Polarisatie in Ulster Gesprek Reagan- Arabische Liga: geen doorbraak Werkgevers en bonden nog in de clinch Apparaat voegt teletekst toe aan "oude" televisie Over prijscompensatie "Persattaché Z.-Al'rika moet Nederland uit" Vuile handen reiniger Een "pen" die lijmt "Batser" klomp van rubber en kunststof Arctica één ontwerp uit drie fabrieken Nieuw op licht ZATERDAG 23 OKTOBER 1982 "WASHINGTON (GPD) - President Reagan heeft een ont moeting van drie uur met een delegatie van de Arabische Liga onder leiding van de Marokkaanse koning Hassan „een belangrijke mijlpaal" genoemd op weg naar vrede in het Midden-Oosten. Geheel volgens de verwachting signaleerde geen van de betrok kenen na afloop een politieke doorbraak, hoewel het aJ een be langrijk stuk symboliek was dat de Arabieren Reagan een kristal len duif ten geschenke gaven. Van Arabische kant werd gespro ken op basis van een vredesplan dat de Liga onlangs in Fez op stelde, maar de rol van Israël en de PLO in het vredesproces komt bij lange na niet overeen met de opvattingen die de VS daarover koesteren en die vast liggen in het vredesinitiatief dat Reagan onlangs bekend maakte. Koning Hassan zei na afloop dat de oplossing te vinden is in het raamwerk van de VN-resoluties 224 en 338, alsmede de beide vre desplannen. Hij onderstreepte dat het de Arabieren te doen is om het bereiken van „de nobele doeleinden van vrede en coëxis tentie in het Midden-Oosten". Reagan heeft Hassan en zijn ge zelschap laten weten dat hij de tijd gekomen acht voor recht streekse onderhandelinge met Israël. Na afloop van het beraad zei Rea gan in een „geest van goede wil, begrip en wederzijds respect" te hebben gesproken over de ma nier waarop voor Arabieren en Israël veiligheid in het Midden- Oosten kan worden bereikt als mede „een gevoel van identiteit voor het Palestijnse volk". Behalve koning Hassan, namen van Arabische kant de ministers van buitenlandse zaken van Ma rokko, Saoedi-Arabië, Syrië, Tu nesië, Jordanië en Algerije aan de besprekingen deel. Aan Ame rikaanse zijde zaten Reagan, vi ce-president Bush, minister van buitenlandse zaken Shultz, vei ligheidsadviseur Clark en de drie belangrijkste adviseurs van het Witte Huis, Meese, Deaver en Ba ker, aan tafel. Varia President Reagan verlaat samen met koning Hassan van Marokko geheel rechtshet Witte Huis. De Marok kaanse vorst stond aan het hoofd van de Arabische leiders die met de Amerikaanse president de toestand in het Midden-Oosten bespraken. DEN HAAG (GPD) - Veel werkge vers willen volgend jaar geen prijscompensatie meer betalen. Zelfs initiële loonsverhogingen staan op de tocht Dit bleek gis termiddag na afloop van het overleg dat de voorzitters van de centrale werkgeversorganisaties en de vakbeweging met elkaar hadden gevoerd. Gezamenlijk zou men bekijken, of men tot centrale afspraken of tot centrale aanbevelingen kon komen. Deze poging is volledig mislukt. Wel zullen de voorzitters Van Veerj en Kok over enkele weken nog eens contact met elkaar opne men om te kijken of er nog pun ten zijn waarover men op cen traal niveau nog verder kan pra ten. Van Veen kondigde aan, dat de werkgeversorganisaties over zes weken met een studie zullen ko men over de gevolgen van ar beidstijdverkorting. Daar vóór JOHANNESBURG (DPA) - De president van het Internationale Persinstituut, de Nederlander Max Snijders, gaat de Neder landse regering voorstellen de persattaché van de Zuidafrikaan- se ambassade in Den Haag uit te wijzen als vergeldingsmaatregel voor de uitwijzing zonder opgaaf van reden van de Nederlandse journalist Gerard Jacobs eerder deze week. Snijders zei dit gisteren in Johan nesburg aan het eind van een be zoek aan Zuid-Afrika ter gele genheid van het 100-jarig be staan van de Zuidafrikaanse Na tionale Dagbladunie. "De Neder landse regering moet duidelijk maken dat ze zo'n behandeling van Nederlandse journalisten niet neemt, de Zuidafrikaanse autoriteiten hebben iets gedaan wat in de omgang tussen be schaafde landen niet mag voor komen", aldus Snijders. LONDEN - De Britse minister Prior (Noord-Ierland) zei giste ren voor de BBC-radio wat er van hem verwacht mocht wor den. „Ik heb alle vertrouwen in het succes van het Noordierse parlement. Je kan niet zeggen*, het zal wel niets worden, alleen omdat een paar mensen niet wil len meewerken". Het kan echter niet anders of de uitslag van de verkiezingen in Ulster voor een parlement, dat geleidelijk een eind moet maken aan de huidige praktijk waarbij Noord-Ierland rechtstreeks van uit Londen wordt bestuurd, moet hem hevig verontrust heb ben. Vooral de onverwacht grote winst van de Katholieke, Republikein se partij Sinn Fein moet Prior bijzonder rauw op het dak geval len zijn. Want deze winst kan be tekenen dat het initiatief van de ambitieuze minister voor Noord- Ierland zich wel eens als een boe merang tegen hem zou kunnen keren. Immers, Sinn Fein heeft nooit on der stoelen of banken gestoken de terreurdaden van de IRA, doorgaans gericht tegen het Brit- se leger en de politie van Noord- Ierland, de RUC, gerechtvaar digd te achten. Dat past geheel in het programma van deze politie ke partij. Sinn Fein is een partij die vanuit één alles overheersende gedach te opereert: alle Britten moeten weg uit Noord-Ierland, goed schiks of kwaadschiks, waarna gewerkt kan worden aan de vor ming van een nieuwe Ierse staat, bestaande uit Ulster en de huidi ge republiek Ierland. Waar precies Sinn Fein ophoudt en de IRA begint, is moeilijk te zeg gen. De IRA wordt de gewapen de arm van Sinn Fein genoemd, of Sinn Fein de politieke vleugel van de IRA. Men mag veilig aan nemen dat velen die thans bin nen Sinn Fein opereren, ook in het geheim lid zijn van de IRA, of binnen dit republikeinse leger een rol hebben gespeeld. Gerry Adams bijvoorbeeld, vice- voorzitter van de Sinn Fein en momenteel de grote man in de partij, is tot 1973 een van de drie topmensen van de IRA geweest. In dat jaar werd hij in de beruch te Maze-gevangenis gezet, waar bij drie jaar verbleef wegens 'lid maatschap van een verboden or ganisatie'. door Henk Dam Adams werd door de kiezers in West-Belfast in het parlement ge kozen. Net zoals de kiezers in Londonderry, ook een stad waar zich enige van de ergste katholie ke ghetto's bevinden, Martin McGuiness zijn zetel gaven. Deze McGuiness was in de zeventiger jaren de baas over de 'operatio nele afdeling' van de IRA. Kortom, het is zonneklaar dat IRA en Sinn Fein bij elkaar horen, om het genuanceerd te zeggen. Wat betekent nu de duidelijke over winning van Sinn Fein? De IRA zal die winst ongetwijfeld opvat ten als een mandaat voor haar si nistere acties van een zeer aan zienlijk deel van de katholieke bevolking van Ulster. Het gaat wellicht te ver om te zeg gen: 'Elke stem voor Sinn Fein is een stem voor de burgeroorlog', zoals een sombere Unionistische (protestantse en de Unie met het Verenigd koninkrijk verdedigen de) politicus vrijdag zei. Maar de radicalisering in het ka tholieke, republikeinse kamp zal zeer zeker een reactie uitloldcen in de protestantse gelederen, waar duistere terroristische orga nisaties als de Ulster Defence As sociation (UDA) en de Ulster Vo lunteer Force (UVF) klaarstaan om het 'oog om oog, tand om tand' principe volledig na te le ven. Dat is de boemerang die op Jim Prior afkomt. Waar dan nog bij komt dat Sinn Fein de verwor ven zetels absoluut niet wil be zetten Ook de meer gematigde republi keinse partij, de Social Democra tic Labour Party (SDLP) heeft voor de verkiezingen gezegd de verworven zetels niet te zullen Als SDLP en Sinn Fein het parle ment blijvend boycotten, zal het nooit kunnen werken. De essen tie van Priors plan is, dat dit par lement alleen bestuurlijke be voegdheden kan krijgen, als 70 procent van de 78 gekozen parle mentariërs daarom vraagt. Dat had de bedoeling ervoor te zor gen dat de protestanten, goed voor 60 procent van de zetels, niet alles in hun eentje gaan uit maken. Maar als Sinn Fein en SDLP het parlement boycotten, dan zal de gewenste 70 procent van de parlementariërs niet eens aanwezig zijn. Zo zal dan weer een initiatief om de onverenigbaren in Ulster te verenigen, de nek worden omge draaid. Treurig genoeg hebben de goede bedoelingen van Prior alleen maar verdere polarisatie in de hand gewerkt De toekomst zal leren in welke mate... nog zullen de werkgevers een plan lanceren om iets te doen aan de nog steeds stijgende jeugd werkloosheid. Met name hier over zullen Kok en Van Veen contact met elkaar hebben om te zien of op dit punt vanuit de Stichting van de Arbeid nog cen trale aanbevelingen kunnen wor den gedaan. FNV-voorzitter Wim Kok zei, dat de vakbeweging in 1983 een for se stap wil doen met arbeidstijd- verkortende maatregelen Daar voor wil de vakbeweging best de prijscompensatie inleveren per 1 juli 1983 en per 31 december 1983. „Persoonlijk ben ik zover gegaan de prijscompensatie van eind december dit jaar aan de or de te stellen in die bedrijfstak ken waar het bijzonder slecht gaat. Maar de werkgevers weige ren te praten over arbeidstijdver korting". Volgens CNV-voorzitter Harm van der Meulen zijn er op centraal ni veau geen afspraken te maken met de werkgevers, nu nationaal de inlevering van de prijscom pensatie voor arbeidstijdverkor ting, zoals de vakbeweging wil, geen rol meer speelt Van Veen deelde mee dat de werk gevers over een week of zes zul len komen met een studie over de gevolgen van arbeidstijdver korting; daarover kan dan op landelijk niveau gesproken wor den. De FNV- en CNV-voorzit- ters waren hierover bijzonder pessimistisch. Dat zou volgens hen geen enkel effect meer kun nen hebben voor 1983. Kok was niet zo pessimistisch over de onderhandelingen op be drijfsniveau voor wat betreft het plan van de vakbeweging om prijscompensatie in te leveren voor arbeidstijdverkorting. „Veel ondernemers hebben ons al laten weten veel te voelen voor dit systeem. We zullen dus de cao-onderhandelingen moeten afwachten" Bij menig doe-het-zelf karwei loopt men vuile handen op en vaak is warm water en zeep onvoldoende om de boel eraf te krijgen. Verf, vet, olie, teer, lijm enz. hechten zich hard nekkig op de huid zodat „ge woon wassen" niet helpt. Dan wordt er soms naar de fles thinner of terpentine gegre pen; zelfs wasbenzine schu wen sommige mensen niet. Die middelen zijn echter erg slecht voor de huid; ze kun nen zelfs huidaandoeningen veroorzaken. Alabastine heeft nu echter een volko men veilig, maar uitstekend werkend produkt ontwik keld. Het draagt de duidelij ke naam „Vuile handen reini ger". Wanneer men een kleine hoe veelheid van dit middel op de handen spuit (niet eerst nat maken!) en dan stevig wrijft, lost alle vieze troep snel op. Naspelen met water, en de handen zijn weer volmaakt schoon. Het middel is „huid- vriendelijk"; zelfs de gevoe ligste handen worden er niet door geïrriteerd. Heel süm bedacht is ook de plastic flacon waar „Vuile handen reiniger" in zit. Door even op het „verende" deksel te drukken, pompt men een gedoseerde hoeveelheid naar buiten. Daarbij hoeft het potje niet vies te worden; je kunt ook met de elleboog of desnoods met de kin het dek sel indrukken. Het middel kan lange tijd be waard worden, omdat het sta biel van opbouw is; de be standdelen vallen niet uiteen. Een flacon van een halve liter kost f 8,95. Daar doe je, als ge wone doe-het-zelver, heel lang mee. Een Nederlandse fabrikant van metaalprodukten, Elmefa in Venlo heeft een Teletekst- converter ontworpen voor gebruik bij gewone tv-toe- stellen. Het apparaat, dat on der het merknaam Sonim in de handel wordt gebracht, gaat zo'n f800 - kosten. Vrjj prijzig dus nog als men be denkt dat een niet al te grote kleuren-tv op dit moment niet zoveel meer doet dan f 1000.- Die tv's hebben echter geen Teletekst (kost altijd nog wat meer) en in de mees te gevallen geen afstandbe diening. Het Teletekst-toestelletje voor ziet in beide. Bovendien breidt het 't aantal voorkeu ze-toetsen uit, dat op oudere tv's meestal tot acht stuks be perkt is. De Teletekst-ada{>- ter is een voorzetapparaat dat tussen de antenne en het toe stel wordt geschakeld. Er moet dus een kabeltje extra worden aangebracht tussen de converter en de tv: verder niets. De tv blijft dan op maar een kanaal staan. Met de af standbediening van de con verter kiest men voortaan de programma's uit Ook be paalt men of er een tv-pro- gramma, dan wel Teletekst wordt doorgegeven. Een combinatie van beide is ook mogelijk. Dat levert de door vele mensen zo gewaardeer de ondertiteling van tv-films en -spelen op. Vooral van be-, lang voor slechthorenden. Sonim is een van die bedrijven die ook bezig is met het bou wen van andere converters en schotelantennes voor sa- rrr-r Ü5L De convener lijkt op het tweede nelkastje van weleer, maar zorgt nu voor afstandsbediening en Teletekst op de wat oudere kleuren tellict-ontvangst. De kans is groot dat wanneer CRM blyft weigeren bepaalde satelliet programma's op de kabelnet ten toe te laten, vele particu lieren ertoe over zullen gaan om een eigen schotel te plaat sen. Installaties zyn op dit moment al vanaf ongeveer f 10 000 te koop Velpon heeft een lijmpen' be dacht, ongeveer zo groot als een dikke viltschrijver. De punt schrijft niet; het is een sponsje dat de lijm in de hou der over het papier (karton, foto's) verdeelt, als je zachtjes in de plastic houder knijpt Een kliedervrije manier van lijmen, prima voor kantoor en huishouden, en erg ge schikt voor kinderen. Er kan niet geknoeid worden, de lijm is ongevaarlijk. Zo'n 'lijmpen' is praktisch overal te koop voor twee gulden vijftig. Er zit 20 ml lijm in. „We hebben" (zegt Hevea) „de klomp opnieuw uitgevonden". Van rubber en kunststof maakt dit Nederlandse bedrijf de „batsers", klompen die praktisch niet kapot kunnen en makkelijk schoon te maken zijn. Even onder de kraan houden en zelfs de kleverig ste klei laat meteen los. Wat de pasvorm betreft, lijken die bat sers meer op laarzen, maar verder hebben ze alle uiterlijke ken merken van de oer-Nederlandse houten klomp. Hoewel het er een tijd geleden ernstig naar uitzag dat er nog maar heel weinig Hannesen op klompen wilden lopen (het klompen- makersbedrijf heeft dan ook een heel moeilijke tijd achter de rug) is dit schoeisel toch weer „in de lift" gekomen. Bij tuinwerk e.d. is de al vijfhonderd jaar oude klomp nog altijd een erg prak tisch ding. Er is zelfs geprobeerd om een „huwelijk" tussen schoen en klomp te bewerkstelligen: de „Zweedse muil". Hevea richt zich met de nieuwe batsers (ze komen deze maand in ongeveer 800 winkels in de handel) zeker niet op de „modieuze" markt. Het is een schoeisel voor mensen in de agrarische sector, volkstuinders enz. .Het is met recht een „nieuwe Hollandse klomp", die in hoge mate bestand is tegen vocht, chemicaliën enz. Splijten of barsten kan hij eenvoudig niet! Evenals bij het dragen van houten klompen is het raadzaam om lekker dikke sokken aan te trekken. Onafhankelijk van de maat kosten een paar batsers f 34,95 (adviesprijs). Overigens is de naam van dit nieuwe schoeisel leuk gevonden: „bats" is een Oudhollands woord voor „spa"; nou, je kunt inder daad gerust bij het spitwerk de spa per ongeluk stevig op die batsers terecht laten komen... ze blijven er helemaal gaaf bij! U kunt zonodig bij Hevea verder informeren: bel dan 085-649620. De drie Finse Arabia-fabrieken hebben voor het eerst in hun bestaan een gezamenlijk ont werp op de markt gebracht. Inkeri Leivo, een bekend ont werpster, verenigde in haar Arctica-project glas, kera miek en emaille onder een "dak". Eén lijn dus van het fornuis tot de tafel. Het servies wordt gemaakt uit keramisch materiaal met en toevoeging van aluminiumsi licaat, hierdoor wordt het ser vies veel lichter en minder dik. De dikte benadert die van porselein nu heel dicht. Het Arctica servies is ook ovenvast. De pannen hebben porseleinen knoppen en handgrepen waardoor deze ook in de oven kunnen worden gezet. De bo- demcontructie (met anti-aan baklaag) maakt de pannen geschikt voor gas, elektra en de keramische plaat. Om een indruk van de prijs te geven: een plat bord kost 25,25, een waterglas 21,50 een pan met een inhoud van 2 liter 137,50. Informatie over verkoopadres sen Indoor bv Paulus Potter straat 22, 1071 DA Amster dam, tel. 020-154846. Dit is één van de vele nieuwe Opmerkelijke xxrlichtingspro- dukten, een ontwerp van Mi- chil Krechting, waarmee „In- door" zijn eigentijdse lichtfi- losofie onderstreept Indoor, Amsterdam, u helemaal ge specialiseerd in verlichting voor huts en werk). Men heeft een aantal bekende industrië le vormgevers opdracht gege ven „nieuwe" lampen te ont werpen. Deze Striptite lamp u voorzien van een zwakstroom-halo- geenlampje van 12 volt, met een lichtopbrengst van 50 Watt Heel praktisch en erg energie-zuinig

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 15