Stad sverwamiing in
nieuwbouwwoningen
achterhaalde zaak
Van paardehoeven tot eorsowagens
ILe/cfee
agenda
Gekissebis over kunstwerk
aan Wassenaarse Spinbaan
Sportclubs bereid
zélf deel van het
onderhoud te doen
Algemene Woningbouwvereniging Leiderdorp:
Warmonds smederij viert eeuwfeest
LEIDERDORP De Algemene Woningbouwvereniging Leiderdorp (AWL) blijft zich
verzetten tegen de aanleg van stadsverwarming in Leiderdorp. Aan stadsverwarming
kleven zoveel bezwaren dat het niet in Leiderdorp moet worden ingevoerd, vindt de
AWL. De bezwaren van de AWL zijn neergelegd in een brief aan B en W van Leider
dorp.
DONDERDAG 27 JANUARI 1983
De stadsverwarming zou in de eer
ste plaats moeten komen in de
toekomstige nieuwbouw in Bui
tenhof-Midden en -West. Om het
project in Leiderdorp rendabel
te maken zullen echter ook be
staande woningen moeten wor
den aangesloten op de stadsver
warming. Gedacht wordt dan
aan de flats langs de Engelen-
daal.
Het project in Leiderdorp is een
uitvloeisel van de invoering van
stadsverwarming in Leiden. De
nieuwbouwwijk Stevenshof
krijgt stadsverwarming en Lei
derdorp kan het ook krijgen.
Leidse De elektriciteitscentrale,
die eerst een opknapbeurt moet
ondergaan, heeft namelijk vol
doende capaciteit om ook Lei-
derdorpse woningen te verwar
men.
Het principe van stadsverwarming
is vrij simpel. In de elektriciteits
centrale wordt elektriciteit opge
wekt. Daar komt warmte bij vrij
die nu onbenut blijft Deze zoge
naamde restwarmte kan worden
gebruikt voor verwarming van
water dat via een buizenstelsel
naar gebouwen kan worden ver
voerd.
Isoleren
De bezwaren van de AWL richten
zich vooral tegen de hoge kosten
van de stadsverwarming. Vol
gens de woningbouwvereniging
is het zeer onzeker of die kosten
er ooit wel uit zullen komen. Bo
vendien is veel makkelijker een
even grote besparing te bereiken
als men overgaat tot het beter
isoleren van de woningen en als
de mensen bewust stoken.
Volgens de AWL zijn de bereke
ningen die zijn uitgevoerd om te
bekijken of stadsverwarming
wel rendabel is, gestoeld op ver
keerde uitgangspunten. Zo is
men uitgegaan van een verbruik
van ruim 3350 kubieke meter
aardgas per jaar per woning. Nu
is dat al teruggebracht tot 2525
kubieke meter. Daar heeft men
wel rekening mee gehouden, al
dus de AWL, maar niet met het
feit dat de investeringen gelijk-
blijven. Als de toekomstige
nieuwbouwwoningen goed wor
den geisoleerd en de mensen be
wust stoken zal er zelfs nog veel
minder energie worden gebruikt.
En dan wordt de investering nog
veel minder rendabel, betoogt de
AWL.
Ook de jaarlijkse stijging van de
energieprijs is te optirrüsch bere
kend, meent de AWL. "Aange
zien het beleid van de regering
gericht is op het matigen van de
woonlasten omdat een en ander
anders voor velen niet meer be
taalbaar zal zijn, lijkt ons een
jaarlijkse stijging van vijf pro
cent op termijn geen haalbare
zaak. Voorts is het op dit mo
ment al zo dat er al stemmen op
gaan om de aardgasprijs zelfs te
verlagen in verband met het
steeds verder zakken van de olie
prijs", aldus de woningbouwver
eniging in haar brief.
Achterhaald
De bezwaren van de AWL zijn zo
groot dat er maar één conclusie
mogelijk is. En die trekt de wo
ningbouwvereniging dan ook:
"Stadsverwarming is voor
nieuwbouw een achterhaalde
zaak, omdat het is gebaseerd op
een behoorlijke afname van
warmte, maar door een bewust
stookgedrag en betere isolatie zal
er onvoldoende afname zijn
waardoor er nooit een sluitende
exploitatie kan worden bereikt".
"Wethouder L. Marselis opende
met deze woorden de hoorzitting
van de commissie sport en re
creatie en vroeg aan de vele ver
enigingen de steen der wijzen
aan te dragen.
Dat gelukte niet helemaal. Van
Dinten (Randstand Sport) bood
namens zijn vereniging de be
reidheid aan meer zelfwerkzaam
heid te willen verrichten mits
daarbij onderscheid wordt ge
maakt tussen werkzaamheden
die beter centraal verricht kun
nen worden en die door iedere
vereniging gedaan kan worden.
Gevaar
Drs. Engelen (commissielid) stelde
dat het gevaar niet denkbeeldig
is dat werk aan de gemeente
wordt onttrokken en dan door de
verenigingen aan particulieren
wordt uitbesteed.
Direct daarna ontstond een discus
sie over de vraag of de zelfwerk
zaamheid moet leiden tot ontsla
gen bij de gemeente. Indien de
verenigingen meer werkzaamhe
den zélf gaan verrichten dan be
tekent dit onmiddellijk minder
werk voor de dienst Beplantin
gen en ontslagen kunnen dan
niet uitblijven.
Wethouder Marselis wilde over dit
onderwerp geen uitspraak doen,
omdat de gemeenteraad een poli
tieke beslissing zal nemen tij
dens de vergadering van de com-
missie algemene zaken volgende
week dinsdag.
Vast staat wel dat meer zelfwerk
zaamheid niet betekent minder
De invoering van stadsverwarming
bij bestaande woningen wijst de
AWL eveneens af. Het is niet mo
gelijk om iedere flat een aparte
meter te geven, zodat het project
door de politiek niet kan worden
goedgekeurd. In het beleidspro
gramma voor de jaren 1982 tot
1986 zijn namelijk een aantal
voorwaarden geformuleerd
waaraan moet worden voldaan
voordat stadsverwarming wordt
ingevoerd. De eerste voorwaarde
bepaalt dat iedere woning een ei
gen meter moet krijgen.
Technische
Naast de bezwaren van de AWL
ligt er ook nog een brief van het
architektenbureau APON. Daar
in worden technische bezwaren
tegen stadsverwarming op een
rijtje gezet. Als men stadsverwar
ming aanlegt zal een woning On
geveer 5.000 gulden meer gaan
kosten en dat betekent dat de
huur omhoog gaat, aldus APON.
In de brief worden ook een vier
tal projecten in andere gemeen
ten genoemd waar men afziet
van de aanleg van stadsverwar
ming gezien de hoge kosten of
waar men al stadsverwarming
heeft aangelegd en de kosten
voor de gebruikers tegenvallen.
De vraag of stadsverwarming wel
of niet in Leiderdorp moet wor
den aangelegd staat aanstaande
maandag ter discussie in de com
missie ruimtelijke ordening, mi
lieu en verkeer. B en W verzoe
ken die commissie een defintief
ja of nee over de stadsverwar
ming te geven.
i waarvoor kunstenaar F.
Het ontwerp dat door de Adviescommissie Beeldende Kunsten werd uitverkoren e
Daels zegt zich erbij door de omgeving te hebben laten inspireren.
WASSENAAR Een druk bezochte
hoorzitting over het Wassenaar-
se woonerf Spinbaan heeft gis
teren tot veel geruzie en gepraat
geleid over kunst, kinderen,
speeltuinen en hondenpoep.
De wijkbewoners waren uitgeno
digd om de opzet van de wijk
eens door te praten en hun oor
deel er over te geven. Slechts op
enkele punten kwam enige dui
delijkheid. Zo bleek dat het alter
natieve kunstwerk van de Wasse
naarder C.D. Eisma niet op de
Spinbaan zal komen. Wethouder
V.d. Wiel-v.d. Flier hield vast aan
de voorgestelde ontwerpen: "We
kunnen niet opnieuw met de
procedure beginnen", vond zij.
De bewoners bleken ontevreden.
"We komen als mosterd na de
maaltijd", sprak voorzitter Boer-
mans van de buurtvereniging.
De Adviescommissie Beeldende
Kunsten heeft deze maand haar
voorkeur uitgesproken voor een
ontwerp van de kunstenaar F.
Daels. Het betreft hier een groep
van vijf verticaal geplaatste pa
len, met als maximale hoogte
9.20 meter. F. Daels zei gister
avond in zijn toelichting vooral
de locatie als uitgangspunt te
hebben gekozen, waarbij hij ook
mogelijkheden zag voor ander
gebruik van het terrein, bijvoor
beeld door kinderen.
De bewoners van de wijk waren
echter niet onverdeeld tevreden.
Dit leidde eerder al tot het alter
natieve plan van de heer Eisma,
dat nu afgewezen is.
Veel mensen kwamen met andere
"suggesties". Zo stelde men voor
alleen "graszaad en roosjes" aan
te schaffen en een "boerenge-
rief' te creëren. Een ander wilde
eventuele kunst liever midden in
de nabijgelegen vijver. Wethou
der Van de Wiel-v.d. Flier wilde
echter nergens van weten en stel
de voor de briefjes in te vullen.
Hierop kon men zijn voorkeur
bekend maken voor één van de
vijf gestelde ontwerpen.
Ook het plan voor een "jeu de bou-
lesbaan" maakte de tongen los.
Voornamelijk jongere aanwezi
gen wilden hier weinig van heb
ben en bepleitten vooral voor
speelvoorzieningen voor kinde
ren: "zo'n baan is door niemand
gevraagd, maar wordt gewoon
opgelegd", sprak men veront
waardigd. Toch bleek dat wijk-
voorzitter Boermans had ge
vraagd om zo'n baan: "ook oude
re mensen willen wat gezellig
heid, de wijk is niet alléén voor
jongeren", vond hij. "Een groep
je ouderen wil desnoods zélf wel
het materiaal kopen", voegde hij
eraan toe. Na stemming bleek
een kleine meerderheid tegen
het voornemen een "jeu de bou-
les"-baan te plaatsen. De ge
meente zal "de zaak nog eens be
kijken".
DONDERDAG
Leiden - De Helianth, Herenstraat 5c, le
zing over keuken- en theekruiden, 20.15
Scarabee - Pieterskerkchoorsteeg 24,
optreden dichter Jules Deelder, 22 uur.
Rapenburg 100 - schrijfavond Amnesty
International, 20 uur.
K&O-gebouw - lezing 'Bergexpedities
naar Alaska en Tibet', 20.15 uur.
Architektenwinkel - Oude Vest 163,
kosteloos advies, 17-18 uur.
Welfare-lokaal Rode Kruis - Leidseweg
33, Voorschoten, tel. 01717-3309, spreek
uur voor invaliden, 19-20 uur.
Architektenwinkel - Pieterskerkhof 18,
vrij advies, 20-21 uur.
Troef - Stationsweg 32, Werkgroep
Dienstweigeren, spreekuur, 20-21.30
uur, tel. 216180/149324.
Leidse Wergroep Homoseksualiteit -
Caeciliastraat 18, soos, 21-1 uur.
't Spoortje - Bernhardkade 40, spreek
uur hulp- en adviesbureau WAO/WSW,
19-20.30 uur. tel. 142505.
Buurtwinkel - Haarlemmerstraat 73b,
spreekuur Comité Gasprijsverhoging
NEE, 19-20 uur.
Milieuwinkel/informatiecentrum Ver
eniging Milieudefensie - Zonneveld-
straat 2.18.30-21.30 uur, tel. 123459 (ook
gillijn).
Leidse Volkshuis - Apothekersdyk 33,
tel. 149180, rechtsspreekuur voor vrou
wen, 9 30-11.30 uur.
Voorschoten - raadhuis, gemeenteraad,
20 uur.
APOTHEKEN
De avond-,nacht- en zondagsdienst der
apotheken in de regio Leiden, wordt
waargenomen van vryd. 21 jan. tot 28
jan. door: Apotheek "de Alöe", Leven
daal 161, tel. 120502; Apotheek "Beker".
Lijtweg 4, tel. 155482.
WIJKVERPLEGING
Leiden - Interkruis, Middelweg 38, tel.
ten noorden van de Rijn: 134604; tel. ten
zuiden van de Rijn; 121753.
Leiderdorp, Zoeterwoude Rd. - Kruis-
gebouw, Berkenkade 7, tel. 410131,
spreekuur ma. t/m don. van 13-14 uur.
Gezondheidscentrum, Florijn 10, tel.
896193, spreekuur ma., woe., vr., van 13-
13.30 uur.
Oegstgeest - Interkruis, Lijtweg 7, teL
154500.
Voorschoten Gezondheidscentrum,
v.d. Waalslaan, tel. 4641.
Opruiming
Poppentheater
De afdeling Welfare van het Rode
Kruis ZMterwoudeintatljur „et Voorschoten» poppentheater-
voorraad handwerken, truien, „.„„..v,.,.,.
vesten, sokken, poppen ed op.
Huize Emmaus opent daarvoor
vrijdagmiddag 28 januari van
13.30 toto 16.00 uur de deuren.
Wellus-Nietus verzorgt woens
dagmiddag 2 februari weer een
kindervoorstelling. Aanvang:
14.30 uur. Plaats: Churchillweg
(keet).
In Voorschoten:
VOORSCHOTEN "Het gemeentebestuur moet ten aan
zien van de gelden voor de sport in aanzienlijke mate
terug. Geen enkel beleid kan daar iets aan veranderen.
Met elkaar moet getracht worden de schade zoveel moge
lijk te beperken en daarom moet gedacht en gepraat wor
den over privatisering oftewel wat kunnen de sportver
enigingen zélf doen waardoor de onderhoudskosten ge
drukt worden.
Kampen
Alle verenigingen kampen met het
gegeven dat het aantal leden ver
mindert, toch ligt het in de ver
wachtingen dat de gemeenteraad
het profijtbeginsel gaat hanteren
en daarnaast ook gaat bezien of
een vereniging wel voldoende
contributie vraagt.
Het enige dat zeker werd gister
avond tijdens de hoorzitting is:
verminderde dienstverlening
door de gemeente en de vereni
gingen krijgen minder kans om
financieel tegen de gemeente aan
te leunen.
Voorschoten moet binnen vijfjaar
een miljoen gulden inleveren bij
het Rijk door de nieuwe wet,
waarbij de bebouwingsdichtheid
norm wordt voor de rijksuitke
ring en niet meer het aantal in
woners.
Haaswijklaan
kost 2 miljoen
OEGSTGEEST - De Haaswyk
laan, de toekomstige verbinding
tussen de Kennedylaan in Oegst
geest en de Haarlemmerstraat-
weg, gaat bijna twee miljopn gul
den. In dit bedrag zijn dan de
aansluitkosten van deze weg op
de Haarlemmerstraatweg begre
pen.
Dit staat in de kostenraming die
deel uitmaakt van het bestem
mingsplan Morsebelpolder, dat
onlangs is gereedgekomen.
WARMOND Van paardehoe
ven via kolen- olie- en gaska
chels tot de centrale verwar
mingsketel, het onderhoud aan
de technische installaties van
wasserijen en "last but not
least" het maken van de draad-
constructies voor bloemencor
sowagens. Zó zou je de profes
sionele carrière van smederij
De Nie aan de Warmondse
Dorpsstraat 85 kunnen be
schrijven.
Volgende maand, de 26ste om
precies te zijn, is het exact 100
jaar geleden dat Leendert Hen
drik de Nie, nakomeling van
de Leidse smidsfamilie, zich
op dat adres vestigde. Voor
3.600 gulden mocht hij zich
toen eigenaar noemen van de
al gevestigde smederij aan de
Dorpsstraat 85.
De derde generatie De Nies, en
met name de naamgenoot van
de oprichter, de nu 50-jarige
L.H. dus, viert volgende
maand dit eeuwfeest. Hijzelf is
al als 12-jarige in de smederij
van zijn vader begonnen.
"Eerst met het losmaken van
de oude paardehoeven, later
met meer". En dat "meer"
kwam al snel want de vader
van de huidige eigenaar over
leed toen de laatste zestien jaar
oud was. "Er werd toen eerst
nog een bedrijfsleider aange
trokken, want ja, op die leeftijd
een heel bedrijf runnen, dót
ging natuurlijk ook weer niet".
Maar van deze beslissing moest
toch al snel worden teruggeko
men want de aangetrokken
manager bleek de boel zó op te
lichten dat al na twee jaar "de
zaak bijna op z'n gat lag".
Aan de bak
Als achttienjarige moest Leen-
De smederij rond de eeuwwisseling.
dert Hendrik dus echt aan de
bak. Officieel werd hij toen
voor twintig procent mede-fir
mant in de zaak, die voor twee
derde uit de smederij bestond
en op eenderde van de huidige
winkeloppervlakte werden ka
chels, potten, pannen ed ver
kocht.
Rond 1960 verdween, als gevolg
van het overstappen van de
boerenbedrijven van paarde-
kracht op die van tractoren,
een van de voornaamste pei
lers van De Nie: de hoefsmede
rij. Ook aan een andere langja
rige traditie moest toen wor-
Vooraan oprichter L. H. de Nie.
den prijsgegeven. Gedurende
tientallen jaren had de firma
garant gestaan voor het plaat
sen en weer weghalen van "De
Godin", de kolenkachel die 's
winters de kerkgang naar de
Nederlands Hervormde kerk
in Warmond moest mogelijk
maken. De enorme "sta-in-de-
weg midden in die kerk" met
zijn zestien meter lange pijp
moest De Nie jaarlijks op exact
1 oktober plaatsen en op pre
cies 1 april weer verwijderen.
Naast vele particulieren stapte
toen ook de kerk over op olie-
gestookte verwarming. De al
gemene overstap op gas, rond
1970, betekende voor De Nie
dat hij als veertigjarige weer te
rug moest naar de schoolban
ken. "Dat viel tegen", vertelt
hij hiervan nu, maar daarom
met niet minder trots. "Het di
ploma na deze driejarige cur
sus haalde ik in één keer".
Omstreeks deze tijd veranderde
er veel meer in de bedrijfsvoe
ring van het pand Dorpsstraat
85. Mevrouw De Nie werd het
zat om in het kleine smidswin
keltje slechts zo'n tien klanten
per dag te woord te hoeven
staan en wilde dus meer. Het
gevolg van die wens was dat de
aloude smederij uit het histori
sche, tweehonderd jaar oude
voorhuis verdween en in de op
het erf gelegen oude kolen-
schuur belandde en de smidse
tot de huidige moderne winkel
werd omgebouwd.
Alleen
De Nie heeft in de tijd dat hij te
vens scheepscasco's fabriceer
de, "dat moet zo'n twintig jaar
geleden geweest zijn", een tijd
lang met veertien man perso
neel gewerkt. Heel anders dan
tegenwoordig, want hij voert
de technische afdeling van het
bedrijf nu al weer zo'n tien jaar
alleen. "Personeel is niets voor
mij. Ik zag het al een tijd aan
komen maar toen ze op een
maandagmorgen binnenkwa
men en zondermeer 25 gulden
opslag Vroegen was voor mij
de maat vol. Dóór is het gat van
de deur, zei ik. Slechts met drie
man ben ik toen nog doorge
gaan en het fabriceren van
scheepscasco's hebben we er
toen maar aangegeven".
Een al 29 jaar terugkerende be
langrijke activiteit van de smid
is het vervaardigen van de
draadconstructies op wagens
die in het bloemencorso mee
rijden. Minstens zo'n twaalf
per jaar maakt hij er en over
enkele weken begint hij hier
weer mee. "Dat is hard
werken, van zes uur 's morgens
tot tien uur 's avonds en ook
zaterdags gaat dat door".
Vierde generatie Warmondse De
Nies, HTS-student zoon Mark
(21), weet nog niet of hij ook
maar één van de activiteiten
van zijn ouders zal voortzetten.
"Ik wil eerst eens om me heen
kijken, maar het duurt toch
nog wel even voordat ik behoef
te kiezen", zo zegt hij.
ZOETERWOUDE - Eureka bv
uit Leiderdorp wil bij de villa aan
de Hoge Rijndijk 311 zeven vrije
sectorwoningen bouwen. Het be
drijf heeft daarvoor een plan in
gediend bij de gemeente Zoeter
woude.
Het terrein dreigt, aldus het be
drijf, "te worden verziekt door
industrie en de wanstaltige op-
lsagterreinen van sloopbedrij
ven". Eureka wil dat veranderen
door zeven villa's rond het be
staande pand te bouwen. Het
plan komt aanstaande maandag
aan de orde in de raadscommis
sie ruimtelijke ordening.
OPGERICHT 1 MAART 1860
LEIDSCH £L DAGBLAD
DAGBLAD VOOR
LEIDEN EN
OMSTREKEN
Uitgave
Uitgeversmaatschappij
Leklsch Dagblad B V
LEIDEN
Teletoon: 071-144941
Geen krant ontvangen:
tel 071-123143
tussen 18 00-19 30 uur
(nabezorgmg na 19 30 uur);
zaterdag van
16.30-18 00 uur
Bij automatische overschrijving
geen administratie-
en incassokosten
Voor betaling van
abonnementsgelden
uitsluitend giro 3203571
t.n.v. Damiate Holding BV
te Haarlem.
Kwartaalabonnement 61,25
Per post f 83,60
Maandabonnement 20,59
(machtiging per
incassogiro)
Directie: G. Koopman
Adj.dir.: N. Quakernaat
Rubriekchefs
J. Kroon (stad)
B.W.T. Jungman (plv)
H.I.J. Veldhuizen
(regio)
H. v.d. Post (plv)
W F J. Wirtz
(bin./buit./ec.)
J. Ruygrok-Hoogeveen
Aangesloten bij de
Gemeenschappelijke
Persdienst met eigen
correspondenten o.a. In:
Bonn, Brussel. Londen,
Parijs. Washington, Cairo.
tel 071-144941, tst. 219
