Libanon: geen verkiezingen
Frankrijk verbiedt
"Action Directe"
De hardnekkige
diplomatie van
Philip Habib
Veiligheid kerncentrales VS weer ter discussie
Moslims boycotten presidentskeuze parlement
Irak bombardeert
olie-eiland Iran
Muiterij op Seychellen neergeslagen
PAGINA 6
Buitenland
DONDERDAG 19 AUGUSTUS 1982
Geen kernafval
door Brugge
BRUGGE (Belga) De burge
meester van de Belgische
stad Brugge, Frank van Ac
ker, duldt met onmiddellijke
ingang geen transporten
meer van kernafval op het
grondgebied van zijn ge
meente. Hij heeft de politie
opdracht gegeven dergelijke
transporten per spoor, over
de weg of via water tegen te
houden.
Op een persconferentie zei Van
Acker gisteren dat hij hier
mee uitvoering geeft aan een
eerder genomen eenstemmig
besluit van de gemeenteraad.
WASHINGTON (AP) - De Amerikaanse na
tionale commissie voor toezicht op kern
energie NRC heeft in een geheim document
te kennen gegeven dat tien van de 74 kern
reactoren in de Verenigde Staten "bij lange
na" niet voldoen aan de gemiddelde veilig
heidsnormen. Van nog een twaalf andere
reactoren werd gezegd dat zij "onder de ge
middelde" veiligheid moeten worden
geacht. Dit is gisteren bekend geworden bij
een evaluatie van 4.060 ongelukken in kern
centrales die over 1981 by de NRC zyn ge
meld.
De evaluatie werd uitgevoerd door "Critical
Mass Energy Project", een onderdeel van
Ralph Nader's "Public Citizen Inc.", een or
ganisatie die in de Verenigde Staten doet
aan onderzoek ten behoeve van de consu
ment.
Critical Mass meldde dat, terwijl duizenden
van de ongelukken betrekking hadden op
relatief kleine problemen, 140 door de NRC
waren bestempeld als "van bijzonder be
lang".
In het rapport werd gezegd dat 62 procent van
de ongelukken was veroorzaakt door gebre
ken aan de uitrusting, 19 procent door men
selijke fouten, 13 procent door het ontwerp
of de produktie en 6 procent door andere
oorzaken.
"Het onderzoek toont duidelijk de onjuistheid
aan van de verklaringen die door de indus
trie zijn afgelegd, dat kernenergie voorziet in
betrouwbare, veilige en overvloedige ener
gie", aldus de schrijver van het rapport Ri
chard Udell.
"Het grote aantal ernstige veiligheidsproble
men is een zeker teken dat zonder belangrij
ke wijzigingen, het alleen maar een kwestie
van tijd is voor een nieuw ernstig ongeluk
gebeurt", zo voegde hij hier aan toe.
De directeur van het NRC-bureau voor analy
se en evaluatie van operationele gegevens,
Carlyle Michelson, verklaarde dat hij het
niet eens is met sommige conclusies in het
rapport, maar noemde het werkstuk verder
een "belangrijk document."
(Van onze speciale verslaggever Taco Slagter)
BEIROET - De presidentiële verkiezingen in Libanon
gaan niet door. Radio Libanon heeft gisteravond aange
kondigd dat de verkiezingen, die vandaag in het parle
mentsgebouw zouden plaatshebben, zijn uitgesteld.
Voorlopig tot maandag; politieke waarnemers in Beiroet
geloven echter dat het geen uitstel maar afstel is.
Moslimleiders in Beiroet kondig
den gisteravond laat aan de ver
kiezing van een nieuwe presi
dent door het Libanese parle
ment te zullen boycotten. Vol
gens de Libanese radio menen
de moslims dat de enige kandi
daat voor het presidentschap, de
falangistenleider Beshir Ge-
mayel (34), een vazal van de Is
raëli's is. De islamitische politie
ke partyen willen de presidents
verkiezingen uitstellen teneinde
meer tijd te hebben om een kan
didaat te zoeken die geen voor
keur heeft voor de Israëlische
politiek.
In tegenstelling tot andere landen,
kiest in Libanon het parlement
om de vijfjaar een nieuwe presi
dent. Volgens de grondwet moet
dat een christen zijn. Libanon
heeft een confessioneel politiek
systeem, dat alle religieuze groe
peringen evenredig over de func
ties bij de overheid en andere pu
blieke organen verdeelt.
Israël
Wie de nieuwe president wordt, is
voor het in de grootste crisis
sinds het bestaan van de staat ge
dompelde Libanon van het aller
grootste belang. Het bepaalt of
Libanon de crisis zelf kan oplos-
Boerenleiders
in Suriname
weer vrij
PARAMARIBO (ANP) - De tien
bestuursleden van de Surinaam
se boerenvakbond FAL (federa
tie van arme landbouwers) zijn
door het militaire gezag weer op
vrye voeten gesteld. De tien wa
ren maandag in Nickerie (West-
Suriname) gearresteerd nadat
enkele honderden rijstboeren
met combines en tractoren we
gen en het plaatselijke vliegveld
hadden geblokkeerd om kracht
bij te zetten aan de eis tot aan
vaardbare minimum garantie
prijzen voor rijst. Ook de Suri
naamse journalist Bram Beer die
bij de acties aanwezig was is
weer op vrije voeten. Intussen is
in Nickerie een samenscholings
verbod ingesteld.
Intussen is in Paramaribo het pro
ces voor de krijgsraad begonnen
tegen de officieren Birdja en Di-
hal die ervan worden verdacht
voorkennis te hebben gehad van
de mislukte couppoging van 11
maart. Vorige week kwam het in
Paramaribo tot scherpe protes
ten toen legerleider Bouterse
Birdja en Dihal eigenmachtig liet
arresteren nadat de rechter-com-
missaris hen had vrijgelaten om
dat hij geen termen aanwezig
achtte hen nog langer vast te
houden. Gisteren zijn een aantal
getuigen gehoord voor de krijgs
raad onder wie coupleider Su-
rendre Rambocus. Deze ontken
de dat hij een staatsgreep had
willen plegen. Hij zei slechts de
bedoeling te hebben gehad de
democratie in Suriname te her
stellen. Een burgergetuige ver
klaarde dat Dihal en Birdja bij de
voorbereiding van het complot
waren betrokken maar zich later
hadden teruggetrokken.
Werkonderbreking
in Poolse Szczecin
WARSCHAU (DPA/AFP) - Arbei
ders van de Warski-werf in de
Poolse havenstad Szczecin heb
ben gisteren het werk voor een
kwartier neegelegd om een de
monstratie te houden voor het
monument voor de slachtoffers
van de onlusten in 1970.
Volgens de televisie die een com
muniqué van garnizoenscom
mandant van Szczecin aanhaalde
zullen de organisatoren en deel
nemers aan deze manifestatie
strafrechtelijk en arbeidsrechte
lijk worden vervolgd.
sen, of dat het in de tang blijft
van Israël en Syrië. Presidents
kandidaat Gemayel heeft aange
kondigd dat hij zowel het vertrek
van de Israëli's als de Syriërs uit
zijn land zou eisen. Blijkbaar
hebben de moslims op het aller
laatste moment aan de belofte
geen enkele waarde gehecht en
vrezen zij dat Israël een blijvend
stempel zal drukken op de Liba
nese politiek.
Beshir Gemayel is in Libanon ook
op andere gronden omstreden.
Hij is commandant van het
grootste privé-leger van Liba
non, de Kataar (Force Libanaise),
een op de principes van de voor
malige Spaanse dictator Franco
gestoeld leger. De Force Libanai
se is verantwoordelijk voor de
vele bloedbaden in Libanon in
de afgelopen jaren.
Quorum
Het geharrewar rond de presiden
tiële verkiezingen begon al begin
deze week. De vraag was, of het
door de constitutie voorgeschre
ven quorum wel zou worden ge
haald. Tweederde van de 99 par
lementsleden moet een stem uit
brengen. Nu zyn er nog maar 92
volksvertegenwoordigers in le
ven, want sinds 1971 zijn er in Li
banon geen parlementsverkie
zingen meer gehouden. Uitein
delijk besloot de commissie,
waarin alle stromingen zitting
hadden, het quorum op de reste
rende 92 leden van toepassing te
laten zijn.
Door het wegvallen van nog eens
negen parlementariërs was de
verkiezing van Gemayel zeker
twijfelachtig geworden. Hij had
tenminste 47 stemmen nodig om
de hoogste politieke post te kun
nen bereiken. Van 43 stemmen
was de falangist vrijwel zeker.
Vier parlementsleden, een maro
niet (christen), twee moslims en
een lid van de Druzenpartij (een
moslimsekte) waren niet van
plan op hem te stemmen.
Nu de opvolging van president
Sarkis voorlopig is uitgesteld,
stellen politieke waarnemers in
Beiroet zich de vraag, of de Israë
lische bezetter er voor- of nadeel
van heeft. In elk geval heeft het
Israëlische leger gisteren de soe
vereiniteit van Libanon met een
symbolisch gebaar duidelijk wil
len maken door de tanks rond
het zwaar beschadigde parle
mentsgebouw Villa Mansour in
Beiroet enkele tientallen meters
terug te trekken. Uit het ge
zichtsveld echter zijn de gepant
serde legergroene monsters niet
verdwenen, zoals alle Israëlische
troepen en wapens niet uit Liba
non zullen zyn teruggetrokken
voordat er een sterke en Israël
goed gezinde regering in Beiroet
is geïnstalleerd.
De Franse minister van binnenlandse zaken Gaston Deferre (links) verlaat met Joseph Franceschi het Elysée,
waar gisteren de wekelijkse kabinetszitting werd gehouden. Franceschi zal zeer waarschijnlijk tot staatssecre
taris, belast met de veiligheid, worden benoemd.
PARIJS (AFP/DPA) - De Franse
regering heeft gisteren in het ka
der van haar strijd tegen het ter
rorisme besloten de anarchisti
sche organisatie "Action Direc
te" te ontbinden. Na afloop van
het wekelyks kabinetsberaad on
der leiding van president Fran
cois Mitterrand verklaarde diens
adviseur Jacques Attali dat de
groepering een "ondergrondse
organisatie is die uit voorstan
ders van geweldadige acties be
staat en die contact houdt met
bewegingen van buitenlandse
extremisten". Volgens hem heeft
de groepering zich uitgesproken
voor "de gewapende strijd met
terroristische middelen".
"Action Directe" werd buiten de
wet gesteld op een bijeenkomst
waarop het kabinet zijn strategie
MANAMA (AFP) - Irak heeft gis
teren olieinstallaties op het
Iraanse eiland Kharg gebombar
deerd. Daarbij is vermeden olie
tankers te treffen. Dit maakte
een Iraakse militaire woordvoer
der gisteren bekend.
Volgens de woordvoerder is de
aanval uitgevoerd om "buiten
landse tankers die zich bij Kharg
bevinden of die daarheen op weg
zijn een laatste kans te geven".
Hij zei dat deze schepen mis
schien nog geen speciale instruc
ties hebben gekregen van hun
maatschappijen of regeringen na
de jongste waarschuwing van
Irak, dat het van plan is de be
langrijke Iraanse olieterminal
aan te vallen.
Irak wel daarmee Iran dwingen
zyn aanvallen op Iraakse grens
plaatsen te staken, aldus de
woordvoerder. President Sad
dam Hoessein van Irak verklaar
de zondag dat het Iraanse olie-ei
land Kharg voortaan doelwit zal
zyn van Iraakse aanvallen. Hij
waarschuwde tankers van onver
schillig welke nationaliteit
Kharg te mijden omdat ze anders
het risico lopen in de grond te
worden geboord.
Kharg, een eiland aan de kop van
de Perzische Golf, fungeert als
een groot overslagstation van ru
we olie. Het ligt 250 km. ten zuid
westen van Abadan. Voor de
Iraanse revolutie had het over
slagstation op Kharg een capaci
teit van 5 miljoen vaten olie per
dag. In het vooijaar van 1982 ex
porteerde Iran vanaf Kharg per
dag 2,2 miljoen vaten.
In mei, nadat Iran als onderdeel
van zijn tegen-offensief de stad
Chorramshar had heroverd, ging
de Iraakse luchtmacht over tot
het bombarderen van Kharg.
Maar de installaties liepen vol
gens de vice-president van de
Iraanse nationale petroleum-
maatschappij, Issam al-Chalabi,
geen noemenswaardige schade
op
bepaalde tegen de binnen- en
buitenlandse terroristische orga
nisaties die in Frankrijk opere
ren. De groepering heeft ver
klaard verantwoordelijk te zijn
voor verscheidene anti-joodse
aanslagen die de afgelopen we
ken in Parijs zijn gepleegd. Zij
heeft echter laten weten niets te
maken te hebben gehad met de
schietpartij in en bij het joodse
restaurant Jo Goldenberg in de
Parijse joodse wijk, waarbij vori
ge week maandag zes doden en
22 gewonden vielen. De politie
heeft tot dusver ook geen ver
band gevonden tussen deze bloe
dige aanslag en de nu buiten de
wet gestelde organisatie.
De groepering die contacten zou
onderhouden met terroristische
kringen in de Duitse bondsrepu
bliek en andere landen, heeft
sinds haar oprichting in het voor
jaar van 1979 ongeveer 30 aansla
gen gepleegd.
Dinsdag had een rechter van in
structie in Parijs al een aanhou
dingsbevel uitgevaardigd tegen
de oprichter van "Action Direc
te", Jean-Marc Rouillan, nadat
deze in een vraaggesprek met het
linkse blad Libération had ver
klaard, dat zijn organisatie de
regering tegen "Action Directe"
verschilt aanzienlijk van haar
milde aanpak na de verkiezing
van Mitterrand en het aan de
macht komen van een coalitieka
binet van socialisten en commu
nisten ruim een jaar geleden.
Toen liet minister van justitie
Robert Badinter Rouillan en an
dere leiders van de anarchisti
sche groepering, die in voorar
rest zaken op beschuldiging van
het plegen van terroristische ac
ties, vrij en ontbond hij het spe
ciale hof voor de staatsveilig
heid, dat destijds was ingesteld
om tegen de staat gerichte activi
teit te beoordelen.
De nieuwe strategie die Mitterrand
dinsdagavond in een vraagge
sprek voor de televisie ontvouw
de, houdt onder meer in dat er
een staatssecretaris komt die
zich speciaal met de openbare
veiligheid zal bezighouden, en
dat alle maatregelen tegen de
misdaad worden gecoördineerd
door het hoofd van een speciale
paramilitaire eenheid van
scherpschutters, de 38-jarige
Christian Prouteau.
Op last van de president gaat de
politie proberen te voorkomen
dat er wapenzendingen gaan
naar buitenlandse ambassades.
iaatste tijd drie aanslagen heeft Verscheidene politie organisaties
gepleegd op "zionistische bedrij
ven". Bij een daarvan liep vorige
week een voorbijgangster ernsti
ge verwondingen op.
Verschil
Het straffe optreden van de Franse
hebben hun instemming betuigd
met Mitterrands toezegging dat
het terrorisme zal worden bestre
den. Zij stellen echter dat dit
streven alleen succes kan heb
ben, als de regering de toelating
van vreemdelingen doeltreffend
controleert.
reik ligt, is in niet onbelang
rijke mate tot stand gekomen
door de bemiddeling van de
Amerikaanse diplomaat, Phi
lip Habib. Deze man, van Li
banese afkomst, verscheen
als een duveltje uit een doos
je plotseling op het wereldto
neel.
Voor het eerst was dat vorig
jaar, toen Israël en Syfe in
een groot conflict dreigden te
raken, nadat Israël de Russi
sche Sam-raketten van Syrië
had vernietigd.
Toen Israel in juni van dit jaar
zijn actie "Vrede in Galilea"
begon, dook de naam Habib
opnieuw op in de pers, om er
voorlopig niet meer uit te ver
dwijnen.
Habib heeft al een lange staat
van dienst in de Amerikaanse
diplomatie achter de rug.
Zijn loopbaan begon, zoals
gewoonlijk met enkele onbe
langrijke baantjes op ambas
sades. Zo was hij derde secre
taris cp de Amerikaanse am
bassade in Canada, klom op
tot tweede secretaris op de
ambassade in Nieuw-Zee-
land en werd vervolgens as
sistent op de research-afde-
ling van het ministerie van
buitenlandse zaken. Geen in
het oog springend begin dus.
Zijn carrière kreeg echter een
andere wending toen hij in
1962 als raadsman voor poli
tieke zaken in Zuid-Korea
werd benoemd. Drie jaar la
ter was hij de belangrijkste
adviseur van de toenmalige
VS-ambassadeur in Vietnam,
Henry Cabot Lodge. Als zo
danig stond hij aan het hoofd
van een speciale groep die
uiteindelijk president Lyn
don B. Johnson deed beslui
ten de bombardementen op
Noord-Vietnam aan banden
te leggen en vredesonderhan
delingen te beginnen.
Hierop volgden gesprekken in
Parijs, waarbij Habib als lid
van de onderhandelingsdele
gatie betrokken was onder
Johnson en later onder Ni
xon. Deze onderhandelingen
resulteerden in 1973 in de Ak
koorden van Parijs, waardoor
Noord- en Zuid-Vietnam
werden verenigd.
Inmiddels was Habib ambassa
deur geworden in Zuid-Ko
rea (in 1971), om in 1974 terug
te keren naar de VS als hoofd
van het bureau voor Oosta-
ziatische zaken.
Habib werd in 1920 geboren in
de Newyorkse wijk Brook
lyn, als zoon van Libanese
emigranten. Hij werkte een
tydje als expeditieklerk alvo
rens hij zich inschreef aan de
universiteit van Idaho. Tij
dens de Tweede Wereldoor
log diende hij driejaar lang in
het Amerikaanse leger, en
kwam in 1949 in buitenland
se dienst. In die tijd voltooide
hij zyn studie aan de Berke-
ley-universiteit in Californië
met een doctoraal-scriptie
over de economische aspec
ten van de houtindustrie.
Midden-Oosten
Hoewel zijn start in de diplo
matie weinig spectaculair is
geweest, is zyn ster aan het
politieke firmament snel ge
rezen. Vooral toen hij in 1978
zijn interesse verlegde naar
het Midden-Oosten.
Habib is geen diplomaat van
het grijze-streepjes-pak. Zijn
onderhandelingstechnieken
worden, aldus zyn medewer
kers, niet gekenmerkt door
fijnzinnige diplomatie, maar
eerder door stug volhouden.
Een van zijn collega's ant
woordde indertijd op de
vraag hoe het Habib zou luk
ken een oorlog tussen Israël
en Syrië te voorkomen: "Hy
zal wel net zolang schreeu
wen tot beide partyen het
maar opgeven".
Wellicht heeft deze eigenschap
er mede toe bijgedragen dat
de Amerikaanse bemiddelaar
het huidige hoog oplopende
conflict tussen Israël en de
PLO voorlopig heeft kunnen
In elk geval hebben het door
zettingsvermogen van Habib
en zijn afkomst - als zoon van
Libanese christenen, die op
groeide in een wijk van New
York waar veel joden zijn ge
huisvest - hem tot een onbe
vooroordeeld onderhande
laar gemaakt voor alle party
en in het Midden-Oosten: Is
raëli's, Palestijnen, Syriërs,
Libanezen en moslims. Neem
daarbij het feit dat hij even
eens een hand heeft gehad in
de Camp David-akkoorden
die onder president Carter
leidden tot het vredesverdrag
tussen Israël en Egypte, en
het is voor de hand liggend
dat Ronald Reagan hem de
aangewezen persoon achtte
om de gemoederen in het
Midden-Oosten tot bedaren
te brengen.
Habib, die wegens twee hart
aanvallen tijdelijk uit de rou
latie was, werd van stal ge
haald en voerde vervolgens
een diplomatie die aan de
beste dagen van Kissinger
deed denken. Maar daarmee
houdt de vergelijking op.
Kissingers pendelmissie in
het Midden-Oosten
spraakmakender: als minis
ter van buitenlandse zaken
had hy niet alleen de primeur
op dit gebied, hy placht zijn
wapenfeiten, anders dan Ha
bib, uitvoerig te etaleren in
de pers.
Even leek het erop dat de Ame
rikaanse diplomaat toch in
opspraak zou komen: toen
bekend werd dat hy, evenals
o.a. de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken
George Shultz, een (advise
rende) functie had by het
Bechtel-concern. Deze Ame
rikaanse -bouwgigant heeft
nauwe banden met de Ara
bieren en vooral met Saoedi-
Arabië, waar het concern be
zig is met de bouw van een
miljoenenstad in de woestyn.
Voor Israël had dit, in de ge
voelige sfeer waarin Habib
zyn onderhandelingen moest
voeren, aanleiding kunnen
zijn om te twijfelen aan de
onpartijdigheid van de Ame
rikaan. Maar toen de betrok
kenheid van Habib bij het
Bechtel-concern bekend
werd, sprak de joodse lobby
in de VS snel en uitdrukke
lijk haar vertrouwen uit in
Habib. Daarmee koos zij eie
ren voor haar geld, want als
Habib op dat moment had
moeten afhaken,was er een
enorme leemte ontstaan in de
onderhandelingen. En dat
gat hadden de Verenigde Sta
ten niet direct kunnen opvul
len.
ANNEMIEK RUYGOK
NAIROBI (Reuter) - President Albert René
van de Seychellen heeft voor de radio beves
tigd dat een muiterij van ontevreden lege
reenheden die 36 uur duurde is neegeslagen.
Hij waarschuwde echter dat nog enkele mili
tairen op vrije voeten waren en riep zyn
60.000 onderdanen op waakzaam te zijn.
Over het lot van de gijzelaars liet de presi
dent niets los. Er werd evenmin gerept over
slachtoffers.
De militairen kwamen dinsdagmorgen vroeg
in opstand. Zy bezetten het radiostation in
de hoofdstad Victoria en klaagden hogere
officieren aan die hen als "varkens" zouden
hebben behandeld. Regeringsgetrouwe troe
pen maakten gisteren een einde aan de mui
terij. Volgens eerste verklaringen zouden en
kele rebellen met gijzelaars er vandoor zijn.
Maar daar werd naderhand niets meer over
gemeld. De president zei dat de toestand
morgen weer normaal zou zijn.
Hij zei verder in de in Kenia opgevangen uit
zending dat de muiters de haven, het radio
station, het PTT-kantoor en het politiebu
reau in handen hadden, en officieren in de
grootste kazerne gevangen hielden. Zij trok
ken op naar het internationale vliegveld
waar het leger ze naar zyn zeggen tegen
hield. Tot nog toe nam men aan dat de mui
ters alleen het radiostation in handen had
den vanwaar ze verklaringen uitzonden.
President René zei dat hij met de rebellen had
onderhandeld totdat duidelijk werd dat ze
enkel maar een verslechtering wilden en
hoopten de sympathie van de bevolking te
