Drie politiemannen gedood
Spaanse kiezers
rijper geworden
C
"Lijken van vermisten
verbrand of opgeblazen"
België: loonmatiging en
arbeidstijdverkorting
Geweld Noord-Ierland naar nieuw hoogtepunt
Drie Ierse
Unifillers
vermoord
Linkervleugel Labour
krijgt nieuwe klappen
Staking in
centrum voor
;ernenergie
Poolse handel niet
meer bevoorrecht
DONDERDAG 28 OKTOBER 1982
Buitenland
PORTO ALEGRE (UPI) - In Bra
zilië zijn gisteren onthullingen
gedaan over de manier waarop
het leger zich in Argentinië van
vermisten zou hebben ontdaan.
Volgens een voormalige Argen
tijnse marineofficier zijn lijken
van politieke gevangenen ver
brand of opgeblazen. Hij zei dit
tegenover een groepering die
strijdt voor de mensenrechten
uit het Braziliaanse Porte Alegro.
De voorzitter van die groep. Jair
Krischke, maakte een en ander
gisteren bekend. "Uit veilig
heidsoverwegingen" weigerde
hij de naam van de officier te ge-
De getuige vertelde dat het Argen
tijnse leger voor deze "opruim-
werkzaamheden" beschikte over
crematieovens bij de begraaf
plaatsen Chacarita en Lorna in
de havenstad Mar del Plata. De
slachtoffers zouden politieke ge
vangenen zijn die eerder zouden
zijn geëxecuteerd of aan mishan
delingen zouden zijn overleden.
Er zouden ook lijken in groepen
van tien met explosieven zijn op-
Argentijnse marineofficier:
geblazen. Een derde methode
was het "dumpen" van de stoffe
lijke overschotten in het Chasco-
mus-meer in de buurt van Mar
del Plata, nadat zij eerder inge
vroren waren, aldus Krischke.
Volgens verscheidene bewegingen
die ijveren voor de mensenrech
ten, zijn in Argentinië tussen de
5.000 tot 20.000 mensen in han
den van veiligheidsagenten en
doodseskaders gevallen in het
kader van een actie tegen linkse
sympathisanten in de periode
van 1975 tot en met 1978. Hun lot
is tot op heden onopgehelderd.
Volgens de officier zijn verder poli
tieke gevangenen gemarteld in
de opleidingsschool voor mari
netechnici Campo de Maio, de
marinebasis in Mar del Plata en
in de bossen bij het Ezeiza-vlieg-
veld. Krischke zei dat de man tot
1977 bij de marine was en lid is
geweest van de gewapende pero-
nistische jeugdbeweging. Hij
woont nu als balling in Europa.
Zijn verklaring zal aan verschei
dene Argentijnse zustergroepen
worden gestuurd die zich met de
kwestie van de "verdwijningen"
in hun land bezig houden, aldus
Krischke.
Een Argentijnse rechter heeft zich
gisteren onbevoegd verklaard
om een onderzoek in tc stellen
naar de ongeveer 400 ontdekte
lijken van naamloze personen.
Hij heeft de zaak overgedragen
aan het federale departement
van justitie.
Een aantal groepen die zich inzet
ten voor het eerbiedigen van de
rechten van de mens verzocht
vrijdag rechter Hugo Gandara
om een onderzoek in te stellen.
Zij veronderstellen dat de niet
geïdentificeerde stoffelijke res
ten op het armenkerkhof Grand
Bourg. ongeveer dertig km van
Buenois Aires, van personen zijn
die verdwenen tijdens de "smeri
ge oorlog" van de strijdkrachten
tegen linkse guerrillero's aan het
eind van de jaren 1970. Rechter
Gandara's opvatting dat hij on
bevoegd zou zijn werd tegenge
sproken door de officier van jus
titie. Waarnemers zeiden dat de
controverse over de juridische
aspecten nog minstens een week
kan duren.
LONDEN (GPD) - Drie politiemannen zijn gistermiddag
bij het Noordierse Lurgan om het leven gekomen toen
een landmijn tot ontploffing werd gebracht, op het mo
ment dat hun auto langsreed. De verantwoordelijkheid
voor de aanslag is opgeëist door de IRA.
De bom was zo zwaar dat de ge
pantserde auto waarin de agen
ten reden, meer dan tien meter
werd weggeslingerd en in een
veld terecht kwam. De Noordier
se politie zocht gisteravond nog
TEL AVIV (UPI/AFP) - Drie
Ierse soldaten van de VN-vre-
desmacht in Zuid-Libanon
(Unifil) zijn gisteravond ge
dood bij een aanval van een
groep onbekenden.
De slachtoffers maakten deel
uit van een groep van vier die
een controlepost van het Ier
se Unifilbataljon ten noorden
van het dorp Tibnin beman
de. Volgens de woordvoerder
is een onderzoek ingesteld,
maar tast men nog in het
duister over de identiteit van
de daders.
De soldaten werden doodge
schoten toen zij op een brug
bij Tibnin auto's doorzoch
ten. De vierde neergeschoten
man is met een shock in een
ziekenhuis opgenomen, zo
maakte een Ierse legerwoord-
voerder bekend. In Tibnin is
het hoofdkwartier van het
Ierse Unifilbataljon geves
tigd.
Sinds de oprichting van Unifil
in 1978 zijn 86 van haar mili
tairen omgekomen, onder
wie zestien Ieren. Een op 28
april van dit jaar ontvoerde
Ierse soldaat wordt verder
nog vermist.
Waarnemers wezen er voorts
nog op dat zich de laatste da
gen incidenten hebben voor
gedaan tussen Noorse Unifil-
soldaten en leden van de mi
litie van majoor Saad Had-
dad.
naar twee mannen op een motor
fiets die even voor de dodelijke
ontploffing bij de weg werden
gesignaleerd.
Vermoed wordt dat de bom door
middel van afstandsbediening
tot ontploffing is gebracht. De
aanslag betekent opnieuw een
verdere escalatie van het geweld
in Noord-Ierland, dat de afgelo
pen dagen toch al nieuwe diepte
punten had bereikt.
Onder grote publieke belangstel
ling is gisteren Joseph Donegan
begraven, de katholieke vader
van zeven kinderen die door pro
testantse extremisten werd ver
moord nadat zij hem hadden ont
voerd bij wijze van vergelding
voor de ontvoering van de pro
testantse Thomas Cochrane door
leden van de IRA.
De rooms-katholieke bisschop Ca-
hal Daly, die de uitvaartdienst
leidde, deed een beroep op beide
partijen het geweld te staken. Fa
milieleden van Donegan zegden
gebeden voor Cochrane, over
wie de IRA heeft gezegd dat hij
inmiddels is geëxecuteerd. Zijn
lijk is evenwel ondanks uitge
breide zoekacties nog niet ge
vonden.
Een bijzonder gruwelijke gewelds
daad heeft zich gisteren voorge
daan in het dorpje Larne. Twee
mannen drongen daar de flat
binnen van Büly Kelly, bonden
hem vast en zaagden met een ij
zerzaag zijn hand af. Kelly be
vond zich gisteravond in kritieke
toestand in een ziekenhuis. Chi
rurgen hebben gedurende een
acht uur durende operatie gepro
beerd zijn hand weer aan zijn
arm te bevestigen.
Inmiddels is bekend geworden dat
de Noordierse politie verschil
lende mensen heeft opgepakt na
bekentenissen van een overloper
van de katholieke terroristische
organisatie INLA. De overloper,
Walter McGrory, is met zijn
vriendin en hun kind op een ge
heim adres ondergebracht.
LONDEN (GPD) - De linkervleu
gel van de Britse Labour-partij
heeft gisteren zware klappen op
gelopen bij het verdelen van de
zetels in de invloedrijke beleids
commissies van de partij.
Die commissies, die worden sa
mengesteld voor het nationaal
bestuur, zijn zo goed als allemaal
onder controle gebracht van ge
matigde en rechtse partijleden.
Vertegenwoordigers van links
werden de een na de ander uit de
commissies gestemd.
De uitslag is vooral een slag voor
Spadolini krijgt
het vertrouwen
ROME (DPA/Reuter) - Het Ita
liaanse Huis van Afgevaardigden
heeft gisteren in Rome met 318
tegen 258 stemmen zijn vertrou
wen uitgesproken in de regering
van premier Giovanni Spadolini
en daarmee haar belastingvoor
stellen aanvaard.
De coalitieregering uit vijf partijen
had de vertrouwenskwestie ge
steld om nieuwe belastingmaat
regelen, waaronder een verho
ging van de btw, te kunnen door
voeren zonder te hoeven ingaan
op de ruim driehonderd amende
menten die met name linkse
fracties hadden ingediend. Het
decreet met de maatregelen was
al in juli door de regering-Spado-
lini uitgevaardigd, maar moest
worden goedgekeurd door het
parlement om van kracht te blij
ven.
de leider van de linkervleugel,
Tony Benn. Hij werd uit de be
leidscommissie gezet die beslist
over de Labour-politiek met be
trekking tot de loonvorming. Bo
vendien zal hij vrijwel zeker uit
de niet minder belangrijke com
missie worden gestemd die gaat
over de door Labour te volgen
politiek inzake binnenlandse za
ken en justitie.
Benn is daarmee zijn machtsbasis
in de partij zo goed als kwijt. Hij
kan alleen nog hopen binnenkort
in het schaduwkabinet, waarmee
Labour de verkiezingen ingaat,
te worden gekozen. Politieke
waarnemers achten zijn kansen
daarop niet erg groot.
Ook een andere exponent van de
linkervleugel, Erich Heffer, raak
te een aantal sleutelposities
kwijt. Hij zei later in een bitter
commentaar dat „de rechtse
krachten in de partij de Labour-
beweging kapot maken".
De verwijdering van linkse partij
leden uit de beleidscommissies
komt niet als een complete ver
rassing. Bij het jaarcongres van
de Labour-partij, onlangs in
Blackpool, was al duidelijk dat
de rechtervleugel in de partij' het
voor het zeggen zou krijgen.
Bij dit congres werd de samenstel
ling van het nationaal bestuur
vooral onder invloed van de
stemmen van de vakbonden, ver-
rechtst. De bonden zijn hiertoe
overgaan omdat zij vrezen dat
een partij met een militant-linkse
signatuur het niet goed zal doen
bij de algemene verkiezingen.
Vlaamse Mol:
BRUSSEL (GPD) - Het Studiecen
trum Kernenergie (SCK) in het
Belgische Mol is gisteravond een
24-uursstaking ingegaan. De be
doeling is dat daarbij ook de
kernreactoren stilgelegd zullen
worden, hetgeen sinds 1973 niet
meer is gebeurd. De 1400 mede
werkers van het studiecentrum
hebben voorafgaand aan de sta
king gisteren in de straten van
Mol gedemonstreerd tegen het
beleid van de Belgische staatsse
cretaris voor energie Knoops.
„Knoops is vergif voor Mol", zo
luidt de kernachtige leus van de
stakers. Zij verwijten de Fransta
lige staatssecretaris langzaam
maar zeker Mol om zeep te hel
pen, of op z'n minst sterk in te
krimpen ten gunste van overeen
komstige onderzoekcentra in het
Waalse deel van België. Knoops
geeft overigens toe te streven
naar „evenredige verdeling op
regionaal vlak van de overheids-
kredieten voor toegepast onder
zoek".
Volgens deze verdeling moet Mol
zich meer specialiseren op het ei
genlijke nucleaire onderzoek,
terwijl de toepassing daarvan in
de industrie in de onderzoekcen
tra te Luik en Charleroi (beide in
Wallonië), moet gebeuren. Het
studiecentrum in Mol vreest dat
deze verenging van zijn taak tot
de ondergang van het centrum
zal leiden. Mol steekt nu al diep
in de rode cijfers en heeft van de
regering-Mariens bij koninklijk
besluit een vergaand sanerings
plan opgelegd gekregen.
Het personeel bij het SCK is extra
tot staking bereid, omdat dit sa
neringsplan ook fors gevoeld zal
worden in de personeelsbezet
ting en de inkomens.
BRUSSEL (GPD) - De Belgische
regering wil in 1983 de particulie
re inkomens matigen met 3 pro
cent. Door een werktijdverkor
ting van 5 procent hoopt het ka-
binet-Martens 80.000 nieuwe ba
nen te creëren. Dit zijn de twee
hoofdpunten uit voorstellen die
Martens de sociale partners gis
teravond heeft gedaan om een
centraal akkoord over de ar
beidsvoorwaarden in 1983 te be
reiken. De werkgevers- en werk
nemersorganisaties beraden zich
over de voorstellen.
Martens wil de 3 procent matiging
bereiken door verdere opschor
ting van de automatische prijs
compensatie. Tot juli 1983 wordt
het huidige systeem van centen
in plaats van procenten voortge
zet en daarna wordt de automati
sche compensatie weer inge
voerd, zij het op een veranderde
basis. Dat levert dan samen 3
procent op. Van het bedrijfsle
ven wordt verwacht dat die mati
ging plus arbeidstijdverkorting
ook 3 procent nieuwe banen zul
len opleveren.
Martens wil voorkomen dat de be
drijven de matiging gewoon als
winst in hun zak steken. Breidt
een bedrijf het aantal werkne
mers niet met 3 procent uit, dan
moet het verschil afgedragen
worden aan de Belgische over
heid om de sociale zekerheid te
financieren. Bedrijven die even
wel meer dan 3 procent extra
werk verschaffen, krijgen een
overeenkomstige korting voor
de sociale zekerheid. Overigens
zullen de vele bedrijven die in
moeilijkheden zijn, de matiging
mogen gebruiken om het be
staande aantal arbeidsplaatsen te
handhaven.
Besluit Reagan:
WASHINGTON (UPI) - President
Reagan heeft gisteren een proto
col ondertekend waarmee Polen
de status van meest begunstigde
handelspartner wordt ontno
men. In de praktijk komt dat er
op neer dat de invoerbelasting
die de VS heffen op Poolse goe
deren wordt verhoogd. Polen is
het enige land van het Warschau
pact dat een dergelijke positie
"op permanente basis" heeft, al
twintig jaar kon het land profite
ren van die regeling, die is opge
nomen in de statuten van de
GATT, de Algemene Overeen
komst inzake Tarieven en Han
del. De handtekening van Rea
gan houdt overigens niet in dat
de ontheffing blijvend is.
Reagan verklaarde dat de Poolse
regering, die al de noodtoestand
hanteert, de pressie op het volk
van Polen heeft vergroot door de
vrije vakbond Solidariteit by de
wet te verbieden. Daardoor is er
geen enkele reden meer waarom
de VS geen actie zouden onder
nemen inzake de handel met Po
len. Sinds 1978 heeft Polen zijn
toezeggingen wat betreft de im
port niet nageleefd, aldus Rea
gan.
De vorige maand liet de Ameri
kaanse president al weten stap
pen te willen ondernemen naar
aanleiding van de situatie in Po
len. Toen was echter nog niet be
kend of ook het Congres zich
over dergelijke maatregelen
moest uitspreken. De regels van
de GATT stellen de president
evenwel in staat de bevoorrechte
handelspositie van een land on
gedaan te maken als dat zich niet
houdt aan de verplichtingen die
het is aangegaan krachtens voor
noemde regels.
Autoriteiten
onderbreken
radio-uitzending
PARAMARIBO (ANP) - De mill-
taire autoriteiten in Suriname
hebben gisteren een nieuwsuit
zending van radio ABC. éën van
de particuliere zenders in dat
land, onderbroken.
In de nieuwsuitzending werd een
verslag gegeven van een verga
dering van de vakcentrale "de
Moederbond". waarin vakbonds
voorzitter Cyriel Daal het woord
voerde.
„Ik verlang waanzinnig naar de
dag dat ik me rustig achter
myn bureau bezig kan hou
den met essentiële politieke
zaken en dat deze energievre-
tende campagne eindelijk
achter de rug is", verzuchtte
de leider van de Spaanse So
cialistische Partij Felipe
Gonzalez, vermoeid achter
overleunend. Dikke wallen
onder de ogen zijn de prijs
voor het chronische slaapte
kort van een marathontour
nee door Spanje van meer
dan 20.000 Idlometer en zijn
stem heeft hoorbaar te lyden
gehad onder de drie dagelijk
se speeches.
Gonzalez is overigens niet de
enige die tol heeft moeten be
talen voor zijn intensieve ac
tiviteiten tijdens de drie we
ken durende campagne voor
de verkiezingen van vandaag.
Ook de leider van de Spaanse
Communisten. Santiago Car-
rillo, had het dezer dagen te
kwaad met zyn stem. Tijdens
een radioprogramma, opge
nomen bij Carrillo thuis aan
het ontbijt, kon hij plotseling
geen woord meer uitbrengen.
De leider van de Volksalliantie,
Fraga Iribarne, kon op zijn
tournee de geteisterde keel
nog met snoepjes smeren,
maar bij de laatste meeting
op dinsdagavond in Madnd
kon Fraga aan het slot alleen
nog maar wat hese en bijna
onverstaanbare klanken
voortbrengen.
Ook de gewone Spanjaarden
zullen een zucht van verlich
ting hebben geslaakt aan het
einde van de slopende cam
pagne. Eindelijk verlost van
tv-spotjes over opengaande
ramen, die een frisse wind
moeten binnen laten, of een
bossa-nova-achtige jingle
vergezeld van een waarschu
wing voor links of rechts
door
Gerrit-Jan Hoek
Het enige dat de veelbeproefde
tv-kykers wèl gemist hebben,
is het afsluitende tv-debat
van de leiders van de vyf gro
te partijen, dat op het laatste
moment geannuleerd moest
worden wegens onenigheid
over de gespreksleider. De
enige kandidaat die voor de
PSOE aanvaardbaar was.
Balbin, werd door de ande
ren niet geslikt.
Politiek oportumsme van de
PSOE is aan die obstructie
zeker niet vreemd geweest.
In de wetenschap dat een
verkiezingsoverwinning de
PSOE byna niet meer kan
ontgaan, hadden zij er weinig
belang by om zich aan de
aanvallen van de andere par
tijen bloot te stellen en gaven
er daarom maar de voorkeur
aan om op zeker te spelen.
Sen van de eerste conclusies
die men na de drie weken du
rende campagne kan trek
ken, is dat er aanzienlijk min
der electoraal enthousiasme
te bespeuren viel dan bij de
voorgaande edities van 1977
en 1979. Fungeerde een ver
kiezingscampagne in die ja
ren nog als uitlaatklep voor
gevoelens die veertig jaar
lang onderdrukt waren, anno
1982 is het Spaanse kiezers
volk rijper geworden en min
der gevoelig voor massaal op
gezette happenings, opge
luisterd met vlammende en
opgewonde toespraken van
de kandidaten.
Problemen
Het merendeel van de bevol
king wil in deze ogenblikken
van grote economische en so
ciale ensis boter bij de vis, en
wil weten welke party de op
lossing aandraagt om de
enorme problemen op te los
sen. Vandaar dat de matheid
van deze campagne in ver
band wordt gebracht met de
polarisatie tussen de twee in
het geding zynde opties: die
van de Socialisten en die van
de conservatieve Volksallian
tie (Alianza Popular).
De leider van de Volksalliantie.
Manuel Fraga Inbarne. heeft
tijdens de campagne duide
lijk op de man gespeeld Een
beroep doende op zijn ruime
ervaring als politicus heeft
hij geprobeerd zyn naaste te
genstrever Febpe Gonzalez
in diskrediet te brengen, door
hem aan te wTyven nog te
jong en niet ryp genoeg te
zijn om de problemen van
Spanje op te lossen.
Evenmin toonde Fraga zich te
goed voor pure demagogie,
door te voorspellen dat het
land een ware chaos te wach
ten staat als de socialisten
aan de macht komen. Dat is
een subtiele vorm van politie
ke chantage, om het angst-
syndroom van vlak voor de
burgeroorlog, toen een ver
kiezingsoverwinning van het
linkse volksfront in februari
1936, amper vijf maanden la
ter gevolgd werd door de mi
litaire interventie van de na
tionalistische militairen on
der leiding van Franco, die
Spanje drie jaar lang onder
dompelden in een bloedige
burgeroorlog.
Juist om dat eventuele syn
droom weg te bannen, heb
ben de socialisten voor de
matiging gekozen. Wie Felipe
Gonzalez op zijn meetings
aan het woord hoorde, kreeg
eerder de indruk een docent
of een professor aan het
woord te horen dan de lijst
trekker van een socialistische
party. Marx kwam geen en
kele keer over het katheder
waar Gonzalez sprak; de
boodschap straalde alleen
maar verbroedering uit Een
soort nieuw ethisch reveil:
met zijn allen de schouders
eronder zetten om Sparye er
weer bovenop te helpen en
het democratische systeem
in de eerste plaats veilig te
stellen.
De enige harde woorden waren
doorgaans de toezeggingen
om de fiscale en economi
sche delicten aan te pakken.
In plaats van op de provoca
ties van zijn conservatieve te
genstanders in te gaan. nep
Gonzalez hen by herhaling
op om eindelijk te komen tot
de formatie van een homo
geen, constructief rechts
blok, dat zijns insziens een
noodzakelijke garantie vormt
om de democratie te laten
functioneren.
In de stierenarena's, bioscoop
zalen of sporthallen waar Fe
lipe Gonzalez optrad, ontbra
ken dan ook de gebalde vuis
ten en de rode vlaggen, ter
wijl de Internationale geen
enkele keer gezongen werd.
Real-polltiek, vooral bestemd
om de weifelende mid
denklasse en de twijfelaars,
die geen socialistische sym-
patieën hebben maar einde
lijk wel eens verandering wil
len zien in het gevoerde be
leid van de laatste jaren, over
de brug te slepen.
Ook de laatste enquêtes heb
ben uitgewezen dat de socia-
listenbyna niets meer kan ge
beuren om een historische
stembuszege te behalen De
laatste peilingen, die geen
verandering van betekenis te
zien hebben gegeven na de
ontdekking van het laatste
militaire complot begin deze
maand, duiden op een straat
lengte voorsprong voor de so
cialisten.
Volgens het weekblad Cambio
zullen de socialisten, dank zy
het in Sparye geldende dis
trictenstelsel. 217 van de 350
zetels in de wacht slepen. 42
meer dan de absolute meer
derheid. De enige onzeker
heid die de socialisten op het
laatste moment nog parten
kan spelen, is het toch nog
hoge percentage (ongeveer 40
pet) twyfelaars Want de defi
nitieve verkiezingsoverwin
ning van de socialisten wordt
pas bepaald op het moment
dat de twyfelaars. na een dag
van bezinning, hun stem in
de glazen bus laten glyden
