:en
missen effect
Afhaken WD betreurd
Vroeg uit de
veren morgen?
Duizenden
woedende
betogers
hekelen
kamerlid
Centrum
partij
Studiegroep over overheidsuitgaven:
Man dood na
inslikken hasj
in Pakistan
Greenpeace vleugellam
na vonnis van rechter
Twee gewonden
na startpech
van DC-10
Vil i li Door informateur, PvdA, CDA en D'66
VRIJDAG 17 SEPTEMBER 1982
Binnenland
PAGINA 7
DEN HAAG (GPD/ANP) - „Na de
Tweede Wereldoorlog en vier
jaar concentratiekamp heb ik
gezegd: nooit meer fascisme. En
nu moet ik dit meemaken". De
man roept het tegen Joop den
Uyl, die langs de 6000 demon
stranten op het Binnenhof loopt
op weg naar de beëdiging van
de nieuwe kamerleden.
Den Uyl zegt iets onverstaanbaars
terug. Het lawaai is oorverdo
vend. Janmaat, de leider van de
racistische Centrumpartij, is
zojuist langsgelopen, omstuwd
door journalisten en camara's
en nagejouwd door de demon
stranten. Het laatste stuk moest
hij tegen zijn zin hard rennen
omdat er met eieren werd ge
gooid.
Demonstraties zijn er vaker ge
weest op het Binnenhof in Den
Haag. Nog niet zo vaak was het
gezelschap zo gemengd: veel
jongeren, veel ouderen en naar
verhouding veel buitenlanders
ook. Vertegenwoordigers van
allerlei groepen lieten zich via
borden en leuzen zien. De orga
nisatie (enkele anti-fascismeco-
mités uit onder meer Amster
dam, Utrecht en Den Haag) riep
voortdurend adhesiebetuigin
gen om van allerlei maatschap
pelijke organisaties.
Veel spandoeken herinnerden aan
het verzet, de concentratiekam
pen en de moorden in de Twee
de Wereldoorlog. Voor het eerst
sinds die oorlog, wordt er ge
zegd, zit er een fascist in het Ne
derlandse parlement; en de
schok is voor velen zo groot dat
ze het risico van Janmaat een
martelaar te maken voor lief
hebben genomen. De emotie
moest er gisteren uit.
De 66-jarige man die Den Uyl aan
sprak: „In onze verzetsgroep
wordt er verdeeld over gedacht.
Veel zijn bang dat je van hem
een martelaar maakt, dat de
monstreren averechts werkt.
Maar vroeger werd er ook ge
zwegen en dat heeft niet gehol
pen".
De omstreden man zelf liep uiter
lijk onaangedaan door de ges
candeerde leuzen tegen hem
(onder meer 'Janmaat: rassen
haat' en 'CP, weg ermee') twee
maal langs de menigte. Tegen
zijn zin in moest hij het laatste
stuk op weg naar de vergader
zaal. waar hij rond half vier 's
middags beëdigd werd, hard
hollend afleggen. Er werden eie
ren gegooid. Later liet hij zich
uitdagend voor het venster van
het kamerrestaurant zien op de
eerste etage. Toen na een halve
minuut de menigte hem mas
saal toeschreeuwde, hief hij zijn
glas en liet zijn rug zien.
De man liet zich ook tijdens de
vergadering nadrukkelijk ken
nen. Tevergeefs probeerde hij
handen te schudden van enkele
mede-kamerleden, die hem vol
komen negeerden. Terwijl het
CDA-kamerlid Faber verslag
uitbracht over het functioneren
van de stembureaus, probeerde
Janmaat te interrumperen op
een moment dat niemand er op
verdacht was. Verbluft zag de
Kamer toe hoe voorzitter Dol
man hem overstemde met harde
slagen van zijn voorzittersha
mer.
Janmaat had zich eerder ontevre
den getoond over de plaats die
hij toebedeeld had gekregen in
de Tweede Kamer. Na protesten
van de kleine christelijke frac
ties tegen een eerder indelings-
voorstel had het presidium van
de Kamer een zodanige indeling
gemaakt, dat Janmaat een
plaats kreeg op de achterste
bank in het zaalgedeelte dat
links van de voorzitter ligt. Jan
maat liet in een brief aan het
presidium weten hierover onte
vreden te zijn en op de eerste rij
te willen zitten.
Het presidium ging hier echter
niet op in en bij de beëdiging
van de Kamer gisteren nam Jan
maat de hem toegewezen plaats
op de achterste rij in.
Spandoeken die herinneren aan de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog op een afgeladen Binnenhof.
DEN HAAG (UPI) - De invloed van de bezuinigingen in de afgelopen jaren op de om
vang van de collectieve uitgaven (van overheid in semi-overheid) is betrekkelijk gering
geweest. Het overschrijden en steeds verder verruimen van normen, het ontbreken van
een meeijarig kader, de verkeerde invulling van ombuigingen en het niet goedmaken
van overschrijdingen zijn daar de oorzaken van.
Tot die conclusie komt de studie-
groep begrotingsruimte, een ge
zelschap van verschillende mi
nisteries, dat optreedt als advies-
KARACHI/DEN HAAG (ANP) -
Een 25-jarige man uit Zeist is
woensdagavond in Karachi (Pa
kistan) overleden nadat hij op
het vliegveld 15 zakjes met in to
taal 250 gram hasj had ingeslikt
om aanhoudingte voorkomen.
Dit heeft het ministerie van bui
tenlandse zaken gistermiddag
bevestigd.
De man, van Colombo via Karachi
op doorreis naar Athene, werd
bang toen douanebeambten ach
terdochtig werden en slikte de
plastic zakjes met hasj op een toi
let in. Bij aankomst in het zie
kenhuis bleek hij te zijn overle
den. Nadat zijn maag was leegge
pompt, werd de hasj aangetrof
fen.
WEERRAPPORTEN
orgaan van de minister van fi
nanciën, in een rapport dat giste
ren is uitgebracht. Het rapport is
ook aangeboden aan kabinetsin
formateur Van Kemenade.
Het realiseren van veel ombuigin
gen is vaak zo weinig concreet
geweest, aldus de studiegroep,
dat niet is vast te stellen of die
bezuinigingen zijn gelukt. De
ombuigingen werden veelal via
bepaalde verdeelsleutels over de
departementen gespreid. Van
een afweging van belangen kon
op deze manier geen sprake zijn.
Ook bestond een aantal ombui
gingen uit vage maatregelen,
waarvoor echter concrete bedra
gen stonden ingevuld.
De studiegroep doet in het rapport
een aantal aanbevelingen die,
volgens haar kunnen leiden tot
een betere beheersbaarheid van
de overheidsuitgaven. Tot die
aanbevelingen behoren:
meer behoudende uitgangspun
ten;
voortgaande meerjarenplanning
van ombuigingen;
een strakker gedisciplineerde be
grotingsopstelling en
een vroege start van het begro
tingsoverleg, opdat er meer
ruimte ontstaat voor de politieke
discussie over de begrotingsop-
zet.
"Harde noten"
Minister Van der Stee (financiën)
zei gisteren nog niet de mening
van het kabinet over het rapport
te kunnen geven. Wei zal er op
worden ingegaan in de Miljoe
nennota, die dinsdag aan de
Tweede Kamer wordt aangebo
den.
"Er worden harde noten in dit rap
port gekraakt, maar het is ver
standig lessen uit het verleden te
leren", aldus de minister, die, zo
goed als de opstellers van het
rapport beseft dat onze collectie
ve uitgaven trekken van onbe
heersbaarheid gaan vertonen.
"Wij hebben ons de cultuur van
de bezuinigingen nog niet eigen
gemaakt", meent de minister.
In "net verleden werden begrotin
gen voorbereid in een sfeer van
economische groei, met ruime
mogelijkheden voor de collectie
ve uitgaven. Pijnlijke keuzes
konden worden ontlopen. Men
kon het ene doen en hoefde het
andere niet te laten. De meeval
lers waren minstens zo veelvul
dig aan de orde als de tegenval
lers, maar dat is volgens de mi
nister nu heel anders.
Hij gaf toe dat er in het verleden
fouten zijn gemaakt, zonder ove
rigens nadrukkelijk het boe
tekleed te willen aantrekken.
"Bepaalde beslissingen blijken
pas achteraf onjuist te zijn ge
weest, zoals mijn besluit om in
1980 een aanvullend beroep op
de kapitaalmarkt te doen", aldus
Van der Stee.
UTRECHT (ANP) - Nadat ge
handicapten gisteren een blokkade
hadden gelegd voor de ingang van
het Jaarbeursgebouw, waar de ge-
handicaptenbond ANIB een con
gres hield, ging minister Garde
niers (volksgezondheid, links) in
discussie met de demonstranten. De
minister wil de eigen bijdrage van
gehandicapten in beschermde
woonvormen (bijv. Het Dorp) ver
hogen en dat was de demonstran
ten danig in het verkeerde keelgat
geschoten. Daarom blokkeerden zij
de toegang tot het Jaarbeursge
bouw en eisten een gesprek met
Gardeniers, die op een congres een
toespraak zou afsteken. Na een ver
hitte discussie met de betogers zeg
de de bewindsvrouwe uiteindelijk
toe over de eigen bijdrage te zullen
gaan praten met een afvaardiging
van de actievoerders.
RAALTE - De rijkspolitie heeft
in Raalte, Diepenveen en De
venter negen vuurwapens, 900
patronen, tien radiozenders en
een tv-installatie in beslag ge
nomen. In verband hiermee zijn
drie inwoners van Raalte, twee
mannen uit Diepenveen en een
man uit Deventer aangehouden.
Ze zijn 18 tot 25 jaar oud. De
vuurwapens waren volgens de
politie niet bestemd voor crimi
nele doeleinden. Ze werden ver
handeld en gebruikt voor de
jacht.
AMSTERDAM (ANP) - "Het is af
gelopen met de acties van Green
peace op zee tegen het dumpen
van radio-actief afval zoals wij
die tot nu toe voerden. We zullen
naar andere methoden moeten
uitkijken om hiertegen te protes
teren".
Dit zei een woordvoerder van
Greenpeace gisterenmiddag na
de uitspraak in het kort geding
dat tegen de organisatie was aan
gespannen door het Energie-on
derzoek Centrum Nederland en
het Belgische Studiecentrum
voor Kernenergie SCK.
De vice-president van de recht
bank in Amsterdam, mr. B.J. As-
scher, bepaalde daarin dat
Greenpeace zich in de toekomst
dient te onthouden van acties die
het storten van radio-actief afval
door België en Nederland in zee
bemoeilijken of beletten.
Greenpeace mag de dumpschepen
niet meer betreden met dit doel
en mag ook niet meer met
bootjes zo dicht bij een dump
schip varen, dat de dumping
hierdoor bemoeilijkt of belem
merd wordt. Dit op straffe van
vijftigduizend gulden per over
treding van het verbod.
De uitspraak van mr. Asscher is
het vierde vonnis dat Greenpea
ce in korte tijd op zijn dak knjgt
In de gedingen die door de Britse
maatschappij Atomic Energy
Authority en het Energie-onder
zoek Centrum Nederland tegen
de milieu-organisatie werden
aangespannen, werd Greenpeace
steeds een stukje meer beknot in
haar activiteiten
In het laatste geding, waarin hij
gisteren uitspraak deed, speelde
het varen met bootjes onder de
vallende vaten met radio-actief
afval een belangrijke rol. Ook dat
is nu verboden.
SCHIPHOL (GPD) - Een passagier
en een stewardess van een DC-10
van de KLM zijn gisteren in een
ziekenhuis opgenomen nadat te
gen twaalf uur het toestel waann
zij zaten abrupt de start had moe
ten afbreken De evacuatie van
alle 258 inzittenden via glybanen
was noodzakelijk omdat de tem
peratuur van de remmen te hoog
was opgelopen Er was kans op
brand De DC-10 had naar Djed-
dah en Abu Dhabi moeten
vliegen.
Gezagvoerder M J. P. Braspen
ning brak de start van het vlieg-
tuig af toen hij aanwijzingen
kreeg dat twee van de dne moto
ren niet goed functioneerden. De
meters gaven aan dat de tempe
ratuur niet hoog genoeg was en
dit kon een aanwijzing zijn dat
de stuwkracht van de motoren
onvoldoende was.
Aangezien het vliegtuig op dat mo
ment nog niet de snelheid had
bereikt waarop de start moet
worden doorgezet - de DC-10
reed toen ongeveer 250 km per
uur - kon de aanloop door sterk
te remmen worden afgebroken
Volgens de passagiers ging dit
remmen weliswaar bruusk, maar
niet ruw. Er volgde geen paniek
aan boord. Terugrijdend naar het
platvorm maakte de gezagvoer
der bekend wat er was gebeurd
en waarom hy terugging Intus
sen is gebleken dat er met de mo
toren niets aan de hand was.
maar dat de meters zelf niet in
orde waren.
Nog terugrijdend en bijna aange
komen bij de pier vanwaar de
DC-10 was vertrokken, bleek de
temperatuur van de Imker
hoofd wielen op te lopen tot meer
dan 225 graden Celsius, een ge
volg van het afbreken van de
start. De kans op brand moest
niet worden uitgesloten, ook al
omdat het vliegtuig een forse
hoeveelheid brandstof vervoer
de De gezagvoerder kondigde
hierop aan dat alle inzittenden
nu zo snel mogelijk het vliegtuig
moesten verlaten.
ADVERTENTIE
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd.Limburg
Aberdeen
Barcelona
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Mallorca
Malta
München
Oslo
Stockholm
Casa Blanca
Istanbul
Las Palmas
Tel-Aviv
Tunis
mist 21
mist 25
mist 26
mist 21
mist 26
mist 20
mist 23
mist 24
mist 26
licht bew. 27
licht bew.22
on bew. 29
licht bew.
onbew. 28
half bew. 30
onbew. 28
onbew. 29
mist 26
licht bew. 17
onbew. 27
mist 26
onbew. 27
zwaar bew. 27
geheel bew. 27
onbew. 27
onbew. 21
bcht bew. 31
licht bew. 29
half bew. 21
mist 25
mist 25
zwaar bew. 25
half bew. 26
licht bew. 27
onbew. 29
half bew.
DEN HAAG (GPD) - Kabinetsin
formateur Jos van Kemenade be
treurt het afhaken van de WD in
de huidige fase van zijn werk
zaamheden. Hij schrijft dit aan
WD-onderhandelaar Nijpels,
die Van Kemenade gistermiddag
per brief op hoogte heeft gesteld
van het besluit van zijn fractie.
De onderhandelaars van PvdA,
CDA en D'66 hebben ook nega
tief op het WD-besluit gerea
geerd.
In zijn brief liet Nijpels weten dat
verder praten in het kader van de
informatie zinloos is. Dat komt
doordat Van Kemenade zich vol
gens Nijpels beperkt tot het on
derzoeken van de mogelijkheden
van een coalitie waarin de PvdA
vertegenwoordigd is. De WD
geeft echter de voorkeür aan een
CDA-WD kabinet, omdat de
programmatische verschillen
tussen deze partijen kleiner zijn
dan met de PvdA
In zijn antwoord ontkent Van Ke
menade dat zijn onderzoek al
leen betrekking zou hebben op
een coalitie met de PvdA. „Gelet
op de inhoud van mijn opdracht
richt ik mijn onderzoek op alle
mogelijkheden voor de vorming
van een kabinet dat zich verze
kerd weet van een brede, dan wel
zo breed mogelijke steun in de
volksvertegenwoordiging",
schrijft de informateur.
„Dat ik daarbij mijn aandacht in
eerste instantie richt op de moge
lijkheden van een kabinet waar
aan ook de PvdA deelneemt,
doet daaraan niets af en vloeit
overigens evenzeer uit de formu
lering van mijn opdracht voort".
Van Kemenade vindt dat Nijpels
ten onrechte heeft geoordeeld
verdere deelname aan de ge
sprekken thans niet zinvol te
achten.
Van Kemenade zal overigens reke
ning houden met de opstelling
van Nijpels. Voorlopig hoeft de
ze niet te rekenen op een uitnodi
ging voor een gesprek. De
WD'er heeft in zijn brief de mo
gelijkheid van een gesprek over
enige tijd wel opengehouden,
door nadrukkelijk te laten weten
dat een dergelijk gesprek
„thans" niet zinvol is.
De vice-fractievoorzitter van de
PvdA, Wim Meijer, liet in een
eerste reactie weten de brief van
Nijpels onduidelijk en onbezon
nen te vinden. Hij vroeg zich af
wat de door de WD gemaakte
voorbehouden precies inhouden.
Niet alleen wordt daarin over
'thans' gesproken, „vooralsnog"
geeft de VVD ook de voorkeur
aan een coalitie met het CDA.
Meijer zei het verder jammer te
vinden dat de liberalen niet wil
len komen tot een inhoudelijke
vergelijking van de standpunten
van PvdA en WD. De stap van
Nijpels is verder in tegenspraak
met de opvatting van die fractie,
die zelf altijd pleitte voor een
snelle formatie.
Ook CDA en D'66 betreuren het
voorlopig afhaken van de WD.
Lubbers (CDA) noemde de be
slissing oryuist, omdat de ïnior-
mateur zijn werk in opdracht van
koningin Beatrix verricht. Voor
het CDA staat het te voeren be
leid voorop, zei Lubbers. Daar
om zal de fractie de voorstellen
inhoudelijk beoordelen en aan
de hand daarvan bekijken of een
'hecht en daadkrachtig' kabinet
te vormen valt.
Brinkhorst (D'66) herhaalde zijn
stelling dat de WD door af te ha
ken een blokkade opwerpt tegen
een historische doorbraakmoge-
lijkheid, waarbij het CDA voor
het eerst in de oppositie terecht
zou komen. „Maar de WD heeft
zich veroordeeld tot een rechtse
combinatie met het CDA
"Blokkade"
Volgens Brinkhorst zullen veel li
beralen deze opstelling niet be
grijpen. Hij vond dat het besluit
getuigde van 'politieke arrogan
tie' en dat is niet bevorderlijk
voor de pobtieke verhoudingen
in Nederland," aldus de Demo
craat.
BESCHUIT, m IS ALTUD GOEIE MORGEN
