y
NAVO is somber gestemd
Reagan verkoopt beleid
Italië: vijfde
kabinet Fanfani
Gonzales legt
- voorzichtig -
beleid
voor
Nieuwe president en
nieuw kabinet Mexico
Nuloptie moeilijk haalbaar
Op reis in Zuid-Amerika
Smaakvolle
keukens naar keuze
ICOATHIBÜ
Problemen blijven
Bombrief voor Thatcher
Frans parlement praat over Rijnzout
WOENSDAG 1 DECEMBER 1982
MADRID (GPD) - De toekom
stige Spaanse minister-presi
dent, Felipe Gonzalez, heeft
gisteren in een toespraak van
ruim een uur de hoofdlijnen
van het regeringsprogramma
van de socialisten aan het
parlement voorgelegd. Een
regeringsprogramma dat
overigens weinig nieuwe ele
menten bood en grote gelij
kenis vertoonde met het pro
gramma dat zijn partij bij de
recente verkiezingen had ge
presenteerd. Als de drie basi
sprincipes van het toekomsti
ge regeringsbeleid noemde
de socialistische premier-in-
spé: sociale rust, nationale
eenheid en sociale vooruit
gang.
De strijd tegen de werkloos
heid, het realiseren van grote
re vrijheid en gelijkheid, her
vormingen van het over
heidsapparaat en de interna
tionale rol van Spanje om
schreef Gonzalez als de vier
belangrijkste uitdagingen
voor het nieuwe kabinet.
Op economisch gebied stelde
Gonzalez als belangrijkste
doel van zijn beleid het terug
dringen van de inflatie (die
dit jaar de 15 procent zal be-
Buitenland
reiken) in het komende jaar
met 3 procent, een groei van
het nationale produkt met 2,5
procent en het terugdringen
van het enorme begrotingste
kort. Om de noodzakelijke
fondsen voor het ambitieuze
werkgelegenheidsprogram
ma te creëren (800.000 ar
beidsplaatsen in vier jaar) en
andere sociale veranderin
gen, kondigde Gonzalez on
der meer harde maatregelen
aan tegen fiscale fraude en
deviezensmokkel en een
strakkere controle op de
overheidsuitgaven.
Opzet van het nieuwe kabinet
zal vooral zijn het versterken
van de internationale rol van
Spanje. Ten aanzien van de
EG liet Gonzalez zich minder
radicaal uit dan zijn tweede
man, Alfonso Guerra, die vo
rige week een ultimatum stel
de dat Sparye zijn aanvraag
zal dienen in te trekken als
het niet voor 1985 lid is van
de Gemeenschap. Gonzalez
sprak slechts de hoop uit dat
in z^jn ambtsperiode van de
komende vier jaar de Spaan
se toetreding tot de Gemeen
schap gerealiseerd zal wor
den. Over Spanjes lidmaat
schap van de NAVO en de
uitvoering van het beloofde
referendum of Spanje al dan
niet in de NAVO zal blijven,
hield Gonzalez zich angstval
lig op de vlakte zonder ver
dere toezeggingen te doen of
een tijdschema vast te stel
len.
Wat betreft de buitenlandse po
litiek stelde de nieuwe pre
mier een nieuwe aanpak in
het vooruitzicht, zonder im
provisaties, waarbij niet lan
ger het partijbelang prioriteit
geniet boven het landsbe
lang. Gonzalez riep op tot een
nauwere internationale sa
menwerking in de bestrij
ding van het terrorisme.
MEXICO-STAD (Reuter) - Miguel de la Madrid, die vandaag wordt beë
digd als president van Mexico, heeft gisteren de samenstelling bekend
gemaakt var. zijn kabinet. In het kabinet zijn de namen terug te vinden
van bewindslieden die zich onder de aftredend president, Portillo, al
inspanden het vertrouwen van de financiële wereld terug te winnen, nu
Mexico met een buitenlandse schuld van 80 miljard dollar aan de rand
van het bankroet staat. Buitenlandse bankiers hebben de samenstel
ling van het kabinet met instemming begroet.
De belangrijkste post van financiën blijft in handen van Jesus Silva Her-
zorg (47), die onderhandelingen leidde met het internationale monetai
re fonds en de buitenlandse banken over de financiële crisis. Antonio
Enriquez Savignac. die onderminister van financiën was, wordt minis
ter van toerisme, een sector die veel deviezen moet opleveren.
Drie belangrijke posten gaan naar personen die onder De la Madrid werk
ten toen deze minister van planning was in de vorige regering. Francis
co Labastida wordt minister van natuurlijke hulpbronnen en industrie-
Ie ontwikkeling, waar hij verantwoordelijk is voor de oliesector, de
belangrijkste deviezenleverancier. De post van planning gaat naar de
pas 34-jarige Carlos Salinas de Gortari, die in zijn vorige functie een
ambitieus ontwikkelingsplan heeft opgezet. De 37-jarige Francisco Ro-
jas, die de supervisie had over budgetaanvragen, wordt nu adviseur van
De la Madrid.
Minister van buitenlandse zaken in de nieuwe regering wordt Bernardo
Sepulveda (37), die sinds maart ambassadeur was in Washington. Hy
vergezelde De la Madrid vorig jaar op reizen naar Cuba, Nicaragua en
Costa Rica.
BRUSSEL - De NAVO-defensieministers zijn somber ge
stemd over de mogelijkheden om de plaatsing van nieu
we kernwapens in West-Europa geheel te voorkomen. De
onderhandelingen tussen de Verenigde Staten en de
Sowjet-Unie over deze kernwapens zijn nu al een jaar
gaande in Genève en „ze lopen helemaal niet goed", zei
de Nederlandse minister van defensie De Ruiter gisteren
op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel na afloop van de
vergadering van de NAVO Nucleaire Planning Groep.
In NAVO-kring komt nu informeel
langzaam het gesprek op gang
over minder ideale oplossingen
voor het kernwapenprobleem in
Europa, zoals gedeeltelijke plaat-
sing van de nieuwe projectielen.
Nuloptie
De NAVO-ministers steunen nog
volledig het Amerikaanse onder
handelingsaanbod van de zoge
naamde nul-optie. Deze houdt in
dat de NAVO afziet van de plaat
sing van de geplande 572 nieuwe
atoomraketten indien de Russen
hun ruim 300 nieuwe SS-20-ra-
ketten en de verouderde SS-4- en
SS-5-raketten ontmantelen. Het
is echter duidelijk dat dit voor
stel zeer weinig kans maakt. De
grote vraag is nu hoe die onder
handelingen in Genève uit het
slop gehaald kunnen worden. De
NAVO wil zelf (nog) geen nieuwe
voorstellen doen die afwijken
van de nul-optie, maar tussen de
regels door nodigt men de Sow-
door
Ferry Mingelen
jet-Unie daar wel uitdrukkelijk
toe uit.
Minister De Ruiter zei: „Uitgaande
van de nul-optie zijn andere
denkbeelden bespreekbaar".
NAVO secretaris-generaal Luns
en de Britse defensieminister
Nott benadrukten dat de nul-op
tie wel de „ideale oplossing" is,
maar dat men bereid is elk ander
serieus voorstel van de Russen
ook constructief te bespreken.
„De Amerikaanse regering heeft
nooit gezegd: de nul-optie of
niets", zei Luns. Die bereidheid
is ook in de officiële slotverkla
ring van de Nucleaire Planning
Groep vastgelegd: „De defensie
ministers verwelkomden het feit
dat de Verenigde' Staten bereid
blijven elk serieus Sowjet-voor-
stel ten volle te overwegen".
Ander voorstel
De Amerikaanse defensieminister
Weinberger zelf wilde niet in
gaan op mogelijke andere onder-
handeüngsvoorstellen omdat hij
de Amerikaanse onderhande
laars in Genève niet voor de voe
ten wil lopen. De vraag binnen
de NAVO is overigens ook hoe
zo'n ander voorstel er uit zou
moeten zien. De Amerikanen
zijn veel minder dan de Westeu
ropeanen bereid te accepteren
dat de Russen een aantal van
hun nieuwe raketten zouden
handhaven indien het Westen
zelf geen nieuwe raketten
plaatst.
Minister De Ruiter heeft de Nu
cleaire Planning Groep de posi
tie van het nieuwe Nederlandse
kabinet-Lubbers ten aanzien van
de kernwapens uiteen gezet. Die
komt erop neer dat Nederland
deelneemt aan de voorbereidin
gen voor de plaatsing van de NA-
VO-raketten omdat men anders
de westerse onderhandelingspo
sitie in Genève zou aantasten.
Een besluit over al of niet plaat
sing van de 48 aan Nederland
toegedachte kruisraketten wordt
pas later genomen. De resultaten
van Genève zullen daarbij een
grote rol spelen.
Vredesbeweging
De NAVO-defensieministers wa
ren het er overigens wel over
eens dat men nauwelijks serieu
ze onderhandelingsvoorstellen
van de Russen in Genève kan
verwachten zolang Moskou de
hoop heeft via de vredesbewe
gingen het Westen tot eenzijdige
ontwapeningsmaatregelen te
kunnen pressen. Ook minister
De Ruiter wees erop dat er bin
nen en buiten de vredesbewe
ging in het Westen „gedachten
leven die het ontwapeningsge
sprek in Genève niet ondersteu
nen. Eenzijdige stappen kunnen
het ontwapeningsoverleg door
kruisen", aldus De Ruiter.
Als meest recente Russische po
ging om de westerse publieke
opinie te intimideren,beschou
wen de NAVO-defensieministers
het dreigement van Moskou dat
men met de invoering van de
nieuwe NAVO-atoomraketten
gedwongen zou zijn veel sneller
met de eigen atoomwapens aan
te vallen. Volgens de redenering
gisteren van het semi-officiële
Russische persbureau Novosti
kunnen de NAVO-atoomraket-
ten, en met name de 108 in West-
Duitsland te plaatsen Pershing 2-
raketten de Sowjet-Unie in enke
le minuten bereiken. Daardoor is
het voor de Russen onmogelijk
na te gaan wat er precies gebeurt
als de radarschermen waarschu
wen voor inkomende projectie
len en moeten ze dus direct op
hun eigen atoomknop drukken.
De Westduitse defensieminister
Worner noemde dit Russische
verhaal „avontuurlijke onzin".
Weinberger zei: „Als ze zo be
zorgd zijn over die raketten, is de
nul-optie de beste manier om dat
probleem op te lossen".
Een onderonsje van de Nederlandse minister van defensie, Job de Ruiter, en diens Deense collega, Hans Engel
op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel.
WASHINGTON - President Rea
gan is in Brazilië: de eerste en be
langrijkste stopplaats van een
vijfdaagse reis naar vier Zuida-
merikaanse landen, die het Witte
Huis heeft bestempeld als
'bevordering van democratische
instellingen op het westelijk
halfrond' en het onderstrepen
van gezamenlijke veiligheid. De
landen die hij bezoekt - Brazilië,
Colombia, Costa Rica en Hondu
ras - staan voor enorme economi
sche problemen, maar bevinden
zich ook op de breuklijn vai
mocratie en linkse dan wel
rechtse totalitaire regimes. Rea
gan heeft nog een andere bedoe
ling met deze uitstap: een duide
lijker presidentiële betrokken
heid laten zien bij het buiten
lands beleid van de VS.
Het is niet ongebruikelijk dat Ame
rikaanse presidenten op die ma
nier pogen een aan het thuisfront
geschonden prestige te herstel
len. Reagan heeft, al zijn ferme
taal ten spijt, tot nu toe met zijn
buitenlandse politiek weinig
succes behaald. Integendeel, de
relaties met zijn Europese bond
genoten zijn gespannen, de ver
houding met Japan moeilijk, zijn
vredes-initiatief in het Midden
Oosten dreigt vast te lopen, de
Namibische kwestie blijft onop
gelost en er is geen duidelijk
vooruitzicht op betere betrekkin
gen met de Sowjet Unie.
Kritiek
Wat het Amerikaanse halfrond
aangaat, heeft Reagan scherpe
kritiek moeten verduren, onder
meer in zijn eigen Congres, over
de manier waarop hij poogt een
linkse machtsgreep in El Salva
dor tegen te houden en de toena
dering tot regimes als van Chüi
en Argentinië, die met de beste
wil van de wereld niet tot de de
mocratie kunnen worden gere
kend. De huidige Amerikaanse
regering heeft er nooit doekjes
om gewonden dat zfi bij voor-
door
Henk Kolb
ADVERTENTIE
In de showrooms bij Ico/Athibu
staat de keuken van üw keuze.
Toegespitst op uw wensen
presenteren wij hier vele klasse-keukens
die even funktioneel als smaakvol zijn
ingericht. Kompleet met inbouw-
apparatuur en tegels voor
vloer en wand.
Ook voor uw specifieke wensen
staan wij klaar om in ons verkoop
centrum uw keuken-op-maat te
ontwerpen die ook qua prijs voldoet
aan uw budget
Showrooms geopend:
dinsdag t/m vnjdag 9 - 5 uur,
-donderdagavond 7 9 uur,
zaterdag 9.30 - 1.30 uur of na
afspraak ook 's avonds.
keur te maken heeft met landen
die de VS goed gezind zijn, zelfs
al blijken zij niet brandschoon
op het gebied van bestuur en
mensenrechten. Zulke aanhan
kelijkheid, beloofde Reagan, zou
worden beloond.
Met Reagan als vaandeldrager van
dit Amerikaans politiek vlagver
toon, ligt het zwaartepunt van de
reis in Brazilië. Dit land, door
Amerikanen beschreven als de
supermacht van de volgende
eeuw, is echter momenteel nau
welijks in staat betalingen te
doen die voortvloeien uit een
buitenlandse schuld van 100 mil
jard dollar. President Figucircdo
heeft onlangs voor de VN be
toogd dat het huidige beleid van
de grote landen een wereldwijde
ineenstorting van de economie
dreigt mee te brengen. Naar te
Washington verluidt zal Reagan
nadruk leggen op de byzondere
betrekkingen tussen beide lan
den. onderwijl pogend prestige
te herstellen, dat verloren ging
door de Amerikaanse steun aan
de Britten tijdens de Falkland-
oorlog.
Colombia
In Colombia wil Reagan pleiten
voor een hardere aanpak van de
handelaars in verdovende mid
delen, die een levendige illegale
uitvoer naar de VS onderhou
den. Ook de pogingen van presi
dent Betancourt om met de
linkse guerrillero's in zijn land
op betere voet te raken, hebben
Amerikaanse belangstelling.
Daarna wordt het minder zonnig.
In Costa Rica, het meest demo
cratische land van de regio,
wacht president Monge, die eco
nomische bijstand wenst en er
naar verluidt niets voor voelde
ter gelegenheid van Reagans be
zoek een conferentie met Cen-
traalamerikaanse leiders te orga
niseren. Daar ontmoet Reagan
zaterdag ook Alvaro Magnana,
de voorlopige president van El
Salvador. Hij vliegt dan door
naar Honduras, om daar het
plaatselijke staatshoofd te spre
ken, alsmede de gezaghebber
van Guatemala, generaal Montt,
een man van twijfelachtige de
mocratische reputatie.
De verwachtingen omtrent de uit
komst van de reis zyn in Was
hington niet hoog gespannen.
Het ligt voor de hand dat de ge
sprekspartners van het Ameri
kaanse staatshoofd om het
hardst zullen betogen dat zij goe
de voortgang maken by het
handhaven van de mensenrech
ten. De economische steun van
hun machtigste partner op het
westelijk halfrond staat op het
spel in het Congres. Volgens de
wet moet Reagan binnenkort op
nieuw kunnen verklaren dat op
het gebied van de mensenrech
ten vorderingen worden ge
maakt. Met name ten aanzien
van El Salvador en Guatemala
hebben Reagans eerdere verze
keringen daaromtrent in het
Congres grote bevreemding ge
wekt.
Italië krijgt weer een nieuwe re
gering. Gisteren aanvaardde
Senaatsvoorzitter Fanfani de
formatieopdracht van presi
dent Pertini en vandaag pre
senteert hy zyn nieuwe kabi
net. Het wordt het vijfde ka
binet dat zijn naam draagt
(het vierde duurde van fe
bruari 1962 tot mei 1963) en
het 43ste sinds het eind van
de oorlog.
Van de vyf partijen die aan de
vorige regering deelnamen
zyn er vier overgebleven: de
Republikeinen besloten
maandag zich terug te trek
ken, omdat zij het econo
misch beleid niet rigoureus
genoeg vonden. Van het oor
spronkelijke ontwerppro
gramma werd een aantal
punten afgezwakt, vooral op
aandringen van de socialis
ten, zonder wie de regering
geen Kamermeerderheid zou
bezitten.
Ook in zyn nieuwe vorm is het
programma van een voor Ita
liaanse begrippen bijna Spar
taanse hardheid: bedrijven
en zelfstandigen (maar niet
werknemers in loondienst)
moeten een extra-heffing van
negen procent opbrengen, de
belasting op bank- en obliga
tierenten wordt verhoogd,
een nieuwe belasting op on
roerende goederen moet de
kassen van gemeenten en
provincies aanvullen, wegen
belasting, zegelrechten en al
le openbare tarieven gaam
omhoog.
door
Hein ten Kortenaar
Er zal worden gesnoeid in pen
sioenen en sociale voorzie
ningen en het eigen risico
voor de gezondheidszorg
wordt uitgebreid en ver
hoogd. Door het verhogen
van de inkomsten en het be
snoeien op de uitgaven hoopt
de regering het financieel te
kort met 30.000 miljard Lire
(60 miljard gulden) te vermin
deren en de inflatie in het ko
mend jaar tot 13. in het jaar
daarna tot 10 procent terug te
dringen. Dat is nog altijd aan
zienlijk hoger dan het Euro
pese gemiddelde, en het is
een van de redenen voor het
terugtreden van de Republi
keinen.
Het voornaamste geschilpunt
is dat van de arbeidskosten.
Het oorspronkelyke pro
gramma voorzag in overheid-
maatregelen, als werkgevers
en vakbonden het niet on
middellijk eens zouden wor
den: een loonstop voor twee
jaar, een besnoeiing van de
prijscompensatie wat betreft
de gevolgen van btw-verho-
gingen, tariefsverhogingen
en duurdere prijzen van im
portgoederen, by voorbaat
gemaakte afspraken over de
hoogte van de compensatie,
naar gelang het geprogram
meerde inflatiepeil, en een
verregaande aanpassing van
lonen aan prijzen: een of
tweemaal per jaar, in plaats
van elk kwartaal
Daartegen waren de vakbon
den onmiddellijk in het ge
weer gekomen. Als dit beleid
wordt geaccepteerd, kondi
gen zij aan, komt er onherroe
pelijk een algemene staking.
Onder druk van de socialis
ten kwam men tot een vaag
compromis: de regering zal
alles doën om een overeen
komst tussen werkgevers en
vakbonden te begunstigen,
en mochten zy daar met in
slagen, dan „zal men zien wat
moet gebeuren in de dan ont
stane ernstige situatie" Te
vaag en te weinig, meenden
de Republikeinen en daar
mee stond hun besluit om
met mee te regeren vast.
De socialisten hebben opnieuw
bewezen hoe doorslaggevend
hun gewicht in de regerings
coalitie is. De christen-demo
craten, ditmaal vast besloten
niet voor de Republikeinen
onder te doen in rigoureuze
bezuiniging, hebben moeten
terugkrabbelen, hoewel zij
hun zwaargewicht, de 74-jan-
ge senaatsvoorzitter Fanfani,
in de strijd hadden gewor
pen. Tegen de gewoonte in.
maakte Fanfani niet tegelyk
met zyn aanvaarding van de
formatieopdracht ook de lyst
van nieuwe ministers be
kend
Zoals gewoonlijk, wordt er in
Rome druk over gespecu
leerd. De enige zekerheid is.
dat de twee boosdoeners uit
het vorige kabinet, de minis
ters Andreatta en Formica,
die met hun onderlinge
scheldpartijen de regenng-
Spadolini ten val brachten
niet zullen terugkeren Als
naar verwachting Emilio Co
lombo op buitenlandse zaken
blijft, vormt hy de enige
schakel met het vonge kabi-
net-Fanfani: twintig jaar gele
den diende hy onder dezelfde
premier als minister van ny-
verheid.
LONDEN (GPD) - In de ambtswo
ning van de Britse premier That
cher is gistermiddag een bom
brief ontploft. Bij het openen er
van raakte een van de op Dow-
ningstreet 10 werkende ambte
naren licht gewond aan zyn ge
zicht. Mevrouw Thatcher bevond
zich op het moment van de ex
plosie in een ander deel van het
gebouw en is niet in gevaar ge
weest.
De ontploffing heeft bij Britse poli
tici onmiddellijk tot grote
verontrusting geleid over de vei
ligheidsmaatregelen rond me
vrouw Thatcher Oppositieleider
Michael Foot sprak gisteren in
het Lagerhuis zijn diepe Veront
waardiging uit over de bombrief.
Mevrouw Thatcher op haar beurt
pleitte voor meer bescherming
voor de Lagerhuisleden. Op het
zelfde moment namelyk dat in
haar ambtswoning de bombrief
ontplofte, werden op de postka
mer van het Lagerhuis vier van
dergelyke brieven onderschept,
onder meer gcncht aan opposi
tieleider Michael Foot, de Libe
rale leider David Stoel en SDP-
voorman Roy Jenkins
Het was gisteravond niet duidelijk
wie verantwoordelyk is voor de
gevaarlyke brieven De Noord-
lerse terroristische beweging
Irish National Liberation Army
(INLA) eiste aanvankelyk de ver-
antwoordelykheid op, maar de
politie noemde later de tot dus
ver onbekende groepenng Ani
mal Rights Militia als de mogelij
ke dader
PARIJS (GPD) - De Franse rege
ring heeft besloten het voorstel
tot ratificatie van het Rynzout-
verdrag aan het parlement voor
te leggen.
Na een interdeparte
mentale zitting onder voorzitter
schap van premier Mauroy
kwam men tot de conclusie dat
er geen argumenten meer waren
zich verder te verzetten tegen het
plan tot iryectenng van de afval
produkten uit de Elzasser kali-
mynen in onderaardse meren.
De interdepartementale commis
sie kwam tot dit besluit op basis
van het rapport van vier interna
tionale experts, welk rapport vo
nge week openbaar werd ge
maakt. Deze commissie stelt
voor nog enig afsluitende procf-
ondervindelyke bonngen te ver
richten. maar gaat er als principe
vanuit dat iryectenng realiseer
baar is
Volgende week dinsdag zal pre
mier Mauroy net nu genomen be
sluit bespreken met minister
president Lubbers, die een eer
ste officieel bezoek als regenngs-
leider aan Parys zal brengen. Het
besluit van de regenng zal ook
zwaar wegen op de conferentie
van Rynstaten - dat wil zeggen
van de landen die het Rynzout
verdrag al hebben geratificeerd
plus Frankryk - die 9 december
in Den Haag zal worden gehou
den.