c
c
c
"Marmeren graf'
onnodig literair
J
De Lakenhal eert Onnes
met zo zuiver
D
J
Jubileum
concert
Concordia
MAANDAG 28 FEBRUARI 1983
Kunst
Zoals Harm
H enrich
Kamerling
Onnes prof.
Paul Ehrenfest
zag. (Foto Holvast)
LEIDEN - Op 15 februari van dit
jaar werd de schilder Harm Hen-
rick Kamerlingh Onnes negentig
jaar. Dat was voor Pulchri Studio
in Den Haag aanleiding om rond
de jaarwisseling een selectie uit
zijn oeuvre te exposeren. Een
beetje Haags kunstenaar is Ka
merlingh Onnes wel, hij heeft
vierenveertig jaar in het Haagse
gewoond. Maar ook de Lakenhal
claimt hem, maar dan als Leidse
kunstenaar. Hij is immers gebo
ren in Leiden als zoon van de,
ook als Leidse schilder bestem
pelde Menso Kamerlingh Onnes.
De eerste vierendertig jaren van
zijn leven heeft Harm Henrick in
de Leidse omeevine gewoond en
in 1971 keerde hij er terug.
Een Leidse kunstenaar dus De La
kenhal. als stedelijk museum
van Leiden, vond ook dat zij de
schilder eer moest bewijzen en
organiseerde een tentoonstelling
in het Waaggebouw (Um 6 maart)
van uitsluitend portretten door
HKKO (zoals hij signeert). Daar
hangen ze dan 49 portretten in
olieverf en nog 18 tekenbladen.
De tentoonstelling begint met
een tweetal zelfportretten uit
1915-'16 en eindigt eveneens met
een zelfportret, heel recent uit
1982.
"Zijn kunst", schrijft M L. Wurf-
bein in de brochure bij de ten
toonstelling, "is zo geraffineerd
eevoudig. zo simpel geraffineerd
dat het alleen maar met een ei
gen voorbeeld te illustreren is".
Tussen de vrdege zelfportretten
en het laatste liggen zeventig ja
ren en een groot aantal portret
ten van anderen.
In een aantal portretten zien we
enige lust tot ex pen men teren.
Dat leverde een van de meest in
drukwekkende portretten van de
tentoonstelling op dat van Paul
Ehrenfest. En toch werken de
eerste portretten waarmee de
tentoonstelling opent als de om
slag van een veelbelovend boek,
dat inderdaad aan heel veel men
sen plezier zal hebben verschaft,
maar dat alleen in de eerste
hoofdstukken de verwachtings
volle opwinding geeft die in het
midden verflauwt cn daarna pas
tegen het einde weer die oor
spronkelijke verwachting nog
eens in herinnering brengt Het
laatste zelfportret toont de ach
terkant van het boek. waar men
de inhoudt in het kort samenge
vat ziet. een terugblik waar ik
met eerbied naar ki< k
CLEMENS KORTENBACH
lineke Rijxman en Jaap van Donselaar in "Een marmeren graf'
mensen die tegen elke prijs een
macht boven zich willen stellen,
waarnaar zij dan hun leven kun
nen inrichten, wordt treffend
geïllustreerd met de drenkeling.
Hij wordt eerst tot een soort Je
zus gebombardeerd, en vervol
gens met vereende krachten,
touwen en katrollen de hemel in-
gehesen. De voorstelling staat
echter zichzelf in de weg doordat
hij onnodig literair is. Het sa
menvoegen van teksten uit di
verse bronnen is leuk voor een
boek of essay, liefst van noten
voorzien, maar functioneert niet
goed in een voorstelling. Er is te
weinig tijd en er is teveel te zien
om je om de herkomst van de
teksten te bekommeren. Een
stuk hoort trouwens ook zonder
al die literaire voorkennis inte
ressant te zijn: En dan hadden de
auteurs de niet altijd simpele
teksten door eigen teksten kun
nen vervangen.
Een marmeren graf wordt, ge
speeld tot en met 20 maart, uitge
zonderd 7, 11 t/m 15 maart, uit
sluitend in de Rotterdamse
Schouwburg.
JACQUELINE MAHIEU
Toneelgroep Sater
LEIDEN - Hoe dien je je op te
stellen wanneer je een aantal ac
teurs en actrices van de toneel
groep Sater in het LAK-theater
met veel verve en motivatie een
onderwerp ziet behandelen waar
je het liefst zo ver mogelijk af
stand van wilt nemen? Anders
geformuleerd.
Hoe geloofwaardig is Rob van de
Meeberg's relaas over een Joods
communistisch echtpaar, dat
zich aan het begin van de Twee
de Wereldoorlog om twee rede
nen tot 'Untermensch' ziet ge
bombardeerd? Toegeven. Van de
Meeberg heeft de realiteit onge
twijfeld op de voet gevolgd. Maar
in 'Verkilling' een gereformeerd
Fries gezin veroordelen, dat tij
dens de barre oorlogsjaren met
inzet van eigen leven bereid
bleek een Joods meisje onder te
laten duiken, is niet helemaal
zuiver.
Middels de terminoligie van een
adviseuze van het Medisch Op
voedkundig Bureau, die natuur
lijk vanuit de zaal op een scham
per gelach kan rekenen, wordt
toch in de tekst wat te vrijblij
vend aan de geloofsrichting van
het onderduikgezin gerefereerd.
Maar de inzet van Rob van de Mee
berg zelf en o.a. Hajo Bruins (als
B V D.'er vooral) en Roelof den
Ambtman is zo indrukwekkend,
dat de koude rillingen je over de
rug lopen. "U bent van B.V.D.?
Het was haast niet te merken" is
dan één van die schilderachtige
passages in de tekst.
Maar Van de Meeberg gaat te ver
als hij Rose Thesing als "Ruth' in
een haast ononderbroken mono
loog de voordelen van het com
munisme laat verdedigen Ook
wil ik me graag distancieren van
een uitspraak, die Van de Mee
berg zich m een interview liet
ontlokken. Sater zou. mede door
'Verkilling', uitgegroeid zijn tot
het "meest repcrtoire-achtige
vormingsgezelschap van Neder
land".
Ook de verwijzingen naar Brecht
c.s. zijn, myns inziens, onvol
doende om de (terechte) kritiek
m.b.t. het fragmentarisch karak
ter van het stuk te ontzenuwen.
Wel gcbeidt de eerlijkheid onmid
dellijk te erkennen, dat 'Verkil
ling' door deze aanpak en visie
aan vaart en geladenheid wint.
Maar het nivelerende argument
is onmiddellijk dat sommige
fragmenten zo onverantwoord
kort zyn, dat de toeschouwer
nauwelijks de tijd wordt gegund
zich in de nieuwe situatie te ver
plaatsen.
Je realiserend, dat de VPRO enke
le maanden geleden een uitste
kend beeld schetste van de ont
wikkeling van het communisme
in Nederland, lijkt het verstandi
ger als Van de Meeberg zich wat
meer had beperkt tot de lotgeval
len van Ruth, de Joodse commu
niste. Nu laat hij zich toch teveel
meeslepen door pnvéfilosofieén,
die zonder enige twijfel integer
bedoeld, als ballast aan het stuk
kleven
BERT KOEKEBAKKER
ROTTERDAM Omdat een reeds geplande produktie geen
doorgang kon vonden, schreven Louis Ferron en Franz Marij-
nen in allerijl een nieuw stuk, dat op 25 februari bij het Ro-
theater in première ging. Dat was mogelijk, doordat Ferron al
een scenario had liggen voor een drie avonden durend stuk.
Een marmeren graf vertelt geen
verhaal, en probeert de toe
schouwer ook niet te overtuigen;
het beeldt de opvattingen van
met name Ferron uit, ten aanzien
van ideologie en godsdienst.
Voor Ferron hebben die veel met
elkaar te maken, vooral de auto
ritaire en absolute middelen
waarmee ze doorgedreven wor
den: ieder die geen aanhanger is,
is automatisch tegenstander. Om
dit uit te beelden, laten Ferron en
Marijnen een dichter op zoek
gaan naar de liefde, waarmee de
mensheid verlost kan worden.
Op zijn zoektocht komt hij een
groot aantal personages tegen,
die liefde en verlossing elk op
hun manier invullen.
De personages zijn geen levenech-
te karakters. 'Een marmeren
graf lijkt daardoor sterk op een
Middeleeuws mysteriespel,
waarin alle deugden en ondeug
den verpersoonlijkt worden.
De schrijvers hebben gebruik ge
maakt van teksten van diverse
auteurs. Zo begint het stuk met
een lang gedicht van Hölderlin;
voorts heeft men ontleend aan
onder andere Canetti, Goethe,
Frederik de Grote, Von Klist,
Büchner, Riefenstahl, om enigen
te noemen. Het maakt het stuk er
niet toegankelijker door. Tek
sten van diverse niveaus lopen
door elkaar heen, waardoor het
publiek steeds moet omschake
len.
Het dekor en de belichting onder
steunen het fragmentarische ka
rakter van de voorstelling. Voor
al in het begin, wanneer nog niet
alle personages zich aangediend
hebben, is het net een zoek-
plaatje. Op de binnenplaats van
een oud gebouw heeft elk zo zijn
eigen plaats: de geleerde een on
dergronds gewelf, mefisto een
berg verbrande boeken, de
bouwmeester zijn tafel met blok
ken. Beurtelings worden de per
sonages er uitgelicht, en verdwij
nen zij weer in de duisternis. Pas
na verloop van tijd wordt het he
le speelvlak verlicht, al zijn er
nog steeds verschillende lichtac-
centen.
Volgens een interview hadden de
spelers moeite met het feit dat ze
geen afgeronde, psychologische
karakters konden spelen. Dat be
zwaar hebben ze kennelijk over
wonnen, want het acteren was op
alle fronten goed, en hielp de toe
schouwer telkens over te sprin
gen.
'Een marmeren graf mist zijn uit
werking niet. De waanzin van
LEIDEN - De 35-jarige muziek
vereniging "Concordia" gaf za
terdagavond voor donateurs en
genodigden een lustrum uitvoe
ring in de Stadsgehoorzaal.
Men heeft er goed aan gedaan in
het verleden tijdig het essentiële
belang van een jeugdkorps te er
kennen. Zonder aankomende
spelers loopt een muziek-ensem-
ble dood. Dat zal "Concordia"
niet overkomen, geloof ik.
Onder aanvoering van P. Beekman
vulden de jonge spelers het deel
vóór de pauze. Hun programma
werd, door blazers en tambours
afgewisseld, vrijwel non-stop
weggeblazen, respectievelijk ge
slagen. Een enkele keer brachten
de majorettes, met mijn "batons"
jongelerend, een moment van
kleur en beweging aan.
Uit alles bleek, dat er ook door de
jongelui, Concordia's "hoop",
flink gewerkt wordt. Het korps
heeft, gegeven de luchtige pro
gramma's, geen concurrentie te
vrezen. Men heeft zich op dat
genre toegespitst en vaart er wel
bij. Je kunt er ook op straat
dankbaar mee terecht.
Het korps, in
fanfare samenstelling, zette daar
op in, met de, door de dirigent
speciaal voor deze gelegenheid
gecomponeerde "Concordia's
Feestmars". Een heel goed stuk
muziek, met élan gespeeld. Ook
in het verdere concert-verloop
bewezen ze dat lichte muziek
ook góede'muziek kan zijn. Con
cordia mag niet mopperen.
JOHAN VAN WOLFSWINKEL
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Piranha, deel 2", da.
14.30, 19 00 en 21.15 uur, zo. 14.00, 16.30,
19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
LIDO 1 (124130): "E T", da. 14.30, 19.00
en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, al.
LIDO 2: "Als je begrijpt wat ik bedoel",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur. zo. ook
16.45 uur, al.
LIDO 3: 'Trail of the Pink Panter", da.
14.30^19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45
LIDO 4: "Life of Brian", da. 14.30, 19.00
en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 12 jr.
STUDIO (133220): "A midsummer-
night's sex comedy", da. 14.30, 19.00 en
21.15 uur, zo. ook 16.45, al.
TRLANON (123875): "Aas der Azen", da.
14.30, 19 00 en 21.15 uur, zo. 14.15,16.30,
19.00 en 21.15 uur, al.
REX (125414): "Zwoele nachten op Ibi-
za", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur. 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Hemelse verleid
sters", vr. en za. 23.30 uur, 16 jr.
Bioscopen Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "Als je begrijpt wat ik bedoel",
do t/m za. 14.00, 18.45 en 21.00 uur, zo.
14.00,16.30,18.45 en 21.00 uur, ma en di.
Bloacopen
20.00 uur, woe. 14.00 en 20.00 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Het grote verlan
gen", za. 24.00 uur, 18 jr.
EURO 2: "Annie", do t/m za: 13.45,18.30
en 21.15 uur, zo. 13.15, 16.00, 18.30 en
21.15 uur, ma en di: 20.00 uur, woe. 14.00
en 20.00 uur, al.
Nachtvoorstelling: "De toverfluit", za.
24.00 uur, 18 jr.
EURO 3: "E.T.", do t/m za. 13.45, 18.30
en 21.00 uur, zo 13.30, 16.00, 18.30 en
21.00 uur, ma en di. 20.00 uur, woe: 13.45
en 20.00 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Sharky's machine",
za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 4: "Aas der Azen", do t/m za:
14.00, 18 45. 21.15 uur. zo. 13.45, 16.45,
18.45 en 21.15 uur, ma en di. 20.00, woe.
14.00 en 20.00 uur, al
Nachtvoorstelling: "Aas der Azen", za.
24.00 uur, 16 jr.
GREENWAY. "De Boezemvriend", vr.
19.30, za. 14 00. 15.45 en 19.00, zo. 14.00
en 15.45, di. 13.30, woe. 14.00 en 15.45
"Veel liefs uit Moskou", do 20.30 uur, vr.
en za. 21.30 uur, zo. 18.30, woe. 20.30 uur,
12 jr.
"Robert et Robert", zo.: 21.00 uur, 16 jr,
"La petite Sirène", ma. 21.00 uur, 16 jr.
"L'important c'est d'aimer", di. 21.00
uur, 16 jr.
Bioscopen Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "Blade Runner", do. 14.45 en
20.00 uur, vry, za, en zo. 14.45, 19.00 en
21.15 uur, ma en di. 20.00, woe. 14.45 en
20.00 uur, 16 jr.
CITY 2: "Poltergeist", zelfde tijden als
City 1, 16 jr.
CITY 3: "Piranha, deel 2", zelfde tijden
als City 1, 16 jr.
CITY 4: "Sexavontuurtjes", do. 14.45 en
20.00 uur, vrij. 14.45, 19.00 en 21.15 uur,
16 jr.
CITY 4: "De gendarme op drift", za.
19.00 en 21.15 uur, zo. 14.45, 19.00 en
21.15 uur, ma, di en woe: 20.00 uur, al.
Kindermatinee: "Sjors en Sjimmie en
de gorilla", za en woe. 14.30 uur.
LEIDEN
De Lakenhal, Oude Singel, winterland-
Openbare Bibliotheek - Nieuwstraat,
tentoonstelling IVN, 'zet de bloemetjes
eens buiten', aanbrengen van groen in
de binnenstad, tot 8/3.
De Lakenhal, Oude Singel, ruimtelijke
vormen en vormen in de ruimte. Expo
sitie van werk van beeldhouwers. T/m
20 maart.
Stelling - Lange Mare 65, Bert Ju en
Bert Kienjet, nieuwe tekeningen, schil
derijen en Sculpturen, t/m 11/3, di t/m za
12-17 uur.
Galerie De Oude Rijn - Stille Mare 4,
expositie Wil van Leeuwen olieverf,
gouaches enmetaalplastieken, dag 10-18
uur en zo 11-18 uur.
Fenix - Botermarkt 26, schilderijen van
Cor van Dixhoorn, tot 21/3, di, wo, vr, za
10-18 uur, do 10-22 uur. zo 11-17 uur
Exposities
Rijksmuseum van Geologie en Minera
logie, Hoogl. Kerkgracht 17, 'Energie uit
eigen bodem', t/m 4 augustus, ma. t/m
vrij. 10-17; zo. 14-17.
Waaggebouw, Aalmarkt 21,
portretten van H.H. Kamerling Onnes,
19/2 tot 6/3, dinsdag t/m zaterdag 10-18
uur; zondag 13-17 uur.
Openbare Bibliotheek - Nieuwstraat,
fototentoonstelling ENFB, 'verkeerssi
tuaties en oplossingen voor fietsers in
Leiden en omgeving informatiestand,
tot 1/3.
Museum Boerhaave, Steenstraat la, ten
toonstelling over Antoni van Leeuwen
hoek, tot 1/5, ma. t/m za. 10-16; zo. 13-16.
Rijksmuseum van Oudheden, Rapen
burg 28, 'Papyrus, van bies tot boekrol',
t/m 4/4: 'Beelden van Behnasa' t/m 28/3,
di. t/m za. 10-17; zo 14-17.
Galerie Denise Stephan - Bakkersteeg
18-20. tentoonstelling Tom de Vries
Lentsch, schilderijen, Elsa Westland,
beelden, t/m 2'4, vr, za, zo van 13.30-
17.30 uur.
Oegstgeest - Jacques van Bellen, Lan
ge Voort, aquarellen en pastels van Pau
la v.d. Weerdt, t/m 2/4, di. t/m vr. van
9-18 uur, vrijdagavond, za. van 9-17 uur.
Warmond - Oude Raadhuis, tot 3/3, Ka-
trina Riethoven, olieverf, etsen, beeld
jes, woe., do., zo. 14-16 uur, za. 11-16 uur.
LEIDERDORP
Gemeentehuis, Engelendaal (bij winkel
centrum Winkelhof); aquarellen, teke
ningen, etsen, en keramiek van Iris le,
Rütte en Herma Gerrits. 18/2 t/m 30/3.
WASSENAAR - Auberge de Kievit,
Stoeplaan 27; schilderijen van M. van
Bork-van Dijk en Ingeborg Reiler. 13/2
t/m 17/3, dinsdag t/m zondag van 9.00 -
12.00 uur en van 15.00 - 19.00 uur.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Dlaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met
uitzondering van:
- de kinder- en jongerenafdeling: dage
lijks van 14.00 uur tot 19.00 uur.
- de afdeling intensieve zorg: uitslui
tend na overleg met het hoofd van de
afdeling.
Sportmediscb Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags van 19.30-
20.30 uur.
Bezoekuren St. Eusabeth-Ziekenhuis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-14.45
en van 18-30-19.30 uur. Klasse afd dage
lijks van 11.15-12.00 uur, van 14.00-14 45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Ziekenhuizen
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
Afdeling C C U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19 30 uur
Intensieve verpleging: dagelijks van
14 00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur
Academisch ziekenhuis
Tel 269111
/oor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag: 14.15-15 00 uur en 18.30-19 30
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde
18 00-19 00 uur
Praematurenafdeling dagelijks van
14.30-14.45 uur en van 18.30-18 45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiervoor specia
le kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Bezoektijden kinderafdelingen:
Elke dag: 14 15-15.00 uur en 18 30 19 00
uur. (Alleen voor ouders van kinderen
kart er een afwijkende tijd afgesproken
worden met de hoofdverpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra be
zoek voor de hartbewaking 's ochtends
11.00-11.30 uur. Extra bezoek voor va
ders op de kraamafdeling 's avonds
19.30-20.30 uur. Kinderafdeling 's mid
dags 14.30-15.30 uur, 's middags alleen
voor ouders 14.30-18.30 uur.
DE
GRAAF OPGE -
BRACHt-.. ALS
DE EERSTE DE
BESTE BOEF...-
DO£ IETS,DENEER
PANDA
later J
><v A/zea-
EN
TOEN HEBBEN
ZE UYV NEEF HAN
NIBAL NAAR HET POLI -
TiEBURO GEBRACHT,
ALS DE EERSTE DE
BESTU BOEF. ZE HOU
DEN HE/* VOOR DE
VERSCHRIKKELIJKE/
SNEEUW/TAN.
16 OATZIO ALTIOD
VERLOOPT ZONDER
NARE INCIDENTEN
T 7 nsï
Maar ik vind ze wel I Ik
vlieg ze op uw fiets
achterna J~
EXOTISCHE
KIPPESOEP
Zet een ituk o»M-vhen
kei op met 1.5 I koud
water, vtukje wortel,
prei. een «ehgOe c»
troen, I blaadje laurier.
1 theelepel koriander
zaadjet. I theelepel pe
perkorrel». tnjfjr Ujm
en wetrug zout Laat dit
dne uur trekkm Zeef
de bouillon Snijd 100 g
champignon* verticaal
in rrer dunne tchuQei
en tnljd 200 g kipfilet
rerpjr* Haal 100 g peul
De* af en tnijd ze
irhuintwcg in ttukjea
Laat peultje* en cham
pignon» vyf minuten in
de bouillon koken en
pel» gare doperwtje*
e en de reepi«-i kippe
i Laat de toep hier
na nog een* vyf minu
ten koken en voeg van
het vuur af nog een eet
lepel citroenaap en een
eetlepel sojavau» toe
Het vice* van de o»*e
whrnkcl geeft u de vol
gende dag ba de brood
maaltijd BORN
^lud^lieuius
28 februari 1983
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- Eene boerin te St.-Veit bij
Graz in Oostenrijk, die eenige
dagen te voren een kind gekre
gen had. zag verleden week op
een avond, dat haar man van
huis was. plotseling eene gestal
te voor haar bed staan, met
staart en horens, die haar toe
riep: "Ik ben de duivel; geef mij
al uw geld of ik neem uw kind
mee naar de hel". De bijgeloovi-
ge vrouw drukte haar kind te
vaster in hare armen en wees de
plaats waar het geld verborgen
was. De "duivel" ging naar de
aangewezen kamer, stak eene
lantaarn aan. nam het geld en
wilde met zijn buit het huis ver
laten. toen hij werd tegengehou
den door een gendarme, die,
toevallig langs komende, op
merkzaam was geworden op
het licht in de kamer en den dief
opwachtte. Deze bleek de man
te zijn van eene buurvrouw,
aan wie de man der kraam
vrouw gevraagd had voor deze
en hun kind te willen zorgen
Mnoffl hij ran huis ging Ook
de buurvrouw, die had medege
werkt. werd, samen met haren
man. achter slot en grendel ge
bracht.
Vijftig jaar geleden
Het gebouw van den Rijks
dag te Berlijn is in den nacht
ran gisteren op heden door
brand verwoest Onderzoeking
door de politie heeft uitge
maakt. dat van de kelders tot
de zolders brandhaarden wa
ren aangelegd, bestaande uit
teerapparaten, die neergelegd
waren op plaatsen, waar het
vuur zich snel zou verspreiden.
Deze brand had het begin moe
ten worden van een serie daden
van terreur, uniarrxin de plan
nen gevonden werden in gehei
me kelders van het Karl Lteb-
knechthaus. De Rijksdagbrand
zou het *ein zijn tot oproer en
burgeroorlog Reeds voor hede
nochtend 4 uur waren tn Ber
lijn plunderingen op touu> ge
zet. Minister Goermg heeft ter
stond alle noodzakelijke maat
regelen getroffen. De bedreigde
punten - regeeringsgebouuen.
kasteelen, musea en belangrijke
fabrieken - staan onder bewa
king der politie, de patrouille-
dienst u zoo hoog mogelijk op
geroerd Op vermoeden wn het
stichten van dezen brand ut de
Nederlander Marxnus van der
Lubbe gearresteerd, op 13 Ja
nuari 1909 te Leiden geboren en
behoorend tot de Groep Inter
nationale Communisten. In to
taal zijn 80 personen aange
houden