c
„Ik kon ze laten
lachen en huilen'
3
3
c
J
Honderd
jaar
Staar
MAANDAG 6 DECEMBER 1982
BREUKELEN (GPD) - Vo-i
rig jaar juni werd Elly van
Stekelenburg tachtig jaar
en was het tevens zestig
jaar geleden dat zij haar
toneelcarrière begon. In
feite had ze die al lang af
gesloten (haar laatste ge
zelschap was Centrum, in
het seizoen 1962-1963),
maar men weet hoe dat
gaat in toneelkringen:
daar blijft men dóórspe-
len, tot de laatste snik. Die
toneelloopbaan van Elly
van Stekelenburg (overi
gens geboren in Enschede
en daar gedoopt als Enge-
lina Maria Elisabeth) mag
best met goud omkaderd
worden.
Zij schitterde in tal van Nederland
se gezelschappen, vooral voor en
vlak na de oorlog. Een paar pro
minente rollen: de koningin in
Hamlet, Jo in Op hoop van ze
gen, een hoofdrol in Lijmen.
Luchtig en zwaar werk, 't was El
ly om het even. Mede vanwege
die veelzijdigheid werd haar de
naar de grote Albert van Dalsum
vernoemde toneelprijs toege
kend.
Achteraf beschouwd had het inter
view met Elly van Stekelenburg
veel weg van een toneelspel, met
- uiteraard - de eens zo gevierde
actrice in de hoofdrol en tegen
een decor waarvan zij zelf ook de
maakster was. Een toneelspel,
waarin je als toeschouwer en
toehoorder menigmaal moest
vaststellen dat fantasie en
werkelijkheid vaak verrassende
raakvlakken hebben. Een spel
ook, waarin de hoofdrolspeelster
niet steeds „rolvast" meer leek te
zijn.
Maar eerst dat decor.
Een vrij groot villa-achtig landhuis
aan de straatweg in Breukelen;
decennia geleden zal het riant
zijn geweest. Het gras in de voor
tuin staat decimeters hoog, de
herfstbladeren liggen er lagen
dik tegen de pui opgewaaid.
Niet de gastvrouwe begroet ons,
maar een hulpvaardige kennis;
twee fel keffende hondjes bege
leiden ons naar de slaapkamer.
Daar ligt Elly te bed, met een
kussen in de rug, pal voor een
breed raam dat uitziet op de
Vecht en, verderop, een weg met
hoog geboomte. De twee hondjes
nestelen zich meteen weer op het
bed.
- Is Elly ziek?
„Nee hoor, helemaal niet. Maar
hier, vanuit m'n bed, kan ik alles
overzien, ik heb m'n drankjes,
etentjes en sigaretten bij de
hand. En ik kan de vogeltjes
zien, als ze hun zaadjes op het
terras komen pikken. Ja, ik zorg
ervoor dat er altijd zaad ligt. En
door
Bil! Bilderbeek
daar heb ik toch zo'n pret mee!
Ik ben nou eenmaal een vogel-
tjesgek. Ben ik m'n leven lang
geweest. Ik ken ze niet allemaal,
maar dat rose schatje en dat
blauwe schatje en dat hoepele-
poepie schatje, ze zyn me alle
maal even lief. Daar, in die vaas,
zet ik straks grote bloemen en
daarop mogen dan de vogeltjes
gaan zitten. Want ik wil ze eigen
lijk binnen hebben, begrijp je
wel".
In de woonkamer, zien we later,
wordt de erker over de volle
breedte in beslag genomen door
een volière, met allerlei heel bij
zondere, exotische vogels. Haar
klacht: „Ja, die zie ik niet meer
zoveel, nu ik hier lig..."
- Is ze dan voortdurend bedlegerig?
„Ben je gek! Nee hoor, ik zorg nog
zelf voor m'n diertjes en voor me
zelf. Maar, dat is niet altijd even
gemakkelijk, als je tachtig bent
geweest"
Er vaart een jacht voorbij. Een man
en een vrouw op het dek wuiven
naar Elly. Stralend wuift ze te
rug. „Leuk, hè! Dat vind ik nou
zo aardig van die mensen. Ja,
veel afleiding heb je hier verder
ook niet.." Ze zucht en duikt
meteen weer diep in het verleden
toen het allemaal zo heel anders
Haar eerste openbare optreden?
„Dat was in Amsterdam. Ik was er
op een nonnenschool en de moe
der-overste was jarig of zo. M'n
onderwijzeres, Gonda Moser,
vond dat ik zo leuk liedjes kon
zingen en spelen. Ik moest op dat
feest toen een liedje doen. Ik ken
't nog precies hoor".
Als we twyfel laten blijken zingt
ze, met nog verrassend vaste
stem:
„Als een klein zigeunermeisje
trek ik steeds van land tot land,
overal kan men mij vinden,
altijd vlug en bijdehand.
Tralalala, tralala".
Ze maakt er de tamboerijn-gebaar
tjes b(j. „En dan moesten ook de
beentjes de lucht in, hoor!" Ze
lijkt ook die act te zullen uitvoe
ren, maar bedenkt zich bijtijds;
bovendien, de beide hondjes lig
gen uitgestrekt op het dekbed te
slapen.
Vosje en Poetsjie heten ze, moe
der en dochter. Ook al „hééél be
roemd", want Vosje van dertien
blijkt in heel wat tv-rollen van
Elly te hebben meegedaan.
Het doornemen van Elly van Ste-
kelenburgs toneelcarrière blijkt
minder eenvoudig dan was ver
wacht: er zitten onmiskenbaar
leemtes in haar memorie, met af
en toe een heel scherp terugko
mend beeld De Toneelschool,
waar zij cum laude en vervroegd
- want de voordrachtskunstenaar
Albert Vogel wilde haar in z'n ge
zelschap - het einddiploma moet
hebben behaald. „Ik legde die
hele toneelschool plat, want ik
was wel een heel bijzonder kind
je hoor! Andere kindjes probeer
den me wel na te doen, maar... Ik
kon ze laten huilen, ik kon ze la
Elly van Stekelenburg: 'Ik had ze in mijn klauwtjes'.
ten lachen, ik kon ze stil laten
zijn - net zo als ik 't wilde. Want
ik had ze in m'n klauwtjes. En ik
heb ze nog altijd in m'n klauw
tjes, hoor!"
Daarna worden de herinneringen
vaag en fragmentarisch. Namen
en jaartallen; landen, steden,
theaters, ze vermeldt ze kris-kras
door elkaar. Er komt wat lijn in
als een deel van haar zeer ruime
foto-archief te voorschijn is ge
haald, in plastic zakken naar de
cennia gerangschikt. Ze graait er
met duidelijk welbehagen in.
Haar gezicht straalt bij al die mo
ment-opnamen uit haar toneelle-
Klinkende namen: Cor Ruys,
Louis Saalborn, Louis de Bree,
Tilly Perin-Bouwmeester, Cruys
Voorberg, Jan van Ees. „Kijk,
dat was in Batavia, in Kloris en
Roosje. Ja, ik ben wel drie keer
op toernee in Indië geweest, voor
de oorlog natuurlijk. Zaaalig, al
tijd met de boot. Dat was ook een
leukerdje, daar deed ik een mal
mens in. En hier, met Cor Ruys
en Bennetje Aarden! Ik heb heel
lang met Cor Ruys gewerkt, op 't
laatst speelde hy alleen nog maar
met mij..."
Foto's, foto's, allemaal met Elly,
vooral in de jaren dertig zeker
een mooie vrouw. Dat weet ze
zelf ook, een paar maal stelt ze
met voldoening vast: „Ik zag er
wel schattig uit, hè!".
In de lange ry van namen vallen
ook die van Jan Mulder, Ko van
Dijk en Hans Culeman, met wie
ze getrouwd is geweest In die
volgorde? Daar blijkt ze niet
meer helemaal zeker van. Wel,
dat Jan Mulder de eerste man
was, ook een acteur. Ze bezweert
dat hij toch de beste man was.
ook al liet ze zich dan van hem
scheiden toen-ie „stout was ge
weest": hij ging er met hun Suri
naamse pleegdochter vandoor.
„Hij ontrouw... opgedonderd!"
Ko van Dijk blijkt dan toch haar
tweede man te zijn geweest, ze
heeft er nog mee in de Breuke-
lense villa gewoond. Is ze ook
van hem gescheiden? Onzeker
heid. „Ja, of is-ie dood gegaan,
dat weet ik niet zo precies meer".
Hans Culeman moet de derde
zijn geweest; hij was veel jonger
dan zij, overleed op vrij jeugdige
leeftijd.
„Zelf was ik zo braaf, ben nooit
stout geweest en daar ben ik heel
trots op". Zit 'm dat misschien in
haar katholieke opvoeding?
„Zou best kunnen. Of ik er nog
wat an doe? O ja, ik ben erg gelo
vig hoor. Elke morgen bid ik m'n
weesgegroetje".
En 's avonds?
,,'s Avonds neem ik een borreltje".
Ze schatert 't uit
Wat het toneelspelen betreft is het
doek voor Elly van Stekelenburg
al bijna twintig jaar geleden ge
vallen. Een naslagwerk leert dat
zij haar laatste grote fcllen speel
de in het seizoen 1962-1963. voor
Centrum. Wel deed ze sindsdien
vele malen iets voor de tv Nog
slechts sporadisch gaat ze naar
voorstellingen, een oud-collega
komt haar er voor halen.
In Breukelen woont zij nu al weer
bijna twintig jaar. Iedereen kent
er haar. Ze heeft indertijd ook
nogal opzien gebaard, toen ze
met haar befaamde witkar bood
schappen in het dorp ging doen.
Voer halen voor de vogeltjes en
de hondjes. Ze komt er nu nog
maar heel zelden.
Er zijn overigens in Breukelen
mensen, die zich zorgen maken
om Elly. Ze woont daar ook moe
derziel alleen met haar hondjes
en vogeltjes en men ziet haar
maar zo weinig meer... Wande
lende en fietsende plaatsgenoten
zien haar wel steeds vaker voor
dat raam liggen. Zou Elly ziek
zijn?
„Laatst kwam er zo maar een dok
ter. Die was door de gemeente
gestuurd Ik zeg - wat wil je van
me weten. Nou ja, zei hij, ben je
met ziek? Ik zeg, ben je belazerd,
ik ben kiplekker. Dus er was ver
der voor hem niks te doen. Ik zei
- kom, laten we samen maar een
borreltje drinken. En dat hebben
we toen maar gedaan".
MAASTRICHT (ANP) - De ko
ninklijke zangvereniging Ma-
streechter Staar bestaat komend
jaar een eeuw Heel Nederland
wordt blykens het zaterdag ge
publiceerde jubileumprogram
ma by deze eeuwfeestviering be
trokken. Het bestuur merkt gala-
concerten in Amsterdam en Den
Haag aan als hoogtepunten ty-
dens de herdenking van het 100-
jarig bestaan. Maar ook in Lisse
zal een concert worden gegeven,
en wel op 21 aDril.
Op 28 mei zal de jubilerende man-
nenzangvereniging met ruim 160
leden optreden in het Concertge
bouw in Amsterdam en op 1 juni
in de Grote Kerk van Den Haag.
Daar zullen de beschermvrouwe
van het koor, koningin Beatrix,
prinses Juliana, de vroegere be
schermvrouwe, plus leden van
de regering aanwezig zijn.
Wat Maastricht zelf betreft begint
de eeuwfeestviering op 1 januari
wanneer het koor door het ge
meentebestuur wordt ontvan
gen. By die gelegenheid wordt
de nieuwe langspeelplaat "Hon
derd jaar Staarsuccessen" gepre
senteerd. Tevens werkt de Ma-
streechter Staar op 1 januari mee
aan de vijftigste NCRV-televisie-
uitzending "U zij de glorie". Op
21 januari treedt het koor op voor
de KRO-televisie in het kader
van de actie ten bate van de te
restaureren St. Servaaskerk in
Maastricht.
Samen met het eveneens honderd
jaar bestaande Limburgs Sym
fonieorkest geeft de Mastreech-
ter Staar op 10 cn 11 juni gala
concerten in Maastricht die door
de AVRO-televisie worden uitge
zonden. De eigenlijke jubileum
viering heeft plaats op zondag 25
september in Maastricht Dan
wordt de mis van Frans Liszt uit
gevoerd. Deze viering zal door de
KRO-televisie worden uitgezon
den.
Bioscopen
Leidsc bioscopen
LUXOR (121239): "Pas op of we slaan
erop", da, 14.30, 19.00 en 21.15 uur. Zo:
14.15, 16.30, 19.00 en 21.15 uur, 12 jr.
LIDO 1 (124130): "Poltergeist", 14.30,
19.00 en 21.15 uur. Zo: 14.30,16.45,19.00
en 21.15 uur, 16 jr.
LIDO 2: "Van de koele meren des
doods", da. 14.30,19.00 en 21.15 uur. Zo:
14.30, 16.45, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
LIDO 3: "Summer lovers", da. 19.00 en
21.15 uur. Do, vrij, ma en di ook: 14.30
uur, al.
Kindermatinee: "The Aristocats", za, zo
en wo: 14.30 uur. Zo ook: 16.45 uur.
LIDO 4: "Smaak van water", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur. Zo: 14.30,16.45,19.00
en 21.15 uur. 16 jr.
STUDIO (133210): "Cheese Chongs
16 jr.
TRIANON (123875): Tiroler blondjes op
het liefdespad", da. 14.30, 19.00 en 21.15
uur. Zo: 14.15, 16.30, 19.00 en 21.15 uur,
16 jr.
REX (125414): "Meisjes om van te smul
len", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Sexamen", vrij
23.30 uur, 16 jr.
Bioscopen Alphen
(Voor reserveringen 01720-209800)
EURO 1: "Van de koele meren des
doods", da. 13.30, 18.30 en 21.15 uur. Zo:
13.30, 16.00. 18.30 en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Battle of Midway",
za 24 00 uur. 16 jr.
EURO 2: "Once upon a time in the
West", da. 20.15 uur, zo. ook 15.45 uur,
12 jr.
EURO 2: "Het meisje met de hete hob
by". do., vr., ma. en di. 13.30 uur, za.
24.00 uur 18 ir.
Kindermatinee: "Billy Turf', za, zo en
woe. 13.45 uur.
EURO 3: "Poltergeist", da. 13.30, 18.45
EURO 4: "Class of 1984" da.. 13.30,18.45
en 21.00 uur. Zo: 13.45, 16.15, 18.45 en
21.00 uur, za. ook 24.00 uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
(Voor reserveringen 0171-4354)
GREENWAY: "Smokey and the bandit,
deel 2", vr. en za. 19.30, za., zo. en woe.
15.45 uur, al.
"Enter the dragon", do. 20.30, vr. en za.
21.30, zo. 18.15 uur, 16 ir.
"Chariots of fire", ma. tm. woe. 20.30
uur, di. 13.30 uur, al.
Kindermatinee: "Sjors, Sjimmie en het
zwaard van Krijn", za, zo en woe 14.00
Bioscopen Katwijk
(Voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "Visiting hours", do 14.45 en
20.00 uur. vrij., za. en zo. 14.45, 18.45 en
21.15 uur. ma en di. 20.00 uur.woe. 15.45
en 20.00 uur, 16 jr.
CITY 2: "SOS Concorde", zelfde tijden
als City 1, 12 jr.
CITY 3: "Sprong naar de liefde", zelfde
tijden als City 1, 12 jr.
CITY 4: "Way of the dragon" do. 14.45
en 20.00 uur, vrij. 14.45. 18.45 en 21.15
uur, 16 jr.
City 4: "De non van Monza", za. 18.45
en 21.15 uur, zo. 14.45,18.45 en 21.15 uur,
ma., di. en woe. 20.00 uur, 16 jr.
Wassenaar
ASTRA: "Cheech and Chong's up in
smoke", vr. en za. 19.00 uur, al.
*'La Boum", vr. en za. 21.00 uur, zo. tm.
woe. 20.00 uur, 12 jr.
Kindermatinee: 'The Aristocats", za. en
zo. 14.00 uur.
f
Exposities
Scheepvaart
Scheepvaartinformatie over
de grote en kleine vaart
kunt u van maandag tot en
met vrijdag telefonisch ver
krijgen via nummer
071-144941, toestel 218. Bel
len tussen 9 en 12 uur.
Oegstgeest - Kunstcentrum Lange-
vaart, expositie An Biesot, Ton de Bruin
Marianne Koster, Fanny Mazure, tot 4/1,
di t/m vr van 13.30-17.30 uur, vr 19-21
uur en za van 12-17 uur.
Museum Boerhave Tentoonstelling
over Antoni van Leeuwenhoek, tot 1/5,
ma t/m za van 10-16 uur en zo van 13-16
Art-tea House Oude Rijn - Stille Mare
4, expositie symbolische poppen Renee
van Lint, tot 15/12, di t/m za 10-19 uur.
do van 10-21 uur zo van 11-18 uur, ma
12-18 uur.
Galerie Van der Vlist - Botermarkt 3,
"Kunst als geschenk". Willy Belinfante
pastels en grafiek; Machteld Hooyen
gouaches, Denkor tekeningen, nov en
de<;. di. t/m za. van 10-17 uur.
Ars Studio - Pieterskerkgracht 9, the
maexpositie landschappen, tot 15/12,
ma t/m do. van 9-12 uur en 19-21.30 uur,
za. en zo. 13-17 uur.
Wassenaar - Auberge de Kieviet, kant-
borduursels van Ena Stok-van Es
(EVE), tot 7/1, 9-12 en 15-19 uur (beh.
ma.).
Galerie Fenex - Botermarkt 26, foto's
van' Han Rotteveel, etsen van Twan
Hendriks, tot 20/12.
Lakenhal - Leidse Atliers III: Krijn
Giezen, Fer Hakkaart en Frans de Wit,
tot 2/1, Floris Verster en tijdgenoten, tot
12/12.
Stadhuis - foto-impressie van het pop
festival gehouden in het Van der Werff-
park, van de groep Reflex '82, t/m 19/12,
Rijksmuseum voor Volkenkunde - ten
toonstelling van Japanse prentkunst,
tot 9/1, ma t/m za van 10-17 uur, zo en
feestdagen van 13-17 uur.
i 13.30 - 17.30 i
Leiderdorp - Gemeentehuis, expositie
Hadewijch Ouwendijk, t/m 4/1, 8-17 uur,
do 19-21 uur.
Wassenaar - Art Gallery Gérard, ten
toonstelling Hollandse en Franse
mantici en impressionisten, t/m U/12,
11-17 uur, zo 13-17 uur.
Ziekenhuizen
Bezoekuren St. Elisabeth-Ziekenhuls: hoofdverpleegkundige
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met
uitzondering van:
- de kinder- en jongerenafdeling: dage
lijks van 14 00 uur tot 19 00 uur
d<^ afdeling intensieve zorg: uitslui
Sportmtdlsch Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Ehsabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags van 19.30-
20 30 uur
Volwassenen: dagelijks *n 14.00-14.45
en van 18.30-19.30 uur Klas - afd: dage
lijks van 11.15-12.00 uur, va-i 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
Kinderatdeling. dagelijks van 15.00-
18 30 uur
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19 00-19.30 uur.
Academisch
Tel 269111
/oor alle patiënten behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-19r30
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde
18.00-19.00 uur
Praematurenafdeling dagelijks van
14.30-14.45 uur en van 18.30-18.45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
le kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-19.00
Bezoektijden kinderafdelingen
Elke dag: 14.15-15 00 uur en 18.30-19.00
uur. (Alleen voor ouders van kinderen
kar! er een afwekende tyd afgesproken
worden met de hoofdverpleegkundige).
Alphen aan den Rijn -Sh jC\)
Wad rLieuaii
Rijnoord
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra be
zoek voor de hartbewaking: 's ochtends
11.00-11.30 uur. Extra bezoek voor va
ders op de kraamafdeling 's avonds
19.30-20.30 uur. Kinderafdeling 's mid
dags 14.30-15.30 uur, 's middags alleen
voor ouders 14.30-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het i:
6 december 1982
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Te Parijs ontving een jonk
man van aanzienlijken huize,
die op het punt stond in het hu
welijk te treden met een rijke
jonge dame. ongeveer een
maand geleden verscheidene
ongeteekende brieven.
op vrij dubbelzinnige wijze
over zijne verloofde gesproken
werd. De aanslaande bruide
gom bemerkte weldra dat de be
schuldigingen valsch uraren en
deed nu al zijn best den laste
raar te ontdekken, toen hij op
een avondbezoek bij een intiem
vriend op den schoorsteen een
briefje zag liggen van dezelfde
hand als de lasterbrieven Het
bleek de hand te zijn van de ka
menier (vrouwelijke bediende.
Red.) van de vrouw des huizes.
De vriend beweerde, dat zijne
jeugdige vrouw onschuldig was
aan het bedrijf der kamenier en
een duel was ophanden, toen de
meesteres der kamenier einde
lijk aan haar echtgenoot beken
de dat de brieven op haar last
waren geschreven, men be
grijpt wel met welk onedel doei
Het duel bleef nu achterwege,
de intngeerende jeugdige echt-
genoote werd voorgoed "uit lo
geer en" gezonden bij hare moe
der ten plattenlande en het hu
welijk der jongelui zal nu spoe
dig volgen
Uit Regensburg tn Zutd-
Duitschland wordt gemeld dat
in de nabijheid van Kehlheim
een gemaskerd bandiet in den
postwagen van een trein op de
zijlijn Kehlheim-Saal aan de
Donau is binnengedrongen,
waar hij zich meester maakte
van een cassette met ruim
11 000 Rijksmark postgelden
De postbeambte werd met een
revolver bedreigd De dader is
uit den rijdenden trein ge
sprongen en kon ontkomen.
