LEIDSCH DAGBLAD Onderwijs protesteert weer Rust terug, angst blijft Gemeenten op de bres voor monumenten Doelmatiger opzet ziekenfonds nodig SURINAME Grote slotmanifestatie op Haags Malieveld Planbureau: geen herstel van betekenis Recordkraak Morgen staking onder GAK-personeel DINSDAG 14 DECEMBER 1982 OPGERICHT 1 MAART 1860 No. 36960 Directeur: G. Koopman Hoofdredacteur. A. A. M. Schuurmans Adj -hoofdredacteur: R. D. Paauw HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Postbus 54 2300 A8 Leiden Voor leLnrs zm colofon Zuidhollarids restauratieplan in kader van werkgelegenheid (Van een c r verslaggevers) DEN HAAG Zeventien Zuidhol landse gemeenten willen een ein de maken aan de impasse waarin de restauratie van monumenten verkeert als gevolg van geldge brek bij het ministerie van wel zijn, volksgezondheid en cul tuur. Zij hebben vanmiddag in Den Haag een actieplan gepre senteerd. Tot de zeventien gemeenten beho ren: Leiden, Hazerswoude, Nieuwkoop, Oegstgeest, Wad- dinxveen en Woubrugge. De gemeenten willen vijftien plan nen, die besteksklaar zijn, maar waarvoor het rijk (nog) geen geld heeft, in één keer uitvoeren. Kos ten: bijna dertien miljoen. Het subsidiesysteem zou daarvoor moeten worden veranderd. Ook al heeft de gemeente geld be schikbaar, dan nog mag het nu pas worden besteed als het mi nisterie eerst met geld over de brug is gekomen. Een ander pro bleem is dat de provincie Zuid- Holland, ook een subsidiegever bij restauraties, alleen voor woonhuismonumenten een ge ring budget beschikbaar heeft. De gemeenten vinden dat deze im passe kan worden doorbroken, door toe te staan dat het geld dat zij zelf aan een restauratie kun nen besteden, vrij mag worden gemaakt. Vervolgens zou de pro vincie moeten bijspringen, door gebruik te maken van het pro vinciale banenplan: restauraties stimuleren tenslotte de werkge legenheid. Vanuit dezelfde ge- dachtengang moet daarna het ministerie van sociale zaken sub sidie geven, eveneens met ge bruikmaking van geld dat voor het bevorderen van de werkgele genheid is gereserveerd. Ten slotte resteert er nog een bedrag voor monumentenzorg ofwel het ministerie van welzijn, volksge zondheid en cultuur. De gemeenten hebben hun idee toegelicht aan de hand van het restauratieplan voor de waltoren Oistennjck in Leiden, waarvan de uitvoering al enkele jaren op zich laat wachten. Andere monu menten die volgens de regeling van de zeventien gemeenten zou den kunnen worden opgeknapt, zijn onder meer: de Ned. Herv. Kerk in Nieuwkoop, de Ned. Herv. Kerk in Hoogmade, het koetshuis van kasteel Oud-Poel geest in Oegstgeest, de Remon strantse Kerk in Waddinxveen, de toren van de Ned. Herv. Kerk in Hazerswoude en diverse mo lens. waaronder de Grosmolen in Hoogmade. 20 PAGINA'S (Van onze verslaggevers) DEN HAAG Vier onderwijsbonden en de ambtenaren bond Abva/Kabo hebben vanmiddag een grootscheepse manifestatie gehouden op het Malieveld in Den Haag om te protesteren tegen de bezuinigingsplannen van minister Deetman (onderwijs). Vele duizenden onderwijskrachten en ander schoolperscmeel waren met bussen en extra treinen naar Den Haag gekomen. De protestbij een komst viel samen met de behandeling in de Tweede Kamer van de voor genomen korting van de onderwijssalarissen. Ook veel LeidLse onder- i de actie mee. In de regio was de belangstelling Gezaghebbend smaak maker op gebied buiten landse politiek. Mr. J.L. Heldring gaat met pensioen PAGINA 14 Geen opheffing van toneelgroepen? PAGINA 7 Op tal van plaatsen lieten stakende leerkrachten zich vanochtend inschrijven. Daarna trokken duizenden laar het Malieveld voor de grote protestmanifestatie. DEN HAAG (GPD/DPA)- Het Centraal Planbureau ver wacht volgend jaar geen eco nomisch herstel' van enige betekenis, nu de wereldhan del naar alle waarschijnlijk heid niet zal toenemen. Bij de indiening van de begro ting voor 1983 kwam het CPB met een prognose voor de wereldhandel van 2 procent stijging in 1982 en 2,5 in 1983. Voor dit jaar is duidelijk dat er in het geheel geen stijging te noteren valt. Voor 1983 wordt die nu ook niet meer verwacht. Het Institut für Weltwirtschaft in Kiel verwacht komend jaar evenmin herstel, maar voor spelt daarentegen dat in de Westeuropese landen de pro- duktie na een lange periode van stagnatie nogmaals krachtig zal inzinken. Dat zal, behalve tot nog meer werk loosheid en bezuinigingen ook leiden tot lagere investe- ringslust. Lichtpunten zijn er op het ge bied van de geldontwaar ding. Na een stijging van de consumentenprijzen met 7,5 procent dit jaar, verwacht het Westduitse instituut een stij ging van ongeveer 5,5 pro cent in 1983. Komende zomer verwacht het instituut een begin van herstel in de Ver enigde Staten. IN SURINAME: Regen Veel bewolking met enige tijd regen. Minimumtemperatuur omstreeks 4 graden. Middagtemperatuur ongeveer 7 graden. Krachtige, aan de kust bard tot stormachtige zuidwestenwind. 15 DECEMBER 1982 Zon op: 08.41 uur, zon onder: 16.29 uur Maan op: 08.38 uur, maan onder: 16.38 PARAMARIBO (GPD) - In Surina me is het sinds gisteren volgens informatie uit Paramaribo tame lijk rustig. Na de stakingen van vrijdag en zaterdag is het dage lijks leven aarzelend op gang ge komen. Het openbaar vervoer rijdt normaal, terwijl op de mi nisteries gewerkt wordt. De meeste winkels zijn gisteroch tend op de normale tijdstippen opengegaan, hoewel verschillen de bedrijven wegens gebrek aan klandizie vroegtijdig hun deuren hebben gesloten. Dat een algemene staking is uitge bleven, wordt voor een groot deel toegeschreven aan de grote angst en ontreddering onder de bevolking. Hoewel het niet tot een algemene staking is gekomen, wordt er weinig gewerkt. De talrijke ge ruchten en verhalen doorspekt met angst domineren de ge- Jeugd bezet kamers van ministerie DEN HAAG (ANP)- Ongeveer 20 jongeren hebben vanmorgen twee kamers bezet gehouden van het ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid in Den Haag. Tegelijkertijd werd de fractiekamer van het CDA korte tijd bezet gehouden door 15 jon geren. Ze deden dit uit protest te gen de regeringsplannen om de bijstandsuitkering voor jeugdi gen van 16 en 17 jaar en de wwv- uitkering voor jongeren onder de 23 jaar af te schaffen. De politie maakte na korte tijd een einde aan de bezetting. Daartoe werd bij de ministerskamer op de eer ste etage een ruit ingeslagen. Een aantal bezetters werd aangehou den wegens lokaalvredebreuk. sprekken op straat en op het werk. Zo zouden telefoons wor den afgeluisterd. Deze angst wordt nog versterkt door het ge rucht dat militairen in burger zich onder de bevolking zouden hebben gemengd om samen scholingen tegen te gaan. Ondanks dat de autoriteiten het tijdstip niet bekend hadden ge maakt, werd de begrafenis van de vijftien slachtoffers van de executie gistermiddag door tien duizenden Surinamers bijge woond. Ook de familie van de slachtoffers verkeerde tot het laatste moment in het ongewisse. De aanwezige menigte onthield zich van politieke uitingen. Negen van de vijftien slachtoffers Suriname werden gistermiddag afhankelijk van hun geloof be graven op vier verschillende be graafplaatsen in Paramaribo. Wanneer de overige zes worden begraven, is nog niet bekend. De familieleden die de lijken van de slachtoffers in het mortua rium hebben mogen zien, heb ben verklaard dat zij er ver schrikkelijk uitzagen. Uit de ver wondingen zou zijn op te maken dat zij eerst gemarteld zijn en vervolgens geëxecuteerd. (zie ook pagina 10) Op de Leidse scholen die aan de staking meededen waren leer krachten achtergebleven om de kinderen op te vangen. In de duin- en bollenstreek was nau welijks sprake van stakingsac ties. Tal van scholen hebben wel docenten afgevaardigd om de de monstratie in Den Haag bij te wonen. Ook in Alphen was de animo gering. Alleen op twee scholengemeenschappen waren docenten afwezig. De lessen gin gen echter gewoon door, onder meer door het lesrooster aan te passen. Vier bonden Vier onderwijsbonden, uitgezon derd de Protestants Christelijke Onderwijsvakorganisatie, deden aan de actie mee. Het onderwijs heeft al eens eerder gestaakt in oktober. Ook toen deed de PCO niet mee. De protestants-christe lijke scholen hielden een eigen werkonderbreking van een mid dag. Tijdens de manifestatie op het Haagse Malieveld haalde de voorzitter van de ABOP Van den Bosch in zijn toespraak flink uit naar het kabinet in het algemeen en minister Deetman in het bij zonder. "Ons protest richt zich tegen de contractbreuk die de minister pleegt door de onder wijsmensen apart aan te pakken. Ons protest richt zich ook tegen de leugen die erachter steekt. De leugen dat het kabinet dit alle maal doet voor ons eigen bestwil, voor de werkgelegenheid in het onderwijs en dus voor de kwali teit van het onderwijs". Ook Jan Bouwsma, die namens het Nederlands Genootschap van Leraren sprak, wees de door mi nister Deetman gesuggereerde keuze tussen werkgelegenheid en salaris af. Hij deed een klem mend beroep op de Tweede Ka mer om „de rug te rechten" te gen deze minister. Volgens het NGL wordt Deetman opgeza deld met onwaarschijnlijke be zuinigingen, die hij vervolgens zonder blikken of blozen accep teert Schandalig Als vertegenwoordiger van het niet-onderwijzend personeel, dat ook getroffen wordt door de sala riskorting, sprak Pim den Brin- ker van de Abva-Kabo. Hij noemde het schandalig dat het onderwijspersoneel wordt ge straft voor de keuze die het maakte het onderwijs als werk terrein te kiezen. Volgens Den Brinker moet het voornemen om tot de 1,65 pro cent korting over te gaan „abso luut van tafel weg. Men belet er het goede samenwerken in het onderwijs mee", aldus de Abva- Kabo-bestuurder. Na de demonstratieve bijeenkomst op het Malieveld trokken de de monstranten naar een van de ge bouwen van het ministerie van onderwijs en wetenschappen. Daar overhandigden de demon stranten een petitie bestemd voor de leden van de Tweede Ka- EG: ontwikkeling in Polen afwachten PAGINA 9 Campina sluit vijf fabrieken PAGINA 17 Kritische staatssecretaris: ZEIST (GPD) - Staatssecretaris Van der Reijden (volksgezond heid) heeft de Ziekenfondsraad en de ziekenfondsen vanochtend gemaand anders en vooral doel matiger te gaan werken. In een toespraak tot de algemene verga dering van de Vereniging Neder landse Ziekenfondsen zei hij dat de Ziekenfondsraad "het eerst aan zet is", maar dat ook de zie kenfondsvereniging zich op te maatregelen moet bezin- NEW YORK (UPI) - Twee met karabijnen gewapende en gemaskerde inbrekers heb ben bij een kraak in een ge bouw in New York City waarin een geldtransportfir ma is ondergebracht, het voor Amerika recordbedrag van 8 miljoen dollar (ruim 21 miljoen gulden) buitge maakt. Het tweetal kwam vla het dak het gebouw binnen. Zij over meesterden de enig aanwezi ge bewaker en ontkwamen met 8 miljoen dollar in bil jetten van 50 en 100 dollar uit de kluis. De bewaker, die werd gekneveld, bleef onge deerd. Het vorige Amerikaanse in braakrecord dateerde van 22 april 1981. Toen vier man nen 3,3 miljoen dollar stalen van de First National bank of Arizona in Tucson. oefende op taak, samenstelling en werkwijze van de Zieken fondsraad. Ditmaal nam hij de adviezen van deze raad onder vuur. Als voorbeeld noemde hfj het advies van de raad over be zuinigingen in het ziekenfonds pakket, waarover de Zieken fondsraad eind november heeft gesproken. De raad bracht toen, na vele stemmingen, een uiterst verdeeld advies uit. Van der Reij den merkte op dat een regering aan een dergelijk advies weimg of niets heeft. Het wordt dan ook tijd om taak, samenstelling en werkwijze van de Ziekenfonds raad te bekijken, aldus de be windsman. Ook is het volgens Van der Reijden nodig dat ziekenfondsen zelf eens „voor de spiegel gaan staan en zich afvragen of het ftinctio- neren de toets van de maatschap pelijke kritiek van 1982-1983 kan doorstaan". Los van dit zelfon derzoek meent hij dat de zieken fondsen in het bijzonder op het gebied van de medische controle doelmatiger moeten gaan werken. De Ziekenfondsraad,, de vereniging en de ziekenfond sen zullen bijvoorbeeld moeten nagaan hoe het komt dat behan delingen niet overal evenveel kosten, zei hij. Terwijl Suriname rouwt om zijn doden en de reacties van afschuw nog lang niet zijn ver stomd moet aan de andere kant worden vastgesteld dat de man die verantwoordelijk is voor alles steviger dan ooit in het zadel blijkt te zitten. In feite is de macht van Desi Bouterse. sinds hij op 25 februari 1980 met een aantal getrouwen de macht greep, alleen maar groter gewor den Bouterse heeft zich in die bijna drie jaar ontpopt tot een dictator van zuiver water Een van de kenmer ken is het feit dat Bouterse ieder een (figuurlijk of letterlijk) uit de weg heeft laten ruimen, die hem voor de voeten liep of dreigde te lopen en dit alles naar Zuidameri kaans model, inclusief martelen op grote schaal. De verontwaardiging heeft geleid tot het bevriezen van de ontwik kelingshulp van de zijde van Ne derland. Ook Amenka overweegt de economische hulp stop te zet ten. In moreel opzicht is daar veel zoniet alles voor te zeggen. Een land dat zich kennelijk zo weinig gelegen laat liggen aan de men senrechten behoort geen steun te knjgen In juridisch, maar ook in politiek op zicht ligt de zaak anders Volken rechtelijk kan Nederland niet zo maar het verdrag dat het met Su riname sloot ter gelegenheid van de onafhankelijkheid op 21 no vember 1975 eenzijdig beèindi- gen. Politiek zijn er angels en klemmen met verstrekkender consequenties. De uiteindelijke bedoeling van de Nederlandse regering in 1975 was te bevorderen dat er een sta biele Surinaamse regering zou komen, gebaseerd op een parle mentaire democratie, die een zo danig klimaat zou weten te scheppen dal in Nederland wo nende Surinamers daar hun va derland zouden vinden of hervin den. Het aantreden van Bouterse bete kende in dit opzicht in eerste in stantie een streep door de reke ning. Maar de aanleiding tot de coup (fraude, corruptie, ontwikke lingsgelden, die alleen aan een kleine economische bovenlaag ten goede kwamen) was in zeke re zin nog te verdedigen. Dat is het huidige optreden van voor malig sergeant-majoor Bouterse niet. Maar de vraag blijft of het stopzet ten van financiële steun het uit eindelijke doel van de Nederland se regenng dichterbij brengt, of juist verderweg Vaststaat dat het optreden van dictator Bouterse niet bevorderlijk is voor het terug keren van in ons land wonende Surinamers. De gemiddelde mens stelt zich een vaderland an ders voor Overmorgen vergadert de gecom bineerde vergadering van de Tweede-Kamercommissies voor buitenlandse zaken en ontwikke lingssamenwerking over deze zaak. Het zal heel moeilijk zijn deze emo tionele affaire nuchter en zakelijk te blijven bekijken. Voor morele verontwaardiging is alles te zeg gen, maar in de politiek gelden ook andere maatstaven S. obonne"*01 Nieuw* Stuur mij uw krant vier wek&n op proal voor I 9,50 Daarna batin Noteor mi| voor ©en kwartaalabonnement (I 61.25) Vóór het abonnement ingaat, ontvang ik de krant twee weken grabs UTRECHT (ANP) - Bij een aantal kantoren van het GAK, het So ciaal Fonds Bouwnijverheid en enkele ziekenfondsen in ons land gaat het personeel morgen de hele dag staken. Dit uit pro test tegen de plannen van het ka binet om de werknemers bij de ziekenfondsen en de sociale ver zekeringen tot trendvolgers te maken. Morgen is uitgekozen als stakingsdag, omdat de Tweede Kamer dan over de omstreden plannen praat. Volgens de Unie BLHP (Beambten en Hoger Personeel) wordt er ge staakt bij het GAK in Amster dam, Eindhoven, Venlo, Tilburg en Alkmaar. Evenals op het hoofdkantoor van het Sociaal Fonds Bouwnijverheid Voorts is het de bedoeling dat het perso neel van de ziekenfondsen in Amsterdam en Alkmaar in sta king gaat. De werknemers bij de sociale ver zekeringen en de ziekenfondsen willen dat hun arbeidsvoorwaar den tot stand blijven komen via normale cao-onderhandelingen. Bovendien vrezen zij dat ze de loonachterstand die ze nu heb ben opzichte van ambtenaren - van een procent of tien - nooit meer zullen inlopen. •n streek LEIDSCH DAGBLAD

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 1