Sensationeel succes SPD Olieministers OPEC onder zware druk Israël maakt weg vrij voor onderhandelingen Nazi-sympathisant ontvlucht Z.-Afrika Zind-Aftika: aanslag op kernreactor Absolute meerderheid in Hamburg heroverd Canada gaat door met jacht op zeehondjes Libanon ook akkoord met agenda Gesprek met Bouterse leverde te weinig op Dreigement Sowjet-Unie „Hoe ook geschonden, hoe ook platgebrand, mijn hart herstelde'zich stormenderhand. Grotere bekkens graaf ik, dieper gangen om alle wereldschepen te ontvangen'.' MAANDAG 20 DECEMBER 1982 JOHANNESBURG (UPI) - De Sunday Times in Johannesburg heeft gisteren bericht dat een 38-jarige Nederlander die zij aan duidt als "nazi-symphatisant" op 10 december Zuid-Afrika is ontvlucht. Dit gebeurde kort voordat de Zuidafrikaanse politie een razzia ondernam tegen leden van de uiterst rechtse Afrika ner Weerstandsbeweging AWB, na de ontdekking van wapenop slagplaatsen. De Zuidafrikaanse politie ziet de man volgens de Sunday Times, aan als het brein achter het wapenarsenaal van de AWB. dat werd aangetroffen in verzegelde containers die op verschillende plaatsen in de provincie Transvaal waren verstopt. De AWB. die een hakenkruisachtig embleem voert op haar rood- wit-zwarte vlag, streeft, onder meer, naar de afschaffing van po litieke partijen en bestuur van Zuid-Afrika door de opperraad, een orgaan, zo heet het, samengesteld uit "geselecteerde blanke christenen". Volgens de Sunday Times van Johannesburg is de ontvluchte Ne derlander nu in Rotterdam. Buitenland KAAPSTAD (UPI) - De verboden Zuidafrikaanse verzetsbeweging 'Afrikaans Nationaal Congres' (ANC) heeft dit weekeinde vier krachtige explosies teweegge bracht bij de eerste Zuidafri kaanse kerninstallatie in de buurt van Kaapstad, zo heeft de politie gisteren in Kaapstad be kendgemaakt. Volgens de bekendmaking hebben zich geen persoonlijke ongeluk ken voorgedaan en is er geen ge vaar van radioactiviteit voor het personeel of het publiek. De installatie, een hogedrukwater- reactor van Franse makelij, staat te Koeberg, op 48 km ten noor den van Kaapstad. De betrokken maatschappij, Escom, kon nog geen schatting geven van de schade of zeggen of de installatie volgens plan in maart aanstaan de in gebruik kan worden geno men. Er waren vier ontploffin gen waarvan de eerste zich zater dagmiddag en de laatste zich gis terochtend vroeg voordeed. Een van de explosies was in het voor naamste elektriciteitsstation van de installatie, op circa 18 meter van de reactor, aldus een woord voerder van Escom. In juni jL woedde er in het gebouw dat ook gebruikt zal worden voor de opslag van kernafval, een brand die voor ongeveer 600.000 schade aanrichtte. Als het ANC inderdaad verant woordelijk is voor de aanslag, is dat zijn spectaculairste actie tot dusver. Onlangs liet de organisa tie weten dat zij haar stryd tegen het apartheidsbewind van Zuid- Afrika niet zou opgeven. Dat deed zij, nadat Zuidafrikaanse commandoleden negen dagen te voren bij een overval in Lesotho, volgens Zuidafrikaanse gegeven. 30 aanhangers van de verzetsbe weging en 12 burgers hadden ge dood. bonn - de Westduitse sociaaldemocraten hebben bij de verkiezingen in de hanzestad Hamburg een sensationele overwinning geboekt. De SPD behaalde de absolute meerderheid van 51,3 procent en ging ruim 7 procent omhoog ten opzichte van de verkiezingen van juni van dit jaar. De CDU verloor meer dan 4 procent en kreeg ruim 38,6 procent. De Groene alternatieve lijst ging eveneens achteruit, zij het ge ring, tot 6,8 procent. De liberale FDP werd vrijwel gehalveerd tot ongeveer 2.6 procent en komt vanwege het niet bereiken van de kiesdrempel van 5 procent wederom niet in het parlement. door Hans Amesz Dit alles betekent dat de SPD nu 64 van de in totaal 120 zetels in het stadsparlement heeft ver overd en dus alleen een regering kan vormen. Daarmee is de si tuatie van 1978 teruggekeerd. De CDU krijgt 48 zetels en de Groe ne alternatieve lijst 8. De SPD- burgemeester van Hamburg, Klaus von Dohnanyi, zei dat het verkiezingsresultaat een per soonlijke nederlaag voor CDU- bondskanselier Helmut Kohl is. Hij gelooft dat de „onsociale po litiek" van de nieuwe Westduitse CDU-CSU-FDP-regering in Bonn bij de kiezers in Hamburg zeer slecht is aangekomen. Hervormingspolitiek Von Dohnanyi bedankte uitdruk kelijk ex-Bondskanselier Hel mut Schmidt, die in zijn woon plaats intensief aan de verkie zingsstrijd voor de SPD heeft meegedaan. Toch was Klaus von Dohnanyi van mening dat uitein delijk zijn succesvolle regionale hervormingspolitiek de doorslag voor de overwinning van de SPD heeft gegeven. Hij wees met na me op de bestrijding van de werkloosheid. Burgemeester Gilbert Mitterrand, een van de twee zoons van de Franse president, is gisteren door de socialisten en communisten in Libourne bij Bordeaux kandidaat gesteld voor het burgemeestersambt van die stad. Mitterrand staat bovenaan de linkse eenheidslijst voor de gemeenteraadsverkiezingen in maart volgend jaar. Smokkeltruc De Franse douane heeft in de Elzas aan de Frans-Duitse grens een nieuwe truc van hasj-smokkelaars ontdekt. Gisteren hielden zij en Ame rikaan aan die met een reistas vol "hasj-eieren" Frankrijk wilde binnengaan. De leeggeblazen eieren waren elk met 260 gram hasj gevuld en toen zorgvuldig dichtge plakt. Spookfabriek Een groep Russische functio narissen .heeft een tijdlang een "spookfabriek" gedreven die met "spoken" werd be mand. Fabriek noch arbei ders bestonden in werkelijk heid. De functionarissen incasseer den wel de salarissen van het niet-bestaande personeel en er werden zelfs toeslagen ge geven voor de hoge produk- tiecijfers van de fabriek. De Prawda, die dit zaterdag meldde, bracht met dit be richt een van de grootste cor ruptieschandalen in de Sow- jet-Unie aan het licht. Laker is back Sir Freddie Laker, de voormali ge eigenaar van de failliette Laker Airways, is terug. In Londen presenteerde hij een nieuwe onderneming, Sky- train Holidays, waarmee hij schadevergoeding wil geven aan mensen die destijds, toen zijn zaak over de kop ging, hun reis in duigen zagen val len. Laker beloofde zijn toekomsti ge klanten dat zij onder alle omstandigheden hun geld zullen terugkrijgen, ook als hij weer failliet gaat. De Hamburgse CDU-lijsttrekker Walther Leisier Kiep erkende dat zijn partij een „duidelijke" ne derlaag had geleden. „Wij zijn er niet in geslaagd om de verstandi ge besluiten van de regering in Bonn aan de man te brengen en omgekeerd heeft de SPD daar met bang makende argumenten op ingespeeld", aldus Kiep. In Bonn verklaarde SPD-voorzit- ter Willy Brandt dat de verkie zingsuitslag heeft duidelijk ge maakt dat er in de Bondsrepu bliek geen rechtse meerderheid bestaat. CDU-secretaris-generaal en minister van familiezaken en gezondheid, Heiner Geissler, merkte op dat de Union (CDU en CSU) de tijd voor de waarschijn lijke Bondsdagverkiezingen van 6 maart moet benutten om de kiezers er nog krachtiger van te overtuigen dat er voor West- Duitsland maar één alternatief is, namelijk voortzetting van een re gering onder Helmut Kohl. Geissler verving voor de televisie zijn chef Kohl, die naar hij zei verhinderd was aan het debat tussen de partyvoorzitters deel te nemen. FDP-chef en minister van buiten landse zaken Hans-Dietrich Gen- scher zei dat uit de verkiezingen in Hamburg is gebleken dat de huidige bondsregering alleen maar kan blijven bestaan als de liberalen bij de komende bonds dagverkiezingen de kiesdrempel van 5 procent bereiken. OTTAWA/BRUSSEL/AMSTER DAM (ANP/Reuter) - Canada heeft zaterdag verklaard, dat het in maart zal doorgaan met de jacht op zeehonden. Dit ondanks het besluit dat de tien EG-landen in de nacht van vrijdag op zater dag namen om de invoer van vel len van jonge zeehonden zoveel mogelijk te beperken in afwach ting van een zo mogelijk vóór maart af te ronden studie om na te gaan of de jacht een gevaar vormt voor het voortbestaan van bepaalde soorten. De Europese Commissie zal op korte termijn ook gaan praten met de Canadese autoriteiten over de methoden die bij de jacht worden gebruikt. "Deze gaat zonder twijfel door, al leen is nu het probleem de slech te markt", zo zei een woordvoer der van het Canadese ministerie van visserij zaterdag in een reac tie op het EG-besluit. Bij de jacht heeft men hét vooral gemunt op de vellen van de jongen. Rond zeventig procent van het bont gaat naar West-Europa, waar juist milieugroepen en het grote publiek in het geweer zijn geko men tegen het doodknuppelen van jonge zeehondjes. Ex-bondskanselier Helmut Schmidt en burgemeester Klaus von Dohnanyi i overwinning van de SPD bij de Hamburgse gemeenteraadsverkiezingen. i Hamburg heffen het glas op de Overschaduwd door het dreige ment van Saoedi-Arabié de olieprijzen te zullen verlagen als er geen bevredigende overeenskomst wordt bereikt kwamen gisteren in Wenen de olieministers van de orga nisatie van olie producerende landen (OPEC) bijeen voor een tweedaagse bijeenkomst „We moeten een beetje dich ter tot elkaar komen maar er ligt nog een lange weg voor ons", zei de Saoediarabische olieminister sjeik Jamarü voor de bijeenkomst nadat zaterdag de dertien oliemi nisters informele gesprekken hadden gevoerd. „Dreigementen zijn geen basis voor onderhandelingen", ver klaarde de voorzitter van de conferentie, de Nigeriaanse olieminister Mallam Yahaya Dikko aan het begin van de bijeenkomst door Anton Koene De vier man sterke marktcom- missie. ingesteld om de olie prijzen te bewaken, die vrij dag en zaterdag met elkaar confereerden, gaven na hun beraadslagingen de aanbeve ling aan de vergaderende olieministers vast te blijven houden aan de OPEC-olie- prys van 34 dollar per vat. Dit is ongeveer vier dollar boven de huidige marktprijs wat de OPEC-landen veel klandizie heeft gekost De commissie gaf ook een aanbeveling de oliequota, die de leden van de OPEC-landen mogen produ ceren, te verhogen van 17,5 tot 18 miljoen vaten per dag. De OPEC-olieministers staan voor drie belangryke proble men, die tijdens de conferen tie moeten worden opgelost. In de eerste plaats kunnen de dertien vertegenwoordigers niet beslissen hoe de quota over de verschillende landen moeten worden verdeeld. Iran wil naroefijk een groter aandeel, dat uitsluitend mo gelijk is als Saoedi-Arabiè zyn quotum verder verlaagd. Maar Iran wil de extra olie ge bruiken om de oorlog tegen Irak, eveneens lid van de OPEC, en bevriend met Sa oedi-Arabiè, te financieren. Het volgende probleem is dat de meeste OPEC-landen zich niet kunnen permitteren vast te houden aan de maximum grens van 34 dollar per vat omdat hun afnemers goedko per olie uit de Noordzee of uit Mexico kunnen betrekken. Het gevolg is dat vele landen openlijk onder de 34 dollar- prijs verkopen en derhalve degenen die loyaal bly ven en de verliezen incasseren woe dend maken. Vervolgens moet voor de perio de 1983-'84 de nieuwe secre taris-generaal van OPEC worden gekozen. Deze post wordt roulerend door de ver schillende lidstaten bekleed. Iran heeft de komende twee jaar recht op deze functie. Dit zou niet worden aanvaard door Irak en diens bondgeno ten met als gevolg dat de OPEC zou worden lamge legd. De olieminister van Venezuela, Humberto Calderon Berti, zei gisteren over het verloop van de conferentie: ..Iedereen is bezorgd over de marktsitua tie in de nabije toekomst Dat betekent dat we met elkaar tot een oplossing moeten ko men. We hebben geen haast en we moeten enige dagen in Wenen blijven". Hy voegde daaraan toe dat het „zyn stre ven is hier zaken te doen". Ofschoon voor de conferentie twee dagen zyn uitgetrokken is het hoogstwaarschijnlijk dat deze langer gaat duren tot er een overkomst is bereikt waar op z'n minst elk land zyn gezichtsverlies heeft kunnen beperken. JERUZALEM - Tussen Libanon, Amerika en Israël is het afgelo pen weekeinde een heel ingeik- keld spel gespeeld, waarvan het netto resultaat is dat Israèl zon der gezichtsverlies een stapje te rug heeft gedaan en zijn eerdere eis, dat in Jeruzalem onderhan deld moet worden, heeft terugge- Afgaande op Israëlische ministers, zegslieden en de pers is er sprake van een ware doorbraak: minis ter van defensie Sharon heeft volgens de Israëli's bij geheime onderhandelingen in Beiroet een raamovereenkomst bereikt die aan vrijwel alle Israëlische eisen tegemoet komt: een de facto-vre de met Libanon; een veiligheids- gordel in Zuid-Libanon, garan ties voor de positie van m«yoor Hadad, beëindiging van de staat van oorlog, open grenzen, han delsbetrekkingen en toerisme. Het enige wat er in de Israëlische versie nog moet gebeuren, is het invullen van het beginselak koord. En gezien het belang van deze overeenkomst, zei premier Begin dat het in Israels nationaal belang is de eis dat in Jeruzalem onderhandeld moet worden te la ten vallen. Het wordt als een geweldige triomf gezien voor Sharon, de man die er door de Amerikanen van wordt beschuldigd de onderhan delingen opzettelijk te torpede ren. En zie, Sharon heeft buiten de Amerikanen om, in directe besprekingen met de Libanezen, iets bereikt wat de Amerikaanse bemiddelaars Habib en Draper niet hebben kunnen en niet heb ben willen bereiken: vrede tus sen Israël en Libanon. Itiet Is- Surinaamse kerken: PARAMARIBO (ANP) - Het gesprek dat het comité christelijke kerken (CCK) in Suriname afgelopen vrijdag had met legerleider Bouterse, heeft niet het gewenste resultaat opgeleverd. Dit staat in een verklaring van het CCK, die gisteren in alle christelijke kerken in Suriname is voorgelezen. In de boodschap wordt gezegd dat het CCK tegenover Bouterse naar voren heeft gebracht dat "in Suriname een harde lijn wordt gevolgd, zoals die voorkomt in landen met een totalitair karakter, waar de rech ten en vrijheden van de mens niet zijn gewaarborgd." De kerken stelden dat in de samenleving onzekerheid en verontrusting heersen, omdat niet bekend is wie er nog meer zijn aangehouden. "Ook voelen velen zich bedreigd omdat men in de mening verkeert dat er nu een klopjacht wordt gehouden", zo staat in de verklaring. Volgens het CCK heeft Bouterse daarop geantwoord dat er momenteel niemand wordt vastgehouden. De bevelhebber ontkende dat het beleid in Suri name wordt bepaald door invloeden vanuit het buitenland. door Jaap van Wesel raêl, maar Amerika torpedeert de besprekingen. Leve Sharon! Agenda Maar die jubelstemming is vol strekt niet op zijn plaats. Want wat de Israëli's een raamover eenkomst noemen, iets substan tieels dus, wordt door de Libane zen niets anders genoemd dan Is raëlische agendavoorstellen. En daar hebben de Libanezen niet zoveel moeite mee. Al enige tijd hebben de Libanezen zich bereid verklaard al deze punten ter sprake te brengen zonder dat zij enige toezegging doen wat de substantie betreft. Libanon is voor zijn handel afhankelijk van de Arabische wereld en wü geen Arabische boycot riskeren van wege zijn betrekkingen met Is raël. De Libanese reactie op het 'raam- akkoord' is dan ook positief: „De Parlement Polen akkoord met opschorting staat van beleg WARSCHAU TDPA) - De staat van beleg in Polen wordt op 31 december opgeschort, zo heeft de staatsraad gisteren besloten. Dit gebeurde nadat het parlement zaterdag een wetsvoorstel had aanvaard, op grond waarvan de staatsraad, op advies van de re gering, op elk ogenblik de decre ten betreffende de staat van be leg geheel of gedeeltelyk weer van krachVkan verklaren, als de openbare orde wordt bedreigd. Verscheidene bepalingen van de staat van beleg blijken ook in het nieuwe jaar van kracht. De opschorting van de staat van beleg gaat gepaard met de ophef fing van enkele straffe maatrege len die sinds de instelling van de staat van beleg op 13 december vorig jaar van kracht waren, zo als de preventieve internering. Wel van kracht blijven verschei dene andere bepalingen, zoals het verbod voor arbeiders om hun werkkring te verlaten. De maatregelen tegen hen die "on geregeldheden uitlokken", wor den verscherpt In het wetsvoorstel dat zaterdag werd aanvaard, wordt geen ter mijn genoemd voor de periode van "opschorting van de staat van beleg". Libanese regering constateert met voldoening dat Israël bereid is onderhandelingen te beginnen over het terugtrekken van troe pen uit Libanon', zegt minister van buitenlandse zaken Elie Sa lem. Wat Libanon betreft is het geen 'raamakoord', doch een agendavoorstel. En behalve die agendavoorstellen is er verder nog niets werkelijk rond. Het is nog niet duidelijk op welk ni veau er onderhandeld gaat wor den, het is nog niet duidelijk wannneer er een begin gemaakt gaat worden met terugtrekking PortllWSP nfPITllPr* van Israëlische, Syrische en Pa- r UI lU6CÖC F1 CIIUCI lestijnse troepen uit Libanon. Het Amerikaanse voorstel is om binnen 30 dagen de eerste fase, een gedeeltelijke terugtrekking uit te voeren. Maar de Israëlische regering is daar niet op ingegaan. Er zijn twee scholen in Israèl. Een die zegt dat met het terug trekken pas kan worden begon nen nadat met Libanon een ak koord is bereikt, en een die een gedeeltelijke terugtrekking daar voor niet uitsluit. Alles bijeen: Is raël heeft een stapje terugge daan, en dat verkocht als een groot succes. Maar het einde is nog lang niet in zicht Balsemao treedt af LISSABON (AFP/Reuter) - De Portugese premier Francisco Pinto Balsemao is gisteren afge treden om, zoals hij zei, zich ge heel te kunnen wyden aan zijn sociaal-democratische party (PSD). Toen hy in de vroege ochtend na een bijeenkomst van het partij bestuur zijn 'onwrikbare' besluit bekendmaakte, zei hy dat hy door tegenstanders binnen de PSD en andere leden van de uit drie partyen bestaande rege ringscoalitie was verraden. BONN (AFP) - Indien de NAVO overgaat tot plaatsing van Pers- hings-2 en Knusraketten in Eu ropa en indien ook geen onder handelingsresultaat is bereikt vóór de herst van 1983. dan zal voortzetting van de Russisch- Amenkaanse onderhandelingen in Genève over middellange-af- standswapens onmogclyk wor den. Dat hebben twee hoge Rus sische fünctionanssen gezegd in een zaterdag gepubliceerd vraag gesprek met de "SQddeutsche Zeitung" "Plaatsing van nieuwe wapens zou een geheel nieuwe situatie scheppen en ons ertoe brengen onze positie geheel te herzien", aldus Valentin Falin, oud-ambas sadeur van de Sowjet-Unie in Bonn en nu onderdirecteur van de afdeling "internationale infor matie" van het centraal comité. Volgens genefkal Nikolai Tsjer- nov. lid van het opperbevel van het leger "maakt het Westen zich illusies, indien het hoopt dat plaatsing van de raketten zonder problemen kan geschieden en denkt dat het daartoe kan over gaan terwyl de onderhandelin gen doorgaan". ADVERTENTIE Een stukje Ed. Hoornik over Zuid-Holland. Nog meer over uw eigen omgeving en de rest van Nederland leest u in het nieuwe Boek van de Maand „Het land der letteren" Een werkelijk uniek boek, 448 pagina's dik. vol pakkende fragmenten uit bestaand en nog niet eerder gepubliceerd werk van vaderlandse dichters en schrij vers. Doorspekt met ruim 500 kleurenfoto's en illustraties, in prachtband gebonden. „Het land der letteren" is het nieuwe Boek van de Maand. T/m 8 januari f37,50. Daarna f65,-. fEchter zolang de voorraad strekt)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 9