Kohl is bondskanselier Strauss blok aan het been van Westduitse CDU Begin: eerst onderzoek, dan verkiezingen De trikkelfmictie van een Italiaanse radicaal 3- Schmidt weggestemd in emotionele zitting nieuwe Het Westduitse kabinet Derde dode in zaak Banco Ambrosiano 4 Oktober geeft het Casino een rondje! Casino Scheveningen Labour: schijnharmonie Piloten Russisch vliegtuig weer vrij ZATERDAG 2 OKTOBER 1982 Er ging geen schok door Italië, toen Marco Pannella deze week aftrad als leider van de Radicale Partij. In de eerste plaats omdat die partij, met zijn paar duizend leden en 18 kamerleden op een totaal van 630, nu niet bepaald de doorslag geeft op de politieke weegschaal, en ten tweede om dat Pannella's demonstratieve gebaren bijna even frequent zijn als zyn hongerstakingen voor uiteenlopende nobele doelein den en dus steeds meer onopge merkt blijven. door Hein ten Kortenaar Een van die doeleinden, en ook de reden van zijn aftreden, is de „wan-informatie" van staatsin stellingen als radio en televisie, maar ook van de hele „aan de staat onderhorige" pers, die de burgers in onwetendheid laten omtrent de ware problemen van de wereld en met name het doen en laten van de Radicale Partij. Diezelfde informatie-organen, die in de voorafgaande dagen hadden bericht over de protesten uit het nationaal bestuur en de kamerfractie van de partij tegen Pannella's „dictatoriale optre den", vermoeden bijna eenstem mig, dat zijn aftreden voorname lijk was bedoeld om die protes- Buitenland Leider Panella afgetreden: ten te overstemmen en om zich op het komende partijcongres opnieuw kandidaat te stellen. Marco Pannella (52) is zeker de beste showman van de Italiaanse politiek, en voor zijn kiezers, maar ook voor de hele publieke opinie, de belichaming van de Radicale Partij. Die is trouwens ook zijn schepping, want de vroegere groep van die naam, die hij in 1962 overnam, had met de partij van nu weinig meer dan de naam gemeen. Het was een groep van links-radicale en anti- clericale intellectuelen, die naast hun lidmaatschap ook lid kon den zyn en vaak ook waren van „echte" politieke partijen, maar er zelf nooit over dachten als par tij aan verkiezingen deel te ne- Dat idee kwam ook in Pannella's organisatie pas op na het echt scheidingsreferendum, waarbij de radicalen zich zeer hadden in gezet voor handhaving van de omstreden wet, maar zich geheel ten onrechte als enige overwin naars beschouwden. In 1974 werd hij, met nog drie anderen, tot kamerlid gekozen, een func tie die hij later verwisselde voor die van Europees-Parlementslid, waardoor hij ook buiten Italië enige bekendheid kreeg. Van zijn vele politieke stunts is een van de meest bekende die van een televisie-uitzending voor zijn partij waarbij hij vijf minuten lang met een doek voor de mond voor de camera bleef zitten, om te protesteren tegen het mond dood maken van zijn partij door de media. Ook liet hij zich in 1974 een keer arresteren wegens het roken van een marihuana-sigaret op een persconferentie, waarbij hij ook de politie had uitgeno digd. Al eerder had de Bulgaarse politie hem ingerekend, toen hij in 1968 met andere anti-militaristen in Sofia probeerde te demonstreren tegen de inval in Tsjechoslowa- kije. Verder beroemt hij zich op meer dan honderd politieke pro cessen, met maar één veroorde ling tot een geldboete - waar- schijnlijk tot zyn spijt, want Mar co Pannela in het cachot zou wel een van de betere stunts mogen heten. Pannella is tegen alles wat de vrij heid beknot: tegen discriminatie van homoseksuelen, negers, jo den, Palestijnen. terroristen („kameraden die een verkeerde beslissing hebben genomen"), dienstweigeraars, en voor alles wat goed en mooi is: zijn jongste strijd, en zijn meest recente hon gerstaking. is voor een Italiaanse gift van 3000 miljard lire (6 mil jard gulden), te besparen op de militaire uitgaven, voor de be strijding van de honger m de we reld. Over het hoe, waar en door wie dit geld besteed moet wor den, bekommert hij zich niet, en dit is een van de vele verwijten die hem ook uit eigen kring naar het hoofd zijn geslingerd. Politieke warhoofdigheid is hem, en de door hem bijna volslagen gedomineerde partij, dan ook niet vreemd, en dit verklaart waarom de radicale fractie, zij het om tegenovergestelde motie ven, bijna constant op dezelfde Ujn zit als de andere partij die ook tegen „het systeem "is: de neo fascisten van Giorgio Almi- rante. Dat is jammer, want een zekere nuttige prikkelfunctie in Italiës logge partijsysteem kan Pannella en zijn onludieke ka bouters niet worden ontzegd. BONN - Even over half zes gisteravond heeft de 52-jarige christen-democraat Helmut Kohl in de Bondsdag gezwo ren dat hij „alles zal doen om het Duitse volk voor schade te behoeden". Tevoren was hij door het Westduitse staatshoofd Karl Carstens benoemd als zesde bondskan selier van de Bondsrepubliek Duitsland en opvolger van de sociaal-democraat Helmut Schmidt. Als oppositieleider was Kohl in fei- te om tien minuten over twee re geringschef geworden, toen BONN (DPA) - De samenstel ling van het kabinet van Hel mut Kohl, dat nu in West- Duitsland gaat regeren, is als volgt: kanselier Helmut Kohl, vice-kanselier en bui tenlandse zaken Hans-Die- trich Genscher (FDP), bin nenlandse zaken Friedrich Zimmermann (CSU), justitie Hans Engelhard (FDP), fi nanciën Gerhard Stoltenberg (CDU), economische zaken Otto Graaf Lambsdorff (FDP), landbouw Josef Ertl (FDP), werkgelegenheid Nor- bert Blüm (CDU), defensie Manfred Wörner (CDU), ge zinszaken Heiner Geissler (CDU), verkeer Werner Dol- linger (CSU), posterijen Christian Schwarz-Schilling (CDU), volkshuisvesting Os car Schneider (CSU), Duits- Duitse betrekkingen Rainer Barzel (CDU), wetenschappe lijk onderzoek Heinz Riesen- huber (CDU), onderwijs Do- rothee Wilms (CDU) en ont wikkelingshulp Jürgen Warnke (CSU). Bondsdagpresident Richard Stucklen bekend maakte dat de door de drie partijen CDU, CSU en FPD ingediende constructie ve motie van wantrouwen tegen bondskanselier Helmut Schmidt met de vereiste absolutie meer derheid was aangenomen. Tegen Schmidt en voor Kohl stemden 256 afgevaardigden, 235 Bonds dagleden waren tegen de motie van wantrouwen en vier onthiel den zich van stemming. Voordat Kohl tot bondskanselier werd gekozen, had het Westduit se parlement vier uur lang gede batteerd. Daarbij bedolven de woordvoerders van de verschil lende partijen elkaar met tegen gestelde schuldbewijzen. De SPD en de progressieve vleugel van de liberale FDP waren van mening dat de Bondsdag welis waar het formele recht had een nieuwe bondskanselier te kie zen, maar dat dit „moreel" niet kon. Als de politieke krachtsver houdingen dan al waren veran derd, moesten de burgers zich daar eerst via nieuwe verkiezin gen over uitspreken. Het is im mers nog maar twee jaar geleden dat de oude sociaaldemocra- tisch-liberale coalitie een grote verkiezingsoverwinning haalde en door de kiezers voor vier jaar was gekozen. CDU-CSU en dat deel van de FDP dat voor Kohl was, verklaarden daarentegen dat een bondskan selier die niet meer beschikt over een meerderheid in het parle ment, overeenkomstig de grond wet vervangen moet worden door een andere. Zij verzekerden dat de nieuwe regering er inder- MILAAN (AP) - Een functionaris van de Banco Ambrosiano, de 54-jarige algemeen adjunct-directeur Francesco Dellacha, is gisteren na een val uit een raam van zijn kantoor op de vierde verdieping om het leven gekomen. De man heeft vermoedelijk zelfmoord gepleegd. Hij had een zenuwinzinking gehad en was al enkele maanden met ziekteverlof. De Banco Ambrosiano werd in augustus geliquideerd, nadat bekend was geworden dat leningen van 1,2 miljard dollar aan Panamese firma's naar alle waarschijnlijkheid niet terugbetaald zouden worden. In juni werd Roberto Calvi, de voortvluchtige president van de Banco Ambrosiano, opgehangen aangetroffen onder een brug in Londen. Een onderzoeksjury oordeelde dat Calvi zelfmoord had gepleegd. Calvi's familie heeft onlangs bekendgemaakt deze uitspraak te zullen aanvech- Calvi's secretaresse, Graziella Carrocher, sprong dood uit het raam van zijn kantoor in Milaan. i dag Calvi's ADVERTENTIE Dan bestaat Casino Scheveningen alweer driejaar. Drie jaar het grootste Casino aan de Noordzeekust en meer dan duizend bezoekers per dag uit binnen- en buitenland. 4 Oktober trakteert het Casino u 's middags op koffie met gebak, 's avonds op een drankje. Lang zal het leven, met al z'n gasten, z'n Roulette en z'n Black Jack. Elke dag van 2 tot 2 open. Legitimatie en korrekte kleding graag. daad voor zal zorgen dat er vol gend jaar maart vervroegde ver kiezingen worden gehouden. Dat werd in het debat door met name Helmut Schmidt en SPD-fractie- voorzitter Herbert Wehner niet geloofd. Geloofwaardigheid Het woord „geloofwaardigheid" speelde een belangrijke rol in de Bondsdagdiscussie. De vroegere liberale staatsminister van bui tenlandse zaken, mevrouw Hil- degard Hamm-Bruchner, die de meest indringende rede van alle sprekers hield, zei dat het voor haar volledig ongeloofwaardig was het wantrouwen in Helmut Schmidt uit te spreken. Nog maar een paar maanden geleden had zij - en trouwens de hele FDP-fractie - bij de door Schmidt ingediende vertrou wenskwestie immers precies het tegenovergestelde gedaan. En ook had zü nog maar drie weken geleden samen met andere leden van haar partij volledig loyaal met Schmidt samengewerkt. Volgens de tot tranen geroerde Hil- degard Hamm-Bruchner had de verkiezing van Helmut Kohl tot kanselier het „odium van een aangetast democratisch fat soen". Daarop ontstond een emotionele discussie, waarin de CDU-secretaris-generaal me vrouw Hamm-Bruchner be schuldigde van „Verfassungs- bruch" (breuk van de grondwet). Helmut Schmidt had het over „ongehoorde intolerantie" van CDU-politici als Geissler, die maandag wordt benoemd als mi nister van gezondheid en familie zaken. De gedenkwaardige dag in de Bondsdag was begonnen met een verklaring van kanselier Hel mut Schmidt, waarin hij in twaalf punten nog eens de grondlijnen van sociaal-demo cratische politiek beschreef. Schmidt waarschuwde de nieu we bondsregering voor economi sche en sociale ongerechtigheid, die zou kunnen leiden tot een „ellebogenmaatschappij". Ver der deed hij een indringend be roep op de nieuwe machtheb bers om de betrouwbaarheid van de Bondsrepubliek Duitsland als partner in het Westen en Oosten niet in gevaar te brengen. Schmidt eindigde zijn rede met de zin: „Iedereen kan - en moet - op de bestendigheid van ons, so ciaal-democraten, rekenen". Als het ware als laatste ambtshan deling nam Helmut Schmidt, die ook de eerste sociaal-democrati sche minister van defensie in de Bondsrepubliek was, afscheid van de strijdkrachten. De nieuwe bondskanselier Helmut Kohl heeft verklaard dat hij streeft naar een politiek van het midden en dat zijn regering in eerste instantie de economie „vlot" wil trekken. Kohl sprak over een „geestelijk-morele uit daging" die hij zou aanvaarden. Zwaar verwijt aan adres Begin-Sharon JERUZALEM (DPA) - Het zenden van Israëlische troe pen naar West-Beiroet is nooit door de Israëlische re gering goedgekeurd. Dit heeft Izhak Berman, die be gin deze week terugtrad als minister van energiezaken, gisteren in een interview met de "Jerusalem Post" ver klaard. De ministers moesten wel steeds "tientallen militai re acties van het tweede en derde plan goedkeuren", al dus de oud-minister. Hy verweet premier Begin en de minister van defensie, Sharon eigenmachtig optre den. Zij stelden de ministers ploeg meestal voor voldon gen feiten, aldus Berman. Helmut Schmidt feliciteert zijn opvolger Helmut Kohl (IJ. JERUZALEM - De Israëlische staatscommissie die het onder zoek naar het bloedbad in Bei roet gaat uitvoeren, zal uit twee rechters van het hooggerechts hof en een reserve-generaal be staan. Voorzitter van de commis sie wordt de president van het hooggerechtshof, rechter Kahan. Hij wordt bijgestaan door zijn door Jaap van Wesel collega prof. Aharan Barak en generaal b.d. Efrat. De commis sie zal haar werk over ongeveer tien dagen beginnen, na het ein de van het Loofhuttenfeest. Ver wacht wordt dat het onderzoek twee drie maanden zal duren. Prof. Barak geldt als een van de meest bekwame juristen in Is raël. Hij was ten tijde van de on derhandelingen met Egypte in Camp David als juridisch advi seur van de regering een van de belangrijkste leden van de Israë lische delegatie, die vaak met president Carter compromis-for mules uitwerkte. Generaal Efrat heeft een rijke staat van dienst in het leger. Hij vocht onder meer in de Jom-Kippoeroorlog. De 69- jarige rechter Kahan is pas enige maanden president van het hooggerechtshof. Hij zal over een halfjaar, bij het bereiken van de 70-jarige leeftijd, afscheid ne men van het hof. Het leiden van deze commissie moet dus min of meer als een afsluiting van zyn loopbaan beschouwd worden. Verkiezingen Intussen wordt de politieke strate gie van premier Begin duidelijk. Hij zal naar alle waarschijnlijk heid na de publikatie van het rapport van de staatscommissie streven naar snelle verkiezingen, te houden in het voorjaar van 1983. Begin rekent er, op grond van de huidige opiniepeilingen, op dat hy bij die verkiezingen een grote overwinning kan beha len, wat ook de conclusies van de commissie mogen zijn. Volgens de laatste opiniepeilingen zou Begin op ongeveer 60 zetels in de Knesset kunnen rekenen, dat is de helft van het totaal. Als de commissie de regering ver antwoordelijk zou stellen voor het bloedbad in Beiroet, dan is dat voor Begin een reden te meer om vervroegde verkiezingen te houden, teneinde het volk het laatste oordeel te geven. Begin gaat er waarschijnlijk terecht van uit dat het voor de Arbei derspartij heel moeilijk zal zijn om zonder verkiezingen een al ternatieve coalitie te vormen, zelfs als de religieuze coalitie partners van de Likoed naar de Arbeiderspartij zouden overstap pen. De Arbeiderspartij is, als het erop aankomt, zelf intern te zeer ver deeld om een duidelijk alterna tief beleid te kunnen voeren, zulks als gevolg van het feit dat ook in de Arbeiderspartij een vleugel bestaat die politiek niet ver afstaat van premier Begins ideeën. Een zelfde interne ver deeldheid zou zich ook voordoen bij de religieuze partijen. BONN - „Daar wordt iemand vijf millimeter voor de eind streep verraderlijk ver moord". aldus een opgewon den Philipp Jenniger vorige week toen hij hoorde van de eis van Franz-Josef Strauss om heel snel nieuwe verkie zingen in de Bondsrepubliek te houden. De CDU-parle- mentarier. die de zakelijke leiding van de fractie heeft, bedoelde met die 'iemand' zijn partijgenoot dr. Helmut Kohl. De moordenaar was CSU-chef Franz-Josef Strauss. Bijna was het de onberekenba re Beierse minister-president dus toch nog gelukt. CDU- voorzitter Helmut Kohl en FDP-voorzitter Hans-Die- trich Genscher een knuppel tussen de benen te gooien. Met zijn eis voor snelle nieu we verkiezingen speculeerde Strauss erop dat dan de kie zers nog goed in herinnering zouden hebben welke rol de ze partij bij het ten val bren gen van Helmut Schmidt heeft gespeeld Het gevolg daarvan zou zijn dat de FDP in de Bondsrepubliek, net als in de deelstaat Hessen, zou worden weggevaagd en niet meer de kiesdrempel van 5 procent zou bereiken. Strauss ging er vorige week ook nog van uit dat de CDU- CSU in dat geval de absolute meerderheid zou krijgen en alleen een regering kon vor men. Franz-Josef Strauss zou dan minister van buitenland se zaken en vice-kanselier worden, weliswaar onder een bondskanselier Kohl, maar Strauss' beroemde uitspraak: „Het is mij om het even wie onder mij kanselier wordt", zou dan pas goed opgaan. door Hans Amesz De CSU-chef heeft geen grote waardering voor de capacitei ten van Helmut Kohl, en dat is dan nog zwak uitgedrukt. „Helmut Kohl wordt nooit kanselier van Duitsland, die Inmiddels heeft Franz-Josef den mee gemoeid zijn, zodat de wens van Strauss niet kon worden gehonoreerd. Bovendien kon de CSU-baas er na de uitslag van de deel staatverkiezingen in Hessen niet meer zo zeker van zyn dat de CDU-CSU inderdaad de absolute meerderheid zou behalen. In Hessen ging de CDU van Alfred Dregger er zelf op achteruit Toch betekent dit alles niet dat Strauss geen rol in Bonn ver vult. Nog altijd geldt de kreet dat binnen de CDU niets zon der de Beier loopt „Met Franz-Josef Strauss in Mün- chen heeft Helmut Kohl een brandstichter achter zyn rug, die zich niet in de discipline van een kabinet hoeft te voe gen", aldus het weeklad Stern. Strauss' stadhouder in Bonn. Friedrich Zimmermann, wordt minister van binnen landse zaken in de regering Kohl-Genscher en zal er ze ker voor zorgen dat zijn grote voorbeeld genoeg invloed in de regering krijgt. Zimmer mann is een sluwe vos. die ooit wegens meineed in de Beierse speelbankaiTaire tot gevangenisstraf werd veroor deeld, maar later wegens tij delijke „verminderde toere keningsvatbaarheid" werd vrygesproken. Twintig jaar later wordt deze man als mi nister van binnenlandse za ken onder andere verant woordelijk voor de grondwet. schrijft met negentig jaar zijn memoires onder de titel: Ik was veertig jaar kandidaat- kanselier. Lessen en ervarin gen uit een bitter tijdperk", aldus Franz-Josef Strauss. Maar Strauss heeft ongelijk ge kregen en dat komt mede doordat hij moest capituleren voor het vriendenduo Kohl- Genscher en voor de gesloten CDU-top. Hem werd te ver staan gegeven dat het waar schijnlijk helemaal niet mo gelijk zou zijn op de door hem gewenste korte termijn nieuwe verkiezingen te hou den. Bovendien legde de goed voorbereide minister president van Sleeswijk-Hol- stein, Gerhard Stoltenberg, die minister van financiën in de nieuwe regering wordt, hem, Strauss, uit dat er eerst financiële orde op zaken moet worden gesteld. Daar zou minstens een paar maan- Strauss ook na afloop coalitieonderhandelingen, waarbij hij zelf aanwezig was, via zijn huisorgaan Bayern- Kurier ongenadige kritiek op de FDP uitgeoefend. „De meer dan twee miljoen werk lozen van de komende winter zyn de werklozen van Hel mut Schmidt en Hans-Die trich Genscher". schryft Strauss. En: „De belastingen die op alle burgers alkomen. zijn belastingen waarvoor ze de SPD en FDP moeten be danken". Komt de 67-jarige Strauss nog echt terug naar Bonn om weer minister te worden? „Als God het wil, kom ik naar Bonn", zeg de CSU-chef. En dat is dezelfde God die de geestelijke gaven helaas niet gelijkelijk heeft verdeeld. Dat zei Strauss toen hem iets over Helmut Kohl werd ge vraagd. BLACKPOOL (AP) - Met de traditionele slothymne "Auld lang sgne" is gisteren het jaarlijkse congres van de Britse Labour-partij m ogen schijnlijke harmonie afgesloten "Wij kunnen heengaan, gesterkt door het gevoel dat wij het beleid, de mensen en energie hebben om de Tones te verslaanaldus partij-voorzitster Judith Hart Maar met opiniepeilingen die aangeven dat de socialistische oppositie flink achter ligt op de regerende consen>atieve partij en dat Michael Foot de minst populaire Labour-leider aller tijden u. wachten Labour nog zware tijden. LUXEMBURG (AFP) - De gezag voerder van de Ujoesjin-62 die gisteren was gearresteerd omdat hij medewerking weigerde aan het onderzoek van de Luxem burgse autoriteiten, is na enkele uren weer in vrijheid gesteld. Ook de bewaking van de co-pi- loot in het ziekenhuis is opgehe ven. De twee mannen hebben zich nu bereid verklaard de vra gen van de justitie te beantwoor den. Luxemburg heeft zes Sow- jet-experts als waarnemers by het onderzoek naar de toedracht van de vliegramp toegelaten. Procureur Jean-Mathias Goerens zei de gezagvoerder te willen ver horen. Hij weigerde de namen van de twee piloten bekend te maken en wilde geen verdere vragen beantwoorden Een woordvoerder van de Russi sche ambassade wilde evenmin de identiteit van de vliegers ont hullen Hy zei dat noch ambassa deur Kamo Udumian. noch eni ge andere Russische functionaris met de piloten heeft gesproken. De piloten bestuurden een viermo torige Iljoesjin die tijdens de lan ding op het vliegveld Findel van de baan gleed, een watertoren schampte, in een bosje tot stil stand kwam en in brand vloog. Een Russische man, een vrouw van nog onbekende nationaliteit en vier Luxemburgers vonden de dood. De meeste passagiers slaagden er in zonder al te veel letsel uit het toestel te klimmen. Maar ongeveer 20 van de 78 inzit tenden verkeren in ernstige toe stand. Zij zyn overgebracht naar ziekenhuizen in Luxemburg en de buurlanden Frankryk. België en West-Duitsland. De regeringswoordvoerder zei dat de verklaringen van de piloten van belang zijn, omdat de oor zaak van het ongeluk niet duide lijk is. Volgens de eerste berich ten van de politie ter plaatse zou er een defect aan de motoren zyn geweest, toen de stuwkracht er van zoals gebruikelijk na de lan ding werd omgekeerd om af te Een derde lid van de cockpitbe manning, de boordwerktuigkun dige. zou met de autoriteiten meewerken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 9