo leren ze vanzelf hoe
foto's gebruikt kunnen wor
den om via beelden informa
tie over te brengen. Kinderen
die reeds vroeg met fotogra
fie vertrouwd zijn gemaakt
zullen daar veel plezier van
beleven. De kennis die zij in
de praktijk opgedaan hebben
zullen ze hun leven lang kun
nen gebruiken, onder andere
bij het fotograferen van hun
eigen kinderen.
Eerste foto's bewaren
Bewaar al die foto's die uw
kinderen zelf gemaakt heb
ben in een album. Schrijf er
eventueel wat commentaar
bij. Later kunt u dat album
aan uw kinderen geven als
aandenken aan hun eerste
avonturen met de camera.
Aan een plantenbak, of hij nu
binnen of buiten staat, stellen
we niet alleen functionele ei
sen. Hij moet ook in het inte
rieur, of in de situatie op bal
kon of terras passen. Niet al
leen mooi zijn, maar ook wat
vorm en formaat betreft aan
de eisen voldoen. De vraag
naar plantenbakken van for
se afmetingen is de laatste
tijd sterk gestegen, omdat
zo'n 'binnentuintje' een we
zenlijk element in het inte
rieur is geworden.
Ook aan de esthetische eisen
wordt derhalve zwaarder ge
tild. Een heel nieuwe reeks
plantenbakken, gemaakt van
kunststof, dus bruikbaar zon
der binnenbak, geeft in dit
opzicht veel keuzemogelijk
heden.
De Nederlandse fabrikant van
bloemisterij-artikelen Ypma
heelt die nieuwe generatie
ontworpen: ronde, langwer
pige en vierkante, alle in wit,
bruin en antraciet verkrijg
baar. Niet akelig glad, maar
met een natuurlijk aandoen
de oppervlaktestructuur. En
in veel maten. Atlante, rond,
is verkrijgbaar in diameters
van 35, 45, 55 en 65 cm (van
f49,25 tot f141), Colorado
(langwerpig) in lenge-breed-
te-maten van 80 x 32 en 100 -
x 32 cm (resp. f139 en f169)
en tenslotte Dallas, vierkant,
35 x 35, 45 x 45 en 55 x 55 cm,
van f70 tot f123.
De hoogte van alle bakken is
aangepast aan de eisen die
hydro- en semi-hydrocultuur
stellen. Voor de grootste mo
dellen, die gevuld met grond
en beplanting behoorlijk
doorwegen, zijn onderstellen
met zwenkwieltjes verkrijg
baar.
verrassend andere kijk op een te foto-