Het is prettig
om zware zaken
even te sauzen'
RADIO
'Cria Cuervos: ontroerende
film over een klein meisje
"We hebben zegge en schrijve
één dag regen gehad'!
Laat eens wat van je
Paul van Zummeren over
'Met het oog op morgen'
,Vakantiespits,
Vanavond op de VARA-televisie
In de NOS-radiorubriek „Met het oog op morgen" valt op gezette tijden een bijdrage
vanuit België te beluisteren. In Paul van Zummeren heeft de redactie van „Het Oog"
een actieve correspondent. De verpakking van z'n onderwerpen is doorgaans luchtig
van aard.
Wie gaat schuil achter de stem die ons voor het slapen gaan nog even de laatste
nieuwtjes van de zuiderburen zo sappig weet door te brieven?
Een gesprek met Paul van Zummeren over journalistiek, de omroep en de onvermijde
lijke grappen en grollen.
KNOKKE (GPD) - Tijdens het
Knokke-festival maakte Paul
van Zummeren vanaf de eerste
dag dankbaar gebruik van de
goede beurt die het VARA-team
daar maakte. Vrijwel elke avond
was hij die week in „Met het oog
op morgen" te beluisteren. Van
Zummeren bombardeerde de
VARA-ploeg onmiddellijk tot fa
voriet en maakte daarmee eigen
lijk zijn volgende bijdrage al bij
voorbaat noodzakelijk.
„Dat is nu het aardige van mijn
werk. Ik ben bij geen enkele om
roep in vaste dienst. Ik sta los
van iedereen, ik ben vrij, dus kon
ik mij veroorloven die VARA-
ploeg te favoriseren. Ik vond het
trouwens ook terecht, want ik
trof ditmaal een Nederlandse
ploeg aan waarin een totaal ande
re sfeer heerste dan vorige jaren
met de TROS. En dat heb ik ook
duidelijk tot uiting laten komen
in mijn bijdragen voor „Met het
oog op morgen".
„Zo'n programma zou in België ab
soluut niet kunnen. Als hier mor
gen een persconferentie plaats
vindt over weet ik welk gegeven
en de geinviteerden zouden we
ten dat één man dat nieuws eer
der op de radio zou brengen, dan
gaat de rest niet naar die pers
conferentie. De pers in Vlaande
ren is vooral een pers die staat
achter de diverse politieke partij
en. Het zijn spreekbuizen van die
partijen. Bij de BRT-radio hoort
men wel onafhankelijk te opere
ren, maar ach, mensen zijn men
sen. Onlangs is nog een in mijn
ogen erg goeie journalist gesanc
tioneerd omdat hij premier Mar
tens erg scherp had aangepakt.
Die ging dus twee maanden later
de laan uit".
„De journalistiek in België staat
niet op een al te hoog peil. Ieder
een kan hier journalist worden.
Ge komt hier tot de vaststelling
dat medewerkers van kranten,
zelfs met een serieuze inbreng,
gemeente-secretarissen, hoofd
onderwijzers en dergelijke zijn.
En ja, het peil laat zich dan ook
raden. Hier in België zijn de be
langrijkste journalisten mensen
die op de hoge universiteit de
oriëntatiepolitiek en sociale we
tenschappen hebben gevolgd.
Dat kunt ge ook voelen aan hun
berichtgeving. Zij werken ook
bij de betere kranten of de BRT.
Vooral bij de BRT zitten enkele
keien van journalisten".
- Zoals een Rik de Sadelaer?
„Ja, dat is een hele goeie. Die man
spreekt ook vanuit zijn ervaring
als beroepsvoetballer. Hij werd
hier onlangs gelauwerd omwille
van zijn afstandelijkheid en zijn
interpretatie. Maar nu gaat die
man doordrammen hè. Nu gaat
hij te pas en te onpas beschou
wingen geven, waarvan ge zegt:
nee Rik, dat kan toch nie meer.
Het is nu echt zijn succesnum
mer en dat is wel spijtig. Ik pro
beer eigenlijk ook een beetje zo
als hij te werken. Versta mij
goed, ik ben geen Rik de Sade
laer, maar ik wil wel afstandelijk
zijn, beschouwend en een beetje
gekscherend ook"
Wereldprimeur
„Hoe ik bij „Het Oog" ben terecht
gekomen? Dat is heel vreemd ge
gaan. Ik had al wat ervaring met
radio. Zo ben ik vanaf het begin
betrokken geweest bij Omroep
Brabant in Eindhoven. Ook
werkte ik al incidenteel mee aan
NOS-programma's, zoals De
Taaishow en het wetenschappe
lijke programma van Anne Boer-
mans op zondagavond".
„Na mijn diensttijd is zo plotslangs
bij Omroep Antwerpen alles aan
het rollen gegaan. Ik zat daar nog
maar kort toen ik een wereldpri
meur had. Drie dagen voor de be
zetting van de Enka-fabriek in
Breda, wist ik daarvan. Ik had
mijn interviews al klaar. Tien mi
nuten na het begin van de bezet
ting kon de BRT al op de anten
ne met het grote nieuws. Dat was
echt een wereldprimeur, nog
nooit eerder gebeurd in de ge
schiedenis. We hebben ook ge
filmd en dat materiaal is de hele
wereld rondgezonden. En ja, als
ge daar mee aan komt, dan zijt ge
in die omroepkringen opgeno
men hè. Dan belt men u twee da
gen later al met het verzoek een
ander onderwerp uit te werken.
Dat is een sneeuwbal geworden
en binnen zes maanden zat ik
volledig ingewerkt in radio en te
levisie".
,Het werken voor „Het Oog" be
schouw ik als een prestigezaak.
Ik heb leren ervaren dat het pro
gramma ook in Nederland een
prestigeprogramma is. Er wordt
heel goed ingehaakt op zeer ac
tuele zaken en ik zie het dus ei-
genljk als een hele eer daaraan te
mogen meewerken.
Bovendien vind ik het werken
voor de Nederlandse omroep
veel sfeervoller dan voor de Bel
gische. Die BRT is een staatsin
stelling waar iedereen komt
werken als ambtenaar. En ik
vind daar lang niet wat ik bij de
Nederlandse omroep vind".
,Ik heb in oktober vorig jaar eens
een keer „Met het oog op mor
gen" mogen presenteren. Dat
was twee dagen vóór de verkie
zingen in België. De belangstel
ling die ik daar van Nederlandse
zijde mocht ontvangen vond ik
echt opvallend. Zoiets is bij de
BRT ondenkbaar, terwijl ik daar
ook al heel wat programma's heb
gepresenteerd. Ik ben altijd erg
geinteresseerd in hoe mijn bij
drage is overgekomen. Ook tech
nisch omdat ik veel met ver
sterkte telefoonlijnen werk. De
mensen in Nederland gaan daar
altijd goed op in, hier in België
krijg ik als enige informatie: het
duurde 3 minuten en 2 secon
den".
Taalgebruik
Heel wat Nederlanders beschou
wen de Belgen nog altijd als een
volkje waar je behoorlijk om
kunt lachen. Wat in België ge
beurt, wordt al gauw in het bela
chelijke getrokken. Men krijgt
wel eens de indruk dat jij dat
beeld door je bijdragen vaak ver
sterkt.
„Ik weet dat zich in België feiten
voordoen die door veel Neder
landers als prettig worden erva
ren. Ik refereer aan het bericht
over de drie Marokkanen, die op
het vliegveld Zaventem op de
startbaan gingen fietsen voor een
Boeing die ging opstijgen. Dat is
toch prettig nieuws en ik meen
dat ik „Met het oog op morgen"
die dingen niet mag onthouden.
Ik geloof dat er vooral in Neder
land zoveel nieuwsprogramma's
zijn, waarbij de luisteraars, tot
vervelends toe misschien wel,
worden overspoeld met allerlei
zwaarwichtig spul".
Buiten je regio bel |e binnen Nederland na 18 00 uur en in 't weekend voor half geld
1VrERDAG 31 JULI 1
31 JULI
I
lanf^RO: 18.06 Dingen van de dag. 18.30
VARA Folk. 19.02 Het Promenade
Orkest. 19.30 Zing zomaar simpel
yeieen melodie. 20.03 Blaastest. NOS:
z0.30 Langs de lijn, sport en muziek.
121.40 Paardekoersen). VARA: 22.30
op middernacht (23.00 Nws
M^n mededel.).
II
ordTROS: 18.10 Coulissen junior.
tesOVERH.VOORL 18.30 Mens en sa
menleving. 18.40 Voorzichtig breek-
baar. 19.00 Het Hemelse gerecht.
1 le(20.00 Nws.). EO' 20.45 Laat ons de
veerustdag wijden. TELEAC: 21.30 Mi
cro Electronica in Bedrijf, les 9 herh.
22.00 Geologie en Water, les 9. 22.30
Nws. EO: Reflector. 23.00 Klass.
^^Klankjuwelen.
^HILVERSUM!»
NOS: 18.04 De Avondspits. NCRV'
)g U19.02 Op Stap. 20.02 Elpee-pop. 21 02
iereCountry Style. 22.02 Weekend
Blues. 22 30 Pers-vers. 23.02 Jazzti-
ze sHILVERSUM IV
feeAVRO:20.00 Radio Kamer Orkest:
klass. muziek. 20.15 Kasteelconcert
Vé(5). 22.15 Omroep Orkest: Klass. or-
ijkest muziek.
1 AUGUSTUS
HILVERSUM I
Qeder heel uur nieuws. AVRO: u.uz
Extra nachtje AVRO 0.02 Round
2.02 AVRO's Servicesta-
OV(tion. 5.02 Gerry Hoiting. VARA: 7.02
^Oeroude toververhalen. 7.30 Vroege
Vogels. 9.35 Tekst en muziek op z'n
Frans. KRO: 10.02 Eucharistievie-
rnaring. 11.02 'n Zondags pak. AVRO:
12.02 Vakantie op Stillness. 13.05
VcAVRO-Magazine. NOS: 14.02 Langs
tzgie lijn, sport en muziek. 17.55 Me-
ac(ded. en uitgebreid weerber. 18.05
z:Akkoord. 18.30 Hobbyscoop. KRO:
ef J9.02 Luistersport. 20.03 Voor huis-
tnussen en andere vogels. 20.20 Or-
Kekest(platen)bak. 20.40 Het Transga-
negactisch liftershandboek. TROS:
ve21.02 When the world was young.
ate?3.00-24.00 Met het oog op morgen.
blij£ROS: Nachtwacht. 4.02
"Krieken met Adje.
II
KRO: 8.00 Nws. 8.10 Ter overwe-
ging. 8.17 Tussen de regels. 8.25 De
Hutsgeklutste. 9.25 Waterstanden.
HUM. VERB.: 9.30 Gehandicapten
zijn, wat is dat eigenlijk? IKON:
10.00 Nws. 10.02 Uit Nazareth nog
wel. 10.12 Kerkdienst. 10.55 Wilde
ganzen. 11.00 De andere wereld van
zondagmorgen. NOS: 12.00 NOS-
Wereldwijzer. 13.00 Nws. NOS-
o;"^RVU: 13.10 Rechtspraak in Neder-
1 land. NOS: 13.55 Progr. voor buiten-
v landse werknemers. IKÓN: 17.00
Gereform. kerkdienst. 18.00 Nws.
18.10 Brood en Spelen. 18.30 Men
sen. 18.45 Liturgie en Kerkmuziek,
•am NCRV: 19.10 Zondagavondmuziek.
lte,NOS: 20.00 Nws. NOS-RVU: J10.03
31
'e
;an|Nws.
fre'HILVERSUM!»
nki Ieder heel uur nieuws. AVRO: 8.02
Ko de Boswachtershow. 8.30 Sport-
panorama. 9.02 Juist op zondag,
pj 10.02 Platenscala. VARA 11.02 Het
zondagse gezicht van de VARA op
e a drie. 13.02 Dubbellisjes. TROS:
d> 14.02 De Europarade. 16.02 Gouwe
ieti Ouwe Club. NOS: 17.02 De Nationa-
eer le Hitparade. 19.02 NOS-Jazz. KRO:
cno 21.02 Demo. 23.02-24.00 Walhalla
:t di <_herh).
HILVERSUM IV
eer NOS: 8.00 Nws. 8.05 Vader Jacob.
9.00 Musica Religiosa. 10.00 Van het
S€ Nederlands Concertpodium: Ka-
Midnight. 2.02 AVRO's Service Sta
tion 6.02 Auto in? Avro aan! (6.30
rei AVRO's Radiojourn.). 7.02 Het prille
begin (8.06 Aktua). 9.03 Wegwezen.
13.06 Aktua. 13.25 Raad eens een lie-
d....of niet. 14.03 Gerard de Vries
draait op verzoek. 16.30 Cafe chan-
tant geknipt voor herhaling. 17.02
Pierewaaien in Scheveningen 17.55
Mededel.
HILVERSUM II
NCRV: 7.00 Nws. 7.10 Ochtend
gymnastiek. 7.20 Het levende
,cu woord. 7.20 Nws. 7.35 Hier en nu
ei (8.00 Nws.). 8.30 Nws. 8.33 Te Deum
Laudamus. 8.54 Moment. 9.00
,se NCRV's Scheepsradio. NOS 9.05
est Gymnastiek voor de vrouw. 9.24 Wa-
va' terstanden. 9.30 Nws. NCRV: 9.33
Bijbellezen, een boeiende belevenis,
im 10.30 Nws. 10.33 Een klein half uur
tje. 11.00 De wereld zingt gods lof.
(11.30 Nws.) 12.00 Boer en tuinder.
OVERH.VOORL. 12.16 Vast en ze-
ker. NCRV: 12.26 Mededel. land- en
tuinbouw. 12.30 Nws. 12.36 Hier en
nu. 12.55 Kunst- en vliegwerk. 13.00
Nws. 13.10 Douce France. 13.30
Nws. 13.33 Nederland en z'n buren,
13.55 Hoogtepunten uit musicals en
operette. 14.30 Nws. NOS-RVU:
14.32 Agressie zeker. NCRV: 14.53
Zingt voor de Heer. 15.15 Een schat
van zegeningen, overdenking. 15.30
,er HILVERSUMIII
Ieder heel uur nws. AVRO: 7.02 Vol
gas. (7.30 Radiojourn.) 8.30 Radio-
journ. 8.35 Bingo. 10.03 Arbeidsvita-
lC*! minen. 11.03 Lichte muziek. 12.03
Hollands Glorie (12.30 Radiojourn.).
gd 13.56 Per Saldo. 14.03 Muziek met
,ck Meta. 15.03 Het steenen tijdperk.
vai 16.03 Toppop Disco. (17.30 Radio-
sta j°urnJ- 17-576 Per Saldo,
de
HILVERSUM IV
KRO: 76.00 Nws. 7.02 Aubade. 9.00
(2, Aan woorden voorbij9.10 Lauda-
te. 120.00 Klass. muziek. 11 00 Van
hoog naar laag en omgekeerd. 12.20
Spektakel kort. 13.00 Nws. 13.05 Or-
ei kestmuz. 14.00 Ohrid Zomer Festi
val: Pianorecital. 15.30 Uitheems
16.00 Kollage van alledaags en zeld-
Paul van Zummeren: straks ook elke zaterdagavond 'op antenne'
„Het is prettig om ernstige onder
werpen even te sauzen. Des
noods door een bepaald woord
gebruik. Woordgebruik waarvan
men in Nederland dan zal zeg
gen: ah, daar heb je die Belg
weer, hoor hem. Maar aan de an
dere kant waak ik erover dat
men mij wat de taal betreft geen
verwijten kan sturen. Men moet
niet zeggen: hé, die domme Belg.
En ik kom tot de vaststelling dat
wat ons wederzijds taalgebruik
betreft, vroeger wij op moesten
kijken naar het Noorden, maar
dat is niet meer waar".
,Ik heb al herhaaldelijk de onder
vinding dat wij in Vlaanderen
een taalgebruik hebben dat meer
correct is dan wat men in Neder
land heeft".
Drie koren
Het omroepwerk is voor Paul van
Zummeren pure bijverdienste. In
zijn woonplaats Turnhout staat
hij voor de klas van een lagere
school. Valt dat een beetje te com
bineren?
„Ik geef per week 1560 minuten
les, nooit 1561. Er blijft dus volop
tijd over. Naast dat omroepwerk
heb ik ook nog de leiding over
drie koren met orkesten. Vijftien
jaar geleden is dat begonnen in
eigen huiskring. Dat is zo begon
nen te groeien, dat ik de zaak al
snel moest opsplitsen in een ge
woon, een jeugd- en een bejaar
denkoor. Onlangs heb ik ook nog
een symfonie-orkest opgericht.
Dat alles resulteert in een samen
werking van zo'n 300 mensen. Ik
heb nu wel geleerd te delegeren,
zodat ik mij hoofdzakelijk be
hoef bezig te houden met het
componeren, arrangeren en diri
geren".
- Als men dat zo hoort, heb je nau-
welijks nog tijd over om te sla
pen
„O jawel hoor. En goed ook. O ja, ik
heb onlangs ook nog een pedago
gisch werk uitgegeven over vcr-
keersopvoeding. Dat werk is ge
schikt voor klassikaal gebruik,
compleet met elpee, waarvan nu
regelmatig stukjes op de BRT-ra
dio worden gedraaid".
„En ja, u zult het niet willen gelo
ven, maar dan gebeurt het toch
nog dat ik mij bij momenten ver
veel".
Grappen
- Er is ook nog tijd om allerlei grap
pen en grollen uit te halen.
„Ja, dat doen we dan zo rond 1
april. Op een keer heb ik voor de
luisteraars van Omroep Brabant
aangekondigd dat de gevangenis
van Turnhout open-deurendag
ging houden. Ik nam dat gewoon
mee in de rest van mijn toeristi
sche tips. Ik stond die bewuste
dag aan de gevangenis en heb
minstens 300 Nederlandse wa
gens zien langsrijden. Dat was
schitterend".
„Heel geslaagd was ook de grap bij
Omroep Antwerpen. We hadden
uitgedacht dat de dierentuin van
Antwerpen uitgebreid zou moe
ten worden en dat wij zochten
naar tijdelijke onderkomens
voor de dieren. Dat ging van een
python tot weet ik welke bui
zerd. Ik hield een gesprekje met
ene dr. Vis, de directeur van de
dierentuin, en liet hem vertellen
dat het erg gezellig kon zijn met
een stekelvarken in huis M< n
zou bii het ODhalen van dp diprnn
HILVERSUM - In verband met
vakantie zal disc-jockey Fnts
Spits tot 18 augustus de NOS-ra-
dioprogramma's "De Avond-
spits" en "De Nationale Hitpara
de" niet presenteren. In "De
Avondspits" zal hij worden ver
vangen door Peter Holland, die
het programma voor deze perio
de heeft laten omdopen tot
"Vakantiespits" (Hilversum 3,
IR.04-19 00 uur, elke maandag tot
en met zaterdag)
voldoende informatie krijgen en
het voederen zou elke ochtend
verzorgd worden, 't Zou zes we
ken gaan duren".
.Mensen die belangstelling had
den, mochten bellen naar de stu
dio. Het programma werd zater
dag-namiddag uitgezonden, de
telefoons zijn blijven komen tot
maandag. We hebben al die ge
sprekken opgenomen en later
uitgezonden. Dat is een schitte
rend programma geworden. Wie
een papegaai wilde, smeerden
wij een olifant aan. En het was
echt ongelooflijk hoeveel men
sen erin getrapt zijn. Maar ja. wie
op een appartement zat. kon na
tuurlijk geen giraffe gebruiken
,Nog even over die medewerking
aan „Met het oog op morgen". Er
zit een vervelende consequentie
aan. De uitzending is 's avonds
tussen elf en twaalf en het ge
beurt nogal eens dat een bepaald
onderwerp pas na elven bij my
binnenkomt en dat het dan toch
nog op antenne moet. Dal bttfl
kent dat men zich die avond ver
re van vertier moet houden. Tot
nu toe kon ik de zaterdag gebrui
ken om te feesten, maar dat is nu
per 1 oktober ook afgelopen, om
dat „Het Oog" dan ook op zater
dagavond op antenne gaat"
„Tja, dan moeten wij dat toch an
ders zien te organiseren"
DICK VERSTEEG
De vaste onderdelen van liet pro
gramma de "Poplimenck" en de
"Hittest" zullen ook tot 18 augus
tus komen te vervallen.
"De Dikke Blomberg", vaste gast
in "De Avondspits", is tot 23 au
gustus op vakantie. Het pro-,
gramma "De Nationale Hitpara
de". is tot 23 augustus op vakan
tie Het programma "De Nationa
le Hitparade", dat 's zondags
wordt uitgezonden via Hilver
sum 3. van 17 02 tot 19 00 uur. zal
op 18 en 15 augustus worden ge
presenteerd door Tom Blom In
dit programma vervalt op die da
gen het vaste onderdeel Titel
tekst".
Radio - tv
PAGINA 5
Ana Torrent (links) en Geraldine Chaplin in 'Cria Cuervos'
HILVERSUM (GPD) - Van Spanje's be
langrijkste regisseur Carlos Saura is maar
weinig werk tot ons doorgedrongen. Dat
gebeurde pas nadat het nog vóór de in
eenstorting van het dictatoriaal regime
gedraaide „Cria cuervos..." ook hier veel
indruk had gemaakt, mede door de 9-jari-
ge Ana Torrent in de hoofdrol: een melan
choliek wezentje met grote, donkere,
treurige en verwijtende ogen. De VARA
brengt deze ontroerende film over de niet
zo zorgeloze en onschuldige kindertijd
vanavond op de buis.
Saura, die op briljante wijze verleden, heden en toe
komst in elkaar heeft geschoven, dringt niet alleen
diep door in de psyche van een kind, dat zich al
intens met de dood en de nauwelijks begrepen rela
ties van de volwassenen bezighoudt. Hij schildert
ook het benauwende leefklimaat vn de bourgeoisie
in Franco-Spanje en het bijpassend repressief op
voedingssysteem.
De filmtitel verwijst naar het Spaanse spreekwoord
„Kweek reven en ze zullen je de ogen uitpikken".
Ana, middelste van drie dochtertjes uit een mislukt
huwelijk, is zo'n raafje. Ze kijkt rond in het duistere
doolhof, waar alleen de grote mensen de weg weten
en ziet er veel, dat ze weliswaar niet kan vatten,
maar volgens de regels van de kinderlogica in haar
eigen termen vertaalt Dus stelt ze haar gehate vader
- een hanig heerschap, dat zijn ongeneeslijk zieke
vrouw verwaarloosde en bedroog - aansprakelijk
voor de dood van haar moeder, die door de diepste
dalen moet alvorens aan kanker te sterven. In haar
fantasie verschaft het meisje zich de macht om ma
gere Hein een handje te helpen.
Het is allemaal niet zo morbide als het klinkt. In feite
zien we de herinneringen van de volwassen Ana uit
1995. die allerminst verknipt is opgegroeid. Geraldi
ne Chaplin, echtgenote van de regisseur, is in een
heel knap vertolkte dubbelrol, zowel Ana's moeder
als de volwassen Ana. (Nederland 1, 21.55 uur)