"Profiteren van lage
rente niet mogelijk"
Een jaar geëist tegen portier en
voormalige eigenaar van restaurant
"Wij deden al
het nog moest
aan inspraak toen
worden uitgevonden
"Reddingspoging
was tevergeefs"
Burgemeester en wethouders van Noordwijk:
Buren na brand in Lisse:
"Schoolstrijd" gaat
door in Nieuw Vennep
W/W
'*ÊFi
VRIJDAG 3 DECEMBER 1982
Streek
PAGINA 17
Wegens schieten op lastige klanten van De Nachtegaal
DEN HAAG/NOORD WIJKER-
HOUT - De officier van justitie
heeft gisteren tegen de eigenaar
H. van het voormalige restaurant
De Nachtegaal in Noordwijker-
hout één jaar gevangenisstraf
geëist. H. (41) is, evenals zijn
toenmalige portier Van der V.,
doodslag ten gelaste gelegd naar
aanleiding van een schietpartij
bij De Nachtegaal in oktober vo
rig jaar.
Ook Van der V. (23) hoorde een jaar
tegen zich eisen. Hij was het, die
op 25 oktober vorig jaar de scho
ten loste op een aantal lastige
klanten bij de deur. Onomwon
den gaf Van der V. dat gisteren
toe. De hamvraag bleek echter:
van wie had de portier het pi
stool gekregen?
De gezette eigenaar was altijd ge
wend om zijn zaakjes met blote
handen op te knappen. Helaas
was er volgens hem die bewuste
nacht geen ontkomen meer aan:
de ruziezoekers waren na een
handgemeen al naar buiten ver
dreven, maar waren door het for
se postuur van de eigenaar aller
minst afgebluft. Ze draaiden zich
halverwege weer om en kwamen
met een zware kei weer richting
ingang van De Nachtegaal.
In die beslissende paar minuten
stond H. voor het grote dilemma.
Op dat moment waren er enige
honderden bezoekers in zyn
nachtetablissement aanwezig.
Moest hij die mensen de stuipen
op hun lijf jagen, of zou hij
zwaarder geschut gebruiken om
de relschoppers voorgoed te ver
drijven? Relschoppers die zelf
ook al begonnen te roepen dat ze
zouden gaan schieten?
Hij koos dus voor het laatste, en
daar kwam hij gisteren tegen
over president Reisig rond voor
uit. H. had opdracht gegeven om
"boven de hoofden" van de lou
che heren te schieten - als waar
schuwing. Niettemin raakten
daarbij twee mannen licht ge
wond.
Des te onduidelijker bleef het gis
teren lange tijd of de eigenaar
zelf ook had geschoten. Vijf ge
tuigden hadden immers ver
klaard dat ze "de bolle" zelf ook
één of meer schoten hadden zien
afvuren?
En "de bolle", of "de dikke", dat
kon er maar één zijn: H. Met een
wrang soort gevoel van humor
beaamde de ex-eigenaar dat "dat
niet kon missen". Inderdaad, be
aamde de president droogjes,
"en niet ten onrechte".
Desondanks bleef H. volhouden
dat hjj niet had geschoten. "Dat
gaat fout", had hij na de vecht
partij tegen Van de V. gezegd,
en: "doe er wat aan". Daarop had
de plichtsgetrouwe portier naar
een wapen gegrepen, maar hij
zelf had dat niet gezien. Hij had
alleen de schoten gehoord. Hoe
Van der V. aan een vuurwapen
was gekomen? "Dat weet hij be
ter dan ik", zo verklaarde de ei
genaar schouderophalend.
De portier wist dat wel: hij had het
pistool uit handen van H. hoogst
persoonlijk ontvangen. Drie ge
tuigen hadden dat verhaal ook
bevestigd. "Schiet dan!", zou hij
daarop hebben geroepen.
Bandje
Toen de kaarten eenmaal geschud
waren bij de rechtbank kwam H.
met de grote verrassing van de
zitting op de proppen: een band
je van een telefoongesprek, dat
hij enkele maanden geleden met
zyn portier had gevoerd. In dat
gesprek had Van der V. ver
klaard zelf de revolver te hebben
gegrepen.
Dat hij daar nu pas mee kwam had
een reden: H. had zijn ex-werk
nemer willen sparen, hem naar
voren willen brengen als "een fij
ne vent". Nu Van der V. hard
nekkig bij zijn verklaring bleef
moest H. wel als een duveltje uit
het doosje komen met zijn band
je. De aanwezigheid van dat
bandje bracht aanvankelijk grote
beroering in de rechtszaal te
weeg. Uiteraard had H. zijn por
tier niet verteld dat tijdens hun
telefonisch contact een bandje
meedraaide. Naarmate de minu
ten verstreken werd het muisstil
in de zaal. Vooral toen de presi
dent na zich met de collega's
voor beraad te hebben terugge
trokken meedeelde het bandje
te willen beluisteren. Hü zou het
echter niet bij de veroordeling
van de portier laten meetellen.
Immers, zo n illegaal opgenomen
bandje geldt in ons land niet als
bewijsstuk.
Even later stond het groepje rech
ters, advocaten en verdachten
om een cassetterecorder in zak
formaat. Het apparaatje blonk
voornamelijk uit in het voort
brengen van krakerige geluiden.
Maar inderdaad kon de aandach
tige luisteraar halverwege de
portier horen zeggen dat hij de
revolver zelf had gepakt. Geval
opgelost? Niet in het minst. De
president was er helemaal niet
van overtuigd dat de portier tij
dens dat gesprek de waarheid
vertelde, of dat hy zyn baas naar
de mond had willen praten om
dat het allemaal niet uit zou ma
ken. "En het maakt wel degelijk
uit wie de revolver heeft gegre
pen. Dat is van levensbelang", al
dus de president.
Overspannen
De betrokkene zelf bleef ook na
het aanhoren van het bandje bij
zyn bewering dat hy het wapen
van iemand in de handen ge
drukt had gekregen Die "ie
mand" moest H. zyn geweest. Er
stond op dat moment niemand
anders in de buurt.
De officier achtte - bandje of geen
bandje - de poging tot doodslag
van beide verdachten bewezen
"Het was louter toeval dat de
schoten niet dodelyk waren", al
dus de officier, die ervan was
overtuigd dat de baas zelf ook
een duit in het zakje had gedaan
waar het de schietpartij betrof
De loodsporen hadden achteraf
immers ook op zyn pak gezeten''
Overigens is H al gestraft Dnc wc
ken na de schietoartii brandde
De Nachtegaal onder verdachte
omstandigheden tot de grond toe
af. De eigenaar, van wie H. het
pand pachtte, is niet van plan het
te laten herbouwen. Sindsdien
zit H. overspannen thuis.
De rechter doet over twee weken
uitspraak.
NOORDWIJK - De ge
meente Noordwijk kan
slechts beperkt gebruik
maken van de dalende
rente. Dit zeggen burge
meester en wethouders
van Noordwijk. De
Noordwijkse raadsfracties
hebben er bij B en W op
aangedrongen meer pro
fijt te trekken van de hui
dige daling van de rente.
Maar aan vrijwel alle voor
stellen kleven volgens het
college öf grote risico's óf
ze zijn niet uitvoerbaar.
Zo is het volgens het college onmo
gelijk om de leningen die zijn af
gesloten voor grondaankopen in
het Vinkeveld om te zetten in le
ningen met een lager renteper
centage, zoals de PvdA heeft
voorgesteld.
Volgens BenWis één van de voor
waarden bij de leningen geweest
dat zij de eerste tien jaar niet ver
vroegd zullen worden afgelost.
Dat kan pas daarna, en zelfs dan
moet de gemeente nog aanziekn-
lijke "boetes" betalen. Volgens
het college is het gebruikelijk dat
leningen onder die voorwaarden
worden afgesloten.
De leningen voor het Vinkeveld
zijn nog niet zo oud dat zij kun
nen worden omgezet in goedko
pere leningen. Wel beloven B en
W om over een aantal jaren te be
kijken of de leningen kunnen
worden, mits de rentestand dan
nog steeds gunstig is.
Riskant
Een voorstel van het CDA om nu al
het geld te lenen dat de gemeen
te volgend jaar denkt nodig te
hebben, kon in de ogen van B en
W geen genade vinden. Het colle
ge vindt dat te riskant. Ten eerste
is volgens B en W van tevoren
nooit helemaal precies te zeggen
hoeveel geld de gemeente vol
gend jaar nodig heeft.
Ook is nu nog niet te zeggen of de
rentestand de komende tijd gaat
stijgen of dalen. Daardoor wordt
het erg onzeker of de gemeente
er inderdaad financieel op voor
uit gaat door nu al geld voor 1983
te lenen. Wel beloven B en W de
vinger aan de pols te houden en
de kapitaalmarkt nauwkeurig in
de gaten te houden.
De WD-fractie meent dat het col
lege in haar begroting van een te
hoge rentestand is uitgegaan. De
onroerend-goedbelasting hoeft
volgens de liberalen niet met 8,5
maar met 5,5 procent te worden
verhoogd.
Het college vindt echter dat uit het
huidige verloop van de rente
stand voorlopig alleen maar ge
concludeerd kan worden dat de
daling van de rente tijdelijk is.
Omdat de belastingen in Noord
wijk naar verhouding vrij laag
zijn en de gemeente in de toe
komst tarieven en belastingen
mogelijk maar beperkt kan ver
hogen, vindt het college het niet
juist om een eventuele "meeval
ler" te gebruiken om de belastin
gen te verlagen. Vooral ook om
dat, als de meevaller uitblijft, de
achterstand misschien moeilijk
kan worden ingehaald
LISSE Een verschrikkelijke
brand. Zo typeren omwo
nenden de hevige uitslaande
brand in een woonhuis aan
de Leidse Vaart in Lisse die
vanmorgen aan het echtpaar
H van den Bosch en M.M.
van den Bosch-Vertegaal
(beiden 56) het leven kostte.
Buren hebben nog gepro
beerd om het vuur te blus
sen en het echtpaar uit het
huis te halen met een ladder.
De hitte was echter zo groot
dat van een reddingspoging
moest worden afgezien. "Het
was al snel zo heet geworden
dat we ons niet eens meer bij
het tuinhek konden wagen.
Ik dacht toen al, de mensen
die daar nog binnen zijn,
brengen het er niet levend
af', aldus een van de buren.
Een 20-jarige zoon van het om
gekomen echtpaar, H. van
den Bosch, wist het leven te
redden door uit een raam te
springen. De jongen heeft bij
de brand ernstige brand
wonden opgelopen. Hij is
door buren onder de koude
douche gezet en later per
ambulance vervoerd naar
het brandwondencentrum
in Beverwijk. De andere
zoon van het echtpaar wist
op tijd het huis te verlaten
en bleef ongedeerd. Na de
brand vond de brandweer in
het huis ook de verkoolde
resten van een hond.
De brand werd rond zeven uur
aan de brandweer gemeld.
De Lissese brandweer rukte
met groot materieel uit,
maar kon niet voorkomen
dat de woning totaal uit
brandde. De Lissese brand
weercommandant W.P. van
Dijk: "Toen wij aankwa
men, was er al geen houden
meer aan. Het hele huis
stond in lichterlaaie".
Wel wist de brandweer een
naastgelegen pand te behou
den. Deze woning liep wel
waterschade op. Bovendien
was het dak van de woning
licht beschadigd.
Raad van State ingeschakeld
DEN HAAG/NIEUW-VENNEP -
De gemeente Haarlemmermeer
blijft proberen een oplossing te
vinden in de "schoolstrijd" tus
sen gemeentebestuur en de Mon-
tessori Vereniging Haarlemmer-
Dit bleek na afloop van een hoor
zitting vorige week bij de Raad
van State, het hoogste rechtscol
lege in ons land, in Den Haag
waar de direct betrokkenen bij
deze zaak hun visie op de zaak
konden geven.
De "schoolstrijd" draait om de
stichting van een tweede lagere-
en kleuterschool voor Montesso-
ri-onderwys in Nieuw-Vennep.
De gemeente heeft sinds begin ok
tober van dit jaar in deze dorps
kern in de Haarlemmermeer een
openbare lagere- en kleuter
school voor deze onderwijsvorm
in het leven geroepen. Maar ook
de Montesson Vereniging Haar
lemmermeer had al enige jaren
plannen voor stichting van een
Montessori-school in Nieuw-
Vennep, een neutraal-bijzondere
school waar ook openbaar onder
wijs zou worden gegeven. Een
school waar in tegenstelling tot
een normale openbare school het
personeelsbeleid geheel voor re
kening van de vereniging komt.
Daarvoor heeft de provincie
Noord-Holland inmiddels een
vergunning afgegeven.
De stichting van de Montessori
school in Nieuw-Vennep door de
gemeente Haarlemmermeer zelf
doorkruiste echter de plannen
van de vereniging. Ondanks ge
sprekken met het gemeentebe
stuur besloot de vereniging haar
plannen door te zetten.
Ook bij een aantal moeders uit
Hoofddorp en Nieuw-Vennep
viel de komst van de tweede
school in Nieuw-Vennep slecht
Zy zyn van mening dat één
school voor Montessori-onder-
wijs voldoende is en vroegen de
staatsraad vorige week dan ook
de door de provincie afgegeven
vergunning weer in te trekken.
Verbolgen
De verbolgenheid van de moeders
ncht zich echter in het bijzonder
op de manier van "zieltjes win
nen" van de vereniging De ver
eniging zou niet hebben vermeld
dat het om een neutraal-byzon-
dere school ging Zelfs zou tegen
enige moeders zyn gezegd dat
het om een openbare school zou
gaan. Om op die manier een
handtekening voor steun te krij
gen, liet een woordvoerster van
de moeders op de hoorzitting we
ten.
Of die tweede school school er ooit
zal komen is nog maar de vraag.
Vooral ook omdat de landelyke
Montessori-vereniging in de
"schoolstrijd" de kant van de ge
meente heeft gekozen. Maar ook
de gemeente is van oordeel dat
het een slechte zaak zou zyn als
er een tweede Montessori-school
zou komen en streeft er dan ook
naar om uit de impasse te raken.
TER AAR - Bij Uijttewaals
augurken- en zilveruitjes-
fabriek in Ter Aar gaan
meneer Jan (62) en meneer
Piet (65), zoals ze in het be
drijf worden genoemd, het
na 1 januari wat rustiger
aan doen. Vanuit de luwte
zullen de twee directeu
ren, zoons van grondlegger
L.P. Uijttewaal, nog wel
bij de dagelijkse produk-
tie van tafelzuren betrok
ken blijven, maar de ver
antwoording daarover ge
ven zij per 1 januari in
handen van drie van hun
zoons en N.H. Lieverse, die
de Uijttewaals al meer dan
vijfentwintig jaar met
raad en daad terzijde
staat.
Zeventig man werken thans in
het Ter Aarse fabriekje en op
een enkeling na zijn die alle
maal aangenomen door de
twee scheidende directeuren.
„Toen wij hier meer dan vijftig
jaar geleden begonnen, werkte
hier maar één man: onze va
der", zeggen Piet en Jan Uijtte
waal.
Hun vader stichtte het fabriekje
in 1928 maar op dat moment
vormden de augurken al ze
ventien jaar zijn broodwin
ning. Vader Uijttewaal was in
1911 begonnen augurken in te
zouten. En hij was niet de eni
ge. In die tijd gold de Veen-
streek immers nog als centrum
van augurken- en bonenteelt.
Pas veel later werden deze ge
wassen verdrongen door bloe
men.
„Vader deed ook nog in verse
groenten", haalt Jan Uijtte
waal herinneringen op. „Die
deden we hier in potten en die
exporteerden we naar Duits
land, wat in die dagen vrij ge
makkelijk was omdat Ter Aar
toen nog op het spoornet was
aangesloten."
Seizoen
Eind jaren twintig kwamen de
gebroeders Uijttewaal als van
zelf in het bedrijfje van hun va
der terecht. „Zo ging dat vroe
ger", vertellen ze. „Studeren
was er niet by. Na school ging
Gebroeders Uijttewaal treden terug
je gewoon meehelpen de kost
verdienen. Van 's ochtends
vroeg tot 's avonds laat was je
in touw. Augurken schoonma
ken, sorteren, in potjes doen,
die afsluiten en etiketteren, en
als dat klaar was pakte je een
nieuwe lading en deed je het
zelfde."
Behalve een karakteristiek fami
liebedrijf is Uijttewaal ook een
typisch seizoensbedryf. Als
vanouds betekent het er tussen
juni en oktober flink aanpoten.
Traditiegetrouw wordt dan de
hulp ingeroepen van werkstu
denten. „In die vier maanden
moet alles worden klaarge
maakt voor het hele jaar", ver
duidelijkt Piet Uijttewaal, „en
dan schrikken we er niet voor
terug om 's ochtends al om vijf
uur te beginnen en 's avonds
soms pas om negen uur op te
houden. Terwijl vroeger, toen
werkten we nög harder. Toen
hielden we pas op als al het
werk was gedaan. Maar in die
dagen ging alles nog met de
hand."
Piet en Jan Uijttewaal stonden er
al vroeg alleen voor. Ze waren
respectievelijk 23 en twintig
toen hun vader overleed. Van
lieverlee is Jan zich toen gaan
toeleggen op het inkoopge
deelte, terwijl Piet zich stortte
op zaken die te maken hadden
met verkoop.
Zilveruitjes
Piet was de man op de veilingen,
onderhield het contact met de
agenten en was ook de grond
legger van de zilveruitjesafde
ling. Uyttewaal pachtte daar
toe een stuk grond in Zeeland
(thans enkele hectares in de
Flevopolder), dat de Ter Aarse
werknemers zelf zaaiden en
oogstten. In Klundert en Sint
Willebrord beschikte de fa
briek over schil stations.
Opvolger Lieverse kan zich nog
helder voor de geest halen, hoe
Piet Uijttewaal destijds in de
zilveruitjesbranche pionierde.
„We waren daar natuurlijk niet
de enige. Collega-fabrikanten
schamperden dan ook: 'Hee
joh, wat kom jij hier doen'.
Maar meneer Piet joegen ze
daarmee niet op stang. In te-
door
Sjak Jansen
gendeel. Voor hem was dat
juist een aanmoediging om er
dubbel zo hard tegenaan te
gaan."
Veel voldoening gaf Piet Uijtte
waal de gemeentepolitiek. Ja
renlang bekleedde hij het ambt
van wethouder in Ter Aar. „Ik
was dus vrijwel nooit thuis,
maar voor het wethouderschap
had ik dat graag over. Ik heb er
altijd veel plezier aan beleefd,
alleen zat er een vervelende
kant aan: het werd altijd uitge
legd dat het bedrijf er voordeel
van had, wat pertinent niet
waar was. Het was eerder om
gekeerd."
Fiscus
Broer Jan heeft zich na werktijd
altijd graag mogen bezighou
den met voetbal. Lieverse
daarover: „Cupwedstrijden
sloeg hij nooit over. Als Feye-
noord moest spelen, zei me
neer Jan om drie uur: 'Kom
mannen, het is tijd', en dan gin
gen we met het hele personeel
naar de Kuip. Reuze gezellig
was dat. We gingen toen met
z'n allen in een grote gesloten
vrachtwagen. Wel wat onge
makkelijk, maar dat gaf niet.
y
Het was altyd weer een hele
gebeurtenis."
Jarenlang heeft meneer Jan op
het fabrieksterrein gewoond.
Afstand nemen van z'n werk,
zal hem dan ook wel enigszins
zwaar vallen, voorspelt hij.
„Weet u: ik heb niet zo gek veel
hobby's. Maar m'n broer en ik
blijven dus wel commissaris."
Zyn broer had al eerder een stap
je terug willen doen, maar die
plannen zag hij door de fiscus
gedwarsboomd. „Ik noem het
een grove onrechtvaardigheid,
dat je jarenlang hier hebt ge
werkt. alles hebt opgebouwd,
al je kapitaal in de fabriek en
machines hebt gestoken en dat
de fiscus dan zegt: Ja meneer
tje, dit beschouwen wij als pri-
vé-bezit en daarom slaan we u
eens fiks aan voor vermogens
belasting."
Knokken
Het spook van de vermogensbe
lasting heeft Piet Uyttewaal tot
op de dag van vandaag aan het
werk gehouden maar na 1 ja
nuari is er een oplossing voor.
„Ik hoef niet te peinzen wat ik
met m'n vrye tyd zal doen",
zegt meneer Piet. „Wat meer
op vakantie gaan, lekker tui
nieren en eindelyks eens wat
vaker thuis zyn bij moeder de
vrouw. Want daar is het de af
gelopen jaren nauwelijks van
gekomen door dat wethouder
schap."
Op één ding zeggen de scheiden
de heren heel trots te zyn: „We
hebben in al die jaren nooit ie
mand hoeven te ontslaan En
we laten een gezonde onderne
ming achter
Dat laatste zeggen de heren voor
een belangrijk deel te danken
aan „het voorzichtige beleid
dat wy altyd hebben gevoerd
Begin jaren zeventig ging het
iedereen zo goed, dat ook wy
onze ondememine wel drie
keer zo groot hadden kunnen
maken. Maar bewust hebben
wy dat met gedaan. Wy wilden
overzicht behouden. Daarom
zijn wel wel gegroeid, maar
met mate."
De scheidende directeuren ver
hullen niet dat ook hun bedryf
de gevolgen ondervindt van de
economische teruggang.
„Mensen hebben minder te be
steden", zegt meneer Jan. „en
de concurrentie uit met name
Italië en de Oostbloklanden
wordt steeds groter. Maar dat
maakt het ondernemer-zyn
juist zo aantrekkelijk. Elke dag
moet je weer knokken, nooit
weet je precies wat je te wach
ten staat."
Salades
„Inderdaad", beaamt zyn broer,
„de concurrentie zit bepaald
met stil. Maar wy doen dat ook
met. Net zo goed trachten ook
wy voortdurend nieuwe bron
nen van inkomsten aan te bo
ren. Daarom maken we sinds
enige tijd ook salades."
„En ach", zegt meneer Jan weer.
„met de tafelzuren en augur
ken gaat het nog steeds goed.
Zeker in de Benelux. Met Bel
gië en Luxemburg brengen we
jaarlijks nog altyd negenUg
miljoen kilo augurken op de
markt"
Het besluit zich ook op het pro
duceren van salades te gaan
toeleggen, is niet door de
scheldende directeuren alleen
genomen. „Weet uzegt me
neer Piet niet zonder trots,
„dat in ons bedryf al inspraak
gold, toen de Wet op de Onder
nemingsraden nog moest wor
den uitgevonden Zeker, tien
jaar voordat die wet van kracht
werd, hadden wij hier al in
spraak. Met winstdeling net zo.
In de meeste bcdryven is dat
pas iets van de laatste tien jaar
By ons echter met. Delen in ar
winst doen ze by ons al meer
dan vijfentwintig jaar."