"Je kunt verliefd zijn zonder
dat liefde wordt beantwoord"
De brede marges van de
vaderlandse roddelbladen
of gewoon
verzinnen
ZATERDAG 7 AUGUSTUS 1982
Een jaar of acht geleden
werd het weekblad Story
gelanceerd: een blad dat
zich vooral richtte op het
brengen van nieuwtjes en
kleine roddeltjes over het
wel en wee van Bekende
Persoonlijkheden. Het
bleek een gouden formule,
die snel navolging vond.
Behalve Story - met een
betaalde wekelijkse oplage
van een half miljoen -
informeren de bladen Privé,
Mix en Weekend hun
lezerspubliek wekelijks tot
in details over het 'geheime'
kind van Marco Bakker, de
neusoperatie van Imca
Marina, de sterilisatie van
Pleunie Touw of de
alcoholproblemen van
Peter Knegjens. Het
presenteren van sterren
alleen is niet voldoende, er
moet wat met hem of haar
'aan de hand' zijn.
In hun ijver de lezer elke
week op 'echt' nieuws te
tracteren gaan de
showbladen erg ver door
geruchten en vage
berichten op te kloppen tot
gigantische proporties. Dat
heeft hen de bijnaam
roddelbladen bezorgd.
Ondanks veel gemopper
over de betrouwbaarheid
van veel artikelen zijn er
maar weinig sterren die
openlijk de bladen durven
aan te klagen. De meesten
houden hun mond en
slikken alles wat over hen
wordt geschreven, onder
het motto 'elke publiciteit is
meegenomen, zelfs de
slechte'. Slechts een
handvol artiesten houdt de
roddelpers consequent
buiten de deur.
Sommige bekende
persoonlijkheden
'Na tien jaar is het huwelijk van Corry Konings en
Piet Roeien nog springlevend. Binnenkort hoopt
Corry te vieren dat ze tien jaar en bovendien heel
gelukkig getrouwd is met Piet Roeien'.
(Story nr.26, 2 juli 1982)
'De dramatische huwelijksbreuk van Corry Konings:
kan Corry de nieuwe liefde in haar leven uit haar
gedachten bannen? Zal ze haar man definitief ver
laten? Corry vecht met zichzelf en hoopt dat ze de
meest wijze beslissing zal nemen. Heel veel sterkte
Corry!'.
(Story nr..29, 23 juli 1982)
onderhouden uitstekende
contacten met de
showbladen en keren
regelmatig in allerlei
verhalen terug. De zangeres
Corry Konings
bijvoorbeeld. Haar leven is
voor de lezers van Story en
Privé een open boek. De
zangeres weet dat dit de
prijs is die ze voor haar
populariteit en publiciteit
moet betalen. De publicatie
in Story over 'het trieste
huwelijksleven van Corry
Konings' werd haar echter
te bar. De zangeres stapte
naar de rechter en eiste
rectificatie en een
schadevergoeding.
Hoe sterk staan artiesten
die hun goede naam
'besmeurd' zien? Een
verslag van de zaak
Konings contra Story en
een kijkje in de keuken van
de roddelpers.
De fans van de populaire zan
geres Corry Konings kunnen
er geen touw meer aan vast
knopen. Is Corry gelukkig
met haar man Piet of is er
sprake van een grote huwe
lijkscrisis? Tijdens optredens
in het land wordt de zangeres
aangeklampt met de vraag of
ze inderdaad een vriend
heeft. Corry Konings wordt
moe van steeds maar het ver
haal in Story te ontkennen.
Over de vurige verliefdheid
op een andere man die haar
door Story is toegeschreven
is de zangeres zelf nog het
meest verbaasd.
Het verhaal begint op 27 april
van dit jaar. Die dag heeft
Story-verslaggever Ben Holt
huis een gesprek met de zan
geres en haar echtgenoot Piet
Roeien in 'hun prachtige
droomvilla' in het Belgische
dorpje Vosselaar. Begin juü
publiceert Holthuis dit ge
sprek in Story nr. 26, waarin
hij vertelt hoe, na tien jaar lief
en leed te hebben gedeeld,
Corry en Piet nog steeds 'heel
gelukkig' zijn met elkaar.
Smoorverliefd
Maar donkere wolken pakken
zich samen boven de onwe
tende hoofden van de zange
res en haar man. De Lim
burgse zanger Dave van het
zangduo Marc en Dave is, na
een aantal malen samen met
Corry Konings te zijn opge
treden, smoorverliefd op de
zangeres geworden. Dave
stort zijn hart uit bij Ben
Holthuis, die in de Story van
23 juli vier bladzijden uitge
breid verhaalt over de op
bloeiende liefde tussen Corry
en Dave. Het is van beide
kanten 'heel serieus', staat er
te lezen. Tenminste, Dave be
weert dat de liefde weder
zijds is, want Corry zelf is
niets gevraagd.
Eén dag voor de publicatie van
Dave's ontboezemingen
vraagt Holthuis Corry's echt
genoot Piet Roeien telefo
nisch om commentaar. Piet
Roeien toont zich stomver
baasd. Zijn Corry zou een
liefdesaffaire hebben? Daar
weet hij niets van, Holthuis
moet zich maar met Corry
zelf in verbinding stellen.
Maar ook de zangeres is ver
baasd en ontkent de relatie
met Dave. Ze vraagt Holthuis
het bewuste artikel niet te
publiceren. Holthuis zegt toe
de zaak nog eens te zullen be
kaken. Wanneer de volgende
dag Story met 'de trieste hu
welijksbreuk van Corry Ko
nings' in de winkels ligt, zijn
de zangeres en haar echtge
noot woedend en spannen
een kort geding aan. Eisen:
een rectificatie van het ge
wraakte artikel en een scha
devergoeding van T 15.000.
Volgens Piet Roeien heeft ver
slaggever Holthuis met opzet
pas één dag voor publicatie
van het verhaal gebeld, om
dat hij wist dat het verhaal al
lang klaar lag op de persen en
niet meer veranderd of tegen
gehouden kon worden. 'Wat
Holthuis ons heeft geflikt is
intens smerig. Misschien
hadden we de zaak beter
kunnen laten rusten. De
mensen denken toch al
gauw: waar rook is, is vuur.
Ze mogen gerust over Corry
en mij schrijven, maar dit
gaat te ver. Ik vind het onge
hoord dat een journalist dit
allemaal opschrijft zonder de
persoon in kwestie te horen.
Juist omdat dit in de per
soonlijke sfeer ligt, is het een
kwalijke zaak. Ik weet dat je
een prijs voor populariteit
moet betalen, maar er zijn
grenzen', raast Roeien.
Unieke
Het kort geding dat de zangeres
en haar man aanspannen te
gen het weekblad Story
krijgt al snel de naam een
'unieke' zaak te zijn. Uniek
omdat behalve een rectifica
tie ook een fikse schadever
goeding wordt geëist. Het is
de eerste maal dat in Neder
land via de snelle procedure
van het kort geding een scha
devergoeding wordt ge
vraagd. Met spanning wordt
de uitspraak tegemoet ge
zien. Als de president van de
Haarlemse rechtbank, die de
zaak Konings-Story behan
delt, deze eis inwilligt, kun
nen ook andere slachtoffers
van de roddelpers terugvech
ten met het wapen van scha
devergoeding in de hand.
Maar president mr. H.F. van
den Haak beslist 3 augustus
anders: Story moet het arti
kel over Corry Konings recti
ficeren, maar hoeft de zange
res geen smartegeld te beta
len. De president van de
rechtbank verwijt Holthuis
journalistieke onzorgvuldig
heid door alleen Dave als
bron voor zijn verhaal te
raadplegen. 'Net niet de bron
waaruit je moet putten bij
zo'n verhaal', meent de presi
dent. 'Je kunt verliefd zijn
zonder dat de liefde beant
woord wordt, heeft de zange
res mij verteld. Kortom, de
basis voor een dergelijk ver
haal is veel te smal', aldus mr.
Van den Haak. De geëiste
schadevergoeding gaat ech
ter niet door. Er zijn volgens
de president te weinig con
crete aanknopingspunten om
te bepalen of de zangeres
schade heeft ondervonden
van het bewuste artikel.
Geen regels
Er zijn maar weinig artiesten
zoals Corry Konings die be
sluiten gerechtelijke stappen
te ondernemen wanneer zij
zich door 'de pers' in hun
goede naam voelen aange
tast. Velen hebben immers
profijt van de aandacht voor
hun persoon. Sommige ar
tiesten zijn zo dol op publici
teit, dat ze er alles voor over
hebben een plaatsje in de ko
lommen van de showbladen
te halen. Negatieve bericht
geving of een onheuse behan
deling nemen ze op de koop
toe. Echte slachtoffers van de
roddelpers hebben weinig
mogelijkheden de desbetref
fende verslaggever ter ver
antwoording te roepen. Ons
land kent geen wettelijk vast
gelegde regels voor journalis
tiek gedrag. Alleen de Raad
voor de Journalistiek heeft
de bevoegdheid na te gaart of
in bepaalde artikelen 'gren
zen zijn overschreden van
wat maatschappelijk aan
vaardbaar is'. De uitspraken
van de raad zijn echter vrij
blijvend, want er zijn geen
sancties aan verbonden. Ar
tiesten, radio- en tv-persoon-
lijkheden of politici, die zich
door de pers beledigd voelen,
kunnen ook naar de rechter
stappen: een veroordeling
door de rechtbank is minder
gemakkelijk te negeren. Het
kort geding is de snelste ma
nier, maar dat levert het
slachtoffer niet meer op dan
een rectificatie of het recht
op een weerwoord. Wie méér
wil - smartegeld bijvoorbeeld
- moet een andere vorm van
recht zoeken, de zogenaamde
bodemprocedure. Deze vorm
van procederen is kostbaar,
duurt lang (gemiddeld een
tot twee jaar) en brengt veel
ongewenste publiciteit met
zich mee.
In 1979 opperde de Amster
damse jurist mr. H.J.M. Bou-
kema de suggestie smarte
geld te eisen in een kort ge
ding in plaats van in een bo
demprocedure. De jurist lan
ceerde dit idee in een artikel
in het Nederlands Juristen
blad. Voor rectificaties zijn
de roddelbladen niet bang,
maar het zou anders worden
wanneer aan benadeelden
ook smartegeld moet worden
betaald. De winsten van de
de roddelbladen zouden door
de uitbetaling van schadever
goedingen drastisch kunnen
dalen. En dan is de roddel
pers wel genoodzaakt een an
der redactioneel beleid te
voeren, aldus Boukema.
Voorlopig
Door Margot
Klompmaker
In ons land is het niet de ge
woonte in een kort geding
schadevergoedingen toe te
kennen, omdat de rechterlij
ke uitspraak in een kort ge
ding wordt beschouwd als
'voorlopig'. Hiermee is Bou
kema het niet eens. Na een
kort geding gaat men niet al
tijd verder procederen (in ho
ger beroep). En gebeurt dit
wel, dan wordt de uitspraak
van het kort geding maar zel
den verworpen. Volgens
Boukema biedt deze ontwik
keling alle reden om het kort
geding als een volwaardige
procedure te beschouwen.
Rechters hoeven niet langer
te schromen in hun uitspraak
ook schadevergoedingen te
betrekken, meent hij.
De president van de Haarlemse
rechtbank, die het kort ge
ding van Corry Konings be
handelde, gaf toe dat hij de
mogelijkheid had om Story
tot schadebetaling te veror
denen, maar hij had naar zijn
mening 'te weinig funda
ment' om de hoogte van het
schadebedrag vast te stellen.
Een probleem dat ook Bou
kema in zijn artikel noemt,
maar niet echt oplost. Hoe
bepaalt een rechter of ie
mand materiële of immate
riële schade heeft geleden
door publicaties in de pers?
Boukema geeft toe dat het in
het begin voor de rechters
'moeilijk' zal zijn de hoogte
van de schadevergoeding te
bepalen. De president van de
Haarlemse rechtbank vond
dat in het geval Konings
blijkbaar te mdfeilijk. Daar
door heeft zijn vonnis niet de
doorbraak gebracht, waar
slachtoffers van de roddel
pers op hadden gehoopt.
Het werken bij de roddelpers
is geen onverdeeld genoe
gen. Artiesten hebben vaak
niet méér te vertellen dan ie
dere andere sterveling. 'Een
aanleiding voor een gesprek
was er bijna nooit', klapt
een ex-redacteur van Mix
uit de school. 'Wekelijks was
er een werkbespreking en
dan werd je op iemand 'ge
zet'. Ik kreeg opdrachten
van een hoofdredacteur, een
omhooggevallen sportjour
nalist, die van society abso
luut geen kaas had gegeten
en elke filmster als een voet
baller behandelde. Wanneer
je iemand voor een inter
view benaderde was de be
reidheid daartoe vaak on
middellijk verdwenen op
het moment dat je zei voor
welk blad het was. Dan had
je van de hoofdredacteur de
opdracht te dreigen met een
knipselverhaal, bijeenge
sprokkeld uit een archief
waarvoor we ons wezenloos
knipten uit alle mogelijke
bladen. Na dergelijke drei
gementen gaven de meeste
artiesten toe. Slechts de al-
lersterksten bleven conse
quent weigeren'.
'Er zijn maar weinig mensen
die iets tegen de bladen dur
ven ondernemen. Zo werd ik
destijds op Ati Dijkmeester
'gezet'. Iemand had ontdekt
dat Ati ooit een Noors por
noboekje had vertaald. Om
bepaalde redenen weigerde
ik de opdracht en na veel
praten werd de opdracht
overgeheveld naar^mijn col
lega Dick Scheps. Die maak
te een verhaal over Ati in
Mix. Maar Ati sloeg terug.
Ze zette verslaggeefster Li-
sette Lewin, toen nog in
dienst van Vrij Nederland,
op het spoor van Scheps. Li-
sette ontdekte dat Scheps
voor een uiterst rechts
blaadje van ik meen het
Axel Springer-concern had
gewerkt. En dat betekende
het einde voor Scheps, die
dezelfde week nog op de
keien werd gesmeten.
'Om sterren te lijmen hadden
we de beschikking over zo'n
tweehonderd flessen be
hoorlijk dure sherry met een
verwisselbaar label. Een
van mijq taken was een jari
ge bekende persoonlijkheid
een fles te sturen met zijn
naam op het label. Zoge
naamd gratis, maar drie da
gen later hing er wel een
journalist aan de lijn'.
'We werden gevreesd. Ik herin
ner me een bijeenkomst in
de Wintertuin van Krasna-
polsky in Amsterdam. Nadat
ik met Conny Stuart had ge
sproken en ze later van Wil
lem Nijholt hoorde dat ik
voor Mix werkte, smeekte ze
me haar naam niet in dat 'af
zichtelijke' hlad te noemen'.
'Het waarheidsgehalte van de
verhalen is over het alge
meen uiterst gering. Gossip-
redacties gaan gewoonlijk
af op geruchten en halve
waarheden. Een eenvoudige
verklaring daarvoor is dat
de meeste 'bekende Neder
landers' geen opwindender
leven leiden dan jij en ik.
Maar toch moeten ze elke
week voor Privé, Story, Mix
en Weekend op zijn minst
'doodsangsten' uitstaan,
'bijna' verdrinken, een ver
houding hebben met hun ka
narie of het eiland Ameland
willen kopen. Als er niets
bijzonders valt te vertellen -
hetgeen vrijwel altijd het
geval is - worden verhalen óf
volledig verzonnen óf wor
den minimale gebeurtenis
sen buiten proporties opge
blazen.'
'Een mooi voorbeeld daarvan
is Marco Bakker, die 'een ge
heim kind' zou hebben. De
simpele waarheid was ge
woon, dat Laurens van
Rooyen zijn goede vriend
Marco als peter voor zijn
kind had gevraagd. De pro
cedure is: een schreeuwen
de, pakkende kop op de
voorpagina die alle aan
dacht trekt, en onnozel ge
zwets op de binnenpagina.
Daar blijkt dan wel dat de
Zangeres zonder Naam hele
maal geen verhouding heeft
met prins Bemhard, en dat
het enige dat Willeke Alber-
ti met haar hond doet, het
beest uitlaten is, in tegen
stelling tot wat op de voor
pagina wordt beweerd'.
