Rampzalige situatie
c
c
c
Grote orkesten moeten inkrimpen
Ongeveer honderd banen in gevaar
Concertgebouworkest
Nieuwe Komedie en Proloog
hebben laagste prioriteit
D
Scheepvaart
D
VRIJDAG 20 AUGUSTUS 1982
Kunst
DEN HAAG/ROTTERDAM (ANP) - Onge
veer honderd arbeidsplaatsen bij de grote
orkesten in de Randstad moeten verdwij
nen indien minister De Boer van CRM
het voorlopig advies overneemt dat een
onafhankelijk onderzoeksbureau heeft
uitgebracht. Het adviesrapport, dat is op
gesteld door Sietse Smit en Onno van den
Berg, behelst de organisatie en bespeling
van het muziektheater (Stopera) in Am
sterdam.
Het rapport stelt voor het aantal musici bij
de Randstedelijke orkesten terug te bren
gen tot 92 per orkest. Indien het advies
wordt gevolgd betekent dat zowel voor
het Concertgebouworkest in Amsterdam
als het Residentie-orkest in Den Haag een
verlies van 25 arbeidsplaatsen. Het Rot
terdams Philharmonisch orkest zou twin
tig musici in moeten leveren en het Am
sterdams Philharmonisch orkest acht
tien.
De geadviseerde reorganisatie van de
Randstedelijke orkesten is een vervolg
op een al eerder, ook van de hand van
Smit gn Van den Berg, verschenen rap
port over reorganisatie bij provinciale
orkesten. De aanbevelingen van dat rap
port zijn door de toenmalige minister van
CRM, André van der Louw, bijna onge
wijzigd overgenomen, wat een verlies van
driehonderd arbeidsplaatsen betekende.
In het advies schrijven Smit en Van den
Berg dat één van de uitgangspunten van
de reorganisatievoorstellen is dat het vak
orkestmusicus in de toekomst een volle
dige baan zal zijn. Dat blijkt volgens het
advies nu niet zo te zijn omdat vrij veel
orkestmusici nevenwerkzaamheden ver
richten. Gemiddeld werkt een beroeps
musicus nu zeven uur per week te veel.
Door dit in de toekomst onmogelijk te
maken kunnen, aldus het advies, 255 vol
ledige banen, met daarbij de mogelijk
heid op deeltijdarbeid, teruggewonnen
worden. Daarnaast komen nog eens der
tig arbeidsplaatsen vrije indien financiële
middelen worden verschaft om de Neder
landse Opera Strichting en het Nationale
Ballet te laten begeleiden door kameren
sembles.
De reorganisatievoorstellen, alsmede de be
pleite integratie van de Nederlandse Ope
ra Stichting en het Nationale Ballet in het
Amsterdamse muziektheater, voeren tot
een een gezamenlijke besparing van ruim
35 miljoen gulden. Die besparing dient
volgens de aanbevelingen aangewend te
worden ten behoeve van andere sektoren
in het muziek- en theaterleven. Daartoe
zal op korte termijn een bestedingsplan
moeten worden gemaakt.
Ondoordacht
De grote orkesten hebben inmiddels uiterst
verontwaardigd gereageerd op het advies
aan CRM-minister De Boer waarin een
sterke inkrimping van de bezetting van
de RandstedeUjke orkesten wordt be
pleit. Zonder uitzondering wordt het voor
de orkesten als rampzalig ervaren indien
de minister de aanbevelingen overneemt.
„Het advies is slordig en ondoordacht",
meent H.W. Vos, artistiek adviseur van
het Rotterdams Philharmonisch Orkest.
„Dit kan de doodsteek worden voor de
grote orkesten. Ik heb er begrip voor dat
ook in de muziekwereld wordt bekeken
of er economischer kan worden gewerkt,
maar de nu voorgestelde ingrepen zijn zo
rigoureus dat in de toekomst met meer op
hoog niveau muziek gemaakt kan wor
den".
Dit is een totale miskenning van de kwali
teit die jarenlang met keihard werken is
opgebouwd", aldus Vos. „De praktijk zal
zijn dat in de toekomst een groot gedeelte
van het repertoire niet meer kan worden
uitgevoerd. Je kunt nu eenmaal niet zon
der kwaliteitsverlies ineens meer dan
twintig musici aan de kant schuiven.
Voor ons orkest betekent dit advies dat.
mogelijk, 35 jaar lang werken aan kwali
teitsverbetering in een klap ongedaan
wordt gemaakt."
DEN HAAG - Voortzetting van de subsidiénng van de Nieuwe
Komedie en Proloog moet de laagste prioriteit worden toege
kend: opheffing van beide gezelschappen brengt relatief de ge
ringste schade toe aan de diversiteit en de kwaliteit van het
toneelaanbod in ons land. Dit concludeert de minister van CRM
in het antwoord dat hij heeft gegeven op vragen van het Tweede-
Kamerlid Lankhorst (PPR).
De mmister betreurt het stopzetten van subsidie voor de Nieuwe
Komedie en Proloog en het verhes van ongeveer zeventig ar
beidsplaatsen. Er zijn geen alternatieven, waarbij dit aantal klei
ner is. aldus de minister ad interim, mevrouw Gardeniers. Voor
keur is gegeven aan stoppen met subsidie voor gezelschappen
die CRM volledig subsidieert Daartoe behoren ook Werkthea
ter, Sater, Amsterdams Volkstoneel en Amsteltoneel. Hun
voortbestaan wil de minister vooralsnog veilig stellen. Het
Werktheater heeft wat speelstijl en inhoud van het aanbod be
treft een uniek karakter De ontwikkelingsgang van Sater kan
leiden tot een verrijking van het totale toneelaanbod. Het Am
sterdams Volkstoneel is het enige gezelschap dat volledig van
rijkswege wordt gefinancierd en zich met volkstoneel bezig
houdt. Het Amsteltoneel verkeert in eenzelfde positie: het ncht
zich volledig op het verzorgen van toneel voor de jeugd
AMSTERDAM (GPD) - „Als het
Concertgebouworkest 25 musici
moet ontslaan, ontstaat een
rampzalige situatie. Het orkest
zal nog wel in naam blijven be
staan, maar de veel geroemde
kwaliteit zal in één a twee jaar
zijn verdwenen". Dat zegt een
hevig geschrokken zakelijk lei
der van het Concertgebouwor
kest, A. M. van Dantzig, over het
ontweiprapport „Organisatie en
bespeling muziektheater Am
sterdam" dat in opdracht van het
ministerie van CRM is geschre
ven.
Volgens dit rapport zal het Con
certgebouworkest net als andere
grote orkesten uit niet meer dan
92 musici mogen bestaan. Van
Dantzig: „Ons orkest bestaat niet
uit kneusjes. Ook niet voor een
klein deel uit kneusjes. Wij kun
nen ons niet voorstellen hoe je
tot een selectie zou moeten ko
men om 25 orkestleden af te
vloeien. Na een dergelijke pijnlij
ke operatie zou het gekortwiekte
ensemble onder verhoogde span
ning moeten werken en een
waanzinnig groot aantal diensten
moeten verrichten. De opstellers
van het rapport gaan ervan uit
dat musiceren een fabrieksmatig
proces is. Het gaat er niet meer
om hoe je een stuk uitvoert, maar
dat het gebeurt".
De gemeente Amsterdam is de be
langrijkste subsidiegever van het
Concertgebouworkest, dat een
grote naam heeft in de hele we
reld. Het komende seizoen ont
vangt het orkest 8 miljoen gul
den van Amsterdam en 4 miljoen
gulden van CRM. „We hebben al
voor een half miljoen gulden be
zuinigd door dit seizoen alle fran
je weg te laten en heel voorzich
tig te zijn met uitnodigingen. Dat
betekent een iets magerder aan
bod aan dirigenten", zegt de za
kelijk leider bezorgd. „Wij heb
ben absoluut niet het gevoel dat
in deze moeilijke tijd orkesten in
een ivoren toren zitten. Natuur
lijk moet er bezuinigd worden.
Maar er is geen enkel overleg
met ons geweest. Wij willen mee
praten over mogelijke vormen
van aanpassing".
Chef-dirigent Bernard Haitink
voelt zich met name gepasseerd
door CRM. „Ik sta al twintig jaar
voor dit orkest. Ik kom overal in
het buitenland en ik weet wat
kwaliteit is", aldus Haitink, die
op het ogenblik in Londen is.
De twee samenstellers van het rap
port worden over het algemeen
gezien als buitenstaanders. Siet
se Smit is ooit verbonden ge
weest aan een orkest en Onno
van den Berg is een journalist.
Beiden zijn al eerder door CRM
ingehuurd om een rapport te
schrijven over de reorganisatie
bij regionale orkesten. In hun
rapport over de bespelers van
het nieuwe muziektheater in
Amsterdam stellen zij een reser-
vepot van musici voor waaruit
orkesten indien nodig per keer
een keuze kunnen doen. Van
Dantzig reageert: „Wij geloven
niet in de werkzaamheid van
zo'n systeem. Je zult altijd zien
dat er gelijktijdig een paar grote
concerten op touw worden gezet
en dat de beste musici al weg zijn
als je hen nodig hebt"
Een ander thema uit het rapport
betreft de verbondendheid met
het plaatselijke orkest, die de
beide opstellers willen doorbre
ken. Van Dantzig zegt: „Wij heb
ben in Amsterdam maximaal
volle zalen. Dat geldt trouwens
ook voor het Amsterdams Phil
harmonisch Orkest. Het is toch
opmerkelijk dat er in deze stad
twee publieken zijn. Waarom
gaat men naar een bepaald or
kest luisteren? Omdat men ge
troffen wordt door de mensen
die de muziek maken. Vergelijk
het maar met de politiek. Het
gaat ook daar om de mensen die
het brengen. Het is een samen
spel van rationele en emotionele
factoren. Bij het Concertge
bouworkest gaat het om de parti
tuur en om degenen die het bren
gen".
Bij het orkest bestaat de vrees dat
de minister van plan is om het
rapport zonder veel wijzigingen
nog vóór de kamerverkiezing
door het parlement te krijgen.
Maandag zal de directie van het
Concertgebouworkest samen
met vertegenwoordigers van de
Het Concertgebouworkest
117 teleurgestelde en angstige or
kestleden bespreken of er enige
vorm van actie mogelijk is. Zake
lijk leider Van Dantzig: „We zul
len zeker proberen om de minis
ter te bereiken. En we zullen con
tact zoeken met kamerleden. Het
zou verschrikkelijk zijn als de
minister zou afbreken wat nu 95
jaar lang een van de glanspunten
van de Nederlandse cultuur is
geweest".
Bioscopen
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Star Trek, deel 2",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15,
16.30, 19.00 en 21.15 uur. al.
LIDO 1 (124130): "Porxy s pikante pret-,
park", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo.
ook 16.45 uur, 16 jr.
LIDO 2: "The Border", da. 14.30, 19.00
en 21.15 uur. zo. ook 16.45 uur, 16 jr.
LIDO 3: "Visiting hours", da. 19.00 en
21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Lekker lui genieten",
da. 14.30 uur, zo. ook 16.45 uur.
L1DO 4: "De rechter- en de linkerhand
van de duivel', da. 14.30, 19.00 en 21.15
jut, zo. ook 16.45 uur, al.
STUDIO (133210): "Sound of music",
da. 14.30 en 20.00 uur, al.
TRIANON (123875): 'Xe professionel",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15,
16.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
REX (125414): "Bloedhete verleidsters",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Klaar, overboord",
za. 23.30 uur, 16 jr.
Bioscopen Alphen
/Voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "Een soepzootje", da. 13.30,
18.45 en 21.15 uur, zo. 13.45, 16.15, 18.45
en 21.15 uur, al.
EURO 2: "Porky's pikante pretparK",
da. 13.30, 18.45 en 21.15 uur, zo. 13.30,
16.00, 18.30 en 21.00 uur, za. ook 24.00
uur, 16 jr.
EURO 3: "Papilion", da. 20.00 uur, do.,
vr., ma. en di. ook 13.30 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Sjors en Sjimmie en
de toverring", za., zo. en woe. 13.30 uur.
Nachtvoorstelling: "Dubbel zo lekker",
za. 24.00 uur, 18 jr.
EURO 4: "Hot bubble gum, deel 2", da.
13.30,18.45 en 21.15 uur, zo. 13.45.16.15,
18.45 en 21.15 uur, za. ook 24.00 uur, 16
Bioscoop Voorschoten
(Voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: "De vijf commando's",
do. tm. za. 19.30 uur, zo. 18.15 uur, 16 jr.
"The French lieutenant's woman", do.
tm. za. 21.30 uur, zo. 21.00 uur (besl.),
ma. tm. woe. 20.30 uur, 16 jr.
"Spiderman', do. en vr. 14.00 uur, za., zo.
en woe. 15.45 uur, al.
Kindermatinee: "Frank en Frey",
zo., ma. en woe. 14.00 uur.
Bioscopen Katwijk
(Voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "Stripes", da. 14.45, 18.45 en
21.15 uur, al.
CITY 2: "Conan, koning der barbaren",
da. 18.45 en 21.15 uur, 16 jr.
Kindermatinee: 'Tom en Jerry-f
val", da. 14.30 uur.
CITY 3: "En eeuwig zingen de bossen",
do., vr., za. en zo. 21.15 uur, al.
CITY 3: "Winden waaien om de rotsen",
ma., di. en woe. 21.15 uur, al.
CITY 3: "Pas op of we slaan d'r op", da.
14.45 en 18.45 uur, al.
CITY 4: 'Tirolers in heet Bangkok", da.
14.45,18.45 en 21.15 uur, 16 jr.
Exposities
Scheepvaartinformatie over
de grote en kleine vaart
kunt u van maandag tot en
met vrijdag telefonisch ver
krijgen via nummer
071-144941, toestel 218. Bel
len tussen 9 en 12 uur.
Rijksmuseum van Oudheden - Rapen
burg, t/m 3/10, Beelden van Behnasa,
Egyptische kunst uit de Romeinse Kei
zertijd, ma t/m za 10-17 uur, 13-17 uur.
Museum Boerhaave - Steenstraat la, t/m
VB, tentoonstelling 'Het Kloppend
Hart', 10 jaar cardiologie in Nederland*
Museum De Lakenhal: Expositie Thea
trale Collectie Hans van Oosterom, t/m
28 augustus
Oegstgeest - Jacques van Bellen, Win
kelcentrum Langevoort 11 c/d, tot 26/9,
Eduard Vysma, expositie van botani
sche etsen.
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat 1, t/m 3/10, 'Indianen van
Mexico, Azteken in 't verleden, Nahua's
van heden', ma t/m za van 10-17 uur,
zon- en feestdagen van 13-17 uur.
Museum De Lakenhal: Expositie "Jo-
han de Vries: van symbolist tot realist,
schilderijen en tekeningen 1914-1940", t
m 15 augustus
Ziekenhuizen
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met
uitzondering van:
- de kinder- en jongerenafdeling: dage-
Ujks van 14.00 uur tot 19.00 uur.
- de afdeling intensieve zorg: uitslui
tend na overleg met het hoofd van de
afdeling.
Sportmedisch Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags van 19.30-
20.30 uur.
Bezoekuren St. Eusabetb-Ziekenhuis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-14.45
en van 18.30-19.30 uur. Klasse afd: dage
lijks van 11.15-12.00 uur, van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
Kinderaldeling: dagelijks van 15.00-
18.30 uur.
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Academisch ziekenhuis
Tel. 269111
/oor alle pattenten (behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30
uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde
18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks van
14.30-14.45 uur en van 18.30-18.45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
Bezoektijden Kinderkliniek:
Bezoektijden kinderafdelingen:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00
uur. (Alleen voor ouders van kinderen
kart er een afwekende tijd afgesproken
worden met de hoofdverpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19 30 uur Extra be
zoek voor de hartbewaking 's ochtends
11.00-11.30 uur. Extra bezoek voor va
ders op de kraamafdeling: 's avonds
19.30-20.30 uur. Kinderafdeling 's mid
dags 14.30-15.30 uur, 's middags alleen
voor ouders 14.30-10.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (tel: 020-175000).
FRED BASSET
Helaas, ik ben te
oud geworden,
versleten. Ik voel
me aJs een vie
met afgekapte
vinnen.'
tir>
Daarom dacht ik
dat een jeugdige
kracht met m'n booC
het ruime sop kon
In gaan, de verre
gezichtseinders
tegemoet
f raapjw «*n h
in melk rn laat
<Un goad uiUrkkrn Hp
)f en meng er dan
fyngaknipU- bw-v
royaal versgemalen pa
per en dan de reepje*
haring Ata verdere toe-
wel wat diUegroen. ren
lepeltje angovtiptsla
en fijngemaakt hardgr
kookt at Geef hierbu
aterd brood
WIN A BORN
ludc) Lieuuis
20 augustus 1982
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Gedurende de vorige week
zijn te Scheveningen aangeko
men 5 70 badgasten met 43 be
dienden. en wel in hotels 483
badgasten met met 43 bedien
den en bij particulieren 87 bad
gasten. geen bedienden In het
geheel bevonden zich gisteren te
Scheveningen 1954 badgasten
met 160 bedienden. Sederd 1
Mei 11. kwamen te Schevenin
gen aan 3756 badgasten en 324
bedienden.
Voor rekening van prinses
Marianne (1810-1883, dochter
van de latere koning Willem I
en gehuwd met en later geschei
den van prins Albrecht van
Pruisen, Red.) is dezer dagen
van den heer J. Kamphuis te
Zwolle aangekocht de tafel, die
het vorige jaar door hem op de
tentoonstelling te Leeuwarden
geexposeerd werd. Deze is met
zilver, ivoor, koper enz. inge
legd en bevat een voorstelling
van Willem II bij Waterloo.
- Op het erf van ae weduwe
Rooymans, Kleine Berg te Eind
hoven. is een roode kool gewon
nen, die als een zeldzaamheid
in hare soort mug beschouwd
worden De kool heeft een om
vang van 1 meter 20 centimeter
en weegt ongeveer vijf en vijftig
pond.
Vijftig jaar geleden
- De AmertJcaansche vliegt
Charles Lindbergh heeft een be
roep gedaan op de pers en haar
verzocht zijn tweede kind een
zoon), waaraan zijn vrouw
kort geleden het leven heeft ge
schonken. te sparen voor een
publiciteit, welke, naar hij
meent, m hoogt mate verant
woordelijk was voor de ontvoe
ring en den dood van zijn eer
steling. Wu meenen, zegt h\j,
aai onze derm het recht heb
ben op normale wijze op te
groeien, te midden van andere
inde ren
- tevolge van de groole hit
te van den laatsten tijd woeden
er in Zuid-Frankrijk op ver
scheidene plaatsen boschbran-
den. zooals bij Marseille, waar
een oppervlakte van ongeveer
100 H A. in vlammen staat Po
gingen van de brandweer en de
gendarmerie het vuur te stutten
zijn tol nu toe vergeefseh ge
weest. Verscheidene dorpen
worden bedreigd. Soldaten hel
pen de bewoners om have en
goed »n veiligheid te brengen