De laatste strohalm
Polaroid-nieuwtje: direct klaar diafilm
CZElZD
Bonden: te weinig inspraak
Curator: redden wat er nog te redden valt
ZATERDAG 16 OKTOBER 1982
PAGINA 19
De macht van een curator is
groot. Samen met de
rechter-commissaris bepaalt
hij welke schuldeiser wat
krijgt en wat er met een
failliete boedel zal gebeuren.
Om de zekerheid en de
toekomst van het personeel
bekommert hij zich in veel
gevallen niet. Inspraak is er
vaak niet, uitzonderingen
daargelaten.
"Ik heb geen hoge hoed op van
curators", zegt Paul Voncken,
jurist bij de Voedingsbonden
van de FNV in Utrecht. "De
meesten zijn totaal niet
berekend op de moeilijkheden
die van diverse kanten op hen
afkomen. Ze hebben vaak
nauwelijks oog voor al die
problemen."
Aan de andere kant,
relativeert Voncken, valt het
niet mee om van een failliete
zaak nog iets te maken. "De
curators staan voor een heel
zware opgave. Wat ons betreft:
wij kijken of ze voldoende
voor het personeel hebben
gedaan. Nou, daar mankeert
nog wel eens wat aan. Het
gebeurt echt wel eens dat ze
behoorlijk tekortschieten."
Eén ding is voor de curator
een duidelijk gegeven: ook hij
moet, als hij werknemers wil
ontslaan, een verzoek
indienen bij het gewestelijk
arbeidsbureau. Wat de bonden
wél prikt is, dat er in het
geheel geen overleg meer is
tussen een ondernemingsraad
van een failliet bedrijf en de
curator.
Paul Voncken: "Elke vorm
van overleg wordt van het ene
op het andere moment
afgebroken. De directie
vertelt die raad dat het
faillissement is aangevraagd
en dan houdt het op. Inspraak
heeft een OR niet meer. En het
is maar afwachten geblazen
hoe het iedereen zal vergaan.
De ondernemingsraad staat zo
goed als totaal buitenspel."
Wat willen de bonden dan?
Paul Voncken: "Blijven
overleggen. Tot het laatste
moment. Praten met de
betrokkenen over delen van
een bedrijf die wellicht nog
levensvatbaar zijn en
overleggen welke delen er per
sé uit moeten. Kijk, als een
directeur bijvoorbeeld een
gigantische puinhoop heeft
achtergelaten, moet het hem
onmogelijk worden gemaakt
om even later een nieuwe bv
op te zetten. Nu gebeurt zoiets
bij wijze van spreken van de
ene op de andere dag.
Eigenlijk moet dat niet
kunnen. Zo iemand heeft
aangetoond dat hij geen
bedrijf kan leiden. Maak het
hem dan ook onmogelijk
direct weer opnieuw te
beginnen. Waar wij ons ook
sterk voor maken: stel een
directeur die een Financieel
debacle heeft veroorzaakt,
hoofdelijk aansprakelijk. Dan
past men over het algemeen
wel beter op."
De ervaringen van de bonden
met curators zijn tot nu toe
niet om over naar huis te
schrijven. Paul Voncken: "We
komen wel eens curators in
bedrijven tegen met wie
totaal niet valt te praten.
Gelukkig zijn er ook die oog
voor de werkgelegenheid
hebben en niet uitsluitend
denken aan de schuldeisers.
Die beseffen dat wanneer je
mensen in deze moeilijke tijd
hun werk afneemt, zij in veel
gevallen helemaal niet meer
aan de slag kunnen komen."
Paul Voncken over de
geschiktheid van curatoren
om de belangen van failliet
verklaarde bedrijven naar
behoren af te wikkelen: "Je
loopt altijd een risico dat er
mensen w orden aangesteld
die niet capabel zijn. De
mogelijkheid dat er iets fout
gaat zit er altijd in. Je kunt
zoiets voorkomen door
gespecialiseerde advocaten in
te zetten".
Het bedrijfsleven gaat door
een dal. Als de voorspel
lingen uitkomen, dan zul
len dit jaar bijna negen
duizend bedrijven hun
laatste adem uitblazen.
Failliet dus.
Grote en kleine bedrijven,
die de strijd hebben moe
ten opgeven. Maar ook
zwendelzaken. Goed
voorbereide faillissemen
ten. En die steken steeds
meer de kop op, zoals bij
voorbeeld louche bv's die
voor zegge en schrijve
twintigduizend gulden
kunnen worden opgezet,
maar waar soms voor mil
joenen in omgaat.
De ene dag zijn ze er nog, de
andere dag zijn ze failliet.
Vóór de curator er een voet
binnen heeft gezet, ligt het
bedrijf al stil. De ondernemer
had voldoende tijd om na te
denken hoe hij failliet zou
gaan. Zelf springt hij er
meestal goed uit. De geld
schieters blijven dan met le
ge handen staan. Een curator
kan hun slechts vertellen dat
er niets meer te halen valt.
Over die curator gaat dit ver
haal. Een soort puinruimer in
de ravage van faillissemen
ten.
Puinruimen. Mr. E.J.C. van
Hartingsveldt, advocaat in
Leiderdorp, heeft wat moeite
met deze aanduiding. "Het
lijkt op puinruimen", rea
geert hij, "omdat er zo'n grote
stroom faillissementen is.
Maar het echte werk van de
curator is anders. Je moet je
als curator in een vrij korte
tijd een beeld kunnen vor
men van de situatie waarin
een bedrijf verkeert. Altijd
moet je, indien mogelijk, van
het positieve uitgaan. Kijken
of een zaak, of een deel ervan,
nog kan worden voortgezet.
Of er wat te redden valt. Dat
is de eerste taak van een cura
tor. Kijken of er nog wat voor
de schuldeisers uit te halen is
en proberen wat voor het be
drijf zelf te doen. Daarom
vind ik het zulk aardig werk.
Kijk, en dat heeft natuurlijk
niks met puinruimen te ma
ken."
Meewerken
Zodra Van Hartingsveldt als
curator is benoemd, zoekt hij
zo spoedig mogelijk contact
met de failliet verklaarde. "Of
ik bel op of stap in m'n auto
en rijd er naar toe. Tenslotte
ben je als curator verant
woordelijk voor de gang van
zaken. Het eerste wat ik moet
weten is of men het eens is
met het faillissement. Je kunt
altijd nog in beroep gaan."
Zaken en particulieren. Zowel
met de één als met de ander
komt Van Hartingsveldt in
aanraking. Handelt hij ver
schillend? "Ach, bij een par
ticulier zal ik niet m'n voet
tussen de deur zetten en vra
gen zijn portemonnee om te
keren. Is er geld in huis, ja,
dan pik ik dat wel in. Waarde
papieren (bank en giro) en
een auto ook. Kijk, het is niet
zo dat ik met een kleurentele
visie onder mijn arm de deur
uitga. Echt dingen afpakken
doe ik niet. Maar je kunt te
gen de zin van iemand wel
eens iets van waarde meene
men. Failliet zijn betekent
automatisch dat er op alles
beslag is gelegd. De curator
en de failliet verklaarde moe
ten wél redelijk met elkaar
kunnen praten. Die man of
vrouw moet gewoon meewer
ken. Doet hij of zij dat niet,
dan kunnen ze worden vast
gezet. Af en toe moet je daar
inderdaad wel eens mee drei
gen. Voornamelijk bij men
sen die hun faillissement niet
hebben zien aankomen. Die
reageren dikwijls héél emo
tioneel."
Hoe gaat Van Hartingsveldt bij
een failliet bedrijf te werk?
"Eerst moet ik inzage in de
administratie hebben. Daar
uit moet ik kunnen opmaken
of er nog overlevingskansen
zijn. Voor het hele bedrijf of
een tak ervan. Niet onbelang
rijk is de vraag of het perso
neel aan de slag kan blijven.
Lukt dit niet, dan moet ik een
aanvraag tot ontslag indie-
Tenslotte is een advocaten
kantoor een bedrijf.
Ondernemer
"Eerst moet je je eigen kantoor
goed beheren", vindt mr. Van
Hartingsveldt "Je bent on
dernemer. Kijk. als mijn zaak
onder een faillissement zou
lijden, dan kan ik altijd wei
geren om als curator op te
treden. Iedere advocaat be
vindt zich wel eens in zo'n si
tuatie Dat geldt niet uitslui
tend voor faillissementen,
maar ook voor andere zaken.
Dan moet je gewoon uitkij
ken dat je niet té veel hooi op
je vork neemt."
De universitaire opleiding van
juristen bevat geen pakket
over hoe een advocaat te
werk moet gaan als hy op een
failliete boedel wordt afge
stuurd. Als hij of zij is afge
studeerd en beëdigd, dan is
het traditie in dit wereldje dat
de jurist direct een faillisse
ment krijgt te behandelen
Zonder enige ervaring Die
moet in de praktijk worden
opgedaan. Ook al heeft de cu
rator in spé totaal geen ver
stand van boekhouden, toch
zal hij moeten proberen er
het beste van te maken. Zijn
patroon begeleidt hem wél.
Niet de stagiaire, maar de pa
troon is verantwoordelijk
voor de afwikkeling.
Faillissementen kunnen - het
is al even gesignaleerd - heel
tijdrovend zijn. Als er wat
geld overblijft, mag de cura
tor het eerst zijn salaris incas
seren Eerst hij, dan pas de
belasting en al die andere
mensen die wat te vorderen
hebben. Maar een faillisse
ment kan ook niets opleve
ren. Van wie of welke instan
tie krijgt de curator dan zijn
geld? Het normale werk kon
ook geen doorgang vinden.
Dus daaruit ook geen inkom
sten.
Mr Van Hartingsveldt lako-
niek: "Dan krijg je helemaal
niks. Alleen de advertentie-
kosten die je hebt gemaakt
kun je als curator by de
rechtbank declareren. Ja.
daar blyft het by".
Vergoeding
"Ik zou het niet onredelijk vin
den als in zulke gevallen het
ministerie een minimumver
goeding uitkeert Faillisse
menten waar niets uit komt,
komen geregeld voor. Daar
om kan ik me best voorstel
len dat er advocaten zyn die
bedanken voor een zaak waar
ze niets voor krygen. Hy
moet zelf z'n inkomen maar
bij elkaar zien te sprokkelen
Wat my betreft: als een be
drijf buiten Leiden ligt. dan
moet ik zelf voor de vervoers
kosten opdraaien. Maar ook
andere kosten zoals porti, fo
tokopieën en het werk van
m'n secretaresse worden ook
niet vergoed. Ze kunnen be
hoorlijk oplopen, dat kan ik u
verzekeren."
Een bedrijf gaat failliet. De cu
rator kan dan voor een klus
komen te staan die, toen die
zaak nog naar behoren ftmc-
tioneerde, door een directie
van vier man werd gedaan.
Mag de rechtbank van een
advocaat verlangen dat hij
vier posten naar behoren
overziet?
"In principe wel", zegt mr Van
Hartingsveldt "Is een faillis
sement erg ingewikkeld, dan
kunnen er over het algemeen
meer curators worden aange-
wem Zoiets gebeurt zelden.
Bovendien, als de verstand
houding goed is. kan de di
rectie blyven zitten en de lo
pende zaken afhandelen. De
curator gaat slechts op vier
stoelen tegelijk zitten m die
gevallen waar nog activitei
ten aanwezig zijn."
Van Hartingsveldt tenslotte
"Heel wat banken gaven in
het verleden veel te gemak
kelijk veel te hoge kredieten
Bednjven leveren zonder
moeite produkten. Wat ik er
mee wil zeggen: men vraagt
niet eerst naar de inhoud van
de portemonnee van de afne
mer Een betere krediet bege
leiding van de bankrn rn van
de toeleveringsbedryven zou
al tot verbetering kunnen lei
den Nu laat men de kosten
vaak uit de hand lopen. Met
alle nare gevolgen van dien
De economische balans is uit haar evenwicht: faillissementen zijn aan de orde van de dag.
Spectaculaire en kleinere. Hoe groot of hoe klein maakt eigenlijk weinig uit. Het is en blijft
triest dat personeel op straat komt te staan en schuldeisers soms geen cent krijgen.
De rechtbank velt het oordeel over een bedrijf in moeilijkheden. Zij wijst een curator
(bewindvoerder) aan die de puinhoop moet opruimen. Voor die curator, in het dagelijks
leven advocaat, is er meer dan voldoende werk. De laatste vijf jaar is het aantal
faillissementen verdrievoudigd.
Dus zijn er steeds meer curators nodig. Waar komen die mensen allemaal vandaan? Zijn er
voldoende? En hoe is het met hun deskundigheid gesteld? Hebben zij, om maar eens een
voorbeeld te noemen, verstand van een ingewikkelde boekhouding?
Mr. E.J.C. van Hartingsveldt uit Leiderdorp treedt vaak als curator op. Wat is, als er een
faillissement is uitgesproken, nu zijn eerste taak?
nen. Ik mag de mensen niet
zo maar op straat zetten."
Belasting
De vraag naar curators wordt
steeds groter. Begrijpelijk,
want nog altijd is er een stij
ging van het aantal faillisse
menten. De curator hoeft
zich om werk geen zorgen te
maken. Wel werpt zich de
vraag op of er voldoende ad
vocaten zijn die als curator
willen worden aangesteld.
Als er een tekort dreigt, ko
men er wachttijden vóór een
faillissement kan worden af
gehandeld. Dat is zeker niet
wenselijk.
Mr. Van Hatingsveldt: "Het
wordt hoe langer hoe meer
een probleem. Want vaak is
het curatorschap een behoor
lijke belasting voor een advo
caat. Vooral in de eerste we
ken van een faillissement.
Dan kan dat zelfs een volledi
ge dagtaak zijn. Iedereen
klopt bij je aan. Inderdaad
kun je je afvragen of de advo
caten al dat werk nog aan
kunnen als er steeds meer
particulieren en bedrijven op
de fles gaan. Tot wachttijden
heeft het nog niet geleid. Als
een faillissement is uitge
sproken, is er dezelfde dag
een curator. Maar wat niet is,
kan altijd komen."
De rechtbanken en het ministe
rie van justitie praten al jaren
over het anders opzetten van
het curatorschap. "Dat klopt.
Het fijne weet ik er ook niet
van. Of er al concrete plan
nen op tafel liggen? Mij zijn
ze in elk geval niet bekend. Ik
kan me best voorstellen dat
zij het huidige systeem door
een meer aangepaste werk
wijze wil vervangen. Mis
schien moet je wel tot een
vorm van specialisatie ko-
Links en rechts komt het m de
praktyk voor dat advocaten
zich specialiseren om een
faillissement tot een zo goed
mogelijk einde te brengen
Op de achtergrond blijft wel
meespelen dat hun kantoren
er niet onder mogen lijden.
Een niet alledaagse taak van de curator: het doen verkopen van grond in de Alphense woonwijk Kerk en Zanen vanwege het
faillissement van de belegger. Tal van belangstellenden kwamen opdagen in Avifauna. <Foto win» Dijkman»
door Jan Westerlaken
Met het ontwikkelen van
een direct-klaar-diafilm,
zowel in kleur als in
zwart-wit, heeft Polaroid
weer een nieuw marktseg
ment aangeboord; temeer
ook omdat de 35 mm di
rect-klaar-diafilm in elke
conventionele kleinbeeld-
camera gebruikt kan wor
den en tegen concurreren
de prijzen wordt geleverd
Tot dusver moest voor vrijwel
elke nieuwe Polaroid-film
ook een andere camera wor
den aangeschaft, wat het
voor de consument erg duur
maakte. Bovendien zijn de
prijzen van de inmiddels
overbekende gewone Pola-
roid-foto's weinig concurre
rend te noemen.
Het Polaroid auto-proces 35
mm-systeem, zoals het nieu
we produkt officieel heet, be
staat uit een kleurendiafilm
van 17 Din, die te krijgen is in
12 of 36 opnamen. Verder be
horen tot het pakket twee
zwart-wit-films van respec
tievelijk 27 Din, leverbaar in
12 opnamen en 22 Din, lever
baar in 36 opnamen. De films
gaan ongeveer 30 gulden per
stuk kosten, evenveel als een
goede „normale" diafilm in
clusief ontwikkelen.
Wat men echter wel dient aan
te schaffen, eenmalig overi
gens, is een zogenoemde pro
cessor. Dat is. gemakkelijker
gezegd, een zwarte ontwik-
keidoos waarin de diafilm
wordt ontwikkeld. Verder
horen bij het aanvangspak-
ket een snij-inraamapparaat
en diaraampjes. Dat zal onge
veer 250 gulden gaan kosten.
Bij de diafilm die men koopt
hoort een ontwikkelcassette,
die in de prys is inbegrepen.
De Fotokina, de grootste fotografiebeurs ter wereld die elke twee jaar in Keulen wordt
gehouden, had dit jaar voor de amateur weinig schokkends te melden. Kodak had immers
al voor de Fotokina de disc-camera geintroduceerd. Hoogtepunten waren eigenlijk alleen
de direct-klaar-diafilm van Polaroid en de ISO 1000-negatieffilm van Kodak. Voor het eerst
werd op de Fotokina ook video gebracht.
Het systeem werkt als volgt:
nadat de 35 mm diafilm is be
licht en is teruggespoeld in
zijn cassette, wordt hij samen
met de bijbehorende ontwik
kelcassette in de autoproces
sor geladen. De ontwikkel
cassette bevat de juiste hoe
veelheid vloeistof om de film
te ontwikkelen, een drager en
een vloeistofverdeler
Om de processor te laden
maakt de gebruiker de aan-
loopstrook van de drager los
van de ontwikkelcassette en
plaatst de cassette in zijn
compartiment in de proces
sor. Het einde van de aan-
loopstrook wordt op de op-
windspoel vastgemaakt. Het
filmrolletje wordt op dezelf-
r geplaatst.
Om de film te ontwikkelen
wordt aan het hendeltje van
de autoprocessor gedraaid.
Hierdoor wordt de ontwik-
kelvloeistof gelijkmatig over
de drager verdeeld, die dan
met de belichte film wordt
samengevoegd. Na ongeveer
een minuut ontwikkeltijd
wordt de film in zijn cassette
teruggedraaid en kan de doos
worden geopend De ontwik
kelde film is volkomen droog
en kan onmiddellyk beoor
deeld, gesneden en ïnge-
raamd worden. Het hele ont-
wikkelproces duurt ongeveer
drie minuten
De kwaliteit van de dia's is zeer
redelijk te noemen. Temeer
omdat aan het systeem nog
wat gesleuteld moet worden.
Bij de kleurendiafilm worden
de beelden gevormd door
middel van een door Polaroid
uitgevonden additief kleu-
rensysteem en het zilver
overdrachtsproces door dif
fusie
De film bezit een microsco
pisch fynlijnig kleurenraster.
dat op de heldere polyester
drager is aangebracht Het
raster bestaat uit een repete
rend patroon van kleurstre-
pen die overeenkomen met
de drie primaire kleuren,
rood. groen en blauw De af-
zonderlyke strepen zyn onge
veer 8 micron breed en zyn in
lynparen van 394 rood-groen-
blauw tripletten per centime
ter aangebracht. By bloot
stelling aan licht fancttOM
ren de lynparen als kleurfil
te rs
Gedurende de ontwikkeling in
de processor worden ver
scheidene lagen van de film,
inclusief de negatieve beeld
laag afgestroopt, waarbij het
ontwikkelde positieve beeld
en het additieve kleurenras
ter in de ontwikkelde dia's
overblyven.
In de camera zyn de polyester
filmdrager en het additieve
kleurenraster naar het objec-
t;< Bericht Gedurende de
belichting passeert het licht
de heldere drager, het kleu
renraster. de andere filmla
gen en treft de zilverhaloge-
nide konels in de fotograf!
sche emulsielaag. De Pola
roid 35 mm-diafilms zullen
begin volgend jaar op de
Amerikaanse markt worden
geïntroduceerd en eind 1983
in Europa in de winkels ko-
men (GPDl
