c
Eigen bijdrage treft vooral
bejaardenen chronisch zieken
Wapenbeheersing is
gezamenlijk belang
Lezers schrijven
3-
RUSSEN 4
Russen (5)
Meningen
WOENSDAG 29 DECEMBER 1982
Dankzij de media we
ten we dat mensen die medi
cijnen nodig hebben en bij
het ziekenfonds verzekerd
zijn vanaf 1 februari 1983 per
recept 2,50 in de kosten
moeten bijdragen. Deze wijze
van berichtgeving zou de ko
mende tijd voor de nodige
verwarring hebben kunnen
zorgen. De Ziekenfondsraad
heeft dan ook meegedeeld
dat 'recept' niet mag worden
gelezen als 'recept-briefje',
waarop eventueel meer dan
een geneesmiddel kan staan.
Het woord moet worden gele
zen als "voorschrift voor het
gebruiken van een genees
middel". Dit betekent dat
voor elk medicijn dat op het
voorschrift staat een eigen
bijdrage van 2,50 moet wor
den betaald met een maxi
mum van 125 per jaar per
verzekerde en de op zijn/haar
naam ingeschreven medever
zekerden.
In het afgelopen jaar zijn de art
sen en apothekers geregeld
geconfronteerd met regelin
gen die de kosten van het ge-
neesmiddelengebruik zou
den moeten drukken. Over
het algemeen worden dit
soort regelingen bedacht
door mensen die achter het
bureau zitten en niet direct
betrokken zijn by de gang
van zaken binnen de artsen
praktijk of de apotheek.
Eind juli werden artsen en apo
thekers geconfronteerd met
een lijst van geneesmiddelen
die niet meer vergoed zouden
worden door het zieken
fonds. Door de golf van
protesten die daarop volgde
werd op 25 augustus besloten
deze lijst niet op 1 september,
maar op 1 oktober te laten in
gaan.
Tien dagen voordat de regeling
van kracht zou worden, werd
de nieuwe lijst openbaar ge
maakt, zodat met de organi
satie en de voorlichting kon
worden begonnen.
Na de invoering van de lijst op
1 oktober bleef het even rus
tig totdat de toenmalige mi
nister Gardeniers aankondig
de dat per 1 januari 2,50 per
voorgeschreven geneesmid
del zou moeten worden be
taald.
Bij de wisseling van het kabi
net werd in eerste instantie
een andere bijdrageregeling
ontworpen die door sterke
druk van de apothekersorga
nisatie werd tegengehouden.
In tweede instantie werd de
'oude' maatregel van ex-mi
nister Gardeniers bevestigd,
met dien verstande dat de in
voering zou geschieden per 1
februari 1983.
Wat voor gevolgen zal deze
maatregel in de praktijk heb
ben? De meeste geneesmid
delen worden gebruikt door
mensen die ouder zijn dan 55
jaar en de chronisch zieken.
Een groot aantal van deze
mensen heeft vaak voor de
rest van zijn leven genees
middelen nodig en zal zijn
besteedbaar inkomen met
2,50 per geneesmiddel zien
dalen met een maximum van
125 per jaar. Patiënten zul
len er bij hun artsen op aan
dringen de geneesmiddelen
in grotere hoeveelheden voor
te schrijven. Dit houdt in dat
bij een verandering van ge
neesmiddel of bij een ver
keerde reactie op een
"nieuw" geneesmiddel een
grotere hoeveelheid medicij
nen vernietigd zal moeten
worden.
Patiënten die i.v.m. mogelijk
misbruik kleinere hoeveelhe
den geneesmiddelen kregen
voorgeschreven zullen hier-
voor dus extra moeten gaan
betalen. Bovendien is het
i.v.m. zelfmoordrisico's niet
verstandig om mensen grote
hoeveelheden geneesmidde
len in huis te laten hebben.
Men dient zich ervan bewust te
zijn dat de aandacht in de
apotheek en bij de arts ge
concentreerd dient te zijn op
de patiënt en niet op allerlei
in Den Haag ontworpen re
geltjes.
De noodzaak tot besparing is
echter aanwezig, ook binnen
de sector van de volksge
zondheid. Met het tekort, dat
bij de ziekenfondsen reeds in
door
M. F. J. Broekhoff
de miljarden loopt zal ook de
ze sector bij de bezuinigingen
zijn steentje moeten bijdra
gen. Over de wijze waarop,
valt echter nog te discussië
ren.
De eigen bijdrage geldt voor
mensen met een inkomen be
neden de ziekenfondsgrens.
De nieuwe maatregel is inge
voerd zonder dat een even
tuele besparing van de eerste
maatregel is bestudeerd en
de te verwachten besparing
slechts op een verwachtings
patroon berust. Men dient
zich af te vragen of er geen
alternatieve besparingsmo
gelijkheden zijn.
Zonder me al te zeer op ander
mans terrein te begeven of
een oordeel uit te spreken,
dient men zich te realiseren
dat:
- de pil over het algemeen aan
gezonde vrouwen wordt
voorgeschreven en het zie
kenfonds ongeveer vijftig
miljoen per jaar kost,
- de ligprijs per ziekenhuis va
rieert van 300 tot 600 gulden
per ligdag,
- door een verhoging van de
ZF-premie de lasten over ge
zonde èn zieke mensen wor
den verdeeld,
- een verhoging van de inko
mensgrens waarop men ver
plicht bij het ziekenfonds is
verzekerd in elk geval niet de
zwaksten in de samenleving
zal treffen,
- dat men reeds verzekerd is
van een totaal pakket bij
deeltijdarbeid (bijvoorbeeld
een dag per week) en de ge
boden zekerheid in zo'n geval
in geen verhouding staat tot
de betaalde premie.
Ik realiseer me dat met het
doen van deze uitspraken een
aantal groepen zal opstaan
om voor hun eigen belangen
op te komen. Zij zullen ver
tellen waarom bezuinigen
binnen hun sector onmoge
lijk is of kostenverhogend zal
werken. Met het invoeren
van de eigen bijdrage is men
er echter van verzekerd dat
het accent van deze lasten
verzwaring komt te liggen by
de chronisch zieken en be
jaarden. Men zou dus kunnen
spreken van een extra ziekte
belasting.
Het jongste voorstel van Sow-
jet-leider Andropov voor de
onderhandelingen over wa
penbeheersing is met name
in Engeland al afgedaan als
een gebaar voor de publieke
opinie. Het Westen moet bij
de onderhandelingen in Ge-
nève over de beperking van
middellange-afstandswapens
met kernladingen inderdaad
niet alleen rekening houden
met de opstelling van de
Sowjet-Unie maar ook met
weerstand onder de bevol
king van Europa en Amerika
tegen de voortgaande wapen
wedloop, vooral op het ge
bied van de kernbewape
ning; een weerstand die voor
al stem krijgt door de vredes
bewegingen.
Hoe gaat deze weerstand zich
in 1983 uiten? In september
1982 hebben vredesorganisa
ties uit vijftien Europese lan
den en uit Amerika en Cana
da in Parys gesproken over
de internationale afstemming
van acties tegen de moderni
sering van kernwapens.
Daarbij is overeengekomen
dat in het najaar van 1983
over heel Europa acties zul
len worden georganiseerd,
o.a. demonstraties en werk
onderbrekingen, die moeten
uitlopen op massale betogin
gen. En op dezelfde dag dat
in Europa de grootste de
monstraties plaatsvinden,
proberen Amerika en Canada
demonstraties te organiseren
bijvoorbeeld bij fabrieken
die kruisraketten produce
ren
Voor wat betreft de doelstelling
van deze acties hebben de
vredesorganisaties een zeke
re taakverdeling bereikt. De
landen in Zuid-Europa zullen
hun acties concentreren op
een kernwapenvry Middel-
landse-Zeegebied. In België,
Nederland, West-Duitsland
en Engeland richt het verzet
zich tegen de plaatsing van
nieuwe middellange-af
standswapens. De Scandina
vische landen zullen acties
ondernemen tegen financiële
deelname aan het kernwa-
Naast deze gecoördineerde ac
tiviteiten ontwikkelen de vre
desorganisaties ook pro
gramma's die een meer natio
naal karakter hebben. In En
geland is nu al het CND
(Campaign for Nuclear Disar
mament) erg actief. Deze or
ganisatie overkoepelt een
groot aantal vredesgroepen.
Zij is de laatste tijd sterk ge
groeid, vooral onder invloed
van het besluit van de Britse
regering om kruisraketten op
Brits grondgebied te statio
neren en de Polaris-raket
(voor onderzeeboten) te ver
vangen door de Amerikaanse
Trident-raket.
Tijdens een congres vorige
maand heeft het CND beslo
ten ook geweldloze acties toe
te passen om zijn doelstellin
gen te bereiken. Het denkt
daarbij aan o.a. wegblokka
des en het weigeren belasting
te betalen. De eerste actie
heeft inmiddels op 12 en 13
december plaatsgehad by
de militaire basis Greenham
Common, een mogelijke op
stellingsplaats voor kruisra
ketten. Dat al zo vroeg met
acties wordt begonnen, komt
omdat het CND maar weinig
tyd meer heeft. De eerste ra
ketten worden al eind 1983 in
Engeland verwacht
De vredesbeweging in Neder
land (vooral het Interkerke
lijk Vredesberaad) stelt zich
terughoudender op. Zij heeft
ook meer tyd. Zoals de zaken
zich nu laten aanzien, zullen
de eerste kruisraketten niet
voor 1986 in ons land aanko
men. De vredesbeweging zal
1983 vooral gebruiken om de
politieke besluitvorming te
beinvloeden door kleinscha
lige activiteiten en door de
versterking van de contacten
met politieke partijen (Partij
van de Arbeid, CDA), de vak
beweging, de kerken en de
publiciteitsmedia. Als moge
lijke plaats voor de in het na
jaar te houden massademon
stratie wordt aan Den Haag
gedacht.
De onderhandelingen in Genè-
ve over de kernwapensyste
men voor middellange af
stand worden ook beïnvloed
door de ontwikkelingen op
het gebied van de strategi
sche kernbewapening; de
kernwapensystemen met een
intercontinentaal bereik
(landraketten, raketten aan
boord van onderzeeboten en
door
M.H. von Meyenfeldt
vliegtuigen). De plannen van
de huidige Amerikaanse re
gering voor de komende ja
ren voorzien in de opstelling
van 100 MX-landraketten, de
produktie van 100 strategi
sche bommenwerpers (B-lb),
de ontwikkeling van een
nieuwe raket voor onderzee
boten (Trident II, D-5) en de
plaatsing van kruisraketten
aan boord van vliegtuigen.
De Sowjet-Unie is bezig met
de produktie van deSS-NX-20-
raket voor onderzeeboten en
de ontwikkeling van een
nieuwe bommenwerper
(Black Jack).
Zowel Amerika als Rusland
voelen zich door deze ont
wikkelingen bedreigd. Het
gaat hier immers om syste
men die uitermate geschikt
zijn om te worden gebruikt
tegen militaire doelen zoals
strategische raketten die op
het land staan opgesteld. De
ze dreiging zal in de tweede
helft van de jaren '80, wan
neer de nieuwe middellange
systemen in de organisatie
zijn opgenomen, vooral voor
de Sowjet-Unie een groot
probleem vormen. Immers
Rusland heeft by de organi
satie van zijn strategische
atomair potentieel meer de
nadruk op landraketten ge
legd dan Amerika. Meer dan
70 procent van alle Russische
kernkoppen (kernladingen)
wordt door landraketten
getransporteerd (Amerika
minder dan 25 procent). Rus
land kan op deze dreiging
reageren door onder meer:
het stationeren van wapen
systemen in de ruimte die in
staat zijn binnenkomende ra
ketten te vernietigen en-of
uitbreiding van zyn kemwa-
penpotentieel aan boord van
minder kwetsbare onderzee
boten of vliegtuigen.
De zorg in beide landen over de
ontwikkelingen op strate
gisch gebied geldt niet alleen
de militaire dreiging. De
voortgaande wapenwedloop
drukt, zeker nu wij in een tijd
van economische teruggang
leven, als een zware last op de
schouders van de volken van
Oost en West. Het is niet zon
der reden dat steeds meer
mensen zich afvragen wie als
eerste onder deze druk zal be
zwijken. Het verzet waarop
de plannen van de Ameri
kaanse regering nu in het
parlementstuiten zijn teke
nend voor deze problema
tiek.
Hoe de weerstand tegen en de
dreiging van de voortgaande
wapenwedloop op kernwa-
pengebied de onderhandelin
gen in Genève over de beper
king van kernwapensyste
men voor middellange-af-
stand zullen beinvloeden, is
nu moeilijk te zeggen. Druk
en dreiging zijn niet de beste
middelen om aan de onder
handelingstafel blijvende re
sultaten te bereiken. Toch
sluit ik de mogelijkheid van
een voor beide partijen aan
vaardbaar compromis niet
uit; een compromis dat de
weerstand in Europa en
Amerika tegen het huidige
beleid vermindert en de weg
vrijmaakt voor volgende
stappen om het bewape-
ningspotentieel te beperken.
Beide partijen hebben een
dergelijk compromis ook no
dig om intern (vooral op eco
nomisch en sociaal gebied)
orde op zaken te kunnen stel
len. Ik weet dat nu nog maar
weinig in de richting van een
dergelijk compromis in Ge
nève wijst. Van westerse kant
is negatief gereageerd op het
laatste voorstel van de Sow
jet-Unie. Maar dat wil niet
zeggen dat daarmee ook het
laatste woord er over is ge
zegd. Interessant is dat het
voorstel dat Andropov on
langs bekend maakte een reë-
vermindering van aantallen
wapens inhoudt, net als het
eerdere Amerikaanse voor
stel, de zogenaamde nul-op
tie. De vredesbewegingen
zullen daar niet zonder meer
aan voorbij willen gaan.Maar
het duurt nog een jaar voor
dat de eerste raketten naar
West- en Zuid-Europa komen
en in een jaar kan veel gebeu
ren.
Generaal-majoor b.d. M.H.
von Meyenfeldt was gouver
neur van de Koninklijke Mili
taire Academie.
Ofschoon het ondoenlijk is om in
een rubriek van het Leidsch
Dagblad eindeloos te discussië
ren, is het mij een behoefte nog
éénmaal in te gaan op het schrij
ven van de heer Kromhout
(Leidsch Dagblad van 22 decem
ber). Allereerst dit: De heer
Kromhout put zich uit in het zoe
ken naar aforismen en oneindig
erger, hij gebruikt een bizarre
terminologie, welke ronduit be
ledigend is. Wat is het geval? Wel
beschouwd zou ik kunnen beho
ren tot een groepering van "semi-
intellectuele masochisten".
"Masochisme veronderstelt toch
behept te zijn met een seksuele
afwijking, gepaard gaande met
lustgevoelens bij het ondergaan
of aanschouwen van pijnigin
gen? Uit welke mijner woorden
leidt hij af dat ik daartoe mogelij
kerwijs, zou behoren, het S.J.M",
namelyk?
Deze aantijging zal me wel nooit
duidelijk worden, vast staat
evenwel dat een dergelijke, bi
zarre uitspraak nooit ontsproten
kan zijn uit een gezonde geest.
Albert Einstein in zijn boek
„mein Weltbeis": wie met plezier
op de maat van de muziek in de
rij kan lopen, is voor mij reeds
verachtelijk; hij heeft slechts bij
vergissing zijn hersens gekregen
en had kunnen volstaan met zijn
ruggemerg".
En verder: "Heldenmoed op com
mando doelloos geweld en het
misselijke gevaderland, ik haat
ze vurig. Ik heb toch altijd nog
zoveel geloof in de mensheid dat
naar mijn mening dit spook
reeds lang verdwenen zou zijn,
als niet de gezonde zin der volke
ren systematisch werd ver
knoeid door zakelijk en politiek
belanghebbenden die de school
en de pers als middelen daartoe
bezigen".
Was deze nobele kosmopoliet, deze
fijnzinnige geleerde, ook behept
met het S.J.M. of in beschaafde
zin, besmet bijvoorbeeld
met het virus „Germanitis"? Hoe
ik er kans toe gaf, Israël in mijn
betoog te betrekken? Wel: dood-
simpel! In een der rapporten van
Pax Christi is de conclusie ge
trokken dat de VS en Israël zich
bezondigen door wapen-leveran
ties aan de meeste extreme dicta
tors van Zuid-Amerika. Myn
conclusie: niet de Stam Juda
doch de daarvan afgewekenen,
de wapen leveranties o.a. zyn in
staat van beschuldiging gesteld.
Last, but not least: Afghanistan!
Toen de Afghaanse bevolking
Amin ten val bracht i, ging in
december '78 Rusland een ver
drag van bijstand aan met de
nieuwe regering van Afghanis
tan. Deze regering voelde zich
bedreigd - waarom dat leest u
verderop - en vroeg rond de jaar
wisseling '79 - '80 Rusland hulp.
Prompt daarop volgde de ge
wraakte „inval", stampij allerwe
gen!
Dubieuze berichten, veelal begin
nend met: „naar verluidt" - „uit
betrouwbare bron" etc, over
stelpten de nieuwe media. De
man in de straat zag door het
enorme aantal bomen het bos
niet meer en nam maar aan dat
het „allemaal wel zo zou zijn".
Wat is waar en wat niet? Op 7 ja
nuari '80 berichtte de Volkskrant
dat de V.S., naar het oordeel van
India, helemaal niet zo onschul
dig zijn als zij zich by monde van
Carter voordoen. Volgens dit be
richt heeft Amerika al jaren ge
probeerd vaste voet in Afghanis
tan te krijgen. Alleen de Sowjet-
Unie is de Amerikanen een
stap voor geweest. In het Ameri
kaanse tijdschrift „Counter Spy"
(no: 1 1980), vindt men één uit
voerig bericht over voorbereidin
gen voor een invasie in Afghanis
tan, waarin met Lorton - chef van
de Afghaanse sectie in het State-
departement, de hoofdrol speelt,
alsmede twee Afghanen vanfwie
er een de Amerikaanse nationali
teit bezit.
De andere verklaarde volgens de
New York Times van 16-4-'79,
dat de Contrarevolutionairen die
in Pakistan verblijven, toen
reeds, over een leger van 16.000
man beschikten. „Counter Spy"
constateert dat geen twijfel kan
"bestaan dat de Afghaanse kam
pen in Pakistan in werkelijkheid
Centra van de Contrarevolutio
nairen en van militaire opleiding
zijn.
De Neue Zürcher Zeitung" van 15
januari "80 vermeldde: „dat er
een groots opgezet plan voor een
invasie in Afghanistan heeft be
staan (gepland voor januari '80).
Het „grote plan" hield o.a. in dat
Afghaanse rebellen vanuit Pakis
taanse kampen zouden worden
afgezet om aan het communis
tisch regime een einde "te ma
ken".
Meerdere gegevens staan tot mijn
beschikking, doch ik moet eindi
gen; het wordt te lang!
U. Hollebeek
G. de la Courtstraat 48
2313 BW Leiden
Ik heb al een tijdje de "bijdragen"
van de heer Kromhout gevolgd
en ik word er langzamerhand
kotsmisselijk van. In zijn denk
trant is ieder die bezwaar heeft
tegen uitbreiding van de wester
se bewapening, of ieder die het
vijandbeeld wat wil afzwakken,
vast wel een fan van de Russen.
Hij haalt dan uit de la z'n plak
boek waarin hij alle slechtigheid
van de Sowjet-Unie verzamelt en
lepelt de ene gruwel na de ander
op.
Een vlijtig baasje, zo ken ik er nog
wel een paar, maar daar ging de
discussie niet over. Ik weet niet
hoe jong meneer Kromhout is,
maar in de jaren 50 en 60 kreeg ik
nog met de paplepel ingegoten
hoe gevaarlijk en agressief het
communistische China wel was:
als we ons niet bewapenden, zou
den we ooit door gele horden
worden overspoeld. Een hele
boel mensen waren daar echt
bang voor. Maar ziet: het duo Ni-
xon-Kissinger ontdekte dat Chi
na echt bestaat, en binnen de
kortste keren mochten we China
een bevriend land noemen. Toch
is China nog steeds communis
tisch, en niet vredelievender dan
de Sowjet-Unie of de V.S.
Als iemand dat wil kan hij van
haast elk land, ook Nederland,
plakboeken vol met gruwelen
aanleggen. In Rusland lopen er
vast ontelbare Kromhoutsky's
rond die niet uitgepraat raken
over ónze misdadigheid. Je kunt
wel alles slecht vinden wat de
Russen doen, en alles van de
Amerikanen goedpraten, of om
gekeerd, maar dan gedraag je je
niet volwassener dan de gemid
delde voetbalfan.
Waar het om gaat is, dat de Ameri
kanen en de Russen allebei op
houden de wereldvrede te be
dreigen. Dat ze nuchter, zakelyk
en vooral verstandig met elkaar
gaan praten. Dat ze hun bewape
ning bevriezen en vervolgens
verminderen.
Dat ze vriendschap sluiten, zoals
de Amerikanen en de Chinezen,
is vast wel te veel gevraagd. Want
wat moeten de wapenfabrikan
ten, en alle grote en kleine milita
risten, als er geen vijand meer
zou zijn?
A.V. Zimmermann
Nieuwe Rijn lila
Leiden
(Discussie gesloten - red.)
Meningen op deze
pagina »jn voor
rekening van de
auteurs
ADVERTENTIE
Groene Betaalcheques en de Groene Betaalpas.
Gegarandeerd tot f 100,-j>er cheque. Zonder kosten
verknjgbaar bij alle banken en spaarbanken van Nederland.
