Begin gesterkt
na Knessetdebat
Nieuwe kruisraket
alweer verouderd
Nederland bezorgd
VAN HET EIU1S JAMIN.
-C
Verldezingen Bondsdag
officieel toegestaan
Arbeiderspartij zoekt toenadering
Reagan: economie toont kracht
Reagan mengt
zich in strijd
Bondsrepubliek
Gebaar PLO
naar Israël
"Awaes oefenen in Egypte
Libanon ongerust over
optreden majoor Haddad
VERWEN UZELF 'NS EXTRA LEKKER VOORDEUG.
DONDERDAG 17 FEBRUARI 1983
Buitenland
BONN (GPD) - Alle politieke partijen in Bonn hebben ingestemd met
het oordeel van het Constitutionele Hof in Karlsruhe, dat de verkiezin
gen voor de Bondsdag op 6 maart in overeenstemming met de grond
wet zijn.
Gisteren maakte het Hof bekend dat de klachten van vier Bondsdagaf
gevaardigden tegen de nieuwe verkiezingen waren afgewezen. Met zes
tegen twee stemmen had het Hof beslist dat de manier waarop bonds
president Carstens vorig jaar december de Bondsdag had ontbonden
en vervolgens nieuwe verkiezingen had uitgeschreven, wel in overeen
stemming met de grondwet was. De parlementariërs vonden dat niet,
omdat de weg naar de vervroegde verkiezingen was geopend doordat
bondskanselier Helmut Kohl op 17 december 1982 bewust het vertrou
wen van de meerderheid van de Bondsdag in zijn regering liet opzeg
gen.
De vier klagers meenden dat dit een manipulatie was, omdat Helmut
Kohl in werkelijkheid wel over het vertrouwen van de meerderheid van
het parlement beschikte.
Het Hof is er nu van uitgegaan dat het inderdaad niet zeker was of de
bondskanselier over een stabiele meerderheid beschikte.
Het oordeel van het Hof mag niet worden opgevat als een precedent.
Omdat iedereen in Bonn wil voorkomen dat er nog eens een keer een
dergelijk compliceerd „theater" moet worden opgevoerd om nieuwe
verkiezingen te krijgen, wordt verwacht dati de volgende Bondsdag
zich met een wijziging van de grondwet zal bezig houden.
WASHINGTON - De nieuwe kruis
raket, waarmee begin december
een eerste squadron Amerikaan
se B-52-bommenwerpers werd
bewapend, is nu al door techni
sche ontwikkelingen achter
haald. De VS willen een tweede
generatie van dit kernwapen pro
duceren, die vrijwel 'onzicht
baar' zou moeten zijn voor vijan
delijke radar. De technologie
daarvoor wordt ook toegepast bij
de bouw van de volgende lich
ting strategische bommenwer
pers.
De Amerikaanse luchtmacht zal
tot eind 1985 maar 1499 van de
geplande 4348 kruisraketten af
nemen. Tegen die tijd moet de
produktie van de nieuwe raket
door
Henk Kolb
(die een groter bereik krijgt dan
de 2400 kilometer van het 'verou
derde' model en beweeglijker
zou zijn tijdens de vlucht naar
het doel) op gang zijn gebracht.
Het geld dat op de produktie van
de eerste versie van de kruisra
ket wordt bespaard, zal worden
overgeheveld naar de vervaardi-
ging van de tweede sene, maar
de drie grote^annemers voor dit
soort defensiewerk. Lockheed,
Boeing en General Dynamics,
zullen nieuwe inschrijvingen
moeten doen. Voor de eerste
kruisraketten had Boeing een
contract gekregen ter waarde 4
miljard dollar. In totaal zou de
luchtmacht 8.4 miljard dollar uit
geven voor de nieuwe bewape
ning. Voor de nog nieuwere ra
ketten wordt daarvan omstreeks
de helft gereserveerd, doch de to
tale uitgaven zullen stijgen.
De kruisraket, die uit de lucht, van
af de grond of vanaf schepen kan
worden gelanceerd, bereikt geen
grote snelheid, maar vliegt zeer
laag en kan daardoor vanaf de
grond niet met radar worden ge
signaleerd en bestreden. Volgens
Amerikaanse deskundigen zou
den de Russen hun luchtverdedi
ging evenwel sterk hebben ver
beterd, waarbij ook vliegende ra
darposten werden ontwikkeld,
die omlaag 'kijken' en dan de
kruisraket wel kunnen waarne-
Met de zogenaamde Stealth-tech-
nologie, gebaseerd onder meer
op het gebruik van materialen
die radargolven absorberen in
plaats van terugkaatsen, zou de
raket ook van bovenaf 'onzicht
baar' kunnen worden gemaakt.
De luchtmacht wil bovendien
een raket met een grotere rei
kwijdte dan 2400 kilometer, zo
dat de lanceervliegtuigen verder
van het doel kunnen blijven.
Op grond van de oorspronkelijke
orders heeft Boemg voor de
kruisraketten een nieuwe fa
briek gebouwd ten bedrage van
27 miljoen dollar. Volgens een
woordvoerder van het bedrijf
kan daar met de bestaande or
ders tot 1986 worden gewerkt
President Reagan heeft nu voor de
luchtmacht niet alleen nog nieu
were kruisraketten besteld, maar
ook de door Carter vanwege de
kruisraketten overbodig ver
klaarde B-l-bommenwerper en
een .volgende bommenwerper,
die volgens het Stealth-principe
wordt gebouwd.
Een woordvoerder van het Penta
gon verklaarde dat de produktie
van de kruisraketten die te land
(waaronder in Nederland) of op
schepen worden opgesteld, niet
wordt beïnvloed door het besluit
van de luchtmacht om een nieu
we versie te kopen. Hij zei dat de
kruisraketten te land al op hun
plaats moeten staan tegen de tijd
dat de luchtmacht zijn nieuwste
wapens krijgt. Hij wilde geen
toelichting geven op de vraag of
de raketten te land of ter zee niet
evenzeer waarneembaar zijn
voor vliegende radarposten als
de vanuit de B-52 gelanceerde.
„De wapens komen uit verschil
lende fabrieken", zei hij, „en zien
er niet hetzelfde uit". Het onder
scheid behoort tot de geheime
gegevens.
JERUZALEM - Premier Begin heeft gisteren met groot gemak een drietal moties van
wantrouwen van de oppositie overleefd. De moties waren ingediend naar aanleiding
van het rapport van de commissie-Kahan. De Knesset, het Israëlische parlement, was
met 64 tegen 56 stemmen van oordeel dat de regering met het opstappen van Sharon als
minister van defensie de conclusies en aanbevelingen van de commissie naar behoren
heeft uitgevoerd.
Niet één lid van de coalitie viel uit
de boot. Daarmee is premier Be
gin ongeschonden, misschien
zelfs versterkt uit de crisis te
voorschijn gekomen. Mogelijk
versterkt, omdat met Moshe
Arens als minister van defensie
de bikkelharde annexatiepoli
tiek versterking heeft gekregen,
in een kabinet dat steeds rechts
er wordt, zeker vergeleken met
het eerste kabinet-Begin, waar
nog redelijk gematigde figuren
als Dajan, Weizman en prof. Ya-
din in zaten.
De Arbeiderspartij kan de kort
stondige droom die zij koesterde,
dat een alternatieve coalitie zon
der verkiezingen mogelijk zou
zijn, wel vergeten. Dat besef is
doorgedrongen en verklaart het
wel zeer vreemde gedrag van de
leiders van de Arbeiderspartij,
Peres en Rabin, om voorzichtig
te informeren of Begin belang
stelling heeft voor een nationaal
kabinet, waar ook de Arbeiders
partij deel van zou uitmaken.
Aardrij kskunde
Een hoogleraar geografie aan
de universiteit van Miami in
Florida is teneergeslagen: 42
procent van zijn studenten
was niet in staat Londen aan
te wijzen op een kaart en een
kleine 10 procent wist zelfs
Miami niet te liggen.
V redesvrouwen
Een Britse rechtbank heeft 34
vrouwen van een vredes
groep veroordeeld tot 15 da
gen cel wegens ordeversto
ringen. Bij de poorten van de
basis Greenham Common
werden nog eens 34 vrouwen
gearresteerd. Greenham
Common is een luchtmacht
basis waar dit jaar Ameri
kaanse kruisraketten zullen
worden gestationeerd.
Carnaval Rio
Op het gerechtelijk medisch in-
stituut van Rio de Janeiro
zijn 129 carnavalsdoden gere
gistreerd. Volgens een
woordvoerder van de politie
is dit een voorlopige balans.
Van onofficiële zijde werd
verwacht dat het carnaval
meer mensenlevens heeft
geëist. Vorig jaar vielen er
264 doden. Volgens waarne
mers moesten, evenals vorig
jaar, minstens 12.000 mensen
op de eerste-hulpafdelingen
van de ziekenhuizen worden
behandeld wegens opgelo
pen verwondingen, uitput
ting of overmatig gebruik
van alcohol.
Prognose
De liberalen van de FDP keren
niet in het Westduitse parle
ment terug en de christen-de
mocratische partijen CDU en
CSU krijgen veruit de gorot-
ste fractie. Dit beeld komt
naar voren in een kort gele
den door het instituut "Al-
lensbach" gehouden opinie
peiling naar de politieke
voorkeur van de Westduitse
kiezers met het oog op de ver
kiezingen van 6 maart.
Uitgesplitst naar partijen was
de verdeling: CDU/CSU 49,7
procent, SPD 41,1 procent,
Groenen 5,2 procent, FDP 3,5
procent.
door
Jaap van Wesel
Een vreemde suggestie, op de dag
dat Rabin zelf namens de opposi
tie het aftreden van de regering
eiste wegens falen inzake Sabra
en Shatilla. Maar in het kader
van de Israëlische politiek min
der vreemd dan het lijkt. Om te
beginnen: de kansen dat zo'n na
tionaal kabinet er komt zijn ui
termate klein, want premier Be
gin heeft een comfortabele parle
mentaire meerderheid, en bin
nen de Arbeiderspartij is er veel
verzet. Maar het zijn juist Peres
en Rabin die via een nationaal
kabinet hun laatste kans willen
aangrijpen om nog een verant
woordelijke post te krijgen (Pe
res vice-premier en Rabin defen
sie). Want bij de volgende verkie
zingen is het heel waarschijnlijk
dat president Navon hun leider
schap overneemt.
Verder voelt de Arbeiderspartij
zich duidelijk bedreigd. Het poli
tieke geweld van de afgelopen
tijd, inclusief de granaataanslag
tegen de Vrede Nu-beweging vo
rige week, bewijst dat het arbei
derskamp in een hoek is gedron
gen en een slechte naam heeft bij
een groot deel van de bevolking.
Niet alleen dat de parlementaire
meerderheid van Begin intact is
gebleven, zijn populariteit heeft
er niet onder geleden. Door met
Begin in één kabinet te gaan zit
ten hopen Rabin en vooral Peres
weer enig aanzien te krijgen, om
men, en Peres vindt dat Begin
het initiatief moet nemen. Geen
van beiden zal dat waarschijnlijk
doen.
Begin zit op fluweel. Het maakt ei
genlijk al niet zo veel meer uit of
er later dit jaar vervroegde ver
kiezingen komen of dat dit kabi
net nog twee en een half jaar
blijft zitten. In het eerste geval
zal Begin zijn parlementaire
meerderheid waarschijnlijk ver
groten, in het laatste geval kan
hij zonder ernstige problemen
door regeren en zijn toekomst
plannen vooor „Judea en Sama
ria", de westelijke Jordaanoever,
uitvoeren, zonder binnenlandse
oppositie te hoeven vrezen.
TURIJN In de kathedraal van Turijn is gisteren een herdenkingsbijeenkomst gehouden voor de slachtoffers
van de biosccopbrand. President Pertini woonde de plechtigheid namens de regering bij. De kerk zat mudvol
buiten volgden tachtigduizend mensen de dienst via een geluidsinstallatie.
WASHINGTON (GPD) - „Het economisch herstel be
gint zijn kracht te tonen", heeft de Amerikaanse pre
sident Ronald Reagan gisteravond tijdens een pers
conferentie verklaard. Hij kondigde aan goede
voortgang te maken met het verwerven van met al
leen republikeinse maar ook democratische steun
voor een werkgelegenheidsprogramma, dat ten kos
te van vier miljard dollar 470.000 mensen arbeid
moet verschaffen en dat nog zal worden gevolgd
door wetgeving die de werkloosheid op lange ter
mijn moet bestrijden.
De democraten willen nog voor een miljard aan maat
regelen ophangen aan Reagans voorstellen, hoewel
van republikeinse kant is gedreigd dat er dan geen
voorstel wordt aangenomen.
WASHINGTON - De Amerikaanse
president Reagan heeft gister
avond gezegd, dat het een
'schrikbarende terugslag' zou
zijn voor 'de zaak van vrede en
ontwapening', wanneer in de
Bondsrepubliek na de verkiezin
gen een regering aan het bewind
zou komen, die de plaatsing van
nieuwe raketten voor de middel
lange afstand zou afwijzen.
Deze spontane uitspraak betekent
een op zijn minst ongebruikelij
ke bemoeienis met de verkie
zingsstrijd m West-Duitsland,
ook al corrigeerde Reagan later
haastig, dat hij bedoelde te zeg
gen hoe erg het zou zijn, indien
een van de geallieerden zyn
steun voor het moderniseren van
NAVO's kernbewapening zou in
trekken
De VS hebben zich in de afgelopen
weken ingespannen om de in
druk te vermijden invloed op de
verkiezingen te willen uitoefe
nen. Het is echter geen geheim,
dat de Amerikaanse regering bij
voorkeur Kohl aan het bewind
ziet blijven.
Reagan toonde zich gisteren aller
minst geneigd met een Ameri-
door
Henk Kolb
kaans tussenvoorstel voor ver
mindering van de kernbewape
ning in Europa voor de dag te ko
men. Vice-president George
Bush heeft bij zijn terugkeer uit
Europa gerapporteerd, dat de
NAVO-bondgenoten naar zo'n
initiatief uitzien. Volgens het
Amerikaanse staatshoofd echter
is Bush teruggekeerd met betui
gingen van veel steun voor de
nul-optie die hij moreel het
hoogst bereikbare noemde. Aan
dat plan wil Reagan blijven vast
houden. Hij gelooft niet, dat het
punt reeds is bereikt waarop zijn
hardnekkigheid een wapenover
eenkomst zou verhinderen en
het plan om de Amerikaanse ra
ketten in Europa te plaatsen
geen steun van de bondgenoten
meer zou krügen.
Volgens de president zijn de VS
bereid tot onderhandelen over
elk voorstel van 'iemand anders',
maar het laatste Sowjet-voorstel
geeft daartoe geen aanleiding,
aangezien het de Russen in het
bezit zou laten van wapens, zon
der dat de VS daar eigen strijd
krachten tegenover kunnen stel
len. Hij ontkende, dat de Ameri
kanen nu balbezit hebben - vol
gens hem ligt die bij de Russen
'want hun voorstel deugde niet'
ALGIERS (Reuter/AFP) - De
voorzitter van de Palestijnse Na
tionale Raad, Khaled El Fahoum,
heeft in Algiers verklaard dat een
onafhankelijke Palestijnse staat
gevestigd zou moeten worden op
de Westelijke Jordaanoever en in
de Gazastrook, met als hoofdstad
Jeruzalem. "Wij willen geen en
kele staat in het gebied vernieti
gen", zo zei Fahoum, die daar
mee kennelijk op Israël doelde.
De verklaring van de hoge PLO-
functionaris wordt beschouwd
als een duidelijk aanwijzing dat
de Palestijnse bevrijdingsbewe
ging geen aanspraak maakt op
andere door Israël bestuurde ge
bieden. Fahoum legde de verkla
ring af in antwoord op de vraag
wat zijn interpretatie is van het
Arabische vredesplan dat vorig
jaar september in het Marok
kaanse Fez werd aangenomen.
Hij zei te verwachten dat het vre
desplan wordt onderschreven op
de conferentie van de Palestijnse
Nationale Raad in Algiers, die
maandag begon.
Het is voor het eerst dat een Pale
stijnse leider in het openbaar de
grenzen aangeeft van een toe
komstige Palestijnse staat. Als
zijn verklaring wordt vastgelegd
in een officiële tekst, zal zij een
nieuwe stap betekenen in de
richting van de erkennig van Is
raël.
In het handvest van de PLO wordt
gesproken over de bevrijding
van Palestina en de vernietiging
van de "Zionistische structu
ren". De resoluties, die de Pale
stijnse Nationale Raad (PNC)
sinds 1974 heeft aangenomen,
gaan uit van een onafhankelijke
staat in ieder deel van Palestina
dat de Palestijnen terugkrijgen.
Fahoum stelde dat een Palestijnse
staat op de Jordaanoever en in
de strook van Gaza twintig pro
cent zou beslaan van het Pale
stijnse gebied onder het Britse
mandaad.
Een lid van een organisatie voor
Amerikaanse joden heeft de Ver
enigde Staten gisteravond op de
bijeenkomst van de Palestijnse
Nationale Raad opgeroepen zon
der voorwaarden onderhandelin
gen aan te gaan met de PLO. De
spreekster, Gail Pressberg,
maakt deel uit van een delegatie
van Amerikanen, die gisteren in
Algiers aankwam om de confe
rentie van de PNC bij te wonen.
Zij oogstte luid applaus met de
verklaring dat er geen vrede kan
komen in het Midden-Oosten
zonder dat de PLO wordt er
kend.
WASHINGTON - Op verzoek van
president Moebarak hebben de
VS vier Awacs-vliegtuigen naar
Egypte gestuurd en het vliegdek-
schip 'Nimitz' naar de omgeving
van Libië laten opstomen, omdat
de Libische dictator Gadhaffi
aan zijn grens met Soedan drei
gend versterkingen zou hebben
samengetrokken
Dit hebben Amerikaanse militaire
zegslieden gisteren verklaard.
President Reagan zei echter gis
teravond dat de vliegende waar-
nemings- en commandoposten al
enige tijd in Egypte zijn, voor ge
zamenlijke oefeningen met de
Egyptische luchtmacht en dat
hun aanwezigheid niet ongebrui
kelijk is.
„Ik geloof niet dat er een marine
verplaatsing van welke aard dan
ook heeft plaatsgehad", zei Rea
gan, hoewel regeringsfunctiona
rissen eerder hadden meege
deeld, dat Reagan tijdens het
weekeinde had beslist de 'Ni
mitz' by de Libanese kust weg te
halen en naar het centrale deel
van de Middellandse Zee te stu
ren. Het vliegdekschip was in de
Libanese wateren als rugdek
king voor de Amerikaanse mari
niers die deel uitmaken van de
internationale vredesmacht in
Beiroet.
Reagan verklaarde op de vraag of
Amerikaanse troepen zouden
worden gebruikt om een Libi
sche invasie van Soedan te voor
komen, dat de omstandigheden
daar niet naar zijn Maar hy zei
ook zich bewust te zijn van de Li
bische neiging tot destabilise
rend optreden.
ADVERTENTIE
Premier Begin
dat dan de Likoed hen niet meer
in de hoek van de landverraders
kan drukken.
Het bewijst duidelijk hoe zwak de
Arbeiderspartij ervoor staat. En
Begin speelt dat zeer bekwaam
uit. Hij heeft op de suggesties
heel lauw gereageerd: Begin zegt
dat Peres het initiatief moet ne-
BEIROET (UPI) - De Libanese re
gering onder president Amin Ge-
mayel is ongerust over het uit
breiden door de dissidente ma
joor Saad Haddad van zijn mini-
staat "Vrij Libanon" in het
zuiden van het land. De regering
heeft de Verenigde Staten ver
zocht de kwestie op te nemen
met Israëlische functionarissen.
Libanon is bang dat het gebied on
der Haddad het begin is van wat
Israël wil zien als een veilig
heidsbuffer in Zuid-Libanon te
gen hernieuwde aanvallen van
NEW YORK (DPA) - Nederland,
Frankrijk en Groot-Brittannië
hebben in de Veiligheidsraad
van de Verenigde Naties kritiek
geleverd op het Israëlische ne-
derzettingenbeleid in de bezette
gebieden en dit een hindernis op
weg naar vrede in het Midden-
Oosten genoemd.
De Nederlandse ambassadeur bij
de VN, Hugo Scheltema, uitte de
"diepe bezorgdheid" van de re
gering over de Israëlische poli
tiek in de sinds 1967 bezette ge
bieden. Hij riep Israël op het ves
tigen van nederzettingen te be
vriezen.
De Franse vertegenwoordiger, Luc
de la Barre de Nanteuil, verklaar
de dat Frankrijk de Israëlische
politiek in de bezette gebieden
ten zeerste veroordeelt. Nu moet
alles worden geprobeerd vredes
initiatieven aan te moedigen, ai-
dus de Fransman. De Britse af
gevaardigde Hamilton White
stelde dat Israëls nederzettingen-
beleid tegen het belang van de
vrede is gericht.
De veiligheidsraad schortte gister
avond het debat op zonder een
nieuwe datum vast te stellen. Er
zijn geen resoluties aangenomen
en er is ook nog geen tekst voor
een ontwerpresolutie
Aan het eind van de zitting las de
PLO-vertegenwoordiger, Zehdi
Labib, een boodschap voor van
de Palestijnse Nationale Raad
waarin de Veiligheidsraad werd
gevraagd niet de verantwoorde
lijkheid uit de weg te gaan voor
de bescherming van de Palestijn
se burgers in Libanon, die vol
gens de brief slachtoffers zijn
van moordpartijen, bedreigingen
en dwang.
Palestijnse guerrillastrijders. De
al jaren door Israël gesteunde
majoor Haddad vestigde eerder
deze week een garnizoen in de
Zuidlibanese havenstad Sidon.
Het gebied dat Haddad nu be
heerst is even groot als de veilig
heidszone van 45 km. diep die Is
raël in Zuid-Libanon wenst om
Galilea te beschermen tegen Pa
lestijnse guerrilla-aanvallen.
Dagbladen in Beiroet meldden
gisteren, onder aanhaling van re
geringsbronnen, dat Libanese
functionarissen de Amerikaanse
presidentiële afgezant voor het
Midden-Oosten, Philip Habib,
hebben verzocht via diplomatie
ke kanalen de druk op Israël te
vergroten teneinde Haddad te
stoppen. De Libanezen zouden
de zaak vandaag tijdens de 16de
zitting in de onderhandelingen
tussen Israël, Libanon en de Ver
enigde Staten aan de orde stel
len.
Het optreden van Haddad is onder
meer bekritiseerd door Fadi
Frem, commandant van de
christelijke milities in Libanon,
notabene bondgenoten van de
dissidente officier. "We denken
dat Haddad overeenkomstig Is
raëlische orders handelt en dat
wat Israël in het zuiden doet. de
weg bereiden is voor de tweede
optie", verklaarde Frem gisteren
tijdens een persconferentie in
Beiroet.
Frem, wiens milities door Israël
worden opgeleid en uitgerust, zei
dat als niet aan de Israëlische ei
sen voor een veiligheidszone
wordt voldaan, de joodse staat
zal kiezen voor de tweede optie
en Zuid-Libanon zal blijven con
troleren.
Wi
Belgische Bonbons. Kleine verwenneriien,
overheerlijk. Eindeloos gecombineerd mei geurige
noten, pittige caramel, rulle cacao, vruchten en
gebrande suikers. Wi| maken ze in Belgic en u
vindt ze bijjamin. Belgische, Gentse, Antwerpse,
Iepcrse, Brusselse en Zeebanket.
250 GRAM VAN M5"
VOOR
500 GRAM VAN 10^5
VOOR
GELDIG L M 2oFEBRUARJ 1983
DE LEUKE BOODSCHAPPEN HAAL JE BIJ JAMIN.
