Top Reagan met Hoessein zinvol fctctó Water stijgt Fransen opnieuw tot de lippen Libanon: overleg en beschietingen Stopzetten hulp treft Suriname zwaar C Argentijnen binnen jaar naar stembus Voortgang vredesoverleg Midden-Oosten Andropov naar Polen Papoea's in Nood VRIJDAG 24 DECEMBER 1982 Sowjet-diplomaten uit Zweden gezet STOCKHOLM (UPI/Reuter) - Zweden heeft besloten twee Sowjet-diplomaten uit te wijzen wegens activiteiten die onver enigbaar zijn met hun diploma tieke status. Het Zweedse minis terie van buitenlandse zaken maakte dit gisteren bekend. Het betreft Joeri Averine, consul in de Westelijke Zweedse stad Go- tenburg, en Piotr Skirokij, assis tent militaire attaché van de Sowjet-ambassade in Stock holm. De Russische ambassadeur, Boris Pankin, werd op het Zweedse ministerie van buitenlandse za ken ontboden. Daar werd hem te verstaan gegeven dat de twee di plomaten zo snel mogelijk het land moeten verlaten De pers meldde dat de diplomaten geprobeerd hebben inlichtingen te verzamelen over ondernemin gen die betrokken zijn bij de pro- duktie van militaire apparatuur Buitenland PARIJS - Duizenden en nog eens duizenden Fransen vieren het kerstfeest zonder licht, verwar ming en water. Hoewel de Fran se ingenieurs van waterstaat van zichzelf vinden dat ze tot de bes te ter wereld behoren, hebben ze tot nog toe nooit kunnen verhin- door Rudolph Bakker deren dat iedere winter als het regent de rivieren in het hele land meteen buiten hun oevers treden, wegen overstroomd ra ken en hele dorpen in een dof isolement verzinken. Ook dit jaar heeft het ongewilde waterballet al een dode geëist en heel wat energie, tijd en ellende gekost. Tot degenen die als eer ste van het water overlast onder vinden. behoren de Parijse auto mobilisten, zodra de Seine-kade onder water loopt. Meteen wordt dan het totale Parijse verkeer tot een kluwen, waaruit de Frans man zich denkt te kunnen red- den door op zijn claxon te druk ken. Na de hoofdstad zijn het de buiten wijken en de slaapsteden ten westen van Parijs, die onder lo pen, waarbij de brandweerlieden ouderwetse loopplanken uitleg gen en oude dames, bepakt en bezakt, zwiepend boven het ijs koude water, gillen slaken. Het wordt ernstiger als het water de huizen binnendringt en de ke tels van de centrale verwarming bereikt. Vorig jaar werd beweerd dat de gigantische overstroming van toen „maar één keer in de ze ven jaar" voorkwam. Ondanks dat is ze, nauwelijks een jaar la ter, in al haar kille omvang, weer present. De wanhoopstoestand rond de Sei ne is een typisch voorbeeld van grandioze miscalculatie en on verschilligheid. De door de staat aanbestede waterreservoirs ko men niet van de grond, de nood zakelijke uiterwaarden worden volgebouwd met sociale woning wetwoningen, en sinds de Fran se boeren enige jaren geleden ook de drainage hebben uitge vonden, lozen ze nu al hun regen water op in de Seine vloeiende rivieren, zonder dat men erover heeft nagedacht de capaciteit van de Seine zelf te vergroten. Werkelijk ernstig is traditioneel rond Kerstmis de toestand aan de westkust, zoals rond de rivie rarm de Gironde, en in de Cha- rente-Maritime, iets noordelijker daarvan. Een historische stad als Poitiers is sinds afgelopen dins dag geheel van de buitenwereld afgesloten door de overstromin gen, alsof ze net als eens onze ei gen Leidenaren, een aanval vre zen van de Spanjaarden. In de Charente is geen drinkwater meer, de telefoon - in Frankrijk zijn volgens oud gebruik de dra den geheel boven de grond aan vooroorlogse palen gemonteerd - heeft de geest gegeven en ieder een zit er zonder verwarming. Niet alleen kan men in de Cha rente geen kerstinkopen doen, maar als men het al gedaan zou hebben, zijn er geen middelen om de kerstgans te braden. Intussen is ook de in de zomer zo lome Loire in actie gekomen Als dat gebeurt, is er echt reden tot zorg. en het is dan ook hier dat het leger in staat van paraatheid gebracht is om huizen en dorpen te evacueren. Nederlanders die op kerstavond nog van plan zouden zijn naar „La douce France" ,af te reizen, dienen te weten dat de histori sche Route National 6 (Paris- Lyon) in de provincies Saone et Loire is ondergelopen In de Co te-d'Or is de Route National 5 (Dijon-Genève) onbruikbaar door wateroverlast. De autoroutes daarentegen zijn over geheel Frankrijk volledig berijdbaar. En op de trajecten waar ze nog de enige verbinding vormen (zoals in de Bourgogne) hoeft de automobilist geen „péa- ge" te betalen. De Franse technici weten welis waar nog niet hoe ze het water moeten beheersen, zij hebben wel laten weten dat de komende 48 uur overal het peil nog zal stij gen. En in zulke jobstijdingen hebben ze meestal gelijk WASHINGTON - Koning Hoessein van Jordanië wil nog niet beginnen aan rechtstreekse onderhandelingen met Israël en Egypte over een oplossing voor het Palestijnse pro bleem. Bij zijn vertrek uit de VS echter en na een tweede lang gesprek met de Ameri kaanse president Reagan, verklaarden beide staatshoofden gisteren dat vooruitgang was geboekt. Hoessein zou wel bereid zijn direct met Israèl te gaan praten, maar volgens een hooggeplaatste Amerikaanse functionaris zijn zulke onderhandelingen on denkbaar zolang Israël doorgaat zijn nederzettingen op de bezette westelijke Jordaanoever uit te breiden. Reagan zei, dat vredesbesprekin gen „binnen ons bereik" zouden kunnen liggen, hoewel op vrede in het Midden-Oosten niet op korte termijn mag worden gere kend. „Veel werk moet nog wor den verzet", aldus de president, „en de weg die voor ons ligt is iastig. Het is evenwel de goede weg en ik blijf optimistisch dat directe onderhandelingen over een rechtvaardige oplossing van het Palestijnse vraagstuk in de context van een waarachtige en door Henk Kolb Zweepslagen Een plaatselijke rechtbank in de noordwestelijke stamge bieden van Pakistan heeft een ongehuwde moeder we gens haar zwangerschap ver oordeeld tot twee jaar gevan genisstraf en honderd zweep slagen, zo hebben Pakistaan se dagbladen bericht. Het meisje, Jehan Mena, zal in het openbaar worden afge ranseld nadat het kind ter wereld is gebracht. De man die van het vaderschap wordt verdacht ging vrijuit omdat de rechtbank zijn schuld niet bewezen achtte. Olifantensterfte Het aantal olifanten in Birma daalt schrikbarend, zo blijkt uit een rapport van het We- reldnatuurfonds dat in New Delhi is gepubliceerd. De ille gale jacht, ondoelmatige vangstmethoden en het ver minderen van het aantal ge boorten van olifanten in ge vangenschap verklaren deze daling. Er zijn 3.000 tot 6.000 olifanten in Birma op de 354.000 in het zuiden van Azië. Elk jaar worden er ca. 100 gevangen die daarna worden gebruikt voor het vervoeren van hout. Volgens het rapport sterft 60 procent van de olifanten in gevangenschap tegen 10 pro cent voor de Tweede Wereld oorlog. Executie uitgesteld De voor kerstavond vastgestel de terechtstelling van de Amerikaan Fred Davis is door een rechter in Georgia uitgesteld. De 23-jarige man zou wegens moord op de elektrische stoel moeten wor den geëxecuteerd. Hij was dinsdag al overgebracht naar de dodencel in de gevangenis van Atlanta. De verdedigers van Davis hebben beroep te gen de executie aangetekend met het argument dat er fou ten tijdens het proces zijn ge maakt. Ze willen andere in stanties inschakelen als de fe derale autoriteiten in januari een nieuwe datum voor de executie aanwijzen. Rood licht uit De rode lichten in de rosse buurt van Athene zullen bin nenkort worden gedoofd als niet snel een oplossing wordt gevonden voor het conflict van de Atheense elektrici teitsmaatschappij en 370 prostituees over een reusach tige verhoging van de stroomtarieven. "We zijn niet van plan de tarie ven te betalen die men ons nu plotseling in rekening brengt cn gaan desnoods bij kaars licht met ons werk door. Dat is trouwens veel romanti scher", liet een woordvoerd- ster van de prostituees we ten. blijvende vrede binnen ons be reik liggen". Volgens Hoessein is zijn reis „heel succesvol" geweest en begrijpen Reagan en hij eikaars standpun ten nu beter dan ooit in het verle den. Terug in het Midden-Oos ten, aldus de koning, zal hij in nauw contact blijven met andere Arabische leiders over de Ameri kaanse vredesplannen. Volgens een Amerikaanse zegsman zal Hoessein binnen enkele weken andere Arabische staten consul teren. Waarschijnlijk treedt hij daarna wederom met Reagan in contact. Hoessein heeft in de Amerikaanse hoofdstad ook overleg gepleegd met het Pentagon en de Ameri kaanse chefs van staven. De VS willen hem vooralsnog niet de moderne F-16 gevechtsvliegtui gen leveren, die hij graag zou hebben. Ook na Hoesseins be zoek zijn de VS daarbij gebleven, hoewel zij hem in ruil voor mede werking aan Reagans vredes plannen wel moderner bewape ning in het vooruitzicht hebben gesteld. De enthousiaste verklaringen, bij Hoesseins vertrek, onderstrepen dat met het welslagen daarvan Reagans vredesinitiatief van 1 september 1982 voorlopig is ge red van een roemloze ondergang. Eerder op donderdag heeft Rea gan gezegd dat ook grote voort gang is gemaakt bij de bespre kingen over de terugtrekking van de Israëlische, Syrische en Palestijnse strijdkrachten uit Li banon. In zijn visie is dat de eer ste stap die op weg naar vrede moet worden gezet. i Leszno in de rij voor pakjt Westerse voedselzendingen bij hun BUENOS AIRES (AFP/UPI) De „Vandaag steunt niemand ons BEIROET (Reuter/UPI) - Ver scheidene mensen zijn gisteren gewond en gedood in een berg dorp bij Beiroet bij gevechten tussen rivaliserende groepen. Dit heeft de Libanese staatsradio ge meld. De Libanese delegatie die zal deelnemen aan de onderhan delingen met Israël over het te rugtrekken van de Israëlische troepen uit Libanon is bijeenge komen in Baabda, ten oosten van Beiroet om "procedurele kwes ties" te beperken. Twee afgezan ten van de Libanese president Amin Gemayel hebben woens dag en gisteren in Tunis gesprek ken gevoerd met Yasser Arafat, de leider van de Palestijnse be vrijdingsorganisatie PLO. In het gebied ten zuidoosten van Beiroet vonden gisteren op nieuw beschietingen plaats tus sen de rechtse christelijke "Liba nese strijdkrachten" en leden van de progressieve socialisti sche partij van Walid Joumblatt nadat vijf Falangisten de dood vonden bij een granaataanval op hun jeep. Een Israëlische militai re woordvoerder in de buurt van Beiroet zei dat één persoon werd gedood en een andere werd ge wond door het gewapende tref fen gisteren. Israëlische troepen in het gebied kwamen niet tus senbeide, zo voegde hij er aan toe. De radio van de christelijke Falan gisten meldde dat de socialisti sche Druzen een rechtse politie post aanvielen. Het radiostation van de linkse Mourabitoun-be- weging zei dat een voertuig van de rechtse krachten onder vuur kwam. Beide stations berichtten dat er drie gewonden vielen. Argentijnse president, Reynaldo Bignone, heeft gisteren aange kondigd dat er voor 6 november volgend jaar algemene, provin ciale en gemeenteraadsverkie zingen zullen worden gehouden. Daarmee komt dan een einde aan bijna acht jaar militaire dic tatuur in Argentinië. Bignone vertelde dit in een einde- jaarsrede tot de ministers van de regering en andere hoge functio narissen in het presidentiële pa leis Casa Rosada. Hij zei dat een nauwkeurig tijdschema voor de verkiezingen in februari bekend gemaakt zal worden. „Er moeten eerst nog enige consultaties plaatshebben met de politieke partijen", zo zei de president. De aankondiging viel samen met een officiële bevestiging van de mogelijkheid van een staats greep in Argentinië. Een onder werp waarover al sinds juli ge ruchten de ronde doen. Deze bevestiging kwam van een woordvoerder van het leger, de minister van binnenlandse zaken en de opperbevelhebber van de luchtmacht. Volgens waarne mers moet dit gezien worden als een duidelijke waarschuwing van de militaire autoriteiten aan de oppositie op een moment dat Argentinië zich in een politieke, sociale en economische impasse bevindt. meer, zelfs de honden niet", zei een woordvoerder van het le ger na afloop van „de mars voor de democratie", die op 16 decem ber werd georganiseerd door de politieke partijen. Het militaire regime wordt al enige tijd geconfronteerd met enkele netelige kwesties, zoals over de „vermisten", de algemene sta king en de onderdrukking. De militaire heersers staan volgens waarnemers bloot aan toene mende kritiek van de Argentij nen, zowel op het terrein van de economische toestand van het land als de kwestie van de men senrechten. MOSKOU (AFP) - De secreta ris-generaal van de commu nistische partij van de Sow- jet-Unie, Joen Andropov, zal een bezoek brengen aan Po len. Hy aanvaardde "met dankbaarheid" een uitnodi ging daartoe van de Poolse partijleider Wojciech Jaru- zelski, aldus meldde gisteren het officiële Russische Pers bureau Tass. Wanneer het bezoek zal plaats vinden werd niet bekendge maakt. Tydens het onderhoud dat Ja- ruzelski gisteren had met Andropov dankte de Poolse leider de Sowjet-Unie voor haar "broederlijke hulp". Andropov bevestigde van zijn kant de "onwrikbare soli dariteit" van zijn land met Polen, zo berichtte Tass. Surinamers mogen naar kerk PARAMARIBO (ANP) - Het mili tair gezag in Suriname heeft de avondklok van vrijdag op zater dag verschoven van 7 uur 's avonds naar 2 uur in de nacht. Dit is gisteravond bekendge maakt op de Surinaamse televi sie. De bevolking moet zich tus sen 2 en 4 uur 's ochtends wel houden aan et uitgaansverbod. Onder de bevolking leefde veel on vrede over de avondklok tijdens de kerstdagen, omdat met Kerst- DEN HAAG - De Surinaamse machthebbers beginnen langza merhand te beseffen wat de ge volgen zullen zijn van een lang durige opdroging van de Neder landse ontwikkelingshulp. Be halve het stilleggen van een hon derdtal projekten, zijn er ook be langrijke neveneffecten, die des astreus kunnen uitwerken op de hele Surinaamse economie. Aan leiding voor de Nederlandse re geringsmaatregel vormde de executie van vijftien vooraan staande Surinamers door het mi litaire bewind van Desi Bouter- Een week geleden kondigde bevel hebber Desi Bouterse nog vol goede moed op de televisie aan dat hij „de hele wereld zal afrei zen om dat geld bij elkaar te sprokkelen". Maar uit de scha mele reacties die nu van officiële zijde in Paramaribo zijn te krij gen, valt op te maken dat de klap zeer hard is aangekomen. De geheimzinnigheid rond het be zoek van de Surinaamse vak bondsleider Fred Derby aan ons land wijst erop dat er een paniek stemming aan het ontstaan is bij de Surinaamse autoriteiten. Dér by zou in ons land de officiële le zing over de dood van de Vijftien oppositieleiders („op de vlucht neergeschoten") moeten bevesti gen Het feit alleen al dat zijn familie nog in Suriname verblijft, bete kent dat aan eventuele verklarin gen van Derby in Nederland wei nig waarde kan worden toege kend. De woordvoerder van het ministerie van buitenlandse za ken sloot gisteren desgevraagd niet uit dat een gesprek met Der by zou plaatsvinden, als daartoe een verzoek zou binnenkomen. Maar het is zo goed als uitgeslo ten dat de Nederlandse regering op andere gedachten gebracht zal kunnen worden over wat zich in de nacht van 8 december in of bij fort Zeelandia heeft afge speeld. Het bezoek van Derby, dat volgens ingewijden in opdracht van Bou terse zélf plaatsvindt, lijkt een krampachtige poging Nederland op het besluit tot opschorting van de hulp terug te laten ko men. Zo ook de op hoge toon ge stelde nota's van de Surinaamse regering over de opschorting van de uitvoering van het verdrag uit 1975, waarbij Nederland aan Su riname 2,7 miljard gulden ont wikkelingshulp toezegde voor een periode van tien tot vyftien jaar. Mogelijk zijn de Surinaamse mach thebbers ervan uitgegaan dat Ne derland het niet zo hard zou spe len. Bij eerdere gelegenheden, zoals de standrechtelijke execu tie (na de mislukte tegencoup) van sergeant Hawker in maart van dit jaar, heeft Nederland wel iswaar geprotesteerd, maar nooit met het zwaard van de ontwikke linghulp gezwaaid Uit alles valt op te maken, dat Ne derland dit keer ongekend vast beraden is om pas weer geld te gaan overmaken aan Paramari bo, wanneer er werkelijk iets ver anderd is in Suriname. Zo zei mi nister van ontwikkelingssamen werking mevrouw Schoo tegen over ons dat het „buitengewoon onwaarschijnlijk" is dat dit kan gebeuren zolang Bouterse nog aan de macht is. Hoe sterk zijn nu de gevolgen van de Nederlandse maatregelen? De door Ruud Kreutzer Amsterdamse rinaamse afkomst, drs. Henk Chin, in de jaren zestig onderdi recteur van het Surinaamse plan bureau, spreekt van „rampzalige gevolgen" voor met name de werkgelegenheid. „Als dit door zet zal de economie van Surina me in een sterke neerwaartse spi raal komen". Volgens Chin, die doceert aan het Ismog (instituut voor ontwikke lingseconomie van de Universi teit van Amsterdam), komen naast de 6000 mensen die direct hun werk zullen verliezen bij stopzetting van de ontwikke lingsprojecten „nog eens hetzelf de aantal mensen indirect zonder werk te zitten" Dat leidt grofweg tot een verdubbeling van de werkloosheid, die toch al enorm hoog is in Suriname. Door he wegvallen van koopkracht worden de handels- en diensten sector eveneens zwaar getroffen. Het aantal orders voor Suri naamse bedrijfjes, die vaak voor honderd procent afhankelijk zijn van ontwikkelingsprojecten, zal dramatisch afnemen. Ook zullen de inkomensverschil len in Suriname verder toene men, omdat de werknemers in de buitenlandse bedrijven (voor al de bauxietondernemingen Su- ralco en Alcoa) toch al aanzien lijk beter verdienen en van de jongste Nederlandse maatrege len weinig, last zullen ondervin den. Gevoegd by het grote ver lies aan koopkracht zal dit grote sociale spanningen teweeg bren gen in Suriname, zo verwacht Chin. Volgens econoom Chin kan Suri name in principe nog wel over deze klap heenkomen, maar dan alleen met actieve steun van de hele bevolking. Die moet bereid zijn om op een veel lager mvo t'- gaan leven. Een open vraag is hier hoever de machthebbers willen gaan met hun repressie, aldus Chin. Wanneer de Suri naamse autoriteiten zouden be sluiten tot het monetair finanne ren van de verminderde op brengsten (bydrukken van bank biljetten), dan kryg je „Latyns Amerikaanse toestanden" op het gebied van de inflatie De kredietwaardigheid van Suri name is in één klap sterk geredu ceerd. waardoor het erg moeilijk zal zyn alternatieve financiering te vinden voor de vele projecten Het gaat dan ook nog veelal om niet-produktieve investeringen, in de sociale sector of de infra structuur, waarvoor commercië le kredieten altyd monl: k krijgen zyn, aldus Chin. Ook de positie van de Surinaamse gul den, die gekoppeld is aan de waarde van de dollar, komt sterk onder druk. Wanneer die koppe ling zou wegvallen is het hek voor de Surinaamse economie helemaal van de dam, omdat de export nauwelyks in waarde zou toenemen (de bauxiet wordt in dollars verhandeld), en de im port wel duurder wordt. Over de termyn waarop al deze cf fectcn voelbaar zouden zyn valt alleen by benadering iets te zeg gen. De schattingen lopen uiteen van enkele weken tot maanden De eerstvolgende overmaking van Nederlands ontwikkelings gelden was gepland voor de tweede helft van januari. Het be treft de overmaking van een be drag van 60 mihoen gulden voor het eerste kwartaal van 1983, bc doeld voor in totaal 58 projecten in Suriname (er zijn naar schat ting 100 projecten in uitvoering) Daaronder zyn een dnetal grote landbouwprojecten, een vuil nisophaal- en verwcrkingsbe dryf, de bouw van scholen en de ontwatering van Paramaribo Sneeuwbericht Hieronder volgt een kort over zicht per land. De vermelde sneeuwhoogten zyn gemid delden in centimeters. Lin kerkolom: lage pistes, rech ter kolom: hoge pistes. Ski-condities De winters portmogelijkheden in het Alpengebied zyn de af gelopen dagen enigszins ver beterd Vooral in de Franse en Zwitserse wintersportge bieden zyn thans goede tot zeer goede mogclykheden. afhankelijk van de hoopte van het skigebied. Dit geldt ook in mindere mate voor Oostenryk, waar vooral op de hoge pistes over het alge meen ruim voldoende sneeuw ligt. In Italié varieren de wintersportmogclykhe den van redelijk tot goed Ook in de gebieden dicht-by- huis zyn nu beperkte winter- sportmogelykheden België In de Ardennen ligt tot circa 10 cm sneeuw en is beperkte langlauf mogelijk. Alpine skiën is echter niet of nauwe lijks mogelijk. Duitsland In de hoger gelegen delen van de Harz en het Sauerland zyn skimogelijkheden. In de Eifel zijn geen wintersportmoge- lykheden Harz 10-15 Sauerland 15-25 Eifel geen mogelijkheden Duitse Alpen 18-45 Frankrijk Savoie-Haute Savoie 35-110 Alpes du Sud 40-130 Oostenrijk Vorarlberg Tirol Salzburgerland Karinthie Zwitserland Berner Oberland Graubuenden Wallis Noord-Italië Zuid-Tirol 15-70 20-80 30-80 15-85 20-40 40-90 45-85 15-130 Weersverwachting voor het Al pengebied geldig tot en met Kerstmis Plaatselijk nog wat sneeuwval, later overwegends droog en zonnige perioden Meest lichte vorst. ADVERTENTIE mis gewoonlijk veel feesten wor den gehouden. Deze zyn de afge lopen dagen echter veelal afge last. zo blijkt uit de talloze adver tenties in Surinames enige toege stane krant "De Ware Tijd" Het militair gezag zegt door de avondklok een keer te verschui ven, iedereen die dat wil in de ge legenheid te stellen de kerkdien sten op kerstnacht by te wonen Deze diensten waren overigens al verschoven naar vanmiddag Geen kréét die naar U overkor Rauwe werkelijkheid die zich een dagelijks levenspatroon h haalt. De Papoea Is In noodt Help de Papoea te overleven. Uw steun Is nodig voor: hulp aan Papoea-vluchte lingen en -gevangenen; onderhoud van gezinnen en weeshuizen; medicijnen en medische In strumenten; school- en studiegelden; Inventariseren en doorge ven van nieuws over de Pa poea's; steun aan het nationaal verzet. De stichting Hulp aan Papoea's In Nood bestaat al 10 jaar. Met uw hulp konden we veel goeds doen. Maar er moet méér gebéuren. Ontzèttend veel meer. Help de Papoea's mee te overleven! Papoeafonds Postgiro 243000 Pozendsei 27 8431 PD Oosterwotde Bank Amro-Oostarwolda Rekening 44 40 72 470 Secretariaat Van Randwi/cklaan 104 3815 MT Amersfoort Telefoon A

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 9