c
■C
Italië haalt kunstschatten
terug uit hoeken en gaten
c
J
c
J
D
Theatertaxi
naar de kerk
Engeland en
Argentinië
delen prijs
Vooral Hitier sleepte veel weg
Koren hebben
nu eigen 'bond'
J
Scheepvaart
c0udcrllicaius
WOENSDAG 1 SEPTEMBER 1982
Kunst
DEN HAAG (ANP) - Het principe
van de theatertaxi zou ook bij an
dere samenkomsten meer moe
ten worden toegepast, meent de
ANWB in een brochure, waarin
het in oktober 1980 door de bond
gelanceerde idee van theatertaxi
in al zijn facetten wordt belicht.
De theatertaxi, ook wel deeltaxi
genoemd, wordt speciaal ge
bruikt om theater- en schouw
burgbezoekers die dezelfde rich
ting uit moeten na een voorstel
ling tegen een gunstig tarief naar
huis te brengen. Deze speciale
vorm van taxivervoer is volgens
de ANWB in minstens achttien
gemeenten bij 25 theaters in ge
bruik.
Het wachten is nu op de eerste bio
scoop, die een experiment met
de deeltaxi zal beginnen, aldus
de ANWB. Ook vraagt de bond
zich af, waarom er geen deeltaxi
kan komen voor kerkgangers.
Voorwaarde is dat de deeltaxi
een vaste lage prijs moet hebben.
Het oorspronkelijke idee van de
theatertaxi is inmiddels in ver
schillende richtingen verder uit
gewerkt vooral door taxi-onder
nemers en theaterdirecties. De
ANWB betreurt, dat de overheid
en met name de gemeenten -
bij het totstandkomen van rege
lingen nauwelijks een rol heeft
gespeeld.
MONTREAL (DPA) - Uitgere
kend Engeland en Argentinië
delen de eerste prijs van het
filmfestival van de Canadese
stad Montreal. De jury vond
de Britse inzending "Brim
stone" en de Argentijnse film
'Tiempo de la revancha' (Tijd
van de wraak) van gelijke
kwaliteit.
De voor het eerst toegekende
prijs voor de beste pas ont
dekte ster, genoemd naai; de
onlangs overleden Romy
Schneider, ging naar de
Spaanse Anna Anquita voor
haar rol in 'Los Aventuras de
Enrique y Ana' (De avontu
ren van Hendrik en Anna).
ROME (GPD) In 1937 zat de Führer en Reichskanzler Adolf Hitier al hoog genoeg in het
zadel om bij gelegenheid van zijn bezoek aan Rome het oog te laten vallen op de
wereldberoemde 'Discuswerper' van Myron, in het bezit van de prinselijke familie Mas-
simo-Lancellotti. Dat het al onder het pauselijk bewind tot de kunstwerken van natio
naal belang werd gerekend, kon de aankoop niet verhinderen, maar wel de uitvoer, die
werd verboden door de fascistische minister van nationale opvoeding Giuseppe Bottai.
DEN HAAG (ANP) - De koorzang
in Nederland kent sinds kort de
Stichting Samenwerkende Ne
derlandse Korenorganisaties
(SNK). De stichting heeft een bu
reau dat de zogenoemde landelij
ke steunfracties en activiteiten
kan uitoefenen.
De stichting is opgericht door de
vereniging van Nederlandse ko
renorganisaties, die ruim 5.000
koren met meer dan een kwart
miljoen zangers en zangeressen
omvat. Deze vereniging ontstond
door een fusie van de Federatie
van Nederlandse Zangersbon
den (FNZ) met zijn negen partici
perende organisaties, de koor
sectie van de maatschappij tot
bevordering der toonkunst en de
Nederlandse Sint Gregoriusver-
eniging.
Tot directeur van de stichting SNK
is benoemd C.J.J. Veerkamp.
Het bestuur van de stichting SNK
wordt gevormd door burgemees
ter A.J. Kret van Sassenheim,
A.J.W. Janmaat te Den Haag, P.
Smit te Schiedam, J.W. Hierck te
Arnhem en drs. P.W. van Reijen
te Koog a/d Zaan.
Daar werd al snel een mouw aan
gepast: Hitiers zaakgelastigde op
kunstgebied, prins Philipp von
Hessen, wendde zich tot de mi
nister van buitenlandse zaken,
de ijdele en ambitieuze graaf Ga-
leazzo Ciano, die maar al te graag
tot deze vriendendienst bereid
was. Minister Bottai merkte pas
wat er gebeurd was, toen het
beeld al hoog en breed in Berlijn
was en hem per ongeluk een be
dankbriefje van de Rijkskansela
rij werd gestuurd.
Zijn woede kon de gedane zaak
niet keren: dat lukte pas na de
oorlog, toen de legendarische
ambassadeur Rodolfo Siviero,
belast met het opsporen en te
rugbrengen van onrechtmatig
uitgevoerde kunstwerken, de
gang van zaken wist te recon
strueren en teruggave kon ver
krijgen. Het is de bedoeling dat
het beeld te zien zal zijn op een
tentoonstelling van ruim 300 te
ruggehaalde kunstwerken uit
privé-bezit, die in het najaar in
Florence is gepland.
Als de plannen doorgaan, hangen
daar ook twee 'Leda'-schilderij-
en, een van Leonardo da Vinei en
een van Tintoretto, twee Carpac-
cio's, vier Canaletto's, een Pon-
tormo, een Memlinc, de 'Ge
schiedenis van de Koningin van
Saba' van Tintoretto, de 'Satyr
en Nymf van Veronese en het
'Ruiterportret van Prins Doria',
een van de fraaiste schilderijen
die Rubens in Genua vervaardig
de.
Al deze werken behoren, door een
wet van 1950, tot het openbaar
kunstbezit van Italië. Wat voor
dien al openbaar bezit was, is
sinds de teruggave weer te zien
in de musea waaruit zij afkom
stig waren. Lang niet met alle
verdwenen kunstwerken is het
overigens zo goed afgelopen. In
het weekblad 'l'Espresso' leidt
Fabrizio Dentice de lezer rond in
een denkbeeldig museum van
voorgoed verdwenen beelden en
schilderijen en het wordt een
lange en melancholieke wande
ling.
Voor een deel zijn de verdwijnin
gen te wijten aan de veelbewo
gen geschiedenis van Italië, zoals
Leonardo's Terrècottamodel
voor het (nooit uitgevoerde) rui
terstandbeeld van Francesco
Sforza, waarvan de baldadige
Guascogners uit het leger van
Lodewijk XII van Frankrijk een
vrolijke keuken maakten, of Mi
chelangelo's bronzen standbeeld
van de veldheer-paus Julius II in
Bologna, dat in 1511 aan stukken
werd geslagen en verkocht aan
hertog Alfonso van Ferrara, die
er een kanon van het gieten, dat
hij met gevoel voor humor 'Julia'
noemde.
Spoorloos
Veel is ook in de loop der eeuwen
uit Italië verdwenen door ver
koop of als geschenk, wat nu nog
de musea van heel de wereld
siert, maar ook daarvan is een
deel vandaag spoorloos: zo zou
een 'Geboorte van Christus' van
Leonardo, die door Lodovico il
Moro van Florence aan keizer
Maximiliaan van Oostenrijk
werd geschonken, in de keizerlij
ke galerij van Wenen moeten
hangen, maar het is er sinds on
heuglijke tijden niet meer te
zien.
Een Antonello van Messina, voor
stellende de Heilige Dominicus
en Franciscus, werd in het begin
van de vorige eeuw voor het
laatst gezien in de schilderijen-
handel van ene mr. Woodburne
in Londen en sindsdien weet nie
mand waar het gebleven is.
Maar de schade van vele
weegt niet op tegen wat de Duit
sers in de laatste wereldoorlog
aan plundering en vernieling
hebben aangericht. Verreweg
het grootste deel van het herin
neringsmuseum is daaraan ge
wijd: van de 'San Bernardino"
van Sassetta, die samen met de
hele inventaris van het museum
van Minturno door een voorbij
trekkende Wehrmacht-afdeling
op een hoop werd gegooid en
verbrand, tot de prachtige collec
tie van de hertogen van Bour-
bon-Parma, die uit de villa 'Le
Pianore' in Camaiore verdween
bij de aftocht van de 16 de SS-
pantservi visie.
Souvenir
Het verhaal zou niet compleet zijn,
als we ook 's werelds grootste
'kunstverzamelaar' uit die jaren,
Reichsmarschall Hermann Go
ring, er niet in tegenkwamen.
Toen hij in Libië de troepen ging
inspecteren, kreeg hij van zijn
collega-maarschalk Italo Balbo
een venusbeeld van Praxitles, uit
de tempelopgravingen van Lep-
tis Magna (Noord-Afrika), bij wij
ze van souvenir. Het is, na aan
komst in Duitsland, nooit meer
gezien, evenmin als de Madonna
van Tintoretto, die hij al in 1939
wist te laten exporteren.
Een nog stouter stulge is dat van
de Führer zelf, die in 1941, alweer
door toedoen van Philipp von
Hessen, tenslotte een schoon
zoon van koning Victor Emma
nuel, maar liefst een heel plafond
per trein naar Berlijn liet sturen.
Het was afkomstig uit het Vene-
tiaanse paleis Ca Mocenigo en
door Sebastiano Ricci beschil
derd in negen panelen met my
thologische voorstellingen.
Of hij misschien van plan was er te
zijner tijd de slaapkamer van Eva
Braun mee op te fleuren, zullen
we nooit weten, maar we weten
tenminste waar het gebleven is:
het bevindt zich nog steeds aan
de overzijde van de Berlijnse
Muur, en illustreert er de uiteen
lopende betekenissen van de
term 'onroerend goed'.
ARNHEM - Pierre Jansen, ook bekend van zijn beschouwingen op de beeldbuis, heeft gisteren afscheid
genomen als directeur van het Gemeentemuseum in Arnhem. Links naast hem zijn opvolgster, mevrouw Brandt-
Kortius.
BILTHOVEN (ANP) - De
Stichting Gaudeamus in Bilt-
hoven houdt dit jaar haar in
ternationale Gaudeamus mu
ziek week van 3 tot en met 12
september. Daarbij komt dit
maal het werk van Neder
landse componisten extra in
de belangstelling te staan.
Sinds 1976 ligt elk jaar het ac
cent op een bepaald land om
aan te tonen wat er in dat
land gebeurt op het gebied
van composities. Dit jaar zou
Polen aan de beurt zijn ge
weest, maar de situatie in dat
land heeft geleid tot een ver-
Tijdens Gaudeamus
muziekweek
Werk Nederlandse
componisten extra
in belangstelling
schuiving naar een later tijd
stip. De schijnwerper wordt
nu gericht op Nederland door
de successen, van het Bra
bants Orkest en het Neder
lands Ballet Orkest tijdens de
muziekweek van vorig jaar,
aldus de organisatoren.
Er zullen vier Nederlandse
orkesten aantreden: het Ra
dio Filharmonisch Orkest
met geselecteerde Ballet Or
kest met nieuwe werken van
jonge Nederlandse compo
nisten en het Residentie Or
kest en het Noordhollands
Philharmonisch orkest met
werken van Nederlandse
componisten. In totaal zijn er
elf concerten in Utrecht, Am
sterdam, Den Haag, Haarlem
en Hilversum.
Bioscopen
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Star Trek, de wraak
van Khan", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur,
zo. 14.15, 16.30, 19.00 en 21.15 uur. al.
LIDO 1 (124130): "Porky's pikante pret
park", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo.
ook 16.45 uur, 16 jr.
LIDO 2: "Hair", da. 14.30,19.00 en 21.15
uur, zo. ook 16.45 uur. al.
LIDO 3: "Visiting hours", da. 19.00 en
21.15 uur, do., vr.,ma. en di. ook 14.30
uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Lekker lui genieten",
za., zo. en woe. 14.30 uur, zo. ook 16.45
TRIANON (123875): "Le professionel",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. ook
14.15,16.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
REX (125414): "Satijnzachte lusten", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Verpleegsters all-
in", za. 23.30 uur, 18 jr.
Bioscopen Alphen
(Voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "Thunderball", da. 13.30,18.30
en 21.15 uur, zo. ook 16.00 uur, 12 jr., za.
ook 24.00 uur, 16 jr.
EURO 2: "Porky's pikante pretpark",
da. 13.30, 18.30 en 21.15 uur, zo. ook
16.00 uur, za. ook 24.00 uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
(Voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: "Excalibur", vr. en za.
19.15, za. en zo. 15.45, zo. 18.45 uur, 12 jr.
"Een vlucht regenwulpen", do. 20.30, vr.
en za. 21.30, ma. tm. woe. 20.30 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Frank en Frey", za.,
zo. en woe. 14.00 uur.
EURO 3: "Er zijn nog drie smachtenden
voor u", do., vr., ma. en di. 13.30 uur, za.
ook 24.00 uur, 18 jr.
Kindermatinee: "Sjors en Sjimmie en
de toverring", za., zo. en woe. 13.45 ulir.
EURO 4: "Hot bubble gum", da. 13.30,
18.45 en 21.15 uur, zo. 13.45, 16.15, 18.45
en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Outland", za. 24.00
uur, 16 jr.
CITY 1: "Stripes", da. 14.45, 18.45 en
21.15 uur, al.
CITY 2: "Conan, koning der barbaren",
da. 14.45 (beh. za. en woe.), 18.45 en 21.15
uur, 12 jr.
Kindermatinee: "De bende van hier
naast", za. en woe. 14.30 uur.
CITY 3: "America, deel 2", da. 14.45,
18.45 en 21.15 uur, 16 jr.
CITY 4: "The Blues Brothers", da. 14.45
en 18.45 uur, al.
CITY 4: "Tirolers' vrolijke vluggertjes",
da. 21.15 uur, 16 jr.
Exposities
Oegstgeest - Jacques van Bellen, Win
kelcentrum Langevoort 11 c/d, tot 26/9,
Eduard Vijsma, expositie van botani
sche etsen.
Scheepvaartinformatie over
de grote en kleine vaart
kunt u van maandag tot en
met vrijdag telefonisch ver
krijgen via nummer
071-144941, toestel 218. Bel
len tussen 9 en 12 uur.
Kunstcentrum 'Langevoort' (O'geest):
Joop van Egmond (etsen, olieverven,
aquarellen), Dick van Hulst (betonplas-
tieken en Aquarellen), Gé Witmaar
(houtsculptures) en Jan van Zonneveld
(olieverven, aquarellen en zeefdruk
ken), di, wo, do. en vr. van 13.30 - 17.30
uur, vr.av. van 19 - 17 uur. (tot 21 sept.)
Museum Boerhaave - Steenstraat la, t/m
V9, tentoonstelling 'Het Kloppend
Hart', 10 jaar cardiologie in Nederland*
Rijksmuseum van Oudheden - Rapen
burg, t/m 3/10, Beelden van Behnasa,
Egyptische kunst uit de Romeinse Kei
zertijd, ma t/m za 10-17 uur. 13-17 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat 1, t/m 3/10, 'Indianen van
Mexico, Azteken in 't verleden, Nahua's
van heden', ma t/m za van 10-17 uur,
zon- en feestdagen van 13-17 uur.
Ziekenhuizen
Bezoekuren St. Eusabeth-Ziekenhuis: hoofdverpleegkui uiige
specia-
(Jngevallendienst
ziekenhuizen Leiden
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met
uitzondering van:
- de kinder- en jongerenafdeling: dage
lijks van 14.00 uur tqt 19.00 uur.
*- de afdeling intensieve zorg: uitslui
tend na overleg met het hoofd van de
afdeling.
Sportmedisch Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags van 19.30-
20.30 uur.
Volwassenen: dagelijks van 14.00-14.45
en van 18.30-19.30 uur. Klasse afd: dage
lijks van 11.15-12.00 uur, van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
Kinderatdeling: dagelijks van 15.00-
18.30 uur.
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Academisch ziekenhuis
Tel. 269111
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde
18.00-19.00 uur
Praematurenafdeling dagelijks van
14.30-14.45 uur en van 18.30-18.45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
&AHD£ UITSLOVER 'M<
3EN IN DE V&RKEERDE
EEUW GEBOREN. DAT IS
le kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-19.00
Bezoektijden kinderafdelingen:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00
uur. (Alleen voor ouders van kinderen
karl er een afwijkende tijd afgesproken
worden met de hoofdverpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
11.00-11.30 uur. Extra bezoek
ders op de kraamafdeling: 's avonds
19.30-20.30 uur. Kinderafdeling 's mid
dags 14.30-15.30 uur, 's middags alleen
voor ouders 14.30-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (tel: 020-175000).
AVOCADO-TOOST-
«tlepel fijngehakte
look en de scherpe s
kapoeder StrykP
roosterde sneetjes v
1 September 1982.
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- In een schouwburg te Toulou
se werden dezer dagen tot groot
vermaak van het publiek na
bootsingen ten beste gegeven
van beroemde acteurs en actri
ces. Toen Sarah Bernhardt on
derhanden werd genomen, be
gon een der toeschouwers ver
woed te schreeuwen dat hij niet
verkoos zijne vrouw bespotte
lijk te zien maken. Eindelijk
wilde hij het toneel opstuiven
om den "onbeschaamde", die
dit deed, te "tuchtigen". Er ont
stond eene geweldige opschud
ding en met veel moeite werd de
rustverstoorder naar de politie
gebracht, waar het bleek dat
men niet met den heer Damala,
die hij beweerde te zijn, maar
met een krankzinnige te doen
had.
- Te Grijpskerk is de bliksem
geslagen in de woning van een
boer. Alles is door het vuur ver
nield. Eenige weken geleden
waren van denzelfden boer een
paard en een koe in de weide
door den bliksem doodgeslagen.
De man had geen bliksemaflei
der op zijn woning en niets was
tegen brandschade verzekerd.
Uit Zoetermeer wordt bericht,
dat tijdens een hevig onweder
omstreeks acht uren de weduwe
Suiker met paard en wgen van
het dorp naar huis reed. Nau
welijks was ze echter op de weg
of een bliksemstraal trof het
paard, zoodat het dood neer
viel. De personen, die in het rij
tuig waren, bleven gelukkig ge
spaard.
Vijftig jaar geleden:
- Op een warmen dag was een
arme Spaansche boer een bad
in zee gaan nemen. Tijdens het
zwemmen en duiken vond hij
een flesch, die een brief bevatte.
Daar de man niet kon lezen,
bracht hij den brief naar een
politiepost, waar een inspec
teur hem mededeelde, dat de af
zender door een ongeneeslijke
ziekte in den dood was gedre
ven. Zijn spaarduitjes en enke
le effecten had hij bij een bank
gedeponeerd. De vinder van de
flesch verklaarde hij tot zijn
erfgenaam. De overgelukkige
boer ging naar de bank en
kreeg daar de 27.000 peseta's en
de effecten. Hij is voornemens
voortaan eiken dag een bad in
zee te gaan nemen....
