Banen van 32 uur:
slikken of stikken?
Vuurwerk in Wall Street
Tarieven: waar
blijft eenvoud?
31 Beursweek
Belasting
kTERDAG 23 OKTOBER 1982
jonge MTS'er, die op het ar-
lidsbureau in de vacaturebak-
;en snuffelt, vertelt dat hij een
aan van maximaal 32 uur prima
irindt: "Natuurlijk, als ik maar
werk heb". Het gevolg, evenre-
pig minder loon, accepteert hij
pok. "Je krijgt tenslotte ook
tneer vrije tijd". De MTS'er is
Sinds een half jaar uit militaire
dienst en heeft sindsdien niet ge
werkt. "Ik heb weg- en water
bouw gedaan, dus kun je wel na
gaan. Ik zoek nu iets in de com
merciële sector, verkoopleider of
fcoiets".
(n aankomend directie-secreta
resse, althans die opleiding heeft
ze gedaan, bezoekt regelmatig
het arbeidsbureau. "Het is heel
moeilijk een baantje te krijgen.
Ik zoek al een paar maanden.
Een baan van 32 uur zou ik nu
wel accepteren, maar ik wil perti
nent niet dat dat zo mijn hele le-
yen blijft. Ik kan niet zonder het
(geld datje dan mist. Je hebt toch
tie volle kosten als je zelfstandig
woont".
ongeren
e werkloosheid in Nederland is
vooral na 1980 snel verslechterd.
Naar verhouding zijn veel meer
jongeren dan ouderen het slacht
offer. Bijna de helft, 42,8 procent,
van het totaal aantal werklozen
was in 1981 jonger dan 23 jaar.
Van die groep bestond 62,8 pro
cent uit schoolverlaters.
l de groep tot 19 jaar loopt een op
de drie jongens of meisjes zonder
werk. In de groep tot en met 22
jaar is het perspectief iets verbe
terd, maar nog altijd niet om te
juichen: een op de vier zit zonder
I werk.
1 let CDA heeft onlangs een plan
gelanceerd, dat een oplossing
geeft voor de hoge jeugdwerk
loosheid. Geef vanaf nu ieder die
voor het eerst gaat werken, in het
bijzonder schoolverlaters dus,
een baan van maximaal 32 uur
per week. Vier beschikbare ba
nen worden zo verdeeld over vijf
mensen.
i principe geldt zo'n verplichte
korte werkweek voor iedereen,
man of vrouw, hoog of laag opge
leid. Het plan is verstrekkend als
het consequent wordt toegepast.
"Op den duur zal de 40-urige
werkweek zijn vanzelfsprekend
heid verliezen", verwacht het
CDA.
(en baan van 32 uur betekent meer
vrije tijd, maar ook minder sala
ris. Willen jongeren dat wel?
!egen
Nog maar twintig jaar geleden werd voor iedereen de vijf-daagse werk
week ingevoerd. Nu, in de jaren tachtig, wordt er weer over "korter
werken" gesproken. De betekenis van het begrip korter werken is echter
verschoven van een sociaal-maatschappelijke naar een economisch
noodzakelijke
Het werk raakt op. Dagelijks worden we geconfronteerd met mogelijke
oplossing om een halt toe te roepen aan de uit de pan rijzende werkloos
heid. Een recent voorbeeld is het zogenaamde inruilplan van Vroom en
Dreesmann. Alle werknemers van 57V4 jaar en ouder worden ontslagen
met behoud van loon. Zo kunnen er in vier jaar tijd 1450 arbeidsplaatsen
voor de jeugd vrijkomen althans volgens het plan.
De werkgroep Arbeidsvraagstukken en Welzijn van de Leidse universi
teit heeft in een onderzoek naar deeltijdarbeid gesuggereerd om landelijk
een vijf-urige werkdag in te voeren om tot een herverdeling van het werk
te komen.
Topman van het ministerie van sociale zaken, mr. F. Kruze, sprak
zich deze week ook uit voor een verkorting van de werkweek tot 32 uur.
Dat met het invoeren van een kortere werkweek talloze problemen rijzen,
mag vanzelfsprekend heten. Bovendien dient zich de vraag aan: Willen
mensen wel korter werken?
Jongeren aan het snuffelen in de vacaturebak van het arbeidsbureau. (Foto: gpd>.
k de Jager heeft wel werk: bij
KWJ, Beweging voor
[Werkende (en werkloze) Jonge
ren. De KWJ fuseert op 18 de
cember met de NW jongerenbe
weging tot een FNV jongerenbe
weging. De Jager spreekt zijn af
wijzing over het jeugdwerkplan
van het CDA dan ook namens
beide jongerenbonden uit. "We
zijn heel fel tegen, ja", vat hij
bondig samen. Verdeling van het
beschikbare werk vindt hij de
enige structurele oplossing van
de hoge werkloosheid. Mits dat
voor iedereen geldt, jong en oud,
man of vrouw en niet alleen een
beperkte groep starters op de ar
beidsmarkt.
Maar als arbeidstijdverkorting
voor jongeren een evenredige
vermindering van loon betekent,
dan kunnen ze daar niet van
rondkomen. Het is dan ook on
mogelijk om een zelfstandig be
staan op te bouwen", aldus De
Jager.
)m zijn betoog te illustreren; haalt
de KWJ'er een lijstje met de mi
nimumjeugdlonen tevoorschijn.
"Een 19-jarige verdient per
maand netto 890 gulden. Als hij
maar 32 uur werkt en 32 uur be
taalt krijgt, heeft-ie minder dan
700 gulden. Daar is niet van te le-
I ven".
foor een achttienjarige op het mi
nimumjeugdloon ligt dat nog
moeilijker. Die komt bij een ver
korte werkweek uit op slechts
633 gulden per maand; een 21-ja-
rige kan in zo'n geval op 921 gril
den rekenen.
Dmdraaien
'Je draait de zaak om", zegt Dirk
de Jager als wordt ingebracht
dat veel jongeren bij hun ouders
wonen en op lage kosten zitten.
"Iedere jongere heeft recht op
een zelfstandig bestaan. Met ver
laging van de jeugdlonen zijn
jongeren nu al vaak gedwongen
bij anderen te blijven wonen".
Het steekt de jongerenorganisaties
dat de herverdeling van werk al
leen door jongeren moet worden
opgebracht. "Het CDA zegt: jon
geren hebben toch niet zoveel
nodig. In feite denken ze dan: ge
zinnen kunnen we niet zo hard
pakken, dus doen we het zo.
Maar dat kan niet, het principe is
onjuist".
Volgens Dirk de Jager worden met
het plan "weer de zwaksten ge
pakt". De jongeren in het alge
meen, vrouwen en laagstbetaal
den. Maar academici, jonge ma
nagers van Nijenrode, toch niet
de zwaksten, zullen toch ook niet
meer dan 32 uur werken, als het
CDA-plan consequent wordt
doorgevoerd?
De Jager: "In de praktijk zullen ze
wel weer ontheffing van die 32
uur vragen voor bepaalde func
ties. Dat zie je al bij het plan tot
algemene werktijdverkorting bij
V D. Directeur Anton Drees
mann heeft daarbij meteen een
uitzondering gemaakt voor zich
zelf en zijn staf'.
Onvolwaardig
Dirk de Jager kan zich evenwel
voorstellen dat veel jongeren de
door hem verguisde baan van 32
uur graag willen hebben. "Als je
al een tijd in de ww loopt, heb je
toch het gevoel dat het geen vol
waardig bestaan is. Je kunt wel
mooie verhalen ophangen over
arbeidsethos en dat leven zonder
werk mooi is; de meesten willen
toch gewoon werk. Maar in feite
is de keuze tussen 32 uur werken
of niets geen reële. Het is kiezen
tussen in slechte oplossing en
geen oplossing".
door
José Smits en
Anneloes Timmerije
De jongerenbonden hebben nog
een argument om te ageren tegen
het CDA-jeugdplan. Verkorting
van de werkweek en verminde
ring van loon betekent niet auto
matisch dat er ook meer banen
voor jongeren ontstaan. De verla
ging van de jeugdlonen, enkele
jaren geleden met algemene poli
tieke instemming ingevoerd,
heeft niet geleid tot meer werk
voor jongeren. De Jager: "Albert
Heijn bijvoorbeeld, heeft miljoe
nen verdiend met die verlaging.
Het is allemaal geïnvesteerd in
de Verenigde Staten en zeker
niet in nieuwe banen".
Alternatief
Hoe moet het dan wel? De speciale
maatregelen van andere partijen
of groepen vinden de jongeren
bonden immers net zo slecht als
de voorstellen van het CDA. "We
zijn bezig met een eigen alterna
tief, maar een afdoende oplos
sing kun je ook van ons niet ver
wachten. Economen zitten el
kaar al jaren in de haren zonder
dat ze er uit komen".
In het alternatief van de jongeren
bonden zit in elk geval ook ar
beidstijdverkorting maar met be
houd van loon tot een zekere
grens. "Hoe die grens moet lig
gen is voor ons nog moeilijk aan
te geven. Of dat nou minimum
moet zijn, modaal of anders".
In het alternatieve plan zit ook een
sterke bevordering van speciale
werkprojecten waar jongeren
zelfstandig met subsidies en be
houd van uitkering aan de slag
kunnen. De subsidies kunnen
worden opgebracht, vindt Dirk
de Jager, uit bijvoorbeeld de gel
den die nu aan bedrijven worden
gegeven als investeringssubsi
dies. Tenslotte zijn die over
heidsbijdragen bedoeld om via
investeringen de werkgelegen
heid aan te zwengelen.
Universiteit
De werkgroep Arbeidsvraagstuk
ken en Welzijn van de universi
teit in Leiden heeft onlangs een
onderzoek afgerond naar deel
tijdarbeid. De werkgroep heeft
het college van bestuur het ad
vies gegeven deeltijdarbeid niet
verder te stimuleren. Dit advies
is minder tegenstrijdig dan het
zo op het eerste gezicht lijkt
Projectleidster Marian Demenint:
"Wij zijn tot de conclusie geko
men, dat men binnen de univer
siteit veel problemen heeft met
deeltijdarbeid. In het algemeen
voeren de nadelen de boventoon,
zoals een verslechtering van po
sitie op de arbeidsmarkt en ver
minderde sociale zekerheid. Ik
heb herhaardelijk mensen ge
sproken die met het besluit om
minder te gaan werken bewust
kun promotiekansen hebben in
geleverd".
Alhoewel binnen de universitaire
wereld deeltij banen een min of
meer geaccepteerd iets is, merk
je toch dat het bestel er niet op
ingericht is. Als we kijken naar
de wetenschappelijk functies
blijkt, dat bij een halve baan de
druk van onderwijs onevenredig
zwaar komt te liggen. Tijd voor
onderzoek en publicaties schiet
er bij in. Terwijl dat nou juist het
geen is, waarop je in universitai
re kringen wordt beoordeeld.
Met andere woorden: promotie
kansen verminderen".
Vrouwen
Weliswaar is het aantal deeltijdba
nen binnen de Leidse universi
teit van 22 procent in 1977 naar
28 procent in 1982 gestegen.
Maar die toeneming van deeltijd
arbeid ging ten koste van het
aantal vrouwen dat een "volle-
tijds" baan vervulde. Er zijn niet
meer vrouwen bij de universiteit
komen werken. De vrouwen
hebben het werk onderling ver
deeld. De uren die vrijkwamen
omdat mensen korter gingen
werken werden dus 'wegbezui-
nigd'.
"Op die manier ontstaat er aversie
tegen korter werken", zegt De
menint. Want als een collega aan
kondigt minder te willen werken
en je weet dat door de bezuini
gingen de rest van die baan niet
wordt opgevuld, heb je dus lie
ver niet dat die collega een deel
tijd baan neemt".
De werkgroep concludeert dan
ook, dat deeltijdarbeid niet meer
werkgelegenheid oplevert. Zij
doet daarom de suggestie om een
vijfurige werkdag in te stellen
voor iedereen, ook buiten de uni
versitaire gemeenschap. Een aar
dig plan, maar is zoiets uitvoer
baar?
Demenint: "Ja, ik geeft toe dat het
een moeilijk probleem is. Wij
hebben voorgesteld om de vijfu
rige werkdag te koppelen aan
een minimum-inkomensgaran
tie. Wij hebben als werkgroep
geen pasklare oplossing klaarlig
gen. Maar we hopen, dat we iets
kunnen aandragen om te komen
tot een algemene herverdeling
van het werk. Want meer werk
komt er niet. Dus zul je rigoureu
ze maatregelen moeten nemen.
Het alternatief is een groeiende
werkloosheid".
Onaf
Bijna kenmerkend voor de oplos
singen van het werkloosheids
vraagstuk is dat ze niet af zijn.
Bouwstenen genoeg, maar het
cement ontbreekt. Korter
werken zou een oplossing kun
nen zijn voor de werkloosheid.
Maar mag je iemand een volledi
ge dagtaak ontnemen? Hoe moet
dat bijvoorbeeld met iemand die
de zorg draagt voor een heel ge
zin?
Directeur-generaal voor de ar
beidsvoorziening van het minis
terie van sociale zaken, mr. F.
Kruze, meent een oplossing ge
vonden te hebben. Op grote
schaal zouden groepen
werkenden moeten worden op
geroepen hun recht op arbeid op
te geven.
Tijdens een symposium over
jeugdwerkloosheid deze week
sprak ook Kruze zich uit voor
een verkorting van de werkweek
tot 32 uur. Mits de kortere werk
week niet tot gevolg heeft dat de
productiviteit wordt verhoogd of
de bestaande overbezetting
wordt weggewerkt meent hij, dat
korter werken wel degelijk meer
banen kan scheppen.
Terecht draagt de topman van so
ciale zaken aan dat bij een even
redige vermindering van het
loon bijvoorbeeld een 18-jarige
slechter af is wanneer hij werkt,
dan wanneer hij een uitkering
krijgt. Dat is één probleem.
Een tweede is dat Kruze meent, dat
een kortere werkweek niet mag
worden afgedwongen door de
overheid. Zo komt hij dus bij zijn
omroep aan bepaalde groepen
om hun recht op werk op te ge
ven. En dat zijn dan niet meer de
57 Vi-jarigen, want die zijn al voor
driekwart met vut of wao. Wie
dan wel, dat vermeldt de historie
niet
In de op 28 september j.l. verschenen "contourennota herstructu
rering tarief inkomstenbelasting" heeft minister van der Stee
een opmerkelijke zinsnede laten noteren. Hu schrijft met zoveel
woorden, dat de gedachten om tot een herziening van de tarief
structuur te komen niet is ingegeven door de wens om tot een
bepaalde inkomensverdeling te komen.
"De beoogde verdeling dient zo veel mogelijk in de primaire sfeer
te worden gecreeérd", zo schrijft hij. Met andere woorden: de
belastingtarieven hebben als instrument voor een betere verde
ling van het inkomen afgedaan. Als je dat instrument tóch han
teert, leidt dat tot een versteiling van de tarieflljn en tot een
verder opschroeven van de belastingdruk.
Wennen
Dat is wel even wennen: de belastingheffing is niet meer te gebrui
ken als mogelijkheid tot inkomensherverdeling! Nadat men ont
dekt heeft, welke mogelijkheden de belastingheffing als instru
ment van algemeen overheidsbeleid bleek te bieden, is de rich
tinggevende betekenis van de belastingbeginselen steeds meer
terzijde geschoven.
Kennelijk zijn volksvertegenwoordigers eerder bereid om aftrek
posten, die tot belastingvermindering leiden, te aanvaarden dan
een rechtstreekse subsidie aan een groep van personen te geven.
En zo zijn onze belastingwetten verworden tot lappendekens,
waaronder geen mens zich meer behaaglijk voelt
Het uitgangspunt van de belastingheffing was toch de omsalg
naar draagkracht van de overheidsuitgaven. De ontwikkelingen
hebben dat vertrekpunt volledig aangetast: er is met de wyze
van belastingheffing gestreefd naar beïnvloeding van de maat
schappelijke verhoudingen. In de eerste plaats is daar natuurluk
het streven om door sterk progressieve tarieven de inkomens
verschillen te verkleinen. Voorts waren en zijn er (min of meer
fiscale) tegemoetkomingen om investeringen en werkgelegen
heid te stimuleren.
Offers
De draagkrachtgedachte wordt ook nog eens verzwakt door de
afwenteling op anderen. Dat geldt ook voor inkomstenbelasting.
Bij tal van groepen en personen telt alleen het reèel besteedbaar
inkomen, "netto" dus.
Met "draagkracht" is onlosmakelijk het woord "offer" verbonden,
maar offers, die kunnen worden doorgeschoven naar anderen,
mogen die naam niet dragen.
Komt de neutrale financieringsfunctie van de belastingheffing
weer terug? Ik geloof er niets van. In dit land, waar de spandoe
ken al worden opgepakt als een bewindsman al maar wat over-
wéégt, moet de grote groep belastingbetalers het altijd weer ont-
gelden. De grootste monden krijgen hun zin en de zwijgende
meerderheid betaalt het gelag. Toch misschien niet zo'n gek
idee: een politieke partij van belastingbetalers, die ook nog eens
critisch naar de uitgaven-kant kan kijken. Zo'n groep zou een
vitaal aspect van de samenleving kunnen bestrijken.
Wat wil de minister nu? Hij wenst een verlaging van de tarieven,
een vermindering van de progressie in de tarieven én hij wil af
van een aantal aftrekmogelijkheden in de inkomstenbelasting.
Inflatie-correctie
De hoge tarieven hebben het sparen ontmoedigd en de arbeidsmo
tivatie ondermijnd. De tarieven zijn, vooral voor de midden-in
komens en de hogere inkomens in de afgelopen tien jaar hoger
geworden, omdat de inflatie-correctie niet geheel in aanmerking
werd genomen.
Mede door de inflatie worden de inkomens in geld groter en daar
past steeds een hoger percentage belasting bij, als gevolg van de
progressie (stijgende lijn). Zonder dat men dus, m koopkracht
gemeten, een hoger inkomen krijgt, moet er wel méér belasting
worden betaald. Die ontwikkeling nu wordt teniet gedaan door
de "inflatie-correctie", welke in de periode 1972-1982 niet voor
100% is toegepast.
In Nederland is het toptarief 72% en internationaal gezien zo'n
60%. Men snelt bij een in verhouding matig inkomen al naar de
hoogste tariefpercentages toe. De toeneming van de gemiddelde
lastendruk is met name in het inkomenstraject van bruto
35.000,- 70.000,- aanzienlijk geweest. De druk van belasting
en sociale premies tezamen schommelt thans bij de inkomens
tussen bruto 25.000, en 85.000,- rond de 50%.
De minister denkt aan één van de twee volgende mogelijkheden:
a. de inflatie-correctie alsnog vanaf 1972 volledig doorvoeren èn
verlaging van de tariefpercentages met 2 punten, en b een een
voudiger en gematigd tarief, lopend van 15% tot 65% (te betalen
over het inkomen boven de 210.000,-).
Aftrekposten
De groei van de aftrekposten is in de loop der jaren sterk tóegeno
men, waarbij de explosieve ontwikkeling van de hypotheekren
te-aftrek de aandacht trok. De minister van financiën overweegt,
teneinde de operatie budgettair goed te laten verlopen, om de
aftrek van het arbeidskostenforfait en het reiskostenforfait te
bemoeilijken en te beperken. Zakelijke kosten met privé-ele-
menten zouden niet meer in aftrek kunnen worden toegelaten.
De grenzen bij buitengewone lasten en giften zouden moeten
worden verhoogd. En zo gaat dat maar door.
De kritiek op de belastingwet, zo zegt de minister, kent twee
hoofdpunten: de hoge tarieven en de ingewikkeldheid van de
wet
Maar: wat hebben bovenstaande ingrepen nu met vereenvoudi
ging te maken?
Elke week bestijgt de New-
yorkse effectenbeurs een
nieuwe tophoogte van het
jaar, waarbij ook het aantal
malen dat de beurs in de ge
schiedenis nog hoger is ge
weest zienderogen afneemt.
Deze week, donderdag,
kwam Wall Street met een
nieuwe top van 1037. Nog
juist 14 punten beneden de
hoogste stand van 1051 die
ooit in de historie werd be
reikt en in 1973 werd ingeno
men. Bij dit aanhoudend bril
jant vuurwerk kunnen de
grote effectenbeurzen in de
wereld niet achterblijven, en
ook Amsterdam liet zich niet
onbetuigd. Hier werd vrijwel
elke dag een hoger niveau be
reikt. Ook al ging het minder
snel in zijn werk dan in Wall
Street.
Nog altijd tasten de meeste
Newyorkse beurskenners
volkomen in het duister over
de achtergronden van de kei
harde kooplust van de massa
van beleggers. Zowel be
roepsmatig als particulier.
Want zowel maandag als
woensdag schoot de Dow Jo-
nes-index met meer dan 20
punten omhoog, wat niet ge
ring is.
Weliswaar komen onder de 30
aandelen die in deze index
zijn opgenomen belangrijke
kwaliteitsfondsen voor die de
index dubbel zo snel omhoog
jagen, maar ook voor de rest
van de beurs wordt thans grif
meer betaald. Zelfs waar de
resultaten negatief zijn en
waarvan over het pas afgeslo
ten derde kwartaal opnieuw
rode cijfers kunnen worden
verwacht. In het verleden is
een dergelijke ontwikkeling
altijd levensgevaarlijk geble
ken, maar ditmaal wil Wall
Street van voorzichtigheid
niets weten. Weliswaar wordt
er regelmatig op grote schaal
wuisi genomen, maar steeds
weer komen nog grotere gol
ven van kooporders de haus
se voortzetten.
Aan de andere kant is het in het
verleden ook dikwijls voor
gekomen dat een zeer willige
effectenbeurs de recessie ver
drijft. Want zoals een land
zich een recessie kan aanpra
ten door allerlei sombere be
schouwingen en verwachtin
gen ten beste te geven, zo kan
door rotsvast optimisme en
heilige overtuiging dat het
ergste achter de rug is ook
een recessie worden wegge
werkt en een krachtig econo
misch herstel worden ver
sneld.
De beurs loopt altijd op het her
stel vooruit. Zo heet dat dan
in het beursjargon. Voor een
krachtig economisch herstel
in de Verenigde Staten zijn
inderdaad wel enige positie
ve elementen naar voren te
brengen. De rente daalt en de
inflatie is vrijwel wegge
werkt In september zijn de
fabrieksprijzen zelfs eniger
mate gedaald. In het zomer-
kwartaal is bovendien de na
tionale produktie niet verder
ingezakt en zelfs nog licht ge
stegen. Maar dat op die paar
aanwijzingen de beurs kon
stijgen van 780 tot 1030 is iets
waar wij Europeanen ons nog
steeds over verbazen.
Hoewel er deze week yanuit de
Verenigde Staten niet veel
rentesignalen zichtbaar wer
den, blijft de rente in ons we
relddeel teruglopen. Belgié
verlaagde deze week het offi
ciële disconto. Gevolgd door
West-Duitsland nadat ons
land vorige week het voor
beeld had gegeven. Donder
dag volgde een tweede inzet
van verlaging, zowel in Ne
derland als in West-duits-
land. Doordat de Duitse Bun
desbank zijn rente met een
door
C. Wagenaar
vol procent terugbracht, kon
onze centrale band als ant
woord daarop donderdag nog
eens een half procent verla
ging aan die van de vorige
week toevoegen. Dit lijkt de
volgende week dinsdag te
houden inschrijving op een
9,75 procent lening van de
Bank voor Nederlandse Ge
meenten te bevorderen.
Nu de Westland-Utrecht Hypo
theekbank volledig door het
Nationale Nederlanden-con
cern wordt gedekt, kan ook
in de pandbrieven van die in
stelling het vertrouwen te
rugkeren en kan door het
plaatsen van nieuwe pand
brieven weer tot nieuw leven
komen.
De koersontwikkeling was de
ze week ook voor Amsterdam
positief. Uiteraard steeg de
obligatiemarkt flink maar
ook de aandelen liepen onder
leiding van de internationals
na een paar slappe dagen
eind vonge week weer om
hoog. Alleen de scheeps
bouw Ma uiterst moeilijk
door het vele negatieve com
mentaar dat het Rijn-Schel
de-Verolme-concern met het
saneringsrapport uitlokte.
Het aandeel liep er een koers
val door op van 23 gulden op
circa 14 gulden. Giessen-De
Noord, die aanvankelijk ook
10 gulden wegzakte, kon na
dien dit verlies weer wegwer
ken. Maar voor de rest was
het allemaal koersstijging
wat de klok sloeg
Geen wonder dat de index voor
de verschillende beursgroc
pen deze week weer flinke
vooruitgang boekte. De ver
zekering kwam daarbij op
een nieuwe jaartop en de in
ternationals alsmede de loka
le industrie doorbraken bijna
de eerder dit jaar aangesla
gen topstanden. Dit leidde
voor het algemeen beursge-
middelde wel tot een nieuwe
jaartop.