Dubbel feest op Witte School
C S""*1
Nieuwkoop opent grenzen
voor bedrijven uit regio
Gewoon een Hollands plaatje
DONDERDAG 14 OKTOBER 1982
L1SSE "D'r moest iets gebeuren.
De mensen waren zo erbarmelijk
gehuisvest dat het niet kon uit
blijven dat een vereniging werd
opgericht". Zo verklaart G.J.
Wassenaar de geboorte van de
Lisser woningbouwvereniging
"Volksbelang", waarvan hij de
voorzitter is.
Op 17 oktober is het precies 75 jaar
geleden dat een groepje idealisti
sche arbeiders besloot iets aan
de schrijnende woningnood
("Men woonde in schuren omdat
er geen huizen waren") te doen
en "Volksbelang" oprichtten. De
initiatiefnemers kwamen voort
uit de rooms-katholieke volks
bond (EKVB), een voorloper van
de huidige FNV. De vereniging
werd echter niet op godsdiensti
ge grondslag gevestigd, iets dat
in het oprichtingsjaar 1907 uit
zonderlijk was en van moed ge
tuigde. Bij de vergaderingen was
echter wel een "geestelijk advi
seur" aanwezig die een doorslag
gevende inbreng had.
Voorzitter Wassenaar legt uit:"Het
waren doodgewone jongens die
deskundige hulp nodig hadden
om de vereniging van de grond
te krijgen. Een geestelijke had
gestudeerd en bracht een brok
geleerdheid in".
Het duurde zeven jaar voor de eer
ste woningen ook daadwerkelijk
werden gebouwd. Aan de Julia-
nastraat werden in 1914 de num
mers 102 tot en met 125 neerge
zet. De grondprijs bedroeg in die
tijd twee kwartjes per vierkante
meter. De woningen moesten
een huur opbrengen van 1,85 gul
den per maand. Deze eerste
vruchten van "Volksbelang"
staan nog steeds overeind aan de
Julianastraat, hoewel er nu stem-
opgaan om ze te slopen.
Sociaal
Zoals de naam van de woning
bouwvereniging al verraadt ligt
de nadruk bij "Volksbelang" op
de sociale huizenbouw. Dit bete
kent dat vooral de minst draag-
krachtigen door de vereniging
aan een huis worden geholpen.
Administrateur K. Kriek hier-
over:"Omdat we altijd voor die
categorie bezig zijn willen we zo
goed èn zo goedkoop mogelijk
bouwen. Bovendien zetten we
ons in om de woningen te verbe
teren en het bestand op peil te
houden".
Het isoleren van woningen is een
voorbeeld van het beleid om de
woningen aan de eisen van deze
tijd te laten beantwoorden. In
het voorjaar van '83 zo wordt ver
wacht, zal het totale huizenbe
stand van "Volksbelang" zijn ge
soleerd. De bewoners werd alle
vrijheid gelaten bij de keuze vóór
of tegen isolatie. Ook bij de af
wikkeling van de kosten blijkt
het sociale aspect van de Lisser
woningbouwvereniging. Admi
nistrateur Kriek:"De leden kun
nen kiezen uit het voldoen van
de kosten ineens of uit een door
berekening in de huur. Wanneer
in een keer wordt betaald kan dit
in termijnen. De rentekosten
worden ook niet berekend".
Sinds vorig jaar houdt "Volksbe
lang" zich bezig met de splitsing
van flats ten behoeve van één- en
tweepersoonshuishoudens. Van
een vierkamerflat worden twee
kleinere wooneenheden ge
maakt. De kosten van deze ver
bouwing vallen mee en de resul
taten zijn erg bevredigend. Een
onderzoek onder de bewoners
van de eerste gesplitste flat wees
uit dat het experiment een suc
ces mag worden genoemd. Re
den voor de woningbouwvereni
ging om nog twaalf flats in klei
nere eenheden te gaan verdelen.
Van de bijna 2000 huizen die de
vereniging onder haar hoede
heeft, zullen er ongeveer 300
voor één- en tweepersoonshuis
houdens worden bestemd.
De heer Wassenaar is nuchter in
zyn oordeel:"Voor onze vereni
ging was het een uniek experi
ment om flats te scheiden maar
daar moet verder niet te gewich
tig over worden gedaan. Je moet
als woningbouwvereniging nu
eenmaal op nieuwe ontwikkelin
gen inspelen. Het gaat niet om
primeurs, als er behoefte aan
kleinere wooneenheden is door
veranderde samenlevingsvor
men moet je daar op inspringen.
Zo simpel ligt dat. Je zou toch
verkeerd bezig zijn wanneer je
een vierkamerflat aan één per
soon toewijst"?
Verschillen
De grote verschillen in huurprijs
voor gelijkwaardige woningen
behoren inmiddels tot het verle
den. Tot voor kort was het moge
lijk dat woningen die qua com
fort en grootte gelijk waren soms
een verschil in huurprijs te zien
gaven van honderden guldens.
Deze verschillen waren ontstaan
door de snel stijgende bouwkos
ten. De woningbouwvereniging
heeft een sterk wapen om deze
verschillen tegen te gaan. De
huurharmonisatie maakt het mo
gelijk woningen aan de hand van
puntensysteem te beoorde
len. Blijkt een huis te goedkoop,
dan kan de vereniging besluiten
de huur tot een redelijk peil op te
trekken.
Het gegeven dat mensen met vry
hoge salarissen in goedkope
huurwoningen vertoeven, wordt
door voorzitter Wassenaar be
treurd: "Eigenlijk zou er een
doorstroming moeten zijn, maar
ik kan me goed voorstellen dat
huurders met een laag salaris
niet zomaar verhuizen wanneer
ze promotie maken. Als je al heel
lang in een bepaalde buurt
woont en je daar thuis voelt heb
je geen trek die te verlaten omdat
je toevallig meer bent gaan ver
dienen. Doordat deze groep
huurders niet in aanmerking
komt voor huursubsidie wordt
het verschil trouwens wel aardig
bijgespijkerd".
Bloemen
De viering van de vijfenzeventigste
verjaardag van "Volksbelang"
gebeurt op bescheiden schaal.
Zaterdag is er een receptie in de
"Nachtegaal". De leden van de
woningbouwvereniging krijgen
allemaal een documentatiemap
waarin huurcontract, woonver
gunning en dergelijke kunnen
worden bewaard. De inwoners
van de bejaardentehuizen Eiken
horst, Rustoord en Berkhout
krijgen een bos bloemen aange
boden. De meeste bewoners van
deze tehuizen zijn oud-leden van
"Volksbelang".
Voorzitter G. Wassenaar voor de eerste huizen die in opdracht i
werden gebouwd tegen een huurprijs van 1,85 gulden per maand.
"Volksbelang" aan de Julianastraat
Bij de viering van een jubileum is
het onvermijdelijk naar hoogte
punten te vragen. Een lange stil
te valt. Administrateur Kriek
verbreekt het zwijgen: "Het
hoogtepunt in deze 75 jaar is ei
genlijk dat er sowieso met bou
wen is begonnen. Vanaf 1962 is
er vrijwel continu gebouwd, dat
zou je een hoogtepunt kunnen
noemen Maar je moet zeker niet
alleen kijken naar het aantal hui
zen dat is opgeleverd, de vraag of
je aan de behoefte hebt voldaan
is veel belangrijker".
lang" niet. Voorzitter Wassenaar
zegt:'Tk heb absoluut geen wen
sen, het enige dat we hopen is
dat het goed blijft gaan Zolang
we in de behoefte aan woningen
kunnen voorzien gaat het naar
wens. dat is tenslotte het voor
naamste doel van de vereni
ging"
Eerste openbare school in Noordwijk bestaat 50 jaar
NOORDWIJK - "Ik ben
zo trots als een aap. Het
ziet er perfect uit en dat
is het ook. De Witte
School is nu van buiten
èn binnen één van de
apartste scholen van de
regio". Dit zegt een
glunderende "boven
meester" W.J. Frijlink
van de openbare lagere
school aan de Van Pan-
huysstraat in Noord
wijk die vlak voor de
viering van het 50-jarig
jubileum ingrijpend is
verbouwd.
"Een mooi landelijk gebouw,
dat door zijn soberheid van
lijnen, door zijn smaakvollen
eenvoud aller bewondering
afdwingt, is dinsdagmiddag
officieel in gebruik geno
men". Dit berichtte de plaat
selijke pers ruim een halve
eeuw geleden
Op 25 augustus 1931 werd "de
Witte School met het rieten
dak" geopend. Ruim 51 jaar
geleden dus. De viering van
het tiende lustrum is een jaar
uitgesteld vanwege de bouw
plannen. Het gebouw telde in
die beginjaren vijf lokalen.
Dit moest ruim voldoende
zijn omdat het gemeentebe
stuur van Noordwijk in die
jaren verwachtte toch nooit
een grote openbare lagere
school nodig te hebben. Deze
zienswijze werd in 1970 gelo
genstraft door een uitbrei
ding met twee lokalen.
De groei zette zich door en drie
jaar later kwamen er nog
eens twee lokalen bij. De ne
gen klassen die de school
toen telde werden in de jaren
die volgden uitgebreid met
een tiende, elfde en twaalfde
klas die buiten de school wer
ander hoogtepunt voor veel
vroegere scholieren. Eén reis
je voerde in de oorlogsjaren
met koetsjes naar het dieren
park Wassenaar. Meester Cra-
ma herinnert zich: "Halver
wege de nt, in het dorp Was
senaar zelf, was er een bom
aanval. Wat waren we toch
naef in die tijd. We stapten uit
en heten de kinderen onder
de bomen "schuilen" en
dachten dat het goed was..."
Rotzooitje
Na een periode van stof en la
waai is de verbouwing nu
achter de rug. Het onderwijs
ging tijdens de verbouwing
gewoon door. De onderwij
zers maakten van de nood
een deugd en knoopten een
project "Wonen" aan de ver
bouwing vast. De hele ver
bouwing van de Witte School
werd door de kinderen op de
voet gevolgd.
"Het was een rotzooitje, maar
wel leuk", zeggen de zesde
klassers Mary Wanda Moraal
(12) en Esther Roelofs (11)
over de voorbije bouwperio
de. Het mooiste van de nieu
we school vinden ze de vloer
bedekking en de lokalen die
volgens Mary-Wanda "einde
lijk opgeknapt zijn" Beiden
zeggen bovendien heel erg
veel zin in het feest te heb
ben.
Dit feest barst op 15 oktober
los. Een fotopuzzeltocht, mo
derne zeskamp en een goo
chelaar staan 's morgens voor
de leerlingen op het program
ma. Van twee tot vier 's mid
dags is er een aangepast pro
gramma zodat belangstellen
den de school in bednjf kun
nen zien. Om vier uur is de
officu-le opening Van zes tot
acht 's avonds is er open huis,
terwyl om kwart over acht de
reünie begint
AAN DEN RIJN Een Hollands plaatje de foto de Steektermolen, een imp-u>atermoieri die ei-
uan Alpnens Dagblad-fotograaf Wim Dijkman. Het gendom is van het waterschap De Gouwelanden in
Hollands landschap ten voeten uil, nal. donker maar Boskoop
met een grote charme Op de achtergrond loopt de spoorlijn Alphen-Bodegra-
De foto is genomen vanaf de Steekterweg. even voorbij ven. rechts van de molen - nog net zichtbaar - de
het Goudse Rijpad, in de richting Boskoop. Midden op hefbrug in Boskoop. Verstild landschap..
NIEUWKOOP - In een
poging de werkloos
heid in Nieuwkoop te
verminderen wil het
gemeentebestuur het
industrieterrein gaan
openstellen voor niet-
Nieuwkoopse bedrij
ven. Tot nu toe was de
beleidslijn dat alleen al
in Nieuwkoop geves
tigde bedrijven terecht
konden op het indus
trieterrein, maar in de
toekomst kunnen ook
bedrijven elders uit de
regio in hier terecht.
De gemeente heeft wel een
paar pogingen gedaan om de
werkgelegenheid te stimule
ren, maar deze zijn tot nu toe
op niets uitgelopen. Zo heeft
de gemeente gepoogd een
rietdekkersbedryfte van de
grond te krijgen, maar dat
bleek geen levensvatbaar
heid te hebben. De omme
zwaai in het gemeentelijk be
leid betekent echter dat
straks alle bedrijven uit de re
gio terecht kunnen op het
Nieuwkoopse industrieter
rein: alleen "schone", niet-
milieuvervuilende bedreven
komen voor een plaats in
aanmerking. Bovendien gaat
Nieuwkoop niet de boer op
met het nieuwe beleid. "We
gaan geen wervend beleid
voeren", aldus burgemeester
Seinstra deze week tijdens
een commissievergadering.
Woningnood
Alle politieke partijen bleken
bereid de beleidswyziging te
volgen, hoewel dat met de
nodige aantekeningen en be
zwaren gepaard ging. Zo
vroegen alle partijen zich af
wat de komst van een niet-
Nieuwkoops bednjf naar de
gemeente betekent voor de
eigen woningzoekenden. In
de regel nemen nieuwe be
drijven werknemers van bui
ten de gemeente mee die na
enige tyd recht krijgen op
een inschrijving op de lyst
van woningzoekenden op
grond van hun economische
gebondenheid. Afgezet tegen
het feit dat Nieuwkoop dit
jaar geen enkele woningwet
woning mag bouwen en het
volgend jaar waarschijnlijk
van het zelfde laken een pak
wordt, betekent dit dat de
woningnood in Nieuwkoop
verder zal toenemen.
De progressieven lieten weten
dat ook de gevolgen voor het
milieu scherp in de gaten
moeten worden gehouden.
Burgemeester Seinstra zegde
dat toe. en deelde verder mee
dat ook wordt gekeken of een
bedrijf da* zich in Nieuw
koop wil vestigen econo
misch gezond is: by een ver
huizing komen nogal wat
subsidies kijken en de ge
meente moet rvoor waken, al
dus Seinstra. dat die met
worden gegeven om onge
zonde bedrijven wat langer in
stand te houden, by een later
faillissement wordt de ge
meente dan juist zwaarder
bealst en dat is volgens de
burgemeester het paard ach
ter de wagen spannen.
Fitnesscentrum
De commissie toonde zich ver
der afkering van de vestiging
van een fitnesscentrum in
één van de bedryfsmimtens
van de ATN In de Dorps
straat zyn al parkeerproble
men en de komst van een
dergelyk centrum zou deze
overlast ondraaglyk maken,
vreesde de commissie Bo
vendien kan het fitnesscen
trum het naburige Koetshuis
al evenzeer overlast bezor
gen
B en W staan volgens Seinstra
overigens toch welwillend te
genover de vestiging van een
dergelyk centrum, maar dan
niet m het dorpscentrum
"Een ruimte op het industrie
terrein is direct voorhanden",
aldus Seinstra
den gehuisvest. In 1979 werd
afgerekend met de gedachte
dat Noordwijk aan één open
bare lagere school voldoende
zou hebben. Er verrees een
tweede school in Boerenburg
waardoor een splitsing op
trad. De Witte School hield
uiteindelijk zeven klassen
De komst van de school in Boe
renburg bemoeilijkte het ver
krijgen van toestemming
voor de verbouwing van de
school aan de Van Panhuys-
straat die sinds kort officieel
"De Witte School" heet.
"Door knokwerk van een
team "doordouwers" onder
aanvoering van wethouder
Bedijn is die toestemming er
toch gekomen. Het geld was
bijna op in Den Haag en de
knip dreigde dicht te blijven.
Bedijn bleef net zo lang in
Den Haag zitten tot de toe
zegging om te mogen bou
wen er was", zo zegt Frijlink.
Geurtjes
"Licht,, lucht, sfeer" was de
kreet waarmee de school
vroeger leerlingen wierf. Aan
deze drie punten is veel ver
beterd na de verbouwing. Al
lereerst het licht. De lokalen
zijn tegenwoordig uitgerust
met een glaswand in plaats
van het "spionage-raampje"
blijven verschrikkelijk graag
hangen".
Eén van de "hangers" is mees
ter ("Ze kunnen me gewoon
niet wegkrygen") Michels
Hij geeft al een dikke 25 jaar
les aan de Witte School en
kan derhalve een vergelij
king maken tussen heden en
verleden. "De leerlingen zijn
veranderd", zegt hy. "En niet
altijd ten goede. De kinderen
gaan steeds later naar bed en
zijn moeilijker te motiveren.
Ik heb soms wel eens de in
druk dat ze 's maandags op
school komen om uit te rus
ten. Ze zijn ook veel agressie
ver geworden, verdraagzaam
heid is ver te zoeken", aldus
de kwart-eeuwer Michels die
de vernieuwde Witte School
aanduidt als "modelboerde
rij".
Herinneringen van oud-leerlin
gen aan vroeger komen stee
vast uit by het Witte School-
tno Crama, Manjt en juf Wil-
lems. Hun zanglessen met be
geleiding van banjo en viool
behoren voor velen, zo blijkt
uit het jubileumboekje van
de school, tot de hoogtepun
ten van de lagere schooltyd.
Op de reünie die 15 oktober
om 20.15 uur in de school
wordt gehouden zal dit on
derwerp waarschijnlijk ook
regelmatig worden aangesne
den.
De schoolreisjes vormen een
De bekendste school van Noordwijk, het uiterlijk is na de verbouwing niet aangetast. archieffoto
van minimale afmetingen
waardoor het hoofd van de
school in vroeger jaren de
klas observeerde. De donke
re gangen van weleer zijn
hiermee ook voorgoed uit de
wereld geholpen.
De lucht, in de betekenis van
"geurtjes", is ook aanzienlijk
opgeklaard. Er hingen de
laatste jaren nogal typische
toiletreukjes in de school.
Ook stonden de gangen wel
eens "blank" wanneer er
weer een verstopping was
ontstaan.
Wat niet veranderde was de
sfeer. Hoofdonderwijzer Fry-
link: "Die is hier zeer prettig.
Er is maar weinig verloop on
der het personeel, de mensen
