c
Onderwijs handhaaft dreiging
i
Kabinet verwacht in
1983 daling tekort
Creativiteit bij
CDA broodnodig
Bouw huurhuizen verdubbelen
Uitkeringen tot 10 procent omlaag
Oordeel Kamer bepalend voor nieuwe acties
Sobi: banken
bieden ruimte
tot wanbeleid
Landbouw wil
af van legkip
Directeur Woningraad:
13 */m 21 nov.
oho
PvdA wil opheldering
over kwestie-Lubbers
Regerings
verklaring
op de tv
FNV: discriminatie zonder weerga
ZATERDAG 20 NOVEMBER 1982
Binnenland
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet
verwacht dat het overheidste
kort over het lopende jaar lager
zal uitkomen dan het tot nu toe
geraamde percentage van 10,2
procent. Dat zou betekenen dat
voor het eerst sinds het kabinet
Van Agt-Wiegel het tekort in de
tweede helft van een jaar niet
verder stijgt. Over 1983 houdt
minister Ruding (financiën)
voorlopig nog vast aan het ge
raamde tekort van 10,8 procent.
Dit blijkt uit de gisteren gepubli
ceerde antwoorden op vragen
vanuit de Tweede Kamer over de
in september gepubliceerde Mil
joenenota 1983. In de Miljoenen
nota voor 1983 werd in septem
ber nog uitgegaan van een tekort
van f28 miljard in 1982. De nieu
we bewindsman gelooft nu dat
een „geringe meevaller" niet uit
gesloten is.
De minister verwacht deze meeval
ler vooral doordat de 'niet-belas-
tingontvangsten' (vnl. aardgas
opbrengsten) hoger zullen uitval
len dan de meest pessimistische
(laatste) raming. De bewindsman
verwacht dat de opbrengst dit
jaar uitkomt op f 19,7 miljard bij
een verkoop van totaal 74,1 mil
jard kubieke meter. In de Miljoe
nennota 1982 ging minister Van
der Stee nog uit van een optimis
tische schatting van 85,6 miljard
kubieke meter (f24,7 miljard).
Minister Ruding houdt verder re
kening met lagere uitgaven voor
de totale overheid dan begroot
was. Voor enkele departemen
ten, zoals onderwijs, verkeer en
waterstaat en het vroegere CRM,
geldt dat zij meer uitgeven dan
begroot was. Maar deze tegenval
lers worden ruimschoots gecom
penseerd door besparingen op
andere departementen, met na
me economische zaken, en
volksgezondheid en milieuhy
giëne.
Ook lijkt het rijk wat minder rente
op staatsleningen te hoeven be
talen, dan berekend was. Dat
neemt echter niet weg dat de ren
telast van het ryk dit jaar 12 mil
jard zal bedragen, nadat het in
1980 nog slechts 6,9 miljard be
droeg.
Uitkeringen
De koopkracht voor mensen met
een uitkering zal in 1983 tot ruim
tien procent achteruitgaan. Uit
gegevens van het ministerie van
financiën blijkt dat uitkennp*-
trekkers met een inkomen vanaf
modaal (f35.000) aanzienlijk
meer moeten inleveren dan
werkenden. De daling is vooral
aanzienlijk voor langdurige ont
vangers van een wao-uitkering.
die tot nu toe recht hadden op
een zgn. vereveningsbydrage
Minister Ruding (financiën) zegt in
zijn antwoord op vragen vanuit
de Tweede Kamer over de Mil
joenenota dat uitkeringsgerech
tigden op minimumniveau onge^
veer 4.7 procent zullen inleveren.
Voor uitkeringen die iets boven
het minimum liggen geldt een
achteruitgang van 5.6 (zonder
bijdrage) tot 9,6 procent (met bij
drage). In alle gevallen is de da
ling het grootst voor 1,5 maal mo
daal: van 7,1 procent tot 11,3 pro
cent.
De bewindsman herhaalt voorts de
mededeling dat het kabinet, in
dien nodig, volgend jaar de
groep van de echte minima op^
nieuw een 'eenmalige uitkering
wil verstrekken. De wijze ^vaai
op dit zal gebeuren, staat chtfe'
nog niet vast. Daarover 1 3lis
het kabinet in de eerste hel vkri
volgend jaar.
DEN HAAG (GPD) - De laatste dag van de vijfdaagse
onderwijsstaking gaf op twintig plaatsen in het land
drukbezochte slotmanifestaties te zien. Opvallend
daarbij was dat die ook bezocht werden door leerlin
gen en leraren van scholen die officieel niet aan de sta
king meededen. De onderwijsbonden waren unaniem
van mening dat de staking een succesvol verloop heeft
gehad.
De afsluiting van de stakingsiveek geschiedde gisteren in Rotterdam met het symbolisch ten grave dragen van
het onderwijs. Aan de slotmanifestatie van de vier onderwijsbonden in het Ahoy-complex namen 3.000 mensen
Tijdens een persconferentie die de
vijf organiserende vakbonden
gistermiddag gaven, werd het
ook duidelijk dat er een vervolg
komt op de stakingen als de
Tweede Kamer alsnog besluit de
1,65 procent salariskorting voor
het onderwijspersoneel te hand
haven.
KOV en ABOP hebben al opgeroe
pen tot een algemene staking op
de dag dat het wetsontwerp
waarin de salariskorting formeel
wordt geregeld, in de Tweede
Kamer wordt behandeld. Het
NGL gaat ervan uit dat de signa
len die deze week uit het onder
wijs zijn gekomen zo duidelijk
zijn geweest dat de korting inge
trokken wordt. Als dat niet ge
beurt, sluit het NGL geen enkele
actie uit.
Zelfs de PCO, de enige onderwijs
bond die deze week niet heeft
meegestaakt, heeft voorzichting
positief gereageerd. Als op die
dag niet alleen de 1,65-maatregel
centraal staat, maar ook de aan
tasting van werkgelegenheid en
RHENEN (ANP) - Banken geven
bedrijven de gelegenheid tot het
voeren van wanbeleid. Ze verle
nen teveel kredieten, die boven
dien vaak gaan naar bedrijven
die ze niet of nauwelijks kennen.
Oorzaak van veel faillissementen
is dat directies van bedrijven te
veel investeren, terwijl ze de ren
teverplichtingen niet meer na
kunnen komen. Er is dan duide
lijk sprake van onbekwaam ma
nagement.
Dat zei voorzitter drs. O. Lakeman
van de Stichting Onderzoek Be-
drijfs Informatie (SOBI) gisteren
ADVERTENTIE
3e Int. KUNST- ANTIEKBEURS
'OUDT - 'S GRAVENHAEGHE'
Congresgebouw, Den Haag
Met Nederlandse en Belgische Antiquairs
Za. 13 t/m zo. 21 nov.
Dag.: 14.00-22.00
Zo.: 11.00-18.00
in Rhenen op het congres "advo
caat en faillissement" van de jon
ge balie. Volgens Lakeman verle
nen de banken vooral te veel kre
dieten tengevolge van onderlin
ge en interne concurrentie. Hij
wees in dat verband op bankdi
recteuren die elk streven naar
een zo hoog mogelijke omzet.
In 1972 werden er in Nederland
nog geen 2.250 faillissementen
uitgesproken. In 1980 was dat
aantal al meer dan verdubbeld
en de organisatoren van het jon-
ge-balie-congres verwachten dat
het aantal faillissementen dit jaar
boven de 8.000 zal uitstijgen. "In
evenzoveel gevallen volgt daar
bij de aanstelling van een of
meer curatoren, waardoor ook
pas beginnende advocaten in
toenemende mate worden ge
confronteerd met het curator
schap in een faillissement".
UTRECHT (GPD) - Het ministerie
van landbouw is van mening dat
de nu bestaande legbatterijen
voor kippen moeten worden af
geschaft. Op welke termijn is
nog onduidelijk, maar er moeten
zo snel mogelijk normen worden
gesteld voor het houden van kip
pen. Een regeling in Europees
verband, vindt het ministerie
noodzakelijk.
Prof. dr. ir. D. de Zeeuw, directeur
landbouwkundig onderzoek van
het ministerie van landbouw en
visserij, zei dat gistermiddag tij
dens een openingstoespraak in
het nieuwe kantoor van de stich
ting Lekker Dier in Utrecht.
AMSTERDAM (ANP) - De rege
ring moet jaarlijks geen 20.000
maar 40.000 woningwetwonin
gen laten bouwen. Algemeen di
recteur drs. B.G.A. Kempen van
de nationale woningraad heeft
dit gisteren gesteld op een pro
test-bijeenkomst van de zeven
honderd aangesloten woning-
ADVERTENTIE
bouwverenigingen tegen de op
stapel staande volkshuisves
tingsplannen van het kabinet
Lubbers.
Volgens Kempen is de vraag naar
deze eenvoudige huurwoningen
veel groter dan de regering in
haar bouwprogramma doet voor
komen. Betaalbaar is de bouw
van 40.000 woningwetwoningen
per jaar zeker, zo meent de direc
teur van de NWR.
Volgens hem betekent een daling
van de rente tot negen procent
op het ogenblik voor de rijks
overheid een halvering van de
kosten voor de zogenoemde ob-
uniek
foto en 1
video m
nieuws 11
Verder veel nieuws over
woningverbetering, doe-het-
zelf materialen en vrijetijds
besteding met:
grote sanitairshow
kompleet zelibouwhuis
WIN EEN INTERIEUR
DEN HAAG (GPD) - PvdA-Tweede-Kamerlid Hans Kombrink wil van
staatssecretaris Koning (financiën) opheldering over de manier waarop
minister-president Lubbers zijn omstreden belastingvoordeel uit 1975
ongedaan heeft gemaakt. Hij vraagt zich af of de getroffen regeling voor
anderen een precedent zal vormen.
Lubbers verkreeg in de jaren 1975 en 1976 meer dan zes ton belasting
voordeel, door middel van de fiscaal gunstige constructie van het fami
liebedrijf R-3. Een dubieus gebruik van een door Lubbers als minister
van economische zaken ingevoerde investeringsaftrek lag daaraan ten
grondslag.
Uit een brief die Lubbers deze week naar kamervoorzitter Dolman stuur
de, blijkt dat van het belastingvoordeel achteraf zestig procent onge
daan is gemaakt. Dat gebeurde door het fiscaal opwaarderen van de
bedrijfspanden die R-3 onder het genot van investeringsaftrek had ge
kocht.
Een verdere opwaardering van de panden, om het gehele voordeel te
compenseren, is door de belastinginspecteur van Lubbers niet toege
staan, zo schreef de minister-president. Kombrink wil nu weten welke
richtlijnen de belastingdienst voor zulke gevallen heeft.
Kombrink vraagt voorts, waarom een opwaardering met het doel belas
tingvoordeel ongedaan te maken wel voor een deel maar niet voor het
geheel van het bewuste bedrag toelaatbaar kan zijn. Hij informeert naar
de criteria die daarvoor gelden.
ject-subsidies. Dat zijn subsidies
waarmee het rijk de huurprijzen
kunstmatig omlaag drukt.
Kempen voert bovendien aan dat
de kosten voor werkloosheids
uitkeringen hoger zullen worden
als het kabinet vasthoudt aan de
bouw van 20.000 woningwetwo
ningen. Immers, zo redeneert hij,
door het niet voldoende bouwen
voor de behoefte aan woningen
zullen nog meer bouwvakkers
hun baan verliezen.
Die door hem verwachte verdere
stijging van de werkloosheid in
de bouw zal ook het gevolg zyn
van het prioriteit geven aan sti
mulering van de markt voor
koopwoningen. Kempen meent
dat de (koopkrachtige) vraag
daarnaar minder groot is dan de
overheid denkt.
Kempen kan zich niet voorstellen
dat staatssecretaris Brokx (CDA)
van volkshuisvesting het WD-
plan uit het regeerakkoord om
zoveel mogelijk woningwetwo
ningen eventueel met behulp
van een nieuwe wet aan de bewo
ners te verkopen, daadwerkelijk
zal uitvoeren. Toen Brokx in het
kabinet. Van Agt I ook ondermi
nister was, heeft hij zich tegen
een dergelijk plan uitgesproken.
Hij roept Brokx dan ook op om het
WD-plan in de prullebak te
gooien, omdat een gekochte wo
ningwetwoning volgens hem al
tijd duurder is dan een gehuur
de. "Er moet een beleid worden
gevoerd dat bouwvakkers aan
werk helpt in plaats van agenten,
deurwaarders en bijstandambte
naren", zo sprak Kempen.
kwaliteit van het onderwijs,
„sluit de PCO een dergelijke ac
tie niet bij voorbaat uit".
Het moet wel erg vreemd lopen als
de grote onderwijsbonden er niet
in zouden slagen voor een derge
lijke dag tot overeenstemming te
komen. Nederland krijgt dan te
maken met een algemene onder
wijsstaking (200.000 onderwijs
gevenden). Deze week was de
staking slechts van beperkte om
vang (20.000 onderwijsgeven
den).
Tijdens de afsluitende persconfe
rentie waren de bonden unaniem
in hun mening over het verloop
van de staking. Op enkele inci
denten na, is de staking overal
gedisciplineerd verlopen. Het
grote winstpunt van de staking
vond men de positieve reacties
die overal vandaan waren geko
men. De publieke opinie stond
duidelijk sympathiek tegenover
de doelstellingen van de actie.
Op het politieke front was het gis
teren rustig. De politieke partij
en hebben zich duidelijk inge
graven tot de algemene beschou
wingen die na de regerings
verklaring zullen worden gehou
den. De onderwijsbonden heb
ben elk op hun eigen manier de
politieke partijen duidelijk ge
maakt dat ze alle Nederlanders
willen laten opdraaien voor het
tekort op de onderwijsbegroting.
De politieke partijen zochten de
oplossing meer in de sfeer van de
ambtenarensalarissen. Maar de
onderwijsbonden wijzen ook een
dergelijke oplossing van de
hand; deelgroepen mogen niet
opdraaien voor tekorten op een
ministerie dat werkzaam is op
een terrein dat in ieders belang
is.
De onderwijsbonden wachten op
het antwoord van de politiek. In
afwachting daarvan worden de
acties opgeschort en wordt er
weer gewoon les gegeven.
Ambtenaren
Minister Rietkerk van Binnenland
se Zaken wil kort na de debatten
in de Tweede Kamer over de re
geringsverklaring met de ambte-
narenorganisaties praten over
het arbeidsvoorwaardenbeleid
voor het overheidspersoneel
voor 1983. Hy heeft hiertoe de
centrales van overheidsperso
neel uitgenodigd op woensdag 1
december.
HILVERSUM (ANP) - De NOS zal
maandag 22 november via Ne
derland 2 vanaf 13.00 uur een
rechtstreekse televisie-uitzen
ding verzorgen van het uitspre
ken van de regeringsverklaring.
In verband daarmee zullen de uit
zendingen van "Den Haag van
daag" de volgende drie dagen
een half uur langer duren.
Creativiteit is voor het CDA een
belangrijke voorwaarde om
het politieke bestaan nog een
beetje draaglijk te maken. In
tern hebben de verschillende
denkrichtingen (bloedgroe
pen) zich nog niet helemaal
aaneengesmeed en soms is er
wel enige fantasie en originali
teit voor nodig om de rijen,
vooral by belangrijke princi
piële vraagstukken als kernwa
pens. mensrechtenpolitiek
e.d., gesloten te houden. De
voormalige CD A-fractieleider
Lubbers kon dat, al brachten
de door hem bedachte compro
missen niet altijd de duidelijk
heid waarop de kiezer zat te
wachten. Maar het moet ge
zegd: bij onderwerpen als
Urenco (de levering van ver
rijkt uranium aan Brazilië), de
plaatsing van kernwapens en
de boycot jegens Zuid-Afrika
wist hij de schade in zijn frac
tie steeds tot een minimum te
beperken.
In het nieuwe kabinet-Lubbers
zal er althans in de gelederen
van het CDA - straks opnieuw
grote behoefte blijken te be
staan aan creativiteit Op het
gebied van defensie, en met
name wat de plaatsing van de
48 nucleaire kruisraketten be
treft, is de CDA-fractie ver
deeld in zg. dissidenten, twijfe
laars en voorstanders van de
plaatsing. En de christen-de
mocraten hebben er alle be-
lang bij om die verdeeldheid
zoveel mogelijk de kop in te
drukken. Dat verklaart ook
waarom er geen WD'er maar
door
Wim Wirtz
een CDA'er minister van de
fensie is geworden. De WD
heeft op defensiegebied alom
het imago van een club "hard
liners" en zou via haar be
windsman of -vrouw de twijfe
laars en tegenstanders van
plaatsing in de CDA-fractie al
leen maar tegen de haren in
strijken.
Dat de keuze op de ex-ARP'er
De Ruiter is gevallen, wekt
nauwelijks verwondering. Hij
heeft op z'n minst enige ver
wantschap met de principiële
tegenstanders van de raketten-
plaatsing en mag, vanwege zijn
grote bestuurlijke kwaliteiten,
zeker in staat worden geacht
een samenbindend beleid te
voeren, waarbij zowel de kool
(de CDA-fractie) als de geit (het
kabinet) wordt gepaard.
Wat dat betreft breekt er straks
een spannende periode aan,
want zo langzamerhand zijn
zo'n beetje alle denkbare va
rianten al op het kernwapen-
vraagstuk losgelaten en zal het,
zowel in het kabinet als in de
Kamer, toch een keer tot een
beslissing moeten komen. Het
zg. voorbehoud dat Nederland
in 1979 in NAVO-verband
maakte (en waarvan nooit dui
delijk is geworden of het nu
wel of geen voorbehoud was)
heeft veel van zijn actualiteit
verloren en ook het CDA-pro-
gram op dit punt lijkt door de
feiten te zullen worden achter
haald.
Officieel stellen de christen-de
mocraten een beslissing over
de plaatsing afhankelijk van de
resultaten van het wapenover-
leg tussen de Sowjet-Unie en
de Verenigde Staten in Genè-
ve. Maar bij de WD en vooral
in de internationale politiek
wordt niet met CDA-program-
ma's gewerkt De druk van de
De Boer: niet sterk.
zyde van de bondgenoten - en
vooral van Amerika - op Ne
derland om vóór eind 1983 een
definitieve beslissing te ne
men, neemt zienderogen toe.
Met name Amerikaanse top
ambtenaren van het State De
partment (buitenlandse zaken)
en het Pentagon (defensie) be
togen voortdurend dat een po
sitief besluit voor plaatsing
van de raketten in Nederland,
elke twijfel in het Geneefse
overleg zal wegnemen en de
Russen zal dwingen aan het
Westen belangrijke concessies
te doen.
Een en ander maakt een beslis
sing in politiek Den Haag niet
eenvoudiger. Daarom was het
des te verrassender toen vonge
week zaterdag plotsklaps een
nieuw licht werd geworpen op
het vraagstuk dat het Binnen
hof al jaren bezighoudt. Dat ge
beurde bij de VARA-radio,
waar het CDA-kamerlid Joep
de Boer over het kernwapen-
probleem werd ondervraagd.
Het bleek toen ook dat de
denkwereld van oud-marine
officier en defensiespecialist
De Boer niet beperkt blijft tot
de lage landen. Zijn visie is
mondiaal gericht, van Oost
naar West en andersom.
Brezjnjev was een paar dagen
vóór de radio-uitzending
overleden en De Boer had daar
een interessante redenering
aan opgehangen. De dood van
Brezjnjev. zei het kamerlid,
zou er wel eens toe kunnen lei
den dat de onderhandelingen
in Genève worden vertraagd,
waardoor Nederland een defi
nitieve beslissing nog verder
(tot na deze kabinetsperiode?)
zou kunnen opschorten. Ver
volgens richtte hij zyn blik op
de VS. waar de wisseling van
de presidentiële macht in 1984
volgens hem eveneens een ver
tragend effect zou kunnen heb
ben op de Geneefse onderhan
delingen. met hetzelfde gunsti
ge resultaat voor Nederland.
Tenslotte was dat in 1981 ook
gebeurd (de onderhandelingen
kwamen toen vertraagd op
gang). Dus waarom zou dat
niet opnieuw kunnen gebeu
ren?
Blijkbaar had De Boer die dag
verzuimd de ochtendbladen te
lezen, want daarin stond dat de
opvolger van Brezjnjev, And
ropov, had verklaard het bui
tenlandse beleid van zijn voor
ganger te zullen voortzetten.
Bovendien had hij kunnen be
denken dat de nieuwe Ameri
kaanse president van 1981,
Reagan, met zijn voorstellen
van november'81 en juni'82
een min of meer compleet pak
ket in Genève op tafel heeft ge
legd waaraan, althans van
Amerikaanse zyde, nauwelijks
meer te tornen valt Dat geldt
zowel voor de middellange-af-
stands raketten (Pershing II en
Cruise Missile versus de Russi
sche SS-systemen) als voor de
lange-afstands kernwapens.
Zowel de democraten als de re
publikeinen m de VS zijn het
globaal over deze voorstellen
eens en dat maakt het minder
aannemelyk, om niet te zeg
gen: onwaarschijnlijk, dat de
onderhandelingen in Genève
door de Amenkaanse machts
wisseling in 1984 zouden wor
den beïnvloed.
De theorie van De Boer is dus
niet bepaald sterk en boven
dien weinig geloofwaardig, ge
geven hot feit dat hy enkele
maanden nog uitriep dat een
definitieve beslissing over de
plaatsing met veel langer op
zich kon laten wachten
Wat hij in elk geval wel heeft
duidelijk gemaakt is dat zyn
party in de komende periode
het liefst nog geen beslissing
neemt en daardoor een botsing
met de WD riskeert.
DEN HAAG (ANP) - Onder het
mom van gelijke behandeling
wordt een discriminatie inge
voerd die tot op heden zijn weer
ga in Nederland niet kent. Die
kwalificatie gaf mevrouw mr. V.
Domela Nieuwenhuis (FNV) gis
teren in een vergadering van de
Sociaal Economische Raad
(SER) aan een plan van de minis
ter van sociale zaken. Het plan
behelst de kinderbyslag die bui
tenlanders krijgen voor hun in
het land van herkomst wonende
kinderen, in vier jaar tyd terug te
brengen tot 25 procent van de
kinderbyslag die Nederlanders
krijgen.
Mevrouw Domela Nieuwenhuis
noemde het voorstel in sfrijd met
de bedoeling van de kinderby-
slagwet en met het minderhe
denbeleid. Bovendien ontbreken
volgens haar voldoende gege
vens over de kosten van levens
onderhoud in het buitenland en
dan vooral die in Turkye en Ma
rokko De maatregel geldt name
lijk niet voor kinderen in EG-lan-
den.
De FNV vindt, dat deze beleids-
veelal worden verwoord m de
opvatting dat buitenlanders de
oorzaak zijn van de slechte eco
nomische situatie, aldus me
vrouw Domela Nieuwenhuis.
