c
West-Duitsland gaat
zondag naar stembus
Jongeren krijgen
geen wwv-uitkering
Achtergrond
FS en Rusland
zijn voor ons
niet gelijk...
"Wij kiezen niet
met blinddoek
voor
Vogel...
Artiesten verkopen zichzelf via tv-filmpjes
3-
Belangrijk voor toekomst Europa
"Agent in zaak-Hofman
terecht niet vervolgd"
WOENSDAG 2 MAART 1983
Varia
Pindakaas
Verkade heeft enige opschudding
verwekt in reclamekringen, en ook
bij Calve in Delft, door in een grote
advertentie waarboven tussen
haakjes vertrouwelijkstond met
rondborstige letters te melden: WIJ
VAN VERKADE WETEN IETS
OVER DE PINDAKAAS VAN
CALVE.
Ik kan me de eerste schrik bij Calve
wel voorstellen. Ik denk bijvoor
beeld al vanaf mijn jongelingsja
ren iets te weten van een bepaald
merk ingelegde uitjes, waarin de
baldadige jongelui die in de fa
briek voor weinig geld vakantie
werk deden naar andermans zeg
gen in onbewaakte ogenblikken
wel eens in de potjes met uien en
augurkjes plasten. Wat zouden ze
bij Calve in de eerste oogopslag ge
dacht hebben dat Verkade wist, ter
wijl ze altijd gedacht hadden dat
niemand dat wist, behalve zijzelf?
Bijvoorbeeld dat pindakaas van
Calve voor 10 procent uit bombay-
noten bestaat, zodat het eigenlijk
meer doublepindakaas is, - of een
soortgelijke vreselijke onthulling?
Bij verder lezen bleek het gelukkig
erg mee te vallen. In kleine letter
tjes vervolgde de paginagrote ad
vertentie:
„Wij van Verkade weten dat veel
mensen Calve pindakaas verreweg
de lekkerste pindakaas vinden. Wij
weten ook hoe dat komt. Dat komt
doordat Calve gewoon weigert om
concessies te doen aan kwaliteit".
Zo wist Verkade nog het een en an
der van Calve )ze gebruiken de al
lerfijnste noten, geen kleur- of
smaakstoffen), en waarom wist
Verkade dat? „Omdat wij dezelfde
kwaliteitsprincipes hebben als de
mensen van Calve".
Inferieur
Zo kwam de aap Verkade toch nog
uit de mouw Calve, - u had er onge
twijfeld al een vermoeden van. Vol
gens de Reclame Code Commissie is
het voor het eerst dat het ene merk
in een advertentie reclame maakt
voor een ander, las ik in de Volks
krant. Zou dat waar zijn? Mijn er
varing is dat er in de meeste geval
len voor de „eerste keer" ook nog
wel een allereerste en allerallereer-
ste keer geweest zijn. Hoe dan ook:
Calve was er, ondanks de lof, niet
erg gelukkig mee, en dat kan ik mij
voorstellen. Ten eerste hoorden ze
het pas toen het al te laat was om er
nog een stokje voor te steken, en ten
tweede loop je de kans dat de vol
gende keer het een of andere infe
rieure merk ook gaat adverteren
dat zij dezelfde kwaliteitsprincipes
hebben als Calve. Straks roepen de
verkopers van de koetjesrepen rond
het stadion dat zij dezelfde kwali
teitsprincipes hanteren als Droste
en Leonidas, en dat zal het kopen
van Drosteflikken niet animeren
als iemand met die wetenschap
zijn tanden in een koetjesreep heeft
gezet!
Verkeerde been
Er is volgens mij een stijgende ten
dens bij de reclamemakers om de
consumenten op het verkeerde been
te zetten. Ik heb in het Hilton Hotel
de inzendingen gezien voor de
Reklame Jaarprijzen 1982, en toen
viel het mij ook al op dat er in re
clameteksten geschermd wordt met
andere merknamen dan die van de
adverteerder. „Canon Video" ad
verteerde met de slogan: „Hoe heb
je het meest plezier van een Phi
lips?" (daarin geen kwaad wöord
over concurrent Philips, maar wel
de suggestie dat je beter een Canon
Video op je Philips-tv kunt aan
sluiten dan e'en Philips-video...).
Het blad „Ouders van Nu" ge
bruikte de slogan: „Wordt het
Zeeuws Meisje of Gouda's Glorie?".
Een ander blad, „Reader's Digest,
vraagt met grote letters: „Als al on
ze maandblad-lezers Chic de Paris
zouden gaan tanken? Dan zou
Shell slapeloze nachten krijgen".
Wasknijper
Zondag worden in West-Duitsland verkiezingen gehouden. Dat beloofde de christen-democra
tische bondskanselier Helmuth Kohl toen hij vorig jaar, na de breuk tussen sociaal-demo
craten (SPD) en liberalen (FDP), samen met de liberalen een voorlopige coalitie sloot.
Kan de nu zittende regering doorgaan, of krijgen SPD of CDU voldoende stemmen om zonder
coalitiegenoten te regeren. Sluiten de sociaal-democraten een "gedoogakkoord" met de
Grunen, of blijft deze milieupartij weer buiten het parlement. Hebben de liberalen nog
toekomst?
Die vragen zijn niet alleen voor West-Duitsland zelf van belang, maar ook voor de toekomst
van Europa en de NAVO.
Van de hand van onze correspondent in Bonn. Hans Amesz, op deze pagina sfeerbeelden van
de verkiezingscampagnes van de milieupartij de Grünen en de liberale FDP. Morgen komen
christen-democraten en sociaal-democraten aan bod en volgt ook een analyse van het be
lang van deze verkiezingen.
Hans-Dietrich Genscher (FDP)
99
Tegen het einde van de 'verkiezingsparty' in Wupp-
pertal wordt FDP-voorzitter en minister van bui
tenlandse zaken Hans-Dietrich Genscher gecon
fronteerd met een in vele woorden verpakte war
rige vraag van een bezoeker. Hij wil iets weten
over de 'liberale principes' van de FDP, die vorig
jaar september na 13 jaar samenwerking met de
SPD het 'sociaal-liberale bondgenootschap' op
zegde en vervolgens een regeringscoalitie met de
conservatieve CDU-CSU sloot.
De man heeft het over een „bedrogen jeugd", haalt
de „milieuvervuiling" erbij en spreekt over de
„buitenlanders" op een manier alsof die schuldig
zijn aan veel misère in de Bondsrepubliek Duits
land. Hans-Dietrich Genscher doet net of hij alles
begrepen heeft en begint met zijn bekende hese
stem uit te halen: natuurlijk moet de jeugd weer
een toekomstperspectief worden geboden... En
natuurlijk is het daarom zo noodzakelijk bij de
verkiezingen van 6 maart op zijn partij te stem
men...
Op dat moment klinkt een sissend geluid. Een bier
vat is leeg. De gewiekste Genscher reageert on
middellijk: „Nou, bij mij is de lucht er in elk ge
val niet uit". Gelach, applaus van de aanwezigen.
Genscher kijkt tevreden, de vragensteller zakt
verbluft terug in zijn bank.
Wuppertal-West is Genschers kieskring. Daar haal
de de liberale leider bij de bondsdagverkiezingen
van oktober 1980 ongeveer 15 procent: een voor
de FDP relatief hoog percentage. Sinds 1980,
toen de liberalen glansrijk de verkiezingen won
nen en in de hele Bondsrepubliek gemiddeld
meer dan 10 procent van de stemmen kregen, is
er echter veel veranderd. Na de breuk van de so
ciaal-liberale coalitie scheen het einde van de
FDP nabij. De deelstaatverkiezingen in Hessen
en Hamburg toonden aan dat de liberalen daar
meer dan gehalveerd waren. Zij haalden de kies
drempel van vijf procent bij lange na niet en
99
Hans-Dietrich Genscher
alom werd verwacht dat de FDP dat lot ook bij
de komende bondsdagverkiezingen beschoren
zou zijn.
De populariteit van Hans-Dietrich Genscher, die
eens door zijn partijgenoten werd gevierd als
'heimelijke kanselier', daalde tot een dieptepunt.
Door de sociaal-democraten werd hij omschre
ven als de 'verrader'. De vroegere regerings
woordvoerder en Schmidt-intimus, Klaus Boel-
ling, noemde Genscher in zijn dagboek over de
laatste dertig dagen van Helmut Schmidt: „Deze
jammerlijke advocaat" (Genscher was, voordat
hij de politiek inging, inderdaad advocaat te Bre
men).
Op het partijcongres van de FDP, begin november
in Berlijn, leek de partij te scheuren. Vele promi
nente liberalen, onder wie ex-staatssecretaris
Von Schoeler, ex-secretaris-generaal Verheugen
en de bondsdagleden Schuchardt. Mattheus-
Maier en Hkelscher verlieten de FDP. De mees
ten zijn inmiddels lid geworden van de SPD en
staan kandidaat voor een sociaal-democratische
zetel in de nieuwe Bondsdag.
In Genschers toespraken, die overal hetzelfde zijn,
gaat het met name om de werkloosheid, de zor
gen van de middenstand, van artsen, boeren, ho
ger geplaatst personeel over de economische toe
stand van het land. Hij legt uit waarom in de
Bondsrepubliek Amerikaanse troepen aanwezig
zijn en in Polen Russische: zodat er hier vrije
vakbonden kunnen zijn en daar niet. „Amerika
en Rusland zijn voor ons niet gelijk", zegt hij,
daarmee meer dan duidelijk suggererend dat dat
voor de SPD en haar lijsttrekker Vogel wel het
geval is.
De liberale 'stokpaareden' van weleer: demonstra-
tierecht, politiek tegenover buitenlanders, mi-
lieupolitiek, komen bij Genscher in deze cam
pagne niet aan bod.
Petra Kelly (Grünen)
99
Petra Kelly
Origineel zijn ze er in elk geval, de Westduitse
Groenen. Op hun affiches voor de bondsdagver
kiezingen van 6 maart zijn niet de gebruikelijke
foto's van partijpolitici te zien. Laat staan de al
even obligate slogans als: „In het belang van
Duitsland" of „Voor vrijheid en gerechtigheid".
Nee, Groene grafici hebben aanplakbiljetten ont
worpen waarop aanschouwelijk wordt gewaar
schuwd voor een „Geflickte Democratie". 'Flic-
ken' betekent oplappen, maar de tekst verwijst
ook naar het onderzoek door het openbaar minis
terie naar de beschuldiging dat het miljardencon
cern Flick talloze politici met zeer grote bedra
gen zou hebben omgekocht, teneinde een belas
tingvoordeel van zo'n 500 miljoen te krijgen. An
dere posters vragen aandacht voor het uitsterven
van de bossen door de 'zure regen', die wordt
veroorzaakt door veel te hoge concentraties zwa
veldioxide in de lucht.
De verkiezingsbijeenkomsten van de Groenen
trekken vaak duizenden, meest jongere bezoe
kers. Geen wonder, want te horen en te zien zijn
'sterren' als Udo Lindenberg, Wolf Biermann,
Konstantin Wecker, Bettina Wegener of de groep
„Spliff". Zeker, er wordt door partij-prominen
ten als Petra Kelly, ex-generaal Gert Bastian, ad
vocaat Otto Schily, Rainer Tram pert (de primus
inter pares van het bestuur, dat „basis-democra
tisch" geregeld van samenstelling wisselt) ge
sproken over de raketten waanzin, de onmenselij
ke gevaren van de kernenergiecentrales, de
noodzaak van massale arbeidstijdverkorting en
het uitsterven van de bossen.
Een paar maanden geleden leek het geen vraag of
de Groenen de kiesdrempel van vijf procent zou
den halen. Nadat vele milieubeschermers (alter
natieven en aanhangers van de vredesbeweging
de afgelopen jaren zetels in even zovele gemeen
teraden en deelstaat-parlementen hadden ver
overd, was er sprake van een niet te stuiten Groe
ne opmars. Na de val van de regenng-Sehmidt in
september van het vorig jaar kwam daar veran
dering in. Bij de deelstaatverkiezingen in Ham
burg verloren de Groenen en by die in Beieren
haalden ze de kiesdrempel niet. De nieuwe leider
van de sociaal-democraten Hans Jochen Vogel
weet met succes de linkervleugel van zyn party
binnenboord te houden en dat gaat ten koste van
het succes van de Grünen.
Inmiddels bespeuren de Groene verkiezingsstry-
ders echter weer meewind. Het opinieonderzoek-
bureau Allensbach heeft berekend dat de Groe
nen met zes procent gemakkelijk naar Bonn kun
nen trekken. Dat kan liggen aan het feit dat de
Bondsdag-kandidaten van de Groenen byna een
stemmig hebben besloten de SPD en haar lijst
trekker Vogel vormen van samenwerking aan te
bicden
Dat was ook des te makkelyker. omdat natuurlijk
iedereen weet dat de SPD daar niet op kan in
gaan. Want voor de totstandkoming van een
„rood groen" bondgenootschap (van een rege
ringscoalitie kan geen sprake zyn) moet aan twee
eisen van de Groenen hoe dan ook voldaan wor
den: de SPD moet het NAVO-dubbelbesluit on
gedaan maken en toezeggen dat zy wil afzien van
kernenergie.
De Groenen: „Wy zullen met geblinddoekt Vogel
tot kanselier kiezen" HimJocImd Vogel op zyn
beurt: .Als de Groenen my willen kiezen, is daar
niets tegen, maar wy kunnen ze niets beloven".
Theoretisch is het mogelijk dat de Groenen na de
verkiezingen van 6 maart een soort sleutelpositie
innemen. Namelijk wanneer de CDU-CSU niet
de absolute meerderheid haalt, de FDP niet te
rugkeert in de Bondsdag en SPD en Groenen sa
men meer zetels hebben dan de CDU-CSU In
dat geval blijft de CDU'cr Helmut Kohl aanvan
kelijk 'geschaeftsfuehrender' (zakelyk) kanselier.
Het zal vervolgens van de Groenen afhangen of
die bereid zyn Kohl door Vogel te vervangen.
Maar ook als er geen „vreemde"
merknamen genoemd worden, pro
beert men u door een tekst of uit
beelding die niet direct, of hoogst
indirect, met de adverteerder te
maken heeft, op een dwaalspoor te
zetten en daardoor de aandacht te
trekken:
Een grote wasknijper met daarbij
de tekst: „De simpelste oplossing is
vaak de beste" (FBTO Risicopolis).
Vingers op pianotoetsen met daar
bij de tekst: „Spaart u klassiek of
modern?" (Roparco rekening voor
vrije spaarders).
„Warme chocola, riep Moeder,
maar Vader dacht al aan Cuba Li
bre" (ANWB Zomergidsen).
„Hoe de komende minister-presi
dent kan bezuinigen op de post on
derhoud Catshuis" (Gamma bouw
markt).
„Opa, vertel nog 'ns over de wilde
dieren" (Pickwick Thee).
„Hebben boeren alleen verstand
van gras?" (Grote Winkler Prins).
Fraai been van tennister, racket,
doos ballen, daartussen onopval
lend een pakje brood, daarbij de
tekst: „Perfect dubbel op weg naar
finale" (broodreclame).
Omvallende stoel, twee voeten die
daarboven bungelen, onopvallend
het tekstje Don't let time tie you
up", daarbij in grote letters „Bij
Clockwitz weet u pas hoe laat het
is", kortom: suggestie van iemand
die zich opgehangen heeft klokken-
reclame).
Condoom, half uit pakje stekend,
met daarbij de tekst: „Trek eens
een jas aan als je naar de kerk
gaat" (NVSH).
3e Graaf zet plan door ondanks kritiek
DEN HAAG (GPD/ANP) -
Staatssecretaris De Graaf
(sociale zaken en werkge
legenheid) wil jongeren
tot 23 jaar met ingang van
1 april alleen een ww-uit-
kering geven, die 6 maan
den duurt. Daarna vallen
de jongeren meteen terug
op de bijstand in plaats
van de 2 jaar durende
wwv-uitkering, die 75 pro
cent van het laatst ver
diende loon bedraagt.
In het door de staatssecretaris in
gediende wetsontwerp wordt
een overgangsrege
ling tot 1 juli voor die jongeren,
die op de dag van in werkingtre-
ding een wwv-uitkering kregen.
De overgangsregeling is ook van
toepassing op jongeren die tus
sen 1 april en 1 juli als gevolg van
onvrijwillige werkloosheid een
beroep moeten doen op de wwv.
In ieder geval wordt de wwv-uit
kering voor alle jongeren bene
den de 23 jaar op 1 juli beëindigd.
Jongeren van 16 en 17 jaar blijven
in hun uitkering gelijk. Een 18-
jarige thuis wonende gaat van
7873 terug naar 3332, een thuis
wonende 19-jarige gaat terug van
8797 naar 5453 en een 20-jari-
ge thuis wonende gaat terug van
10.050 naar 6684. De 21, 22 en
23 jarigen gaan er respectievelijk
602, 775 en 1015 per jaar op
achteruit.
In een advies vraagt de Raad van
State zich af waarom de over
gangstermijn niet op maximaal
twee jaar is gesteld. De Graaf
meent dat dan "onaanvaardbare
verschillen in duur en hoogte
van de uitkering" kunnen ont
staan. Bovendien kunnen gedu
rende zo'n periode jonge
wwv'ers ontmoedigd worden
een nieuwe baan aan te nemen
omdat zij, indien zij opnieuw
werkloos zouden worden voor
het bereiken van de 23-jarige
leeftijd, geen recht meer hebben
op een wwv-uitkering.
De staatssecretaris voelt er ook
Hoge Raad over doodschieten vrouw:
De Graaf
niets voor om de wwv wel te
handhaven voor jongeren, maar
die voor iedereen te verlagen van
75 procent van het loon naar 70
procent. Dit idee is in de Sociaal
Economische Raad (SER) gelan
ceerd.
De afschaffing van de wwv voor
jongeren moet het rijk dit jaar
een besparing opleveren van 125
tot 145 miljoen gulden.
DEN HAAG (ANP) - Het gerechts
hof in Amsterdam heeft de poli
tieman die in augustus 1981 me
vrouw Meta Hofman dood
schoot, terecht ontslagen van
rechtsvervolging I
heeft de Hoge Raad gisteren ge
daan. Volgens de Hoge Raad
heeft de hoofdagent gehandeld
uit noodweer en is de uitleg die
het hof in Amsterdam aan dit be
grip heeft gegeven, niet in stryd
met het recht. De Hoge Raad
vindt bovendien de motivenng
van het Amsterdamse hof niet
onbegrypelyk.
Met de uitspraak van de Hoge
Raad is het cassatieberoep dat de
procureur-generaal bij het Am
sterdamse gerechtshof tegen het
vonnis had ingesteld, verwor
pen.
In november vorig jaar had de ad
vocaat-generaal by de Hoge
Raad, mr. Remmelink. het hoog
ste rechtscollege geadviseerd het
arrest van het Amsterdamse hof
in deze zaak te vernietigen Hij
HILVERSUM (GPD) - Binnen het tijdsbe
stek van een maand zal zowel bij de VA
RA als de TROS een proefprogramma op
televisie worden uitgezonden dat vrijwel
gelijk van opzet is. In beide gevallen gaat
het om een popprogramma dat bestaat
uit zogeheten „clips", de Engelse bena
ming voor promotiefilmpjes waarin ar
tiesten hun produkt aan het televisiepu
bliek presenteren.
De VARA brengt het programma deze
week donderdag onder de titel Clips op
het scherm. De TROS heeft haar versie
geprogrammeerd staan voor woensdag
middag 23 maart. Bij deze omroep werkt
men voorlopig met de titel „Beeldband".
By beide omroepen wil men met deze
proefuitzendingen onderzoeken hoe de
opzet bij het publiek aanslaat. Mocht het
resultaat positief uitvallen dan is de kans
groot dat de programma's een periodiek
plekje krijgen in het zendschema.
De vraag of in dat geval twee praktisch ge
lijksoortige popprogramma's od de kij
kers zullen worden losgelaten lijkt voor
lopig onbeantwoord te blijven Zowel bij
de TROS als bij de VARA zegt men niet
op de hoogte te zijn geweest van eikaars
voorbereidende activiteiten. Onafhankc
lijk producent Harry de Winter die het
proefprogramma Clips kant-en-klaar aan
de VARA heeft geleverd, zegt niet ver
baasd te zyn over de belangstelling die
omroepen momenteel aan de dag leggen
voor dergelykc programma's.
Als een van de voornaamste oorzaken
noemt hy de relatief geringe kosten Tot
nu toe maakte eigenlyk alleen het AVRO-
programma Toppop op grote schaal ge
bruik van clips.
Het proefprogramma bestaat uit clips van
Duran Duran, Kim Carnes, Robert Pal
mer, Barbra Streisand, Kiss, Tno, Ash-
ford and Simpson. Hot Chocolate, de Ne
derlandse groep Braak, Peter Gabriel,
Kate Bush. ABC. The Clash en Japan
(Donderdag, Nederland 2. 19 12-19.37
uur).
wilde de zaak laten overdoen
door het gerechtshof in Dn
Haag. Remmelink was het met
de procureur-generaal in Am
sterdam eens dat het schieten op
mevrouw Hofman geen "in een
rechtsstaat aanvaardbare daad
van legitieme zelfverdediging"
Meta Hofman overleed op 12 au
gustus 1981 nadat de hoofdagent
op haar had geschoten omdat hy
zich, volgens zyn zeggen, ernstig
1 inlreigii v<>« lde di m ir de vrouw
De agent was samen met een col
lega naar het huis van mevrouw
Hofman gestuurd omdat zy gla
zen voorwerpen uit het raam op
straat gooide Zy zou de agenten
daarna hebben bedreigd met een
aardappelschilmesje Na enkele
waarschuwingen richtte de
agent zyn wapen op de schouder
van de vrouw en trof haar dode
lijk Het Amsterdamse §m I M
hof hield er indertyd rekening
rn.-«- dat de .ig.nt nx-t w a
fend in de zg conflictoplossing,
noch in het gebruik van de wa
penstok. noch in het met de hand
afweren van een mes. Ook zou de
agent niet voldoende geoefend
zijn geweest m het gebruik van
zyn dicnstwapen.
De familie van Meta Hofman heeft
inmiddels besloten een civiele
procedure te beginnen tegen de
Staat De bedoeling is een scha
deloosstelling te krijgen voor de
drie kinderen van de vrouw, die
9. 11 en 13 jaar oud zyn. De broer
van de vrouw. Hans Hofman,
deelde gisteren mee dat de eis is
gebaseerd op de conlusie van het
Amsterdamse gerechtshof dat de
overheid heeft gefaald.
