'Willem van Oranje': groots opgezet
fl.9,95
POSTER
VARA kampt met miljoenentekort
RADIO
TV-Toegelicht
TELEVISIE
-C
Bijna 300 strekkende meter textiel voor kostuumstuk op tv
MAANDAG 21 FEBRUARI 1983
Radio - tv
HILVERSUM (ANP) - Als de hui
dige situatie niet snel verandert
krijgt de VARA dit jaar te kam
pen met een tekort van 2,7 mil
joen gulden. Inkrimping van het
personeel lijkt daardoor onont
koombaar. Dat blijkt uit een
brief, die alle personeelsleden
van deze omroep zaterdag thuis
bezorgd kregen.
Daarin stelt voorzitter Albert van
den Heuvel namens het bestuur
en de bedrijfsdirectie dat naast al
in werking getreden bezuini
gingsmaatregelen ten bedrage
van 1,4 miljoen gulden, dit jaar
nog tekorten van 560.000 gulden
op de televisiedienst en van on
geveer 900.000 gulden op de ver
eniging en de gids weggewerkt
zullen moeten worden.
Inkrimping personeel onontkoombaar
Noodoplossingen daarvoor zijn
volgens hem het tijdelijk ver
schralen van het televisie-aan
bod en interen op de réserves.
Wat dat laatste betreft had de
verenigingsraad van de VARA
echter vorig jaar vastgesteld dat
het verder aantasten van de re
serves onaanvaardbaar is.
Volgens een woordvoerder van het
bestuur wil de VARA echter toch
dit jaar die ongeveer negen ton
uit de reserves halen maar zal het
daardoor ontstane gat de komen
de jaren weer aangevuld moeten
worden.
"Dat kan dan niet anders dan door
reorganisatie van het personeels
bestand", aldus de woordvoer
der. Vandaar dat Albert van den
Heuvel in zijn brief ook schrijft
dat een en ander in de komende
jaren een geforceerde inkrim
ping van het personeelsbestand
onontkoombaar maakt.
Oorzaken voor het snel gestegen
tekort (in november 1982 werd
de verenigingsraad nog gecon
fronteerd met een toen al van
acht ton tot nog geen 400.000 gul
den teruggebracht gat) zijn vol
gens de VARA-voorzitter onder
meer de verslechtering van de
advertentiemarkt, waardoor de
VARA-gids als inkomstenbron
sterk wordt aangetast, het be
staande gat in de omroepbegro
ting en de invloed van de Veroni-
ca-uitbreiding op de VARA-be-
groting.
Bovendien moet er voor 1984 en de
daaropvolgende jaren serieus re
kening worden gehouden met de
verdere inkrimpingen door de
groei van de VPRO. Veronica en
de Evangelische Omroep en door
de door minister Brinkman van
WVC recentelijk voor 1984 in het
vooruitzicht gestelde bezuinigin
gen, aldué Van den Heuvel.
Volgens hem hebben bestuur en
bedrijfsdirectie wel "het zwart
ste plaatje geschilderd om de
kop niet in het zand te steken".
Volgens hem zal het tekort voor
dit jaar ook geen invloed hebben
op het personeelsbestand en zal
daarna de bezuiniging vooral
worden gezocht m het niet op
vullen van formatieplaatsen.
HILVERSUM (GPD) - „Als het lukt, des te beter, als het mislukt,
dan zeg ik met Willem van Oranje: „Mijn God, ontferm U over
mijn ziel. Mijn God, heb medelijden met dit arme volk. Ik zal
handhaven".
Aldus regisseur Walter van der
Kamp vrijdag bij de presentatie
van de monumentale produktie
die de AVRO, Veronica en de
BRT vanaf vandaag gaan maken
over het leven van Willem van
Oranje. Een produktie die in het
Willem-van-Oranjejaar 1984 (400
jaar nadat hij in het Prinsenhof
in Delft vermoord werd) in tien
delen op de Nederlandse en Bel
gische televisie te zien zal zijn.
De eerste meters film moeten dus
ADVERTENTIE
(28x35cm)
Van uw mooiste foto of dia
Geldig t/m zaterdag
5 maart 1983.
Uitsluitend bij:
nog geschoten worden, maar ge
zien de moeizame voorgeschie
denis en het stadium waarin de
voorbereidingen nu uiteindelijk
aangeland zijn, was het alles op
timisme wat de klok sloeg op
Slot Ammersoyen in Brabant.
Daar werd de serie luisterrijk ge
lanceerd. Een moeizame voorge
schiedenis, die zich in eerste in
stantie voltrok rond het tot stand
komen van een historisch ver
antwoord script. De eerste po
gingen daartoe van Walter van
der Kamp hadden als resultaat
een weliswaar feitelijk verant
woord, maar evenzeer dodelijk
vervelend verhaal, dat met enige
moeite misschien voor de
schooltelevisie te bewerken zou
zijn.
De AVRO, initiatiefnemer tot het
project, had inmiddels contact
gezocht met de BRT om tot een
voor deze grootschalige produk
tie noodzakelijke samenwerking
te komen. Van Belgische zijde
werd het eerste schoolse script
terstond afgekeurd. De leidraad
voor het leven van Oranje, her
eniging van Noord- en Zuid-Ne
derland, kreeg vorm in het ver
haal voor de serie. De adviezen
van de Belgische historicus De
Maerschalck leidden tot een Wil
lem van Oranje van vlees en
bloed en tot een humanisering
van zijn Spaanse tegenstanders:
„Van hen leerde ik, dat Philips II
geen Khomeini was en de hertog
van Alfa geen Himmler", aldus
regisseur Walter van der Kamp.
Het uiteindelijke script werd nog
eens in zijn geheel voorgelezen
Jeroen Krabbé als Willem van Oranje met drie van zijn vier vrouwen:
v.l.n.r. Liz Snoyink als Anna van Buren, Machteld Ramoudt als Louise de
Coligny en Nele V anderdrissche als Charlotte de Bourbon.
Een kale Jeroen Krabbé wordt hier op zijn gladde bol gekust door de
actrice Liz Snoyink, die de rol van Anna van Buren zal vertolken.
aan de bejaarde Nederlandse
Oranje-kenner prof. Van Roos-
broeck, die de laatste fouten er
uit haalde.
Inmiddels was de AVRO tot de
conclusie gekomen dat zelfs de
samenwerking met de BRT geen
garantie was om de produktie -
die uiteindelijk zo'n drieëneen
half miljoen gulden zou kosten -
financieel mogelijk te maken.
Pogingen tot samenwerking met
de TROS strandden, maar bij
Veronica vond de AVRO, vol
gens directeur televisie Van der
Zee, een daadkrachtig en en
thousiast gehoor voor de plan
nen. Vandaar dat voor het eerst
in de geschiedenis van de om
roep op deze schaal wordt sa
mengewerkt door twee ogen
schijnlijke concurrenten.
Na de problemen met het script be
gon de moeizame zoektocht naar
locaties, historisch verantwoor
de requisieten, kostuums en de
1400 figuranten en 61 acteurs die
in de serie mee zullen spelen. De
BRT wierf figuranten door mid
del van spotjes op televisie en
AVRO-producente Marianne van
Wijnkoop recruteerde via vereni
gingen het Nederlandse aandeel.
Voor de kostuums werd 280
strekkende meter historisch ver
antwoord textiel aangevoerd;
een hoeveelheid die nooit eerder
voor een Nederlandse serie werd
gebruikt. Tot 12 augustus wordt
op negen verschillende locaties
in Nederland en België gefilmd,
terwijl NOS-decorontwerpers
Theun van de Woesfijne en Peter
Gabriëlse 15 verschillende inte
rieurs ontwierpen voor de stu
dio-opnamen.
Al vanaf september wordt door de
belangrijkste acteurs gerepe
teerd. Hoofdrolspeler Jeroen
Krabbé, die zich om de pruik van
Willem goed te laten passen een
biljartbal-coup heeft aangeme
ten, vertelt dat hij thuis ander
halve meter geschiedkundige
werken over het leven van Wil
lem van Oranje heeft staan. Deze
heeft hij doorgewerkt als voorbe
reiding op zijn rol. „Uiteinde
lijk", aldus Krabbé, „moetje dan
toch afstand nemen van al die
verschillende interpretaties. Ik
heb bewust gekozen voor de vi
sie zoals die in het script van
Walter van der Kamp is neerge
legd. Een Willem van Oranje van
vlees en bloed die ik, waar nodig,
nog ontdaan heb van symboli
sche trekjes. Voor mij als acteur
is daarbij het grootste probleem
me in te leven in iemand die vol
ledig leeft voor een van God ge
geven doel. De handelingen lig
gen natuurlijk in de geschiedenis
vast, maar dat motief moet ik
toch waar zien te maken".
Naast Krabbé worden zoals al eer
der gemeld belangrijke rollen ge
speeld door Linda van Dijck als
Anna van Saksen, Liz Snoyink
als Anna van Buren en Macliteld
Ramoudt als Louise de Coligny.
Willem Nijholt speelt de Spaanse
koning Philips II en Ramses
Shaffy is graaf van Egmond. De
serie begint tegelijk op de Neder
landse en Belgische televisie op
12 januari 1984. In Nederland zal
de AVRO zes afleveringen uit
zenden en Veronica vier, terwijl
de BRT nergens voor zal lopen
op de Nederlandse uitzendingen.
Het tiende en laatste deel valt op
8 maart bij de AVRO en drie da
gen later bij de BRT.
HILVERSUM I
17 02 Pie
kuur; 19.02 Tros Country; 19.45
Theophilus North (201. 20.30 Coulis
sen. 21.02 Gastenboek. 22.02 Aktua
Sport-Cafe NOS 23 02 Het het oo«
op morgen AVRO 00 02 Easy Lis
tening; 0202 AVRO Service Sta
tion; 06 02-07 00 Auto m? AVRO
HILVERSUM II
onica Sport. 201
ring. 2100 Bladluis. 2130 Teleac;
22 40 Veronica Film. 23.00 23 55 Het
Zwarte Gat
HILVERSUM III
NOS 18 04 De
Avondspits AVRO 19 02 Praat
Bal-per-Adres; 20 02 Folklive; 21.02
pee Uur 22 02 Candlelight; 23 02-
24 00 AVROs Swingtime
HILVERSUM IV
Van 17 00 tot 20 00 uur overname
pro grammas Hilversum 2.
VARA 20 00 Hedendaagse Kamer-
muziek. 21 30 Sinfonia van Luciano
Beno; 22 00-23 00 Jazz op-Vier
HILVERSUM 1
Op elk heel uur nieuws.
AVRO 7 02 Auto in? AVRO aan'.
9 03 Steunpunt. 9 08 Arbeidsvitami
nen. 10 03 Duimeland; 10.10 Ar
beidsvitaminen. 1103 Uit is in;
11.15 Artiesten portret: 12 03 Muzi
kaal onthaal. 13 06 Radiojournaal;
13.20 AVRO diligence. 13 57 Per sal
do; 14 03 Meta de Vries. 16 02. Her
sengymnasUek. 16 30 Kom 'ns langs
in Des Indes; 17.52 Per saldo; 1755
HILVERSUM 2
5 45 KNMI. KRO 7.10 Gymnastiek;
7 20 Programmaoverzicht; 7 22 Het
levende woord (RKK); 7 35 Echo.
NOS 9 05 Gymnastiek. 9 15 Werk
bank; 9 24 Waterstanden KRO: 9 33
Schoolradio. 10 00 KRO s leestafel.
12 00 Kruispunt (RKK); 12.16 Over
heidsvoorlichting. 1226 Land- en
tuinbouw (NOS); 1236 Echo; 13 10
Coverstory13 33 Schoolradio
NOS 14 32 Open school (TROS);
15 03 Wat koop ik ervoor. 1552 een
leven lang TROS: Week ui - week
uit; 17.00 Aktua;
HILVERSUM 3
Op elk heel uur nieuws.
VARA 7 02 Felix Meurden. Louis
Verschuur en Erik Post. 9 30 Jeroe
Soer en Roel Koeners, 12.03 V1P-
spel; 13 03 Peter Holland en Erik
Post. 15 30 Popkrant NOS.
HILVERSUM I
Nieuws 7 00. 8 00 en 13 00
TROS 7 02 Capriccio. 9 00 Van
heinde en verre, 950 Recital. 10.00
Belcantonum. 12 00 Intermezzo;
13 05 De meest verkochte klassieke
tien NCRV 14 00 J S Bach; 14 30
In kleine bezetting; 15.05 Muziek
van eigen tyd; 16 00 Literama-dms-
dag; 16.55-17 00
Clarence and Angel"
De VARA zendt vanavond de Amerikaanse speelfilm „Clarence
and Angel" uit. Aan de hand van de belevenissen van het be
deesde, ongeletterde negeijongentje Clarence en het Zuidameri-
kaanse vechtersbaasje Angel, weet regisseur Robert Gardner op
ontroerende wijze een beeld te schetsen van de problemen waar
mee etnische minderheden in de V.S. worden geconfronteerd en
van de vriendschap tussen tussen de twee jongens, die hoewel
geheel verschillend van achtergrond, opvoeding en karakter
beiden als „probleemkind" worden aangemerkt. Clarence, af
komstig uit South-Carolina, belandt na vele omzwervingen op
een school in de Newyorkse wijk Harlem. Zijn ouders zijn anal
fabeet en met Clarence wil het op school helemaal niet vlotten.
Hij staat meer op de gang dan dat hij de lessen volgt. Maar
dankzij Angel leert Clarence uiteindelijk toch lezen. (Nederland
2, 20.05 uur).
De Weg
Vanavond bij de KRO de zeven
de aflevering uit de door Willy
van Hemert geschreven dra
maserie „De Weg": Frans
(André van den Heuvel) is
weer aan de beterende hand en
een paar dagen voor zijn ver
trek uit het ziekenhuis krijgt
hij bezoek van pastor Konings
(Peter Tuinman). Frans bekent
Konings dat zijn verhouding
met Marie (Kitty Janssen) een
pijnlijke vergissing was en hij
belooft om dat eerlijk aan Ma
rie op te biechten. Maar Marie
bespaart hem de moeite. Ze
heeft besloten uit zijn leven te
verdwijnen en geeft toe dat zij
het was die Janny's brieven
achterhield. Inmiddels heeft
pastor Konings Janny (Anne-
Wil Blankers) laten „onderdui
ken" in een klein dorpshotel
letje. waar ze geen kans krijgt
toe te geven aan haar steeds
groeiende behoefte aan alco
hol. Janny is echter volkomen
stuurloos. Als ze in de super
markt onverwacht Marie te
genkomt, vertelt ze triomfante
lijk dat ze al maanden een ver
houding heeft met Frans. (Ne
derland 1, 20.28 uur).
Ine Veen als Irene van Swaay en Sjoerd Pleysier als Arie van
Steenderen in deel zeven van 'De Weg'.
NEDERLAND 1
18.25 Staatsloterij
18.30 Sesamstraat
18.45 Jeugdjournaal
19.00 Journaal
VARA
19.12 Scooby Doo. Tekenfilm.
19.12 Dansen is het mooiste wat er is
20.05 Clarence en Angel, speelfilm
21.22 De Onderste Steen. „Hitier aan de
macht" (2).
NOS
22.30 Journaal
TELEAC
22.45 Economie.
23.15 Nieuws voor slechthorenden
DINSDAG
NOS
09.00 Nieuws voor slechthorenden
10.00 Schooltelevisie:
10.00 Ik ben dik
10.30 Italië
11.00 Taal voor drie
11.30 Japan
13.00 Nieuws voor slechthorenden
RVU
15.30 Vrouwen in de jaren tachtig. Do
cumentaireserie.
KRO
16.00 Daar vraag je me wat. Populair-
wetenschappelijk programma.
16.40 Er was eens... de ruimte. Teken
filmserie.
NEDERLAND 2
TELEAC
18.25 Moderne sterrenkunde.
KRO
18.55 Bugs Bunny. Tekenfilm.
19.00 Maja de Bij. Tekenfilmserie.
19.25 De Verborgen Vallei. Jeugdserie
NOS
20.00 Journaal
KRO
20.28 De Weg. Nederlands feuilleton.
21.30 Brandpunt. Actualiteiten.
22.15 De alles is anders show. Mensen
en media.
23.15 Vasteno ver weging
NOS
23.40 Journaal
23.45 Nieuws voor slechthorenden
DINSDAG
NOS
13.00 en 18.15 Nieuws voor slechthoren
den
BELGIË 1
18.00 Tik tak. Kleuterprogramma.
18.05 Rondomons. „Jongens en meisjes
uit de bergen". Het leven in Kafiristan,
op de grens van Afghanistan en Pakis
tan.
18.25 Vogels van bij ons. „Het korhoen".
18.30 Open school. Kopen zonder kater.
19.05 Uitzending door derden. Een pro-'
gramma van Het Vrije Woord.
19.40 Quarte, mededelingen en pro
gramma-overzicht
19.45 Journaal
20.10 Weerman
20.15 Mini micro macro. Spelprogram-
ma, gepresenteerd door „weerman"
Armand Pien.
20.20 Evita Peron. Eerste aflevering van
een twee-delige Amerikaanse tv-ffilm
over het leven van Evita Peron. Met
Faye Dunaway, James Farentino, Rita
Moreno en Jose Ferrer. Argentinië: In
het armoedige dorpje Junin leert de
jonge, mooie Eva Duarte zanger Au-
gustin Magaldi kennen. Eva verlaat
haar familie en volgt Magaldi naar
Buenos Aires, waar ze als actrice werk
probeert te vinden. Ze komt terecht
bij een radiostation, maar de ambitieu
ze Eva wil hogerop. Haar schoonheid,
vrouwelijkheid en persoonlijkhed
moeten haar helpen de politieke top te
bereiken.
21.55 Wikken en wegen. Maandelijks
consumentenmagazine. Vandaag: De
nieuwe wetgeving betreffende etiket
ten op voedingswaren is sedert 1 ja
nuari van kracht. Is er voortaan geen
vuiltje meer aan de lucht?; Perikelen
rond de aansluiting van elektriciteit;
Consumentennieuws.
22.40 Journaal
Voorafgegaan door Quarté en aanslui
tend „Coda".
DINSDAG
14.00 - 15.30 Schooltelevisie: Veilig om
gaan met dieren; Engels; Natuurbe
houd; Technologie.
17.30 Schooltelevisie: Het wordt lente.
19.00 Tijdrover. Doe-het-zelf: „Het zet
ten van zagen".
19.15 De Far West op z*n best. 13-delige
serie met Goel Higgins, Carlene Wat-
kins, Meeno Peluce. Afl. 8: „De postor
derbruid". Doe wil trouwen en hij
heeft een meisje „besteld". Het meisje,
Amanda, arriveert per postkoets en
Doc is aangenaam verrast door het
knappe en charmante uiterlijk van zijn
aanstaande. Sam en Elvira vinden ech
ter uit dat Amanda een carrière als
„nachtvlinder" achter de rug heeft...
19.40 Mededelingen en programma
overzicht
19.45 Journaal
20.10 Weerman
20.15 Extra time. Sportprogramma met
aansluitend de trekking van de Toto-
wedstrijden.
22.00 Pop-Elektron. Popmagazine. Van
daag: Interview met The Kids. Zij
brengen Mercy, Mercy" en „Who
knows what's gonna come"; Blikvan
ger: Siouxie and the Banshees; Twee
nieuwe videoclips en in de studio de
neonkunstenares Liliane Vertesselt.
DUITSLAND 1
WDR
18.00 Hier und Heute
18.25 Die 6 Siebeng'scheiten
19.00 Gegen den Wind. „Vleugellam".
Britse serie.
20.00 Journaal
20.15 Die funfte Jahreszeit. Negendelige
serie met Karl Merkatz en Doris Gold-
ner. Afl. 8: Winter 1965. Het wintertoe-
risme is enorm toegenomen. Hotels en
pensions zijn als paddestoelen uit de
grond geschoten en de welvaart is te
ruggekeerd in de bergen. Alois, de
waard en hotelier van de Prinzger-
muhle, is groot en machtig geworden.
Hij beheert de kabelbaan, een ski-
school en zit bovendien in het bestuur
van de plaatselijke VW.
21.15 Kontraste
22.00 Es ist angerichtet. Komische bele
venissen met Eddi Arent en Monika
John.
22.30 Dagthema's
23.00 Hinrichtung eines Lehrers. Noor
se film (1980) van Leidulv Risan, met
Björn Skagestadt en Unni Eyjen:
Sportleraar Martin is geliefd bij de
meeste scholieren. Het praatje gaat
rond dat Martin homoseksueel is en
als hij een van zijn leerlingen van de
verdrinkingsdood probeert te redden
wordt dit gezien als een poging seksu
eel met de jongen in kontakt te ko
men. Er wacht Martin een moeilijke
periode...
00.15 Journaal
DINSDAG
10.00 Journaal en Thema's van de dag
10.23 Louis und Réjane. TV-spel.
11.55 Terugblik
12.10 Kontraste
12.55 Persoverzicht
13.00 Journaal
13.15 Videotext fur alle
16.10 Journaal
16.15 Die Schlosser an der Loire. Docu
mentaire. In het dal van de Loire vindt
men niet minder dan driehonderd
kastelen. Chambord. Chenonceaux,
Amboise, Blois, Azay le Rideau en Vil-
landry zijn de belangrijkste. Hier leef
den de Franse koningen met hun be
dienden, maitresses en echtgenotes.
17.00 Stadt, Land, Fluss. Kinderpro
gramma.
17.50 Journaal
DUITSLAND 2
17.50 Soko 5113. Duitse politieserie met
Werner Kreindl en Ingeborg Schoner:
Wanneer hoofdcommissaris Anna
Herbst op zekere dag een beetje vroe
ger naar huis komt, doet ze een afschu
welijke ontdekking: haar 15-jarige
dochter Sabine heeft zich in het toilet
opgesloten, om heroine te spuiten...
18.57 Programma-overzicht
19.00 Journaal
19.30 Thommy's Pop-Show. Popmu
ziekprogramma met Thomas Gott-
schalk.
20.15 Stichproben. Informatiefmagazi-
ne met o.a.: Werkloos en geen geld:
wat met de schulden?
21.00 Journaal
21.20 Louis und Rejane. Franse tv-film
met Denise Noel en Paul Crauchet:
Réjane is in de zestig, woont sedert
haar jeugd in Orly en is bijna twintig
jaar weduwe. Al die jaren heeft ze voor
haar zoon gewerkt. Ook nu stopt ze
hem nog geld toe van haar kleine pen
sioentje. Op zekere dag ontmoet ze op
een bejaardenfeest Louis. Voor Réjane
bloeit een nieuwe wereld open...
22.50 Zeugen des Jahrhunderts. Helmut
Schelsky in gesprek met Ludolf Her
mann.
23.50 Journaal
DINSDAG
10.00 - 13.15 Programma-overname
Duitsland 1
15.40 Videotext fur alle
15.57 Programma-overzicht
16.00 Journaal
16.04 Mosaik. Magazine voor de oudere
generatie met een reportage over Bir-
gitta Wolf en skisport voor ouderen.
Aansluitend: Journaal.
16.35 Die Vogelscheuche. Aflevering uit
de Britse jeugdserie naar Barbara Eu-
phan-Todd met Jol>n Pertwee, Jeremy
Austin e.a.: Tante Sally heeft een
baantje gevonden als kamermeisje bj
de rijke, gierige en steeds maar mop
perende Mrs. Bloomsbury-Barton.
Wanneer de „bazin" voor een weekend
weg moet, daagt Wurzel op.
17.00 Journaal
17.08 Tele-Illustrierte. Gevarieerd pro
gramma met als gast: Zara-Thustra.
DUITSLAND 3
18.00 Telekolleg. Duits.
18.30 Sesamstraat
19.00 Aktuelle stunde
20.00 Journaal
20.15 Auslandsshow. Treffpunkt Strass
burg
21.45 Landesspiegel. Hinter den Schlag-
zeilen.
22.15 Meine Deutsche Oma. Film van
Romuald Dobrzynski: Bij de inval van
het Duitse leger in Polen vocht de va
der van Dobrzynski met het Poolse
verzet. Vanuit Keulen kwamen steeds
pakjes en brieven die door zijn groot
moeder werden opgestuura. Nadat
Dobrzynski gedeporteerd werd bleef
hj nog steeds contact houden met zijn
oma...
23.00 Coca-Colonialislert. Reportage
over het Coca Cola-imperium Coca-
Cola is langzamerhand het symbool
van het kapitalisme geworden. Achter
de zoete frisdrank schuilt heel wat
meer dan men gewoonlijk denkt.
24.00 Journaal
DINSDAG
WDR
08.00 Tele-Gymnastiek
08.10 Schooltelevisie
09.25 Sesamstraat
10.05 en 17.00 Schooltelevisie
17.30 Dreizehn mal Denken. Cursus van
Edward de Bono over grote westerse
filosofen. Vandaag: Rousseau.
