Oudejaarsbijlage Leidsch/Alphens Dagblad
Zo vergleed de kerstavond als 'n echte
gezellige Nederlandse kerstavond hoort
te verglijden: met lekker eten en drin
ken, en praten over lekker eten en drinken.
VRIJDAG 31 DECEMBER 1982
PAGINA I
John Trend schakelde met een zucht zijn
schaakcomputer (1) uit. Geen zin meer.
Het ding had al drie partijen van hem
gewonnen, en nu mocht het dan wel zo zijn
dat John op de mannenpraatgroep (2) al
flinke vorderingen maakte om van zijn ma
cho (3) competitiedrift af te komen, hij vond
het nog best ioei (4) moeilijk om te verliezen.
Zeker van zo'n stom produkt van de repro-
duktiemaatschappij (5).
John schonk zich een blanc-de-blancs (6) in
en pakte een willekeurig exemplaar uit zijn
verzameling stripalbums (7). Verveeld (8) be
gon hij er in te bladeren, zijn gedachten
elders.
Gek toch, dat hij in deze donkere decem
berdagen last had van eenzaamheidsgevoe-
lens, terwijl hij bewust voor het alleen (9) zijn
gekozen had. Net als honderdduizenden an
deren die in het Ik-tijdperk (10) ontdekt
hebben dat doen en laten zonder rekening te
hoeven houden met anderen 'n stuk prettiger
Njtete.tiatbebiftfctjtsV
is dan dat moeizame gezeur met 'n vaste
relatie.
Maar in de dagen vóór Kerstmis worden al
die solitairen onrustig. De pagina's contact
advertenties (11) zwellen op, alsof iedereen
nog gauw voor de Kerst onder de pannen wil
zijn.
Met walging dacht John terug aan de
„singles-party (12) waar hij vorig jaar de
cember geweest was. Een stuk of vijftig
wildvreemde mensen (mJv) (13) voor vijf-en-
twintig gulden per persoon te gast in een
particulier huis bij een echtpaar dat met
goedkope wijn, snert met roggebrood en een
maf communicatiespel probeerde het ijs te
breken. Nee, als je op die krampachtige
manier aan 'n partner moest zien te komen
dan kon je beter de feestdagen doorbrengen
met een opblaaspop (14).
John voelde zijn maag knorren. Even 'n
paar taco's (15) eten in de Mexicaanse snack
bar op de hoek, die de shoarma-shop was
opgevolgd. Ook op het gebied van de snelle
hap" (16) is er sprake van mode. De ene
pikant gevulde pannekoek verschijnt, en de
andere verdwijnt.
John hees zich in zyn body-warmer (17) en
stapte de deur uit van zijn flatje op de derde
verdieping van de oude arbeiderswoning die
in het kader van stadsherstel (18) geheel was
gerenoveerd (19).
Op de trap kwam hij Liselotte tegen, zijn
benedenbuurvrouw. Ze ging bijna geheel
schuil achter een gigantisch voordelig reu-
zenpak celstofluiers (20) en de baby die ze op
haar buik droeg in zo'n moderne versie van
de Afrikaanse lendedoek, ofte wel ,jnugli"
(21) had daardoor duidelijk last van adem
nood.
„Zal ik je even helpen?" vroeg John, en
nam het pak van haar over. „Het leven van
een B.O.M. (22) gaat niet over rozen", grapte
.hij.
Zeker weten" (23) zuchtte Liselotte, „we
hebben vanmorgen in het vrouwencafé (24)
dan ook gewerkt aan een eisenpakket (25) om
een einde te maken aan de discriminatie van
Bewust Ongehuwde Moeders. Het is toch te
gek dat een onderwijzeres haar baby niet in
de klas de borst mag geven?"
„O, is dat discriminatie?", zei John ver
baasd, „nou, dat moet je me een andere keer
maar 's uitleggen, ik ga nu even wat eten".
Het was druk bij „Taco Pepe". In de paar
weken dat de zaak open was, hadden de
rasta's 26) uit de buurt er als het ware hun
hoofdkwartier gevestigd. Overwegend werk
loze Surinaamse jongeren die alle tijd heb
ben om hun haar in ingenieuze vlechtjes te
draaien en swingend rond te hangen op het
ritme van de reggae (27). Geen klanten om
rijk van te worden en door hun zorgeloze
gedrag een doorn in het oog van de oude
wijkbewoners wat zich uitte in toenemende
intolerantie (28) en verrechtsing (29).
Om zijn'dorst te lessen na de hete chilisaus,
ging John nog even een pilsje pakken in de
„Drinkerie" (30), het café voor de nieuwe
generatie die al braakneigingen krijgt by de
gedachte aan nostalgie en donkerbruin en
knusserigheid
Hier koele lichtgrijze muren met als enige
versiering een neon (31) plastiek in de con
touren van Marilyn Monroe (32), plexiglas
(33) stoelen en geperforeerd plaatijzeren bar.
Het „meccanodoos"-effect van de high
tech'(34) interieurstijl die zich van fabriek en
werkplaats verplaatst heeft naar de leefom
geving.
Ook hier een drukte van belang, maar een
heel ander publiek dan bij „Taco Pepe".
Hoofdzakelijk jongelui in de veel te ruim
vallende colbertjasjes (35) van hun opa uit de
Jaren'40 en meisjes met tijgerbroeken (36) of
de pikante strakke kokerrokjes-met-split uit
de Jaren'50 (37) die nu weer de nieuwe rage
worden.
Het viel John op dat veel van de bezoekers
die tot voor kort nog rode Spa dronken nu
waren overgestapt op Perrier (38) dat ook
gewoon water is maar nóg duurder, dus
exclusiever. In Amerika spreekt men zelfs
van de „Perrier-Set" om mensen aan te dui
den wier „lifestyle" (39) gekenmerkt wordt
door alles wat „light" (40) is.
„Ik blijf het een idiote naam vinden", zei
John, doelend op de naam van de zaak.
„Het is mode", zei het barmeisje dat ook
tijdens haar werk de herenhoed (41) ophield
die het „handelsmerk" is van de omstreden
Duitse kunstenaar Joseph Beuys. „Winkel en
shop en rette zijn uit, nu zie je steeds meer
namen die eindigen op „erie", let er maar 's
op."
„Schat, staat de Bokma koud?" (42) riep
een behaagzieke jongen die twee straten ver
der een winkel in tweedehands (43) kleren uit
de Jaren'50-'60 dreef onder de naam
„Humphrey Bogart" en die zijn best deed
ook uiterlijk zijn idool zo veel mogelijk te
imiteren (44). Het barmeisje negeerde zijn in
moderne geheimtaal verhulde vraag om met
haar naar bed te gaan, waarna hij met 'n
verontwaardigd „trut" (45) zijn neil zocht bij
John.
Maar John zat melancholiek te broeden op
de hamvraag van deze tijd „waar ben ik
eigenlijk mee bezig?" (46) en had geen be
hoefte aan aanspraak. Hij besloot naar huis
terug te gaan.
„Doeg!" (47)
„Doei!" (47 a)
Halverwege de eerste verdieping klonk
hem het schelden en tieren van het stel dat
door Hans Ferrée
met tekeningen van Jaap Vegter
daar hokte al in de oren. Altijd ruzie die twee,
en John begreep niet dat mensen zo konden
leven, maar Liselotte had het hem een keer
uitgelegd. Drank. Als je allebei maar veel
drinkt, dan is het wel uit te houden, want wat
moet je anders?
„Een alcohol-relatie (48) noemen ze dat",
had Liselotte gezegd.
Het stemde John er niet vrolijker op. Hij
zette zijn tv-toestel aan en zag nog net de
Paus de grond kussen (49) van het zoveelste
land waar hij een bezoek bracht, een ritueel
dat door steeds meer gewone reizigers wordt
nagevolgd, zoals de nieuwslezer vertelde.
Hoe trends al niet kunnen ontstaan! John
moest er onwillekeurig om grinniken.
De telefoon ging. Zijn moeder. „Zien we je
nog met Kerst?" vroeg ze. „Dat is toch wel
één dag dat je eens een beetje aandacht kunt
schenken aan je ouders?"
„Goed, mam, ik kom", hoorde hij zichzelf
tot zijn eigen verbazing zeggen. Nog niet zo
lang geleden zou een dergelijke aandrang tot
een aanval van hyperventilatie (50) hebben
geleid, maar nu liet hij zich niet op stang
jagen. Misschien werd hij nog wel eens een
evenwichtige, volwassen, assertieve (51) per
soonlijkheid.
„En we eten zoiets interessants", riep zijn
moeder, ,je raadt nooit wat!"
Vegetarisch (52) gourmetten (53)?" raadde
John dubbelop.
„Nee, zeekraal (54)! Nemen de Van Dam
metjes speciaal mee uit Kruiningen, want die
komen ook eten. En dan kook ik 'n paar
oesters in champagne en daarvan maak ik
dan 'n verrukkelijke lauwwarme salade, een
salade tiède (55), maar dat is natuurlijk alleen
nog het voorgerecht. En weet je wat wij
daarbij drinken? Witte beaujolais (56), jij wist
vast ook niet dat die bestaat, hè?"
John viel haar in de rede. „Hou nou maar
op mam, anders is de hele verrassing er af.
Tot zaterdag!" Hij hing op.
Als zijn moeder eenmaal over eten begon,
dan was ze niet meer te stuiten. Dat kwam
allemaal door die kookcursussen (57) bij Ria
van Eyndhoven in Delft waar Franse en
Nederlandse chef-koks hun kunsten demon
streerden. John herinnerde zich nog hoe
opgewonden zijn moeder was geweest omdat
niemand minder dan Paul Fagel zelf haar
hand had vastgehouden bij het kloppen van
een sausje.
„Kom op, Markies, het is bedtijd", zei John
tegen de grote teddybeer (58) op zijn bed. Zo
genoemd naar de Marquess of Bath, voorzit
ter van de internationale beweging die met
groeiend succes ijvert voor de vervanging
van lastige levende huisdieren door zindelij
ke pluchen huisdieren.
Eerste kerstdag stapte John op zijn motor
(59), gehuld in zijn „Pioneer Look" (60)
jack van „doorgezweet" leer met de
asymmetrische (61) ritsen. Voor zijn moeder
een bouquet zijden rozen (62) en voor zijn
vader een paar dure Davidoff (63) havanna-
sigaren.
Zijn moeder had voor de feestelijke gele
genheid heur haar geverfd in drie kleuren
groen, lila en platina.
„Lieve help", dacht John, „wie had drie
jaar geleden ooit durven denken dat het
punk-kapsel (64) van nihilistische (65) jonge
ren via de mode ooit het hoofd van mijn
brave middelbare moeder zou bereiken?"
„Jongen toch, zulke dure sigaren, dat had
je niet moeten doen", zei z'n vader, „en
uitgerekend nu ik net een afspraak heb ge
maakt voor een acupunctuur-behandeling
(66) om van het roken af te komen. Niet
omdat ik dat nu zo graag wil, maar ik voel me
zo langzamerhand de rokende minderheid en
er zijn steeds minder plekken waar je onge
stoord kunt zitten paffen. Zelfs de horeca
begint al met rookvrije afdelingen (67)."
Toen de „Van Dammetjes" er waren, moest
natuurlijk even de ronde gedaan worden
door het huis.
„Zo?" zei meneer Van Dam, „hebben jullie
ook 'n allesbranderi68) aangeschaft? Maar je
weet toch dat die heel schadelijk is voor het
milieu?"
„Ach wét!" riep mevrouw Trend veront
waardigd, „zolang je er maar geen plastic in
gooit, is hij juist heel milieuvriendelijk."
„Je weet vandaag de dag niet meer wat je
moet geloven", zei mevrouw Van Dam zorge
lijk, „de ene dag is het dit, en de andere dag
dét, daar raakt een mens toch zeker de kluts
van kwijt! Maar zeg, jullie hebben je hele
interieur veranderd, alles wit en blauw (69),
wat 'n moed op jullie leeftijd!"
„Dan moet je Piet z'n huiscomputer (70)
zien", zei mevrouw Trend glimmend van
genoegen om de hoeveelheid conversatie-
waarde (71) die zij de gasten kon bereiden,
„tot diep in de nacht zit hij met dat ding te
spelen. Al onze boeken en al onze grammo
foonplaten heeft-ie al in het geheugen ge
stopt, reuze makkelijk."
„Pas maar op, pa", zei John lachend, „ik
heb laatst gelezen dat de huiscomputer hard
op weg is reden van echtscheiding No. 1 (72)
te worden."
Zo keuvelend kwam men vanzelf op ande
re narigheden in de samenleving van
vandaag.
„Heb je nog nieuws van jullie zoon in
Australië?", vroeg meneer Tiend, „ik heb
>r-*< m
V
y
gehoord dat ze de zin om daarheen te emigre
ren (73) proberen in te dammen omdat er
daarginds ook steeds meer werklozen
komen."
„Dat is waar", gaf meneer Van Dam toe,
„maar aan doemdenken (74) doen ze daar niet,
dus daar kunnen we nog wat van leren."
„Ja", zuchtte mevrouw Van Dam, „hier
doen ze het hoe langer hoe meer voorkomen
dat de toekomst uitzichtloos is, vandaar na
tuurlijk dat zoveel mensen er een eind aan
maken (75), vooral jonge mensen."
„Kom-kom", riep mevrouw Trend, „laten
we het alsjeblieft gezellig houden. Ik heb 'n
héérlijk aperitief geleerd en dat ga ik nu
inschenken: „Kir Royal" (76). Dat is een
bodempje frambozenlikeur, aangevuld met
champagne, wat vinden jullie daarvan?"
„Frambozen (77) zitten geloof ik tegen
woordig overal in", zei mevrouw Van Dam,
„zelfs in azijn".
„Het zal wel een nieuwe culinaire filosofie
zijn", zei meneer Trend met een knipoog
naar zijn vrouw,je weet toch wel dat tegen
woordig elke kok van enige naam een fdoso-
fie (78) moet hebben."
„Ach jij.zei mevrouw Trend, „als jy het
voor het zeggen had aten we nog steeds
alleen maar kruimige aardappels, groente,
runderlapje en jus."
„Wat is er tegen aardappels? Ik heb net
gelezen dat aardappels (79) de nieuwe trend
zijn na al die liflafles van de afgelopen jaren.
Er is al 'n firma die brengt aardappels in
cadeauverpakking op de markt, vier reuzen-
aardappels van een pond het stuk, in een
gouden doos. voor 33 gulden."
,,'t Is toch niet wAAr?" kirde mevrouw Van
Dam, „dat is 16 gulden per kilo, daar moet je
toch GEK voor wezen?"
„Voor zulke gekkigheden zijn altijd klan
ten te vinden, recessie of geen recessie", zei
meneer Trend.
„En over aardappels gesproken", zei John,
„naast de vanouds bekende frites-zaken ko
men ér steeds meer zaken waar je andere
aardappelspecialiteiten kunt eten".
„Hoor je dat vtouw?" sprak meneer Trend
triomfantelijk. Je mag wel oppassen dat je
niet achter loopt met je rosé gebraden (80)
eendeborst met frambozensaus".
„Tine maakt tegenwoordig haar eigen spa
ghetti", zei meneer Van Dam, die ook 'n duit
in het culinaire zakje wilde doen, „met 'n
spaghettimolentje (81) dat ze per postorder
(82) heeft besteld".
Toen John na middernacht geknield zat
om met zeven kettingen zijn motor aan de
lantaarnpaal voor zijn huis diefstalvry te
bevestigen, stonden er ineens twee mannen
achter hem die een mespunt in zijn rug
drukten.
Je jack en je geld", zei de ene.
John stond voorzichtig op, de messen
dicht op zijn lichaam. Hy trok zijn jack uit, en
toonde dat zijn portefeuille in de binnenzak
zat. De ene rover gnste het jack uit zyn
handen. Beiden zetten het direct op een
lopen.
„Vrolijk Kerstfeest" riep de ander nog uit
het duister.
„Een beroving (83), zelfs in een kleine
opsomming van trends voor 1983 mag die
niet ontbreken".
voofputxikat» *©o» du* kmX uit „MET
TREND LETTER ABC maaf dan 360 Irvy* van Hanc Farr*»
mal 50 takantngao van Jaap Va,
tMJ Urtg Da Fontam. Baam