Terug naar de kofferbak
Conny Stuart draagt 'De dader'
AUTO
Audi 100 „auto van het jaar"
~D
/~\llegaar
Fiat vervangt de 127
Nieuwe musical van Annie M. G. Schmidt
DINSDAG 21 DECEMBER 1982
Varia
Samengesteld door Koos Post
De modellen met de zo
genaamde derde en
vijfde deur aan de ach
terkant - die een aantal
jaren het modebeeld in
de autowereld voor een
deel hebben bepaald
zijn op de terugtocht.
De traditionele koffer
bak keert terug.
Voorlopig staan de typen nog
naast elkaar. De Jetta naast
de VW-Golf. De Derby naast
de Polo. De twee mogelijk
heden bij de Mazda 323. De
Renaults met kofferbak
naast de modellen met een
"deur" van achteren.
Nu hebben zich weer twee
merken in dit rijtje gevolgd.
Lancia met de Prisma en
Mitsubishi met de Lancer F.
Lancia Prisma
De vernieuwing van de Lancia-
vloot die is begonnen di
rect na het verschijnen van
de Lancia Delta, die de auto
van het jaar 1980 werd -
heeft voorlopig haar beslag
gekregen met de komende
introductie van de min of
meer nieuwe Lancia Prisma.
Min of meer, omdat deze
Prisma rechtstreeks is afge
leid van de Lancia Delta.
De door Volkswagen begonnen
politiek van eerst een model
met een derde of vijfde deur
en daarna de serie complete
ren met een versie met kof
ferbak heeft school gemaakt.
Ook in Chivasso, een stadje
zo'n veertig kilometer buiten
Turijn, waar de Lancia's wor
den gebouwd.
Zoals men kan weten is Lancia
één van de drie poten van de
Fiat Holding. De verbintenis
Fiat-Lancia vindt men ook te
rug in ons land. Niet zo lang
geleden waren import en ver
koop van beide merken zelfs
nog in één hand: die van Leo
nard Lang.
Maar sinds Fiat het heft hier in
eigen hand heeft genomen
met het op poten zetten van
Fiat Auto Nederland gaat
Lancia gesplitst door het Ne
derlandse leven. Fiat Auto
Nederland importeert de
Lancia's. Een aparte maat
schappij - de Lanim in Via-
nen, die onder leiding van
Saab-man Bas Plesman ge
stalte kreeg - verkoopt ze.
Mitsubishi Lancer F
Lancia Prisma
En daar in Vianen schat men
dat dit jaar kan worden afge
sloten met 1100 Lancia-regi-
straties. Wat zo'n 20 procent
meer is dan vorig jaar. Nadat
de Lancia Prisma in april in
het assortiment zal zijn opge
nomen, verwacht "Vianen"
nog betere resultaten. In feite
rekent men dan op een ver
dubbeling van de omzet.
De troef in dit offensief is dus
de Prisma. Een goed-ogende,
compleet uitgeruste, voor-
wielaangedreven mid
denklasser, die in de wat lu
xueuzere hoek van dit markt
segment thuishoort. Dat past
ook in het beleid van de La
nim, want de met een 1300 cc
motor uitgeruste versie van
de Prisma wordt in Italië ge
laten.
Slechts de edities die 1500 en
1600 cc onder de motorkap
hebben worden naar ons land
gehaald. De prijslijst zal
waarschijnlijk op ongeveer
.27.000 gulden beginnen. Het
wordt dus geen goedkoop
karretje.
Maar wel leuk. In de Toscaanse
heuvels even ten noorden
van Rome heb ik even de ge
legenheid gehad met deze
Prisma die de mensen van
de fabriek zelf "de mooiste
Lancia" noemen te rijden.
Een niet geheel geruisloos kar
retje, maar men went snel
aan de diepe brom. Het laat
zich gemakkelijk sturen, is
comfortabel genoeg en ligt
goed op de weg. De prestaties
zijn ook dik voldoende. Dank
zij de 85 of 105 paardekrach-
ten topsnelheden van tegen
de 170 of 180 kilometer per
Dat moet ook allemaal wel
want deze Prisma wordt de
weg opgestuurd als concur
rent van bijvoorbeeld de Au
di 80 en andere die al hun
vaste stek hebben veroverd.
Lancia hoopt met deze Pris
ma wat terrein terug te kun
nen winnen. "Dat is belang
rijk voor de ontwikkeling van
ons merk", zeggen ze in Chi
vasso.
Mitsubishi Lancer F
Zoals gezegd komen er ook uit
Japan af en toe modellen met
een kofferbak die aanvanke
lijk alleen met een derde of
vijfde deur te krijgen waren.
Zoiets is al eens gebeurd met
de Mazda 323. En nu zien we
ook Mitsubishi's Colt eenzelf
de lot ondergaan.
Overigens ontkent importeur
Hart Nibbrig en Greeve dat
het hier om een Colt-met-kof-
ferbak zou gaan. Deze als
Lancer F op de markt gezette
vierdeurs middenklasser is
volgens het Sassenheimse
bedrijf een totaal nieuw con
cept, dat tussen de Colt en de
RIJ-
IMPRESSIE
De verkiezing van de "Auto
van het jaar" heeft me wéér
dwars gezeten.
Zoals men zich wellicht zal her
inneren heb ik het verleden
al meer overhoop gelegen
met dit instituut dat ik eens
"hobby van het. jaar" heb ge
noemd.
Kortgeleden gaf ik hier als mijn
mening dat dit jaar de Ford
Sierra deze bekroning nau
welijks kon ontgaan. Een in
vele opzichten verrassende
en verfrissende auto.
Ik stond niet alleen in mijn me
ning. Een hoofdredacteur
van een autoblad schreef
zelfs dat hij zijn schoen zou
opeten als de Sierra géén au
to van het jaar zou worden.
De arme man heeft óf de afgelo
pen week zijn woord gestand
gedaan en zijn schoeisel ver
orberd óf zich maar neerge
legd bij het grillige hobbyis
me van de jury, die de Audi
100 op de hoogste tree plaat
ste.
Van de 53 juryledeh uit zestien
landen zetten 26 de Audi op
de eerste plaats, 21 (onder
Audi heeft voor de 100-zonder-regengoten een speciale imperial
moeten ontwerpen. Met behulp van een trekstang wordt dezee
"alles-drager" als het ware in de breedte om het dak geklemd.
wie de Nederlanders) gaven
de voorkeur aan de Sierra,
terwijl zes man beide auto's
naast elkaar plaatsten.
Nu zal ik de laatste zijn om te
beweren dat de Audi 100
geen bijzonder aangename
auto is. Integendeel, een
week rondrijden in deze "Au
to van het jaar 1983" heeft mij
wel anders geleerd.
Maar dan moet er wel bij wor
den bedacht dat de prijslijst
van de Audi begint waar die
van de Sierra ophoudt. Ik
heb de Audi 100 met 1800 cc
motor en vier versnellingen
- de allereenvoudigste editie
- gereden, maar die kost nog
altijd 33 mille. Dat is tien mil
le meer dan een Sierra de Lu
xe met 1600 cc motor. Om
van de Sierra met de 1300 cc
motor maar te zwijgen, maar
dat heb ik een verder te ver
geten lokkertje gevonden.
Ik geef grif toe, het is moeilijk.
Je moet als jurylid als het wa
re appels met peren vergelij
ken. Auto's van verschillende
prijsklassen. En hoe bepaal je
dan de relatieve waarde-voor-
geld? Maar hoe dan ook, ik
kwam tot een andere uitslag.
Wat overigens - nogmaals -
niets wil afdoen aan mijn
waardering voor de Audi 100,
waarvan velen in mijn directe
omgeving uiterst verrukt wa
ren. Sommigen alleen al op
Tredia moet worden ge
plaatst
Maar wie de specificaties be
studeert zal bemerken dat de
populaire beschrijving "Colt
met-kontje" niet zo bar bezij
den de waarheid zit.
De Lancer F is 4.13 meter lang.
Er zijn twee versies: één met
een 1200 cc motor van 54 pk
(855 kilo) en één met een 1400
cc motor van 70 pk (865 kilo).
De wagen heeft voorwielaan
drijving, onafhankelijke wiel
ophanging, een vier-versnel
lingsbak met de van Mitsu
bishi al bekende "sport- en
spaar"-schakeling of een au
tomaat De 1200 wordt in drie
uitvoeringen, de 1400 in twee
uitvoeringen leverbaar.
Het volgens fabriek en impor
teur zeer zuinige karretje zal
voor het eerst in februari op
de RAI te zien zijn en spoedig
daarna in de showrooms ver
schijnen.
Hoewel er in dit stadium over
de prijs nog niets valt te zeg
gen koestert Hart Nibbrig en
Greeve hoge verwachtingen.
AUtO
Citroen weg van de Quai de Javel
Citroen heeft definitief afscheid genomen van de historische grond
aan de Quai de Javel in Parijs. De produktie was allang naar
fabrieken elders overgebracht, maar nu zijn ook de laatste com
merciële en administratieve medewerkers verhuisd. Meer dan
zestig jaar dirigeerden André Citroén en zijn opvolgers vanaf
die plek hun autofabriek.
Het nieuwe hoofdkwartier van Citroén is gevestigd in Neuilly-sur-
Seine, onmiddellijk ten noordwesten van de Franse hoofdstad
aan de Boulevard Victor Hugo.
Gouden stuur voor Toyota Celica Supra
Aan Toyota's sportieve topmodel de Celica Supra is de Duitse on
derscheiding "Golderes Lenkrad '82" toegekend Het ts de eerste
Japanse auto die in Duitsland bij deze verkiezing in de prijzen
valt.
Men zou kunnen zeggen dat deze verkiezing de Duitse tegenhanger
is van de (op initiatief van het weekblad "Autovisie") Europese
toekenning van de titel "Auto van het jaar". De organisatie is in
handen van Bild am Sontag, met een oplaag van drie miljoen
het grootste zondagsblad van West-Duitsland
Er werden prijzen in drie prijsklassen toegekend. De Celica Supra
stond aan de top bij de nieuwe auto's die duurder zijn dan
30.000 mark. In de klasse tussen 15 en 30 duizend mark werd de
Audi 100 bekroond en in de goedkoopste klasse de kleine Opel
Corsa, die pas in het voorjaar naar Nederland komt.
Ritmo Cabriolet ook in Nederland
Fiat Auto Nederland zal vanaf januari ook de Bertone Ritmo Ca
briolet in ons land importeren. Dit aantrekkelijke open wagentje
is technisch geheel gelijk aan de nieuwe Ritmo 85 Super, die
zoals gemeld ook in januari op de Nederlandse markt komt. De
Cabriolet, die uitsluitend als tweedeurs leverbaar zal zijn, gaat
om en nabij de 32 mille kosten.
Want het meest verkochte model, dat Fiat ooit heeft gemaakt -
de Fiat 127 - zal begin volgend jaar worden vervangen door
de Fiat Uno, zonder kofTerbak.
Deze Uno zal leverbaar worden met drie en vijf deuren en met
drie verschillende motoren: 900 cc-45 pk, 1100 cc-55 pk en 1300
cc-70 pk. Het wagentje heeft voorwielaandrijving, een dwars
geplaatste motor voorin en rondom onafhankelijke wielop
hanging. De maximumsnelheden zijn resp. 140, 150 en 165 km
per uur. Het benzineverbruik wordt zeer laag genoemd.
het uiterlijk. "Net een Merce
des", zeiden ze als toppunt
van appreciatie.
De constructeurs hebben alles
gedaan om de luchtweer-
stand tot het uiterste te be
perken. De wigvorm met de
lage neus en de hoge achter
kant is het overbekende dic
taat van de windtunnel. Ver
der heeft de wagen bijvoor
beeld geen regengoten meer
en geen ramen in lijsten,
maar "opgeplakte" ruiten, in
de carrosserie verlijmd.
Met de gestroomlijnde buiten
spiegels, de gladde gesloten
wieldoppen en andere aan
passingen werd een lucht-
weerstand bereikt van niet
meer dan Cw 0.30, wat lager
is dan ooit tevoren een in nor
male produktie zijnde perso
nenauto heeft gehaald. Hoe
nauw zoiets past blijkt overi
gens uit het feit, dat met een
rechter buitenspiegel op de
wagen (toch standaard) dc
luchtweerstand al wordt ver
hoogd tot Cw 0.32...
Daar bovendien bij de bouw zo
veel mogelijk licht materiaal
werd gebruikt (zelfs de krik
is van een aluminium-lege-
ring) - zodat ten opzichte
van de voorafgaande Audi
100 een redelijke gewichts
winst kon worden behaald, al
blijven nog altijd bijna 1100
kilogrammen over - is het
brandstofverbruik verre van
beroerd.
Eén op twaalf is met deze roya
le wagen een voortreffelijke
score. En die is gemakkelijk
haalbaar. Natuurlijk niet als
er veel stadswerk in het pro
gramma zit. Want op zulke
ritjes vervalt het voordeel
van de stroomlijn.
Dat verbruik haalde ik dus met
de vier-cilinderversie met 1,8
liter motor. Goed voor een
vermogen van 75 paarde-
krachten, die de snelheids
meter ruim voorbij de 170
konden brengen. Het is in
derdaad verbluffend dat de
constructeurs enn zijn ge
slaagd met die relatief lichte
motor voldoende krachten
op de been te brengen voor
zo'n toch betrekkelijke zware
wagen.
Overigens is dat de enige nieu
we motor in de serie. De twee
vijfcilinders (1,9 liter-100 pk
en 2.2 liter-136 pk) en de 2 li
ter diesel van 70 pk zijn oude
vertrouwden voor degenen,
die de "oude" serie kennen.
Die 1,8 liter is in de plaats geko
men van de 1,6 liter waarmee
voorheen de serie werd be
gonnen. Die 1,8 is een lekker
rustige en soepel lopende
krachtbron. Door de gekozen
overbrengingsverhoudingen
zit er in de vierde versnelling
echter geen sikkepit fut
meer, maar dat is willens en
wetens zo gemaakt
Daar een verlicht pijltje op het
dashboard erg snel aangeeft
dat men moet opschakelen
zit men zo in die vier. Merk
waardig genoeg: als men die
aanwijzingen opvolgt geeft
de aparte economymeter (die
alleen bij de vierde versnel
ling fünctioneert) aan dat
men naar verhouding erg...
ongunstig rijdt.
Maar als men deze oneffenhe
den even voor lief neemt
houdt men een knappe auto
over, die zeer plezierig rijdt,
door een uitgekiend onder
stel uitstekend op de weg ligt
en zich goed laat sturen al is
deze 1800-editie soms wat
"zwaar op de hand".
Het uiterlijk kan autofielen tot
enthousiasme brengen, het
interieur is tot in de puntjes
afgewerkt en de beproefde
motoren werken nog steeds
zonder problemen.
Maar voor al die pluspunten
moet fiks worden betaald Ik
weet het: de concurrentie is
nagenoeg even duur, maar
dat neemt niet weg dat ik de
prijs aan de hoge kant vind
Üggen. Het is daarom, dat ik
deze nj-impressie begon zo
als ik hem ben begonnen.
LEIDEN - De inventiviteit
van Annie M.G. Schmidt
lijkt onbegrensd, maar dat
wil niet zeggen dat elk on
derwerp automatisch
even veel goede vondsten
aan haar pen ontlokt. De
musical "De dader heeft
het gedaan", waarvan he
denavond de tweede voor
stelling in de Leidse
Schouwburg wordt gege
ven, lijkt dat te illustreren
door de moeite waarmee
de touwtjes van het ver
haal af en toe aan elkaar
geknoopt worden.
Nu heeft Annie M.G. Schmidt het
zich dit keer ook >vel heel moei
lijk gemaakt. Een parodie op het
detective-verhaal laat zich nog
wel in een geslaagde komedie-
vorm gieten als de speurdersfi
guur zelf centraal kan staan als
het doelwit van allerlei grappen.
De door Lo van Hensbergen neer
gezette inspecteur Van Dijk ver
toont daarvoor echter teveel
overeenkomsten met het proto
type van de brave, enigszins
domme speurder en om hem la
chen is alleen mogelijk als hij het
slachtoffer wordt van zijn eigen
vooroordelen.
Het gevolg is echter dat het zwaar
tepunt meer op het verhaaltje
kwam te liggen en daarmee raak
te de schrijfster in een gevaarlijk
patroon verzeild. Een traditio
neel detective-verhaal bestaat
namelijk bij de gratie van het
"combineren en deduceren" met
het gevolg dat er geregeld ruimte
moest worden geschapen pm het
publiek duidelijk te maken hoe
ver het onderzoek gevorderd
De hoofdlijn van de musical lag
echter in het reclame-wereldje
waar de moorden gepleegd en de
daders gezocht werden. Boven
dien was ook daar kennelijk niet
voldoende stof te vinden, zodat
er diverse uitstapjes gemaakt
moesten worden (naar een ho
mo-bar, een fitness-centrum en
een wedstrijd in ballroomdan-
cing) om toch voldoende moge
lijkheden te scheppen voor de ty
pische musical-ensembles.
Daardoor ontstond een lossere
structuur dan misschien wense
lijk is, maar we mogen niet ver
geten dat "De Dader..." zich nog
in de fase van de proefvoorstel-
lingen bevindt en dat er in de ko
mende weken dankzij bijscha
ven en tempoversnellingen nog
het nodige veranderen kan.
Al lijken er in "Dc Dader..." min
der "knallers" te zitten dan in
bijv. "Madam", aan goede tek
sten, vlotte ensembles en veel
humor is er ook nu weer geen ge
brek. Ook wijzen de muziek van
Harry Bannink en de choreogra
fie van Paddy Stone wederom op
uitstekend groepswerk met en
kele uitmuntende verrassingsef
fecten, o.m. in de begrafenisscè
ne "De laaste eer".
Aan de kostuums is veel aandacht
(en geld) besteed, maar de bezet
ting bleek niet over de hele linie
even sterk. Daardoor wordt er
wel een zware last gelegd op de
schouders van met name Conny
Stuart als een verouderde actrice
die de politie voor de voeten
loopt. Zij gaat haar rol met veel
flair vakmanschap en ook zelf
spot te lijf, en zij weet "De da
der..." over elk dood punt heen te
trekken, maar het is te hopen dat
zij meer tegenspel krijgt, naar
mate de reeks voorstellingen
vordert.
(Twee hinderlijke schoonheidsfou-
ten waren het gegoochel van de
geluidsman, die ook de dialogen
soms hinderlijk naar voren haal
de, en de plaatsing van enorme
luidsprekers aan de zijkanten
van het toneel, waardoor met na
me het publiek uiterst links in de
zaal een belangrijke hoek van het
toneel miste.)
PAUL KORENHOF
Conny Stuart temidden van Ferd Hugos (links) en Hans van der Woude.
