Regering-Begin overstag
Vakmanschap
herken je zo.
FDP maakt weg vrij voor
machtswisseling in Bonn
3
"VS nu niet terugtrekken"
Labour verder op
weg naar rechts
Gesprek Shultz-Gromiko zonder tastbaar gevolg
Arafat in Syrië voor
begrafenis adviseur
Onderzoek moet gemoederen bedaren
Bevelhebber
NAVO ziet
alternatief
voor bepaalde
kernwapens
WOENSDAG 29 SEPTEMBER 1982
DAMASCUS (UPI) - De leider van de Palestijnse bevrijdingsor
ganisatie PLO. Jasser Arafat, is gisteren in Syrië aangekomen
waar hij de rouwceremonies zal leiden voor de omgekomen Abu
al-Walid. Deze militaire topadviseur van Arafat werd maandag
avond in een hinderlaag in Oost-Libanon vermoord.
Arafat, die werd vergezeld door vier hoge functionarissen van de
PLO, vertrok meteen na zijn aankomst in de Syrische hoofdstad
naar het hoofdkwartier van zijn organisatie. Hij gaf geen com
mentaar op de dood van zijn naaste medewerker.
Het Palestijnse persbureau Wafa meldde dat de 50-jarige Walid, de
architect van de verdediging van West-Beiroet voor de evacuatie
in augustus, neergeschoten was door ongeveer 30 mannen tij
dens een inspectiebezoek aan een Palestijns kamp in de Libane
se Beka'a-vallei.
Met de moord op generaal Saad Szyel, beter bekend onder zijn
"oorlogsnaam" Abu al-Walid, heeft de Palestijnse bevrijdingsor
ganisatie haar belangrijkste militair verloren.
Wafa beschuldigde "Israëlische agenten" van de aanslag.
De belangrijkste groepering binnen de PLO, Jasser Arafats "Al
Fatah" verklaarde gisteren dat het werk van Walid zal worden
voortgezet en waarscnuwde dat "de zionistische moordenaars
en hun misdadige agenten hun straf niet zullen ontlopen".
Buitenland
PLO-man op bezoek in Den Haag:
DEN HAAG (GPD) „De kansen
op vrede in het Midden-Oosten
staan op een kruispunt: op we
gaan vooruit, of we gaan terug.
Door de speciale banden met Is
raël ligt de belangrijkste sleutel
voor vooruitgang in handen van
de Amerikaanse regering. Maar
West-Europa kan veel bijdragen
aan het beinvloeden van deze be
slissing in Washington". Zo luid
de de belangrijkste boodschap
van Khalid Al Hassan, voorzitter
van de buitenlandcommissie van
het Palestijnse parlement in bal
lingschap, aan Nederlandse
volksvertegenwoordigers.
Tegenover een kamercommissie
benadrukte de Palestijnse verte
genwoordiger het belang van een
voortzetting van een Amerikaans
initiatief, aldus de fungerend
voorzitter van de commissie, Re-
lus ter Beek. Volgens Khalid Al
Hassan is er „geen tegenspraak
tussen de voorstellen van presi
dent Reagan en die van de Arabi
sche leiders in Fez, maar vullen
ze elkaar aan. Reagan neen ue Is
raëli's gezegd wat ze moeten la
ten - nieuwe vestigingen stichten
in de bezette gebieden, de bezet
te gebieden niet verder annexe
ren. etc. - en in Fez is duidelijk
gemaakt wat Reagan wegliet:
zelfbeschikkingsrecht en een ei
gen staat voor de Palestijnen".
Volgens de Palestijn is het van het
grootste belang dat Reagan zich
nu niet terugtrekt zoals zijn voor
gangers deden, maar doorgaat op
de nu ingeslagen weg. „Daarbij
wordt geaccepteerd dat er een fe
deratie komt met Jordanië (zoals
Reagan heeft voorgesteld), maar
een federatie wordt altijd geslo
ten tussen twee staten", aldus
Khalid. „Alleen als democrati
sche staat kunnen we onderhan
delen over de vorm van de fede
ratie".
In de druk uit Washington op Is
raël om zich uit Beiroet terug te
trekken ziet Khalid Al Hassan
nog geen nieuwe positieve ont
wikkeling in het standpunt van
de Amerikaanse regering. Wel is
er volgens hem in de publieke
opinie in de VS, in het Congres,
in de pers en onder de joodse ge
meenschap in de VS iets aan het
veranderen.
Met keuze nieuw bestuur
Khalid Al Hassan.
JERUZALEM - De Israëlische regering is bezweken onder
de zware druk die zowel in Israël zelf als daarbuiten werd
uitgeoefend, en heeft gisteren besloten een speciale
staatscommissie in het leven te roepen die de gang van
zaken rond het bloedbad in de Palestijnse vluchtelingen
kampen Sabra en Chatila moet onderzoeken.
De druk op de regering, ook bin
nen het regeringskamp, was on
draaglijk geworden. Het was Be
gin eindelijk duidelijk dat de eis
om een volledig onderzoek in te
stellen steeds meer identiek
werd aan de eis tot aftreden van
Begin en Sharon. De enige weg
om de executie te voorkomen,
was de commissie van onder
zoek, die Begin de vorige week
nog van de hand wees, alsnog in
het leven te roepen.
door
Jaap van Wesel
Uitstel van executie? Het ligt voor
de hand dat Begin en Sharon de
conclusies vrezen van een onder
zoek dat zowel de politieke als
militaire aspecten van de massa
moord gaat onderzoeken. Hun
voorgangers Golda Meir en Da-
jan moesten in 1974, na de Jom-
Kipoeroorlog, ook opstappen na
een dergelijk onderzoek, hoewel
ze niet eens schuldig werden be
vonden. Om die reden heeft de
regering tot dusver de commis
sie buiten de deur proberen te
houden.
Sussen
Nu evenwel de kogel door de kerk
is en Begin vandaag naar de pre
sident van het hooggerechtshof
gaat, zoals de wet voorschrijft,
teneinde rechter Kahane te ver
zoeken een commissie van on
derzoek samen te stellen, blijkt
dat onderzoek plotseling tacti
sche voordelen te bieden. Want
op elke volgende vraag over het
bloedbad kan de regering nu ver
wijzen naar de Commissie van
onderzoek, die rapport moet uit
brengen. Met andere woorden:
de regering kan nu proberen de
discussie in het l^nd te sussen,
omdat voorlopig op geen enkele
vraag meer antwoord gegeven
hoeft te worden.
Dat is een belangrijk winstpunt
voor Begin, wiens grootste troef
kaart in de politiek altijd tijd
winnen is. Problemen los je niet
op in de Israëlische politiek, ie
laat ze rusten, en na verloop van
tijd komen er dan wel weer nieu-
we problemen waardoor de emo
ties over de oude problemen lu
wen. Volgens dat recept regeert
Begin nu al met groot succes vijf
jaar. En hij zal dat ongetwijfeld
nu weer proberen.
Is de regering-Begin nu plotseling
een fervent voorstander gewor
den van een grondig en onafhan
kelijk onderzoek, dat zijn ze, zo
heet het achteraf, ook altijd ge
weest. Sharon beweert van meet
af aan gezegd te hebben dat de
zaak „tot op de bodem moet wor
den uitgezocht". En hij zegt nu
ook ministeriële verantwoorde
lijkheid voor zyn daden te zullen
aanvaarden.
Het Israëlische publiek is er echter
aan gewend geraakt zijn woor
den met een korreltje zout te ne
men en hem met de grootste arg
waan gade te slaan. Want wie
goed naar Sharon luistert, hoort
achter die woorden over onder-
zoek-tot-de-bodem en ministe
riële verantwoordelijkheid gelui
den die de grondigheid van dat
onderzoek en vooral de conse
quenties daarvan weer afzwak
ken. Want, zei Sharon op een her
denkingsplechtigheid gisteren
voor gevallen soldaten, „wij
moeten van deze tragedie geen
hoofdpunt maken".
Een uitermate belangrijke uit
spraak. Want het hoofdpunt is
wat Sharon betreft de voortzet
ting van de huidige politiek, an
nexatie van de bezette gebieden
tot elke prijs.
Inmiddels waren er gisteren ernsti
ge meningsverschillen gerezen
tussen Israël en de Verenigde
Staten over de Israëlische aan
wezigheid op het internationale
vliegveld van Beiroet. De Ameri
kaanse mariniers weigerden po
sities in te nemen in Beiroet, zo
lang de Israëli's daar aanwezig
zijn. Israël wilde een gedeelte
van het vliegveld van Beiroet be
houden voor troepentransport,
iets waarmee de Amerikanen
weigeren akkoord te gaan.
UL
ADVERTENTIE
Al meer dan
300 jaar brouwt
Grolsch haar bier
op natuurlijke en
ambachtelijke wijze.
En dat proef je.
f/ïo&cA
Vakmanschap is Mees
BEIROET - De Israëlische troepen hebben zich gisteren uit het havengebied i
zullen vandaag Amerikaanse mariniers aan land gaan.
x Beiroet teruggetrokken. Daar
BLACKPOOL - De positie van de
leider van de Britse Labour-par
ty. Michael Foot, is gisteren tij
dens het jaarcongres van de par
tij in Blackpool verder versterkt.
Foot kreeg een staande ovatie
voor zijn jaarrede. terwijl boven
dien zyn invloed in het partijbe
stuur drastisch is toegenomen.
Het nieuwe bestuur, dat door het
Labour-congres gisteren werd
gekozen, is duidelijk minder
links van samenstelling dan het
voorgaande, en daarmee han-
Voor de Labour-leider is de be
langrijkste winst, dat het nieuwe
bestuur hem zeker krachtig zal
steunen in zijn pogingen de La-
bour-partij te ontdoen van de
aanhangers van de marxistische
organisatie 'Militant Tendency'
(militante stroming).
een lijst waarop de organisa
ties staan die binnen de partij
zijn toegestaan. Deze lijst is uit
sluitend bedoeld om de 'militan
te stroming' illegaal te maken.
Maar wie nu precies uit de party
moet worden gestoten, dat is een
zaak voor het bestuur. Het nieu
we. rechts georiënteerde bestuur
zal de kring zeker zo breed moge
lijk willen trekken en bijvoor
beeld ook de acht kandidaat-par
lementsleden van wie wordt aan
genomen dat zy bij de 'militante
stroming' behoren, willen roye
ren.
De verschuiving binnen het be
stuur van Labour kan vooral
worden toegeschreven aan de
vakbonden, die in de partij in fei
te de stemmingen bepalen. Zij
zorgen ervoor dat Labours rech
tervleugel nu twee vertegen
woordigers in het nieuwe be
stuur meer heeft dan in het oude
bestuur.
De uitslag van de stemming was
een bittere tegenvaller voor lei
der van de linkervleugel Tony
Benn. Hij behield weliswaar zijn
plaats in het bestuur, maar zal
vrijwel zeker enige andere in-
BONN - De christen-democraat
Helmut Kohl wordt vrijdag door
de Duitse Bondsdag als nieuwe
bondskanselier van West-Duits-
land gekozen. Na ruim zeven uur
vergaderen besloten 34 van de in
totaal 54 afgevaardigden van de
liberale FDP dat zij een con
structieve motie van wantrou
wen tegen de huidige SPD-kan-
selier Helmut Schmidt zullen on
dersteunen. Op basis van dit re
sultaat maakte CDU-voorzitter
en oppositieleider Helmut Kohl
kort na zes uur gisteravond be
kend dat het bestuur van zijn
partij eenstemmig had besloten
de motie van wantrouwen in te
dienen.
Als die wordt aangenomen, en daar
kan geen twijfel aan bestaan, is
Helmut Kohl tegelijkertijd
bondskanselier. De CDU-chef
heeft daarvoor minimaal 249
stemmen nodig. Zijn CDU-CSU-
fractie beschikt over 226 zetels,
zodat in het ongunstigste geval
nog 23 stemmen van de FDP no
dig zouden zijn. De CDU had bij
monde van Philip Jeuniger, die
een soort zakelijk leider van de
fractie is, geëist dat ongeveer 33
tot 40 liberalen zich vast moesten
leggen op een verkiezing van
Kohl. Dat is gebeurd.
Verrassing
Dat de liberale FDP-fractie zich
uiteindelijk met toch nog vrij
grote meerderheid achter de
koers van partijvoorzitter Hans-
Dietrich Genscher heeft ge
schaard, is een verrassing. Want
na het liberale debacle bij de
deelstaatverkiezingen in Hessen
van afgelopen zondag, waarbij
door
Hans Amesz
de FDP werd gehalveerd en niet
meer in het deelstaatparlement
terugkwam, hadden vele politie
ke waarnemers gedacht dat de
voorgenomen constructieve mo
tie van wantrouwen tegen Hel
mut Schmidt zou worden inge
trokken. De kiezers in Hessen
hadden immers duidelijk te ken
nen gegeven dat zij de overgang
van de FDP naar de CDU-CSU
niet goedkeurden. Kanselier
Schmidt meent dan ook dat de
liberale afgevaardigden niet over
de toestemming van de kiezers
beschikken om hem te laten val
len.
Niettemin, er zou al een wonder
moeten gebeuren als Helmut
Kohl vrijdag in een overigens ge
heime stemming niet als bonds
kanselier door de Bondsdag
wordt gekozen. Vervolgens heeft
hij het grondwettelijk recht een
nieuw, uit CDU-, CSU- en FDP-
ministers bestaand kabinet te
vormen. Daarin zal Hans-Die-
trich Genscher wederom minis
ter van buitenlandse zaken en vi-
ce-kanselier zijn. Op economi
sche zaken komt de liberaal Otto
Graf Lambsdorff terug. Justitie
gaat waarschijnlijk naar de
FDP'er Hans Günther Hoppe.
Minister van financiën wordt de
huidige CDU-minister-president
van Sleeswijk-Holstein, Gerhard
Stoltenberg. en de leider van de
CSU-groep in de Bondsdag. Fne-
drich Zimmermann, wordt naar
alle waarschijnlijkheid minister
van binnenlandse zaken.
Programma
Inmiddels hebben CDU, CSU en
FDP zich in grote lijnen vastge
legd op een programma voor hun
nieuwe regering. Door extra-be
zuinigingen op het sociale vlak
en het verminderen van subsi
dies zal zo'n 5 miljard meer ge
spaard worden dan de uit elkaar
gevallen sociaaldemocratisch-li-
berale regering van Schmidt en
Genscher al had besloten. Tot
verbazing van velen gaat de btw
volgend jaar juli met 1 procent
omhoog tot 14 prof*»nt Rnvpn-
dien zullen de hogere inkomens
(boven 50.000 mark voor vrijge
zellen en 100.000 mark voor echt
paren) toch extra worden belast.
Zij worden gedwongen een soort
renteloze lening van 5 procent
van hun belastingsom aan de
staat te verschaffen. De ambte
narensalarissen en de uitkerin
gen van „rente"trekkers gaan
minder omhoog. De kinderbij
slag wordt gekoppeld aan het in
komen en dat houdt een verla
ging in. Overigens zullen voorlo
pig de uitkeringen voor werklo
zen niet worden aangetast
Het is de bedoeling van de nieuwe
regering vooral de middenstand
te ontlasten teneinde de investe
ringen een impuls te geven. Te
vens zal de woningbouw via on
der andere huurmaatregelen ge
stimuleerd worden.
De buitenlandse en vredes- en vei
ligheidspolitiek van de toekom
stige regering zal min of meer de
zelfde blijven als voorheen. Op
binnenlands politiek gebied is
nog geen duidelijke overeen
komst tussen CDU-CSU en FDP.
Vast staat wel dat strenger wordt
onderzocht of mensen recht heb
ben op politiek asiel m de Bonds
republiek. Gastarbeiders krijgen
geld als zy West-Duitsland zullen
verlaten.
vloedry ke posities in de party
gaan verhezen de komende tijd.
Een tweede slachtoffer van de ruk
naar rechts is het parlementslid
Joan Maynard. Deze als links be
kend staande parlementariër
stond op de nominatie party
voorzitter te worden, maar nu ze
buiten het bestuur is gebleven
(alweer in hoofdzaak als gevolg
van het stemgedrag van de vak
bonden) is dit uitgesloten.
Michael Foot verstevigde zijn posi
tie in de party verder door een
prachtige jaarrede, die in hoofd
zaak was gewijd aan de wankele
economie van Groot-Brittanniè.
Foot zette de verwachte felle
aanval in op de politiek van de
regering-Thatcher. „Reaganisme
en Thatcherisme bedreigen de
wereld op een schaal zoals we die
in generaties niet meer hebben
gezien", aldus Foot Hy kondig
de aan dat als Labour de verkie
zingen wint, de werkloosheid in
het land in een periode van vyf
jaar zal worden teruggebracht tot
een miljoen. De werkloosheid m
Groot-Brittanniè bedraagt mo
menteel 3,3 miljoen.
BRUSSEL (Reuter) - De opperbe
velhebber van de NAVO in Euro
pa, de Amerikaanse generaal
Bernard Rogers, heeft gisteren
gezegd dat de NAVO-landen
minder op kernwapens zouden
kunnen steunen wanneer zij be
reid zouden zijn te betalen voor
nieuwe wapens met de nieuwste
technologie.
Hij zei op een persconferentie dat
zyn mensen een plan hebbert
ontwikkeld voor conventionele
vernietiging van reserves van het
Warschaupact die klaar staan
voor een tweede aanval, met
niet-nucleaire wapens.
Het plan zou doelmatiger worden
wanneer het Westen de nieuwste
wapens zou aanschaffen en be
reid zou zyn de defensie-uitga
ven met nog eens één procent
daarvoor te verhogen. Volledig
gebruik van de nieuwe generatie
wapens en elektronische oorlog
voering zouden de NAVO een re
delijke kans geven op het tegen
houden van een communistische
aanval, zonder als eerste zyn toe
vlucht tot kernwapens te moeten
hij.
"Dit leidt tot de vraag of wy het
aantal kernkoppen kunnen ver
minderen, zoals veel mensen in
Europa willen. Ik denk dat we
zullen zien dat dat wel kan".
Generaal Rogers zei kernwapens
voor korte afstand te bedoelen
en niet de Kruis- en Pershing-2-
raketten voor middellange af
stand die de NAVO volgend jaar
in West-Europa wil opstellen als
tegenwicht voor de dreiging van
de Sowjetrissische SS-20-rakct
ten.
Generaal Rogers zet dat hij erop
wacht of de NAVO-rcgeringen
hem de middelen zullen geven
om dit plan ten volle uit te voe
ren. Hij zei dat die hun defensie
uitgaven tot vier procent per jaar
zouden moeten verhogen tot het
eind van de jaren tachtig voor
het opbouwen van de conventio
nele strijdmacht die hij op het
oog heeft. Dat zou een verhoging
met éën procent betekenen van
de drie procent per jaar waartoe
de NAVO in 1979 heeft besloten.
NEW YORK - De Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken,
George Shultz, en zijn Russische
ambtgenoot Andrei Gromiko
hebben gistermiddag een ge
sprek van drie uur gevoerd. De
vooruitzichten op resultaten wa
ren niet groot - de uitkomst, ver
pakt in zeer spaarzame bewoor
dingen, was daarmee vooralsnog
door
Henk Kolb
in overeenstemming. Hoewel
Shultz en Gromiko maandag we
derom gaan praten, is het duide
lijk dat de Sowjet-Unie zich niet
kan ontdoen van de voortduren
de impasse in Polen, de strijd te
gen de rebellen in Afghanistan
en het totale verval van zijn in
vloed in het Midden-Oosten.
In de 20 maanden van Ronald Rea
gan als president van de Verenig
de Staten zijn de betrekkingen
tussen de supermachten er niet
beter op geworden. Reagan zei
tijdens een persconferentie in
Washington dat de Sowjet-Unie
tijdens zijn bewind zijn invloed
niet met een vierkante centime
ter had uitgebreid, maar sedert
Shulz' voorganger Haig een jaar
geleden met Gromyko afspraken
maakte over onderhandelingen
omtrent wapenbeheersing is er
van aanwijsbare vooruitgang
nauwelijks sprake.
Waar Gromiko te maken kreeg met
een representant van de VS die
hem voor veel onrust in de we
reld verantwoordelijk blijft ver
klaren, had Shultz zijn eigen pro
blemen. In gesprekken met zijn
Europese collega's had hij al uit
gevonden dat de bouw van de
Russische agrdgaspijp een enor
me steen des aanstoots blijft. En
de Europeanen voelen er ook
niets voor de VS te volgen in hun
verlangen de Sowjet-Unie econo
misch onder druk te zetten.
Uit een oogpunt van buitenlands
beleid had Reagan van het Huis
van Afgevaardigden gedaan ge
kregen dat de behandeling van
een wet tegen de pijplijnsancties
een dag werd uitgesteld. Maar
Gromiko, 73 nu en in gesprek
met zijn negende Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken,
zal daarvan nauwelijks onder de
indruk zijn geraakt. De Ameri-
kaans-Europese ruzie over de
pijplijn is voor de Sowjet-Unie
een geweldig politiek cadeau.
Shultz, die weigerde de agenda van
het gesprek te bespreken, heeft
natuurlijk geprobeerd de Russi
sche medewerking te krygen
voor een plan dat in zelfstandig
heid voor Namibië voorziet en te
gelijkertijd de aftocht van de Cu
banen uit Angola. Zo hebben de
heren lijsten opgesteld van we
derzijdse verlangens, teneinde
voortdurend te kunnen nagaan
of er een ruil mogelijk is.
NEW YORK - Drie uur lang spraken gisteren de Amerikaanse minister
hultz en diens Russische ambtgenoot Gromiko
