Zwaar bombardement Beiroet Greep VS op El Salvador zwak r "Situatie El Salvador aan de beterende hand Zuidafrikaanse kapers schuldig Philip Hahib met leiders sprak Israël Preek bij Falklands herdenking valt slecht -C Hoop op vreedzame oplossing vervliegt Gevechten langs front Iran-Irak Moord op lid Rode Brigade in gevangenis WASHINGTON (AFP'Reuter) - De Amerikaanse regering heeft het Congres gisteravond schrif telijk laten weten dat er sprake is van een verbetering op het ge bied van de rechten van de mens in El Salvador. Het Congres ont ving een document van deze strekking, ondertekend door de minister van buitenlandse zaken, Shultz. Dit betekent dat de Ame rikaanse hulp aan El Salvador met een half jaar kan worden verlengd. De Amerikaanse regering is wette lijk verplicht om de zes maanden een certificaat op te stellen, waarin staat dat in El Salvador vooruitgang wordt geboekt inza ke de rechten van de mens, om de militaire hulp aan dit land te kunnen voortzetten. De termijn waarbinnen het congres dit certi ficaat moest ontvangen, zou van daag verstrijken. Verscheidene afgevaardigden le verden onmiddellijk felle kritiek op de verklaring. Senator Dodd (een Democraat) noemde het een VS verlengen hulpprogramma Buitenland WOENSDAG 28 JULI 19— schande. Het certificaat betekent dat de Salvadoriaanse regering het groene licht heeft gekregen te doen wat haar goeddunkt, al dus Dodd. In het document wordt er goed keurend op gewezen dat er in El Salvador (in maart) voor het eerst sinds 50 jaar vrije verkiezin gen zijn gehouden. Opgemerkt wordt dat het aantal politieke moorden is verminderd. Voorts wordt gewezen op de vorderin gen bij de landhervormingen. De Salvadoriaanse regering heeft gisteren tijdens een plechtigheid ongeveer 10.000 boeren, die be horen tot 12 coöperaties, de ge meenschappelijke eigendoms rechten gegeven over land, dat in de eerste fase van de landhervor ming onteigend was. Het land, dat nu officieel van de coöpera ties is, maakte deel uit van de grootste landgoederen in El Sal vador. Een gevoel voor „goede ti ming" kan de Salvadoriaanse re gering wat betreft het tijdstip voor de plechtigheid niet worden ontzegd. President Reagan wil de militaire hulp aan El Salvador voortzet ten, ondanks een verklaring van het Witte Huis dat men betreurt dat in het Middenamerikaanse land nog wordt gefolterd. De zegsman van het Witte Huis, Larry Speakes, had in de loop van gisteren gezegd dat voor ge vallen van foltering in El Salva dor 'absoluut geen excuus' aan te voeren was en dat Washington had geprotesteerd toen men er over hoorde Hij had er achter aan toegevoegd dat de regering in San Salvador maatregelen had genomen om dergelijke misstanden uit te roeien. El Salvador krijgt onge veer 81 miljoen dollar aan Ameri kaanse militaire hulp in het be grotingsjaar dat op 30 september eindigt. Met een deel van dat geld worden de 55 Amerikaanse militaire adviseurs betaald die het Salvadoriaanse leger helpen bij het bestrijden van de guerril la. BEIROET/JERUZALEM/NEW YORK (AFP/Reuter/UPI) Verscheidene leden van het Amerikaanse Congres hebben zich gisteren na overleg met Israëlische leiders somber uitgelaten over een oplossing voor West-Beiroet. Libanon heeft bij de Verenigde Na ties geprotesteerd tegen „het op voeren van de vijandelijkheden door Israël". In de loop van de middag heeft de Israëlische luchtmacht een flatgebouw van zeven verdiepingen in Beiroet gebombardeerd, waardoor tien tallen personen het leven verlo ren. Voor de bombardementen geeft het Israëlische leger niet meer als rechtvaardiging, dat ze die nen als vergelding voor het schenden van bestandsovereen komsten door de Palestijnse be vrijdingsorganisatie (PLO). Is raël heeft ook weer de water- en elektriciteitstoevoer naar Beiroet afgesloten. Pessimisme Paul McCloskey, die zondaig de hoop dat de Libanese crisis op vreedzame wijze beëindigd kan worden vergrootte toen hij zei dat PLO-leider Arafat alle VN-re- soluties over het Palestijnse vraagstuk aanvaardde, heeft zich gisteren veel pessimistischer uit gelaten. Volgens de afgevaardigde uit Cali- fornië kan „heel spoedig" een ramp Beiroet treffen. In de loop van de dag had McCloskey ge sprekken met premier Mena- chem Begin en minister Sjamir van buitenlandse zaken. In een vraaggesprek met een Ameri kaans televisiestation zei hij dat de Israëlische eerste-minister er van overtuigd is dat zijn land het recht heeft Beiroet te ruineren. Het Republikeinse Congreslid ver klaarde, dat Beiroet een bloed bad wordt, tenzij Philip Habib in zijn vredesmissie slaagt. De spe ciale Amerikaanse bemiddelaar voor het Midden-Oosten onder handelt al meer dan een maand over de vraag, waarheen de onge veer 6.000 Palestijnse strijders kunnen vertrekken die in West- Beiroet zijn ingesloten. Eind vo rige week verliet hij Beiroet, waarna hij via Damascus. Saoe- di-Arabië, Cairo en Londen naar Israël vloog, waar hij gisteren be sprekingen begon met de Israëli sche leiders. In Palestijnse kring is afwijzend gereageerd op het aanbod van Soedan, de in West-Beiroet inge sloten guerrillastrijders van de PLO op te nemen. „Noemeiri (de Soedanese president) dient slechts zijn Amerikaanse heren die de Palestijnen willen liquide ren", aldus een zegsman. flatgebouw in West-Beiroet dat door Israëlische bommen werd getroffen. Tientallen bewoners werden gedood, ruim hon derd werden gewond. JOHANNESBURG (DPA/UPI) - Het hooggerechtshof in het Zuidafrikaanse Pietermaritz- burg heeft gisteren de huurlin genleider Mike Hoare en vier me- debeklaagden schuldig bevon den aan de kaping van een lijntoestel van "Air India" in no vember van het vorig jaar. De strafmaat zal pas over enkele da gen worden bepaald. Over het lot van 38 andere verdach ten, die samen met de vijf een mislukte couppoging onderna men tegen de regering van de Seychellen en daarna met het lijntoestel naar Zuid-Afrika vluchtten, is nog niets bekend. In het verloop van het proces, dat in maart begon, hebben Hoare en zijn huurlingen onder meer be weerd, dat de Amerikaanse ge heime dienst CIA en de regering van Zuid-Afrika op de hoogte waren van de coupplannen. Zuid-Afrika sprak de bewering tegen Drie weken geleden veroordeelde i overleg in Israël. Hij het hooggerechtshof op de Sey chellen vier huurlingen, die niet met Hoare konden vluchten, tot de doodstraf. Zij werden schul dig bevonden aan hoogverraad. Van de in totaal 43 beklaagden werden er door de rechter in Pie- termartizburg 42 schuldig be vonden aan het in gevaar bren gen van de veiligheid van het vliegtuig en de passagiers. Voor de daad van dc kaping achtte de rechter alleen Hoare en vier me- debeklaagden verantwoordelijk. De rechter zei, dat het naïef zou zijn te denken, dat de Zuidafri kaanse inlichtingendienst niet op de hoogte is geweest van de coupplannen, aangezien een van de op dc Sychellen achtergeble ven huurlingen een agent was van de inlichtingendienst. Maar volgens de rechter is er geen be wijs voor de juistheid van Hoa- re's bewering, dat ministers of regeringsfunctionarissen op de hoogte waren Volgens de rech ter heeft het Zuidafrikaanse le ger geholpen bij de couppoging door wapens te brengen naar het huis van Hoare. JERUZALEM (UPI/AFP/Reuter) De Amerikaanse speciale afge zant voor het Midden-Oosten, Philip Habib, heeft de Israëli sche premier Begin gisteren op de hoogte gesteld van de pogin gen een regeling via onderhande lingen te bereiken over de af tocht van de guerrillastrijders van de PLO uit westelijk Beiroet. TEHERAN/BAGDAD (AFP/DPA) Aan de frontlijn tussen Iran en Irak is ook gisteren weer gevoch ten. Iraakse helikopters voerden aanvallen uit op Iraanse troepen ten oosten van de stad Bassorah, aldus een Iraaks legercommuni qué. Volgens het Iraakse persbureau INA zijn bij de aanvallen zes Ira- niërs gedood en zijn twee muni tiedepots vernield. In het leger communiqué werd ook melding gemaakt van een Iraans bombar dement op woonwijken en eco nomische doelwitten in de ste den Bassorah en Khanakhine. Er zou sprake zijn van lichte scha de. In een bericht van radio Te heran heet het, dat de schoten wisselingen in het "gebied van het Ramadan-offensiefdoor gaan. Nadere bijzonderheden werden niet gegeven. De commandant van de Iraanse luchtmacht, kolonel Moinipur, verklaarde gisteren in een radio rede, dat het voor de Iraanse strijdkrachten en in het bijzon der voor de luchtmacht "bijzon der gemakkelijk" is Iraakse ste den met name in het oosten te bombarderen. "Maar onze leider Chomeini staat zo'n daad niet toe, wij hebben nooit niet-mili- taire doelen in Irak gebombar deerd". Maandag had Moinipur al gezegd, dat zijn luchtmacht Bagdad en andere steden "met de grond kan gelijkmaken", maar dat het niet gebeurt uit trouw aan Chomeini en de islam. Een van de commandanten van de Iraanse grondtroepen, kolonel Shirazi, verklaarde gisteren in een vraaggesprek met de radio, dat Iran 150 kilometer Iraakse woestijngrond vast in handen heeft. Hij voegde eraan toe. dat het Ramadan-offensief verder en met meer precisie zal worden voortgezet, dit laatste om schade aan burgerdoelen te voorkomen. De Amerikaanse diplomaat sprak tweeëneenhalf uur met Begin, minister van defensie Sharon en minister van buitenlandse zaken Shamir. Na de ontmoeting wil den de gesprekspartners geen commentaar geven. Medewer kers van de Israëlische premier zeiden niet te weten of Habib in Israël blijft of opnieuw zal verga deren met de Israëlische leiders. TRANI (DPA) - In de gevange nis van het Zuiditaliaanse Trani is gisteren Ennio di Rocco vermoord. Hij was lid van de links-extremistische organisatie "Rode Brigades". Volgens de voorlopige berich ten, die nog niet officieel zijn bevestigd, werd de 26-jarige Di Rocco op de binnenplaats van de isolatievleugel van de gevangenis eerst gewurgd en daarna met een scherp voor werp in het hart gestoken. Di Rocco was begin januari in Rome gearresteerd. De justi tie verdacht hem ervan in au gustus 1981 betrokken te zijn geweest bij het doden van Roberto Peci, een broer van de gearresteerde brigadist Patrizio, die door zijn beken tenissen veel van zijn kame raden achter de tralies had doen belanden. Na de arrestatie van Di Rocco ontstond het gerucht dat hij besloten had met de autori teiten samen te werken. En kele dagen na zijn aanhou ding rolde de politie in Rome drie schuilplaatsen van de "Rode Brigades" op, waarbij ze tien personen arresteerde. Overigens spanden Di Rocco en zijn advocaat in januari een geding aan wegens mis handeling. waaraan de politie hem tijdens de verhoren zou hebben onderworpen. Gistermiddag is een schip van het Westduitse Rode Kruis door ra ketten geraakt. Daarbij is een op varende omgekomen en zijn ver scheidene mensen gewond. Een woordvoerder van het Rode Kruis noemde de aanval het erg ste incident van zijn soort sinds de Tweede Wereldoorlog. De kapitein van het schip onder vraagt getuigen om erachter te komen wie voor de aanval ver antwoordelijk is. In een verklaring van het Rode Kruis wordt het incident een schending van de conventie van Genève genoemd en een beledi ging van de Rode Kruis-vlag. De "Flora" had juist ambulances, jeeps en 180 ton voedsel en medi camenten afgeleverd voor bur gerslachtoffers van het conflict en zou naar Cyprus varen om voorraden te halen. „Slechts 300 doden per maand" betekent volgens de Ameri kaanse staatssecretaris voor de mensenrechten, Elliot Abrams, dat er een duidelijke verbetering zit in de mensen rechtensituatie in El Salva dor. En op basis van die ver onderstelling overhandigt president Ronald Reagan vandaag, een bewijs van goed gedrag voor de Salvadoriaan se regering aan het Ameri kaanse Congres overhandi gen, om op die manier de hulp aan El Salvador veilig te stellen. De cijfers zijn afkomstig van de Amerikaanse ambassade in El Salvador. Opvallend is het, dat plotseling wordt toegege ven dat vorig jaar het gemid delde dodental per maand boven de duizend lag. Derge lijke cijfers van de Salvado riaanse mensenrechtencom missie en het juridische hulp kantoor van het aartsbisdom San Salvador werden bij eer dere gelegenheden altijd hef tig door de Amerikaanse au toriteiten ontkend. Om nog even bij de rekensom metjes te blijven: de Salvado- mensenrechten heeft voor de eerste zes maanden van dit jaar bijna 4000 doden opgete kend, en het juridische hulp kantoor van het aartsbisdom San Salvador iets meer dan 3000. En let wel: het gaat bij deze cijfers om mensen die zijn vermoord buiten ge vechtssituaties om. De Salva doriaanse commissie voor de mensenrechten schat dat het in totaal om meer dan 6000 doden gaat in de eerste zes maanden van dit jaar. Maar ook al zouden het 300 do den per maand zijn, dan blijft het natuurlijk absurd om over respect voor de mensen rechten te spreken van de kant van de Salvadoriaanse regering. Driehonderd doden per maand betekent dat de Salvadoriaanse autoriteiten en de 'beschermde' ultra rechtse terreurgroepen dage lijks nog altijd zo'n tien men sen zonder vorm van proces terechtstellen. De Amerikaanse regering schrijft de 'vermindering' van dergelijke illegale execu ties toe aan „verregaande in spanningen van de Salvado riaanse regering". Maar ook dat valt ernstig te betwijfe len. In de eerste plaats moet worden opgemerkt dat ultra rechts zich van januari tot en met de verkiezingen van 28 maart opvallend rustig heeft gehouden in het licht van de stembuscampagne. En in de tweede plaats mag niet wor den vergeten dat er natuur lijk steeds minder mensen zijn om vermoord te worden. Sinds de burgeroorlog eind 1979 uitbarstte, zijn meer dan een miljoen Salvadorianen naar het buitenland gevlucht; bijna 20 procent van de totale bevolking. Ongeveer 43.000 mensen zijn om het leven ge komen. Opvallend is het wat dat be treft, dat sinds de vorming van de door ultra-rechts over heerste regering een groot aantal van de illegaal geëxe cuteerden felle aanhangers waren van de christendemo cratische partij van de voor malige junta-leider José Na poleon Duarte. Dat de regering-Reagan zich er danig van bewust is dat het in feite goed mis is met de men senrechten in El Salvador, bleek kort geleden, toen een geheim document uitlekte van de toen nog in functie™" zijnde Alexander Haig aan de Amerikaanse ambassadeur19 in El Salvador, Deane Hin- ton. Hinton werd door Haig J opgedragen de Salvadoriaan se regering van de noodzaak te overtuigen dat er structu-f rele veranderingen zouden I moeten plaatshebben in het| veiligheidsapparaat. Er werd onder meer geopperd I om militaire of para-militaire eenheden die guerrillero's of verdachten van revolutionai- 11 le bonus te belonen. Op die manier zouden de illegale executies een halt toe moeten worden geroepen. Deze aan- bevelingen van Haig werden onder meer gedaan in het .S£ licht van dreigementen van sci het Internationale Rode Kruis om zich uit El Salvador J - terug te trekken. 011 Verder werd er in het docu- be ment (gedateerd op 22 mei ie( 1982) gesproken over de noodzaak om president Rea gan een verdedigingsbasis te d geven als hij „over twee maanden" het Congres het bewijs van goed gedrag de Salvadoriaanse regering moet verstrekken. Wat be- w treft de democratisering drong Haig er daarom op aan Jj dat de Salvadoriaanse rege- ring nog voor het einde van A deze maand een verkiezings- datum voor 1983 bekend zou -• maken. Iets dat niet is gedaan en dat doet vermoeden dat de y~l overgangsregering van Alva- ro Magana van plan is langer aan de touwtjes te blijven trekken dan oorspronkelijk afg Tevens had het Salvadoriaanse bewind zich duidelijk moe ten uitspreken vóór de land- d bouwhervorming en de schuldigen van de moord op vier Amerikaanse missiezus- tt ters en twee Amerikaanse y landbouwspecialisten moe ten berechten. Ook op die aanbevelingen hebben de 01 Salvadoriaanse autoriteiten niet positief gereageerd. Het lijkt er dus op dat de Ame- 10 nkaanse regering haar greep op de Salvadoriaanse leiders aan het verliezen is. Ronald ce Reagan is niettemin vastbe- no^ sloten om de hulpkraan open entj te houden. En hoewel zijn :on. garantie inzake de goede be- doelingen van het Salvado- riaanse bewind ongetwijfeld ^,at( fel zal worden aangevallen, ,eac mag niet worden verwacht ^aa] dat het Congres de 88 miljoen .jjf dollar die voor dit begro- -ing tingsjaar voor El Salvador zijn uitgetrokken, zal bevrie- zen. Reagan's Republikeinse ,adc partij bezit nu eenmaal een gp, absolute meerderheid in het Congres. ROB SPRENKELS ort El LONDEN (Reuter/UPI) In Lon den kon gisteren misnoegen worden gehoord over de herden kingsdienst die maandag is ge houden in de St-Pauluskathe- draal n.a.v. de oorlog op de Falk- landeilanden. Het kabinet van de eerste-minister gaf evenwel een verklaring uit volgens welke me vrouw Thatcher niet zo boos over de dienst zou zijn geweest dat ze ,aan bloed spuwen' toe was geweest. Robert Runcie: omstreden preek. „De baas is werkelijk woedend. Ze spuwt bloed", zou mevrouw Thatchers echtgenoot Denis na de dienst hebben gezegd tegen leden van het tweede bataljon parachutisten. Zelfs circuleerde er een bericht dat ook koningin Elizabeth allesbe halve ingenomen zou zijn ge weest met de preek. Conservatie ve Lagerhuisleden hadden geen moeite met het kritiseren van de dienst en de preek van de aarts bisschop van Canterbury, Ro bert Runcie, die volgens parle mentslid Julian Amery, beter ge houden had kunnen worden in Buenos Aires". Runcie zei onder meer: „Oorlog is een teken van menselijk falen en alles wat wij in deze dienst doen en zeggen moet passen in die sa menhang". Edward Du Cann, een invloedrijke Tory-commis- sievoorzitter, vond het droevig en teleurstellend dat tijdens de dienst niet was gezegd dat de Falklandcrisis een voorbeeld was geweest van een Engeland dat alleen pal had gestaan voor internationaal recht, vrijheid en democratie. Het katholieke parlementslid Sir John Biggs-Davison zei dat het dat ook dank gebracht had moe ten worden voor de bevrijding van het volk van de Falklan<ster landen door de overwinning gjj, het Britse leger. ;ien de „Wat ontbrak was het gevoelen dho Groot-Brittannië de goede sti1 gestreden had", schreef de D?16, Mail. Gewonden bifj aanslag in O ièv Noord-Ierlan}; BELFAST (Reuter/UPI) - L.arn) van het Ierse Republikeinsaden ger hebben gisteren in het ceml ten van Belfast in een hindei*™* een aanslag met raket- er?ga weervuur gepleegd op eer °Lcf Ji:*:_ u:'u"nt trouille van de politie. Vi« ten liepen lichte verwondib op. ijs De aanslag van gisteren werd1 pleegd vanuit twee huizei^* vijftig meter van de patroi]®P De daders hadden de woni^ g] 's nachts bezet en de twee gnbu nen gegijzeld. Zij waren ver pa] nen toen politieversterkingeAvn ri veerden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1982 | | pagina 6