"Dieren niet gebaat
bij dit soort acties"
Hans Bouma kapt met
Dierenbevrijdingsfront
ZATERDAG 27 NOVEMBER 1982
Zonder ook maar één lid persoonlijk of zelfs maar van
gezicht te kennen, is de gereformeerde predikant Hans
Bouma uit het Zuidhollandse Noordeloos drie jaar lang
woordvoerder geweest van het Dierenbevrijdingsfront, dat
op gezette tijden de krante kolommen haalt vanwege
acties die tot doel hebben het publiek bewust te maken van
de benarde positie waarin veel dieren zich bevinden. De
laatste actie van het front - het bespuiten van honderden
vossen en nertsen met verf, waardoor voor tonnen schade
werd veroorzaakt - was voor Bouma aanleiding om zich in
het vervolg van deze groepering te distantiëren. Niet omdat
hij met anonieme telefoontjes werd bedreigd, maar omdat
hij vindt dat er op deze wijze van "bevrijding" geen sprake
meer is. Bert Paauw sprak met hem.
Twee recente acltes van
het Dierenbevrijdings
front. Links het bevrijden
van kippen uit een legbat
terij in Best. Onder: een ge
maskerd lid van het front
met een zojuist bevrijd
kistkalfje. Maar iorrw gaat
het er harder aan toe, zoals
in Vorden waar op een
jachttentoonstelling tro
feeën werden gestolen en
vernield.
(FoU't: ANTI
door Bert Paauw
schiet je niets mee op. Het be
grip bevrijding werd niet ver
taald want de dieren bleven
opgesloten".
'En de fokkers werden gedu
peerd. Er is zelfs beweerd dat
er bedrijven failliet zullen
gaan. En wat zie je in zo'n si
tuatie: het publiek kiest partij
voor de slachtoffers. Zonde
van die bedrijven in deze tijd
van economische recessie, zo
luidt de publieke opinie. Nou,
bij zo'n ontwikkeling zijn de
dieren niet gebaat".
'Men had de actie beter klein
schalig kunnen houden, een
paar vossen kunnen bevrijden
en dat in de publiciteit bren
gen. Dan was de boodschap
wel overgekomen. Nu roep je
alleen maar tegengeweld van
de pelsdierhouders op. Dat
kan weer geweld bij het Die
renbevrijdingsfront losmaken
en zo escaleert de zaak steeds
verder. Het gevaar is dat je het
etiket 'extremistisch' krijgt op
geplakt en dan kun je het bij
het publiek wel vergeten".
Vernieling
"Ik heb de laatste tijd steeds
meer moeten uitleggen over de
methoden van het Dierenbe
vrijdingsfront dan dat ik over
misstanden rond dieren kon
praten. Het werd me duidelijk
dat de acties eigenlijk niet-ge-
wenste reacties begonnen los
te maken".
Reacties die zich steeds meer op
de persoon van Bouma begon
nen te richten. Dat was onder
meer het geval na een 'optre
den' van het front in VoixJen,
waar op een jachttentoonstel
ling trofeèen werden gestolen
die later vernield in de Rijn
werden teruggevonden. Bou
ma: "Ik had moeite met die ac
tie. Het publiek vond het zon
de van al die kapotte geweien
en de jagers speelden daar op
in. Het resulteerde bovendien
in veel woede en gevoelens van
agressie. Nou, zoiets moet een
uitlaatklep hebben en dat ging
dus richting woordvoerder. Ik
bedenk de acties wel niet,
maar ik word natuurlijk wel
met het Dierenbevrijdings
front geïdentificeerd".
"Ik heb veel anonieme telefoon
tjes gehad en ben bedreigd met
persoonlijk leed. Dat was ik
overigens wel gewend, ik ben
er niet bang voor. Maar behal
ve het feit dat ik het niet meer
zo eens was met de acties,
vond ik het een bezwaar dat
anderen met mijn problemen
werden belast. Een gedupeer
de van de actie in Vorden, een
gereformeerde jager uit Nun-
speet, heeft geprobeerd mijn
benoeming in Noordeloos te
gen te houden. Dat gaf enige
opschudding. Dat wil ik de ge
meente Noordeloos besparen.
De gemeente moet geen last
ondervinden van mijn proble
men. Als predikant moet ik
juist anderen helpen".
Dupe
Een hulp die Bouma in de ko
mendejaren in elk geval ook in
ruime mate zal blijven richten
op 'in de knel geraakte dieren'.
Naar zijn zeggen ontvlamde de
passie voor 'Natuur, milieu en
dier' in het begin van de jaren
zeventig. Bouma:"In 1970 zijn
mij de ogen geopend. Dat jaar
was uitgeroepen tot na tuur be-
schermingsjaar. Er werd op ve
lerlei wijze de aandacht gericht
op de natuur. De Club van Ro
me kwam in die tijd ook met
het vermaarde rapport over
grenzen aan de groei. Het werd
mij duidelijk dat de natuur de
dupe begon te worden van de
menselijke invloeden".
Vornntrnct
"Ik raakte verontrust over de mi
lieuverwoesting en begon me
af te vragen of de mens altijd al
de v\jand is geweest van de na
tuur. Je komt dan tot de con
clusie dat de mens al eeuwen
oorlog voert tegen de natuur,
maar door de wetenschappelij
ke en technologische vooruit
gang worden de klappen
steeds harder. De natuur kan
zich steeds moeilijker herstel
len of soms lukt dat gewoon
niet meer Woestijnvorming en
ontbossing gebeuren op grote
schaal. Chemische stoffen,
zware metalen in grote concen
traties, vergif, de natuur kan
het niet meer aan. We beschik
ken nu over wapens waarmee
we de natuur knock-out kun
nen slaan".
"We hebben een zogenaamde
vooruitgang die hulpbronnen
uitput, die de natuur en arme
landen exploiteert. Kortom,
een vooruitgang die naar de af
grond leidt. Milieubehoud en
zaken als welvaart en werkge
legenheid worden tegen elkaar
uitgespeeld. Daarmee houden
we onszelf voor de gek".
Gast
"Milieubehoud en welvaart hoe
ven helemaal niet met elkaar in
conflict te zyn. Het is econo
misch gezien juist heel ver
standig om een goed milieube
leid te voeren. Kijk eens naar
de miljarden guldens die er nu
moeten worden uitgegeven
aan het wegwerken van gif
gronden en het zuiveren van
lucht en water".
"Je zou kunnen zeggen dat de
natuur een huis vormt waarin
de mens te gast is. Qua evolutie
is de mens een nakomer, maar
wel een nakomer die nu alle
ruimte opeist. Dat is nogal bru
taal. Elke dag verdwijnt er een
plant- of diersoort en dat gaat
in de toekomst in een steeds
hoger tempo. Sinds het begin
van de achttiende eeuw zijn er
500 grotere diersoorten ver
dwenen. Niet uitgestorven,
maar uitgeroeid. En volgens
het Wereld Natuur Fonds staan
andere grote diersoorten het
zelfde* lot te wachten: tijgers,
walvissen, de Indische oli
fant".
Beschaamd^_____
"Dergelijke gegevens leveren
toch een beschaamd gevoel op.
Heus, üc begrijp best dat de na
tuur er is om in te leven en dat
dat met schade gepaard gaat,
maar die schade kan best wor
den beperkt Primitieve vol
ken gebruiken de natuur zoda
mg dat de natuur weer een
kans krijgt Dat noem ik dus
met primitief. Men hoeft de na
tuur niet te eren, maar het ge
bruik ervan moet op basis van
samenwerking met de natuur,
niet op basis van uitbuiting"
Doorgaan——^—
Bovenstaande overwegingen
hebben Bouma destijds ook in
actie doen komen voor het
dier. Bouma: "Je maakt qua
actie een keuze en ik trek me
het lot van dieren zeer aan Met
name het dier dat in zyn wel
zijn wordt bedreigd"
Als voorbeelden daarvan noemt
hh de bio-industrie en zfln
schrikbarende huisvesting van
dieren, de dierproeven, het
treurige bestaan dat dieren by
sommige particulieren heb
ben, dierentuinen die hy om
schrijft als gevangenissen en
de dierenhandel waar bijvoor
beeld in Belg* geen enkele
wet greep op heeft.
"Als je iets aan de bio-industrie
of aan dierproeven wilt doen
dan moet je wel meedenken
over vervangende methoden.
Als je alleen maar kritiek levert
of een getuigenis aflegt, dan le
ver je naar mijn mening geen
positieve bydrage. Ik geef toe
dat het voor een leek niet mee
valt om met alternatieven te
komen, maar je moet er wel
naar streven en initiatieven. In
die richting stimuleren. Naar
mate mensen in het vak een
grotere verontrusting bemer
ken en worden aangespoord
tot alternatieven gaan ze daar
ook daadwerkelijker voor aan
de slag"
"Nou, die richting moet het op.
Op het ogenblik gaan het
moorden, het uitroeien en het
verontreinigen gewoon door
Voor milieu- en dierenbescher
mers valt er nog ontzettend
veel te doen. Daarom ga ik ook
door, met artikelen schrijven,
met ia de publiciteit treden,
met lezingen houden Daar is
veel interesse voor en ik ga
daar graag op in. Wart nog
maals degenen die het niet zo
nauw met de natuur, het mi
lieu en het dier nemen zijn niet
van me af'.
"Ik ga door met de strijd die
ik kan voererl. De pelsdier-
fokkers en anderen moeten
nu niet denken: we zijn van
hem af'. Hans Bouma, ge
reformeerd predikant in
het Zuidhollandse plaatsje
Noordeloos (bij Gorin-
chem), mag dan onlangs
zijn gestopt als woordvoer
der van de actiegroep Die
renbevrijdingsfront, dat be
tekent allerminst dat hij de
strijd voor een lotsverbete
ring van de dieren heeft op
gegeven.
Bouma - al vele jaren actief in de
wereld van de dierenbescher
ming - is zeker van plan zich
ook in de komende tijd voor
het welzijn van de dieren te
blijven inzetten. Maar dan
(voorlopig niet meer in rela
tie met het Dierenbevrijdings
front. Na de laatste 'stunt' van
die actiegroep - onlangs
werden zo'n duizend vos
sen en nertsen met verf bespo
ten waardoor de vanwege hun
pels gefokte dieren niet meer
bruikbaar waren voor de han
del - besloot Bouma niet langer
als woordvoerder van de groep
op te treden. Een functie die
hij drie jaar geleden op zich
nam.
Verhaal
Bouma: "Ik ben vanaf de aller
eerste actie woordvoerder ge
weest. De mensen van het Die
renbevrijdingsfront, die ik ove
rigens niet ken en ook nooit
heb willen kennen, vroegen
mij omdat ik in de wereld van
de dierenbescherming een ze
kere bekendheid geniet. Het
trok mij wel omdat ik in hun
acties een aanleiding zag om
een verhaal aan de buitenwe
reld te vertellen. De acties wa
ren voor mij altijd een verras
sing. Achteraf werd ik geïnfor
meerd en dan probeerde ik
vervolgens bij de buitenwereld
begrip op te wekken voor de
acties".
"Kijk, binnen de dierenbescher
mingswereld heeft elke groe
pering z(jn taak. Het Dierenbe
vrijdingsfront richt zich op
spectaculaire acties om bepaal
de misstanden in het nieuws te
krijgen. Daar zijn stunts voor
nodig en dat gaat met bepaalde
risico's gepaard. Greenpeace
Hans Bouma: "Maar de dierenmishandelaars zijn nog
niet van me af'.
werkt bijvoorbeeld ook zo. De
ze strategie werkte aanvanke
lijk goed. Bepaalde zaken wer
den onderwerp van gesprek, er
werd iets op gang gebracht.
Denk maar aan de bevrijde
hondjes bij TNO jn Zeist die
een hele discussie over dier
proeven losmaakten".
'Zolang de acties kleinschalig
waren en er geen geweld aan te
pas kwam had ik er geen moei
te mee. Voor mij golden ook
als criteria dat er geen persoon
lijke schade moest worden toe
gebracht en het begrip 'bevrij
ding' geloofwaardig werd ge
maakt. In het geval van de
twaalf hondjes bij TNO was er
duidelijk sprake van bevrij
ding: de hondjes werden on
dergebracht bij particulieren
en dat was een hele lotsverbe
tering".
Opgesloten
"Zolang de acties maar een lu
diek karakter bleven dragen
ging het goed. De boodschap -
het vestigen van aandacht op
een bepaalde misstand - kwam
over bij het publiek. Jammer
genoeg is het Dierenbevrij
dingsfront een andere weg op
gegaan. De actie van de be
kladde vossen en nertsen is
daar een voorbeeld van. Laat
ik vooropstellen dat het een
schandaal is dat er in honder
den bedrijven pelsdieren wor
den gefokt. Roofdieren die
worden opgesloten, dat noem
ik een vorm van geweld. En ik
kan me levendig voorstellen
dat het Dierenbevrijdingsfront
daar iets aan wilde doen. Maar
om dan duizend vossen te gaan
bespuiten zodat ze economisch
waardeloos worden, daar