Prinses Gracia overleden
Onderzoek naar gevolgen van
gebruik bestrijdingsmiddelen
(2i)'SïKf &"baalberp L
Introvert meisje werd filmster en droomprinses
v"ia
01718-21977
Aanvankelijk iverd meegedeeld dat de verwoningen van lichte aard wa
ren: een gebroken been en een paar gekneusde ribben. In de loop van
gisteren verslechterde haar toestand. In aanwezigheid van prtn* Rai
nier en haar drie kinderen overleed ze om half elf 's avonds aan een
hersenbloeding.
Prinses Gracia Patricia Grimaldi,
vorstin van Monaco, oogste on
der haar meisjesnaam Grace Kel
ly als actrice grote bekendheid in
de jaren '50. Een van de hoogte
punten uit haar carrière was haar
rol in de film High Noon uit 1952.
In deze western speelde zij met
Gary Cooper. Een andere best
seller was High Society uit 1956
met onder andere Bing Crosby
en Frank Sinatra.
Bij de foto's:
links boven: het sprookjeshuwe
lijk, gesloten in 1956; daarnaast:
Poseren in Cannes in 1955, nadat
ze een Oscar won; onder, uiterst
links: met dochter Stephanie, die
eveneens bij het ongeluk betrok
ken was; daarnaast: met Gary Co
oper in High Noon; rechts boven:
met Frank Sinatra in High Socie
ty, haar laatste film.
Geboren in Philadelphia, speelde
Gracia als jong meisje een groot
aantal rollen in tv-series. In het
begin van de jaren '50 brak ze pas
goed door op het witte doek. De
latere oscarwinnares werd een
gevierde filmster in Hollywood.
Wereldwijde bekendheid kreeg
ze ook met haar rollen in Hitch-
cock-films als Dial M for Murder
en Rear Window. Een andere be
kende rolprent waarin ze schit
terde was The Country Girl uit
1954.
Begin 1956, op 26-jarige leefiijd,
kwam een eind aan haar actieve
loopbaan als filmster. Bij filmop
namen in Zuid-Frankrijk ont
moette ze prins Rainier III van
Monaco. In dat zelfde jaar werd
het droomhuwelijk in het vor
stendom gesloten. Uit het huwe
lijk werden drie kinderen gebo
ren: Caroline (1957), Albert Ale
xander (1958) en Stéphanie
(1965). Vorig jaar april vierde het
paar in de Verenigd/s Staten zijn
zilveren huwelijksfeest.
Prinses Gracia speelde in totaal in
elf speelfims. Ze won de 'acade
my award' als beste actrice in
1955 voor haar rol in „The Coun
try Girl", samen met Bing Cros
by. Ze was de lieveling van Al
fred Hitchcock, liefhebber van
blondjes. Ze speelde in drie van
zijn films: „To catch a thief',
„Dial M for murder" en „Rear
window".
Een van haar laatste films, „The
swan" (1956) ging over een mooie
jonge vrouw die met een kroon
prins trouwde. In 1955 had ze tij
dens het filmfestival van Cannes
haar eigen kroonprins in de
vorm van prins Rainier ontmoet.
In een van haar laatst gegeven in-
WOENSDAG 15 SEPTEMBER 1982
MONACO Prinses Gracia van Monaco is gisteravond
overleden als gevolg van complicaties na het auto-on
geluk waarin zij maandag was betrokken. In een bocht
verloor zij de macht over het stuur en belandde met
haar wagen in een dertig meter diepe afgrond.
PAGINA Jl
terviews zei prinses Gracia on
langs dat ze geen angst had om
ouder te worden. Bij die gelegen
heid verklaarde ze geen plannen
te hebben om ooit nog in de film
wereld terug te keren „Ik zeg
nooit 'nooit', maar het is hoogst
onwaarschijnlijk dat ik na 26 jaar
mijn filmcarrière zal kunnen op
pikken".
door
Fred Klaver
Grace Patricia Kelly werd geboren
op 12 november 1929 Haar va
der, de zoon van een Ierse emi
grant. was bekend geworden
door zijn prestaties als roeier tij
dens de Olympische Spelen. In
Philadelphia had haar vader zich
een vooraanstaande positie in de
bouwwereld veroverd. Grace
Kelly werd in haar jeugdjaren
omschreven als een in zich zelf
gekeerd kind. dat vaak ziek was
en last had van astma. Haar moe
der vertelde in de in 1976 ver
schenen biografie van pnnses
Gracia: „We wisten altijd al dat
Grace iets bijzonders over zich
had".
In haar jeugd was pnnses Gracia
een verdienstelijk balletsterretje.
Haar toneelopleiding kreeg ze op
The American Academy of Dra
matic Arts. Ze maakte haar de
buut op Broadway in het stuk
„The Father". Later zou ze in ver
schillende tv-senes rollen spe
len. In 1951 volgde haar debuut
als filmactrice met een kleine rol
in de film „Fourteen hours". Een
jaar later al zou de hele wereld
met haar kennismaken in de le-
gendansche rolprent „High
Hoewel ze na haar huwelijk in 1956
aankondigde niet meer op het
witte doek terug te keren, maak
te ze in 1962 bekend opnieuw in
een Alfred Hitchcock-produktie
(„Marnie") te zullen spelen. Te
elfder ure bedacht ze zich. omdat
ze voorzag dat de filmrol zoveel
tijd zou vergen dat haar kinderen
daaronder zouden lijden.
De banden met de filmwereld ver
brak ze nooit. Ze werd lid van de
raad van bestuur van 20th Centu-
ry-Fox.
Naar aanleiding van klachten werknemers bollenbedrijven
l,gl>^MEER DAN 100 JAAR HART VOOR UW HUIS
AMBACHTSWEG 21 ('T HEEN) KATWIJK TEL. 01718-219 77
DUIN- EN BOLLENSTREEK - De kans is groot dat er
binnenkort een onderzoek komt naar de schadelijkheid
voor de gezondheid van het gebruik van bestrijdings
middelen in de bollenteelt. Verschillende vakgroepen
binnen de medische faculteit, de sociale faculteit en de
faculteit rechten van de Leidse universiteit hebben posi
tief gereageerd op het verzoek van de Leidse weten
schapswinkel om aan dit onderzoek mee te werken. Het
college van bestuur van de universiteit beslist vandaag
en de universiteitsraad aan het einde van de maand over
de financiering ervan. Volgens J. Posthuma, woordvoer
der van de Leidse wetenschapswinkel, kost het onder
zoek enkele honderdduizenden guldens.
"En dit kan met een veelvoud hier
van toenemen als op een gege
ven moment noodzakelijk wordt
om door medische specialisten
een steekproef onder 50 of 100
werknemers van bollenbedrij
ven te doen", zo vult hij aan. De
wetenschapswinkel hoopt in het
voorjaar van 1983 met het onder
zoek te beginnen. Posthuma zegt
geen idee te hebben hoelang
men ermee bezig zal zijn.
De voedingsbond van de Federatie
Nederlandse Vakbeweging
(FNV) is bij het project betrok
ken.
Ziekteverschijnselen
Om een onderzoek naar de schade
lijkheid van het werken met che
mische bestrijdingsmiddelen is
gevraagd door een werknemer
van een bollenbedrijf die ziekte
verschijnselen vertoont waar de
artsen niet goed raad mee weten.
Volgens de betreffende werkne
mer moet de oorzaak van zijn
ziekte gezocht worden in het ge
bruik van chemische bestrij
dingsmiddelen. Ook veel andere
werknemers van bollenbedry
ven vertonen soortgelijke ziekte
verschijnselen. Omdat de Ar
beidsinspectie blijk heeft gege
ven een onderzoek hiernaar niet
volledig te kunnen uitvoeren,
heeft de wetenschapswinkel be
sloten de zaak aan te pakken.
Het onderzoek zal zich met name
richten op de gevaren en risico's
die zijn verbonden aan het ge
bruik van de chemische bestrij
dingsmiddelen en in het bijzon
der naar de effecten hiervan op
langere termijn. Verder is als
probleem gesignaleerd dat de
voorschriften voor een verant
woord gebruik van de middelen
(zoals handschoenen, gasmas
kers, ventilatie en werkkleding)
vaak onbekend zijn bij de werk
nemers die ermee om moeten
gaan.
In een eerste gesprek tussen werk
nemers. vakbond en weten
schapswinkel is voorts geconclu
deerd dat op veel bedrijven on
verantwoord met bestnidings-
middelen wordt omgegaan. Zelfs
worden hier en daar verboden
middelen gebruikt. Beroepsziek
ten van werknemers die omgaan
met bestrijdingsmiddelen wor
den tot nu toe niet systematisch
geregistreerd en artsen weten ze
ook niet als zodanig te herken
nen.
Onvoldoende controle
Ook kwamen de gesprekspartners
tot de conclusie dat de controle
van de Arbeidsinspectie op het
verantwoord gebruik van de
middelen veel te wensen over
laat.
door
Hans Sonders
Over de beschikbaarheid van alter
natieven voor erg schadelijke
middelen is ook zeer weinig be
kend.
Het onderzoek moet de volgende
vragen beantwoorden: welke
ziekteverschijnselen komen
veelvuldig voor onder bloembol
lentelers die werken met bestrij
dingsmiddelen en hoe vaak ko
men de telers met de diverse be
strijdingsmiddelen in contact.
Ook zal worden onderzocht wel
ke gevaren en risico's hieraan
zijn verbonden en of er een ver
band bestaat tussen die drie pun
ten. Door enquêtes onder werk
nemers en door literatuuronder
zoek hopen de wetenschappers
hierop antwoord te kunnen ge
ven.
Verder wordt onderzocht onder
welke voorwaarden en met
inachtneming van welke veilig
heidsmaatregelen de in gebruik
zijnde bestrijdingsmiddelen mo
gen worden toegepast en welke
aanvullende veiligheidsmaatre
gelen er nodig zijn met het oog
op de gezondheid van de werk
nemers.
Alternatieven?
Bovendien willen de onderzoekers
Beleidsmedewerker J Posthuma uande Leidse
wetenschapswinkel
inventariseren welke veilig
heidsmaatregelen momenteel
feitelijk worden gebruikt en wel
ke controle erop door de Ar
beidsinspectie wordt uitgeoe
fend. De wetenschappers willen
eveneens weten of er alternatie
ven zyn voor de meest schadelij
ke chemische bestrijdingsmid
delen en of die economisch toe
pasbaar zyn Ook over wie er nu
.ianspr.ik. lijk i a .ui:,.
nemers schade ondervinden van
het gebruik van bestrijdingsmid
delen en of er recht beslaat op
schadevergoeding, willen de on
derzoekers uitsluitsel. Boven
dien willen zy te weten komen
welke kennis en ervaring er be
schikbaar is bij de huisartsen in
de bollenstreek over de beroeps
ziekten onder de bloembollente
lera en welke bydrage de artsen
kunnen leveren by het signale
ren van met name de effecten op
lange termyn van het gebruik
van bcstrydingsmiddelen.
BEL ONS 'PASKLARE
ANTWOORDNUMMER'
en vraag naar de heer Schoonen-
berg. Hij voorziet u graag van alle
gewenste dokumentatie, komt
desgewenst langs of nodigt u uit
voor een vrijblijvend maar niet
minder interessant informatief
gesprek.
MAATWERK IN
PERFEKT SLAAP- EN BERGKOMFORT
GEVEN DE BINNENHUISMENSEN VAN
BAALBERGEN DIKWIJLS HET PASKLARE
ANTWOORD!
Dat kan omdat een programma als Omnia - een van
de Baalbergen-specialiteiten - persoonlijk maatwerk in
uw interieur optimaal mogelijk maakt.
Binnenhuis-adviseur Schoonenberg maakt blijvend
een plan dat van meet af aan past in uw woonsfeer èn
in uw budget. Vanaf de eerste schets tot en met de
vakkundige plaatsing is uw opdracht bij hem in goede
handen.
BAALBERGEN EN OMNIA MAATGEVEND
IN PERSOONLIJK WOONKOMFORT....
