Bouterse zuivert
leger Suriname
C
Bergingspogiiig
Gateway mislukt
Reagan wil Andropov ontmoeten
Oostenrijk: centrum van
spionnen en wapensmokkel
Volksverhuizing
Huurlingenactie in Laos
Ook Roy Horb gearresteerd
Turkije
verwerpt
kritiek
DINSDAG 1 FEBRUARI 1983
Buitenland
BANGKOK (AFP/Reuter) - Een
commando van 16 oud-leden van
de Amerikaanse "Groene Baret
ten" treft in Thailand voorberei
dingen voor een expeditie naar
Laos om Amerikaanse krijgsge
vangenen te bevrijden die sinds
het eind van de Vietnamese oor
log in dat land gevangen worden
gehouden. Dit stond gisteren op
de voorpagina van de "Bangkok
Post", de grootste Engelstalige
krant in Thailand.
In het verhaal wordt verslag ge
daan van een mislukte reddings
operatie in november 1982. Vier
Amerikaanse huurlingen en 15
anti-communistische Laotianen
voerden onder aanvoering van
James (bo) Gritz, een 43-jarige
ex-kolonel van de Groene Baret
ten de "Operatie Lazarus" uit De
actie, voor een deel gefinancierd
door de acteur Clint Eastwood,
mislukte kort nadat de groep de
Mekong was overgestoken bij de
Thailandse grensstad Nakhon
Phanom, ongeveer 600 km ten
Clint Eastwood
noordoosten van Bangkok. Hun
doel was Tchepone, dicht bij de
grens tussen Laos en Vietnam op
215 km ten zuidoosten van Nak
hon Phanom. Daar zouden 120
Amerikaanse soldaten worden
vastgehouden. Zover kwam men
echter niet. De groep liep in een
hinderlaag van anti-communisti
sche Laotiaanse guerrillastrij
ders.
FELIXSTOWE (GPD) - De eerste
poging om de voor de kust bij
het Britse Felixstowe gekapseis
de veerboot European Gateway
te bergen, is gisteren mislukt. De
IJmuidense firma Wijsmuller
wijt de mislukking aan onver
wacht snel inzettend slecht weer.
Even na half twaalf gisterochtend
kwam op dramatische wijze een
eind aan de wekenlang voorbe-
Door
Henk Dam
reide poging, de op z'n rechter
kant in het ter plaatse acht meter
diepe water rustende vrachtveer
boot overeind te trekken.
Op dat moment knapte een kabel
tussen een van de acht bevesti
gingspunten die aan de Euro
pean Gateway zijn vastgelast, en
een lier aan boord van de Super
Servant III, het gigantische zwa-
re-ladingschip dat door Wijsmul
ler bij deze klus is ingezet.
Volgens directeur Nan Halfweeg
van Wijsmuller kwam dat, omdat
als gevolg van een snel ruwer
wordende zee en een opstekende
harde wind de spanning op de
kabels niet meer goed te contro
leren viel.
Het knappen van de kabel bete
kende een enorme tegenslag
voor de mannen van Wijsmuller,
die sinds eind december hebben
gewerkt aan het bergen van de
European Gateway. Dat geldt
des te meer, omdat de veerboot
al dertig graden was gekanteld
toen de pech toesloeg.
Halfweeg: „Tot de kabel kapot
ging, liep alles boven verwach
ting. Het schip kwam veel sneller
overeind uit het slib dan we zelfs
maar hadden gehoopt. Als de ka
bel het had gehouden, dan was
het ons zeker gelukt het schip
helemaal gekanteld te krijgen.
Even werd nog geprobeerd de Eu
ropean Gateway alsnog helemaal
te kantelen, met gebruikmaking
van de zeven resterende kabels
en lieren. Daarmee moest spoe
dig worden gestopt, toen het
weer snel verder verslechterde,
en de wind aanwakkerde tot een
zware storm.
Een bijkomende complicatie was,
dat de vrachtveerboot over de
zeebodem richting Super Ser
vant III bleek te eaan gliiden. Er
zat vanaf dat moment niets an
ders op dan de kabels te vieren,
en de spectaculaire berging te
stoppen.
Directeur Halfweeg van Wijsmul
ler verklaarde later, dat nu eerst
de achtste kabel weer aan de Eu
ropean Gateway zal worden be
vestigd. Verder zal de lier, waar
aan de geknapte kabel was vast
gemaakt. en die bij het ongeval
in zee terecht kwam, moeten
worden opgevist
Naar verwachting gaat met deze
werkzaamheden zeker een, maar
mogelijk twee weken heen. Dat
betekent een belangrijke schade
post voor Wijsmuller, die tot dus
ver naar schatting vier miljoen
gulden aan kosten by de ber
gingsoperatie heeft gemaakt.
De European Gateway zonk op 19
december vorig jaar enige kilo
meters buiten de kust van Felix
stowe na een aanvaring met een
tweede veerboot De European
Gateway, die 46 vrachtwagens
aan boord had, werd daarbij mid
scheeps geraakt en kapseisde.
De scheepsramp kostte het leven
aan zes mensen.
PAMARIBO Het Surinaamse nationale leger heeft zondagavond vijftien militairen gear
resteerd op verdenking van een plan tot liquidatie van onder meer legerleider Desi
Bouterse. De belangrijkste onder de gearresteerden is de voormalige tweede man van
het militair gezag, majoor Roy Horb. Ook enkele lijfwachten van Horb zijn aangehou
den.
tweespalt al'tussen de beide mili-
tairen.
Na de executies van 8 december,
waarmee volgens ingewijden
Horb het niet eens was, ver
dween hij van het politieke en
militaire toneel. Zijn functie als
tweede man in de legerleiding
werd hem ontnomen en zijn
plaats in het beleidscentrum
werd niet opgevuld. Ook John
Hardjoprajitno was een omstre
den figuur in de top van het Suri
naamse leger. Hij speelde in au
gustus 1980 een belangrijke rol
toen de van een linkse samen
werking beschuldigde militairen
Sital, Mijnals en Joeman op een
overigens onjuiste getuigen
verklaring van diens kant tot
langdurige gevangenschap wer
den veroordeeld. Na hun vrijla
ting een half jaar later was zijn
rol in het leger uitgespeeld.
Hardjo werd uit het leger wegge
promoveerd tot minister.
Met de arrestaties van Horb en
Hardjoprajitno lijkt Bouterse nu
al zijn tegenstanders uit de mili
taire top te hebben uitgescha
keld.
Bij de arrestatie van Horb en de an
dere militairen zou er een groot
aantal illegale wapens zijn ge
vonden, aldus een bericht dat
gisteren werd verspreid door de
enige radiozender, die nog in de
lucht is, SRS (Surinaamse Radio
Stichting).
Verder zou er een tiental andere
Surinamers voor verhoor zijn op-
door
Ruud de Wit
In de wintersportgebieden
dicht-bij-huis zyn nagenoeg
geen wintersportmogelykhe-
den. In de Alpen vindt men
voornamelijk op de hoger ge
legen pistes (vanaf ca. 1500
m) goede skimogelykheden;
op de lager gelegen pistes va
rieren de wintersportmoge
lijkheden van matig tot rede
lijk.
Hieronder volgt een kort over
zicht per land.
Belgie:
Ardennen Geen mogelijkhe
den.
Duitsland:
Harz tot ca. 19 cm. Zeer beperk
te mogelijkheden.
Sauerland tot ca. 08 cm. Geen
wialf pmtmuji tykhi ta
Eifel geen wintcrsportmoge-
lykheden.
15 75
70 160
30 120
45 145
25 85
30 85
70 135
70 140
15 100
Voor het Alpengebied wordt
veel bewolking met sneeuw
buien verwacht. Het nul-gra-
denniveau zal rond de duizend
meter liggen.
Duitse Alpen
Frankrijk:
Savoie-Haute Sav.
Alpcs du Sud
Oostenrijk:
Vorarlberg
Tirol
Salzburgerland
Karinthiè
Zwitserland:
Berner Oberl.
Graubuenden
Wallis
Noord-Italié:
Zuid-Tirol
De Amerikaanse vice-president Bush werd gisteren bij aankomst in Bonn behalve door hoogwaardigheidsbe
kleders ook door vijfduizend demonstranten ontvangen. Geprotesteerd werd xxtoral tegen de voorgenomen plaat
sing-van Amerikaanse kruisraketten op Europees grondgebied.
Kunstmaan
CHILTON (ANP) - Het deksel op
de telescoop van de Nederlandse
kunstmaan Iras is gisteravond
op commando van het vluchtlei-
dingscentrum in Chilton (Enge
land) los geschoten. De proble
men met de boordcomputer zijn
opgelost.
Vanuit het Engelse grondstation
werd gemeld dat alles perfect is
verlopen en de satelliet zich naar
alle verwachtingen gedraagt. De
komende week zal worden ge
bruikt om de Iras verder te tes
ten, voordat met de wetenschap
pelijke waarnemingen begonnen
kan worden.
Dysentrie
In het Indonesische deel van
Nieuw-Guinea zijn sinds be
gin oktober ongeveer 300
mensen aan een dysentrie-
epidemie bezweken, zo heeft
het in Jakarta verschijnende
blad Kompas gemeld.
Van de ziekte hebben vooral de
bewoners te lijden van enke
le dorpen langs de rivier de
Baliem die buiten haar oe
vers is getreden. Als de wa
tersnood aanhoudt, dreigt
een voedseltekort, zo hebben
de plaatselijke autoriteiten
laten weten.
Kostbaar schild
Deskundigen hebben het cere
monieel schild van koning
Philippus van Macedonië, de
vader van Alexander de Gro
te, uit stukjes goud, ivoor en
glas weer in zijn oude staat
gekregen. Professor Manolis
Andronikos zei te hopen dat
het stuk binnenkort in Thes
saloniki kan worden tentoon
gesteld.
Andronikos is de archeoloog
onder wiens leiding vijf jaar
geleden het graf van de Mace
donische vorst in het Noord-
griekse dorp Vergina werd
blootgelegd. Het ronde schild
toont een jongeman die zich
buigt over een knielende
vrouw terwijl de rand ver
sierd is met ivoren spiralen
en fraai bewerkte stukjes
goud.
Nicaragua
De EG-commissie in Brussel
heeft besloten om een bedrag
van 9,1 miljoen gulden aan
Nicaragua te verstrekken
voor het ontsluiten en ont
wikkelen van de streek Was-
lala in het noordoosten van
dat land.
Het geld is bestemd voor een
breed opgezet projekt, waar
in onder meer voorzien is in
de aanleg van een wegennet,
de opzet van onderwijsstruc
turen en gezondheidszorg en
de ontwikkeling van de land
bouw.
Habib
De Amerikaanse onderhande
laar in het Midden-Oosten
Philip Habib zal eind deze
week opnieuw naar het Mid
den-Oosten gaan, zo heeft het
ministerie van buitenlandse
zaken in Washington bekend
gemaakt. Habib keerde op 24
januari jl. in de VS terug om
de besprekingen tussen zijn
regering en de Egyptische
president, Hosni Mubarak,
die in Washington was bij te
gebracht, terwijl twee demissio
naire ministers uit de regering-
Neijhorst huisarrest hebben ge
kregen. Dit zijn de militair John
Hardjoprajitno, minister van cul
tuur, jeugd, sport en voorlich
ting, en Jan Sariman, minister
van landbouw, veeteelt en visse
rij.
Met de arrestatie van Roy Horb is
een eind gekomen aan een bijna
driejaar durende strijd tussen de
twee voornaamste militairen in
het zogenaamde beleidscentrum.
Horb behoorde met Bouterse, de
gearresteerde Hardjoprajitno en
de eerder geëxecuteerde Wilfred
Hawker tot de commando-een
heid van 16 man die op 25 februa
ri 1980 de staatsgreep in Surina
me uitvoerde.
Na de afkondiging van de noodtoe
stand in Suriname op 13 augus
tus 1980 werd Horb garnizoens
commandant en daarmee de
tweede man achter Bouterse.
Vooral na de vrijlating van de
drie als 'links' aangeduide mili
tairen Sital, Mijnals en Joeman
in februari 1981, waarbij ook de
socialistische Republiek Surina
me werd uitgeroepen, tekende
zich in toenemende mate een
"Waar en wanneer hij maar wil over nul-optie praten"
Formateur
De arrestatie van Horb en de ande
re militairen heeft Bouterse ove
rigens niet belet volgens plan
een nieuwe formateur aan te wij
zen. Het is drs. Errol Alibux, in
de diverse regeringen-Chin A
Sen minister van sociale zaken
en arbeid. Alibux heeft sociolo
gie gestudeerd in Rotterdam en
behoort tot de PALU. Hij is 34
jaar. Zijn ministerschap werd als
een succes beschouwd. Zo nam
de volkswoningbouw een grote
vlucht tijdens zijn bewind, ver
beterde hij de betaling van de so
ciale uitkeringen en regelde hy
per wet de gelijkberechtiging
van de vrouw.
BONN/WEST-BERLIJN De
Amerikaanse president Ronald
Reagan heeft over de hoofden
van de „volkeren van Europa"
heen de Russische partijleider
Andropov uitgenodigd tot een
ontmoeting, „waar en wanneer
hij wil". De uitnodiging van Rea
gan was verpakt in een „open
brief aan het volk van Europa",
gedateerd 28 januari, en gister
avond tijdens een diner in West-
Berlijn voorgelezen door vice-
president George Bush.Doel van
de topontmoeting met Andropov
moet zijn, aldus Reagan in de
brief, de ondertekening van een
akkoord dat „elk Amerikaans of
Russisch op land gestationeerd
nucleaire middellange afstands
wapen van de aarde bant". Uit
een eerdere alinea in de brief
blijkt echter dat deze zin niet af
wijkt van de officiële Ameri
kaanse opstelling bij de onder
handelingen in Genève, de zgn.
nuloptie.
Reagan schrijft daar: „We hebben
voorgesteld en zullen voortgaan
daar bij de Sowjets op aan te
dringen om hun middellange af
standswapens te ontmantelen en
niet door te gaan met onze plan
nen om middellange afstandsra
ketten te plaatsen, m antwoord
op hun militaire opbouw".
Hoewel er dus geenszins sprake
was van een nieuw Amerikaans
aanbod, dat als antwoord zou
kunnen dienen op de recente
door
Hans Amesz
voorstellen van Andropov tot
vermindering van het aantal op
West-Europa gerichte SS-20's,
reageerde bondskanselier Hel
mut Kohl enthousiast. Nadat
Bush de brief van Reagan had
voorgedragen zei hij tegen ver
slaggevers: „Mijn bijzondere
dank voor deze brief aan de vol
keren van Europa. Dit was een
boodschap van vrede, die de
wens naar vrede van onze Ameri
kaanse vrienden tot uitdrukking
brengt".
Bush zelf had eerder tijdens het di
ner al gezegd dat „niemand lie
ver een overeenkomst over ont
wapening tussen de VS en de
Sowjet-Unie wilde dan president
Reagan. U kunt mij op mijn
woord geloven. Ik werk zeer
nauw met de president samen",
aldus Bush.
De Amerikaanse vice-president
brengt een langdurig bezoek aan
Europa om met de bondgenoten
te overleggen over de Russisch-
Amerikaanse ontwapeningson
derhandelingen in Genève. Zon
dagavond was hij in Bonn aange
komen, waar hij maandag uit
voerig sprak met bondskanselier
Kohl en minister van buitenland
se zaken Genscher. Later op de
dag vertrok hij naar Berlyn om
de verbondenheid van de VS
met deze stad, die midden in
Oost-Duitsland ligt, te demon
streren. Vandaag bezoekt hij
Den Haag.
Bush verklaarde in Berlijn dat de
NAVO zich niet mag laten leiden
door ongeduld om een ontwape
ningsovereenkomst te bereiken.
Daardoor zouden de „eigen be
langen" in gevaar kunnen wor
den gebracht In de eerste plaats
moet ernaar worden gestreefd de
nucleaire bedreiging voor Euro
pa tot een minimum te beperken.
..Wy zouden een fout maken als
we een iets kleiner maar nog al
tijd vernietigende overmacht
van de Sowjet-Unie op het ge
bied van de middellange-af-
standsraketten accepteren", zei
de Amerikaanse vice-president
Van bondskanselier Helmut Kohl
heeft de Amerikaanse vice-presi
dent de verzekering gekregen
dat de bondsregering op het ge
bied van de veiligheidspolitiek
„geheel en al overeenstemt" met
de regering van de VS. „Onze be
langen zijn veilig in uw handen",
aldus Kohl, die Bush hartelijk
dankte voor zyn bezoeken aan
Bonn en vooral Berlyn. De vice-
president reist vandaag door
naar Nederland.
STRAATSBURG (Reuter) - Tur
kije heeft de Europese Commis
sie voor mensenrechten meege
deeld dat beweringen van vijf re
geringen van landen die deel uit
maken van de Raad van Europa,
over schendingen van mensen
rechten absoluut onaanvaard
baar zijn. Dit hebben diplomatie
ke kringen in Straatsburg mee
gedeeld.
Turkije verwerpt de beschuldigin
gen inzake systematische ge
bruikmaking van marteling die,
naar het zegt, gebaseerd zijn op
valse berichten van de interna
tionale organisatie voor mensen
rechten Amnesty International.
In juli vorig jaar dienden Denemar
ken, Frankrijk, Nederland, Noor
wegen en Zweden klachten by
de commissie voor mensenrech
ten in waarin kritiek werd geoe
fend op gebruikmaking van mar
teling, oneerlijke processen en
beperkingen van de pers- en vak
bondsvrijheden.
Een woordvoerder van de Raad
van Europa bevestigde dat het
antwoord van Ankara was ont
vangen, maar hy weigerde com
mentaar op de inhoud te geven.
Volgens diplomatieke kringen er
kent Turkije dat er geïsoleerde
gevallen van marteling zyn ge
weest maar het zegt dat alle
klachten volledig onderzocht
worden.
mening dat dat inderdaad het ge-
val is. Maar de Oostenrijkse rege-
LAGOS (AP) - Gisteren stroomden nog steeds honderdduizenden Gha-
nezen uit Nigeria in een poging het land te hebben verlaten voor het
ultimatum afloopt dat door de regering van dat land is gesteld Alle
illegale buitenlanders moeten het land voor 1 februari hebben verlaten.
Terwijl de massale zwerftocht van de vluchtelingen voortduurde zeiden
Nigeriaanse functionarissen dat de regering er waarschijnlijk niet toe
over zal gaan haar dreigement ten uitvoer te brengen dat alle illegalen
die het land met hebben verlaten zullen worden opgesloten. In totaal
verblijven ongeveer 2 miljoen illegale buitenlanders, voornamelijke
Ghanezen, in Nigeria.
Ministeriële bronnen zeiden dat het waarschijnlijk onmogelijk zou zijn
om de tienduizenden vluchtelingen die gestrand zijn in de haven op het
vliegveld en langs de weg op te pakken.
De correspondent van de BBC maakte melding van geruchten dat de
regering het ultimatum met een maand zou verlengen, omdat het on
mogelijk zou zijn onderscheid te maken tussen geschoolde en onge
schoolde buitenlanders. Voor de geschoolde buitenlanders gold al dat
zij op 1 maart moesten zijn vertrokken.
Zondag en gisteren waren alle wegen uit Nigeria en door Togo en Benin
gevuld met vluchtelingen die gebruik maakten van allerlei vervoermid
delen. De wegen naar de grenzen stonden vol met een onafzienbare
stroom vrachtwagens, bussen, auto's en motorfietsen. Vol beladen met
persoonlijke bezittingen.
WENEN - Is Oostenrijk een inter
nationale overslagplaats voor
spionnen en wapensmokkelaars
en een draaischijf tussen Oost en
West, waar allerlei groepen en
met name ook terroristengroe-
pen van ultra-moderne wapens
worden voorzien? De hoge poli-
tie-officieren van de Oostenrijk
se veiligheidsdienst, die er direct
te maken hebben, zijn i
Oostenrykse rege
ring doet op het ogenblik byzon
dere moeite die opvatting af te
zwakken.
De reden waarom het onderwerp
in Oostenrijk weer actueel is ge
worden, is een steeds omvangrij
ker en ingewikkelder wordende
wapensmokkelaffaire, die op 11
januari aan het licht kwam. Het
afgelopen weekeinde werden op
nieuw vier verdachten gearres
teerd, waarmee het aantal van
wapensmokkel verdachte arres
tanten nu is opgelopen tot zeven.
Rond de twintig verdachten wor
den nog verhoord.
De zaak kwam aan het rollen toen
enkele weken geleden de douane
aan de Oostenrijkse kant van de
Tsjechische grens bij toeval een
hoeveelheid wapens in handen
viel. In een mini bus werden
meer dan 300 Tsjechische pisto
len vervoerd, alsmede 15.000
stuks munitie, die officieel wer
den aangegeven, en zeven ultra
moderne geweren van het type
Draganov, het allernieuwste
Russische produkt op dit gebied
met telescoopzoekcr en een per
fect wapen voor terroristen, dat
in Roemenië in licentie is ver
vaardigd. Chauffeur van de mini
bus was de 37-jarige Petr Bar
don, een in Wenen wonende
Tsjech met een typische spiona-
ge-achtergrond
Door
Anton Koene
een bende die dure westerse au
to's Tsjechoslowakye binnen
smokkelde. Na zyn veroordeling
werd hij meteen weer vrygelaten
en pendelde hy tussen Praag en
Wenen, waar hy ook nog een
paar tantes had wonen. Twee
jaar geleden ontpopte hy zich
plotseling als lid van Charta '77,
op de vlucht voor het Tsjechi
sche regime En ofschoon hy
nooit eerder politiek asiel in Oos
tennjk had aangevraagd, kreeg
hij niettemin een Oostenrykse
pas.
De Oostenrijkse anti-spionage-
dienst en dc veiligheidsdienst
zyn nog volop bezig de zaak te
ontrafelen, maar zoals zo vaak in
het verleden, dreigt de hele ge
schiedenis vast te lopen. Of
schoon de wapenhandelaars, en
zeker Bardon, gevangenisstraf
fen en geldboetes krygen, ver
moedt de veiligheidsdienst dat
het hier om kleine vissen gaat en
dat de grote buiten hun bereik
zyn, in het buitenland of achter
de territoriale muren van ambas
sades.
Intussen werken dc ambtenaren
zich door duizenden vellen docu
mentatie in hel Tsjechisch en in
het Engels, die zy by Bardon
hebben gevonden, in de hoop dat
men een beetje meer inzicht
krygt in de branche die van Ro
me tot Sofia en van Rotterdam
tot Moskou onder de noemer
'General Marketing' door hon
derden 'kleine vissen' wordt uit
geoefend.
Leider Rode Brigade opgepakt
MILAAN (AFP) - Adriano Carne-
lutti, èèn van dc nog voortvluch
tige oprichters van de Rode Bri
gade. is onlangs in de omgeving
van Milaan in het noorden van
Italië gearresteerd, zo heeft het
Italiaanse persbureau Agi giste
ren meegedeeld.
Het zegt van politiezijde vernomen
ti- hebben dat tydens he'.
politie ingrypen vier anderen,
twee vrouwen en twee mannen,
zijn aangehouden.
Enkele dagen voor de arrestaties
hadden andere stichters van de
Rode Brigade m dc streng be
waakte gevangenis te Palmi op
Calabnè verklaard de "gewapen
de strijd" van de tien laatste ja
ren in Italië te hebben verloren.
