-c
c
D
c
c
LAK speelt Wedekinds Voorj aarsontwaken'
3
3
iazzex: nieuwe dansgroep
PODIUMBLIK
Kunst
te
kijk
Uitvoering
'Sempre
Crescendo'
DINSDAG 30 NOVEMBER 1982
Redactie Pieter C. Rosier
Kunst
LEIDEN - Alsof Sinterklaas niet van
theater houdt, zo angstvallig houdt de
Leidse Schouwburg zijn deuren deze
week gesloten. Pas op donderdag
avond 9 december kan men daar weer
terecht mits men geinteresseerd is in
Keltische muziek. Op die datum is er
namelijk een optreden van An Tris-
kell, een vijf man tellende groep uit
Bretagne, die gebruikt maakt van au
thentieke instrumenten zoals de Kelti
sche harp, mandoline, fluit, bombar
don en luit.
De schouwburgagenda vermeldt voorts
voor vrijdagavond 10 december Peter
Nichols 'Born in the Gardens', met als
Nederlandse titel 'Geboren in Blijdorp'
met o.a. Ellen Vogel en Marijke Merc-
kens. En op zaterdagavond 11 decem
ber staat Ton van Duinhoven op het
schouwburg podium met 'White lies' en
'The public eye', twee éénakters van
Ton van Duinhoven. In Podiumblik
van volgende week meer hierover.
Het LAK-theater doet het in deze Sin-
terklaasweek ook kalm aan, het biedt
de theaterliefhebber in elk geval wei
nig keus. Als LAK-produktie wordt
namelijk drie avonden achtereen, te
weten donderdagavond 2, vrijdag
avond 3 en zaterdagavond 4 december,
Frank Wedekinds 'V oorjaar son twa-
ken' opgevoerd, een uit het begin van
deze eeuw daterend stuk over de sek
suele gevoelens van kinderen in de pu
berleeftijd. Het stuk, dat de gemoede
ren destijds danig heeft beziggehou
den, biedt vandaag nog steeds een gro
te mate van herkenbaarheid, althans
volgens Lidy Six en Wcssel van der
Heijden, beiden student regie aan de
Amsterdamse Theaterschool, die aan
dit LAK-project over 'de strijd tegen
de huichelachtige moraal' leiding ge
ven. Over hun opvattingen met betrek
king tot Wedekinds stuk elders op deze
pagina meer
De LAK-agenda maakt geen melding
van een kindervoorstelling op zondag
middag, maar dat zal ongetwijfeld
ook al verband houden met Sints ver
jaardagsfeest.
Strijd tegen huichelachtige moraal
LEIDEN - Een tijd lang leek de
strijkplank een onontkoom
baar attribuut op het toneel,
vervolgens kwam de rage om
minstens één keer per voor
stelling het toneel vol met rook
te blazen. Nu vertonen steeds
meer groepen de neiging om
toneelstukken van zodanige
lengte te brengen, dat de toe
schouwer zich bezorgd af
vraagt of hij de laatste bus of
trein nog wel kan halen. De
nieuwe LAK-tekstproduktie,
'Vooijaarsontwaken' van
Frank Wedekind, zal volgens
de jongste schatting 2 uur en 3
kwartier duren.
Regisseurs Lidy Six en Wessel
van der Heijden, studenten aan
de Theaterschool, antwoorden
op de vraag of daar een bijzon
dere regie- of publieksopvat-
ting achter steekt: 'Nee hoor,
dit is puur toeval. Vooral Lidy
vond 'Vooijaarsontwaken' een
prachtig stuk, dat ze gewoon
een keer geregisseerd wilde
hebben. Toen het LAK ons, via
de school, vroeg of wij een
amateurproduktie wilden
doen, lag het erg voor de hand
om daar dit, weliswaar lange
stuk voor te nemen. We heb
ben dus niet speciaal gezocht.
Bovendien sloot het door zijn
onderwerp goed aan bij de spe
lers, die onder de dertig zijn.'
Wedekind (1864-1918) is een con-
troleversieel schrijver geweest.
In zijn stukken hekelde hij de
huichelachtige moraal van de
bourgeoisie, waartegen hij in
vaak groteske en karikaturale
beelden tekeer ging. Dit bracht
hem meermalen in conflict
met de censuur.
In 'Vooijaarsontwaken', zijn be
kendste stuk, toont Wedekind
hoe ouderen door de schijnmo
raal niet in staat zijn om kinde
ren in de puberteit, ook maar
enigszins te helpen. 'Je ziet een
groep mensen van 14-15 jaar,
die worstelen met het school
systeem en er tegen moeten
knokken om overeind te blij
ven. Tegelijkertijd hebben ze
te maken met ontluikende ge
voelens van verliefdheid en li
chamelijke veranderingen die
ze in de war brengen. Een jon
gen pleegt tenslotte zelfmoord
omdat hij het op school niet
kan bolwerken, en een meisje
sterft aan een gedwongen
abortus.
Veel jonge mensen van nu her
kennen in het stuk nog veel
van hun eigen geschiedenis.
Dingen als masturbatie en eer
ste zaadlozing zijn nog net zo
beladen als toen, alleen gaan
we er nu anders mee om. Men
sen krijgen echter nog steeds
zulke antwoorden als in het
stuk getoond worden. Het
schokkende van de voorstel
ling tegenwoordig zit hem
daarin, dat blijkt dat, ondanks
het feit dat het stuk bijna 100
jaar oud is, het nog steeds actu
eel is.
'Wedekind heeft een geschiede
nis willen vertellen, niet zo veer
van bepaalde mensen, alswel
van specifieke problemen.
'Vooijaarsontwaken' vertoont
geen soepel lopend verhaal,
maar is opgebouwd uit een
groot aantal scènes, waarin de
problemen bijna thematisch
behandeld worden. Hierdoor
hoeft ook de lengte van het
stuk voor het publiek geen be
zwaar te zijn. De spanning zal
niet zo snel wegzakken, omdat
je bij elke nieuwe scène op
nieuw gepakt wordt. Alle re
kwisieten en de spelers staan
zichtbaar langs de zijkant op
gesteld. Het verkleden van de
acteurs en het op- en afsjou
wen van de decorstukken ver
groten volgens ons de aan
dacht van het publiek, omdat
het zich gaat afvragen wat de
volgende_scène brengen zal.'
'Het decor neoben we heel sober
gehouden; de ruimte doet nog
het meest denken aan een
gymnastiekzaal. Daarin spelen
zich echter ook de huiskamers
cènes af. Hoewel in het decor
en in de mise-en-scène een ze
kere stilering is aangebracht, is
de speelstijl voornamelijk rea
listisch. Beroepsmensen kun
je eventueel door de mangel
Fragment uit de LAK-produktie 'Wedekind'
halen om ook in hun spel stile
ringen aan een beperking van
het werken met amateurs, aan
de andere kant kijkje ook naar
wat het stuk zelf aan mogelijk
heden aanreikt, en dan zie je
dat het toch wel tot realisme
uitnodigt. Wel hebben we op
sommige momenten de hande
lingen uitvergroot, bijv. wan
neer een leraar door de ogen
zijn leerlingen gezien
wordt, en iets karikaturaal
wordt neergezet. Dat hebben
we echter niet te vaak gedaan,
omdat het dan teveel een illu
stratieve manier van spelen
wordt, bewegende plaatjes le
veren bij een verhaal'.
'Hoewel de voorstelling vrij lang
duurt, is het stuk door ons wel
degelijk ingekort. Eerst heb
ben we een nieuwe vertaling
laten maken door Peter Prop-
stra; niet alleen zijn de andere
vertalingen slecht vanwege
moeizaam en ouderwets taal
gebruik, maar bovendien was
daar al in gesneden. Wij wilden
de volledige tekst, pas toen zijn
we zelf gaan snijden. Lange
monologen en dialogen zijn in
gekort. teksten die de spelers
wel erg moeilijk uit de mond
krijgen, en het hele natuurbe
grip. waar wij nu gen binding
meer mee hebben, zijn eruit
gehaald.
Je zou van het stuk een literaire
voorstelling kunnen maken
door het zo te spelen dat de taal
mooi klinkt. Wij hebben echter
vooral gestimuleerd dat be
paalde gevoelens ook in actie
worden omgezet. Door concre
te handelingen te tonen, wordt
duidelijker wat er gebeurt,
welke belangen er tegenover
elkaar staan en welke conflic
ten daaruit tussen mensen ont
staan.
'Vooijaarsontwaken' wordt ge
speeld in het LAK theater op
donderdag, vrijdag en zater
dag. Op alle drie de avonden is
de aanvangstijd 20.30 uur.
JACQUELINE MAHIEU.
LEIDEN/OEGSTGEEST - Een
nieuwe, jonge dansgroep,
Djazzex genaamd, presenteert
zich woensdagavond 8 decem
ber in het Rijnlands Lyceum in
Oegsgeest. De groep, die onder
artistieke leiding staat van Gé-
rard Lemaitre, voormalig solist
van het Nederland Dansthea
ter, brengt daarmee haar eerste
produktie uit. Hij verleent ook
als danser medewerking aan
deze produktie, evenals de
eveneens van het NDT afkom
stige Conny Lodewijk.
Djazzex heelt de bedoeling om,
ook al zijn de materiële midde
len op het ogenblik zeer be
perkt, een groep te vormen
met een professioneel karak
ter. Het initiatief is ontstaan uit
het feit dat het aanbod voor
dansers in Nederland zeer be
perkt is, ongeacht de kwalitei
ten van diegenen die in ons
land zijn opgeleid. Als dans
vorm heeft Djazzex gekozen
voor de moderne jazz-dans, ge
baseerd op de jazztechnieken
gevarieerd met hedendaagse
stijlen uit de 'modern dance'.
Djazzex wil met dit avondvul
lend programma, bestaande
uit oorspronkelijke en eigen
choreografieën, aantonen dat
de jazz-dans als serieuze kunst
vorm kan worden gehanteerd.
Djazzex heelt ook het plan op
gevat om schoolvoorstellingen
te organiseren, met als doel de
jazz-dans in al haar facetten te
tonen.
De groep bestaat op het ogenblik
uit veertien dansers, die allen
een professionele dansvakop
leiding in Nederland hebben
gevolgd. Behalve Gérard Le
maitre en Conny Lodewijk
maakt ook de dansers Al vin
McDuffy er deel van uit. Het
optreden in Ocgtsgeest moet
worden gezien als een proef-
voorstelling, want de officiële
première is op 9 januan in het
Scheveningse Circustheater.
PR.
LEIDEN - Twee exposanten heb
ben in de maand december on
derdak gevonden in de Leidse
Holiday Inn. De exposanten zijn
Annelies de Graaf en Jossy Gus-
sen Annelies de Graaf doet aan
textiele werkvormen. Ze neemt
voor haar werkstukken de na
tuur als uitgangspunt en ge
bruikt als basis zelf gebatikte en
beschilderde zijde. Door gebruik
te maken van verschillende (bor
duur) technieken en relièf krij
gen de werkstukken een leven
dig karakter. Jossy Gussen legt
zich in haar werken voorname
lijk toe op aquarellen met als on
derwerp stillevens en landschap
jes. De expositie, die vanaf mor
gen te bezichtigen is. duurt tot en
met 5 januari.
Hollandse en Franse romantici en
impressionisten vullen tot en
met 11 december de ruimten van
Art Gallery Gérard aan de Rijks
straatweg (no 358) in Wassenaar.
Er zijn werken van Weissen-
bruch, Willem Maris, Jacob Ma
ris. Johannes Koekkoek, Ch. Ro
chussen, H.W. Mesdag. C. Sprin
ger, Ch. Leickert, Louis Malespi-
na, Henri Charrie e.a. De exposi
tie is dagelijks geopend van 11
tot 17 uur en zondags van 13 tot
17 i
LEIDEN - Het Leids Studenten
Muziekgezelschap 'Sempre Cres
cendo' geeft op dinsdagavond 7
december zijn jaarlijks concert
in de Stadsgehoorzaal. Het pro
gramma vermeldt de Symfonie
nr. 38 van Mozart, het Hobo-con
cert van Voormolen, Le Tom-
beau de Coupenn van Ravel en
Mirjams Siegesgesang (stuk voor
koor en orkest met sopraansolo)
van Schubert.
Solist in het hoboconcert is de uit
eigen gelederen afkomstige Wis
van de Guchte en in Mirjam s Sic
gesgesang treedt als soliste de
sopraan Margneet Honig op. Bas-
tiaan Blomhert dirigeert en het
koor wordt geleid door Piet
Hulsbos.
Bioscopen
LEIDEN, BIOSCOPEN:
LUXOR, tel. 071-121239
"Blade Runner", 12 jaar. Dag.: 14.30,
19.00 en 21.15 uur. Zo.: 14.15,16.30,19.00
en 21.15 uur.
LIDO I, tel. 071-124130
"Poltergeist", 16 jaar. Dag.: 14.30, 19.00
en 21.15 uur. Zo.: 14.30, 16.45, 19.00 en
21.15 uur.
LIDO II, tel. 071-124130
"Van de koele meren des doods", 16
jaar. Dag.: 14.30, 19.00 en 21.15 uur. Zo.:
14.30, 16.45, 19.00 en 21.15 uur.
LIDO III, tel. 071-124130
"Monthy Python", a.l. Dag.: 19.00 en
21.15 uur. Do., vr., ma. en di. ook: 14.30
I LIDO IV, tel. 071-124130
f "Smaak van water", 16 jaar. Dag.: 14.30,
19.00 en 21.15 uur. Zo.:-14.30,16.45,19.00
en 21.15 uur.
STUDIO, tel. 071-133210
"Summer lovers", a.l. Dag.: 14.30, 19.00
en 21.15 uur. Zo 14.30, 16.45, 19.00 en
21.15 uur.
TRIANON, tel. 071-123875
"Het Bubblegum", 12 jaar. Dag.: 14.30,
19.00en 21.15 uur. Zo.: 14.15,16.30,19.00
en 21.15 uur.
REX, tel. 071-125414
"Een ondeugende zomer", 16 jaar. Dag.:
14.30, 19.00 en 21.15 uur.
Nachtvoorstelling: "Sunny, heet als de
zon". 16 jaar. Vr.: 23.30 uur.
ALPHEN AAN DEN RUN
EUROCINEMA I, tel. 01720-20800
"Van de koele meren des doods", 16
jaar. Dag.: 13.30, 18.30 en 21.15 uur. Zo.:
13.30, 16.00, 18.30 en 21.15 uur.
Nachtvoorstelling: "Visiting hours", 16
jaar. Za.: 24.00 uur.
EUROCINEMA II, tel. 01720-20800
"Once upon a time in the west", 12 jaar.
Dag.: 20.15 uur. Do., vr., ma. en di. ook:
13.30 uur. Zo.: 15.45 en 20.15 uur.
Nachtvoorstelling: "Laat me genieten",
18 jaar. Za.: 24.00 uur.
Kindermatinee: "Heksen en bezemste
len", a.l. Za., zo. en wo.: 13.45 uur.
EUROCINEMA III, tel. 01720-20800
"Piranha", 16 jaar. Dag.: 13.30, 18.45 en
21.00 uur. Zo.: 13.45,16.15,18.45 en 21.00
Nachtvoorstelling: "Piranha", 16 jaar.
Za.: 24.00 uur.
EUROCINEMA IV, tel. 01720-20800
"Class of 1984", 16 jaar. Dag.: 13.30,
18.45 en 21.15 uur. Zo.: 13.45,16.15,18.45
en 21.15 uur.
Nachtvoorstelling: "Class of 1984", 16
jaar. Za.: 24.00 uur.
VOORSCHOTEN
GREENWAY THEATER, tel. 01717-
4354
"Banana Joe", a.l. Vr. en za.: 15.45
19.30 uur: zo. en wo.: 15.45 uur.
"Vrijdag de 13e", 16 jaar. Do.: 21.15 u
"Confidence pour confidence", 16 jaar.
Zo.: 21.00 uur. Ma. en di.: 20.30 uur. Di.
ook: 13.30 uur.
Kindennatinee: "De avonturen van
Pietje Bell", a.l. Za., zo. en wo.: 14.00
CITY II
"De vloek vai
CITY III
"Last tango in Paris". Zie City I.
CITY IV
"Pruimenbloesem". Do.: 14.45, 20.00
uur. Vr.: 14.45, 18.45, 21.15 uur.
"Dodenrit". Za.: 18.45, 21.15 uur. Zo.:
14.45,18.45,21.15 uur. Ma., di., wo.: 20.00
hapteluk
f DANK VOOR 06
e»6LONlNG.HET
GELD KOAAT GOED
TE PAS^ WANT IK
H£3 V6EL SCHADE
SINDS IK OER-
Exposities
Scheepvaart
Scheepvaartinformatie over
de grote en kleine vaart
kunt u van maandag tot en
met vrijdag telefonisch ver
krijgen via nummer
071-144941, toestel 218. Bel
len tussen 9 en 12 uur.
Lakenhal - Leidse Atliers III: Krijn
Giezen, Fer Hakkaart en Frans de Wit,
tot 2/1, Floris Verster en tijdgenoten, tot
12/12.
Galerie Van der Vlist - Botermarkt 3,
"Kunst als geschenk", Willy Belinfante
pastels en grafiek; Machteld Hooyen
Wassenaar - Auberge de Kieviet, kant-
borduursels van Ena Stok-van Es
(EVE), tot 7/1, 9-12 en 15-19 uur (beh.
ma).
Rijksmuseum voor Volkenkunde - ten
toonstelling van Japanse prentkunst,
tot 9/1, ma t/m za van 10-17 uur, zo en
feestdagen van 13-17 uur.
Ars Studio - Pieterskerkgracht 9, the
maexpositie landschappen, tot 15/12,
ma t/m do. van 9-12 uur en 19-21.30 uur.
za. en zo. 13-17 uur.
Art Tea House De Oude Rijn - Stille
Mare 4, gouaches en schilderijen van
Salim, t/m 6/12, di. t/m za. van 10-19 uur
do. van 10-21 uur. zo. van 11-18 uur, ma
van 12-18 uur.
het pop-
Stadhuis - foto-impressie
festival gehouden in het Van der Werff-
park, van de groep Reflex '82, t/m 19/12,
Wassenaar - Art Gallery Gérard, ten
toonstelling Hollandse en Franse ro
mantici en impressionisten, t/m 11/12,
11-17 uur. zo 13-17 uur.
Ziekenhuizen
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren St. Elisabeth-Ziekenhuls:
Volwassenen: dagelijks *n 14.00-14.45
en van 18.30-19 30 uur. Klaj. «afd dage
lijks van 11 15-12.00 uur. va.i 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot)
Bezoektijden Kinderkliniek
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-19.0C
18.30-19.30 Bezoektijden kinderafdelingen
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessen!)uis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met
uitzondering van:
- de kinder- en jongerenafdeling: dage
lijks van 14.00 uur tot 19 00 uur
de, afdeling intensieve zorg: uitslui
Sportmcdisch Advies Centrum:
Blessurespreekuur Elisabethzieken-
Ihuis Leiderdorp, 's maandags van 19.30-
>20 in uur
Kinderatdeling: dagelijks van 15.00-
18 30 uur.
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14 30 uur en van 19.00-
19 30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Elke dag. 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00
uur. (Alleen voor ouders van kinderen
karf er een afwijkende tijd afgesproken
worden met de hoofdverpleegkundige)
Alphen aan den Rijn iQi
RUnoord: HfJlld LlCUlUS
Academisch
Tel. 269111
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag: 14.15-15 00 uur en 18.30-19.30
Avond bezoekuur afdeling Verloskunde
18.00-19 00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks van
14.30-14.45 uur en van 18.30-18.45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra be
zoek voor de hartbewaking: 's ochtends
11.00-11.30 uur. Extra bezoek voor va
ders op de kraamafdeling 's avonds
19.30-20.30 uur Kinderafdeling 's mid
dags 14 30-15.30 uur. 's middags alleen
voor ouders 14.30-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (tel: 020-175000).
30 november 1982
Honderd jaar geleden stond in
krant:
Te Keulen heeft een officier
der landweer zijn ontslag uit
den dienst gekregen omdat hij
geweigerd had te duelleeren
Hij had twe audi r.
beleedigd door woorden, welker
gegrondheid door niemand in
twijfel getrokken werd, zoodat
dan ook de zaak door een
"Raad van Eer" werd bijge
legd. Maar die raad verlangde
van den officier de verklaring,
dat hij bereid geweest zou zijn
een duel aan te nemen. De offi
cier verklaarde, dat zijn gewe
ten hem verbood aan eenige
tweegevecht deel te nemen, dat
dit ook bij de wet verboden was
en dat hij noch bij zijne aan
stelling, noch bij zijn diensteed
eenige verplichting op zich ge
nomen had om in strijd met die
door den keizer uitgevaardigde
wet te handelen. Er werd nog
gepoogd den officier te doen
verklaren, dat hij die woorden
in een overspannen toestand
gesproken had en ze introk.
Maar hij bleef er bij dat hij het
duel om godsdienstige redenen
als een waanzinnige misdrijf
moest afkeuren. De "Raad t an
Eer" besliste daarop dat hij uit
het leger verwijderd moest wor-
den, omdat hij niet het rechte
eergevoel getoond en zijn plicht
als officier onder verzwarende
omstandigheden geschonden
had.
Vijftig jaar geleden
In het centrum van Soar-
brücken reed Zaterdag een
man, die een auto gestolen had,
met den wagen langzaam door
de stad, toen hij toevallig werd
opgemerkt door den bestolen ei
genaar Deze sprong op de auto
en wilde den man dwingen
naar een politieposthuis te rij
den De man vluchtte echter een
huis binnen. Toen hij zich door
de politie achicnxilgd zag,
sprong hij uit de derde verdie
ping op straat H ij was op slag
dood.
