Israël akkoord
met plan Habib
Optimisme over
afloop Beiroet
C
Sombere toekomst ontwikkelingslanden
Poolse
VS-rente verlaagd
primaat wil vrije boerenvakbond
Westduitse
ondernemer
dood in bos
Weer brand in
joods gebouw
Proces tegen
Ghotbzadeh
President Wereldbank vèrwacht nauwelijks economische groei
V N-waarnemers mogen komen
Betoging tegen dumping bij
Nederlandse ambassade Madrid
MAANDAG 16 AUGUSTUS 1982
Israël blijft echter vasthouden aan
de eis dat nog voor het begin van
de evacuatie de Israëlische piloot
die door de PLO krijgsgevange
ne is gemaakt, en negen stoffelij
ke overschotten van Israëlische
soldaten aan het Rode Kruis zul
len worden uitgeleverd. Rege
ringskringen in Jeruzalem bena
drukten dat op dit punt geen dis
cussie mogelijk is. PLO-leiders
hadden eerder laten weten dat de
Wilhelm' Brassel.
BONN (AP) - In een bos nabij zijn
woning in een voorstad van
Bonn is zaterdag het lijk gevon
den van de aan suikerziekte lij
dende industrieel, de 62-jarige
Wilhelm Brassel, die negen da
gen geleden is ontvoerd en voor
wiens vrijlating een losgeld van
één miljoen mark was geëist.
Brassel, de eigenaar van een jamfa-
briek in Bad Honnef 16 kilome
ter ten noord-oosten van Bonn,
lag met zijn gezicht naar bene
den onder enkele struiken. Zijn
handen waren achter zijn rug
met een touw samengebonden.
Het was niet duidelijk ol Brassel
door zijn ontvoerders was ge
dood of om het leven was geko
men tengevolge van gebrek aan
insuline.
Het lijk werd een dag gevonden na
dat de politie een man had gear
resteerd die wordt verdacht van
betrokkenheid bij de ontvoering.
De politiewoordvoerder zei dat
de ondervraging van de verdach
te moeilijk verliep en dat ver
scheidene aspecten van de mis
daad nog onopgehelderd waren.
De ontvoerders hadden familiele
den van Brassel geen teken van
leven van hun slachtoffer gege
ven, sinds deze op 5 augustus on
derweg naar zijn werk werd ge
grepen. Brassel's familieleden
riepen de ontvoerders herhaalde
lijk op om de lijder aan diabetes
twee maal per dag een insuline-
injectie te geven
(Van onze correspondent Inez Polak)
piloot vrijgelaten kon worden in
ruil voor de Palestijnse strijders
die in Israëlische handen zijn ge
vallen. Dit aantal wordt op 7000
geschat.
Habib heeft gisteren in zijn bespre
kingen in Jeruzalem toegezegd
dat het vertrek van de in Beiroet
gelegerde Syrische troepen tege
lijk met de evacuatie van de pro-
Syrische Palestijnse organisaties
niet langer een probleem is. Hij
zou hierover een akkoord met
Syrië bereikt hebben. Die Syri
sche troepen kunnen worden ge
hergroepeerd in Oost-Libanon.
Israël zal niet langer aandringen op
de ontvangst van een lijst met de
namen van alle te evacueren Pa
lestijnse strijders. In plaats daar
van zal Habib Israël een lijst
overhandigen met een indeling
van het aantal Palestijnen vol
gens de plaats van bestemming.
Zoals het voorstel er nu uitziet, zou
al bij het begin van de evacuatie
een Franse eenheid, in het kader
van de internationale troepen
macht, West-Beiroet binnen
trekken en postvatten bij de
twee doorgangsposten waar
langs de Palestijnse strijders de
stad zullen verlaten. Israël heeft
van Frankrijk een belofte gekre
gen dat als mocht blijken dat de
Palestijnen niet weggaan, de
MADRID (DPA) - Negen milieu
beschermers hebben zaterdag bij
de Nederlandse ambassade in
Madrid een protestactie van één
uur gehouden tegen de storting
van kernafval door Nederland,
België, Engeland en Zwitserland
voor de kust van het Spaanse Ga-
licië. Volgens hen wordt het zee
gebied daar tot een "mestvaalt"
gemaakt.
Met het oog op de aanwezigheid
CZESTOCHOWA/GDANSK/WA-
RSCHAU (AFP Reuter/DPA) -
Het hoofd van de rooms-katho-
Iieke kerk in Polen, aartsbis
schop Jozef Glemp, heeft giste
ren het recht op een eigen orga
nisatie verdedigd voor de parti
culiere boeren. Hij noemde het
vakverbond Solidariteit niet met
name in zijn preek, waarin hij de
autoriteiten opriep tot hervatting
van de dialoog en tot de verwij
dering van onzichtbare haat.
Voor meer dan 120.000 gelovigen
die als pelgrim naar Czestocho-
wa waren gekomen - velen van
hen hadden de laatste anderhal
ve kilometer naar het klooster op
de Jasna Gora op de knieën afge
legd - zei Glemp dat een hervat
ting van de dialoog tussen de au
toriteiten en de samenleving no
dig is om de haat uit te schakelen
"die soms onzichtbaar lijkt maar
wel degelijk bestaat als mensen
hun mond houden en de tanden
knarsen".
Hij sprak de hoop uit dat de ver
dergaande normalisering in het
land (door generaal Jaruzelski
als voorwaarde gesteld voor de
geleidelijke afschaffing van de
staat van beleg) een heroptreden
van boeren-solidariteit mogelijk
Franse eenheid weer zal vertrek
ken.
Aan een tiental VN-waarnemers
die zich al in de stad bevinden,
zullen geen nieuwe VN-troepen
worden toegevoegd. Het Israëli
sche leger zal zich op enkele pun
ten terugtrekken, onder anderen
bij de hoofdweg Beiroet-Damas-
cus waarlangs het overgrote deel
van de Palestijnen Libanon zal
moeten verlaten.
In Jeruzalem toonde men zich gis
teren zeer optimistisch over de
kans van slagen van het voorstel
van Habib. De verwachting was
dat nog deze week de overeen
komst in al zijn details kon wor
den gesloten.
Na de rumoerige kabinetszitting
van afgelopen donderdag heeft
premier Begin gisteren zijn mi
nisters opgeroepen het geruzie te
staken. Begin weigerde in te
gaan op de geruchten dat enkele
ministers het vertrek van de mi
nister van defensie Ariel Sharon
hadden geëist. „Het is nu niet de
tijd om een interne strijd te be
ginnen", aldus Begin. De uit
komst van de kabinetszitting, die
was gewijd aan de voorstellen
van de Amerikaanse bemidde
laar, wijst erop dat de verzoenen
de lijn gisteren in het kabinet de
overhand had.
van talrijke Spaanse politieman
nen zagen de betogers af van een
dergelijke manifestatie voor de
Britse ambassade. Engeland is
dezer dagen begonnen met het
storten van 2.700 ton atoomafvai
in 4.000 verzegelde vaten voor de
kust van Galicië. Het betrokken
schip werd daarbij tot vrijdag ge
hinderd door leden van de mi
lieu-organisatie Greenpeace
zal maken. Volgens de aartsbis
schop is "een eigen vakbond
voor boeren noodzakelijk om
hen als producenten te verdedi
gen tegen de staatscooperaties
als kopers van hun waren". De
katholieke kerk heeft zich bij
monde van Glemps voorganger,
wijlen kardinaal Stefan Wys-
zynski, sterk gemaakt vor het
recht van de particuliere boeren,
zich in een eigen bond te organi
seren.
Boeren-solidariteit, dat naar eigen
zeggen de meeste van de 3,5 mil
joen particuliere boeren als lid
had, is sinds de afkondiging van
de staat van beleg op 13 decem
ber vorig jaar verboden. Voorzit
ter Jan Kulaj, de "Lech Walesa
van de boeren" is vijf maanden
geïnterneerd geweest. Hij is ech
ter vrijgelaten nadat hij tijdens
een vraaggesprek voor de televi
sie zijn steun had uitgesproken
aan de autoriteiten.
Snelrecht
Zaterdag al zijn in Polen mensen
berecht die vrijdag hadden deel
genomen aan straatbetogingen
in vier Poolse steden. Volgens ra
dio Warschau moeten in Nowa
PARIJS (DPA/Reuter) - In het
oostelijk deel van Parijs is zater
dag grote schade aangericht aan
een joods verenigingsgebouw.
Volgens de politie was het vuur
dat een zaal volledig vernielde,'
vrijwel zeker aangestoken. Per
soonlijke ongelukken deden zich
niet voor.
Onder een nabij geparkeerde auto
vond de politie een aan haar ge
richte boodschap, voorzien van
een hakenkruis en een David
ster. De politie dacht aan de daad
van een labiel persoon.
Deze maand waren in de Franse
Huta bij Krakow acht personen
boetes betalen van tussen de
6.000 en 12.000 zloty (het door-
sneeloon in Polen ligt rond de
10.000 zloty).
hoofdstad al zes anti-joodse aan
slagen gepleegd, waaronder af
gelopen maandag de beschieting
van een joods eethuis waarbij zes
doden en 22 gewonden vielen.
De politie vermoedt dat deze be
schieting het werk was van een
Palestijnse groep. Voor andere
acties heeft de uiterst linkse
Franse organisatie "Action Di-
In één geval is een gevangenisstraf
van drie maanden opgelegd, een
proces is verdaagd. Een derde
zaak is uitgesteld tot het open
baar ministerie meer bewijs
recte" zich verantwoordelijk ge
steld.
Morgen zal president Francois Mit
terrand in een vraaggesprek voor
de televisie een verklaring afleg
gen over de kwestie van de bin
nenlandse veiligheid en over zijn
omstreden beleid ten aanzien
van het Midden-Oosten. Vooral
premier Menachem Begin heeft
zich in uiterst scherpe bewoor
dingen tegen deze politiek ge
keerd, die volgens hem sterk
pro-Palestijns zou zijn waardoor
de anti-joodse acties in Frankrijk
in de hand zou worden gewerkt.
heeft verzameld. Hoeveel me -
sen in totaal vrijdag in Gdansk,
Warschau, Nowa Huta en Wro
claw zijn aangehouden is niet be
kend.
vuilnisbelten waar omheen
24 uur per dag tienduizenden
vliegen krioelen. Een poging
van Unicef in Beiroet de
mestvaalten door verbran
dingen binnen 24 uur op te
ruimen, is vooralsnog niet ge
slaagd. Dat er nog steeds
geen cholera- of tyfus-epide-
mie is uitgebroken is volgens
medici verbazingwekkend.
Wel lijden veel kinderen aan
diarree.
Hoewel de Israëli's officieel
nog steeds de blokkade niet
hebben opgeheven was er in
het westelijk stadsdeel zon
dag op verschillende plaat
sen verse groente en vers
fruit te krijgen. Verschillende
Libaneze kooplieden aan de
doorlaatposten verklaarden
dat de Israëli's voor smeer
geld sommige vrachtauto's
van Libanezen met Israëli
sche produkten naar het wes
ten doorgang verlenen. Vrou
wen en kinderen stonden in
de rij de verse spullen te be
machtigen. Tegen hoge prij
zen, want de zwarte markt
tierde welig.
Zo gretig waren sommige Pale
stijnse groepen dat ze om een
kistje druiven met elkaar
slaags raakten. Over en weer
werd er geschoten. Er vielen
daarbij enkele gewonden.
Aan alcohol en tabak is in
West-Beiroet nog steeds geen
gebrek. Torenhoog waren de
sloffen sigaretten van de
meeste bekende Amerikaan
se merken op de hoeken van
de straten opgetast. Tegen
dumpprijzen, want voor bei
de stadsdelen geldt dat er
geen centimes belasting of
accijns wordt betaald.
Toch betekent het niet dat er in
West-Beiroet geen gebrek is
aan verse groente of vruch
ten. De aangevoerde hoeveel
heden zijn veel te klein om de
naar schatting vijfhonderd
duizend Libanezen en Pale
stijnen die de stad niet zijn
ontvlucht, te voeden. Boven
dien moet je wel een pak Li
baneze ponden in de achter
zak hebben wil je het genot
kunnen proeven van de onge
kende luxe van een verse per
zik. En veel Libanezen en Pa
lestijnen zijn niet alleen dak
loos, maar ook straatarm. Wat
ze nog hadden hebben ze tij
dens de verwoestende bom
bardementen van de afgelo
pen week verloren. Aan ben
zine is in de westelijke sector
nauwelijks meer te komen.
Zondag steeg de prijs van een
liter benzine naar negen gul
den.
TACO SLAGTER
TEHERAN (DPA) - Met het voor
lezen van de aanklacht is zater
dag in de Evin-gevangenis van
Teheran het proces begonnen te
gen de 47-jarige Iraanse oud-mi
nister van buitenlandse zaken
Sadegh Ghotbzadeh. De aankla
ger beschuldigde Ghotbzadeh
voor de militaire rechtbank van
het beramen van een staatsgreep
tegen de Islamitische republiek.
Ghotbzadeh zou een sabotage-or-
ganisatie hebben opgebouwd, fi
nanciële hulp uit het buitenland
hebben gekregen en in verbin
ding hebben gestaan met contra
revolutionaire bewegingen.
De oud-minister verklaarde tijdens
de tot vandaag verdaagde behan
deling dat hij wel de Islamitische
republiek ten val heeft willen
brengen, maar niet haar leider
ajatollah Chomeini doden.
Ghotbzadeh, die tijdens de bezet
ting van de Amerikaanse ambas
sade in Teheran in 180 enkele
maanden minister van buiten
landse zaken was, werd op 10
april 1982 gearresteerd. In een
opzienbarend televisie-interview
eind april had hij als arrestant in
voorarrest ajatollah Kazem Sja-
riat Madari beschuldigd van me
deplichtigheid aan de staats
greepvoornemens. Behalve
Ghotbzadeh zijn drie geestelij
ken, drie burgers en vijf hoge of
ficieren in staat van beschuldi
ging gesteld.
In de dagen van de islamitische
omwenteling gold Ghotbzadeh
als een intiem vertrouweling van
Chomeini. Hij was lid van de re-
volutionaire raad en had als di
recteur van radio en televisie de
islamisering van de media op
gang gebracht. Politieke waarne
mers in Teheran hebben betwij
feld of de oud-minister inder
daad staatsgreeppogingen heeft
voorbereid.
Buitenland
WASHINGTON (AFP/ANP) - De voortuit
zichten voor de ontwikkelingslanden met
een laag inkomen per hoofd van de bevol
king, vooral voor die in Afrika zijn over
het algemeen slecht en vormen een reden
tot ernstige zorg. Dit heeft de president
van de Wereldbank, A. Clausen, gezegd
bij de presentatie van het vandaag ver
schenen ontwikkelingsrapport 1982 van
de bank. De vooruitgang van de landen
die werkelijke armoede kennen hangt
sterk af van de bereidheid en het initiatief
van de hulpverlenende landen.
Verwijzend naar het hoofdthema van het
rapport, namelijk dat ontwikkeling van
de landbouw in grote mate bijdraagt aan
de ontwikkeling van de gehele economie,
verklaarde Clausen dat de arme landen
hun mogelijkheden op het terrein van de
landbouw en de veeteelt ten volle moeten
benutten. Hij gaf toe dat dat niet makke
lijk zal zijn en dat dat grondige politieke
veranderingen vereist.
Clausen verwacht dat de ontwikkelingslan
den tot 1990 een zeer kleine groei zullen
doormaken als gevolg van de slechte si
tuatie van de wereldeconomie. De landen
met een middelhoog inkomen (in 1980
een bruto nationaal produkt per hoofd
van de bevolking van 410 dollar per jaar)
zullen evenwel succes boeken met hun
aanpassing van de economie en zelfs ster
ker groeien dan de industrielanden. Deze
ontwikkeling kan worden bevorderd
door een vermindering van handelsbe
lemmeringen en door tegemoetkomingen
op financieel terrein. In het ontwikke
lingsrapport wordt er met nadruk op ge
wezen dat de economische groei van de
ontwikkelingslanden nadelig wordt beïn
vloed door de hoge rentetarieven en het
tekort aan middelen. Wil er sprake zijn
van groei, dan moeten de ontwikkelings
landen in elk geval proberen hun finan
ciële positie te verbeteren.
Volgens de Wereldbank zijn ongeveer vijf
tig landen voor hun vooruitgang volledig
aangewezen op officiële ontwikkelings
hulp. Vijftig andere landen kunnen dank
zij de ontwikkelingshulp hun afhanke
lijkheid verkleinen. De landen met een
middelhoog inkomen zullen een groei
van ongeveer twee procent per jaar bele
ven, maar dat is bij lange na niet voldoen
de.
Als die groei onder de twee procent blijft
zal de werkloosheid groter worden, waar
door er grote problemen ontstaan en zich
politieke en sociale spanningen zullen
voordoen. De ontwikkeling van de econo
mie wordt dan alleen maar bemoeilijkt.
De economische groei in de meeste landen
met lage inkomens, behalve in India en
China, zal te verwaarlozen zijn, aldus de
Wereldbank. De perspectieven voor de
Afrikaanse landen ten zuiden van de Sa
hara blijven slecht; deze landen verkeren
in een nog wanhopiger situatie dan een
jaar geleden.
Ovpr Tnriia cohnift de Wereldbank dat het
weliswaar op weg is naar onafhankelijk
heid wat betreft de landbouw en veeteelt,
maar dat een derde van de bevolking al
twintig jaar geen enkele inkomensverbe
tering heeft gekend. Voor de armen in dat
land ziet de toekomst er duister uit als de
opleving van de wereldeconomie op zich
laat wachten.
De landen die olie exporteren zullen een
snelle vergroting van hun produktiecapa-
citeit doormaken. Vooral andere produk
ten dan olie zullen meer worden geprodu
ceerd.
Het rapport stelt voorts dat de armste ont
wikkelingslanden zich moeten toeleggen
op de ontwikkeling van de landbouw en
veeteelt. De ervaring heeft geleerd dat in
bijna alle ontwikkelingslanden waar de
voorrang is gegeven aan de landbouw de
economische groei in een snel tempo is
verlopen. Veel landen hebben zo de erg
ste armoede vrijwel kunnen uitbannen.
JERUZALEM - De Israëlische regering gaat in grote lijnen akkoord met het stationneren
van een internationale troepenmacht in West-Beiroet volgens een voorstel dat gisteren
in Jeruzalem door de Amerikaanse bemiddelaar Philip Habib werd voorgelegd. Hier
mee is een van de belangrijkste obstakels voor de evacuatie van de Palestijnse strijders
uit Beiroet uit de weg geruimd.
MILAAN (AP) Op het vliegveld van Milaan stonden gisteren 31 leden
van de paramilitaire politiede carabinieri, klaar voor vertrek naar Bei
roet. De Italianen gaan deel uit maken van de VN-vredesmacht in de
Libanon.
WASHINGTON/NEW YORK (UPI/Reuter) - Met ingang van vandaag
heeft de Federal Reserve Board, het bestuur van het stelsel van centrale
banken in de Verenigde Staten, het officiële disconto met een half pro
cent verlaagd tot 10,5 procent. Naar aanleiding daarvan hebben grote
banken zoals Chase Manhattan en Manufacturers Hanover Trust hun
"prime rate" (het rentetarief dat zij hun beste cliënten in rekening bren
gen) met een half procent verlaagd tot 14,5 procent, eveneens met in
gang van vandaag.
De "Fed" deelde mee dat de discontomaatregel evenals bij vorige gele
genheden is genomen tegen de achtergrond van matige groei van de
geldomloop, enkele aanwijzingen voor vermindering van de vraag naar
krediet bij de banken en dalingen van de rentetarieven op de markt.
Op 19 juli verlaagde de "Fed" het disconto voor het eerst dit jaar, tot 11,5
procent. Sedert 4 december 1981 stond het op 12,0 procent. Op 30 juli
ging er opnieuw een half procent vanaf. De "prime rate" bereikte zijn
hoogtepunt met 21,5 procent in 1980 om daarna te dalen en vervolgens
weer te stijgen tot 20,5 procent verleden jaar zomer.
PLO-leider Jasser Arafat blijft
weigeren voor de exodus van
zijn soldaten een lijst met na
men van alle strijders aan de
Israëli's te geven. Ook zal de
PLO nimmer de omsingelde
stad verlaten door een haag
van Israëlische militairen.
Om de levens van tienduizen
den burgers te sparen is de
PLO bereid zodra de condi
ties voor haar redelijk zijn,
onmiddellijk naar de Arabi
sche landen te vertrekken.
Dat verklaarde gistermiddag
de officiële PLO-woordvoer-
der Abdu Labedi, die nog
steeds kantoor houdt in de
grotendeels verwoeste wijk
waar de Arabische universi
teit is gelegen. Een voorspel
ling of er nog deze week over
eenstemming zal worden be
reikt over een acceptabele af
tocht van de PLO, wilde de
Palestijn onder geen beding
geven. „Vraagt u dat maar
eerst aan de Israëlische rege^
ring", aldus Labedi.
In Beiroet heerst optimisme
over een goede afloop op kor
te termijn. Dit ondanks het
feit dat het bestand tussen
het Israëlische leger en de
PLO dat nu al bijna tachtig
uur duurt, dit weekeinde op
verschillende plaatsen is ge
schonden. Zo maakten Israë
lische vliegtuigen verken
ningsvluchten boven de stad
en waren er korte artillerie
beschietingen over en weer
in het zuidelijk deel van
West-Beiroet.
Van de vuurpauze maakten
sommige Palestijnse strijders
gebruik, om het wapen op
een vreedzamer manier te be
proeven. Op de boulevard
langs de Middellandsezee
kust knalden zij zondag
voortdurend op voorwerpen
die in zee dreven of hielpen
zij hun makkers die de hen
gels hadden uitgegooid, een
handje door op de vislijnen te
mikken.
Op de Israëlische eis, die nu
overigens is ingetrokken, dat
alle namen van PLO-strijders
die de stad verlaten op een
lijst gezet moeten worden, is
hier schouderophalend ge
reageerd. Het moet toch in
Jeruzalem bekend zijn dat
praktisch alle Palestijnse
vechters een oorlogsnaam
hebben. Dwalend door West-
Beiroet kom je al gauw tot de
ontdekking dat de PLO'ers
die je aanspreekt of Abdu of
Samir heten. Soortgelijke
pseudoniemen kom je in heel
West-Beiroet tegen.
Het staat vrijwel vast dat de
PLO wat dat betreft, al lang
voor de eis van Jeruzalem de
sporen die naar de personalia
van de PLO'ers leiden, heb
ben uitgewist. Althans voor
de buitenstaander. Want zijn
de namen bij de Israëli's be
kend dan lopen niet alleen de
PLO'ers zelf gevaar voor re-
pressailles, maar ook hun fa
milies die na de evacuatie on
getwijfeld nog voor lange tijd
in Libanon moeten achter
blijven, zijn dan niet meer
veilig voor de Israëlische ge
heime dienst.
Het straatbeeld in West-Beiroet
was het afgelopen weekeinde
gemoedelijk. In het centrum
van de stad waren veel win
kels weer open, de handel
was weer op straat uitgestald.
Een wonderlijk beeld tussen
de steeds groter wordende
De Poolse aartsbisschop Jozef Glemp, gisteren tijdens zijn mis in Czestochowa.
