"Surinaamse
situatie op
Aruba niet
denkbaar"
Overheidssteun voor kerkelijk jeugdwerk
De AVRO verdient veel lof voor de
directe overname van het nieuwe
BBC-ontbijtprogramma tussen
half 8 en 10 uur gisterochtend, en
tevens veel blaam voor de leve
ring van de stoorzender die het
beluisteren van het programma
tot een temptatie maakte. Cees
van Drongelen ging er blijkbaar
van uit dat zo'n programma bij
voorkeur werd bekeken door
mensen die geen Engels verstaan,
en als hij nu nog, in kortschrift,
had uitgelegd waarover gepraat
werd. maar nee, hij verloor zich
liever in bespiegelingen over het
feit dat er in Engeland meer och
tendbladen zijn met grote foto's
dan dat hij ons (door te zwijgen
of te vertalenin staat stelde te
horen wat de vroegere minister
van kunsten. Norman St. John
Stevas, voor commentaar op het
nieuws in de Engelse ochtendbla
den had. Ook legde hij ons voort
durend uit hoe gezellig de studio
eruit zag, terwijl hij over die ge
zelligheid toch niet meer inside-
information kon hebben dan wij.
Ik kan mij waarlijk niet herinne
ren dat de BBC-uitzendingen in
de oorlog door de Duitsers even
effectief gestoord werden als deze
BBC-uitzending door Cees van
Drongelen.
Bij de halfuurlijkse nieuwsberich
ten stond de „London shooting"
bovenaan, maar dat veroordeel
de Van Drongelen tot lokaal
nieuws waarin wij onmogelijk
geinteresseerd konden zijn, zodat
hij er maar beter overheen kon
babbelen: „De BBC zou de BBC
niet zijn als ze in zulke gevallen
niet rechtstreeks zou uitpakken",
- dat soort informatie. Als Cees
van Drongelen de moeite had ge
nomen de Engelse zondagsbladen
te kopen, dan zou hij geweten
hebben dat het om het „hottest is
sue" van de week ging, waarmee
alle maandagochtendbladen ook
op de voorpagina kwamen. The
Sun met duimdikke en pinklange
letters: „SORRY", de Daily Mail
met iets kleinere letters: „WHO
HAVE WE SHOT?", de Daily Ex
press met grote letters: „THIS
TRAGIC MISTAKE", en de Daily
Mirror met pinkgrote en pinkdik-
ke letters: „WHY" en „HOW" met
daar nog het een en ander achter
aan.
The Times vroeg zich af hoe ge
trainde politiemannen verschil
lende schoten konden afvuren op
een stilstaand voertuig dat drie
ongewapende mensen bevatte,
midden in een drukke straat
waardoor ook andere onschuldi
ge mensen het gevaar liepen ge
raakt te worden.
^ndere onschuldige mensen"...
Want dat is het punt. Ik stel u
even de hoofdpersonen voor. Een
gehuurde gele Mini City met ach
ter het stuur de 25-jarige Lester
Purdey. Naast hein, dus links
voorin de 26-jarige Stephen Wal
dorf, free-lance filmeditor, laat
stelijk werkzaam aan een tiende
lige televisieserie over Richard
Wagner met Sir John Gielgud,
Richard Burton en Vanessa Red
grave in de hoofdrollen. En
achterin Sue Stephens, een 25-ja-
rige blond model, ooit een „grou
pie" van de Rolling Stones, zes
maanden bevriend geweest met
de 35-jarige David Ralph Mar
tin, die met man en macht ge
zocht wordt door de Londense po
litie nadat hij bij een inbraak
een politieagent in het been had
geschoten, en na zijn arrestatie
uit een cel ontsnapte. Drie man
van een speciale afdeling dach
ten dat David Martin in de Mini
zat en begonnen, zonder vooraf
gaande waarschuwing, vanaf
het trottoir te schieten op Stephen
Waldorf, die volgens een van zijn
collega's even weinig op David
Martin (die een haakneus heeft)
lijkt als Ronnie Corbett op Ron
nie Barker, wat we zouden kun
nen vertalen in Johnny Kraay-
kamp en Ron Brandsteder. Het
vijfde schot dat Stephen Waldorf
raakte, afgevuurd toen hij al ge
wond op het trottoir lag, was het
schot dat hem levensgevaarlijk
verwondde. Sue Stephens, zelf als
door een wonder slechts door één
kogel geraakt die dl zozeer afge
remd was dat hij slechts een
blauwe plek achterliet (terwijl
bestuurder Lester Purdey meteen
was weggerend, denkende dat de
schietende mannen, die in geen
enkel opzicht als politie te her
kennen waren, overvallers wa
ren), vertelde exclusief aan de
Daily Mail dat de politiemannen
na de schietpartij hysterisch be
gonnen te lachen. Jubelend wa
ren ze, zei ze, tot ze tegen hen zei
dat ze een verschrikkelijke ver
gissing hadden begaan. Toen ze
de zwaargewonde Stephen Wal
dorf omdraaiden en zagen dat
het David Martin niet was, hield
het lachen op, ze versteenden,
deinsden terug en glipten weg.
Daar hadden ze ook alle reden
voor, want niet alleen hadden ze
de verkeerde te pakken genomen,
ze hadden dat ook op een onei
genlijk moment gedaan. Stephen
Waldorf had buiten op het trot
toir in Warwick Avenue in zijn
eentje tien minuten staan wach
ten terwijl Lester Purdey binnen
de papieren invulde voor de Mini
die zij wilden huren. Niet alleen
had de politie Waldorf toen mak
kelijk kunnen arresteren (den
kende dat het Martin was), maar
bovendien hadden ze toen alle
tijd om hem te observeren en te
zien dat hij niet de gezochte mis
dadiger was. Geen wonder dus
dat dit geval veel verontwaardi
ging in Engeland heeft gewekt,
en geen wonder ook dat Cees van
Drongelen er overheen babbelde
met de woorden: „De Britten kij
ken graag naar nieuws waar de
politie bij te pas komt".
Betico Croes: "Het begin wel aan je te knagen".
Varia
DINSQ^G 18 JANUARI 1983
DEN HAAG - „Het begint
zo langzamerhand wel
aan je te knagen". Betico
Croes, leider van de
MEP, de grootste politie
ke partij van Aruba,
draait er niet omheen.
Een jarenlange intensie
ve inzet om het Caraibi-
sche eiland onafhanke-'
lijk te krijgen, gaat niet
ongemerkt aan iemand
voorbij. De conferenties
die over deze zaak al vele
malen hebben plaatsge
had, (meestal in ons
land) laten toch wel hun
sporen achter.
Betico Croes („Ik kom ongeveer
drie keer per jaar naar Neder
land") zal in de komende tijd
nog menig keer lange reizen
uit de tropen naar de Residen
tie moeten maken voordat alle
oneffenheden op weg naar de
souvereiniteit zijn glad gestre
ken. In maart bijvoorbeeld is
er een volgende rondetafelcon
ferentie (RTC) in Den Haag,
waar de Antilliaanse zaak we
derom uitvoerig aan de orde
komt.
Op dit koninkrijksgebeuren had
Betico Croes ook willen wach
ten, maar de kwestie rond de
benoeming van een permanen
te gezaghebber op Aruba
noopte hem, zoals hij zelf zegt,
om eerder naar ons land te ko
men. Vandaar dat hij er nu ook
Burgemeester
Tijdens zijn verblijf hier, waarbij
hij onder meer besprekingen
voerde met minister De Ko
ning (die ook de Antilliaanse
portefeuille heeft) kwam er
plotseling uit Willemstad, de
hoofdstad van Cura6ao, het be
richt dat de zaak was opgelost.
Pedro Bislip, ook lid van de
MEP, was door de samenwer
kende partijen in de Antilliaan
se regering uiteindelijk toch
voorgedragen als de kandidaat
voor de functie van gezagheb
ber. Dat is een post die enigs
zins te vergelijken is met die
van een burgemeester.
Er was een tijdelijke gezagheb
ber, Elio Nicolaas, benoemd
maar daar was de partij van
Croes tegen. Toen er geen op
lossing in zicht kwam, pakte
de MEP-leider, met twee ande
re Arubaanse gedelegeerden,
het eerste het beste vliegtuig
naar Nederland. De reis is ove
rigens niet voor niets geweest,
zo meent Betico Croes, die vo
rige week naar 'zijn' eiland te
rugvloog.
„Onze reis naar Nederland stond
al vast. Daarover hebben wij
uitvoerig gesproken in de Sta
ten en in de Eilandraad. Gedu
rende die tijd is er over de ge
zaghebber geen beslissing ge
nomen Op een gegeven ogen
blik zijn wij, zonder daar rucht
baarheid aan te geven, naar
Nederland vertrokken. Er
moest toen in allerhaast wel
wat aan die benoeming wor
den gedaan. Toen is de voor
dracht van Bislip doorgedrukt
om ons de wind uit de zeilen te
nemen. De gezaghebber heeft
meer macht dan welke presi
dent ook. Deze man is voorzit
ter van de Eilandraad, voorzit
ter van het bestuurscollege en
plaatselijk hoofd van de poli
tie".
Zelfstandig
Het lag voor de hand dat de ko
mende onafhankelijkheid ook
nu weer ter sprake kwam. Eén
ding staat inmiddels vast: over
twee jaar treedt Aruba uit het
Antilliaanse verband. Het ide
aal van Betico Croes, de totale
onafhankelijkheid van Aruba,
helemaal los van Cura6ao en
de andere Antilliaanse eilan
den, komt daardoor dichterbij.
Croes wil Aruba een zelfstan
dig leven laten leiden, aange
zien hij erg wantrouwend aan
kijkt tegen Curaöao, het groot
ste Antilliaanse eiland. Croes is
van mening dat Aruba nauwe
lijks een rol zal spelen als het
onder de hoede blijft van de
centrale eilandregering in Wil
lemstad, die overigens minder
happig is op de onafhankelijk
heid.
Bovendien spelen de olie voor de
kust van Aruba en het toene
mende toerisme op dit eiland
ook een belangrijke rol in het
streven naar de onafhankelijk
heid van Aruba. „Wel wordt de
bouw van hotels enigszins ge
temporiseerd. Bovendien pro
beren we Europese markten
aan te boren. Vroeger waren
we op Aruba aangewezen op
Amerikaanse toeristen. Tegen
woordig is dat Latijns-Amen-
ka. Behalve zon en strand zijn
er nu ook drie musea geopend.
We proberen alle archeologi
sche vondsten weer terug te
krijgen. Maar op dit gebied
staat alles nog in de kinder
schoenen. Het jaar 1982 is voor
Aruba een goed jaar geweest,
ondanks de wereldwijde reces
sie. Daar merken we weinig
Banden
Volgens Betico Croes doen
steeds meer Nederlandse in
vesteerders het eiland aan, dat
na de onafhankelijkheid (zo te
gen het jaar 2000) toch bepaal
de banden wil blijven onder
houden met Nederland. „Op
een gegeven moment moeten
wij ons intergreren in de Carai-
bische regio, maar wel met be
houd van politieke onafhanke
lijkheid. We moeten gaan sa
menwerken in geïnstitutionali
seerde vorm, niet alleen met de
overige eilanden van de Neder
landse Antillen, maar met
meer eilanden in het Carai-
bisch gebied, zoals Jamaica en
de Dominicaanse Republiek".
„Alle eilanden in het Caraibische
gebied zijn op elkaar aangewe
zen. Wij moeten de gelederen
sluiten door een samenwer
kingsverband te smeden. We
moeten ervoor waken dat we
niet een samenwerking aan
gaan met die landen die een
bepaalde ideologische richting
hebben. Op den duur zou het
best mogelijk zijn binnen de
ideologische pluriformiteit
toch met elkaar samen te
werken, maar dan niet natuur
lijk in staatsrechtelijk verband.
Ik denk wel aan economische
en culturele samenwerking"
Aruba is er, volgens Croes, in de
afgelopen 12 jaar, nadat de
wens naar onafhankelijkheid
op tafel was gelegd, op vooruit
gegaan. „De mensen op Aruba
zijn veel bewuster geworden
van hun eigen cultuur, identi
teit en eigen mogelijkheden.
Ze zijn veel harder gaan
werken. Wij spreken eerder
van onafhankelijkheidsstre
ven, maar op een gegeven
ogenblik is het een strijd ge
worden, omdat ons steeds ob
stakels in de weg werden ge
legd door de centrale regering
en de regering in Den Haag
Nederland zat vastgeroest in
een bepaald denkbeeld dat de
eilanden gezamenlijk in één
staatsrechtelijk verband de on
afhankelijkheid moesten in
gaan. Toen moesten wij wel
een politieke strijd voeren te
gen Nederland".
„Na 1977, toen wij Aruba hadden
verlamd door allerlei acties en
het eiland geen communicatie
meer had met de overige eilan
den van de Antillen en het bui
tenland, hebben wy meer aan
dacht en begrip gekregen.
Daarna zijn we zeer construc
tief mee gaan werken binnen
de Komnkrijks Werkgroep.
Men had de indruk dat wij ra
dicaler waren, maar wij heb
ben ons vanaf die tyd zeer re-
d^ijk opgesteld"
Erg verontrust
De situatie in Suriname, niet ver
van de Antillen gelegen, geeft
volgens Betico Croes nog eens
Cuba
Croes meent dat de huidige si
tuatie in Suriname niet lang
stand kan houden. „Want zo ie
mand als Bouterse moet toch
radeloos zyn, nu hy ziet dat
zijn naaste medewerkers hem
verlaten. Ik denk dat hy het
byltje er op een gegeven mo
ment by neerlegt. Ik weet niet
of er Cubaans materieel in Su
riname aanwezig is. maar de
ideologische inspiratie is er
wel"
Volgens Croes is een Surinaamse
situatie op Aruba of de overige
Antilliaanse eilanden ondenk
baar „De manier waarop Desi
Bouterse zich probeert te in
troduceren. heeft een averecht
se uitwerking. By ons krijgt
hy, noch Fidel Castro van Cu
ba eon poot aan de grond. Ca
stro kan zich handhaven met
de steun van de Sowjet Unie.
Maar aan de andere kant moe
ten we ook de rechtse dictatu
ren bestrijden"
Betico Croes geeft toe dat er op
Aruba fouten zijn gemaakt op
het bestuurlijke vlak. „Maar
dat waren menselyke fouten.
En die zullen nog wel eens
worden gemaakt Wy hebben
nog te weinig kader, maar dat
/al t' 'i bril r gaan Toch
kunnen we constateren dat de
meerderheid van de bevolking
tevreden is met de MEP. Wy
hebben de absolute meerder
heid en zullen die ook wel be
houden".
In april zijn er weer verkiezingen
op Aruba. De MEP-leider ver
wacht een nog grotere verkie
zingswinst dat zyn party in het
verleden heeft geboekt.
overduidelyk aan dat de onaf
hankelijkheid voor de Antillen
en Aruba in het by zonder, zeer
goed moet worden voorbereid.
Een wens die Croes steeds op
de RTC heeft beklemtoond
„We zyn erg verontrust over de
toestand in Suriname en het
naburige eiland Grenada.
Daarom willen we garanties
hebben voor de territoriale in
tegriteit zonder dat wij daar
voor een militair apparaat in
het leven moeten roepen".
„Wanneer Aruba eenmaal onaf
hankelijk is geworden, geloof
ik dat Nederland best bereid
zal zyn om op de een of andere
manier met andere organisa
ties of landen ons te helpen Er
zal geen Nederlandse militaire
presentie zyn na de onafhanke
lijkheid. hoogstens zal Neder
land een verdrag aangaan met
de Verenigde Staten en Vene
zuela"
Croes noemt de Surinaamse si
tuatie van dit ogenblik ver
schrikkelijk. „Wat er in Surina
me gebeurt, had ik niet voor
mogelyk gehouden. Zeker met
van een land dat binnen het
Koninknjksvcrband is ge
weest. Eigenlijk hebben ze al
les wat ze verworven hebben
verloren. Ik geloof dat de be
volking mentaal nog met klaar
was voor de onafhankelijk
heid. Nederland heeft voor die
onafhankelijkheid niet vol
doende garanties ingebouwd,
wat betreft de handhaving van
de democratie in Suriname"
Dankzij een subsidie
ministerie van welzijn, volks
gezondheid en cultuur kunnen
de Landelijke Hervormde
Jeugdraad en het Landelijk
Centrum voor Gereformeerd
Jeugdwerk met twee nieuwe
projecten beginnen. Het eerste
betreft het omgaan met etni
sche minderheden (anti-discri
minatie), het andere de werk
gelegenheid voor jongeren.
Met het project 'Adem' (anti-dis
criminatie etnische minderhe
den) wil dit kerkelijke jeugd
werk een bijdrage leveren aan
verbetering van de verhouding
tussen Nederlandse en buiten
landse jongeren. Als werk
vorm is het 'vormingstoneel'
gekozen. Daarmee gaat men
naar gelegenheden van plaat
selijk jeugdwerk, vooral in de
Randstad. Gedacht wordt aan
jongeren tussen 16 en 25 jaar.
Doel van het tweede project is,
vrijwilligers in het jeugd- en
jongerenwewrk te betrekken
bij het vraagstuk van de werk
gelegenheid speciaal voor jon
geren. De ideeën voor dit pro
ject komen overeen met het
werk van de 'initiatiefgroep' te
gen jeugdwerkloosheid, die in
1980 vanuit de Raad van Ker
ken in Nederland werd opge
richt. In deze groep zitten men
sen uit het jeugd- en jongeren
werk en de vakbonden.
Inloophuis
De kerken van Den Haag die
bij de Haagse Gemeenschap
van Kerken zijn aangesloten
openen binnenkort in de
Schoolstraat aldaar (tussen
Grote Markt en Groenmarkt)
een permanent 'open huis'. Zij
hebben hiervoor een winkel
ruimte gehuurd. Het 'inloop
huis' is geopend als de winkels
open zijn, dus ook op de koop
avond en op zaterdag.
Bezoekers vinden er niet alleen
veel informatiemateriaal over
alles en nog wat, maar ook
mensen die een luisterend oor
voor hen hebben. Altijd zullen
er ten minste een pastor en een
medewerker(ster) aanwezig
zijn.
De man achter deze activiteit is
dominee F. Nijssen, die drie
jaar geleden zijn werk als dia-
konaal predikant in Den Haag
begon.
Europese ervaringen met inloop
huizen tonen aan, dat er vooral
in steden behoefte bestaat aan
een plaats waar mensen die
met vragen zitten of op zoek
zijn naar richting in hun leven
terecht kunnen. Er dienen zich
zoveel vreemde religies en
stromingen aan, dat veel men
sen het spoor bijster raken.
Ook kent de grote stad veel
eenzaamheid. Er lopen heel
wat mensen rond die nergens
meer belangstelling en aan
dacht ondervinden. Zo'n in
loophuis met lage drempel kan
hen dan een beetje helpen.
De medewerkers zijn aangetrok
ken uit alle lagen van de Haag
se bevolking, van jong tot oud
en van mensen die pas in een
baan zijn begonnen tot huis-
vrouwen-met-tijd-over. Tot nu
toe zijn ongeveer 30 mensen
voorbereid op hun dienst in
het 'gasthuis'. Belangstellen
den voor dit werk worden ui
teraard getoetst op hun ge
schiktheid.
Het viel ds. Nijssen op, dat men
sen die zijn weggedreven naar
de rand van de kerk zich sterk
tot deze activiteit voelen aan
getrokken. Ze vinden het ge
woon een goed initiatief en wil
len graag ean handje helpen.
De indruk bestaat wel, dat al
leen mensen zich opgeven die
op een of andere manier be
langstelling hebben voor het
evangelie.
De samenwerkende kerken in
Den Haag betalen zo'n 60 pro
cent van de kosten van de in
loopwinkel. De rest moet komen
van een in oprichting zijnde
'Vereniging van vrienden van
het aandachtscentrum' (secre
tariaat: Conradkade 53).
Afgeschreven
In verscheidene kerken in het
Eemsmondgebied (Delfzijl)
wordt op het ogenblik een
handtekeningenactie gevoerd
tot behoud van de werkgele
genheid daar
"Door het regeringsbeleid is het
Eemsmondgebied geïndustria
liseerd. Mensen zijn van hein
de en ver hierheen gekomen en
hebben zich hier een bestaan
verworven. Nu dreigt het, zo
wel economisch als sociaal, te
worden afgeschreven". Aldus
een verklaring die vele kerk
gangers al hebben onderte
kend.
In de verklaring staat, dat een be-
langryk deel van de nog be
staande werkgelegenheid rond
Delfzijl op de tocht staat. Bu
een aluminiumfabriek dreigen
700 mensen te worden ontsla
gen en dat betekent ook een
verlies van 700 banen bij toele
veringsbedrijven.
IKV. Het Interkerkelijk Vre
desberaad (IKV) gaat een bij
eenkomst organiseren voor
burgemeesters die vrezen, dat
in hun gemeente kruisraketten
zullen worden geplaatst. Dat
vertelde secretaris Mient-Jan
Faber gisteren in de rubruk
'Kerk vandaag' van de NCRV.
"Er zyn burgemeesters die
geen raketten in hun gemeente
willen en het ministerie van
defensie om nadere inlichtin
gen vragen".
In dezelfde uitzending noemde
Faber het besluit MM de synode
van de Gereformeerde Kerken
in Nederland om het ICTO In
terkerkelijk Comité Tweezijdi
ge Ontwapeninggeld te geven
verdrietig, kwalijk en zelfs on
behoorlijk.
Beroepen
Hervormde Kerk: beroepen te
West-Terschelling D Th. Rut
gers IJhorst-De Wyk; aangeno
men naar Emmeloord J.
Heegsma Oudwoude-Wester
geest (Fr.).
Gereformeerde Kerken: aange
nomen naar Schiedam (zieken
huispredikant) IJ. Stienstra
Rotterdam-Zuid.
Christelijke Gereformeerde
Kerken: bedankt voor Opper
does H. H. Klomp Zwaagwe-
steinde.
Gereformeerde Gemeenten: be
roepen te Arnhem D Hakk. n
berg Lisse; bedankt voor St.
Catharines (Canada) L Blok
Nunspeet, voor Berkenwoude-
Stolwyk en voor Terwolde de
Vecht A. F. Honkoop Rotter
dam.
Ds. mr. G. A. Alma te Soest
was gisteren veertig jaar pnedi
kant. Van 1945 toit 1950 diende
hij de hervormde gemeente
van Lisse
Adventisten. De byeenkom-
sten van het kerkgenootschap
van de Zevendedag-adventis
ten in Leiden worden in het
vervolg niet meer gehouden in
de Lokhorstkerk aan de Pie
terskerkstraat maar m de Ont
moctmgskerk te Voorschoten
(Abraham van der Hu: ÜMII
hoek Jan Evertsenlaan, Noord-
Hofland). Ze zyn altyd op za
terdag om kwart voor 10 (by-
belstudie) en om kwart voor 11
(predikdienst).
Doopdicnst. Komende zondag
wordt tn de gereformeerde kerk
ran Akkrum »»i Friesland een
gemeenschappelijke hervormd-
gereformeerd-doopsgeztnde
doopdienst gehouden, op ver
zoek van gereformeerde en her
vormde ouders die hun kind
graag in een oecumenische
dienst gedoopt zien
Hoewel de kinderdoop een be
langrijk verschilpunt is tussen
doopsgezmaen aan de ene en
hervormden en gereformeerden
aan de andere kant (doopsge
zinden dopen alleen voluasse-
nen na hun openbare belijde
nis), heeft de doopsgezinde ker-
keraad toch besloten tot deelne
ming aan de dienst Dat bete
kent echter niet, dat de doops
gezinde gemeente ook verant
woordelijkheid voor deze doop
draagt Dat is uitdrukkelijk
niet het geval, zo liet de kerke-
raad weten.
Vasten
In een Vastenbrief worden de
leden van de Evangelische
Kerk in de DDK (Oost Duits
land) opgeroepen om tn de ko
mende passietijd het vasten in
ere te herstellen, opdat een
eenvoudiger lcvensslyl in
praktijk kan worden gebracht
De brief ziet in het vasten een
middel om onder de dwang tot
consumeren uit te komen
'Verbetering van het leven is
geen vrucht van een zo hoog
mogelyk opgeschroefd mate
rieel verbruik"
Groenland. De Groenlandse re
gering heeft een theologisch
leerplan goedgekeurd. Jonge
mensen die predikant unilen
worden hoeven na augustus
niet meer naar Denemarken
om zo'n opleiding te volgen
(De Groenlandse Evangelische
Kerk is verbonden met de
Deense Evangelisch-Lutherse
Kerk
Er hebben zich tot nu toe vijf stu
denten voor de nieuwe oplei
ding laten inschrijven. Groen
land heeft 46 predikantsplaat
sen. waarvan er op dit ogen
blik 12 onbezet zijn.
