Oudejaarsbijlage Leidsch/Alphens Dagblad Zo vergleed de kerstavond als 'n echte gezellige Nederlandse kerstavond hoort te verglijden: met lekker eten en drin ken, en praten over lekker eten en drinken. VRIJDAG 31 DECEMBER 1982 PAGINA I John Trend schakelde met een zucht zijn schaakcomputer (1) uit. Geen zin meer. Het ding had al drie partijen van hem gewonnen, en nu mocht het dan wel zo zijn dat John op de mannenpraatgroep (2) al flinke vorderingen maakte om van zijn ma cho (3) competitiedrift af te komen, hij vond het nog best ioei (4) moeilijk om te verliezen. Zeker van zo'n stom produkt van de repro- duktiemaatschappij (5). John schonk zich een blanc-de-blancs (6) in en pakte een willekeurig exemplaar uit zijn verzameling stripalbums (7). Verveeld (8) be gon hij er in te bladeren, zijn gedachten elders. Gek toch, dat hij in deze donkere decem berdagen last had van eenzaamheidsgevoe- lens, terwijl hij bewust voor het alleen (9) zijn gekozen had. Net als honderdduizenden an deren die in het Ik-tijdperk (10) ontdekt hebben dat doen en laten zonder rekening te hoeven houden met anderen 'n stuk prettiger Njtete.tiatbebiftfctjtsV is dan dat moeizame gezeur met 'n vaste relatie. Maar in de dagen vóór Kerstmis worden al die solitairen onrustig. De pagina's contact advertenties (11) zwellen op, alsof iedereen nog gauw voor de Kerst onder de pannen wil zijn. Met walging dacht John terug aan de „singles-party (12) waar hij vorig jaar de cember geweest was. Een stuk of vijftig wildvreemde mensen (mJv) (13) voor vijf-en- twintig gulden per persoon te gast in een particulier huis bij een echtpaar dat met goedkope wijn, snert met roggebrood en een maf communicatiespel probeerde het ijs te breken. Nee, als je op die krampachtige manier aan 'n partner moest zien te komen dan kon je beter de feestdagen doorbrengen met een opblaaspop (14). John voelde zijn maag knorren. Even 'n paar taco's (15) eten in de Mexicaanse snack bar op de hoek, die de shoarma-shop was opgevolgd. Ook op het gebied van de snelle hap" (16) is er sprake van mode. De ene pikant gevulde pannekoek verschijnt, en de andere verdwijnt. John hees zich in zyn body-warmer (17) en stapte de deur uit van zijn flatje op de derde verdieping van de oude arbeiderswoning die in het kader van stadsherstel (18) geheel was gerenoveerd (19). Op de trap kwam hij Liselotte tegen, zijn benedenbuurvrouw. Ze ging bijna geheel schuil achter een gigantisch voordelig reu- zenpak celstofluiers (20) en de baby die ze op haar buik droeg in zo'n moderne versie van de Afrikaanse lendedoek, ofte wel ,jnugli" (21) had daardoor duidelijk last van adem nood. „Zal ik je even helpen?" vroeg John, en nam het pak van haar over. „Het leven van een B.O.M. (22) gaat niet over rozen", grapte .hij. Zeker weten" (23) zuchtte Liselotte, „we hebben vanmorgen in het vrouwencafé (24) dan ook gewerkt aan een eisenpakket (25) om een einde te maken aan de discriminatie van Bewust Ongehuwde Moeders. Het is toch te gek dat een onderwijzeres haar baby niet in de klas de borst mag geven?" „O, is dat discriminatie?", zei John ver baasd, „nou, dat moet je me een andere keer maar 's uitleggen, ik ga nu even wat eten". Het was druk bij „Taco Pepe". In de paar weken dat de zaak open was, hadden de rasta's 26) uit de buurt er als het ware hun hoofdkwartier gevestigd. Overwegend werk loze Surinaamse jongeren die alle tijd heb ben om hun haar in ingenieuze vlechtjes te draaien en swingend rond te hangen op het ritme van de reggae (27). Geen klanten om rijk van te worden en door hun zorgeloze gedrag een doorn in het oog van de oude wijkbewoners wat zich uitte in toenemende intolerantie (28) en verrechtsing (29). Om zijn'dorst te lessen na de hete chilisaus, ging John nog even een pilsje pakken in de „Drinkerie" (30), het café voor de nieuwe generatie die al braakneigingen krijgt by de gedachte aan nostalgie en donkerbruin en knusserigheid Hier koele lichtgrijze muren met als enige versiering een neon (31) plastiek in de con touren van Marilyn Monroe (32), plexiglas (33) stoelen en geperforeerd plaatijzeren bar. Het „meccanodoos"-effect van de high tech'(34) interieurstijl die zich van fabriek en werkplaats verplaatst heeft naar de leefom geving. Ook hier een drukte van belang, maar een heel ander publiek dan bij „Taco Pepe". Hoofdzakelijk jongelui in de veel te ruim vallende colbertjasjes (35) van hun opa uit de Jaren'40 en meisjes met tijgerbroeken (36) of de pikante strakke kokerrokjes-met-split uit de Jaren'50 (37) die nu weer de nieuwe rage worden. Het viel John op dat veel van de bezoekers die tot voor kort nog rode Spa dronken nu waren overgestapt op Perrier (38) dat ook gewoon water is maar nóg duurder, dus exclusiever. In Amerika spreekt men zelfs van de „Perrier-Set" om mensen aan te dui den wier „lifestyle" (39) gekenmerkt wordt door alles wat „light" (40) is. „Ik blijf het een idiote naam vinden", zei John, doelend op de naam van de zaak. „Het is mode", zei het barmeisje dat ook tijdens haar werk de herenhoed (41) ophield die het „handelsmerk" is van de omstreden Duitse kunstenaar Joseph Beuys. „Winkel en shop en rette zijn uit, nu zie je steeds meer namen die eindigen op „erie", let er maar 's op." „Schat, staat de Bokma koud?" (42) riep een behaagzieke jongen die twee straten ver der een winkel in tweedehands (43) kleren uit de Jaren'50-'60 dreef onder de naam „Humphrey Bogart" en die zijn best deed ook uiterlijk zijn idool zo veel mogelijk te imiteren (44). Het barmeisje negeerde zijn in moderne geheimtaal verhulde vraag om met haar naar bed te gaan, waarna hij met 'n verontwaardigd „trut" (45) zijn neil zocht bij John. Maar John zat melancholiek te broeden op de hamvraag van deze tijd „waar ben ik eigenlijk mee bezig?" (46) en had geen be hoefte aan aanspraak. Hij besloot naar huis terug te gaan. „Doeg!" (47) „Doei!" (47 a) Halverwege de eerste verdieping klonk hem het schelden en tieren van het stel dat door Hans Ferrée met tekeningen van Jaap Vegter daar hokte al in de oren. Altijd ruzie die twee, en John begreep niet dat mensen zo konden leven, maar Liselotte had het hem een keer uitgelegd. Drank. Als je allebei maar veel drinkt, dan is het wel uit te houden, want wat moet je anders? „Een alcohol-relatie (48) noemen ze dat", had Liselotte gezegd. Het stemde John er niet vrolijker op. Hij zette zijn tv-toestel aan en zag nog net de Paus de grond kussen (49) van het zoveelste land waar hij een bezoek bracht, een ritueel dat door steeds meer gewone reizigers wordt nagevolgd, zoals de nieuwslezer vertelde. Hoe trends al niet kunnen ontstaan! John moest er onwillekeurig om grinniken. De telefoon ging. Zijn moeder. „Zien we je nog met Kerst?" vroeg ze. „Dat is toch wel één dag dat je eens een beetje aandacht kunt schenken aan je ouders?" „Goed, mam, ik kom", hoorde hij zichzelf tot zijn eigen verbazing zeggen. Nog niet zo lang geleden zou een dergelijke aandrang tot een aanval van hyperventilatie (50) hebben geleid, maar nu liet hij zich niet op stang jagen. Misschien werd hij nog wel eens een evenwichtige, volwassen, assertieve (51) per soonlijkheid. „En we eten zoiets interessants", riep zijn moeder, ,je raadt nooit wat!" Vegetarisch (52) gourmetten (53)?" raadde John dubbelop. „Nee, zeekraal (54)! Nemen de Van Dam metjes speciaal mee uit Kruiningen, want die komen ook eten. En dan kook ik 'n paar oesters in champagne en daarvan maak ik dan 'n verrukkelijke lauwwarme salade, een salade tiède (55), maar dat is natuurlijk alleen nog het voorgerecht. En weet je wat wij daarbij drinken? Witte beaujolais (56), jij wist vast ook niet dat die bestaat, hè?" John viel haar in de rede. „Hou nou maar op mam, anders is de hele verrassing er af. Tot zaterdag!" Hij hing op. Als zijn moeder eenmaal over eten begon, dan was ze niet meer te stuiten. Dat kwam allemaal door die kookcursussen (57) bij Ria van Eyndhoven in Delft waar Franse en Nederlandse chef-koks hun kunsten demon streerden. John herinnerde zich nog hoe opgewonden zijn moeder was geweest omdat niemand minder dan Paul Fagel zelf haar hand had vastgehouden bij het kloppen van een sausje. „Kom op, Markies, het is bedtijd", zei John tegen de grote teddybeer (58) op zijn bed. Zo genoemd naar de Marquess of Bath, voorzit ter van de internationale beweging die met groeiend succes ijvert voor de vervanging van lastige levende huisdieren door zindelij ke pluchen huisdieren. Eerste kerstdag stapte John op zijn motor (59), gehuld in zijn „Pioneer Look" (60) jack van „doorgezweet" leer met de asymmetrische (61) ritsen. Voor zijn moeder een bouquet zijden rozen (62) en voor zijn vader een paar dure Davidoff (63) havanna- sigaren. Zijn moeder had voor de feestelijke gele genheid heur haar geverfd in drie kleuren groen, lila en platina. „Lieve help", dacht John, „wie had drie jaar geleden ooit durven denken dat het punk-kapsel (64) van nihilistische (65) jonge ren via de mode ooit het hoofd van mijn brave middelbare moeder zou bereiken?" „Jongen toch, zulke dure sigaren, dat had je niet moeten doen", zei z'n vader, „en uitgerekend nu ik net een afspraak heb ge maakt voor een acupunctuur-behandeling (66) om van het roken af te komen. Niet omdat ik dat nu zo graag wil, maar ik voel me zo langzamerhand de rokende minderheid en er zijn steeds minder plekken waar je onge stoord kunt zitten paffen. Zelfs de horeca begint al met rookvrije afdelingen (67)." Toen de „Van Dammetjes" er waren, moest natuurlijk even de ronde gedaan worden door het huis. „Zo?" zei meneer Van Dam, „hebben jullie ook 'n allesbranderi68) aangeschaft? Maar je weet toch dat die heel schadelijk is voor het milieu?" „Ach wét!" riep mevrouw Trend veront waardigd, „zolang je er maar geen plastic in gooit, is hij juist heel milieuvriendelijk." „Je weet vandaag de dag niet meer wat je moet geloven", zei mevrouw Van Dam zorge lijk, „de ene dag is het dit, en de andere dag dét, daar raakt een mens toch zeker de kluts van kwijt! Maar zeg, jullie hebben je hele interieur veranderd, alles wit en blauw (69), wat 'n moed op jullie leeftijd!" „Dan moet je Piet z'n huiscomputer (70) zien", zei mevrouw Trend glimmend van genoegen om de hoeveelheid conversatie- waarde (71) die zij de gasten kon bereiden, „tot diep in de nacht zit hij met dat ding te spelen. Al onze boeken en al onze grammo foonplaten heeft-ie al in het geheugen ge stopt, reuze makkelijk." „Pas maar op, pa", zei John lachend, „ik heb laatst gelezen dat de huiscomputer hard op weg is reden van echtscheiding No. 1 (72) te worden." Zo keuvelend kwam men vanzelf op ande re narigheden in de samenleving van vandaag. „Heb je nog nieuws van jullie zoon in Australië?", vroeg meneer Tiend, „ik heb >r-*< m V y gehoord dat ze de zin om daarheen te emigre ren (73) proberen in te dammen omdat er daarginds ook steeds meer werklozen komen." „Dat is waar", gaf meneer Van Dam toe, „maar aan doemdenken (74) doen ze daar niet, dus daar kunnen we nog wat van leren." „Ja", zuchtte mevrouw Van Dam, „hier doen ze het hoe langer hoe meer voorkomen dat de toekomst uitzichtloos is, vandaar na tuurlijk dat zoveel mensen er een eind aan maken (75), vooral jonge mensen." „Kom-kom", riep mevrouw Trend, „laten we het alsjeblieft gezellig houden. Ik heb 'n héérlijk aperitief geleerd en dat ga ik nu inschenken: „Kir Royal" (76). Dat is een bodempje frambozenlikeur, aangevuld met champagne, wat vinden jullie daarvan?" „Frambozen (77) zitten geloof ik tegen woordig overal in", zei mevrouw Van Dam, „zelfs in azijn". „Het zal wel een nieuwe culinaire filosofie zijn", zei meneer Trend met een knipoog naar zijn vrouw,je weet toch wel dat tegen woordig elke kok van enige naam een fdoso- fie (78) moet hebben." „Ach jij.zei mevrouw Trend, „als jy het voor het zeggen had aten we nog steeds alleen maar kruimige aardappels, groente, runderlapje en jus." „Wat is er tegen aardappels? Ik heb net gelezen dat aardappels (79) de nieuwe trend zijn na al die liflafles van de afgelopen jaren. Er is al 'n firma die brengt aardappels in cadeauverpakking op de markt, vier reuzen- aardappels van een pond het stuk, in een gouden doos. voor 33 gulden." ,,'t Is toch niet wAAr?" kirde mevrouw Van Dam, „dat is 16 gulden per kilo, daar moet je toch GEK voor wezen?" „Voor zulke gekkigheden zijn altijd klan ten te vinden, recessie of geen recessie", zei meneer Trend. „En over aardappels gesproken", zei John, „naast de vanouds bekende frites-zaken ko men ér steeds meer zaken waar je andere aardappelspecialiteiten kunt eten". „Hoor je dat vtouw?" sprak meneer Trend triomfantelijk. Je mag wel oppassen dat je niet achter loopt met je rosé gebraden (80) eendeborst met frambozensaus". „Tine maakt tegenwoordig haar eigen spa ghetti", zei meneer Van Dam, die ook 'n duit in het culinaire zakje wilde doen, „met 'n spaghettimolentje (81) dat ze per postorder (82) heeft besteld". Toen John na middernacht geknield zat om met zeven kettingen zijn motor aan de lantaarnpaal voor zijn huis diefstalvry te bevestigen, stonden er ineens twee mannen achter hem die een mespunt in zijn rug drukten. Je jack en je geld", zei de ene. John stond voorzichtig op, de messen dicht op zijn lichaam. Hy trok zijn jack uit, en toonde dat zijn portefeuille in de binnenzak zat. De ene rover gnste het jack uit zyn handen. Beiden zetten het direct op een lopen. „Vrolijk Kerstfeest" riep de ander nog uit het duister. „Een beroving (83), zelfs in een kleine opsomming van trends voor 1983 mag die niet ontbreken". voofputxikat» *©o» du* kmX uit „MET TREND LETTER ABC maaf dan 360 Irvy* van Hanc Farr*» mal 50 takantngao van Jaap Va, tMJ Urtg Da Fontam. Baam

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 23