y NAVO is somber gestemd Reagan verkoopt beleid Italië: vijfde kabinet Fanfani Gonzales legt - voorzichtig - beleid voor Nieuwe president en nieuw kabinet Mexico Nuloptie moeilijk haalbaar Op reis in Zuid-Amerika Smaakvolle keukens naar keuze ICOATHIBÜ Problemen blijven Bombrief voor Thatcher Frans parlement praat over Rijnzout WOENSDAG 1 DECEMBER 1982 MADRID (GPD) - De toekom stige Spaanse minister-presi dent, Felipe Gonzalez, heeft gisteren in een toespraak van ruim een uur de hoofdlijnen van het regeringsprogramma van de socialisten aan het parlement voorgelegd. Een regeringsprogramma dat overigens weinig nieuwe ele menten bood en grote gelij kenis vertoonde met het pro gramma dat zijn partij bij de recente verkiezingen had ge presenteerd. Als de drie basi sprincipes van het toekomsti ge regeringsbeleid noemde de socialistische premier-in- spé: sociale rust, nationale eenheid en sociale vooruit gang. De strijd tegen de werkloos heid, het realiseren van grote re vrijheid en gelijkheid, her vormingen van het over heidsapparaat en de interna tionale rol van Spanje om schreef Gonzalez als de vier belangrijkste uitdagingen voor het nieuwe kabinet. Op economisch gebied stelde Gonzalez als belangrijkste doel van zijn beleid het terug dringen van de inflatie (die dit jaar de 15 procent zal be- Buitenland reiken) in het komende jaar met 3 procent, een groei van het nationale produkt met 2,5 procent en het terugdringen van het enorme begrotingste kort. Om de noodzakelijke fondsen voor het ambitieuze werkgelegenheidsprogram ma te creëren (800.000 ar beidsplaatsen in vier jaar) en andere sociale veranderin gen, kondigde Gonzalez on der meer harde maatregelen aan tegen fiscale fraude en deviezensmokkel en een strakkere controle op de overheidsuitgaven. Opzet van het nieuwe kabinet zal vooral zijn het versterken van de internationale rol van Spanje. Ten aanzien van de EG liet Gonzalez zich minder radicaal uit dan zijn tweede man, Alfonso Guerra, die vo rige week een ultimatum stel de dat Sparye zijn aanvraag zal dienen in te trekken als het niet voor 1985 lid is van de Gemeenschap. Gonzalez sprak slechts de hoop uit dat in z^jn ambtsperiode van de komende vier jaar de Spaan se toetreding tot de Gemeen schap gerealiseerd zal wor den. Over Spanjes lidmaat schap van de NAVO en de uitvoering van het beloofde referendum of Spanje al dan niet in de NAVO zal blijven, hield Gonzalez zich angstval lig op de vlakte zonder ver dere toezeggingen te doen of een tijdschema vast te stel len. Wat betreft de buitenlandse po litiek stelde de nieuwe pre mier een nieuwe aanpak in het vooruitzicht, zonder im provisaties, waarbij niet lan ger het partijbelang prioriteit geniet boven het landsbe lang. Gonzalez riep op tot een nauwere internationale sa menwerking in de bestrij ding van het terrorisme. MEXICO-STAD (Reuter) - Miguel de la Madrid, die vandaag wordt beë digd als president van Mexico, heeft gisteren de samenstelling bekend gemaakt var. zijn kabinet. In het kabinet zijn de namen terug te vinden van bewindslieden die zich onder de aftredend president, Portillo, al inspanden het vertrouwen van de financiële wereld terug te winnen, nu Mexico met een buitenlandse schuld van 80 miljard dollar aan de rand van het bankroet staat. Buitenlandse bankiers hebben de samenstel ling van het kabinet met instemming begroet. De belangrijkste post van financiën blijft in handen van Jesus Silva Her- zorg (47), die onderhandelingen leidde met het internationale monetai re fonds en de buitenlandse banken over de financiële crisis. Antonio Enriquez Savignac. die onderminister van financiën was, wordt minis ter van toerisme, een sector die veel deviezen moet opleveren. Drie belangrijke posten gaan naar personen die onder De la Madrid werk ten toen deze minister van planning was in de vorige regering. Francis co Labastida wordt minister van natuurlijke hulpbronnen en industrie- Ie ontwikkeling, waar hij verantwoordelijk is voor de oliesector, de belangrijkste deviezenleverancier. De post van planning gaat naar de pas 34-jarige Carlos Salinas de Gortari, die in zijn vorige functie een ambitieus ontwikkelingsplan heeft opgezet. De 37-jarige Francisco Ro- jas, die de supervisie had over budgetaanvragen, wordt nu adviseur van De la Madrid. Minister van buitenlandse zaken in de nieuwe regering wordt Bernardo Sepulveda (37), die sinds maart ambassadeur was in Washington. Hy vergezelde De la Madrid vorig jaar op reizen naar Cuba, Nicaragua en Costa Rica. BRUSSEL - De NAVO-defensieministers zijn somber ge stemd over de mogelijkheden om de plaatsing van nieu we kernwapens in West-Europa geheel te voorkomen. De onderhandelingen tussen de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie over deze kernwapens zijn nu al een jaar gaande in Genève en „ze lopen helemaal niet goed", zei de Nederlandse minister van defensie De Ruiter gisteren op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel na afloop van de vergadering van de NAVO Nucleaire Planning Groep. In NAVO-kring komt nu informeel langzaam het gesprek op gang over minder ideale oplossingen voor het kernwapenprobleem in Europa, zoals gedeeltelijke plaat- sing van de nieuwe projectielen. Nuloptie De NAVO-ministers steunen nog volledig het Amerikaanse onder handelingsaanbod van de zoge naamde nul-optie. Deze houdt in dat de NAVO afziet van de plaat sing van de geplande 572 nieuwe atoomraketten indien de Russen hun ruim 300 nieuwe SS-20-ra- ketten en de verouderde SS-4- en SS-5-raketten ontmantelen. Het is echter duidelijk dat dit voor stel zeer weinig kans maakt. De grote vraag is nu hoe die onder handelingen in Genève uit het slop gehaald kunnen worden. De NAVO wil zelf (nog) geen nieuwe voorstellen doen die afwijken van de nul-optie, maar tussen de regels door nodigt men de Sow- door Ferry Mingelen jet-Unie daar wel uitdrukkelijk toe uit. Minister De Ruiter zei: „Uitgaande van de nul-optie zijn andere denkbeelden bespreekbaar". NAVO secretaris-generaal Luns en de Britse defensieminister Nott benadrukten dat de nul-op tie wel de „ideale oplossing" is, maar dat men bereid is elk ander serieus voorstel van de Russen ook constructief te bespreken. „De Amerikaanse regering heeft nooit gezegd: de nul-optie of niets", zei Luns. Die bereidheid is ook in de officiële slotverkla ring van de Nucleaire Planning Groep vastgelegd: „De defensie ministers verwelkomden het feit dat de Verenigde' Staten bereid blijven elk serieus Sowjet-voor- stel ten volle te overwegen". Ander voorstel De Amerikaanse defensieminister Weinberger zelf wilde niet in gaan op mogelijke andere onder- handeüngsvoorstellen omdat hij de Amerikaanse onderhande laars in Genève niet voor de voe ten wil lopen. De vraag binnen de NAVO is overigens ook hoe zo'n ander voorstel er uit zou moeten zien. De Amerikanen zijn veel minder dan de Westeu ropeanen bereid te accepteren dat de Russen een aantal van hun nieuwe raketten zouden handhaven indien het Westen zelf geen nieuwe raketten plaatst. Minister De Ruiter heeft de Nu cleaire Planning Groep de posi tie van het nieuwe Nederlandse kabinet-Lubbers ten aanzien van de kernwapens uiteen gezet. Die komt erop neer dat Nederland deelneemt aan de voorbereidin gen voor de plaatsing van de NA- VO-raketten omdat men anders de westerse onderhandelingspo sitie in Genève zou aantasten. Een besluit over al of niet plaat sing van de 48 aan Nederland toegedachte kruisraketten wordt pas later genomen. De resultaten van Genève zullen daarbij een grote rol spelen. Vredesbeweging De NAVO-defensieministers wa ren het er overigens wel over eens dat men nauwelijks serieu ze onderhandelingsvoorstellen van de Russen in Genève kan verwachten zolang Moskou de hoop heeft via de vredesbewe gingen het Westen tot eenzijdige ontwapeningsmaatregelen te kunnen pressen. Ook minister De Ruiter wees erop dat er bin nen en buiten de vredesbewe ging in het Westen „gedachten leven die het ontwapeningsge sprek in Genève niet ondersteu nen. Eenzijdige stappen kunnen het ontwapeningsoverleg door kruisen", aldus De Ruiter. Als meest recente Russische po ging om de westerse publieke opinie te intimideren,beschou wen de NAVO-defensieministers het dreigement van Moskou dat men met de invoering van de nieuwe NAVO-atoomraketten gedwongen zou zijn veel sneller met de eigen atoomwapens aan te vallen. Volgens de redenering gisteren van het semi-officiële Russische persbureau Novosti kunnen de NAVO-atoomraket- ten, en met name de 108 in West- Duitsland te plaatsen Pershing 2- raketten de Sowjet-Unie in enke le minuten bereiken. Daardoor is het voor de Russen onmogelijk na te gaan wat er precies gebeurt als de radarschermen waarschu wen voor inkomende projectie len en moeten ze dus direct op hun eigen atoomknop drukken. De Westduitse defensieminister Worner noemde dit Russische verhaal „avontuurlijke onzin". Weinberger zei: „Als ze zo be zorgd zijn over die raketten, is de nul-optie de beste manier om dat probleem op te lossen". Een onderonsje van de Nederlandse minister van defensie, Job de Ruiter, en diens Deense collega, Hans Engel op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel. WASHINGTON - President Rea gan is in Brazilië: de eerste en be langrijkste stopplaats van een vijfdaagse reis naar vier Zuida- merikaanse landen, die het Witte Huis heeft bestempeld als 'bevordering van democratische instellingen op het westelijk halfrond' en het onderstrepen van gezamenlijke veiligheid. De landen die hij bezoekt - Brazilië, Colombia, Costa Rica en Hondu ras - staan voor enorme economi sche problemen, maar bevinden zich ook op de breuklijn vai mocratie en linkse dan wel rechtse totalitaire regimes. Rea gan heeft nog een andere bedoe ling met deze uitstap: een duide lijker presidentiële betrokken heid laten zien bij het buiten lands beleid van de VS. Het is niet ongebruikelijk dat Ame rikaanse presidenten op die ma nier pogen een aan het thuisfront geschonden prestige te herstel len. Reagan heeft, al zijn ferme taal ten spijt, tot nu toe met zijn buitenlandse politiek weinig succes behaald. Integendeel, de relaties met zijn Europese bond genoten zijn gespannen, de ver houding met Japan moeilijk, zijn vredes-initiatief in het Midden Oosten dreigt vast te lopen, de Namibische kwestie blijft onop gelost en er is geen duidelijk vooruitzicht op betere betrekkin gen met de Sowjet Unie. Kritiek Wat het Amerikaanse halfrond aangaat, heeft Reagan scherpe kritiek moeten verduren, onder meer in zijn eigen Congres, over de manier waarop hij poogt een linkse machtsgreep in El Salva dor tegen te houden en de toena dering tot regimes als van Chüi en Argentinië, die met de beste wil van de wereld niet tot de de mocratie kunnen worden gere kend. De huidige Amerikaanse regering heeft er nooit doekjes om gewonden dat zfi bij voor- door Henk Kolb ADVERTENTIE In de showrooms bij Ico/Athibu staat de keuken van üw keuze. Toegespitst op uw wensen presenteren wij hier vele klasse-keukens die even funktioneel als smaakvol zijn ingericht. Kompleet met inbouw- apparatuur en tegels voor vloer en wand. Ook voor uw specifieke wensen staan wij klaar om in ons verkoop centrum uw keuken-op-maat te ontwerpen die ook qua prijs voldoet aan uw budget Showrooms geopend: dinsdag t/m vnjdag 9 - 5 uur, -donderdagavond 7 9 uur, zaterdag 9.30 - 1.30 uur of na afspraak ook 's avonds. keur te maken heeft met landen die de VS goed gezind zijn, zelfs al blijken zij niet brandschoon op het gebied van bestuur en mensenrechten. Zulke aanhan kelijkheid, beloofde Reagan, zou worden beloond. Met Reagan als vaandeldrager van dit Amerikaans politiek vlagver toon, ligt het zwaartepunt van de reis in Brazilië. Dit land, door Amerikanen beschreven als de supermacht van de volgende eeuw, is echter momenteel nau welijks in staat betalingen te doen die voortvloeien uit een buitenlandse schuld van 100 mil jard dollar. President Figucircdo heeft onlangs voor de VN be toogd dat het huidige beleid van de grote landen een wereldwijde ineenstorting van de economie dreigt mee te brengen. Naar te Washington verluidt zal Reagan nadruk leggen op de byzondere betrekkingen tussen beide lan den. onderwijl pogend prestige te herstellen, dat verloren ging door de Amerikaanse steun aan de Britten tijdens de Falkland- oorlog. Colombia In Colombia wil Reagan pleiten voor een hardere aanpak van de handelaars in verdovende mid delen, die een levendige illegale uitvoer naar de VS onderhou den. Ook de pogingen van presi dent Betancourt om met de linkse guerrillero's in zijn land op betere voet te raken, hebben Amerikaanse belangstelling. Daarna wordt het minder zonnig. In Costa Rica, het meest demo cratische land van de regio, wacht president Monge, die eco nomische bijstand wenst en er naar verluidt niets voor voelde ter gelegenheid van Reagans be zoek een conferentie met Cen- traalamerikaanse leiders te orga niseren. Daar ontmoet Reagan zaterdag ook Alvaro Magnana, de voorlopige president van El Salvador. Hij vliegt dan door naar Honduras, om daar het plaatselijke staatshoofd te spre ken, alsmede de gezaghebber van Guatemala, generaal Montt, een man van twijfelachtige de mocratische reputatie. De verwachtingen omtrent de uit komst van de reis zyn in Was hington niet hoog gespannen. Het ligt voor de hand dat de ge sprekspartners van het Ameri kaanse staatshoofd om het hardst zullen betogen dat zij goe de voortgang maken by het handhaven van de mensenrech ten. De economische steun van hun machtigste partner op het westelijk halfrond staat op het spel in het Congres. Volgens de wet moet Reagan binnenkort op nieuw kunnen verklaren dat op het gebied van de mensenrech ten vorderingen worden ge maakt. Met name ten aanzien van El Salvador en Guatemala hebben Reagans eerdere verze keringen daaromtrent in het Congres grote bevreemding ge wekt. Italië krijgt weer een nieuwe re gering. Gisteren aanvaardde Senaatsvoorzitter Fanfani de formatieopdracht van presi dent Pertini en vandaag pre senteert hy zyn nieuwe kabi net. Het wordt het vijfde ka binet dat zijn naam draagt (het vierde duurde van fe bruari 1962 tot mei 1963) en het 43ste sinds het eind van de oorlog. Van de vyf partijen die aan de vorige regering deelnamen zyn er vier overgebleven: de Republikeinen besloten maandag zich terug te trek ken, omdat zij het econo misch beleid niet rigoureus genoeg vonden. Van het oor spronkelijke ontwerppro gramma werd een aantal punten afgezwakt, vooral op aandringen van de socialis ten, zonder wie de regering geen Kamermeerderheid zou bezitten. Ook in zyn nieuwe vorm is het programma van een voor Ita liaanse begrippen bijna Spar taanse hardheid: bedrijven en zelfstandigen (maar niet werknemers in loondienst) moeten een extra-heffing van negen procent opbrengen, de belasting op bank- en obliga tierenten wordt verhoogd, een nieuwe belasting op on roerende goederen moet de kassen van gemeenten en provincies aanvullen, wegen belasting, zegelrechten en al le openbare tarieven gaam omhoog. door Hein ten Kortenaar Er zal worden gesnoeid in pen sioenen en sociale voorzie ningen en het eigen risico voor de gezondheidszorg wordt uitgebreid en ver hoogd. Door het verhogen van de inkomsten en het be snoeien op de uitgaven hoopt de regering het financieel te kort met 30.000 miljard Lire (60 miljard gulden) te vermin deren en de inflatie in het ko mend jaar tot 13. in het jaar daarna tot 10 procent terug te dringen. Dat is nog altijd aan zienlijk hoger dan het Euro pese gemiddelde, en het is een van de redenen voor het terugtreden van de Republi keinen. Het voornaamste geschilpunt is dat van de arbeidskosten. Het oorspronkelyke pro gramma voorzag in overheid- maatregelen, als werkgevers en vakbonden het niet on middellijk eens zouden wor den: een loonstop voor twee jaar, een besnoeiing van de prijscompensatie wat betreft de gevolgen van btw-verho- gingen, tariefsverhogingen en duurdere prijzen van im portgoederen, by voorbaat gemaakte afspraken over de hoogte van de compensatie, naar gelang het geprogram meerde inflatiepeil, en een verregaande aanpassing van lonen aan prijzen: een of tweemaal per jaar, in plaats van elk kwartaal Daartegen waren de vakbon den onmiddellijk in het ge weer gekomen. Als dit beleid wordt geaccepteerd, kondi gen zij aan, komt er onherroe pelijk een algemene staking. Onder druk van de socialis ten kwam men tot een vaag compromis: de regering zal alles doën om een overeen komst tussen werkgevers en vakbonden te begunstigen, en mochten zy daar met in slagen, dan „zal men zien wat moet gebeuren in de dan ont stane ernstige situatie" Te vaag en te weinig, meenden de Republikeinen en daar mee stond hun besluit om met mee te regeren vast. De socialisten hebben opnieuw bewezen hoe doorslaggevend hun gewicht in de regerings coalitie is. De christen-demo craten, ditmaal vast besloten niet voor de Republikeinen onder te doen in rigoureuze bezuiniging, hebben moeten terugkrabbelen, hoewel zij hun zwaargewicht, de 74-jan- ge senaatsvoorzitter Fanfani, in de strijd hadden gewor pen. Tegen de gewoonte in. maakte Fanfani niet tegelyk met zyn aanvaarding van de formatieopdracht ook de lyst van nieuwe ministers be kend Zoals gewoonlijk, wordt er in Rome druk over gespecu leerd. De enige zekerheid is. dat de twee boosdoeners uit het vorige kabinet, de minis ters Andreatta en Formica, die met hun onderlinge scheldpartijen de regenng- Spadolini ten val brachten niet zullen terugkeren Als naar verwachting Emilio Co lombo op buitenlandse zaken blijft, vormt hy de enige schakel met het vonge kabi- net-Fanfani: twintig jaar gele den diende hy onder dezelfde premier als minister van ny- verheid. LONDEN (GPD) - In de ambtswo ning van de Britse premier That cher is gistermiddag een bom brief ontploft. Bij het openen er van raakte een van de op Dow- ningstreet 10 werkende ambte naren licht gewond aan zyn ge zicht. Mevrouw Thatcher bevond zich op het moment van de ex plosie in een ander deel van het gebouw en is niet in gevaar ge weest. De ontploffing heeft bij Britse poli tici onmiddellijk tot grote verontrusting geleid over de vei ligheidsmaatregelen rond me vrouw Thatcher Oppositieleider Michael Foot sprak gisteren in het Lagerhuis zijn diepe Veront waardiging uit over de bombrief. Mevrouw Thatcher op haar beurt pleitte voor meer bescherming voor de Lagerhuisleden. Op het zelfde moment namelyk dat in haar ambtswoning de bombrief ontplofte, werden op de postka mer van het Lagerhuis vier van dergelyke brieven onderschept, onder meer gcncht aan opposi tieleider Michael Foot, de Libe rale leider David Stoel en SDP- voorman Roy Jenkins Het was gisteravond niet duidelijk wie verantwoordelyk is voor de gevaarlyke brieven De Noord- lerse terroristische beweging Irish National Liberation Army (INLA) eiste aanvankelyk de ver- antwoordelykheid op, maar de politie noemde later de tot dus ver onbekende groepenng Ani mal Rights Militia als de mogelij ke dader PARIJS (GPD) - De Franse rege ring heeft besloten het voorstel tot ratificatie van het Rynzout- verdrag aan het parlement voor te leggen. Na een interdeparte mentale zitting onder voorzitter schap van premier Mauroy kwam men tot de conclusie dat er geen argumenten meer waren zich verder te verzetten tegen het plan tot iryectenng van de afval produkten uit de Elzasser kali- mynen in onderaardse meren. De interdepartementale commis sie kwam tot dit besluit op basis van het rapport van vier interna tionale experts, welk rapport vo nge week openbaar werd ge maakt. Deze commissie stelt voor nog enig afsluitende procf- ondervindelyke bonngen te ver richten. maar gaat er als principe vanuit dat iryectenng realiseer baar is Volgende week dinsdag zal pre mier Mauroy net nu genomen be sluit bespreken met minister president Lubbers, die een eer ste officieel bezoek als regenngs- leider aan Parys zal brengen. Het besluit van de regenng zal ook zwaar wegen op de conferentie van Rynstaten - dat wil zeggen van de landen die het Rynzout verdrag al hebben geratificeerd plus Frankryk - die 9 december in Den Haag zal worden gehou den.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 9