Zwaar bombardement Beiroet
Greep VS op El
Salvador zwak
r
"Situatie El Salvador
aan de beterende hand
Zuidafrikaanse
kapers schuldig
Philip Hahib
met leiders
sprak
Israël
Preek bij
Falklands
herdenking
valt slecht
-C
Hoop op vreedzame oplossing vervliegt
Gevechten
langs front
Iran-Irak
Moord op lid
Rode Brigade
in gevangenis
WASHINGTON (AFP'Reuter) -
De Amerikaanse regering heeft
het Congres gisteravond schrif
telijk laten weten dat er sprake is
van een verbetering op het ge
bied van de rechten van de mens
in El Salvador. Het Congres ont
ving een document van deze
strekking, ondertekend door de
minister van buitenlandse zaken,
Shultz. Dit betekent dat de Ame
rikaanse hulp aan El Salvador
met een half jaar kan worden
verlengd.
De Amerikaanse regering is wette
lijk verplicht om de zes maanden
een certificaat op te stellen,
waarin staat dat in El Salvador
vooruitgang wordt geboekt inza
ke de rechten van de mens, om
de militaire hulp aan dit land te
kunnen voortzetten. De termijn
waarbinnen het congres dit certi
ficaat moest ontvangen, zou van
daag verstrijken.
Verscheidene afgevaardigden le
verden onmiddellijk felle kritiek
op de verklaring. Senator Dodd
(een Democraat) noemde het een
VS verlengen hulpprogramma
Buitenland
WOENSDAG 28 JULI 19—
schande. Het certificaat betekent
dat de Salvadoriaanse regering
het groene licht heeft gekregen
te doen wat haar goeddunkt, al
dus Dodd.
In het document wordt er goed
keurend op gewezen dat er in El
Salvador (in maart) voor het
eerst sinds 50 jaar vrije verkiezin
gen zijn gehouden. Opgemerkt
wordt dat het aantal politieke
moorden is verminderd. Voorts
wordt gewezen op de vorderin
gen bij de landhervormingen.
De Salvadoriaanse regering heeft
gisteren tijdens een plechtigheid
ongeveer 10.000 boeren, die be
horen tot 12 coöperaties, de ge
meenschappelijke eigendoms
rechten gegeven over land, dat in
de eerste fase van de landhervor
ming onteigend was. Het land,
dat nu officieel van de coöpera
ties is, maakte deel uit van de
grootste landgoederen in El Sal
vador. Een gevoel voor „goede ti
ming" kan de Salvadoriaanse re
gering wat betreft het tijdstip
voor de plechtigheid niet worden
ontzegd.
President Reagan wil de militaire
hulp aan El Salvador voortzet
ten, ondanks een verklaring van
het Witte Huis dat men betreurt
dat in het Middenamerikaanse
land nog wordt gefolterd.
De zegsman van het Witte Huis,
Larry Speakes, had in de loop
van gisteren gezegd dat voor ge
vallen van foltering in El Salva
dor 'absoluut geen excuus' aan te
voeren was en dat Washington
had geprotesteerd toen men er
over hoorde
Hij had er achter aan toegevoegd
dat de regering in San Salvador
maatregelen had genomen om
dergelijke misstanden uit te
roeien. El Salvador krijgt onge
veer 81 miljoen dollar aan Ameri
kaanse militaire hulp in het be
grotingsjaar dat op 30 september
eindigt. Met een deel van dat
geld worden de 55 Amerikaanse
militaire adviseurs betaald die
het Salvadoriaanse leger helpen
bij het bestrijden van de guerril
la.
BEIROET/JERUZALEM/NEW YORK (AFP/Reuter/UPI)
Verscheidene leden van het Amerikaanse Congres
hebben zich gisteren na overleg met Israëlische leiders
somber uitgelaten over een oplossing voor West-Beiroet.
Libanon heeft bij de Verenigde Na
ties geprotesteerd tegen „het op
voeren van de vijandelijkheden
door Israël". In de loop van de
middag heeft de Israëlische
luchtmacht een flatgebouw van
zeven verdiepingen in Beiroet
gebombardeerd, waardoor tien
tallen personen het leven verlo
ren.
Voor de bombardementen geeft
het Israëlische leger niet meer
als rechtvaardiging, dat ze die
nen als vergelding voor het
schenden van bestandsovereen
komsten door de Palestijnse be
vrijdingsorganisatie (PLO). Is
raël heeft ook weer de water- en
elektriciteitstoevoer naar Beiroet
afgesloten.
Pessimisme
Paul McCloskey, die zondaig de
hoop dat de Libanese crisis op
vreedzame wijze beëindigd kan
worden vergrootte toen hij zei
dat PLO-leider Arafat alle VN-re-
soluties over het Palestijnse
vraagstuk aanvaardde, heeft zich
gisteren veel pessimistischer uit
gelaten.
Volgens de afgevaardigde uit Cali-
fornië kan „heel spoedig" een
ramp Beiroet treffen. In de loop
van de dag had McCloskey ge
sprekken met premier Mena-
chem Begin en minister Sjamir
van buitenlandse zaken. In een
vraaggesprek met een Ameri
kaans televisiestation zei hij dat
de Israëlische eerste-minister er
van overtuigd is dat zijn land het
recht heeft Beiroet te ruineren.
Het Republikeinse Congreslid ver
klaarde, dat Beiroet een bloed
bad wordt, tenzij Philip Habib in
zijn vredesmissie slaagt. De spe
ciale Amerikaanse bemiddelaar
voor het Midden-Oosten onder
handelt al meer dan een maand
over de vraag, waarheen de onge
veer 6.000 Palestijnse strijders
kunnen vertrekken die in West-
Beiroet zijn ingesloten. Eind vo
rige week verliet hij Beiroet,
waarna hij via Damascus. Saoe-
di-Arabië, Cairo en Londen naar
Israël vloog, waar hij gisteren be
sprekingen begon met de Israëli
sche leiders.
In Palestijnse kring is afwijzend
gereageerd op het aanbod van
Soedan, de in West-Beiroet inge
sloten guerrillastrijders van de
PLO op te nemen. „Noemeiri (de
Soedanese president) dient
slechts zijn Amerikaanse heren
die de Palestijnen willen liquide
ren", aldus een zegsman.
flatgebouw in West-Beiroet dat door Israëlische
bommen werd getroffen. Tientallen bewoners werden gedood, ruim hon
derd werden gewond.
JOHANNESBURG (DPA/UPI) -
Het hooggerechtshof in het
Zuidafrikaanse Pietermaritz-
burg heeft gisteren de huurlin
genleider Mike Hoare en vier me-
debeklaagden schuldig bevon
den aan de kaping van een
lijntoestel van "Air India" in no
vember van het vorig jaar. De
strafmaat zal pas over enkele da
gen worden bepaald.
Over het lot van 38 andere verdach
ten, die samen met de vijf een
mislukte couppoging onderna
men tegen de regering van de
Seychellen en daarna met het
lijntoestel naar Zuid-Afrika
vluchtten, is nog niets bekend.
In het verloop van het proces, dat
in maart begon, hebben Hoare en
zijn huurlingen onder meer be
weerd, dat de Amerikaanse ge
heime dienst CIA en de regering
van Zuid-Afrika op de hoogte
waren van de coupplannen.
Zuid-Afrika sprak de bewering
tegen
Drie weken geleden veroordeelde
i overleg in Israël. Hij
het hooggerechtshof op de Sey
chellen vier huurlingen, die niet
met Hoare konden vluchten, tot
de doodstraf. Zij werden schul
dig bevonden aan hoogverraad.
Van de in totaal 43 beklaagden
werden er door de rechter in Pie-
termartizburg 42 schuldig be
vonden aan het in gevaar bren
gen van de veiligheid van het
vliegtuig en de passagiers. Voor
de daad van dc kaping achtte de
rechter alleen Hoare en vier me-
debeklaagden verantwoordelijk.
De rechter zei, dat het naïef zou
zijn te denken, dat de Zuidafri
kaanse inlichtingendienst niet
op de hoogte is geweest van de
coupplannen, aangezien een van
de op dc Sychellen achtergeble
ven huurlingen een agent was
van de inlichtingendienst. Maar
volgens de rechter is er geen be
wijs voor de juistheid van Hoa-
re's bewering, dat ministers of
regeringsfunctionarissen op de
hoogte waren Volgens de rech
ter heeft het Zuidafrikaanse le
ger geholpen bij de couppoging
door wapens te brengen naar het
huis van Hoare.
JERUZALEM (UPI/AFP/Reuter)
De Amerikaanse speciale afge
zant voor het Midden-Oosten,
Philip Habib, heeft de Israëli
sche premier Begin gisteren op
de hoogte gesteld van de pogin
gen een regeling via onderhande
lingen te bereiken over de af
tocht van de guerrillastrijders
van de PLO uit westelijk Beiroet.
TEHERAN/BAGDAD (AFP/DPA)
Aan de frontlijn tussen Iran en
Irak is ook gisteren weer gevoch
ten. Iraakse helikopters voerden
aanvallen uit op Iraanse troepen
ten oosten van de stad Bassorah,
aldus een Iraaks legercommuni
qué.
Volgens het Iraakse persbureau
INA zijn bij de aanvallen zes Ira-
niërs gedood en zijn twee muni
tiedepots vernield. In het leger
communiqué werd ook melding
gemaakt van een Iraans bombar
dement op woonwijken en eco
nomische doelwitten in de ste
den Bassorah en Khanakhine. Er
zou sprake zijn van lichte scha
de. In een bericht van radio Te
heran heet het, dat de schoten
wisselingen in het "gebied van
het Ramadan-offensiefdoor
gaan. Nadere bijzonderheden
werden niet gegeven.
De commandant van de Iraanse
luchtmacht, kolonel Moinipur,
verklaarde gisteren in een radio
rede, dat het voor de Iraanse
strijdkrachten en in het bijzon
der voor de luchtmacht "bijzon
der gemakkelijk" is Iraakse ste
den met name in het oosten te
bombarderen. "Maar onze leider
Chomeini staat zo'n daad niet
toe, wij hebben nooit niet-mili-
taire doelen in Irak gebombar
deerd". Maandag had Moinipur
al gezegd, dat zijn luchtmacht
Bagdad en andere steden "met
de grond kan gelijkmaken",
maar dat het niet gebeurt uit
trouw aan Chomeini en de islam.
Een van de commandanten van de
Iraanse grondtroepen, kolonel
Shirazi, verklaarde gisteren in
een vraaggesprek met de radio,
dat Iran 150 kilometer Iraakse
woestijngrond vast in handen
heeft. Hij voegde eraan toe. dat
het Ramadan-offensief verder en
met meer precisie zal worden
voortgezet, dit laatste om schade
aan burgerdoelen te voorkomen.
De Amerikaanse diplomaat sprak
tweeëneenhalf uur met Begin,
minister van defensie Sharon en
minister van buitenlandse zaken
Shamir. Na de ontmoeting wil
den de gesprekspartners geen
commentaar geven. Medewer
kers van de Israëlische premier
zeiden niet te weten of Habib in
Israël blijft of opnieuw zal verga
deren met de Israëlische leiders.
TRANI (DPA) - In de gevange
nis van het Zuiditaliaanse
Trani is gisteren Ennio di
Rocco vermoord. Hij was lid
van de links-extremistische
organisatie "Rode Brigades".
Volgens de voorlopige berich
ten, die nog niet officieel zijn
bevestigd, werd de 26-jarige
Di Rocco op de binnenplaats
van de isolatievleugel van de
gevangenis eerst gewurgd en
daarna met een scherp voor
werp in het hart gestoken.
Di Rocco was begin januari in
Rome gearresteerd. De justi
tie verdacht hem ervan in au
gustus 1981 betrokken te zijn
geweest bij het doden van
Roberto Peci, een broer van
de gearresteerde brigadist
Patrizio, die door zijn beken
tenissen veel van zijn kame
raden achter de tralies had
doen belanden.
Na de arrestatie van Di Rocco
ontstond het gerucht dat hij
besloten had met de autori
teiten samen te werken. En
kele dagen na zijn aanhou
ding rolde de politie in Rome
drie schuilplaatsen van de
"Rode Brigades" op, waarbij
ze tien personen arresteerde.
Overigens spanden Di Rocco
en zijn advocaat in januari
een geding aan wegens mis
handeling. waaraan de politie
hem tijdens de verhoren zou
hebben onderworpen.
Gistermiddag is een schip van het
Westduitse Rode Kruis door ra
ketten geraakt. Daarbij is een op
varende omgekomen en zijn ver
scheidene mensen gewond. Een
woordvoerder van het Rode
Kruis noemde de aanval het erg
ste incident van zijn soort sinds
de Tweede Wereldoorlog.
De kapitein van het schip onder
vraagt getuigen om erachter te
komen wie voor de aanval ver
antwoordelijk is.
In een verklaring van het Rode
Kruis wordt het incident een
schending van de conventie van
Genève genoemd en een beledi
ging van de Rode Kruis-vlag.
De "Flora" had juist ambulances,
jeeps en 180 ton voedsel en medi
camenten afgeleverd voor bur
gerslachtoffers van het conflict
en zou naar Cyprus varen om
voorraden te halen.
„Slechts 300 doden per maand"
betekent volgens de Ameri
kaanse staatssecretaris voor
de mensenrechten, Elliot
Abrams, dat er een duidelijke
verbetering zit in de mensen
rechtensituatie in El Salva
dor. En op basis van die ver
onderstelling overhandigt
president Ronald Reagan
vandaag, een bewijs van goed
gedrag voor de Salvadoriaan
se regering aan het Ameri
kaanse Congres overhandi
gen, om op die manier de
hulp aan El Salvador veilig te
stellen.
De cijfers zijn afkomstig van de
Amerikaanse ambassade in
El Salvador. Opvallend is het,
dat plotseling wordt toegege
ven dat vorig jaar het gemid
delde dodental per maand
boven de duizend lag. Derge
lijke cijfers van de Salvado
riaanse mensenrechtencom
missie en het juridische hulp
kantoor van het aartsbisdom
San Salvador werden bij eer
dere gelegenheden altijd hef
tig door de Amerikaanse au
toriteiten ontkend.
Om nog even bij de rekensom
metjes te blijven: de Salvado-
mensenrechten heeft voor de
eerste zes maanden van dit
jaar bijna 4000 doden opgete
kend, en het juridische hulp
kantoor van het aartsbisdom
San Salvador iets meer dan
3000. En let wel: het gaat bij
deze cijfers om mensen die
zijn vermoord buiten ge
vechtssituaties om. De Salva
doriaanse commissie voor de
mensenrechten schat dat het
in totaal om meer dan 6000
doden gaat in de eerste zes
maanden van dit jaar.
Maar ook al zouden het 300 do
den per maand zijn, dan blijft
het natuurlijk absurd om
over respect voor de mensen
rechten te spreken van de
kant van de Salvadoriaanse
regering. Driehonderd doden
per maand betekent dat de
Salvadoriaanse autoriteiten
en de 'beschermde' ultra
rechtse terreurgroepen dage
lijks nog altijd zo'n tien men
sen zonder vorm van proces
terechtstellen.
De Amerikaanse regering
schrijft de 'vermindering'
van dergelijke illegale execu
ties toe aan „verregaande in
spanningen van de Salvado
riaanse regering". Maar ook
dat valt ernstig te betwijfe
len. In de eerste plaats moet
worden opgemerkt dat ultra
rechts zich van januari tot en
met de verkiezingen van 28
maart opvallend rustig heeft
gehouden in het licht van de
stembuscampagne. En in de
tweede plaats mag niet wor
den vergeten dat er natuur
lijk steeds minder mensen
zijn om vermoord te worden.
Sinds de burgeroorlog eind
1979 uitbarstte, zijn meer dan
een miljoen Salvadorianen
naar het buitenland gevlucht;
bijna 20 procent van de totale
bevolking. Ongeveer 43.000
mensen zijn om het leven ge
komen.
Opvallend is het wat dat be
treft, dat sinds de vorming
van de door ultra-rechts over
heerste regering een groot
aantal van de illegaal geëxe
cuteerden felle aanhangers
waren van de christendemo
cratische partij van de voor
malige junta-leider José Na
poleon Duarte.
Dat de regering-Reagan zich er
danig van bewust is dat het in
feite goed mis is met de men
senrechten in El Salvador,
bleek kort geleden, toen een
geheim document uitlekte
van de toen nog in functie™"
zijnde Alexander Haig aan de
Amerikaanse ambassadeur19
in El Salvador, Deane Hin-
ton. Hinton werd door Haig J
opgedragen de Salvadoriaan
se regering van de noodzaak
te overtuigen dat er structu-f
rele veranderingen zouden I
moeten plaatshebben in het|
veiligheidsapparaat.
Er werd onder meer geopperd I
om militaire of para-militaire
eenheden die guerrillero's of
verdachten van revolutionai-
11
le bonus te belonen. Op die
manier zouden de illegale
executies een halt toe moeten
worden geroepen. Deze aan-
bevelingen van Haig werden
onder meer gedaan in het .S£
licht van dreigementen van sci
het Internationale Rode
Kruis om zich uit El Salvador J -
terug te trekken. 011
Verder werd er in het docu- be
ment (gedateerd op 22 mei ie(
1982) gesproken over de
noodzaak om president Rea
gan een verdedigingsbasis te d
geven als hij „over twee
maanden" het Congres het
bewijs van goed gedrag
de Salvadoriaanse regering
moet verstrekken. Wat be- w
treft de democratisering
drong Haig er daarom op aan Jj
dat de Salvadoriaanse rege-
ring nog voor het einde van A
deze maand een verkiezings-
datum voor 1983 bekend zou -•
maken. Iets dat niet is gedaan
en dat doet vermoeden dat de y~l
overgangsregering van Alva-
ro Magana van plan is langer
aan de touwtjes te blijven
trekken dan oorspronkelijk
afg
Tevens had het Salvadoriaanse
bewind zich duidelijk moe
ten uitspreken vóór de land- d
bouwhervorming en de
schuldigen van de moord op
vier Amerikaanse missiezus- tt
ters en twee Amerikaanse y
landbouwspecialisten moe
ten berechten. Ook op die
aanbevelingen hebben de 01
Salvadoriaanse autoriteiten
niet positief gereageerd.
Het lijkt er dus op dat de Ame- 10
nkaanse regering haar greep
op de Salvadoriaanse leiders
aan het verliezen is. Ronald ce
Reagan is niettemin vastbe- no^
sloten om de hulpkraan open entj
te houden. En hoewel zijn :on.
garantie inzake de goede be-
doelingen van het Salvado-
riaanse bewind ongetwijfeld ^,at(
fel zal worden aangevallen, ,eac
mag niet worden verwacht ^aa]
dat het Congres de 88 miljoen .jjf
dollar die voor dit begro- -ing
tingsjaar voor El Salvador
zijn uitgetrokken, zal bevrie-
zen. Reagan's Republikeinse ,adc
partij bezit nu eenmaal een gp,
absolute meerderheid in het
Congres.
ROB SPRENKELS
ort
El
LONDEN (Reuter/UPI) In Lon
den kon gisteren misnoegen
worden gehoord over de herden
kingsdienst die maandag is ge
houden in de St-Pauluskathe-
draal n.a.v. de oorlog op de Falk-
landeilanden. Het kabinet van de
eerste-minister gaf evenwel een
verklaring uit volgens welke me
vrouw Thatcher niet zo boos
over de dienst zou zijn geweest
dat ze ,aan bloed spuwen' toe
was geweest.
Robert Runcie:
omstreden preek.
„De baas is werkelijk woedend. Ze
spuwt bloed", zou mevrouw
Thatchers echtgenoot Denis na
de dienst hebben gezegd tegen
leden van het tweede bataljon
parachutisten.
Zelfs circuleerde er een bericht dat
ook koningin Elizabeth allesbe
halve ingenomen zou zijn ge
weest met de preek. Conservatie
ve Lagerhuisleden hadden geen
moeite met het kritiseren van de
dienst en de preek van de aarts
bisschop van Canterbury, Ro
bert Runcie, die volgens parle
mentslid Julian Amery, beter ge
houden had kunnen worden in
Buenos Aires".
Runcie zei onder meer: „Oorlog is
een teken van menselijk falen en
alles wat wij in deze dienst doen
en zeggen moet passen in die sa
menhang". Edward Du Cann,
een invloedrijke Tory-commis-
sievoorzitter, vond het droevig
en teleurstellend dat tijdens de
dienst niet was gezegd dat de
Falklandcrisis een voorbeeld
was geweest van een Engeland
dat alleen pal had gestaan voor
internationaal recht, vrijheid en
democratie.
Het katholieke parlementslid Sir
John Biggs-Davison zei dat het
dat ook dank gebracht had moe
ten worden voor de bevrijding
van het volk van de Falklan<ster
landen door de overwinning gjj,
het Britse leger. ;ien
de
„Wat ontbrak was het gevoelen dho
Groot-Brittannië de goede sti1
gestreden had", schreef de D?16,
Mail.
Gewonden bifj
aanslag in
O ièv
Noord-Ierlan};
BELFAST (Reuter/UPI) - L.arn)
van het Ierse Republikeinsaden
ger hebben gisteren in het ceml
ten van Belfast in een hindei*™*
een aanslag met raket- er?ga
weervuur gepleegd op eer °Lcf
Ji:*:_ u:'u"nt
trouille van de politie. Vi«
ten liepen lichte verwondib
op. ijs
De aanslag van gisteren werd1
pleegd vanuit twee huizei^*
vijftig meter van de patroi]®P
De daders hadden de woni^ g]
's nachts bezet en de twee gnbu
nen gegijzeld. Zij waren ver pa]
nen toen politieversterkingeAvn
ri veerden.