Eigen risico in verzekering
Kamer akkoord met
tariefsverhogingen
Een nieuwe lever
kan leven redden
CDA legt zich neer bij tegenstem in VN
Geen homofiel in
dienst koningin
Nieuw uniform voor politie
Abortus naar
minister toe
Kabinet wil in vier jaar volksverzekering ziektekosten
Trein, bus en tram flink omhoog
ADIEU
DRIES
VRIJDAG 3 DECEMBER 1982
Binnenland
PAGINA 7
LEIDSCHENDAM (ANP) -
Niet staatssecretaris Van der
Heijden, die de portefeuille
volksgezondheid beheert,
maar minister Brinkman van
welzijn, volksgezondheid en
cultuur gaat zich met de
abortuswetgeving bezighou
den.
Volgens de staatssecretaris
heeft de minister al bij de ka
binetsformatie laten weten,
dat hij de medisch-ethische
aspecten wil "doen". Dat be
tekent, dat Brinkman zich
niet alleen gaat bezighouden
met de uitvoering van de
abortuswet, maar ook met de
euthanasie-kwestie.
UTRECHT (ANP) - Een sollicitant
voor de functie van medewerker
personeelszaken van het Ko
ninklijke Huis is in maart van dit
jaar op het laatste moment afge
wezen, toen uit een onderzoek
bleek dat hij homofiel was. De
man stond op het punt te worden
aangenomen.
De man werd in november 1981
door de chef personeelszaken
van het Koninklijk Huis, M. van
Ruijven, persoonlijk aangezocht
om te solliciteren naar de functie
van medewerker personeelsza
ken. De twee kenden elkaar uit
een vorige overheidsfunctie.
Na vijf gesprekken met verschil
lende hoffunctionarissen bleek
de man volgens de functionaris
sen geschikt voor de functie. Een
medisch onderzoek bracht daar
in geen verandering. Toen echter
uit een antecedentenonderzoek
bleek, dat de man homofiel was,
werd de sollicitatieprocedure
abrupt afgebroken.
Een gesprek tussen de afgewezen
sollicitant en hoffunctionarissen
bracht geen verandering in het
besluit om de sollicitatieproce
dure af te breken. De man scha
kelde daarop de Nederlandse
Vereniging tot Integratie van Ho-
mosexualiteit (COC) in.
Het COC legde de zaak voor aan de
toenmalige minister-president
Van Agt. In zijn antwoord
schrijft Van Agt dat hij de moti
vering voor het niet aanstellen
"ontoereikend" vindt. Niettemin
stelt Van Agt, dat het pas in een
laat stadium bekend worden van
de geaardheid van de sollicitant
het vertrouwen in hem heeft aan
getast.
"In een tijd waarin homofilie om
uiteenlopende redenen nog niet
overal wordt geaccepteerd, is het
denkbaar dat zich uitzonderlijke
situaties voordoen, waarin de
mogelijkheid tot het opbouwen
van vertrouwelijke, intensieve
en persoonlyke contacten - es
sentieel voor een goede taakuit
oefening - niet optimaal aanwe
zig zyn zo verdedigt Van Agt
het afbreken van de sollicitatie
procedure.
Volgens hoofddirecteur Van der
Wiel van de Rijksvoorlichtings
dienst (RVD) zijn beide factoren
de vertrouwensbreuk en de
homofiele geaardheid van de be
trokkene doorslaggevend. Het
vertrouwen in de sollicitant is
aangetast toen bleek dat X. "an-,
ders" geaard was. "Je geeft in
een dergelijk geval ook openheid
als je eens tegen de lamp bent ge
lopen met een borrel teveel op",
aldus Van der Wiel.
DEN HAAG (ANP/GPD) - Het kabinet wil de komende
vier jaar een nieuw stelsel van ziektekostenverzeke
ring invoeren met een eigen risico voor de verzekerde.
Op het departement van welzijn, volksgezondheid en
cultuur wordt op het ogenblik gewerkt aan een ont
werp voor zo'n "beperkte volksverzekering", dat in elk
geval vóór volgend jaar zomer zal worden uitgebracht.
Een en ander bleek gisteren op een
kennismakingsbijeenkomst van
staatssecretaris Van der Reijden,
die volksgezondheid (met uit
zondering van abortus en andere
medisch-ethische zaken) als
grootste poot in zijn pakket
heeft.
Van der Reijden zei dat het beperk
te karakter van de nieuwe volks
verzekering op verschillende
manieren kan worden bereikt
Bijvoorbeeld door er alleen men
sen onder een bepaalde inko
mensgrens in onder te brengen -
waar hij weinig voor voelt - of
door een grens te stellen aan het
inkomensdeel waarover premie
moet worden betaald.
Hij toonde zich een voorstander
van beperkte vergoedingen voor
de gemaakte kosten. "Bijvoor
beeld bij opname in een zieken
huis alleen de eerste zeven dagen
vergoeden of juist de eerste ze
ven dagen niet". Het niet-verze
kerde deel zou in de visie van de
staatssecretaris dan herverze
kerd kunnen worden.
Van der Reijden bevestigde giste
ren dat hij de maatregel van zijn
voorgangster mevrouw Garde-
Inval school
in verband met
ontvoeringszaak
NULAND (ANP) - De rijkspolitie
heeft afgelopen nacht een inval
gedaan in een oud schoolgebouw
in Abcoude in de hoop daar de
ontvoerde mevrouw Van der
Valk-van der Capelle aan te tref
fen. In het gebouw werd echter
niets gevonden.
De politie besloot tot actie over te
gaan, nadat er een serieuze tip
was binnengekpmen.
Na het vinden van de foto van me
vrouw Van der Valk zijn er geen
verdere contacten meer geweest
tussen de ontvoerders en de fa
milie. De verwachting van de
schoonzoon van het slachtoffer
dat de ontvoering op het punt
staat af te lopen, wordt niet hele
maal gedeeld door de politie.
WEERRAPPORTEN
niers om per 1 januari a.s. een ei
gen bijdrage voor geneesmidde
len te heffen 2,50 per afleve
ring), zal laten doorgaan. Hij liet
doorschemeren geen enthousiast
voorstander van deze maatregel
te zijn, maar door de bezuinigin
gen wel tot de invoering ervan te
zijn gedwongen. Alleen de Twee
de Kamer, zei hij, kan hem er nog
van afhouden, maar dan moeten
er wel andere mogelijkheden
worden aangegeven om de
beoogde 175 miljoen bezuini
ging te kunnen ophoesten. Ove
rigens zei hij geen verdere eigen
bijdragen op onderdelen van het
verstrekkingenpakket te over
wegen. Het systeem van de eigen
bijdrage zou op langere termijn
zelfs geheel kunnen verdwijnen
als de fundamentele herziening
van het verzekeringsstelsel een
feit is, aldus Van der Reijden.
De staatssecretaris zal, volgens het
regeerakkoord, tot en met 1986
vier miljard gulden moeten be
zuinigen, dat komt neer op zo'n
miljard gulden per jaar. Daarbij
gaat het de eerste driejaren erom
de groei in de gezondheidszorg-
kosten weg te nemen. De eerst
komende drie jaar blijven de uit
gaven nog stijgen maar aan het
eind van 1986 moet de groei eruit
zijn. Gaan bepaalde beleidsmaat
regelen extra geld kosten of ko
men er onverwachte tegenval
lers, dan zullen de kosten daar
van door bezuinigingen elders
moeten worden opgebracht.
Ook op het gebied van de bedden-
vermindering in de ziekenhuis
sfeer trekt Van der Reijden de
lijn van zijn voorgangster door.
Hij wacht de adviezen af van de
provincies, maar hij sluit niet uit
dat hij alsnog zelf ziekenhuizen
zal sluiten als het doel - terug
naar 37 bedden per 10.000 inwo
ners - niet wordt bereikt. Het ka
binet wil de komende jaren in
elk geval 8.000 bedden laten ver
dwijnen.
RIJSBERGEN - Minister Smit-Kroes van verkeer en waterstaat heeft gisteren de officiële opening verricht van
rijksweg E-10. Vrachtverkeer richting België hoeft vanaf heden niet meer dwars door het plaatsje Rijsbergen,
maat kan nu rechtstreeks via de E-10 naar het zuiden.
Bewoners van Rijsbergen hebben jarenlang geijverd voor deze weg vanwege de overlast van het verkeer
>2* V
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente mist
Vlissingen geheel bew.
Zd.Limburg geheel bew.
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
DEN HAAG (GPD) - De Tweede
Kamer gaat akkoord met de for
se verhoging van de openbaar-
vervoerstarieven op 1 april 1983.
De NS-tarieven gaan met 8 pro
cent omhoog en het kaartje van
stads- en streekvervoer wordt 13
procent duurder. Een poging van
de PvdA om hierin verandering
te brengen mislukte gisteren.
De socialist Castricum ondervroeg
WD-minister Smit-Kroes (ver
keer en waterstaat) over de in het
regeerakkoord aangekondigde
verhoging. Volgens de PvdA'er
zal hierdoor het gebruik van het
openbaar vervoer afnemen en
kunnen met name mensen met
lage inkomens de kaartjes niet
meer betalen.
CDA, WD en de kleine rechtse
partijen lieten echter weten de
tariefsverhoging wèl te zullen
steunen. Alleen de linkse fracties
waren tegen.
Minister Smit-Kroes zei wel bereid
te zijn om te praten over een an
dere verdeling van de tariefsver
hoging over spoorwegen en
stads- en streekvervoer, maar de
totale opbrengst moet gelijk blij
ven. Zij zei dat de tariefsverho
ging niet nodig is om de financië
le situatie van het rijk te verlich
ten, maar omdat de tekorten van
het openbaar vervoer zélf sterk
zijn toegenomen.
Volgens de minister zal het vervoer
er niet minder om worden. Hoog
uit zal de bestaande groei van het
openbaar vervoersgebruik iets
afnemen, verwacht zij. Het enige
alternatief voor de tariefsverho
ging is, het verminderen van de
efficiency en het verlagen van
het voorzieningenniveau van het
openbaar vervoer, wat ook werk
gelegenheid zal kosten, aldus
Smit-Kroes.
Alleen door de tariefsverhoging zal
het openbaar vervoer in staat zijn
het huidige voorzieningenniveau
te handhaven, aldus de bewinds
vrouwe. De minister heeft
woensdagavond nog overleg ge
voerd met de organisaties van
openbaar-vervoersbedrijven.
Ook die zijn verdeeld over de
voorgestelde verhoging.
De minister verwacht niet dat door
de hogere taneven meer mensen
toch weer voor de auto zullen
kiezen. Wel wees zij de motie van
het PPR-kamerlid Lankhorst af,
om de eerste klas spoor-tarieven
extra te verhogen teneinde die
van de tweede klasse te ontzien.
Zij vreest dat daardoor juist
meer mensen weer de auto zul
len nemen.
Stockholm
Wenen
Zürich
Casa Blanca
Las Palmas geheel bew.
Beiroet onbew.
Tel-Aviv onbew.
Tunis half bew. - 8
DEN HAAG (ANP) Een meer
derheid van de Tweede Kamer
legt zich erbij neer dat Neder
land in de Verenigde Naties op 8
december tegen de bevriezings
resolutie van de kernwapenarse
nalen zal stemmen.
De steun voor het regeringsstand
punt van WD en de kleine
christelijke partijen (SGP, GPV
en RPF) stond al voor het kamer
debat van gisteren vast. Wat be
treft het CDA ging minister Van
den Broek (buitenlandse zaken)
er vanuit dat zijn partijgenoten
genoegen zullen nemen met een
tegenstem plus bijbehorende
stemverklaring. Daarin wordt de
bezorgdheid van het Nederland
se parlement en de Nederlandse
bevolking over de toeneming
van de kernbewapening tot uit
drukking gebracht.
CDA-woordvoerder Frinking
sprak nog over "beraad" in de
fractie, maar algemeen wordt
verwacht dat volgende week
dinsdag bij de stemmingen over
moties van de oppositie slechts
enkele leden van het CDA uit de
boot zullen vallen. Die moties
van PvdA en D'66 dringen beide
aan op het afzien van een stem
tegen de VN-resolutie.
De argumenten van minister Van
den Broek tegen een eventuele
stemonthouding van Nederland
zijn tweeledig. Hij voerde aan dat
Nederland bij de voorbereiding
van de resolutie in de betreffen
de VN-commissie al tegen de
motie heeft gestemd, en dat ste
monthouding in de Algemene
Vergadering zal worden opgevat
als een "dubbel-negatief sig
naal".
Doorslaggend bij het regeringsbe
sluit om wederom tegen de be
vriezingsresolutie te stemmen is
het bewaren van de eenheid bin
nen de NAVO. Waar Nederland
toch al als buitenbeentje fun
geert door onder andere zijn
voorbehoud ten aanzien van het
plaatsen van kernwapens, aldus
Van den Broek.
(Van één onzer verslaggevers)
DEN HAAG - De politieagenten van rijk en gemeente
die buitendienst hebben krijgen een nieuw uniform.
Het gaat om 22.000 nieuwe pakken die 500 gulden
per stuk kosten. Met het verstrekken van de op
dracht is een bedrag van 11 miljoen gulden ge
moeid.
Het pak dat de agenten nu dragen wordt anders, maar
niet ingrijpend. Aanvankelijk werd er gedacht om
van de. overwegend, blauwe kleur af te stappen en
voor groen te kiezen. Dit ketste echter af, omdat er
overwegende bezwaren tegen die kleur waren.
Wie uiteindelijk de order zal verkrijgen is (nog) niet
bekend. De mogelijkheid om het noodlijdende be
drijfsleven in Nederland hiervan te laten profiteren
wordt open gehouden. De bepalingen van de Euro
pese Gemeenschap zeggen echter, dat iedere produ
cent uit een EG-land gelijke kansen moet hebben
een opdracht in de wacht te slepen.
"Het zal een kwestie van centen tellen zijn", liet een
woordvoerder van binnenlandse zaken weten.
Negen zenuwslopende maan
den heeft hfi erop moeten
wachten, maar vonge week
was er voor een 11-jarige jon
gen uit het Brabantse Oss
dan eindelijk een geschikte
lever voorhanden, die in de
nacht van dinsdag op woens
dag in het academisch zie
kenhuis in Groningen is
geïmplanteerd. Daarmee is
hij veruit de jongste Neder
lander die een levertrans
plantatie heeft ondergaan.
De jongen uit Oss leed aan een
ernstige leverziekte. Implan
tatie van een gezonde lever
vormde de enige oplossing.
De ouders gingen ermee ak
koord, wetende dat het sterf-
terisico vrij groot is. Ander
zijds beseften zij ook dat hun
zoon zonder transplantatie
ten dode was opgeschreven.
Dat het negen maanden heeft
geduurd voordat een lever
beschikbaar was, wordt vol
gens prof dr. C. Gips, hoogle
raar inwendige geneeskundi
ge en lid van het transplanta
tieteam van het Groninger
ziekenhuis, veroorzaakt door
een ernstig gebrek aan dono
ren. „Je zit met de maat Je
kunt niet een lever van een
volwassene in een kind im
planteren. De donor moest
dus in dit geval een kind zijn
en zulke donoren zijn er maar
heel weinig".
„Kinderen tot zes jaar leven
voornamelijk thuis en zijn
zelden het slachtoffer van on
gelukken met dodelijke af
loop. Als ze vervolgens naar
door
Henk Kuipers
den ingelicht Op zijn beurt
waarschuwt Eurotransplant
het ziekenhuis in binnen- of
buitenland waarvoor het be
schikbaar gekomen orgaan
het meest geschikt is.
t de
school gaan, lopen ze meer ri
sico's en die nemen nog ver
der toe naarmate ze ouder
worden. Er zijn dus relatief
weinig jonge donoren be
schikbaar, en daar komt nog
bij dat hun ouders er door
gaans nooit over hebben na
gedacht dat hun kind nog
eens als donor zou kunnen
fungeren. Als ze plotseling
met zo'n verzoek worden ge
confronteerd, roept dat vaak
extra emoties op en is de be
slissing niet zelden negatief'.
Draaiboek
Toen er vorige week eindelijk
een donorlever beschikbaar
was, werd in het academisch
ziekenhuis in Groningen let
terlijk vliegensvlug het draai
boek afgewerkt dat bij lever-
transplantaties wordt ge
bruikt. Met spoed zijn enkele
leden van het Groninger
transplantatieteam naar een
ziekenhuis in België gegaan,
om de lever uit het lichaam
van een overleden kind te
verwijderen. Het orgaan is,
verpakt in ijs, per vliegtuig
naar Groningen gebracht.
Dr. R. A. F. Krom, staflid chi
rurgie van het AZ en lid van
het transplantatieteam, zegt
dat die snelheid van groot be
lang is. Tussen het moment
waarop de lever uit het li
chaam van een donor wordt
gehaald en het moment waar
op de transplantatie begint,
mag maar hooguit tien uur
verlopen, anders is het or
gaan niet meer bruikbaar.
Het verwijderen van de lever
duurt ruim drie uur, de eigen
lijke transplantatie neemt
ruim vijf tot zes uur in beslag.
.Als het om een lever uit Ne
derland gaat, wordt het or
gaan meestal per auto en
soms per vliegtuig vervoerd,
organen uit het buitenland
worden met een vliegtuig ge
haald", aldus dr. Krom.
Ter geruststelling zegt hy erbij
dat de donor officieel dood
verklaard is voordat de ope
ratie begint De donor is her
sendood, hetgeen onder meer
door twee EEG's (hersenfo-
to's) is vastgesteld. Het li
chaam wordt nog kunstmatig
beademd. De familie van het
slachtoffer wordt toestem
ming gevraagd en vervolgens
wordt Eurotransplant in Lei-
Overlevingskansen
Er zijn maar vier centra
wereld waar levertransplan
taties worden verricht: in
Pittsburg (VS), Cambridge
(Engeland), Hannover (W.
Duitsland) en in Groningen.
In Amerika zyn nu naar
schatting 250 levertransplan
taties verricht, in Engeland
130, in Duitsland 60 en in
Groningen 22.
Hoe hard en zakelijk het ook
moge klinken: de overle
vingskansen worden in koele
percentages uitgedrukt en
door medici met elkaar ver
geleken Volgens prof. Gips
is de overlevingskans in het
eerste jaar in de drie buiten
landse centra ongeveer 35
procent, maar in Groningen
60 procent. De overlevings
kans op langere termijn is el
ders ongeveer 10 tot 20 pro
cent, maar in Groningen we
derom 60 procent Van de 22
mensen die in Groningen een
levertransplantatie hebben
ondergaan, zijn er 13 nog in
leven. Zes van hen leven al
gemiddeld 2.5 jaar met een
nieuwe lever, zeven anderen
hebben anderhalf jaar of kor
ter een donorlever.
„Wij hebben onmiskenbaar de
beste lange-termijnresultaten
ter wereld", zegt prof. Gips.
„vooral als je bedenkt dat bij
na de helft van onze patiën
ten ouder dan 50 jaar is. El
ders komen mensen die ou
der dan 45 jaar zijn meestal
niet voor een nieuwe lever in
aanmerking".
Goed teamwork
Hoe verklaren prof. Gips en dr.
Krom hun bijzondere resulta
ten? „We weten het niet In
elk geval is er bij ons sprake
van goed teamwork en van
een sterke integratie. Ieder
een die bij het karwei nodig
is, wordt er in een vroegtijdig
stadium bij betrokken en
blijft erbij betrokken", zegt
dr. Krom. Dat team, waarbij
deze keer ook de lander
artsen C. Bijleveld en C.
Kneepkens een belangrijke
rol spelen, bestaat uit 35 men
sen die direct met de trans
plantatie bezig zijn en nog
eens 70 die er indirect aan
meedoen.
De kosten van een levertrans
plantatie bedragen 200 000
gulden. Dat lijkt veel, maar
het team wijst erop dat ande
re medische ingrepen ook
vaak erg duur zyn en soms
minder gunstige resultaten
opleveren. „Bovendien
speelt er nog een ander as
pect mee", zegt dr. Krom.
„Niet transplanteren bete
kent de dood van de patiënt,
waaraan dan ook nog een
kostbare, maar uitzichtslozc
behandeling in een zieken
huis vooraf gaat". Prof. Gips
vult aan: „Mensen met een
nieuwe lever krygen hun vi
taliteit terug, je zet als het wa
re een nieuwe motor in de au
to. Een nieuwe lever bete
kent een nieuw leven. Dat is
het verschil met veel andere
ingrepen".
ADVERTENTIE
Xï* Over Dries gesproken
U zag op T V
"Adieu Dries'*
(Mies Bouwman en
André van Duin
hebben dit boekje al!)
Nu volop verkrijgbaar
indeafd boekhandel
van Uw warenhuis
VROOMS DREESM ANN
