Balans rellen
in
Polen:
één
dode
Welcome
Tejero toch kandidaat bij verkiezingen
Delicate actie in oost-Beiroet
Hoessein speelt
Arafat bal toe
3
Vliegtuig gekaapt
Acht militairen
voor krijgsraad
intratuin
Schmidt twijfelt aan Kohl
Rust (voorlopig) weergekeerd
Vakbondsdelegatie vangt
bot op Poolse ambassade
ZATERDAG
VOORDEEL
Strijd om macht blijft
VRIJDAG 15 OKTOBER 1982
Leider mislukte staatsgreep in Spanje
Buitenland
MADRID (GPD) - Overste Antonio
Tejero Molina mag toch als lijst
trekker fungeren van de rechts-
extremistische partij Solidaridad
Espanola bij de komende verkie
zingen van 28 oktober a.s. Een
administratieve rechtbank in
Madrid aanvaardde gisteren het
beroep, dat was ingesteld door
de extreemrechtse splinterpartij
tegen een besluit van de Kies
raad van Madrid. Daarbij had de
kiesraad de kandidatuur van de
Guardia Civil, die op 23 februari
Die beslissing had de kiesraad ge
baseerd op het argument, dat Te-
jero's verzoek om uit de militaire
dienst ontslagen te worden
(voorwaarde voor een militair
om zich kandidaat te stellen)
door de militaire autoriteiten
niet gehonoreerd was omdat hij
wegens zijn aandeel in de mis
lukte coup van februari vorig
jaar tot 30 jaar gevangenisstraf
veroordeeld was. Zolang dat
vonnis niet definitief is, kan Te
jero volgens de rechtbank in Ma
drid aanspraak maken op de in
de grondwet verankerde rech
ten. waaronder het verzoek om
ontslag uit het leger.
De uitspraak van de administratie
ve rechter in Madrid kan theore
tisch leiden tot absurde situaties.
Gesteld dat de oartii van Teiero
MADRID (DPA) - Vier jonge rechtse extremisten, die maandag zijn aan
gehouden, waren van plan het gebouw van de regeringspartij UCD in
Toledo op te blazen. Dit is gisteren in Madrid meegedeeld.
Twee van de arrestanten zijn de zonen van majoor Ricardo Saenz de
Ynestrilla, die tot zes maanden gevangenis werd veroordeeld voor zijn
aandeel in de poging tot een staatsgreep van november 1978.
voldoende stemmen in Madrid
haalt om een zetel in de wacht te
slepen en dat het hooggerechts
hof op korte termijn zou beslui
ten tot een sterke verlaging van
de straf van Tejero, dan is het
niet uitgesloten dat Tejero in
burger plaats neemt naast een
groot aantal parlementariërs die
hij in de lange nacht van 23 fe
bruari vorig jaar met pistool en
mitrailleurs van zijn 280 Guardia
Civiles 18 uur lang onder schot
hield.
WARSCHAU (AFP/UPI/Reuter) - Bij de zware gevechten in de Poolse stad Nowa Huta
die woensdag en tot vroeg in de ochtend van donderdag hebben plaatsgevonden tussen
duizenden betogers en de politie zijn volgens een opgave van het Poolse persbureau
PAP één dode een burger en 94 gewonden gevallen. Er waren 64 gewonde politie
mannen.
Van hen moesten er 21 in zieken-
huizen worden opgenomen.
Twee zijn er slecht aan toe. On
der de burgers vielen 30 gewon
den, van wie acht naar het zie
kenhuis zijn gebracht.
In Polen is het gisteren na de on
rust van de afgelopen dagen in
het grootste deel van het land
rustig geweest. In de middag
werden ook de sinds maandag
verbroken telefoon- en telexver
bindingen met Gdansk hersteld.
En in de loop van de dag werd de
omsingeling door ordetroepen
rond de Lenin-werf opgeheven.
Alleen uit het zuidelijke kolen
bekken rond Katowice kwamen
berichten over stakingsacties die
overigens niet veel om het lijf
hadden.
In Warschau deden ondergrondse
leiders van Solidariteit oproepen
tot nieuwe stakingen en eventue
le demonstraties. Maar de oproe
pen vonden geen gehoor. Arbei
ders zeiden dat in de meeste fa
brieken gewoon werd gewerkt.
Pamfletten
Volgens niet-officiële bronnen zijn
in het kolenbekken in Katowice
in het zuiden van het land giste
ren pamfletten verspreid waarin
werd opgeroepen tot een boycot
van de nieuwe vakbonden en tot
demonstraties tegen het militaire
bewind. Er zouden op muren in
verscheidene plaatsten tegen het
gezag gerichte leuzen zijn ge
kalkt terwijl er "valse geruch
ten" gingen over stakingen in di
verse mijnen, aldus een zegs
man. In en om Katowice is in het
verleden vergeleken met elders
minder gedemonstreerd tegen
de staat van beleg. De regering
had er namelijk het belang on
derstreept van de kolenexport
voor de econömie en mijnwer
kers meer loon en extra voe
dingsmiddelen verstrekt.
Het secretariaat van het centrale
comité van de' communistische
partij heeft gisteren beraads
laagd met de 49 partijsecretaris
sen uit de Wojwods (provincies).
Volgens PAP leidde generaal Ja-
ruzelski de vergadering. Bespro
ken zijn "de huidige sociaal-poli
tieke en economische toestand
en de taken van de partij organi
saties".
Staat van beleg
In de Poolse (staats)pers werd ge
reageerd op de jongste onrust.
Volgens het partijblad Trybuna
Ludu zou het daardoor langer
kunnen duren voordat de staat
van beleg wordt opgeheven. Ge
neraal Jaruzelski heeft meerma
len aangekondigd dat die eind
dit jaar zal worden ingetrokken,
echter alleen als het weer rustig
is.
In de legerkrant Zolnierz Wolnosci
stond dat de demonstraties van
augustus 1980 op de Lenin-werf
in Gdansk "gerechtvaardigd"
waren, maar die van nu niet. Dit
omdat de door het parlement
aangenomen nieuwe vakbonds-
wet, waarbij Solidariteit werd
opgeheven, "de mening van de
arbeidersklasse weerspiegelt".
Een commentator van de Poolse tv
heeft fel kritiek geleverd op de
regeringsverklaring die de nieu
we Westduitse bondskanselier,
Helmut Kohl, woensdag aflegde.
In plaats van een pleidooi voor
een constructieve dialoog, sa
menwerking met de Poolse staat
en normalisering van de toe
stand heeft de bondskanselier
Polen arrogant de les willen le
ren hoe het zyn problemen moet
oplossen, aldus het commentaar.
DEN HAAG (ANP) Een delegatie van FNV en CNV onder aanvoering
van de beide voorzitters Kok en Van der Meulen (foto) heeft gisteren op
de Poolse ambassade in Den Haag met ambassadeur Bartoszek gespro
ken over de recente ontwikkelingen in Polen waarbij de vakbond Soli
dariteit nu officieel is verboden. De delegatie zei geschokt te zijn door
deze maatregel die zij strijdig acht met de normen die gelden voor de
internationale arbeidsorganisaties.
De Poolse ambassadeur toonde weinig begrip voor het standpunt van de
Nederlandse vakbondsdelegatie. Hij verweet de westerse vakbeweging
dat zij in het verleden onvoldoende heeft aangedrongen om de beoogde
dialoog te realiseren en tegelijkertijd Solidariteit tot matiging te ma-
Volgens een woordvoerder van het FNV is het niet tot een werkelijk
gesprek met de ambassadeur gekomen en heeft hij ook niet duidelijk
kunnen maken wat hij precies bedoelde met zijn opmerking dat de
westerse vakbeweging te weinig voor de Poolse dialoog heeft gedaan.
Aanhangers Gemayel worden ontwapend
BEIROET (AFP/UPI) - Libanese
pantsercolonnes zijn gisteren
oost-Beiroet binnengetrokken
om een begin te maken met de
delicate taak van het ontwape
nen van de particuliere milities
die trouw zijn aan de familie van
president Amin Gemayel en an
dere christelijke leiders.
De president wilde de actie laten
beginnen voordat hij zondag
naar de Verenigde Staten ver
trekt waar hij dinsdag president
Reagan ontmoet. De actie loopt
vier dagen achter op het schema
hetgeen kritiek van tegenstan
ders uitlokte die zeiden dat hij de
christenen toestond hun wapens
te behouden terwijl de moham
medanen ontwapend werden.
Na de zoekoperatie van afgelopen
week in het westelijke moham
medaanse stadsdeel worden nog
ca. 1.000 mensen vastgehouden.
Pool vraagt asiel in Wenen
WENEN (DPA/Reuter) - Een Bul
gaars vliegtuig met 70 mensen
aan boord is gisteravond ge
kaapt. Nadat het vliegtuig van de
Bulgaarse maatschappij "Balka
nair" op de luchthaven van We
nen was geland werd de vlieg
tuigkaper, een 28-jarige man,
ADVERTENTIE
door de politie gearresteerd.
De Poolse vliegtuigkaper heeft i:
Wenen politiek asiel gevraagd.
Dit is van regeringszijde meege
deeld op een persconferentie die
belegd was in antwoord op de
ruime kritiek die in de buiten
landse pers op deze zuiverings
actie is geuit.
In de heuvels van Chouf, het cen
trum van de Libanese Druzen
ten zuidoosten van Beiroet, is
gisteren weer een artillerieduel
tussen islamitische en christelij
ke strijders uitgevochten. Bij ge
vechten daar waren de vorige
dag enkele doden gevallen.
De Israëlische minister van buiten
landse zaken, Jitzhak Shamir, is
gisteren in Washington door zijn
Amerikaanse ambtgenoot, Geor
ge Shultz, ontvangen voor be
sprekingen over het vertrek van
buitenlandse troepen uit Liba
non. Shamir bracht een plan van
zijn regering over dat onder meer
de instelling van een door Liba
non gecontroleerde veiligheids
zone van 50 km in het zuiden be
helst.
Eind volgende week wordt in Was
hington een delegatie van de
Arabische Liga onder leiding
van de Marokkaanse koning
Hassan verwacht. Deze zal een
toelichting geven op het in sep
tember op de top in Fez aanvaar
de vredesplan voor het Midden-
Oosten. De Libanese actie in
oost-Beiroet is de eerste operatie
in dat stadsdeel sinds 1975. De
overwegend christelijke oostelij
ke sector wordt gecontroleerd
door de rechtse falangistische
partij die vroeger onder leiding
stond van Bechir Gemayel, de
vermoorde broer van president
Amin Gemayel.
Toen de Libanese colonnes bin
nenreden, werden zij op kruis
punten begroet door inwoners
van west-Beiroet die applaudis
seerden. Een colonne werd aan
gevoerd door een pantservoer
tuig dat getooid was met grote
foto's van Amin en Bechir Ge
mayel.
Wegens mishandelingen
TEL AVIV (UPI) - Acht Israëli
sche militairen, onder wie een
majoor, zullen zich voor de
krijgsraad moeten verantwoor
den voor illegaal gebruik van wa
pens en het mishandelen van Pa-
lestijnen op de bezette westelijke
Jordaanoever.
De beschuldigingen, die geuit wer
den door drie reserve-officieren,
hebben betrekking op de perio
de van maart tot april van dit jaar
toen Israël vier Palestijnse bur-
Tot 11 uui
3 grote zakken
bemeste tuingrond
voor
slechts
L.
gemeesters ontsloeg. Tijdens de
rellen die daarna volgden wer
den 10 Palestijnen gedood en 90
anderen gewond door Israëli
sche militairen. Aan Israëlische
zijde lieten twee soldaten het le
ven en werden 33 anderen ge
wond.
h een militair communiqué stond
dat de officieren hun bewijsma
teriaal in mei bij het ministerie
van defensie aanboden. Het leger
begon een onderzoek waaruit
bleek dat de beschuldigingen
"gedeeltelijk gerechtvaardigd"
waren. Als gevolg van het onder
zoek werden twee 'hoge officie
ren" van het militaire commando
in Hebron uit hun functie onthe
ven, aldus het militair communi
qué. Er werd niet gemeld wie de
twee zijn.
Iedereen was erg blij in Am
man met het bezoek van Jas-
ser Arafat. ..Een triomfante
lijk bezoek", schreven de
kranten. „Arafat op emotio
nele wijze ontvangen bij his
torisch bezoek". Met name de
Palestijnen in Jordanië, on
geveer 60 procent van de be
volking. zijn blij dat ze de
sympathie voor de Palestijn
se leider niet meer geheel
hoeven te verbergen.
Arafat is met alle egards ont
vangen. als een regeringslei
der. De Palestijnse vlag op
zijn auto. besprekingen vol
gens protocol van regerings
leiders. bezoeken aan lege
reenheden, ontvangst van
Palestijnse delegaties van or
ganisaties in Jordanië, en
veel uitspraken over de geza
menlijke toekomst van Jor
danië en het Palestijnse volk.
„Eén rivier met twee oevers",
schreef de Engelstalige Jor
dan Times in een redactio
neel commentaar.
En mooie woorden ook van de
kant van Arafat en zyn advi
seurs. Zijn politieke adviseur
prof. Nabil Shaat had het
over „broeder koning Hoes
sein" en toonde zich opgeto
gen over het eerbetoon dat de
leider ten deel was gevallen.
De besprekingen waren ook
buitengewoon succesvol, zo
is van alle kanten verzekerd.
Arafat zei dat zelf op zijn
persconferentie: „Buitenge
woon succesvol, constructief
en positief'.
„De besprekingen met koning
Hoessein bepalen ons ge
meenschappelijke lot", zegt
een Jordaanse krant. „De ko
ning en Arafat bespreken een
formule voor gezamenlijke
politieke actie". „Een ak
koord is op komst". Maar op
de vraag wat er nu precies op
komst is, wilde of kon nie
mand een duidelijk antwoord
geven. Prof. Nabil Shaat:
„Wij zijn pas in het beginsta
dium. Dit bezoek is de eerste
stap in een proces".
door
Jaap van Wesel
De Jordanièrs hadden vooraf
wèl op subtiele wijze laten
doorschemeren waar ze op
uit zijn: een federatie tussen
de oostelijke en de westelijke
oever van de Jordaan. Nu al
moeten de PLO en Jordanië
het eens worden over de aard
van die federatie, nog vóór de
bevrijding van het bezette ge
bied van de Israëli's moet dat
worden vastgelegd. Want dat
is de enige manier om Amen-
ka te winnen voor het federa-
tieplan. Het plan van Reagan
spreekt immers over een
band met Jordanië en sluit
een onafhankelijke Palestijn
se staat uit.
Om dus met de Verenigde Sta
ten zaken te kunnen doen,
moet de PLO met Jordanië
meespelen. En, zeggen de
Jordanièrs, dan moet de PLO
ook expliciet Israël erkennen
binnen de grenzen van voor
1967. De PLO stond dus bij
voorbaat al onder druk om
uiterst moeilijke en pijnlijke
beslissingen te nemen. Maar
koning Hoessein is te süm
om de PLO op die manier
voor het blok te zetten en
daarmee de verdenking op
zich te laden dat hij en niet de
PLO namens de Palestijnen
spreekt.
Op de persconferentie met Ara
fat vroeg ik de PLO-leider
wat zijn antwoord is op dat
Jordaanse idee om Israël bin
nen de grenzen van voor 1967
expliciet te erkennen. En
Arafats antwoord was: „De
Jordaniërs hebben me hele
maal niets gevraagd". Hij had
gelijk. Koning Hoessein heeft
geen enkele eis aan Arafat ge
steld, maar hem alleen de bal
toegespeeld. Hij heeft ge
zegd: ik ben bereid mee te
werken aan elk Arabisch
plan dat tot bevrijding van de
bezette gebieden leidt Mijn
idee is een federatie naar het
plan van Reagan. Als u mee
wilt doen. bent u welkom.
Als u andere ideeën hebt dan
zal ik u volgen. Met andere
woorden: de PLO moet Jor
danië vragen om mee te mo
gen doen.
Uit de vele vaagheden die de
verschillende Palestijnse
zegslieden in Amman heb
ben gedebiteerd, valt niet op
te maken waar het heen gaat
..Wij zijn voor een federatie
tussen een onafhankelijke
Palestijnse staat en Jorda
nië", zei prof. Shaat ..maar
een federatie tussen gelijken.
Eerst een Palestijnse staat en
dan een federatie, al kunnen
we nu al praten over de toe
komstige betrekkingen bin
nen dat federatieve ver
band". Ondanks de elegante
formulering dus een afwy-
zing van koning Hoessems
plan. Maar hoe definitief is
dat?
„In het geheel niet", zeggen de
Jordanièrs. „Vergeet niet dat
de PLO heel voorzichtig
moet zyn in zijn uitspraken,
met name in verband met Sy
rië. Syrië probeert de PLO te
chanteren, omdat een groot
aantal Palestijnse leiders zich
in Damascus bevindt. En de
Syrièrs hebben heel duidelijk
laten blijken dat zij van me
ning zijn dat Arafat niet op ei
gen houtje zaken kan doen
met Jordanië. Wat de PLO nu
openlijk zegt, geeft niet nood
zakelijkerwijze hun ware be
doelingen weer. Waar het nu
om gaat, is het aangrijpen
van de kans om de bezette ge
bieden te bevrijden en op
nieuw onder Arabische soe
vereiniteit te brengen. Dat
heeft top-pnonteit en zo
denkt de PLO er ook over"
Misschien. Maar kan de PLO
meedoen aan een politiek
plan dat het al meer dan tien
jaar lang met kracht heeft
verworpen omdat het zich
zelf daarmee overbodig
maakt? Dat lijkt toch uiter
mate onwaarschijnlijk. Want
achter de warme en broeder
lijke woorde" en de vele om
helzingen blijft het een strud
om de macht: wij of zij.
ADVERTENTIE
maar voor de baby er is,
gaat u een dagje winkelen bij Welcome.
positiemode baby uitzet - kleertjes
tot m. lib kinderwagens babykamers speelgoed
-Wdcnm•autostoeltjei kinder
stoelen wandel
wagens kinderkamers
'o.adoorgroeisysteem
y -w- y WSSA to.a. uoorgroc
Centjumwxr Moeder Kind y
Oost einder weg 249. 1432 AV Aalsmeer Telefoon 02977
Maandagochtend gesloten - I rijdag koopasnnd.
Ondanks belofte verkiezingen
griffioen
MONACO - Prins Albert van Monaco en zijn sinds kort uit het ziekenhuis ontslagen zus, prinses Stephanie,
woonden gisteren in de kathedraal van Monaco een dienst bij ter herdenking van hun overleden moeder, prinses
Gracia.
BONN (UPI) - De Westduitse oud
kanselier Helmut Schmidt heeft
gisteren verklaard dat hij betwij
felt of zijn opvolger, de christen
democraat Helmut Kohl, 6 maart
1983 verkiezingen zal houden zo
als hij heeft beloofd.
Schmidt suggereerde dat Kohl een
gang naar de stembus zal willen
vermijden. De nieuwe kanseher
zou bang zijn dat de liberale FDP
van vice-kanselier Hans-Dietnch
Genscher bij vervroegde verkie
zingen ineenstort, waardoor de
basis aan zijn christen-liberale
coalitieregering zou ontvallen.
"Na de recente deelstaatverkie
zingen (Hessen en Beieren) is het
duidelijk dat de Freie Demokra-
ten onder hun huidige leiding
geen schijn van kans hebben de
kiesdrempel van 5 procent te ha
len", aldus Schmidt De FDP
verdween zowel in Hessen als in
Beieren uit het deelstaatparle
ment.
Kohl zei woensdag in zijn rege
ringsverklaring dat de coalitie
partijen (CDU. CSU en FDP) be
gin maart volgend jaar naar de
stembus willen. Maar de kanse
lier voegde hieraan toe dat de
grondwet het moeilijk maakt
bondsdagverkiezingen uit te
schryven vóór het bij de wet ge
regeld tijdstip in 1984. Kohl zeg
de toe contact op te nemen met
de sociaaldemocratische SPD
van Schmidt om te OWl
op welke manier vervroegde ver
kiezingen het beste georgani
seerd kunnen worden.
In West-Duitsland heeft een kanse
lier niet de bevoegdheid het par
lement te ontbinden. De Bonds
dag kan alleen ontbonden wor
den als de kanselier aftreedt of
als hij een vertrouwensvotum
verliest en geen nieuwe kanselier
klaar staat om hem op te volgen
De sociaaldemocratische oud
kanselier Willy Brandt deed het
in 1972 via een truc. Hy verloor
opzettelijk een vertrouw.
turn door van de SPD-afgcvaar-
digden in de Bondsdag te vragen
hun stem aan hem te onthouden.
Daarna kon hij de bondspresi
dent verzoeken om ontbinding
van het parlement en vaststelling
van nieuwe verkiezingen.
Schmidt zegt nu dat Kohl met op
zet niet sprak van de mogelyk-
heid af te treden en ook geen an
der afgerond voorstel deed.