rmm
Poppen die u aan
het lijntje houdt
LEIDEN ALPHEN a/D RIJN
ALPHEN a/D RIJN
LEIDEN
Keramiek voor tiiinaan kleding
►NU nog HOGERE K0GT/A/5&/ 0P
9 twimw
VAN BEIDE FILIALEN
'Molenwieken'
boek over vele
wieksystemen
kollektie
SPORTKOLBERTS WINTERJASSEN
PANTALONS JACKS
REGENJASSEN OVERHEMDEN
Li
OPH&VM&
De basis van de gehele Ne
derlandse industrie werd
in de Gouden Eeuw ge
vormd door de inzet van
de wind als krachtbron. In
die tijd ontstond vooral in
de Zaanstreek een door de
wind aangedreven indus
trie De toenmalige indus
triële activiteiten beston
den voornamelijk uit het
malen van graan, het per
sen van olie, het pellen
van rijst en het zagen van
hout.
Een betrekkelijk kleine, maar
selecte groep mensen speel
de hierin een zeer belangrijke
rol, namelijk de molenma
kers Dit waren mensen die
in die tijd in hoog aanzien
stonden; niet alleen vanwege
hun vakmanschap, maar ook
door hun vindingrijkheid
Door gezamenlijke inspan
ning en in het werk toegepas
te spitsvondigheden vorm
den zij de grotendeels van
hout gebouwde molen tot dat
krachtwerktuig dat in staat
was te functioneren zoals
nergens anders in de wereld.
De bevolkingsgroei en de uit
vindingen. zoals de stoom
machine, de verbrandings
motor en de elektromotor de
den de windmolens echter
nagenoeg verdwijnen. Pas in
onze eeuw realiseerde men
zich dat, wanneer er niet zou
worden ingegrepen, de wind
molen geheel ten onder zou
gaan In 1923 werd daartoe de
vereniging tot behoud van de
Nederlandse molens, 'De
Hollandsche Molen', opge
richt Om de concurrentie
van de moderne aandrijftech-
nieken het hoofd te kunnen
bieden, heeft men zich vooral
gericht op het verhogen van
het rendement van de molen
en op het verbeteren van het
bedieningsgemak.
Door het verbeteren van het
wiekenkruis heeft men het
doodvonnis van de molen
nog zeer lang kunnen uitstel
len en zelfs op bescheiden
schaal weten te voorkomen.
Dit laatste geldt vooral voor
twee typen molens, namelijk
de korenmolens, die weer
graan malen voor de 'warme
bakkers', en de poldermo-
'lens. die zorg dragen voor het
waterpeil in de polders.
Over de vele wieksystemen, die
onder meer door Von Baum-
hauer, Dekker, Van Bussel,
Van Riet, Ten Have en Fauel
zijn ontwikkeld, is tot nu toe
weinig gepubliceerd De au
teur van het onlangs bij Klu-
wer verschenen boek 'Molen
wieken' (120 pag f29,50), de
heer G. J Pouw. heeft deze
materie moeten achterhalen
door middel van gesprekken
met molenaars en molenbou
wers, en door het verrichten
van vele opmetingen Dit
heeft onder meer geresul
teerd in een serie bijzonder
fraaie tekeningen. Verder is
dit boek gecompleteerd met
een aantal duidelijke foto's.
A
oorspronkelijke prijs!
398-,-498",-598:-
PER PAK
(EN NIETDUURDER)
DAAROM HEBBEN WIJ OPNIEUW AFGEPRIJSD
centrum Voor herenkonfektie
Pr. Hendrikstr. 54. Tel. 01720-94355
Ook maandagmiddag geopend vanaf 13.00 uur
Stationsweg 40 - Tel. 071 -143680
VLAK BIJ HET STATION.
GEOPEND OP DE SPECIALE KOOPAVONDEN
Een nog vrij onbekend ma
teriaal voor de aanleg of
„her-inrichting van de
tuin is „bouwkeramiek",
een Nederlands produkt
van gres (gebakken klei)
dat vroeger algemeen ge
bruikt werd voor het fa
briceren van o.a. rioolbui
zen. Het is een natuurlijk,
sterk materiaal, verwant
aan de baksteen.
Van dit keramische materiaal
worden nu, speciaal voor ge
bruik in de tuin, diverse pro-
dukten gemaakt: holle „biel
zen", ronde „pijpen" en L-
vormige elementen, hun aar-
de-bruine kleur past uitste
kend in het natuurlijke beeld
van de tuin... verkleuren kun
nen ze niet, dus na verloop
van tijd kan zonder bezwaar
de tuin-aankleding uitge
breid worden met hetzelfde
materiaal.
De gresbielzen zijn verkrijg
baar in lengten van 30, 60, 90
en 120 cm en de afmetingen
zijn ca. 15 x 30 cm. Je kunt er
afscheidingen, banken, zit-
kuilen enz. mee maken. Ver
ticaal geplaatst kunnen ze
ook als plantenbak dienen:
potaarde erin en de plantjes
poten,
De ronde elementen heten „Pa
lygres", die zowel voor af
scheidingen als gewoon
„voor de sier" toegepast kun
nen worden. De buitendia
meter is 19 cm, de verkrijgba
re lengten 60 en 120 cm. Ook
Palysgres kan als planten
bakje dienen. Zowel Gres
biels als Palysgres kunnen
echter ook met bijpassende
dekplaatjes afgedicht wor
den.
De L-vormige uitvoeringen
(Tegres) zijn 15 x 39 cm groot
en te koop in lengten van 39,
59, 79, 99 en 119 cm. Behalve
als materiaal voor keermuur-
tjes e.d. kan Tegres ook ge
bruikt worden voor het op
bouwen van de treden naar
een zitkuil, een verhoogd ter
ras e.d. Dit bouwkeramiek is
makkelijk en plezierig te ver
werken. Wie over het nodige
gereedschap beschikt kan
het ook naar wens afkorten,
bijvoorbeeld met een door-
slijpschijf. Het is uiteraard
volkomen ongevoelig voor
inwerking van vocht, kleur
vast, stabiel. Het is echt mate
riaal dat de fantasie van de
gebruiker kan stimuleren.
Wat de prijs betreft kan het on
geveer vergeleken worden
met houten bielzen van goe
de kwaliteit. Het is verkrijg
baar bij bouwcentra, tuincen
tra en hoveniers. Fabrikant is
Teewen BV in Tegelen, tel.
077 - 34444.
Zelf poppen maken is al jaren
lang één van de meest beoe
fende vrijetijdsbestedingen.
En niet ten onrechte, want in
het maken van fantasie- en
karakterpoppen kan de met
(oude) lapjes, stukjes kant en
zelfhardende klei knutselen
de hobbyist(e) zich helemaal
uitleven. Na de (porseleinen)
poppen uit grootmoeders tijd
kwamen de pierrots en kle
derdrachtpoppen aan de
beurt. Het heeft er nu alle
schijn van, dat tussen al deze
staande en zittende (sier)pop-
pen de beweegbare marionet
zich een eigen plaats gaat ver-
Het zelf maken van zo'n
weeg-pop" valt reuze
het moeilijke van een m
net zit veel meer in het bedie
nen van de speelhoutjes,
der dat de draden ervan in de
war raken.
Een eenvoudige marionet be
staat uit tenminste onderde
len: de kop, het lijf, twee ar
men en twee handen, twee
benen en twee voeten. Alle
delen zitten met leertjes of
schroefoogjes aan elkaar
vast, zodat ze stuk voor stuk
en onafhankelijk van elkaar
kunnen bewegen. Bij de
meer gecompliceerde pop
pen bestaan armen en benen
ook nog uit meerdere delen,
terwijl het lijfje niet star maar
flexibel is.
Het hoofd heeft een heel be
langrijke functie. Dat geldt
natuurlijk bij elke pop, maar
bij de marionet wel in het bij
zonder. Er is een aantal ma
nieren en materialen om zo'n
karakter- of fantasiepop te
maken. Het van oudsher be
kende papier-mache werkt
uitstekend, maar ook de mo
derne, zelfhardende boet-
seermaterialen zoals Darwi-
klei e.d. voldoen prima. Maak
de handen en voeten van het
zelfde materiaal. Er moet wel
een metalen kern in (dun ij-
zerdraad), omdat vingers en
handjes tijdens „ongecontro
leerde" bewegingen anders
makkelijk afbreken of be
schadigen. De overige delen
van de pop (armen, benen en
het lijfje) zijn door de kleding
meestal niet direct zichtbaar
en mogen dus gerust wat
minder mooi afgewerkt zijn.
Gebruik er stukjes (rond-
)hout voor; schroefoogjes e.d.
laten zich hier zonder moeite
indraaien en hout is licht van
gewicht.
Wat de kleding betreft kunt u
alle kanten op, als deze maar
losjes om de marionet heen
hangt, zodat hij voldoende
bewegingsvrijheid heeft. De
speelhoutjes zijn afgeleid van
de vorm van een kruis. Be
langrijk is, dat het ding mak
kelijk in de hand van de spe
ler ligt. Dat betekent, dat
wanneer de pop door een kin
derhand bediend wordt (kin
deren zijn dol op marionet
ten, omdat ze ze kunnen laten
lopen, springen, dansen en
zovoort), het speelhout klei
ner moet zijn dan voor een
volwassen hand.
Overigens worden marionetten
hangend opgeborgen; dat
voorkomt dat ze met zichzelf
in de knoop raken. Als u nog
meer over het maken van de
ze poppen wilt weten, dan
kunnen we het boekje „Ma
rionetten maken" van Jos
Lambregts van harte aanbe
velen.
Het boekje wordt uitgegeven
door Uitgeverij Cantecleer,
kost 19,50 en is verkrijgbaar
bij de boekhandel en handen-
arbeidzaken.