c
Bliksemcontrole landmacht
Is Nederland zijn
voorbehoud in de
NAVO nu kwijt?
Bejaarde vogelopzetter in
dienst van de Allerhoogste
Twintig jaar geëist voor moord agent
Eén dag van te voren inspectie aangekondigd
Vakbond BBK:
Kunstenaars te zwaar
belast door kabinet
Rijnzoutverdrag snel
in Frans parlement
Britse verdachte: "ik handelde in paniek"
Mossel en
Versteege
failliet
Geldboete geëist tegen
artsen wegens dood kind
Kraakpand mag worden ontruimd
ZATERDAG 4 DECEMBER 1982
Binnenland
ZUTPHEN (ANP) - De officier
van justitie in Zutphen, mr. J.
Hulsenbck, heeft gisteren geld
boetes van in totaal 11.000 gul
den en een voorwaardelijke ge
vangenisstraf van vier weken
geëist tegen de 73-jarige, zich
evangelist en preparateur noe
mende Joannes Roeleveld uit
het Gelderse Eerbeek.
Bij Roeleveld werden, tot stomme
verbazing van politie en justie, in
april van dit jaar bijna 300.000
opgezette dieren, tienduizenden
vogeleieren en een gigantische
insectenverzameling gevonden
in wat bouwvallige keetjes.
De bejaarde evangelist, die zegt in
opdracht van God te hebben ge
handeld en gelooft dat al zijn op-
gezette dieren na de Dag des
Oordeels weer springlevend zul
len zijn, stond terecht wegens
het in bezit hebben van vele dui
zenden opgezette vogels van
meer dan 80 verschillende be
schermde soorten. Bovendien
werden in zijn schuurtjes en kel
ders meer dan tien oude v
pens en munitie gevonden.
Mr. Hulsenbek zei dat Roeleveld,
die in 1941 al eens werd veroor
deeld tot een maand cel wegens
het opzetten van beschermde vo
gels, gedurende tientallen jaren
zeer grote schade aan de vogel
stand in ons land heeft aange
richt door tal van mensen ertoe
aan te zetten hem de dieren te
brengen. "Menig natuurbescher
mer zou bij het zien van aantal en
soort de tranen in de ogen krij
gen", aldus mr. Hulsenbek.
Roeleveld zelf, die de politie tij
dens de actie op zijn terrein vrij
wel onafgebroken op bijgeltek-
sten vergastte en er keer op keer
nadrukkelyk op wees. dat de
heer zelf hem de opdracht tot het
inrichten van zijn Ark van Noach
had gegeven, beperkte zijn op
treden in de rechtszaal tot het
maken van slechts enkele op
merkingen. Voor het in bezit
hebben van de honderdduizen
den dode dieren had Roeleveld
naar zijn zeggen een vergunning.
Dat papier kwam rechtbankpresi
dent mr. J. van Oostveen ook on
der ogen. Het betrof een pamflet
met tal van bijbelse teksten. "Ik
ben in dienst van de allerhoog
ste", was Roelevelds' commen
taar.
De rechtbank doet 17 december
uitspraak.
DEN HAAG (ANP) - De onderdelen van de Nederlandse
landmacht krijgen in het vervolg één dag van tevoren
melding van inspectie naar de staat van onderhoud
van het materieel. Tot nog toe werden dat soort inspec
ties ruim van te voren aangekondigd. Het onderzoek
zal zich nu ook richten op aspecten van bedrijfsveilig-
heid en milieuhygiëne. Bevelhebben luitenant-gene
raal J.G. Roos heeft zijn commandanten dit in een
schrijven meegedeeld.
De nieuwe opzet geldt in principe
voor twee jaar. Daarna wordt be
keken of de op korte termijn aan
gekondigde steekproeven daad
werkelijk beter effect hebben.
Eén van de voordelen van de
Kamervragen
over afwijzen
homofiele man
bij sollicitatie
DEN HAAG (ANP) - De PvdA-ka-
merleden Dales en Haas-Berger
hebben de regering schriftelijk
vragen gesteld naar aanleiding
van een sollicitatie bij het Ko
ninklijk Huis, die afgeketst zou
zijn op de homoseksuele geaard
heid van de sollicitant, dan wel
het in een te laat stadium vermel
den van die geaardheid.
Voor welke functies die onder ver
antwoordelijkheid vallen van de
leden van het kabinet wordt ver
eist dat de eventuele homosek
suele geaardheid in een vroeg
stadium van de sollicitatieproce
dure te kennen wordt gegeven,
zo willen de kamerleden onder
meer weten.
bliksemcontroles is dat de lege
ronderdelen niet meer alle tijd
hebben zich op de inspectie voor
te bereiden. Zo wordt het onmo
gelijk om, zoals thans niet onge
bruikelijk is, goede voertuigen
en ander materieel onderling tij
delijk te ruilen voor de jaarlijkse
controle.
Een ander voordeel van de nieuwe
opzet is dat het leven binnen de
kazernes niet langer wordt ver
stoord. In de periode voor de in
spectie is nu vaak het merendeel
van het personeel dag en nacht
in touw om alles piekfijn in orde
te krijgen.
Ook de nieuwe aspecten van be
drijfsveiligheid (onderzoek naar
toestand en onderhoud van be
drijfsruimten, brandpreventie)
en milieuhyiene (opslag van
brandstoffen, smeermiddelen en
chemische stoffen alsmede de af
voer van verwerkte stoffen),
noemt het ministerie als verbete
ring in de nieuwe regeling.
De legereenheden kunnen er voor
taan ook geen staat meer op ma
ken hoe vaak per jaar de zaak
wordt doorgelicht. Tot nu toe
was er slechts één maal per jaar
een inspectie.
AMSTERDAM (GPD) - Volgens de
vakbond voor beeldende kunste
naars, BBK, wil staatssecretaris
De Graaf (sociale zaken en werk
gelegenheid) nog in 1983 een ex
tra bezuiniging doorvoeren op de
Beeldende Kunstenaars Rege
ling (BKR). De bewindsman wil
dat bereiken door te schrappen
in onder meer de toeslagen voor
atelierhuur, materiaalkosten en
ziekenfondspremies. Bovendien
zou er sprake zijn van bevriezing
van de zogenaamde weeknorm,
het bedrag dat de kunstenaar in
het kader van de BKR wordt toe
gekend voor levensonderhoud.
Het bedrag dat de staatssecreta
ris daarmee „verdient" wordt ge
schat op 7,6 miljoen gulden.
Een en ander heeft de BBK opge
maakt uit een gesprek dat de
BBK onlangs met de staatssecre
taris gevoerd heeft. Zonder enig
overleg met de betrokkenen en
zonder rekening te houden met
de toch al benarde financiële po
sitie van de beeldende kunste
naars wordt hiermee een situatie
gecreëerd die uiteindelijk zal
neerkomen op een inkomsten-
verlaging van circa 6,5 procent,
aldus BBK. Doorberekening van
hogere huren, energieprijzen en
materiaalkosten leiden tot nog
hogere percentages.
De BBK protesteert hier krachtig
tegen. Met deze maatregel ko
men de beeldende kunstenaars
die van de BKR gebruik maken
onder het sociaal aanvaardbaar
minimum. De bond heeft vooral
zulke grote bezwaren tegen dit
beleid omdat een toch al zwakke
sociaal-economische beroeps
groep buitensporig gepakt wordt
in vergelijking tot andere be
roepsgroepen.
Antisemitische
literatuur in
beslag genomen
VALKENBURG (ANP) - In
een antiekhandel in Valken
burg is gisteren een grote
hoeveelheid antisemitische
lectuur aangetroffen. De poli
tie deed daar een inval op
grond van binnengekomen
tips.
Bij de huiszoeking waren enke
le functionarissen van Stich
ting Bestrijding Antisemitis
me (STIBA) aanwezig. Vol
gens de STIBA betreft het de
grootste vondst in Nederland
aan nazi-lectuur, antisemiti
sche boeken, foto's en insig
nes. Ook waren er grammo
foonplaten bij met redevoe
ringen van Hitier. Tot de in-
beslaggenomen goederen be
horen tientallen exemplaren
van Hitiers boek "Mein
Kampf
BRUSSEL (ANP/GPD - De Franse regering is van plan het in 1976 in
Bonn ondertekende Rijnzoutverdrag in het komend voorjaar alsnog ter
ratificatie aan het Franse parlement voor te leggen, zo heeft zij de Ne
derlandse regering laten weten. Het kabinet is verheugd over deze stap
van Frankrijk, maar betreurt het dat het zo lang heeft moeten duren
voordat het zoutakkoord effectief wordt. Tot nu toe weigerde het Fran
se kabinet het zoutverdrag ter ratificatie aan de volksvertegenwoordi
ging voor te leggen, wegens de oppositie van de bevolking van de Eizas.
Deze maakt ernstige bezwaren tegen de injectie van het afvalzout van
de Franse kalimijnen in de diepe ondergrond. Men vreest dat daardoor
het grondwater zal worden aangetast.
Volgens vice-premier Van Aardenne heeft de Franse regering geen voor
waarden gesteld voor de ratificering. Hij zei dat op de vergadering van
de Internationale Rijncommissie, volgende week in Den Haag, een aan
vaardbaar tijdschema moest worden afgesproken voor de verminde
ring van de zoutlozingen in de Rijn door de Franse kalimijnen.
De vice-premier zei niet te verwachten dat nieuwe vertragingen optre
den, als gevolg van de door Frankrijk voorgestelde nieuwe proefborin
gen in de diepe ondergrond van de Elzas. Uit dit onderzoek moet blij
ken of injectering van het afvalzout inderdaad mogelijk is. Een studie
van een internationale commissie kwam onlangs opnieuw tot de con
clusie dat dit zonder gevaren voor het milieu kan worden gedaan
De ministerraad zal zich op harde stappen beraden indien blijkt dat de
bijeenkomst van de Rijncommissie niets oplevert. Omdat Nederland
vindt dat nu al te veel kostbare tijd verloren is gegaan, wordt overwo
gen om in dat geval naar de rechter te gaan.
DEN HAAG (ANP) - De piano-
en orgelhandel Mossel en
Versteege b.v., een bedrijf
met vestigingen in 13 plaat
sen in Nederland en onge
veer 80 personeelsleden, is
door de rechtbank in Den
Haag failliet verklaard. Vol
gens de curatoren hebben
zich al gegadigden gemeld
voor de koop van het hele be
drijf.
De vestigingen van Mossel en
Versteege zijn momenteel ge
sloten.
Aan de ongeveer tachtig mede
werkers van de besloten ven
nootschap is donderdag per
brief ontslag aangezegd met
de mededeling dat zij gedu
rende de opzegtermijn tot na
der order niet op het werk
hoeven te verschijnen.
AMSTERDAM (GPD) - „Ik schoot
in paniek. Ik was verlamd door
de alles vernietigende angst dat
ik terug moest naar de psychia
trische gevangenis Broadmoor
in Engeland. Nee, dat nooit
meer". Dat was het laatste woord
dat de 34-jarige Engelsman Alan
Reeve gisteren kreeg in zijn pro
ces voor de Amsterdamse recht
bank. Reeve heeft op 6 augustus
van dit jaar, na diefstal uit een
drankenhal, op de vlucht een po
litieman doodgeschoten en een
andere zwaar verwond.
De officier van justitie eiste giste
ren de maximale tijdelijke ge
vangenisstraf tegen de verdach
te, namefijk 20 jaar. Hij zei: „Poli
tiemensen zijn niet de gladiato
ren van de 20e eeuw, die dank
baar moeten zijn als zij het er na
een werkdag weer levend heb
ben afbracht".
De toegewezen verdediger van
Reeve, mr. H. Kersting, vroeg be-
UTRECHT (ANP) - "Het jongetje
van 6V2 jaar is in een kwartier op
de operatietafel doodgebloed. De
verantwoordelijke artsen heb
ben niets gedaan om dat te voor
komen". Dit zei de Utrechtse
anesthesist prof. dr. J. Crul giste
ren als getuige-deskundige voor
de Utrechtse rechtbank. Daar
hoorden een Culemborgse chi
rurg en een anesthesiste uit Hou
ten wegens dood door schuld elk
5000 gulden boete tegen zich ei
sen.
Officier van justitie mr. R. Toeter
achtte bewezen dat in juli 1978
bij een vrij eenvoudige operatie
in een ziekenhuis in Culemborg
de 6»/2 jarige Mohamed Hassan
door grove nalatigheid van beide
artsen was doodgebloed.
De dagvaarding loog er niet om. De
artsen wordt verweten dat ze
hebben verzuimd de bloedgroep
van het jongetje tijdig voor de
operatie te bepalen. Ook was er
geen geschikt bloed aanwezig,
werd er tijdens de operatie on
voldoende gecontroleerd of Has
san bloed verloor en werd niets
gedaan om dat bloedverlies te
beperken.
Beide verdachten ontkenden dat
ze iets fouts zouden hebben ge
daan. De chirurg hield de recht
bank voor dat het om een vrij
eenvoudige operatie ging, waar
bij bloedtransfusie niet nodig
De anesthesiste betoogde dat ze
gedaan had wat ze kon. zodra ze
merkte dat er iets niet in de haak
was. Ook schoven de artsen el
kaar de schuld in de schoenen.
grip voor de wanhoopssituatie
waarin Reeve verkeerde. Mr.
Kersting zei over de eis: „Wordt
de ernst van een feit ernstiger
omdat het een politieagent be
treft? Onze wet kent geen extra
bescherming van politieman-
Allan Reeve ontsnapte op 9 augus
tus 1981 uit de Broadmoord-ge-
vangenis in Engeland en met zgn
vriendin Patricia Ford naar Am
sterdam gekomen. Via een
kraak-woon-spreekuur kreeg het
tweetal een woning in de Am
sterdamse staatsliedenbuurt,
waar het volgens getuigen een te
ruggetrokken leven leidde.
Volgens Reeve wilde hij in augus
tus hun éénjarig samenzijn vie
ren met een fles wijn. Bij een
drankenhal in de Jordaan kocht
hij frisdrank en stopte een fles
whisky en een fles Cointreau in
een tas.
De bedrijfsleider riep hem terug en
Reeve vluchtte, terwijl hij zijn pi
stool trok.
Een surveillancewagen van de po
litie verscheen en daarmee was
zijn paniek compleet. Hij schoot
acht keer op de auto, de bestuur
der en de agent die achter de au
to dekking had gezocht. De 27-
jarige agent Honingh werd op
slag gedood, zijn collega ge
wond. Reeve vluchtte opnieuw,
nu in een auto van een passerend
echtpaar. De vrijheidsberoving
van deze autorijder behoort tot
een van de punten van de dag
vaarding
„Ik kon niet meer. Ik was op het
punt van instorten", aldus Reeve
tijdens de zitting. Bij de Haar
lemmer Houttuinen stapte hij
uit, en toen hij omringd werd
door politie, gaf hij zich over.
Een lange reeks deskundigen heeft
gisteren ten gunste van Reeve,
als slachtoffer van het Engelse
rechtssysteem, getuigd. Een cri
minoloog en een advocate waren
er speciaal voor uit Londen over
gekomen. Hun betoog was een
aanklacht tegen de machteloos
heid van mensen die in psychia
trische ziekenhuizen zijn opge
sloten voor onbepaalde tijd.
Reeve komt uit de vele psychiatri
sche rapporten tevoorschijn als
een man die zeer rationeel denkt,
maar zijn gevoelens bijna
dwangmatig probeert te beheer
sen. Hij komt uit een militair ge
zin, met een vader die gevange
nis-officier was.
Volgens Reeve zijn de pogingen
om hem uit Broadmoor te ont
slaan, met steun overigens van
de artsen en psychiaters, steeds
mislukt door toedoen van het mi
nisterie van binnenlandse zaken.
„Ze hielden me vast omdat ik po
litieke idealen heb", zei Allen
Reeve.
Uitspraak op 17 december.
Het Kamerdebat van afgelopen
week over de "VN-bevrie-
zingsresolutie" heeft behalve
een verdeelde CDA-fractie
nog een ander resultaat opge
leverd dat laat zien hoe een
voudig fel bevochten stand
punten als sneeuw voor de
zon kunnen verdwijnen.
Officieel staat Nederland nog
steeds te boek als de bondge
noot die in december'79 uit
drukkelijk een voorbehoud
maakte bij het NAVO-dub-
belbesluit tot plaatsing van
de 572 atoomraketten in
West-Europa. Maar daarvan
is weinig meer te merken. De
Nederlandse loyaliteit in het
bondgenootschap is de laat
ste jaren kennelijk gegroeid
en de regering blijkt er intus
sen weinig behoefte meer aan
te hebben om het voorbe
houd in NAVO-knng en ook
elders uitdrukkelijk te ver
kondigen.
Dat bleek overigens niet alleen
tijdens het Kamerdebat maar
ook in Brussel, waar de Nu
cleair Planninggroup van het
bondgenootschap - zeg maar:
de verzamelde ministers van
defensie - eerder deze week
vergaderde. De bondgenoten
brachten daar eensgezind
een verklaring uit, waarin
stond dat "bij afwezigheid
door
Wim Wirtz
van een concrete wapenbe-
heersingsovereenkomst (tus
sen de Sowjet-Unie en de VS
in Genève) de plaatsing (van
nieuwe kernwapens in West-
Europa) in 1983 zal beginnen,
overeenkomstig het sche-
Het communiqué was een lo
gisch uitvloeisel van het NA-
VO-dubbelbesluit van '79 - en
wat de plaatsing betreft een
herhaling. Er had dus, net als
in 1979, een uitdrukkelijk Ne
derlands voorbehoud kun
nen worden gemaakt, dat als
een soort voetnoot aan de
verklaring had kunnen wor
den toegevoegd. Maar dat ge
beurde niet. De Nederlandse
minister van defensie, De
Ruiter, volstond slechts met
een interne uitleg van het Ne
derlandse standpunt zoals
dat is neergelegd in het re
geerakkoord: in afwachting
van de Defensienota (vol
gend jaar zomer) nog geen
plaatsingsbeslissing en door
gaan met de voorbereidingen
voor de plaatsing.
Mentaliteit
Hoewel de Nederlandse opstel
ling in Brussel geen aanlei
ding geeft voor dramatische
politieke reacties, is zij wel
tekenend voor de veranderde
mentaliteit waarmee het
vraagstuk van de nieuwe
kernwapens nu wordt bena
derd. Het voorbehoud, dat
overigens al in 1979 in Neder
land verschillend werd uitge
legd (was er nu wel of geen
voorbehoud gemaakt?), past
blijkbaar niet meer in het
doen en denken rondom de
nieuwe atoomraketten. Dat
bleek, zoals gezegd, ook uit
het Kamerdebat over de zg.
bevriezingsresolutie die Zwe
den en Mexico in de Verenig
de Naties hebben ingediend.
De strekking van deze resolutie
is dat de kernwapenarsena
len aan beide kanten - in Oost
en West - op het huidige ni
veau moeten worden bevro
ren. In de ontwapeningscom
missie van de VN had Neder
land al eerder tegen de reso
lutie gestemd met het argu
ment dat de steun van een
NAVO bondgenoot voor een
dergelijke resolutie de wa
penbesprekingen in Genève
kunnen doorkruisen.
Een bevriezing van de kern-
wapenarsenalen aan beide
kanten zou het militaire over
wicht van de Russen ten op
zichte van het Westen besten
digen, zo redeneerde Neder
land. Bovendien zouden de
Verenigde Staten dan geen
instrument meer in handen
hebben - omdat er geen nieu
we kernwapens zouden mo
gen komen - om de Sowjet-
Unie concessies - d.w.z. ont
manteling van de Russische
SS-raketsystemen - af te
dwingen.
Geloofwaardigheid
Dat Nederland met de overige
NAVO-landen. uitgezonderd
Denemarken, tegen de reso
lutie heeft gestemd, is niet
onlogisch, ware het niet dat
Nederland in 1979 het eerder
genoemde voorbehoud heeft
gemaakt waarbij een defini
tief standpunt over de plaat
sing werd opgeschort. Zich
van stemming onthouden,
net als de andere NAVO-part-
ner Denemarken, zou in het
geval van Nederland daarom
meer voor de hand hebben
gelegen. Daarmee zou het
voorbehoud - en alle twijfel
over de plaatsing - tot uit
drukking zijn gebracht, ter
wijl tegelijkertijd de geloof
waardigheid van de NAVO
recht overeind zou zyn geble
ven.
"De vraag welke houding Ne
derland volgende week
woensdag by de stemming
over de resolutie in de Alge
mene Vergadering van de VN
moet aannemen, is intussen
minder principieel dan hij
aanvankelijk was. Volgens de
minister van buitenlandse za
ken, Van den Broek, maakt
de eerder uitgebrachte tegen
stem in dc VN-ontwape
ningscommissie het de Ne
derlandse regering moeilijk
nu voor een andere opstelling
te kiezen. Hij meent dat Ne
derland zich dat om redenen
van geloofwaardigheid niet
kan veroorloven. De vraag is
of Van den Broek daann ge
lijk heeft als een onthouding
vergezeld zou gaan van een
stemverklaring waarin de
principiële opvattingen van
de Tweede Kamer - in casu
het voorbehoud - zouden
worden vertolkt
Bankoverval
Uit het Kamerdebat over de re
solutie kan worden afgeleid
dat een meerderheid, inclu
sief het grootste deel van de
CDA-fractie, bever had ge
zien dat Nederland zich van
stemming .zou hebben ont
houden Om praktische rede
nen echter - de geloofwaar
digheid - zal de meerderheid
van de christendemocraten
zich nu waarschijnlijk by het
standpunt van de minister
neerleggen, ook al omdat de
ze heeft toegezegd dat Neder
land een stemverklaring zal
afleggen waarin de bezorgd
heid over de voortgaande
kernwapenwedloop tot uit
drukking wordt gebracht
Het Nederlandse voorbehoud
krijgt daarmee misschien
nog enige glans, maar ver
liest, in dc pubbeke opinie,
tegelijkertijd zijn betekenis
op het moment dat Neder
land tegen de resolutie stemt
Het is net zoiets als zeggen
dat je tegen diefstal bent ter
wyl je bezig bent een bank te
beroven. Een dergelijk beeld
zal. dank zij het weinig door
dachte optreden van minister
Van den Broek, nu ongetwij
feld op het CDA van toepas
sing worden verklaard. Voor
de christen democraten moet
dat een wrange ervaring zyn,
temeer omdat het Nederland
se voorbehoud bijna recht
streeks aan het CDA-verkie-
zingsprogramma is ontleend.
ARNHEM (ANP) - De gemeente
Ngmegen mag een gekraakt
voormalig kantoorgebouw in de
stad terstond en zonodig met
hulp van de pobtie ontruimen.
Die uitspraak heeft de president
van de rechtbank in Arnhem, mr.
J van Julsingha, gisteren gedaan
in het kort geding dat de acht be
woners van het gebouw tegen de
gemeente hadden aangespan
nen. Zg wilden daarmee voorko
men dat de gemeente, op grond
van een uitspraak in een eerder
kort geding, tot ontruiming van
het gebouw zou overgaan.
De rechtbankpresident waar
schuwde voor "een halve oorlog"
rond het kraakpand, als tot ont
ruiming zou worden besloten
De president doelde daarmee on
der meer op de ernstige ongere
geldbeden die zich destijds rond
de ontruiming van enkele pan-4
den in de Nymeegse Pierson-
strast voordeden.
