c
Swetterhage in
problemen door
moderne aanpak
[Le/cfee
agenda
Halve eeuw Mumukhe
R.K.SCHOLENGEMEENSCHAP
Scholenfusie brengt unicum voort
Stad en rand
VOORSCHOTEN - De gemeente
Voorschoten heeft nog geen
besluit genomen over het al
dan niet toetreden tot de regio
nale schoolbegeleidingsdienst
die in augustus 1983 van start
moet gaan. Dit heeft volgens
wethouder Marselis wellicht
tot gevolg dat Voorschoten en
kele duizenden gulden subsi
die van het rijk misloopt.
Tijdens de laatstgehouden ge
meenteraadsvergadering zei
fractievoorzitter Willemsen
(WD) namens zijn partij, de
PvdA/PPR en D'66 dat het nog
te "prematuur" is om nu al een
beslissing te nemen. "We heb
ben nog onvoldoende informa
tie over de financiële en be
stuurlijke consequenties van
onze eventuele toetreding. En
de cijfers die ik dan heb gezien
spreken elkaar tegen".
Daarom konden de partijen nog
niet instemmen met het voor
stel van het college om een zo
geheten intentieverklaring te
tekenen waarin staat dat Voor
schoten in principe bereid is
deel te nemen aan de regionale
begeledingsdienst.
Deze beslissing betekent volgens
Willemsen niet dat de fracties
niet achter het idee van de be
geleidingsdienst zouden staan.
Hij zegt het nut in te zien van
de dienst die vanaf augustus
'83 zou moeten gaan draaien.
In deze dienst zouden de
schoolbegeleidingsdiensten
van de gemeenten Oegstgeest,
Leiderdorp, Leiden, Voorscho
ten en Zoeterwoude moeten
gaan samenwerken. Tot nu toe
hebben echter alleen de ge
meenten Oegstgeest en Leider
dorp toegezegd daadwerkelijk
te zullen deelnemen aan de
dienst.
De andere gemeenten hebben
hierover nog geen beslissing
genomen. Dit terwijl de ge
meenten met elkaar hebben af
gesproken dat vóór 1 maart
moet zijn besloten of ze al dan
niet meedoen.
Nu heeft Voorschoten zich dus
ook in het rijtje van aarzelelen-
den geschaard. Volgens wet
houder Marselis heeft dit twee
consequenties: waarschijnlijk
loopt Voorschoten enkele dui
zenden guldens subsidie van
het rijk mis. Het is volgens
hem nog niet zeker hoe het rijk
zal reageren. Tevens schept het
naar zijn mening "een beetje
onzekerheid" in het overleg
met de andere gemeenten.
Hij gaat er echter vanuit dat de
gemeenteraad in februari een
beslissing kan nemen over het
al dan niet deelnemen aan de
dienst nadat er overleg is ge
weest met de schoolbesturen,
de gemeenschappelijke
schoolraad en de plaatselijke
schoolbegeleidingsdienst.
Willemsen reageert hierop met:
"Wij laten ons niet onder druk
zetten. We nemen pas een be
slissing wanneer we voldoende
informatie hebben".
Gehandicaptenbehuizing drijft op enthousiasme
ZOETERWOUDE - "Dat het toch nog werkt komt alleen omdat de medewerkers er
keihard tegenaan gaan, omdat ze er een zo goed mogelijke woon- en leefgemeenschap
van willen maken. Maar wanneer dat enthousiasme wegvalt, krijg je de problemen,
meer ziekteverzuim, enzovoorts, enzovoorts".
WOENSDAG 29 DECEMBER 1982
DONDERDAG
Leiden - Vijf Meihal. zaalvoetbaltoer-
Café Scarabee - Pieterskerkchoorsteeg, i
optreden dichter J.P. Abrahams, 22 uur.
Werkgroep Dienstweigen, geen spreek
uur tot 6 januari, teL 149324/216180.
Architektenwinkel - Oude Vest 163,
kosteloos advies, 17-18 uur.
Welfare-lokaal Rode Kruis - Leidseweg
33, Voorschoten, tel. 01717-3309, spreek-
uur voor invaliden, 19-20 uur.
Architektenwinkel - Pieterskerkhof 18,
vrü advies, 20-21 uur.
Leidse Werkgroep Homoseksualiteit -
Caeciliastraat 18, soos, 21-1 uur.
't Spoortje - Bernhardkade 40, spreek
uur hulp- en adviesbureau WAO/WSW,
19-20.30 uur. tel 142505.
Buurtwinkel - Haarlemmerstraat 73b,
spreekuur Comité Gasprijsverhoging
NEE. 19-20 uur.
Leidse Volkshuis Apothekersdijk 33,
teL 149180; rechtsspreekuur voor vrou
wen. 9.30 tot 11.30 uur.
APOTHEKEN
De avond-, nacht- en zondagsdienst van
de apotheken in de regio Leiden,
wordt waargenomen van: vr 24 dec
incL za en zo tot 8 uur:
Apotheek Reijst, Steenstraat 35, .teL
120136; Apotheek Noord-Hofland.
Thorbeckeweg 3, Voorschoten, tel.
Haven Apotheek, Haven 18, tel. 120085;
Apotheek Linnaeus, Kempenaer-
straat 31, Leiderdorp, tel. 173330.
WIJKVERPLEGING
Leiden - Interkruis, Middelweg 38, tel.
ten noorden van de Rijn: 134604; tel.
ten zuiden van de Rijn: 121753.
Leiderdorp, Zoeterwoude Rd. - Kruis-
gebouw. Berkenkade 7. tel. 410131,
spreekuur ma t/m do van 13-14 uur.
Gezondheidscentrum, Florijn 10, tel.
896193, spreekuur ma, woe, vr van 13-
13.30 u
Peter Groenendijk (links) en Hans Bonter.
Aan het woord is Hans Bouter,
coördinator van de woon- en
leefgemeenschap voor verstan
delijk gehandicapten "Swetter
hage" in Zoeterwoude. "Swetter
hage" heeft net als alle andere in
stellingen in de gezondheidszorg
te kampen met een tekort aan
personeel. Het geld dat het rijk
voor de gezondheidszorg geeft,
blijkt bij lange na niet voldoende
te zijn.
Acties, vooral van verplegend per
soneel van ziekenhuizen, onder
streepten dat de laatste tijd. In de
zwakzinnigenzorg werden tot
nog toe geen acties gevoerd. "De
mensen die hierin werken heb
ben waarschijnlijk te veel
plichtsgevoel", denkt Peter
Groenendijk, hoofd personeels
zaken van "Swetterhage".
Er zijn verschillende oorzaken aan
te wijzen voor het tekort aan per
soneel. Bijvoorbeeld de ontwik
kelingen in de zwakzinnigenzorg
de laatste jaren. Bouter: "Je
moet eigenlijk een beetje af van
het grootschalige. Dat zijn prima
ideeën, maar er wordt vergeten
wat de personele gevolgen zyn.
"Kleinere groepen" verhoogt de
kwaliteit. Maar voor een groep
van acht patiënten heb je even
veel personeel nodig als voor een
groep van zestien". Omdat con
stante begeleiding noodzakelijk
is, moeten er per woongroep mi
nimaal vier personeelsleden zijn
om het continurooster te kunnen
draaien. Hoeveel verstandelijk
gehandicapten er in de groep zit
ten maakt dan niet zo veel uit.
Maar wel: hoe meer begeleiders,
hoe beter de kwaliteit.
door
Henny van Egmond
Het gemiddelde salaris van de 325
personeelsleden van "Swetterha
ge" ligt ongeveer honderd gul
den hoger per maand dan de nor
men van het rijk. Als het salaris
op de norm zou zitten, konden er
volgens Groenendijk tien tot vijf
tien mensen extra in dienst wor
den genomen.
Omdat er weinig verloop is onder
het personeel zullen de leerling
verpleegkundigen die volgend
jaar september eindexamen
doen, geen volledige baan meer
worden aangeboden. Ze kunnen
een baan voor tachtig procent
krijgen met in de toekomst -
wanneer er iemand weggaat -
uitbreiding tot een volledige
baan. Het aantal verpleegkundi
gen dat wordt opgeleid zal even
eens worden teruggebracht, om
dat hen toch geen baan kan wor
den aangeboden.
Onverzorgd
Het werk kan nog wel goed wor
den uitgevoerd maar bepaalde
dingen komen in gevaar door het
tekort aan personeel. Zo wordt er
nog steeds veel gedaan aan de in
tegratie van de gehandicapte in
de maatschappij, maar dat kost
de grootste moeite. Peter Groe
nendijk: "Als je als begeleider
met twee bewoners de stad in wil
om kleren te gaan kopen dan
kun je de anderen niet onver
zorgd achterlaten".
Oplossingen zijn niet zo simpel ge
vonden. Dat blijkt ook bij de
nieuwe socio-woningen die in
Zoeterwoude komen. Acht ver
standelijk gehandicapte kinde
ren in de leeftijd van drie tot der
tien jaar zullen daar met vier be
geleiders gaan wonen. Wordt één
van de begeleiders ziek of gaat
hij op vakantie, dan zal er een in
valler moeten komen. Een bege
leider die de kinderen niet ken
nen.
"Je moetje dat voorstellen als een
vreemde oom of tante die komt
om de zaak te laten reilen en zei-1
len maar die de kinderen hele
maal niet kennen", schetst Bou
ter. Dat probleem onstaat alleen
maar omdat er met een minimale
begeleiding wordt gewerkt. Wan
neer het mogelijk zou zijn iedere
woongroep een begeleider extra
te geven waren veel problemen
al opgelost.
Het geld voor die extra begeleiders
zal dan wel van het rijk moeten
komen. Bouter en Groenendijk
Foto: Holvast
hopen daar een beetje op. "Voor
sommigen is het wel frustrerend,
maar ik heb de indruk", zegt
Groenendijk, "dat we een groot
aantal enthousiaste jongelui in
dienst hebben die hun best doen
om de woon- en leefgemeen
schap zo goed mogelijk te ma
ken". En Bouter: "Je hebt wel
eens een machteloos gevoel om
dat je niet voldoende oplossin
gen kunt aandragen. Het is hier
geen luxe-leventje voor de bewo
ners, het is niet overdreven, zo
dat je kunt zeggen: we leveren
wat in van de kwaliteit. We kun
nen alleen in de marge wat ver
anderen".
- Interkruis, Lijtweg 7, tel.
WASSENAAR - Het gisteren
aan het Wassenaarse strand
aangespoelde zeehondje is vol
gens deskundigen van het zee
honden-opvangcentrum in Pie-
terburen zes weken oud. Voorts
heeft men geconstateerd dat het
17 kilogram wegende diertje
uitgeput is, maar de verwach
ting is dat het zijn avontuur wel
zal overleven. Hoe lang het in
het opvangcentrum moet ver
blijven alvorens de vrijheid te
rug te krijgen valt op dit mo
ment niet te zeggen.
Afdelingen
Om de wens tot "kleinschaligheid"
vorm te geven is bij de nieuw
bouw van "Swetterhage" in Zoe
terwoude dan ook gekozen voor
kleine woongroepen. Het minis
terie keurde het bouwplan hier
voor goed, maar stelt er niet
meer geld voor beschikbaar.
Groenendijk: "Ik vermoed dat
het twee verschillende afdelin
gen zijn op het ministerie. Eén
die het bouwplan beoordeelt en
een ander die bepaalt hoeveel
geld je krijgt voor personeel".
De oplossing is vrij simpel, maar
wijkt af van het beleid, waar ie
dereen het over eens is: kleine
woongroepen. "Af en toe krijg je
de neiging om te zeggen als er
twee huisjes naast elkaar staan:
sla de tussenmuur er maar uit",
vertelt Bouter.
'Swetterhage" krijgt per bewoner
een bepaald bedrag. De hoogte
hiervan verschilt per bewoner.
Er zijn categorieën onderver
deeld naar de mate van het ge
handicapt zijn, maar er is ook
verschil naar leeftijd. Voor een
verstandelijk gehandicapte die
jonger is dan twintig jaar, krijgt
men meer geld dan voor een ver
standelijk gehandicapte ouder
dan twintig jaar. Dat laatste on
derscheid wordt niet in dank af
genomen. "Eigenlijk wordt er
verondersteld dat mensen ouder
Molenaar Borreman
ging nodig hebben", vertelt Bou
ter. "Waar dat op is gebaseerd
mag Joost weten. Wij begrijpen
het niet".
Al met al betekent het wel dat
"Swetterhage" geld tekort heeft
om voldoende personeel in
dienst te nemen. Daar komt dan
nog eens bij dat het gemiddelde
salaris van een personeelslid
steeds hoger komt te liggen, om
dat het verloop veel minder is.
En dat is weer het gevolg van het
geringe aantal vacatures in de ge
zondheidszorg. "In de normprijs
per gehandicapte wordt geen re
kening gehouden met het feit dat
gediplomeerden niet meer weg
gaan. Die krijgen ieder jaar hun
periodieken erbij Vroeger haal
den ze hun diploma en binnen
twee jaar waren ze allemaal ver
trokken", aldus Groenendijk.
Tentoonstellingen
Tot en met 4 januari van het vol
gende jaar zijn in het gemeente
huls van Leiderdorp tekeningen
en etsen te zien Hadwijck Ou-
wendijk. Van maandag tot en
met vrijdag van 08.00 tot 17.00
Nog tot en met 19 januari kunnen
belangstellenden in de Muzen-
hof in Leiderdorp terecht om de
appliquets en wandkleden van
Marja van der Zee te bewonde
ren. Van maandag tot en met
vrijdag van 14.00 tot 22.00 uur
en zaterdag van 09.00 tot 14.00
uur.
Werk van Lucas van Leijden
wordt momenteel tentoonge
steld in het verpleegtehuis Ley-
thenrode in Leiderdorp en is da-
gelijks van 10.00 tot 20.00 uur te
bezichtigen. Tot en met 20 ja
nuari.
Concert
zullen zondag 9 januari in Mu-
zenhof in Leiderdorp een koffie
concert verzorgen. Op hun pro
gramma staan werken van
Bentzen, Lancen, D. Milhaud, G.
Piernée, in een fluitkwartet, een
klarinettrio en een saxofoon
kwartet. Het concert begint om
12.30, maar koffie is er al vanaf
12.00 uur.
Toneel
De stichting Jeugd- en Jongren-
werk in Oegstgeest begint 12 ja
nuari 1983 met een toneelcursus
voor kinderen van acht tot
twaalf jaar. In de cursus komen
"per-ongeluk-toneel", waar pu
bliek per ongeluk bij is, "ex
pres-toneel", waar publiek bij
wordt uitgenodigd en "eigen-to
neel", expressie van gevoelens,
aan bod.
Film
De film "The China Syndrom"
wordt vanavond, 29 december,
gedraaid in De Fuik, gebouw
Taberna, in Oegstgeest. Aan
vang 20.30 uur.
LEIDERDORP - "Hoe gek
het ook klinkt, maar het
allermoeilijkste van het
molenaarsvak is niet of je
op tijd de molen laat
draaien of juist stilzet,
maar om goede vrienden
met de boeren in de pol
der te blijven. Want dèn
wilde de een dat je ging
malen terwijl de ander in
tegendeel toevallig hoog
water nodig had. Aan
hooglopende ruzies viel
dan ook wel eens niet te
ontkomen".
Aan het woord is B(oudewijn) Bor
reman (75), aanstaande zondag,
nieuwjaarsdag, is hij op de kop af
een halve eeuw molenaar van de
Leiderdorpse Munnikkenmolen.
En hij heeft het vak overgeno
men van zijn vader, die het vijf
enveertig jaar heeft uitgeoefend.
In de naast de molen aan de Per
sant Snoepweg gelegen mole
naarswoning, waar Borreman is
geboren en getogen, vertelt hij
over zijn leven. De Leiderdorpse
molenaar was niet alleen de baas
over de wieken van de wipwater-
molen. Zijn hoofdberoep was
dagloner bij de boeren in de pol
der. Molenaar zijn was "slechts"
een part-time baan, nog voordat
het woord was uitgevonden.
Klooster
Maar het betekende wel dat Borre
man voortdurend verantwoorde
lijk was voor de waterstand in de
Munnikkenpolder, genoemd
naar het klooster dat hier eens
heeft gestaan. "Als je aan het
werk was bij een boer en deze
zag andere molens in de polder
draaien, dan stuurde hij ze vaak
naar huis om de molen in wer
king te zetten".
Borreman is 1 januari 1933 bij het
polderschap De Oude Veenen
begonnen voor een salaris van
116 gulden per jaar. "En dat voor
twaalfhonderd uur werken",
schampert hij nu. Vaak was dat
dan ook nog nachtwerk want als
het maar even stormde moest
Borreman zijn bed uit om in de
gaten te houden of de molen niet
te hard ging draaien, "op hoel
sloeg", zoals dat heet
Sedert vijftien jaar is Borreman
niet meer afhankelijk van de
wind om wateroverlast in de pol
der te voorkomen. Want nadat de
gemeente Leiderdorp rond die
tijd de molen in eigendom had
overgenomen, is er een diesel
motor in de molen geplaats die
nu, wanneer nodig, het water
pompen op zich neemt. Leider
dorp heeft bij de overname de
verplichting op zich genomen
om de molen tevens te restaure
ren. Dat gebeurde voor een be
drag van veertigduizend gulden.
"Drie keer zoveel dan de bouw
van de molen na de brand van
1890 heeft gekost", weet de be
jaarde molenaar.
Borreman verwacht dat hij de laat
ste échte molenaar van de Mun
nikkenmolen zal zijn. Want het
hoofdgemaal aan de Leiderdorp
se Tollenaarssingel heeft het
leeuwedeel van het werk nu op
zich genomen. "Als ik er niet
meer ben, zal wel iemand van de
gemeente mijn huidige werk, de
molen pér maand minstens twee
uur laten draaien, op zich ne
men", zo voorspelt hij. Maar of
deze ook de tijd zal hebben om
de molen "in de vreugde" te zet
ten. de wieken een meter achter
uit en dan stil, of "in de rouw",
de wieken een meter vooruit en
in stilstand, zoals Borreman dat
nog kan, is de vraag. Vroeger
communiceerde hij zelfs met de
wiekenstand met andere mole
naars in de polder of wanneer hü
de timmerman voor een repara
tie nodig had. Dan zette hij de
wieken in de overhek-stand,
kruislings, en wist de ander feil
loos wat de boodschap was.
Maar tot dat "een man van de ge
meente" Borremans molen zal
hebben overgenomen zal de eni
ge echte molenaar van de Mun
nikkenpolder vooral in de maan
den oktober tot en met april nog
dagelijks de pijlstok achter de
molen in de gaten houden om te
kijken of het water in de polder
niet al te hoog komt te staan.
t Het vignet van de
(vh. Don Bosco, Paulus, De Noorderwiek)
scholengemeenschap De Leidse.
LEIDEN - Een nieuwe scholenge
meenschap wordt vanaf augus
tus toegevoegd aan het Leidse
scholenbestand: de RK Scholen
gemeenschap voor mavo, leao,
lhno, ihno en Ito. De boreling, die
'De Leidse' zal worden gedoopt,
is het resultaat van een huwelijk
tussen drie al bestaande scholen.
De lts 'Don Bosco', de Paulus
scholengemeenschap voor mavo
en leao en 'De Noorderwiek'
voor lhno en ihno gaan in het
nieuwe schooljaar namelijk een
fusie aan.
De fusie krijgt gestalte
het nieuwe schooljaar de
brugklas van de nieuwe school
begint. 'De Leidse' zal een school
vormen die voor Leiden en om
streken uniek is. Zowel alge
meen voortgezet onderwijs als
veel vormen van lager beroeps
onderwijs vinden elkaar binnen
de scholengemeenschap.
Begin volgend jaar geeft de nieuwe
school een aantal voorlichtings
dagen.
OPGERICHT 1 MAART 1860
LEIDSCH £L DAGBLAD
DAGBLAD VOOR
LEIDEN EN
OMSTREKEN
Uitgave
Uitgeversmaatschappij
Leidsch Dagblad B V
Hoofdkantoor:
Witte Singel 1
2311 BG LEIDEN
Telefoon: 071-144941
Geen krant ontvangen:
tel. 071-123143
tussen 18.00-19 30 uur
(nabezorging na 19.30 uur):
Bij automatische overschrijving
geen administratie-
en incassokosten.
Voor betaling van
abonnementsgelden
uitsluitend giro 3203571
t.n.v. Damiate Holding BV
Kwartaalabonnement 61.25
Per post f 83.60
Jaarabonnement 233.50
Per post 322.90
Losse nummers 0.85
Maandabonnement 20.59
(machtiging per
incassogiro)
Directie: G. Koopman
Adj.dir.: N Qüakemaat
Plv Alg redactiechef:
Rubriekchefs:
J. Kroon (stad)
B.W.T Jungman (plv)
H.IJ. Veldhuizen
(regio)
H. v.d. Post (plv)
W F J. Wirtz
(bin/buit/ec)
J Ruygrok-Hoogeveen
(PM
P J. de Tombe
(sport)
A van Kaam (plv)
Aangesloten bij de
Gemeenschappelijke
Persdienst met eigen
correspondenten o a. in:
Bonn. Brussel. Londen.
Parijs. Washington,
tel. 071-144941. tst. 219
