PvdA: ook actie
buiten parlement
DS'70 zonder emoties opgeheven
Metrotrein uitgebrand
Tuinders bepleiten ander beleid
CDA en WD
op verlies
Incident rond Centrumpartijleider Janmaat
Opnieuw
problemen
Van der Stoel
Gasprijzen moeten omlaag
Deel gereformeerden
achter beleid IKV
verder dan bestuur
Partijraad gaat
MAANDAG 17 JANUARI 1983
Binnenland
PAGINA 1
In Zwolle nep dat synodebesluit
zaterdag veel emoties op. Hoe
was het mogelijk dat hun syno
de, die vier jaar geleden uitsprak
dat kernwapens strijdig zijn met
Gods wil, nu een campagne te
gen diezelfde kernwapens degra
deerden tot een collecte? „Een
pastorale misser"; „een dubieus
compromis"; „de synode liet
zich chanteren", aldus enkele
uitspraken.
AMSTERDAM (GPD/ANP) - De Partij van de Arbeid zal met "alle democratiscche mid
delen" actie ondernemen tegen een eventueel besluit van regering en parlement tot
plaatsing van de middellange-afstandsraketten in Nederland of de voorbereidingen
daarvoor. Dat besloot de partijraad zaterdag tijdens een vergadering in Amsterdam.
De Zwolse bijeenkomst leerde dat
honderden gereformeerden te
leurgesteld zijn in hun synode.
IKV-secretaris Mient Jan Faber
(zelf gereformeerd) wees er tot
slot op dat het IKV zich dit jaar
tegen de machthebbers moet
verzetten. Zij blijken momenteel
bang voor de onrust in de publie
ke opinie. „Wy zullen dit jaar de
weg van de uitdaging moeten
gaan".
bedrijf beëindigen, maar zij kun
nen het niet, vastgebakken als zij
zitten aan schulden. Dan moet er
onder onmenselijke omstandig
heden worden doorgeploeterd".
S. Schaap van de Agrarische Be-
leidsorganisatie hekelde in zijn
inleiding het eenzijdige beeld dat
Nederland van zijn agrarische
sector heeft. Dat leidt volgens
hem tot een tekort aan begrip bij
de niet-agrarische bevolking
voor de wrkelijke problemen
waar land- en tuinbouw mee
kampen.
Aan uitnodigingen aan leden van
de Eerste- en Tweede Kamer de
bijeenkomst bij te wonen had al
leen PvdA-kamerlid Tazelaar ge
volg gegeven. Minister Braks
(landbouw en visserij) was, on
danks een uitnodiging, niet aan
wezig.
Volgens enquête:
HILVERSUM (ANP) - CDA
en WD zouden er in zeteltal
in de Tweede Kamer op
achteruitgaan als nu verkie
zingen worden gehouden.
Het CDA zou van de huidige
45 zetels terugvallen tot 41,
de WD zou met een zetelver
lies op 35 komen. De PvdA
daarentegen zou met zes ze
tels stijgen naar 53
Dit blijkt uit de resultaten van
een Rooie Haan/interviewon-
derzoek volgens de methode
De Hondt, die afgelopen za
terdag bekend zijn gemaakt
voor de VARA-radio.
De twee regeringspartijen heb
ben in de uitkomst van het
onderzoek nog maar een
krappe meerderheid in de
Kamer: 76 zetels, tegen 81 ze
tels in werkelijkheid. Andere
opvallende resultaten van de
enquête zijn de verdere te
ruggang van D'66 van zes
naar drie zetels - en de stij
ging van de Centrumpartij
van één naar twee zetels.
DEN HAAG (ANP) Minister De Koning sociale zaken) heeft zaterdag in Den Haag gewinkeld met werkloze
jongeren om zo zelf te ervaren hoe jongeren van 18 tot 23 jaar moeten rondkomen van een rww-uitkering.
De actie was opgezet door de werkende jongerenorganisatie van het CNV in Zuid-Holland. De jongeren wilden
zo op praktische wijze duidelijk maken dat op de wwv-uitkeringen voor jongeren niet gesnoeid mag worden en
aantonen dat het onrechtvaardig was de uitkering aan werkloze 16 en 17-jarigen te ontnemen.
De CNV-jongeren hadden ook Tweede-Kamerleden uitgenodigd boodschappen te doen, maar die hadden het
laten afweten.
Het boodschappenlijstje van de minister liep op tot ruim 188,- gulden, terwijl de rww-uitkering voor een
21-jarige 194 gulden per week bedraagt.
De partijraad ging daarmee verder
dan het partijbestuur, dat in zijn
strategienota sprak van "alle par
lementaire middelen". De raad,
zo bleek zaterdag, wil zowel bin
nen als buiten het parlement ver
zet kunnen ontwikkelen tegen
een plaatsingsbesluit. Hoever de
partij daarbij moet gaan, werd in
het midden gelaten; wel werd er
op gewezen dat buitenparlemen
taire actie nog niet anti-parle
mentaire actie hoeft te beteke-
Tegen de zin van partijvoorzitter
Van den Berg en fractieleider
Den Uyl nam de partijraad met
56 tegen 52 stemmen een motie
van de afdeling Utrecht over bur
gerlijke ongehoorzaamheid aan.
Daarin wordt met zoveel woor
den aangedrongen op een onder
zoek - op korte termijn - naar de
vormen, mogelijkheden en per
spectieven voor burgerlijke en
bestuurlijke ongehoorzaamheid,
EDE (GPD) - Nuchter, zakelijk en
realistisch zijn de kenwoorden
waarmee DS'70 dertien jaar lang
in de Nederlandse politiek heeft
geopereerd. Het zijn ook de ge
voelens die overheersten tijdens
het opheffingscongres van de
partij, afgelopen zaterdag in Ede.
Slechts sporadisch bleek uit de
woorden van afgevaardigden
hoeveel pijn het einde van deze
politieke groepering bij de aan
hangers toch nog veroorzaakte.
Al op voorhand .stond zaterdag
vast dat het voorstel van het
hoofdbestuur om de partij per 31
maart op te heffen, de steun van
de gedelegeerden zou krijgen.
Niet voor niets koos een kader
bijeenkomst afgelopen oktober
al voor deze drastische oplos
sing. Zowel toen als zaterdag
werd het uitzichtsloos gevonden
om DS'70 nog langer te laten ve
geteren als politieke splinter.
WEERRAPPORTEN
Deze stemming werd zaterdag be
vestigd: van de 62 stemhebbende
leden kozen er 50 (11 tegen, 1 ont
houding) voor opheffing. Een po
ging van de afdeling Den Haag
om via een gespreksgroep op ter
mijn te komen tot een nieuwe
politieke partij strandde.
DS'70 voelde zich een centrum-
groepering, die even weinig goe
de woorden over had voor het
„linkse socialisme" van de PvdA
als voor het huidige „rechtse"
beleid van CDA en WD. De laat
ste lijsttrekker, Ruud Nijhof,
trok in zijn slotbeschouwing dan
ook niet helemaal ten onrechte
een parallel met D'66. Zoals
DS'70 in de afgelopen vijf jaar
dreigen de Democraten nu te
verpulveren in het geweld tussen
links en rechts.
Vanzelfsprekend overheerste tij
dens het buitengewone congres
de terugblik op het verleden. Bij
geen enkele spreker, te beginnen
bij de oprichter van DS'70, drs.
A. van Stuijvenberg, ontbrak de
opsomming van de bereikte re
sultaten en het achteraf alsnog
gelijk krijgen op andere punten.
Van Stuijvenberg benadrukte dat
ideologieën, al zijn ze rechts of
links, slecht zijn voor de politiek.
In een sfeer van ideologische be-
zetendheid en het te zeer over
tuigd zijn van het eigen gelijk bij
de PvdA, trad DS'70 dan ook op
het eind van de jaren zestig uit de
moederpartij. Achteraf vond hij
het wel begrijpelijk dat de demo-
cratisch-socialisten het niet ge
haald hebben, juist doordat een
felle, ideologisch getinte achter
ban altijd heeft ontbroken. DS'70
werd slachtoffer van het eigen
streven naar menselijke open
heid en een maatschappij met
een menselijk gezicht, zei hij.
De vroegere partijleider, dr. W,
Drees jr., kwam in dat verband
met een opsomming van stand
punten waarbij de partij naar nu
eerst gebleken is het gelijk aan
haar kant had. Daarbij begon hij
met de waarschuwingen ten tijde
van de Surinaamse onafhanke
lijkheid dat Nederland geen im
migratieland mocht worden.
Drees wees erop dat DS'70 toen
al een leegloop van Suriname
voorzag, waardoor dat land in
handen zou kunnen komen van
de „eerste de beste bandiet".
Maar de grote toestroom van Suri-
namers heeft ook tot gevolg ge
had dat Nederland andere bui
tenlanders zoveel mogelijk is
gaan weigeren. Asielzoekers
worden daardoor nauwelijks
meer toegelaten, een ronduit be
schamende situatie, aldus Drees.
Aardgas, de wao en de belastingen
zijn volgens Drees andere pun
ten waarop DS'70 gelijk had, en
nu pas gelijk krijgt. Maar voor de
partij komt dit te laat. Drees riep
op tot waakzaamheid. De vroege
re minister van verkeer en water
staat verwees daarbij naar een
ongelukkig incident, kort na de
lunchpauze, toen Centrumpartij
leider Janmaat op de bijeen
komst verscheen.
Zijn komst leidde tot de enige
emotionele scènes, waarbij ter
men als fascist en viezerik door
de lucht vlogen. Snel en efficiënt
optreden van partijvoorzitter Ze-
ger Hartog, die de vergadering
tot een besloten bijeenkomst
verklaarde, voorkwam verdere
pijnlijke scènes. Janmaat die
zich indertijd had aangemeld bij
DS'70, maar werd geroyeerd we
gens het niet betalen van het lid
maatschapsgeld, werd zo ge
dwongen de aftocht te blazen.
Deze rimpel op een verder vlekke
loos verlopen begrafenis toonde
volgens Zeger Hartog in ieder ge
val aan op welke wijze het fascis
me onrust weet te scheppen.
Daaruit bleek volgens hem
voorts hoe belangrijk het is fas
cisme te herkennen en te bestrij
den. De strijd van DS'70 voor een
menswaardige samenleving
werd met deze waarschuwing
van de kant van de partijvoorzit
ter beëindigd. Een politieke stro
ming is niet meer. Volgens Zeger
Hartog had DS'70 alles te maken
met de door hem aangehaalde
dichtregels van Henriëtte Ro
land Holst: „Niet voor ons zelf
vlogen wij overeind tot de strijd,
maar om makkers te helpen in de
solidariteit".
alsook maatschappelijke actie en
verzet.
De partijraad ging akkoord met
een voorstel van het bestuur om
een werkgroep in te stellen die
gedragsregels moet gaan maken
voor het deelnemen van de partij
aan maatschappelijk verzet en
burgerlijke ongehoorzaamheid.
Van die werkgroep maken o.a.
deel uit de kamerleden Van
Thyn en Dales.
Waarschuwing
Fractieleider Den Uyl zei dat zijn
partij zich moet hoeden voor een
blijvende discussie over burger
lijke ongehoorzaamheid. Hij liet
deze waarschuwing horen naar
aanleiding van de weigering van
het Haagse ziekenfonds Azivo
om de eigen bijdrage van 2,50
per medicijn te incasseren. Het
PvdA-kamerlid Toussaint is
voorzitter van Azivo; hij moest
dezer dagen verantwoording af
leggen tegenover het fractiebe
stuur voor de handelwijze van
het ziekenfonds.
Op de roep uit de partijraad om een
harde koers te varen, zei Den Uyl
dat de oppositie "eerlijk en zake
lijk" zal zyn. De PvdA zal zich
niet alleen maar verzetten tegen
bezuinigingsmaatregelen. "Want
de crisis is ook onze crisis. We
zijn er mede voor verantwoorde
lijk. Maar we zullen op alle fron
ten in het krijt treden voor een
zinniger bezuinigingsbeleid".
Alternatieven
Volgens de uitgestippelde strate
gie zal de PvdA zich in de Twee
de Kamer vooral toeleggen op
het ontwikkelen van alternatie
ven voor gewraakte kabinets
plannen. Den Uyl kondigde al
vast iets aan: als de ploeg van
Lubbers niet snel met maatrege
len komt ter bestrijding van de
jeugdwerkloosheid, zal de PvdA
zelf met initiatief-voorstellen ko
men. Daarbij wordt o.m. gedacht
aan een belastingvoordeel voor
werkgevers die jongeren in
dienst nemen.
DEN HAAG (GPD) - Pogingen om
oud-mimster Van der Stoel
(PvdA) een hoge diplomatieke
functie te bezorgen hebben tot
enige spanning tussen de rege
ringspartijen CDA en WD en op
het departement van buitenland
se zaken geleid.
Van der Stoel is in de markt om de
Nederlandse ambassadeur bij d<-
Verenigde Naties, mr. H. Schel
tema, op te volgen, die medio '83
met pensioen gaat. Maar zijn
kandidatuur voor deze post valt
niet goed by de WD en by de
diplomatieke dienst van het mi
nisterie, zo weten goedingehchte
bronnen in Den Haag en New
York te melden. De bezwaren
gelden niet Van der Stoels per
soon of zijn kennis van zaken op
buitenlands politiek terrein
Het verzet van de VVD ncht zich
tegen het - in Nederland onge
bruikelyke - (partij)politieke ka
rakter van een eventuele benoe
ming Ook het CDA erk. nt dflk
politieke karakter, maar wil, van
wege de verdiensten van de oud
bewindsman voor het Neder
lands buitenlands beleid, voor
één keer een uitzondering ma
ken. Daarbij speelt mee dat Van
der Stoel van het vorige kabinet
Van Agt de toezegging heeft dat
voor hem functie zou worden ge
zocht waarby hy zyn internatio
nale prestige en kennis zou kun
nen laten gelden
Een hardnekkige poging om Van
der Stoel de Deen Poul Hartling
te laten opvolgen als Hoge Com
missaris voor de Vluchtelingen
in Genève leed al schipbreuk
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki sneeuw
Innsbruck regen
Klagenfurt licht bew.
Kopenhagen regen
Lissabon onbew.
Locarno onbew.
Londen geheel bew.
Luxemburg geheel bew.
Madrid onbew.
Malaga onbew.
licht bew.
AMSTERDAM (GPD) - Door een
felle brand is zaterdagavond een
metrotrein op het eindstation
Gein in de Amsterdamse Bijl
mermeer geheel verwoest. De
brand ontstond één minuut na
aankomst door gasontwikkeling
KLM-fabriek
ontslaat
90 mensen
COEVORDEN (ANP) - De direc
tie van de KLM kledingfabriek
in Haaksbergen gaat de vestiging
in Coevorden sluiten. Voor 90
van de 110 mensen in deze vesti
ging wordt collectief ontslag aan-
onbew.
onbew.
onbew.
onbew.
motregen
onbew.
De 20 personeelsleden die overblij
ven worden overgeplaatst naar
de KLM-fabriek in Klaziena-
Het mislopen van een defensie-or
der van 56.000 overalls zou de di
rectie hebben genoopt tot slui
ting van de Coevordense vesti
ging. Verder heeft het bedrijf
problemen met de afzet van vak-
kleding.
in de reeds afgesloten trein. Door
de grote hitte is een deel van het
uit kunststof opgetrokken dak
van het metrostation gesmolten.
Het gemeentevervoerbedrijf
raamt de schade op ruim 1 mil
joen gulden.
De banken in de Amsterdamse
trams en metro-treinen zijn be
kleed met zeer brandbaar kunst
stof dat bij verhitting een gevaar
lijk gas ontwikkelt. Het perso
neel van het gemeentelijk ver
voerbedrijf heeft enkele weken
geleden een officiële waarschu
wing gekregen om bij brand de
trams of treinen niet meer bin
nen te gaan.
Bij het ANP is zondagmiddag een
telefonische boodschap binnen
gekomen van het Militant Auto
nomen Front (MAF), die de ver
antwoordelijkheid opeist voor de
brand. Er zou een bom in de trein
zijn geplaatst uit protest tegen de
aangekondigde verhoging van
de vervoerstarieven. Er zouden
bovendien meerdere acties ko
men wanneer de tariefverhoging
niet ongedaan wordt gemaakt.
Volgens de politie is echter geen
sprake van een bomexplosie ge
weest. Er is namelijk geen gat in
de vloer van het treinstel gevon
den en de ruiten zijn niet naar
buiten geslagen, zoals by explo
sies gebruikelijk is.
Het voorlopig onderzoek wijst in
de richting van vandalisme. Een
jongetje heeft bij het verlaten
van de metrotrein gewaar
schuwd dat er iets smeulde in
een van de wagens. Het metro-
personeel heeft een blusapparaat
gebruikt en vervolgens de trein
afgesloten. Kort daarna volgde
een ontploffing en een hevige
brand. Alleen de draaistellen van
de trein en het stalen frame zijn
niet beschadigd. Zondagmorgen
kon het metrostation weer wor
den gebruikt.
Het vandalisme in de Amsterdam
se trams en bussen is zeer groot.
Een deel van het interieur van
deze vervoermiddelen is reeds
voorzien van harde pvc-bankjes
die minder snel kunnen worden
beschadigd.
TNO heeft een onderzoek inge
steld naar de brandbaarheid van
de bekleding van trams. Daaruit
bleek dat het materiaal uiterst
brandbaar was en aanleiding gaf
tot een zeer gemene gasontwik
keling.
die zaterdagavond in de Amsterdamse Bijlmermeer door onbekende c
BLEISWIJK (ANP) Ongeveer
1500 glastuinders hebben zater
dagmorgen tijdens een manifes
tatie in de bloemenveiling Ber-
kel in Bleiswijk een ander beleid
van de regering voor hun sector
geëist.
Belangrijkste eis van de glastuin
ders is een verlaging van de gas-
prijs voor de glastuinbouw, die
thans bijna 37 cent per kubieke
meter bedraagt.
De glastuinbouw wil koppeling
van de gasprijs aan de kolenprijs.
Daardoor zou de prijs kunnen
dalen tot ongeveer 24 cent per
kubieke meter. Andere eisen die
tijdens de manifestatie werden
neergelegd: een betere afbraak
regeling voor tuinders die willen
stoppen en in EG-verband be
scherming van met name de snij-
bloemenmarkt tegen invoer uit
derde landen.
Een ander beleid moet er verder
toe leiden dat bijvoorbeeld de
banken en toeleveringsbedrijven
weer vertrouwen krijgen in de
sector.
De twee inleiders tijdens de mani
festatie wezen op de verslechter
de situatie in de glastuinbouw in
de afgelopen jaren. Zo noemde
P.G.J. Weerdenburg van de
"Verontruste tuinders Westland"
de daling van de rentabiliteit met
gemiddelde 1,5 procent per jaar
in de afgelopen tien jaar en de
steeds groter wordende afhanke
lijkheid van de glastuinbouw
van vreemd kapitaal.
De omstandigheden voor onderne
mers die de "race niet kunnen
volhouden" noemde hij ronduit
schandelijk. "Vaak willen zij het
ZWOLLE (GPD) - Honderden
„verontruste" leden van gerefor
meerde kerken hebben zaterdag
in Zwolle een dringend beroep
gedaan op hun kerken en de le
den daarvan ernst te maken met
het streven van het Interkerke
lijk Vredesberaad (IKV) om het
Nederlandse parlement te weer
houden van een besluit tot toela
ting van kruisraketten op Neder
lands grondgebied. Zij willen
zich bovendien tot de komende
synode van Dokkum wenden
met het verzoek om zich positief
uit te spreken over de politieke
stappen die in de IKV-campagne
zijn vervat.
De afgelopen tijd is het nogal eens
voorgekomen dat verontrusten
uit bepaalde kerken massaal in
actie kwamen. Tot dusver betrof
dat de zogenoemde "rechtse"
hoek van de kerken Afgelopen
zaterdag zaten in het Zwolse
Directe aanleiding was het besluit
van de Gereformeerde Synode
om geen uitspraak te doen over
de IKV-campagne inzake het
verwyderen van de kernwapens
uit Nederland en de beslissing
van diezelfde synode om zowel
het IKV als de tegenhanger IC-
TO (voorstander van een tweezy-'
dige ontwapening) op de advies-
lyst te plaatsen. Dat betekent
geen directe bijdrage meer uit de
kas, maar plaatselijk collectes
houden voor een of beide doelen.
Wat beide organisaties te kort ko
men wordt daarna uit de centrale
kas aangevuld. Voorheen kwa
men de gereformeerde IKV-bij-
dragen zonder meer uit de cen
trale kas. Grote teleurstelling by
het IKV (voorstander v.m 11 n
eenzijdige ontwapeningsstap)
die daarmee min of meer gede
gradeerd werd tot onderwerp
van een collecte, al blijft men
verzekerd van het gevraagde
eind bedrag.
Met gebalde vuisten doet een tuin
dersvrouw haar beklag over de te
hoge gasprijzen.
