3 Weekje "Franciscus" in Leiden C K(mirnanrien staken in PvdA even de kop op LEZERS SCHRIJVEN Forse buit bij inbraak Muziek De Leidse groep Tilt Team treedt zaterdagavond op in sociëteit The Jam aan de.2e Binnenvestgracht, om onge veer tien uur. Volksdansen Volksdansvereniging Oud Poel geest is weer met haar lessen begonnen. Elke maandag avond wordt les gegeven aan beginnende en gevorderde volksdansers, met als doel hen na een seizoen van ongeveer veertig weken de kunst van zo'n 150 internationale dan sen te hebben bijgebracht. Be ginners kunnen bij Oud Poel geest 's avonds van half acht tot half negen terecht en gevorderden van negen uur af. De eerste twee keer zijn gratis. De lessen worden gege ven. in de gymzaal van de Stadhouderslaanschool aan de Herenstraat, ingang naast nummer 85. De minimum leeftijd is vijftien jaar. Voor meer informatie: Thea Sloos, tel. 071-146477. In oktober be gint Oud Poelgeest ook een kinder-volksdanscursus voor de leeftijdsgroep 8-13 jaar. Aanmelding kan op hetzelfde telefoonnummer. Collecte Onder het motto 'Overbrug die afstad' houdt de M1VA, de Missie Verkeersmiddelen Ac tie, het komend weekeinde haar jaarlijkse collecte en gi ro-actie. Bedoeling is de op brengst van de actie te beste den aan vervoersmiddelen voor missionarissen die werken in de Derde Wereld. LEIDEN - In een woning aan de Carneoolstraat in het Morskwartier is in de nacht van woensdag op donderdag ingebroken. Door het force ren van een ruitje in de voor deur is men de woning bin nengedrongen. De inbraak leverde een forse buit op die bestond uit een pick-up, tu ner/versterker, een videoset en polstasje waarin een pas poort. een geldbedrag van ze venhonderd gulden en enke le girobetaalkaarten met bij behorend pasje zaten. Activiteiten Buurthuis Groenoord (Pasteur straat 23) organiseert komen de week zijn eerste activitei ten. Onder de reeks van acti viteiten een optreden van een sneltekenares maandagoch tend). een vrouwenfeest (dins dagavond), een optreden van zangeres Ria Valk tijdens de Henk Outshow (donderdag middag), een forum met kan didaten voor de Tweede Ka mer over de aanstaande ver kiezingen (donderdagavond) en ter afsluiting een grote feestavond met de Sonies (za terdagavond). Bij buurthuis Groenoord (tel. 217222) is ook een folder te krijgen van de activiteiten en cursussen die voor het komend seizoen op het programma staan. Duinwandeling De Leidse Stichting Duinbehoud organiseert zondag een duin wandeling door het gebied Berk- heide, ten zuiden van Katwijk aan Zee. De stichting, die zich ten doel stelt te strijden tegen (ver dere) aantastinng van de dui nen. bestaat vijf jaar en heeft ter gelegenheid daarvan een aantal excursies op touw gezet. Berkhei- de is een gebied dat volgens de stichting wordt bedreigd door de uitbreiding van de waterwin ning door de LDM, die nu al bij na een derde gedeelte van het ter rein in beslag neemt. De excursie begint 's ochtends om tien uur bij de ingang oostelijk van de Soefi- tempel die via de zuidboulevard is te bereiken. Voor meer inlich tingen: A. Salman, Stichting Duinbehoud, tel. 071-131800. Zandboot toch niet schuldig aan stremming LEIDEN - Het zandschip dat afge lopen maandag vastliep onder de Wilhelminabrug en zodoende voor de nodige opschudding zorgde, blijkt achteraf niet te zwaar beladen te zijn geweest. Aanvankelijk werd gedacht dat dat de oorzaak was van de ver keersstremming. Duikers heb ben echter op de bodem onder de Wilhelminabrug de afgebro ken voet van een stutpaal (een soort anker) ontdekt. De rijkspo litie te water is daarop een onder zoek begonnen naar alle schepen met een dergelijk systeem die de laatste weken de brug aan de Ho ge Rijndijk hebben gepasseerd. Met succes: de verantwoordelij ke schipper werd deze week ont dekt op de IJssel in Gelderland. Van Dongen De PvdA-fractie heeft maandag 16 augustus Jit Peters tot opvolger gekozen van wethouder van Dam (onderwijs en welzijn). Henriëtte van Dongen, een be schikbare en geschikte kandida te, werd hiermee gepasseerd. Deze keuze is in strijd met een van de uitgangspunten in het PvdA- verkiezingsprogramma en het collegeprogramma waarin staat LEIDEN - In de vergadering van de Leidse Raad van Kerken deze week vroeg een gereformeerd predikant 'minderbroeder' Guy Dilweg om een idee voor zijn preek van komende zondag. Het is namelijk de bedoeling, dat dit weekeinde in kerkdiensten aan dacht wordt besteed aan de per soon van Franciscus van Assisi, die 800 jaar geleden werd gebo ren, en aan zijn betekenis voor onze tijd. Er komt trouwens een hele Franciscus-week in Leiden. Eeuwenlang hebben hier, even als in het hele Rijnland, minder broeders zielzorg beoefend aan gelovigen die de moederkerk wa ren trouw gebleven. Dilweg had met een tip voor zijn reformatorische collega weinig moeite. Zijn eigen boekje, dat de aanstekelijke Frans beschrijft als 'een levend evangelie', bevat ook voor een gereformeerde preek voldoende aanknopingspunten. Als het gaat over vrede, milieu, gastvrijheid en solidariteit, kort om over 'consequent geloven', dan biedt Franciscus nog steeds stof tot overdenking. Visioen Frans' vader, Bernardone, was een welgesteld lakenkoopman. Ook Frans zou in de handel gaan. Maar toen er oorlog kwam tussen Perugia en Assisi (provincie Um- bria, Italië), was zoonlief direct van de partij. Daar was éér te be halen. Maar dat viel bar tegen. Een zwaar zieke krijgsgevangene werd - het was eind 1203 - na een fikse losprijs van zijn vader roemloos vrijgelaten. Eenmaal hersteld, meldde-Frans zich met nieuwe strijdvaardig heid voor een kruistocht tegen de Muzelmannen. Maareen vi sioen stak daar een stokje voor. Het bezorgde hem, door harde persoonlijke strijd heen, een gans andere levensbestemming. In 1206 deed hij zelfs afstand van zijn vaderlijk erfdeel. Totaal en radikaal wilde hij zich wijden aan de dienst van God, het mede leden en de spot van velen ten spijt. Maar er waren er ook die hem volg den op die weg van 'ware heilig heid'. Ze verkochten hun goede ren en gaven de opbrengst aan de armen. Strikt leven volgens de regels van het evangelie. Zo is de orde van de 'minderbroeders' ontstaan. Alleen voor mannen. De paus zag het eerst helemaal niet zitten - het was zo tegen de dat de gemeente bij interne en externe sollicitaties bij geschikt heid de voorkeur geeft aan vrou wen waar zij getalsmatig onder vertegenwoordigd zijn in functie en/of arbeidsplaatsen. De vrouwenbeweging in Leiden betreurt het ten zeerste dat voor de PvdA-fractie dit uitgangspunt Guy Dilweg traditionele koers van de kerk -, maar het lukte een wijze kardi naal hem over de streep te trek ken. Sinte Clara, nog maar achttien jaar, stichtte daarop rap de vrouwelij ke pendant. Volledig et apostolische ijver heeft Francis cus in zyn korte leven - hij werd maar 45 - het evangelie, zoals hy dat verstond, gepredikt én voor geleefd, in Italië en ver daarbui ten in Leiden een eigen wet houder willen hebben? Ze hebben er toch al één? komen de meest roerige be stuurders op die plekken te recht. En dón zal waarschijnlijk ook Henriette van Dongens schoonste uur slaan. van positieve discriminatie niet uitgevoerd is. Daar komt bij dat bij de herverde ling van portefeuilles emancipa tiezaken bij de wethouder van onderwijs en welzijn terecht is gekomen. Voor de vrouwenbe weging in Leiden betekent dit dat de vrouwenzaken de komen ten. Geen ziekte of tegenslag kon het heilig vuur doven. Ook te genstand niet. En die wós er. Geld en bezit speelden ook toen in het burgerlijke milieu een gro te rol, en van het instituut 'kerk' ging maar weinig inspiratie uit. De behoefte aan hervormingen kon dan ook niet uitblijven. Voor Frans van Assisi betekende dat een volledige overgave aan Christus en een evangelisch le ven naar het voorbeeld van de apostelen. Beoefend in armoede, Ja, voor allen die nu uit de boot zijn gevallen is nop hoop. Nou, positiever kan ik het toch niet afronden. Les Bij de boeken die mijn zoon, een havo-leerling, voor het nieu we schoolseizoen moest aan schaffen, trof ik het werkje: "Beknopte geschiedenis van de populaire muziek". Daar stond tk wel even van te kij ken. Bladerend in het boekje vond ik de namen van Paul Whiteman, Frank Sinatra, Bing Crosby, Bill Haley. Elvis Presley, Ray Charles, Stevie Wonder, The Shadows enz. Het werkje maakt deel uit van het lesprogramma. Mijn herinnering flitste terug naar mijn eigen hbs-tijd, der tig jaar geleden. Ik werd eens betrapt door de leraar Neder lands bij het galmen van een liedje van The Andrew Sis ters de heldinnen van die ja ren) door de gangen. Ik hoor het hem nog driftig zeggen: "Jongeman, als jij de inborst hebt van een gillende fa brieksmeid dan hoor je hier niet thuis". Want leraren mochten zich toen met heel je ziel en zaligheid bemoeien. Gillende fabrieksmeiden. Nu word je er in onderwézen. Het kan rddr lopen. Joop Sweris Er zijn boekhandelaren en boekhandelaren en Joop Swe ris van De Boeckhalle aan de Prinsessekade behoorde stel lig tot de opgewekste en hulpvaardigste. Vorige week stierf hij tijdens zijn vakan tie in West-Duitsland; afgelo pen dinsdag werd hij op Rhijnhof begraven. Hij be reikte cle leeftijd van 54 jaar. Voor wie hem goed kende, kwam het bericht van zijn dood niet geheel onverwacht. Sinds hij enkele jaren terug, ook tijdens een vakantie, be trokken raakte bij een bizar ongeluk (blikseminslag) was zijn gezondheid danig terug gelopen. Op dringend me disch advies zou hij halve da gen gaan werken. Daar was de 4 jaar door een man behartigd zullen worden. Dit verbaast ons uitermate. Een dergelijke gang van zaken is ontmoedigend voor vrouwen die politiek actief zijn of dat willen worden. Het emancipatiebeleid van de PvdA-fractie komt hierdoor in een bedenkelijk daglicht te staan. ontbering, zelfverloochening, ne derigheid, naastenliefde en ge bed. En in liefde voor de natuur, voor het schone en voor het le ven zelf. Ook Leiden eproevingen ging Franciscus niet uit de weg. Ze horen bij echte na volging, zei en leerde hij. Zo mochten zijn ordegenoten be slist geen privileges aannemen. Zonder enige aanbevelingsbrief stuurde hij ze naar Frankrijk, Spanje en Duitsland. Minderbroeders hebben hun stem pel ook op het Nederlandse ka tholicisme gezet. Tal van paro chies danken hun stichting en voortbestaan aan deze orde. Rond 1450 kwamen ze ook in Lei den. Even buiten de Hoge- woerdspoort heeft aan de Nieu we Rijn een klooster met kerk gestaan, dat ten tijde van het be leg om strategische redenen is neergehaald. Later hadden de minderbroeders een 'schuilkerk' aan de Kuipersteeg (Haarlem merstraat). De Minnebroersgracht herinnert nog aan hen. Katholiek Leiden dankt ook de Hartebrugkerk aan deze orde. Uitersten Kan de 'man van uitersten' Fran ciscus van Assisi nog wel van be tekenis zijn voor onze tijd? Minderbroeder Guy Dilweg vindt van wel. "Je voelt iets doorklinken van een heel oorspronkelijk christelijk aanwezig zijn in deze wereld. Hij is de patroon van de milieubewe ging, omdat hij erg duidelijk liet zien, hoe voorzichtig we met de natuur - taal van de Schepper - moeten omgaan. Hij zou ook pa troon van de christelijke vredes beweging moeten zyn, omdat hij heeft voorgeleefd, hoe het rijk van God hier kan worden ont vangen, en dat vijandschap geen onomstotelijk gegeven is. Frans was een gelovige metterdaad. Ie mand die heel concreet leefde vanuit een fundamentele intü- tie". Dilweg geeft toe, dat dit vow ense tijd haast niet meer te ontdekken VRIJDAG 27 AUGUSTUS 1982 natuurlijk nooit iets van ge komen. Hij had nu eenmaal een niet vroegtijdig of gedeel telijk te pensioneren belang stelling voor zijn werk, zijn boeken. Bij zijn begrafenis waren heel wat representanten van die bonte menigte die hij in zijn winkel bediende: in-keurige dames en heren, ondoorgron delijke verzamelaars en merkwaardige gabbers. Want iedere Leidenaar die in een boek meer ziet dan louter bedrukt papier, kende Sweris wel op de één of andere ma nier. Met velen van zijn klan ten had hij een persoonlijke band. Zijn energieke opge wektheid en zijn fenomenale boekengeheugen veraange naamden de conversatie zeer. En dan die zaak van hem. Een boekenhuishouden van Jan Steen. Geschriften in elke kier en spelonk. "Joop, ruim het nou toch eens op, man", zei ik menigmaal gramstorig. Met de armen gekruist voor de borst, lachte hij me goedmoe dig toe. "Je wilt alles netjes op een rijtje, hè. Dan heb je het zo gezien en ben je binnen vijf minuten mijn zaak uit. Niks daarvan. Hier moet je snuffe len in de boeken. Een avon tuur. Je weet nooit wat je vindt. Da's leuk". Daar viel niet tegenaan te pra ten. Zijn antiquariaat. Prachtig. Hoe vaak zei hij niet dat de zaak daar "piekfijn op orde was"? Piekfijn op orde. Dan waadde je nóg door tot aan de knieën reikende stapels boeken. Maar hij had met die merk waardige filosofie over "het avontuur" wel degelijk ge lijk. Steeds toog je er heen met de illusie dat je best eens de slag van je leven zou kunnen slaan. Zoals het mij verging, zal het wel velen zijn ver gaan. En zo in een volstrekt eigen stijl (handig, vinding rijk; er zat ook wel iets in hem van "de vrije jongen") deed hij zijn zaken. Het is jammer dat hij niet wat langer heeft kunnen bezig zijn. Echter, de definitieve keuze wordt op 7 september gemaakt: tot zo lang heeft de PvdA-fractie de tijd om tot inkeer te komen. Wij ho pen dat de leden van de PvdA een eerste aanzet hiertoe zullen geven. CPN-vrouwen, PPR-vrouwen, Vrouwenwerk Leids Volkshuis, Rooie Vrouwen in de PvdA, PSP-afdeling Leiden, Vrouwen in de Bijstand, Themagroep Vrouwen van de Wetenschaps winkel, Vido-vrouwen, 'n op- vang-huis voor vrouwen in Lei den, ABVA-vrouwen. en ervaren is. De samenleving is op winst gericht. Grote delen van de kerk zijn nog altijd autoritair. En het respect voor de natuur lijkt op niets. 'Maar dat ontneemt ons niet de mogelijkheid om door handel en wandel getuigenis af te leggen van een evangelisch leven zon der poespas, persoonlijk maar ook vanuit een gezinssituatie". Santenkraam Volgende week zaterdag, 4 septem ber van 10 tot 5 uur, is er in de Hooglandse kerk, in het verleng de van de warenmarkt, een 'San tenkraam' met tal van activitei ten rond de thema's vrede, mi lieu en gastvrijheid. Met tentoon stellingen, dia-presentaties, in formatiestands, een levend gan zenbord over vrede, een beurs voor gebruikte kleding, verkoop van milieuvriendelijke gerech ten, een knutselwedstrijd met 'waardeloos' materiaal en het op treden van verschillende groe pen waaronder buitenlandse. 's Avonds om 9 uur voert een speel- groep uit Utrecht in het koor van de kerk een mysteriespel op, dat in de tijd van Franciscus is ge schreven. De volgende dag, zondag 5 septem ber, worden in deze kerk twee oecumenische diensten gehou den (10 uur en kwart voor 12). Ook Verbum Dei, Plantage 16, heeft een tentoonstelling met dia-show. Tot 5 september kan men daar om 8 uur 's avonds te recht. Groepen kunnen het best een afspraak maken. Er is een tijd geweest dat minder broeders in Leiden niet welkom waren. Ze zijn zelfs verbannen. Dat kwam door de Reformatie. Desnoods brachten ze in het ge heim hun troost. Onze tijd is anders. Nu organiseren de Raad van Kerken, de her vormde diakonie en Verbum Dei met medewerking van allerlei met-kerkelijke groepen een FYanciscus-week. En dat nog wel in een hervormde kerk. Mensen als Franciscus zijn juist daarin groot, dat ze iedereen iets kunnen zeggen. S.J. DE GROOT Varia Leidse kroniek door Ruud Paauw Het PvdA-raadslid en rode vrouw Henriette van Dongen zal de komende vier jaar niet op het pluche van een wethou derszetel kunnen plaatsne men. Als haar partij de eigen superieure emancipatiepara graaf naar de geest had ge volgd en het begrip "positieve discriminatie" (wal een ge drochten levert de taal ook m de jaren tachtig op) was toe gepast dan zou mevr. Van Dongen de post onderwijs zijn toebedeeld. Daar had in de PvdA-fractie eigenlijk niet eens over gestemd behoeven te worden. Zij was eerder im mers al "wethouderiabel" be vonden. Op het beslissende moment liet een kleine meerderheid van de PvdA-fractie haar echter toch liever door de zijdeur af gaan. Dat heeft nogal wat mensen verbaasd. Mij niet. Leden van een partij kunnen ik-weet-niet-wat aan papier toevertrouwen, waar het om gaat is de bereidheid tot uit voering. En als een bepaalde toplaag iets niet wil dan ge beurt het ook niet. Daarvoor komen te veel draden in hun handen samen. Een oud-ge- meenteraadslid van de PvdA heeft mij dat onlangs nog eens haarfijn uitgelegd. Nieuw is dat in het geheel niet. Zo gaat het toe in de we reld, al eeuwen. Die emancipatie-passage van de PvdA was mooi en fris. Maar bij het lezen ervan doemden bij mij dwars door de tekst de koppen van Tesse- laar, Waai, de nu aftredende Van Dam, Bordewijk en Pe ters op, de stamhoofden. Die hebben emancipatorisch ge zien nog de oogopslag van pakweg 1965. Dus dan weetje waar het na alle lippendien sten op uitdraait. De heren in het centrum van de macht willen ongetwijfeld hun rust en één ding stond vast: met mevr. Van Dongen op onderwijs en emancipatie zou aardig wal gedonder een aanvang nemen. Je kunt véél van haar zeggen, maar niet dat ze zich willoos zou laten drijven door wat al die kerels vonden. Integendeel. En wat bepaalt dan de keuze? Gewoon banale, persoonlijke overwegingen, wat er ook aan wervende emancipatie teksten is neergepend. Ze móesten haar niet. Mevr. Van Dongen schijnt nog al ontdaan te zijn geweest door haar uitschakeling. Dat verbaast me dan weer wel, want ze moet na vier jaar ge meenteraad weten dat er enig verschil zit tussen papier en praktijk. Maar ik heb wel eens meer opgemerkt dat tal van socialisten de hardnekki ge opvatting huldigen dat hun partij op ethisch gebied langs alle obstakels. Nog geen vierkante centimeter van de macht hoefde hij af te staan aan coalitiegenoot WD en de captain daarvan, Fred Kuij- ers, staat nu voor de onaan gename taak zijn uiterst roe rige achterban duidelijk te maken dat er ondanks de riante verkiezingswinst van drie zetels niet meer in zat dan er uit kwam. Hoewel de voortzetting van het socialistisch-liberale ver standshuwelijk niet als een verrassing komt, hebben zich bij de onderhandelingen wel een aantal woelingen voorge daan. Niet helemaal duide lijk is waarom Kuijers de hem aangereikte variant VVD-CDA-D'66 niet heeft wil len testen. In die combinatie zou de WD de meerderheid in het college van B. en W. hebben verworven. Goed, D'66 leider Jan Hoekema is later teruggefloten door zijn voor de galerijen werd ge voerd. "Het moet bij onze par tij nu eenmaal lang duren", heeft Tesselaar al eens in het algemeen opgemerkt. Het kan ook zijn dat Kuijers al lerminst gecharmeerd was van een meerderheid binnen het college van B. en W., om dat zijn partij daarvoor geen geschikte wethouders-kani- daten zou hebben. Insiders weten dat Kuijers bij het doen en laten van één van zijn nu functionerende wet houders regelmatig de tenen samenknijpt. Het CDA gaat weer voor vier jaar de oppositie in, want zo wordt dat bezien. Joop Wa- lenkamps droom om als wet houder het CDA na acht pijn lijke jaren terug te voeren naar het college van B. en W. vervloog. En in zijn schaduw doofde een klein lampje: dat van Hoekema. Maar goed, wat is vier jaar op de eeuwig- waarden herbergt die niet el ders worden aangetroffen. Dat nu is een misvatting De PvdA is een politiek schip als alle andere Met onder an dere de gebruikelijke hoeveel heid kaaimannen aan boord. Woelingen Aan het rad van avontuur (de verdeling van de wethouders zetels voor de komende vier jaar) is deze week een eind gekomen. Met vaste hand stuurde PvdA-kopman Tesse laar de socialisten door en leden, maar dat wist toen nie mand nog. Waarom zou Kuijers er niets voor hebben gevoeld? In de krant zei hij dat de WD "een fatsoenlijke partij" is. Ik heb daar even om moeten lachen. Als je in een donker woud staat schiet je er ten slotte niet veel mee op te gaan roepen dat je netjes bent. Het kan natuurlijk zijn dat Kuijers en Tesselaar al lang op een vage manier tot over eenstemming waren geko men. En dat het gevecht meer heid? Op de vleugelen van nieuwe verkiezingssuccessen van Van Agt kan Walenkamp in 1986 een nieuwe poging doen. Er zal dan veel veran derd zijn. Kuijers is dan ze ker uit de raad vertrokken en daarmee zal het verstandshu welijk PvdA-WD wel de vorm van een LAT-relatie aannemen. Waal, Tesselaar en Sc hou te lopen tegen die tijd in keurige gemeenten met de burgemeestersketting of een kordate voorzittershamer rond. Per slot van rekening In totaal zijn dit jaar door maar liefst 652 missionaris sen en mensen uit Derde We reldlanden zelf voertuigen aangevraagd. Van hen zijn twee missionarissen uit Lei den afkomstig: pater A. Ver- hage die in Nieuw-Guinea werkt en een nieuwe binnen boordmotor nodig heeft voor zijn boot en pater L. van Win den, werkzaam in Brazilië en toe aan een nieuwe auto. Het giro van de MIVA in Breda is: 272249. Minderbroeder Guy Dilweg: nog altijd actueel

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 4