Laat kinderen zelf hun foto's maken Uit alirniimumjaloezie groeide reeks van moderne raamprodukten Papaja: de boom der gezondheid -C Opmerkelijk meubelcollectie Yiuchtmiddelen bij brand kunnen levens redden Opvouw bare shopbox van Curver v,: Veel keus in plantenbakken Extra In de jaren vijftig begonnen de aluminium raamjaloezieën hun opmars in Europa. Deze praktische „raam-aankle- ding", met zijn verstelbare la mellen die het licht konden „zeven", ofwel het raam ge heel afsluiten, werd snel erg populair. Het eerste merk dat hier op de markt kwam, en lange tijd vrijwel het enige was. is de soortnaam van dit produkt geworden: Luxa flex. Niet meer juist, want er zijn intussen vele andere fa brikanten die aluminium raamjaloezieen maken. Vele jaren lang waren de lamel len (flauw gebogen stroken van dun aluminium) 5 cm breed. Er was aanvankelijk weinig keus in kleuren en de ophangbanden tekenden zich duidelijk af tegen het la- mellenvlak. Op den duur beantwoordde dit r.iet meer i de i die r terieurmaterialen stelde. Zo n jaloezie zag er nogal log uit. Om aan de eisen van de consument tegemoet te ko men werden de lamellen smaller gemaakt: 3,5 cm, en sinds enkele jaren zelfs tot 2,5 cm. Hoe de lamellen aan el kaar verbonden zijn, is ook niet meer te zien, want de banden van vroeger zijn ver vangen door nylonkoorden in de kleur van de lamellen. In zo'n dertig jaar tijd is „de luxaflex" dus stevig „geïnno- veerd"; de huidige types mo gen met recht decoratieve elementen in het wooninte- rieur worden genoemd. En er is een grote keuze in kleuren. De vernieuwingsdrang uit zich echter op nog diverse andere manieren. Het is zeker de moeite waard om bij een goed gesorteerde woningin richter eens te kijken naar al le mogelijkheden. Helemaal nieuw is de zogenaamde ja- louette, een jaloezie met die supersmalle lamellen van 2,5 cm, met een spiegeleffect. Op de lamellen is een hard glan zende coating aangebracht, verkrijgbaar in chroom, ko per of geelkoper. Daarin weerspiegelt het interieur zich op een heel merkwaardi ge manier. De één zal dit ef fect erg aantrekkelijk vinden, de ander niet. Maar dan is er nog een nieuwe mogelijk heid: jalouette met duizen den piepkleine gaatjes. In ge sloten toestand laten ze het zonlicht diffuus gefilterd door... erg fraai. Luxaflex heeft intussen ook een grote collectie in roldor- dijnen. makkelijk te bedie nen met het moderne eind loos kettingsysteem. Ook voor deze vorm van raam- aankleding geldt, dat ze niet alleen functioneel is, maar vooral ook decoratief. Een raam „zonwerend aankle den" hoeft dus geen valse noot in de interieur-harmonie meer te zijn. Een andere, nog vrij jonge me thode om ramen praktisch èn esthetisch af te werken, is het monteren van jaloezieën met verticale lamellen, gemaakt van textiel, de zogenaamde gordijnjaloezieën. Ze worden gemaakt in lamelbreedten van 5 en 10 cm. entionele opstelling van de meubels trok op de Rotterdamse woonbeurs veel bekijks. Peter Heuvelmans: Op de onlangs gehouden woon beurs Binnenhuis'83 in Rot terdam vormde de inzending van de interieurarchitect en meubelontwerper Peter Heu velmans een opmerkelijke noot in het totaal van ten toongestelde woonartikelen. Heuvelmans had vier ruimten ingericht met „designmeube len", die door velen nogal wat wantrouwend worden beje gend omdat ze een „houte rig" karakter zouden hebben en een woonvertrek tot een toonzaal zouden stempelen. In samenwerking met vele Ne derlandse bedrijven en enke le kunstenaars is op Binnen huis echter aangetoond dat er zeer leefbare interieurs mee te creëren zijn. Ze worden niet gekenmerkt door grote kleurcontrasten; fijne pastel tinten en een goed samenspel tussen nieuwe Nederlandse produkten (gordijnen, tapijt en wandbekleding) maakten van de op de Rotterdamse woonbeurs ten doop gehou den meubelcollectie een op vallend geheel. horst ontwierp, zijn gespoten met witte parelmoerlak, die in combinatie met de nieuwe Ploeg-gordijnstof met een opdruk in zilverpatroon het exclusieve niveau van de col lectie benadrukte. Alles by elkaar toonde de inzending een typisch eigen gezicht. Ook de onconventionele op stelling van de meubelen trok de belangstelling. De op de foto zichtbare meubelen van ontwerper Peter Heuvel mans (uit Hapert in Noord- Brabant) worden in de han del gebracht door Interhorst in Amsterdam. Per dag moet in ons land de brandweer meer dan dertig keer uitrukken voor een brand in een woning of open baar gebouw. Dan komt het maar al te vaak voor dat het door sterke rookontwikke ling onmogelijk is om het pand via de gewone uitgan gen) te verlaten. Soms ver sperren ook uitslaande vlam men de gebruikelijke weg. Gemiddeld 70 doden en 700 gewonden zijn er elk jaar als slachtoffer van branden, ter wijl gemiddeld 100 mensen per jaar door rook worden be dwelmd. Het is ondanks brandpreventie en voorzorgsmaatregelen me nig keer van levensbelang om in een woning of gebouw een nooduitgang te hebben (in een woning) of te weten (in een gebouw) en die duide lijk aan te geven. Bij verblijf in een hotel of pension is het een goede gewoonte om di rect na aankomst de vlucht wegen te verkennen. Wanneer bij brand ook de nooduitgangen niet meer ge bruikt kunnen worden, ont staat de situatie dat alleen met hulp van buitenaf - veelal de brandweer - er nog een kans bestaat het er levend af te brengen. Wanneer wach ten op de brandweer niet lan ger mogelijk is, dan kan al leen nog een of ander vlucht- middel voor ontsnapping die- Het Veiligheidsinstituut heeft nu in zijn serie „Kijk op Vei lig" een folder, waarin een overzicht wordt gegeven van de meest gangbare vlucht- middelen bij brand die mo menteel in de handel ver krijgbaar zijn. In de folder wordt van elk type een korte omschrijving gegeven, soms met een verduidelijkende il lustratie erbij, aan de hand waarvan het meest geëigende middel kan worden gekozen. Gebruiksvoorschriften en montagetips worden even eens vermeld. Bij elk vlucht- middel is verwezen naar een leverancier. Een gratis exemplaar van deze folder „Feiten en Tips over vluchtmiddelen bij brand", bestelnummer -C 10, kan worden aangevraagd bij het Infocentrum van het Veilig heidsinstituut, postbus 5665, 1007 AR Amsterdam of per telefoon 020-736414. Dit tele foonnummer kan ook wor den gedraaid voor gratis in formatie en advies bij vragen of klachten over produkten en (on)veilige zaken. MAANDAG 7 MAART 1983 Boodschappen doen in de su permarkt maakte de nieuwe „Shopbox" van Curver wat gemakkelijker. Het is een handige „mand" van stevige kunststof (het ont werp is kennelijk gebaseerd op de zgn. Unibox die Curver een tijd geleden met succes heeft gelanceerd) die met één simpele beweging helemaal ingeklapt kan worden. Dan is het een slechts ruim 5 cm dik pakketje (ca. 52x41 cm groot) en dus gemakkelijk mee te De „shopbox" past in het win kelwagentje en als de bood schappen gedaan zijn, haal je de box eruit, zonder de hele boel in tassen of dozen te moeten overladen. Niet al leen handig voor jezelf, maar ook voor de klanten die ach ter je in de rij voor de kassa staan... het gaat immers een beetje vlugger. Voor f 24,95 is de shopbox (bei ge, bruin, rood of geel) in winkels voor huishoudelijke artikelen, warenhuizen en ui teraard ook in de supermark ten zelf te koop. «V. »r' De shopbox past in een super marktkarretje en kan zo uit de kar in de auto worden geladen. Ingeklapt is het een pakje van 5 cm. dikte. Het heerlijkste begin dag dat men zich kan, is ongetwijfeld een pa paja voor ontbijt. De vrucht komt oorspronkelijk uit tro pisch Amerika, vermoedelijk uit Nicaragua. Daar was het tenminste dat de Spanjaar den voor het eerst kennis maakten met deze peervor mige, meloenachtige vruch ten die wel 40 cm groot kun nen worden. Ze groeien in grote aantallen aan een merk waardige boom, die eigenlijk meer een soort plant is, ook al wordt hij wel zo'n 7,5 meter hoog. Die plant lijkt wel wat op een palm - er zitten geen zijtakken aan. De stam is kaal en van binnen hol. In landen rond de evenaar kan het hele jaar door geoogst worden. De groene vruchten verkleuren tot geel ais ze helemaal rijp zijn, maar daarvoor is vrij veel tijd nodig. Meestal wor den ze al wat eerder geoogst, na zo'n maand of vier. Papa ja's die naar ons land worden geëxporteerd bereiken dan ook nooit hun volle rijpheid. Maar goed, we zijn dus in de tropen en hebben voor ons ontbijt een papsüa besteld. Doorgesneden, in grote op een meloen lijkende parten staat de vrucht voor ons. We lepelen het vruchtvlees er net zo uit als we bij die meloen zouden doen. De kleur is orapjegeel en veel fijner van structuur dan meloen. De smaak is zacht en zoet, lijkt een beetje op abrikoos. Zoals de meeste tropische vruchten is het zuurgehalte heel ge ring. Vaak druppelen we dan ook wat citroensap over de papaja. Het gehalte aan sap is hoog, meer dan 80 procent. De vrucht is bijzonder rijk aan vitamine A en bevat te vens de vitamines BI, B2 en C. Het vruchtvlees is licht verteerbaar en de spijsverte ring bevorderend. De holte binnenin bevat zaden. Zwarte, ronde, soms wat transparante en een beetje op kaviaar lijkende pitjes. Ge woonlijk worden ze niet ge geten. Ze zijn wat moster dachtig van smaak en dat is nu niet bepaald aantrekkelijk bij die heerlijke vrucht. De geneeskrachtige werking van die pitten staat echter hoog aangeschreven. Als ontwor- mingsmiddel bijvoorbeeld. Alle delen van de papajaboom leveren trouwens waardevol le stoffen. Uit stam, bladeren en onrijpe vruchten tapt men een op latex (natuurlijke rub ber) lijkend sap af dat heel rijk is aan papain, een enzym, verwant aan de stoffen die in de maag ons voedsel verte ren. Papain wordt in kristal vorm verhandeld en vindt toepassing in de leder- en textielindustrie en alle moge lijke voedings- en genees middelenfabrieken. Het schijnt dat de indianen de ge neeskrachtige werking al kenden, volgens Vasco da Gama noemden ze de boom „de boom der gezondheid". Papain wordt onder andere gebruikt om vlees malser te maken: het is in staat eiwit ten af te breken. Inboorlin gen wikkelen taaie stukken vlees dan ook graag in blade ren van de papaja. Verse papaja's zijn weliswaar het hele jaar verkrijgbaar in ons land, maar echt rijp zijn die nooit. Geconserveerd (stukjes, puree of sap) wor den ze maar mondjesmaat aangeboden, helaas. Dat is jammer, want voor die con serven gebruikt men geheel rijpe vruchten. Onrijpe vruchten kunnen als groente worden gegeten. Dat lijkt dan wel wat op courgette of koolrabi Op de Philippij- nen legt men ze in met uien, gember en Spaanse pepers. De papaja groeit al lang niet meer uitsluitend in Midden- Amerika. In vrijwel alle tropi sche landen worden ze op vruchtbare leemgrond ge kweekt. Tegen vorst kan de boom absoluut niet; kweek- pogingen in subtropische landen mislukken dan ook meestal. Want het kweken van papaja's is heel lucratief. Van jonge bomen kan al na een jaar worden geoogst, en vitamine A. geen andere vrucht heeft zo'n hoge opbrengst per hectare. Er zijn verschillende rassen, de belangrijkste is Solo. De naar Nederland verscheepte papaja's komen voorname lijk uit Ivoorkust. Andere ex portlanden zijn Brazilië en Thailand. Een heel apart voorgerecht is papaja met garnalen. Deze cocktail kan op smaak wor den gebracht met mayonaise, ketchup, peper, dille, peter selie, bieslook, ui, kappertjes en citroensap. Niet allemaal tegelijk, maar iedere combi natie is het uitproberen meer dan waard. Vooral koel serve- Kinderen zijn altijd een geliefd onderwerp voor foto's weest. Ze groeien immei zendsnel, dus is het verstan dig om flink veel foto's te ken die hun jeugd vastleg gen. Maar het is ook leuk om uw kinderen zelf eens de kans te geven de camera te hanteren. Dat kan verrassen de resultaten opleveren, om dat ze de wereld nu eenmaal heel anders zien dan volwas- Ten eerste nemen kinderen een lager standpunt in bij het fo tograferen. Dat geeft dus al een compleet ander aanzien aan de foto's. Ook zullen kin deren minder letten op aller lei „regeltjes" die u als van zelf toepast. Om maar wat te noemen: het is voor een kind misschien helemaal niet be langrijk dat de horizon recht loopt. Veeleer gaat het om een bepaald onderwerp dat de interesse van het kind heeft gewekt. Het standpunt doet er dan eigenlijk niet toe. Naarmate het kind ouder is, zal het wel letten op dingen als stand van de horizon, af- Welke camera Voor jonge kinderen is een fo totoestel toch altijd een soort speelgoed. Daarom kunt u ze het beste een eenvoudige ca mera in de handen geven die goed tegen een stootje kan. Verder moet de camera een simpele bediening hebben. Een kleine, stevige camera waarbij alleen maar afge drukt hoeft te worden is dan de oplossing. Natuurlijk kunt u op den duur meer uitleggen over de werking van het toe stel. Zo leert de jonge foto graaf langzaam maar zeker om mooie plaatjes te schieten van bijvoorbeeld vriendjes en vriendinnetjes op verjaar dagsfeesten of zomaar in de speeltuin. Zelfs de meest eenvoudige ca mera's bieden de mogelijk heid om flitslicht te gebrui ken. Dat betekent dat uw zoon of dochter ook binnens huis kan fotograferen. Bo vendien is zo'n sterke licht flits een spannende gebeurte nis die het fotograferen nog leuker maakt. Ook in het onderwijs wordt steeds meer van foto's ge bruik gemaakt. Kinderen le ren zelfstandig werkstukken maken over diverse onder werpen. Het is dan leuk wan neer ze - net als in het echt - hun werkstukken kunnen il lustreren met zelfgemaakte foto's. Zo leren ze vanzelf hoe foto's gebruikt kunnen wor den om via beelden informa tie over te brengen. Kinderen die reeds vroeg met fotogra fie vertrouwd zijn gemaakt zullen daar veel plezier van beleven. De kennis die zij in de praktijk opgedaan hebben zullen ze hun leven lang kun nen gebruiken, onder andere bij het fotograferen van hun eigen kinderen. Eerste foto's bewaren Bewaar al die foto's die uw kinderen zelf gemaakt heb ben in een album. Schrijf er eventueel wat commentaar bij. Later kunt u dat album aan uw kinderen geven als aandenken aan hun eerste avonturen met de camera. Aan een plantenbak, of hij nu binnen of buiten staat, stellen we niet alleen functionele ei sen. Hij moet ook in het inte rieur, of in de situatie op bal kon of terras passen. Niet al leen mooi zijn, maar ook wat vorm en formaat betreft aan de eisen voldoen. De vraag naar plantenbakken van for se afmetingen is de laatste tijd sterk gestegen, omdat zo'n 'binnentuintje' een we zenlijk element in het inte rieur is geworden. Ook aan de esthetische eisen wordt derhalve zwaarder ge tild. Een heel nieuwe reeks plantenbakken, gemaakt van kunststof, dus bruikbaar zon der binnenbak, geeft in dit opzicht veel keuzemogelijk heden. De Nederlandse fabrikant van bloemisterij-artikelen Ypma heelt die nieuwe generatie ontworpen: ronde, langwer pige en vierkante, alle in wit, bruin en antraciet verkrijg baar. Niet akelig glad, maar met een natuurlijk aandoen de oppervlaktestructuur. En in veel maten. Atlante, rond, is verkrijgbaar in diameters van 35, 45, 55 en 65 cm (van f49,25 tot f141), Colorado (langwerpig) in lenge-breed- te-maten van 80 x 32 en 100 - x 32 cm (resp. f139 en f169) en tenslotte Dallas, vierkant, 35 x 35, 45 x 45 en 55 x 55 cm, van f70 tot f123. De hoogte van alle bakken is aangepast aan de eisen die hydro- en semi-hydrocultuur stellen. Voor de grootste mo dellen, die gevuld met grond en beplanting behoorlijk doorwegen, zijn onderstellen met zwenkwieltjes verkrijg baar. verrassend andere kijk op een te foto-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 20