c "Breek met de nuloptie" Arafat kan op ingeslagen weg doorgaan Herrenberg komt niet terug als ambassadeur Labour gooit ultra-links uit de partij Minister Gromiko waarschuwt West Europa: Overleg Mg&SkJ S3SS^-wb-bb Het Neckerma^EvAKANTK DONDERDAG 24 FEBRUARI 1983 Buitenland PARAMARIBO/DEN HAAG (ANP) - Henk Herrenberg zal niet terugkeren als ambassadeur in Nederland. Dat heeft het ANP gisteren uit officiële bron in Pa ramaribo vernomen. Volgens de ze bron, die niet nader wil wor den aangeduid, is men in Para maribo "in de hoogste kringen" zeer ontstemd over de wijze van optreden van Herrenberg in Ne derland. Hij zou de betrekkingen met Nederland aanzienlijk heb ben geschaad. Suriname zou een verbetering van de betrekkingen met Nederland willen nastreven, die vooral met het oog op de op schorting van de ontwikkelings hulp. Legerleider Bouterse heeft gisterochtend een uitgebreid ge sprek gehad met Herrenberg in Fort Zeelandia. Zaakgelastigde Spier was daarbij ook aanwezig. in officiële kringen in de Suri naamse hoofdstad wordt bena drukt dat Herrenberg door leger leider Bouterse is teruggeroepen voor overleg. Herrenberg zelf had voor zijn vertrek afgelopen dinsdag tegenover het ANP ver klaard dat hij op eigen initiatief terugging naar Suriname om overleg te plegen over de gebrek kige bescherming die hij in Ne derland zou genieten. Een en an der was voor hem aanleiding de ambassade en het consulaat te sluiten. Volgens Surinaamse re geringskringen heeft Herrenberg de beide vertegenwoordigingen zonder enig overleg met Parama ribo gesloten. Het optreden van Herrenberg op een geruchtmakende persconfe rentie enkele weken geleden blijkt in Paramaribo niet in goe de aarde te zijn gevallen. Herren berg deed tijdens de persconfe rentie in nogal ondiplomatieke bewoordingen een aanval op de Nederlandse pers. Ook het optre den van Herrenberg afgelopen weekeinde op Schiphol tegen over twee fotografen zou het on genoegen van Paramaribo heb ben opgewekt. De verwachting in Paramaribo is dat binnen afzienbare tijd een nieuwe ambassadeur in Neder land zal worden benoemd. Her renberg zal mogelijk een minis terspost aangeboden krijgen in een nieuw kabinet dat naar ver wachting morgen (de derde ver jaardag van de coup) wordt ge presenteerd. Mensenrechten rechten van de mens openlijk aandacht gevraagd voor de men senrechtensituatie in Suriname, en in het bijzonder de executies van december vorig jaar. De Nederlandse delegatieleider, prof. Kooijmans, heeft in een brief aan de Oegandese voorzit ter van de commissie, gevraagd het rapport van het Nederlandse Juristen Comité voor de Mensen rechten over Suriname alf offi cieel commissiedocument te ver spreiden. Op grond van getuigenverklarin gen komt het comité tot de con clusie dat de betrokkenen "zwaar zijn gemarteld en opzet telijk ter dood gebracht". Minis ter Van den Broek heeft vorige week in de Tweede Kamercom missie voor buitenlandse zaken verklaard dat de regering deze conclusie onderschrijft. Al eerder had Kooijmans, in een memorandum dat informeel door de delegatie was verspreid, het regeringstandpunt over de arrestatie en de dood van de vijf tien uiteengezet. Hij heeft dit in de brief opnieuw gedaan. Brief en rapport verschijnen binnen kort in de zes werktalen van de commissie. Tegelijkertijd heeft de Nederland se permanente vertegenwoordi ging bij de Verenigde Naties in Genève een nota gericht aan se cretaris-generaal Perez de Cuel- lar. Hierin wordt het rapport van het juristencomité formeel aan geboden aan de Kenyaan Amos Wako, de speciale rapporteur van de Verenigde Naties voor standrechtelijke en willekeurige executies. In Den Haag is meegedeeld dat Ne derland bij de behandeling van het agendapunt "standrechtelij ke en willekeurige executies" in de mensenrechtencommissie, de situatie in Suriname aan de orde zal stellen. MOSKOU (UPI/DPA) - West-Europa zou zich moeten los maken van het Amerikaanse nul-optievoorstel in de on derhandelingen in Genève ter terugdringing van de kernwapens voor de middellange afstand in Europa en een eigen standpunt moeten innemen. Dit heeft de Rus sische minister van buitenlandse zaken, Andrei Gromi ko, gisteravond verklaard volgens een bericht van het persbureau Tass waarin een interview staat dat vandaag in het partijblad Prawda verschijnt. Het nuloptievoorstel van president Reagan houdt in dat de NAVO geen nieuwe raketten in Europa zal plaatsen als de Russen aan hun zijde alle SS-20's laten ver dwijnen en ontmantelen. Giste ren heeft de president evenwel in een rede te kennen gegeven dat dit voorstel voor zijn onderhan delaars met de Russen in Genève geen kwestie van 'alles of niets' Aanwijzingen van de kant van de Amerikaanse regering of rege ringsfunctionarissen in Washing ton dat een compromis mogelijk is of daarover wordt gepraat in Genève berusten niet op waar heid, zo zegt Gromiko daartegen over in het interview. "Het doel daarvan is het publiek te sussen, vooral het Westeuropese. Het is duidelijk dat er geen vooruit gang wordt geboekt in de onder handelingen". Plaatsing Het probleem, aldus de minister, is dat de Verenigde Staten niet zul len afstappen van de nul-optie, waarmee Moskou nooit akkoord zal gaan zelfs als dit tot een im passe leidt en tot de plaatsing van honderden Amerikaanse Kruis- en Pershing-2-raketten in West-Duitsland, Nederland, Bel gië, Italië en Engeland. Dit bete kent dat NAVO-leiders en -woordvoerders "die zich uit spreken voor de Amerikaanse nuloptie plaatsing steunen van nieuwe Amerikaanse kernraket ten in Europa", zo zegt Gromiko. Zo'n voorstel is uiteraard niet se rieus te noemen", zo zei Gromiko in het interview waarin hij veel kritiek herhaalde op het beleid van de VS. Voor West-Europa is er, aldus de minister, geen reden om alleen de rol van de er buiten staande waarnemer te spelen en nog min der reden om het standpunt van de Amerikaanse president te propageren. Hij zei te willen dat elk individu in Europa en elk ge zin daar en in de VS weet dat de Sowjet-Unie "niet uit is op mili taire voordelen voor zichzelf'. De enige hoop voor welslagen in Genève, zo zei Gromiko, is dat Washington akkoord gaat met het uitgangspunt van gelijkheid en gelijke veiligheid - een mili tair evenwicht - tussen de twee landen. LA VALLETTA - De twee kapers (links) verlaten het toestel, nadat zij overeenstemming hadden bereikt met de premier van Malta, Dom Mintoff. Honds Hondenmeppers en -jagers ma ken in de straten van Russi sche steden jacht .op honden en doden ze om hun vacht. Geen hond, die niet aan de lijn zit, is veilig. Zelfs de politie maakt zich, volgens een lezer van het dagblad Sowjetskaja Rossija, schuldig aan dit soort praktijken. Van de honden vachten worden bontmutsen gemaakt. Gestolen Uit een fabriek in de Middenen gelse plaats Bilston zijn drie vaten met zwaar giftig na triumcyanide gestolen. De 180 kilo gif is voldoende om een half miljoen mensen te doden. "Als de vaten ergens zijn neer gegooid, zou een grote ramp kunnen dreigen", aldus de po litie. Oudste Een van de oudste mensen ter wereld, de 118 jaar oude Cyn thia Fitzpatrick uit de Ameri kaanse staat New York, is in haar slaap overleden. Cynthia werd als dochter van een slaaf in Mississippi geboren, in de tijd dat Abraham Lincoln nog president was. Een van haar liefste hobby's was vissen. Huwelijk De achterkleinzoon van keizer Franz-Josef van Oostenrijk- Hongarije gaat morgen trou wen met een boerenmeisje. Markus Habsburg-Lotharin- gen leerde haar kennen tijdens een trouwfeest. De 37-jarige bruidegom heeft in Wenen rechten gestudeerd, zijn bruid is tien jaar jonger. Het huwe lijk zal plaats hebben bij Linz in Oostenrijk. LISSABON (Reuter) - Op de Kaapverdische eilanden is giste ren de tweede gespreksronde tussen Angola en Zuid-Afrika beëindigd. Het overleg gaat in eerste instantie over een bestand langs de grens tussen Namibië en Angola. Zuid- afrikaanse troepen dringen bij hun achtervolgingsacties van Swapo-guerrilleros vaak door tot diep in Angola. Vreedzaam einde kaping op Malta LA VALLETTA (UPI/AFP) - De kapers van de Libische Boeing 737, die op het vlieg veld van Malta stond, hebben het toestel zonder hun wa pens verlaten. Met de vrou wen en kinderen onder de 159 passagiers kwamen zij naar buiten. Volgens radio-Malta hebben zij overeenstemming bereikt met premier Dom Mintoff, die de onderhandelingen met de kapers voerde. Wat er met de twee kapers zal gebeuren is nog niet bekend. Premier Mintoff beloofde hun persoonlijk dat zij niet naar Libië zullen worden te ruggezonden en zei "alle mo gelijke bescherming te zullen geven". Het bleken twee offi cieren van het Libische leger. In een verklaring die de rege ring van Malta gisteren publi ceerde. zeiden zij dat zij geen terroristen zijn, maar alleen Libië uit wilden en politiek asiel willen vragen in een westelijk land. LONDEN - Het bestuur van de Britse Labour-partij heeft giste ren de vijf leidende mensen ach ter de binnen de partij opereren de trotzkistische beweging 'Mili tante Stroming' uit de partij ge stoten. Met 19 tegen 9 stemmen was het partijbestuur voor deze beslis sing, die werd genomen nadat maandenlang is gedokterd aan een formule die de uitstoting ju ridisch mogelijk moest maken. Niettemin kondigden de uit de partij gezette trotzkisten gisteren direct aan de beslissing voor de rechter te zullen aanvechten. De vijf uitgestoten Labour-leden ADVERTENTIE bfre^SburO; .„t ;n deze tijden juist in deze oj<*en^mer- goed advies v hatbare 1 vakantie van n^ebben ze bil waarde'? rmann Reisburo goed uwNeckermann begrepen. d opgeleide 1 Vandaar die die en0r- 1 specialiste"- ^"biedingen van ^Imekeusuvtaan ators. ^^^Tvuv^eckerrnann ^^nvakanties va^ rbome. Kom langs b» «w Tonnngcat-^el^e. Trans enta.er vormen de redactie van het blad 'Militant Tendency', en worden beschouwd als de harde kern van de ultralinkse vleugel bin nen de partij, die enkele duizen den sympathisanten kent. Het bestuur, onder aanvoering van partijleider Michael Foot, hoopt met de uitstoting van de vijf redactieleden van 'Militant Ten dency' de trotzkistische bewe ging in de partij blijvend te heb ben verlamd. Het bestuur kreeg hiertoe vorig jaar september een door Henk Dam mandaat van het partijcongres. Uit redes van woordvoerders van 'Militante Tendency' kan worden opgemaakt dat zij onder meer het Koninklijk Huis willen af schaffen, banken, verzekeringen en de pers willen nationaliseren, uit de NAVO en de EG willen, en generaals, admiraals, rechters en de politietop willen ontslaan. Dat staat voor het overgrote deel haaks op de door Labour gevolg de partijpolitiek, en op grond daarvan werd 'Militante stro ming' een jaar geleden al een 'partij binnen de partij' ge noemd. Dat was op zichzelf al voldoende reden om deze groep te royeren. Juridische problemen en het feit dat de linkervleugel binnen de Labour-partij onder leiding van Tony Benn zich tegen uitstoting van welk partijlid dan ook ver klaarden, hebben het feitelijke royement van de kern van de trotzkistische beweging zo lang vertraagd. Chicago krijgt wellicht zwarte burgemeester WASHINGTON (GPD) - Chicago krijgt vrijwel zeker in april een zwarte burgemeester Bij de de mocratische voorverkiezingen m deze op twee na grootste stad van de Verenigde Staten heeft Harold Washington (60) een vol strekt verrassende overwinning geboekt. HU versloeg niet alleen de omstreden zittende burge meester Jane Byrne, maar ook Richard Daley, zoon van een le gendarische burgemeester van de stad. Harold Washington, nu lid van het Huis van Afgevaardigden, heeft onmiddellijk laten weten dat hij niet van plan is op grote schaal blanke gemeentefunctionarissen te ontslaan en door zwarte te ver vangen. Geen optie wordt uitgesloten, geen duidelijke fijn is afge sproken. PLO-leider Jasser Arafat kan als voorzitter van het Uitvoerend Comité door gaan op de ingeslagen weg van het zoeken naar een op lossing van het Palesüjnse probleem in nauwe samen werking met de Jordaanse koning Hoessein En wat vooral van groot belang is, de zorgvuldig gekoesterde een heid van de onderling zeer verschillende groeperingen binnen de PLO is. zo kan met enige goede wil worden ge zegd, overeind gebleven. Erg overtuigend is het allemaal niet. de besluiten van de zes tiende zitting van het Pale- stijnse Nationale Congres, dat de afgelopen negen da gen in Algiers bijeen was. Maar de precaire onderhan delingen die Arafat de afgelo pen weken met Hoessein, met de Saoedische geldschie ters en vele andere gematig de Arabische leiders heef! ge voerd, kunnen met verhevig de kracht worden voortgezet. De schrik zit de Palestijnen nog in de benen na de Israëlische invasie in hun Libanese thuisbasis en meerdere woordvoerders benadrukten dat er geen alternatief is voor het aanpakken van elke mo gelijkheid een eigen staat te realiseren. Tegenstanders van een oplossing via de ge matigde weg Amerikaanse door Marien van den Bos steun voor het opeisen door Hoessein van de door Israël in 1967 op Jordanië verover de Westoever van de Jordaan werden min of meer tevreden gesteld. De militaire kracht van de PLO zal worden opgevoerd. Het leger van „fedayeen" (strij ders) wordt bewapend met modern Russische materieel, zo beloofden de Algerijnse gastheren. De historische band met Syrië, verklaard te genstander van de Jordaanse inspanningen, werd ook in de slotverklaringen benadrukt. Relaties met het afvallige Egypte, dat een vredesver drag met Israël heeft geslo ten, zijn afhankelijk gesteld van de mate waarin Moeba rak zich distantieert van deze Camp David-akkoorden. Plannen Vrij uniek is dat het Palestijnse parlement nu vredesplannen heeft onderschreven, waar tot dusverre een plan werd „begroet" danwel verwor pen. Het plan dat de Arabi sche leiders inclusief Jasser Arafat vorig jaar september in het Marokkaanse Fez aan namen, werd als minimum- programma geaccepteerd. Hierin moet Israel zich uit al le bezette gebieden, inclusief Arabisch Jeruzalem, terug trekken en krijgen de Pale stijnen in dit gebied zelfbe schikking. Dc PLO wordt op nieuw uitdrukkelijk tot eni ge, wettige vertegenwoordi ger van het Palestynse volk uitgeroepen. Het bestaans recht van Israël wordt hierin alleen impliciet erkend. Interressant is dat het Nationa le Congres nu ook het vredes plan van de voormalige Rus sische partyleider Bre^njev uit 1980 heeft onderschreven. Hierin wordt onder meer op geroepen tot vredesonder handelingen tussen Israël en de PLO in het kader van de Verenigde Naties. Het be staan van de staat Israël wordt hierin met meer duide lijke termen erkend. Daarbij is er ovengens geen sprake van dat de vyf communisti sche afgevaardigden (van de 360) hierin een belangryke rol hebben gespeeld. Het plan Reagan, waarin geen ruimte is voor de PLO, noch een autonome Palestynse staat, wordt niet rechts- streeks naar de prullenmand verwezen, maar ..mist een aantal belangryke elemen ten". Het aardige van derge lijke besluiten is dat zeer ge matigde PLO-leiders een en ander kunnen uitleggen als erkenning van Israël en het streven naar een confederatie met het Jordaanse konink ryk. terwijl mensen van de hardere lyn als Jibril en Ha bash nergens een expliciete erkenning van deze gegevens kunnen lezen. Belang De uitkomsten van het Congres kunnen vooral gezien wor den als een teken dat de PLO weliswaar militair verslagen, maar lang niet gestorven is. De belangrykstc prestatie van Arafat en de andere lei ders van de grootste groep binnen de PLO. Al Fatah, is het byeen houden van de club. Ook de Nederlandse minister van buitenlandse za ken Hans van den Broek was het tijdens zijn recente rond reis langs enkele Arabische staten opgevallen dat het be lang van de byeenkomst voor de toekomstige onderhande lingen relatief niet zo hoog werd aangeslagen Het zijn immers de Amerika nen die hun geloofwaardig heid moeten bewijzen door Israël te dwingen met de ge mengde Jordaans-Palestynse delegatie over de toekomst van de westelijke Jordaanoe- ver en de Gaza-strook te gaan onderhandelen. En het zijn Saoedi-Arabié en de andere gematigde Golfstaten die een en ander moeten financieren. En het is tenslotte de Jor daanse koning Hoessein die zijn politieke en diplomatie ke nek moet uitsteken om iets voor de Palestijnen te or ganiseren. Tijdens het bezoek van dc Ne derlandse ministeriële dele gatie aan de Jordaanse hoofdstad Amman werd zon der meer duidelyk dat Hoes sein nooit zover zal willen gaan om namens de Palestij nen te onderhandelen. Dit zou mogelyk tot problemen leiden met radicale Palesty- nen. die toch al als bevol kingsgroep de meerderheid vormen binnen het Hasjemi- tisch Koninkryk. En het zou niet de eerste keer zyn dat een aanslag wordt gepleegd op de koning Het leiderschap van een ge mengde staat, met inbegrip van de Westoever, kan ook tot grote problemen leiden, waar tegenover een Jorda- nier vier Palestijnen zouden komen te staan. De verwach ting is dat Arafat de komende dagen intensief met Hoessein zal overleggen over de vorm van de toekomstige samen werking Het is niet waar schynlyk dat de uitkomst hiervan geheel in overeen stemming zal zijn met de plannen die door Reagan werden ontvouwd. In Washington bestaat overi gens niet de indruk dat de Amenkaanse regering op dit moment grote prioriteit hecht aan de oplossing van het Palestynse probleem De terugtrekking van de Israeli sche troepen uit Libanon heeft hier de absolute voor rang. En in de Arabische we reld heeft het toch al ge schonden imago van de VS die de Israeli's niet hebben kunnen weerhouden van een invasie een Amerikaans sue cos in dit opzicht bitter hard nodig. Daarna kan pas ge praat gaan worden over de Westoever. Wat het PLO-parlement heeft gedaan, is zeggen dat het daar klaar voor is. Israël daar entegen windt er geen doek jes om dat in de tussenliggen de tyd de aankopen van Pale stynse gronden op de bezette gebieden in verhoogd tempo voortgezet zullen worden en joodse bewoners worden met aanlokkelyke premies naar de nieuwe nederzettingen ge lokt De Amerikanen rest dan ook niet veel tyd meer om een begin van onderhande lingen aan te moedigen. Van de Europeanen wordt ver wacht zo kreeg Van den Broek op zijn reis in alle gast landen te horen, ia daar in Washington op aan te drin gen By ongewijzigde om standigheden zou een vol gend Palestyns Nationaal Congres aanmerkelijk min der gematigd kunnen zyn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 9